PZC
O
C
OPIIEFFkr
IJl TVK K KOOP
V asten
Heer Bommel en de Pronen
Casper Hobbes
Haring met aardappelen
Gezondheidsraad wil regels voor medische centra
het weer
puzzel
recept
donderdag 30 oktober 2003
Zeeland: Meer regen
BRAM METJE DUMP
FILIAAL VLISSINOEN
30% 14 ASSvl liORTIM.
OP ALLL AKTIKIÜLLIV
PROFITEER 2V1J
ALIJtS MOET WKG!
Controle
Istanboel
Vooruitzichten
fik
Zon
Maan
Toonder Studio's Nautisch bericht
Waterstanden
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
Europa: Koude bel
Pret-echo's aan banden gelegd
door Petra Huijser
Een groeiend aantal zwange
re vrouwen laat een echo
grafie van de buik maken om
mogelijke afwijkingen bij het
ongeboren kind op te sporen. In
de wandeling wordt een derge
lijk onderzoek de laatste tijd
aangeduid als 'pret-echo', om
dat er lang niet altijd een medi
sche noodzaak voor is.
Om misstanden te voorkomen
wil de Gezondheidsraad nu dat
er regels komen voor de centra
die dergelijke pret-echo's ma
ken.
Voor het opsporen van afwijkin
gen bij ongeboren baby's, de zo
geheten prenatale diagnostiek,
is in Nederland een speciale ver
gunning nodig van het ministe
rie van Volksgezondheid. In Ne
derland zijn acht centra in het
bezit van zo'n vergunning.
„Wij vinden dat ook de bureau
tjes die pret-echo's maken een
dergelijke vergunning moeten
aanvragen", zegt secretaris Wil-
Advertentie
DU5 OOK OF* DE REEDS AFGEPRIJSDE ARTIKELEN
JEANS SPORTKLEDING SPORTIEVE SCHOENEN
ELECTRO WINTERJACKS SKEELERS
OUTDOOR REGENKLEDING ETC. ETC.
STIMTVlSltHOOP IJITSI.tJITlï>l>
IiV VIJSSINISKN, HAISIKIIT 02
BRAM METJE PUMP
BLUFT U WEL VAM DIENST
IM MIDDELBURG EN GOES!
lem van Veen van de Gezond
heidsraad. „Ze adverteren soms
zelfs met het feit dat ze afwij
kingen als het Downsyndroom
of een open ruggetje kunnen op
sporen. Dat maakt ze in onze
ogen vergunningplichtig."
In Nederland krijgen veel
zwangere vrouwen bij 12 tot 14
weken een echo om te bepalen
hoe ver de zwangerschap is ge
vorderd en om te kijken of het
om een meerling gaat. Het is
echter nog geen standaardtest.
Het geslacht van de ongeboren
vrucht is dan nog niet te zien.
Vandaar dat veel ouders later in
de zwangerschap op eigen kos
ten nog een echo laten maken,
de zogeheten pret-echo. Ze krij
gen dan ook foto's en een video
band met daarop het ongeboren
kindje.
Het gebeurt geregeld dat daar
bij een mogelijke afwijking
wordt gezien. „Dat geeft pa
niek, terwijl bij vervolgonder
zoek bij de gynaecoloog vervol
gens blijkt dat er niets aan de
hand is", schetst Van Veen. Het
komt volgens hem ook voor dat
de makers van de pret-echo ge
lijk hebben en er inderdaad een
afwijking is. „Maar het blijft zo
dat mensen met slecht nieuws
worden geconfronteerd in een
omgeving die er niet op is inge
richt."
Echo's worden niet alleen gemaakt om foetussen te bekijken. Zo wordt hier op de afdeling hartziekten
in het Leids Universitair Medisch Centrum een menselijk hart geobserveerd. foto Koen Suyk/ANP
Met vergunningen zou het mak
kelij ker zijn om de kwaliteit van
de centra te controleren, stelt de
Gezondheidsraad. Nu mag ie
dereen echo's maken; uitbaters
van dergelijke centra hoeven
geen enkele opleiding te heb
ben.
De KNOV, de Koninklijke Ne
derlandse Organisatie van Ver
loskundigen, is het met de Ge
zondheidsraad eens. Het is de
organisatie al jaren een doorn in
het oog dat de pret-echo's niet
aan regels zijn gebonden. „Ie
dereen mag nu een bordje in zijn
tuin zetten met de mededeling
dat je er voor een pret-echo te
recht kunt. Er is zijn geen regels
en er is geen enkele kwaliteits-
toets." Ursula de Jager werkt al
22 jaar als gediplomeerd echo-
grafiste. Ze juicht het voorstel
van de Gezondheidsraad toe.
„Mijn partner en ik hebben elk
denkbaar diploma en bieden
aantoonbaar kwaliteit. Wij
kunnen aan iedere eis voldoen
en zouden graag zien dat ande
ren dat ook moeten doen." GPD
Het is half vier in de ochtend als plots in de
verte tromgeroffel klinkt. Ik schrik wakker.
Het geluid komt steeds dichterbij. Bij mijn bo
venburen gaat het raam open. Ik roep mijn buur
vrouw en vraag wat er gebeurt. „Ramadan", zegt
ze.
De trommelaars wekken de mensen voor het
ontbijt; men moet eten voor zonsopgang. „Vast
jij soms niet?", zegt ze streng. „Tuürlijk wel",
reageer ik een beetje beschaamd. Ik weet dat
mijn buurvrouw erg gelovig is en vijf maal per
dag bidt. Helaas ontdekte ik dat pas nadat ik
haar grappend vroeg 'of ze parttime moslim is,
zoals de meeste Turken'.
De volgende morgen gaat om half vier de wek
ker. Ik doe een jas aan over mijn pyjama en loop
de kou in. Op het moment dat de trommelaars me
zien, zegt een van hen meteen fel: „Ik doe ge
woon mijn plicht!Hij denkt dat ik kom klagen
Standplaats
over het lawaai. Ik zeg dat ik alleen nieuwsgierig
ben naar hun wekservice. „Heb je niets beters te
doen", klinkt het cynisch.
Overdag op straat is duidelijk te merken dat de
ramadan is begonnen. „Ben je doof", roept mijn
buschauffeur tegen een taxichauffeur. „Ik druk
al uren op de claxon, rij door." Voor de taxi staan
nog tientallen auto's te wachten voor rood licht.
„Tja, ramadan", merkt een passagier droogjes
op. Het is half vijf en de mensen willen voor
zonsondergang thuis zij n om, zodra de zon onder
is, zo snel mogelijk te kunnen eten.
Ook ik ben niet de vrolijkste. Voor het eerst in ja
ren vast ik vandaag. Gewoon om dat een keer
mee te maken. „Een hele foute reden", vindt
Makbule, de moeder van mijn tante. Ze is 72 en
heeft in haar leven geen vastenmaand overge
slagen. „Er zijn genoeg moslims die vasten, om
dat ze willen afvallen", pest ik Makbule. „Jullie
zijn van God los", roept ze.
Vasten doe je om je één te voelen met de armen.
Maar daar geloof ik niets van. In de praktijk
proppen moslims zich juist in deze maand vol.
Voor zonsopkomst heb ik een hele maaltijd naar
binnen gewerkt. Toen de zon onderging zat ik
nóg vol. Maar weer stond er een grote maaltijd
op tafel en tegen twaalven hield iedereen pas op
met eten. Vier uur later klonken de trommels:
weer tijd voor ontbijt
Nee, tijdens de ramadan voel ik me niet één met
de mensen die honger lijden. Eigenlijk is het de
gezelligheid waarvan ik wil proeven. Heerlijk
om de mensen tegen zonsondergang gehaast
naar huis te zien rennen. Of om lange rijen te zien
staan voor de restaurants in het Taksim-cen
trum. De winkels zijn dicht en het anders brui
sende Istanboel ligt even stil. Dan klinkt het ka
nonschot: er mag gegeten worden. De imam doet
vervolgens een oproep voor het gebed. Na het
eten wordt uren nagetafeld. Ik durf te wedden
dat de meeste moslims vasten om déze gezellig
heid. Want als de ramadan nadert, denkt de ge
middelde moslim: 'Shit, weer een maand op rare
tijden eten'. GPD
Fidan Ekiz
Gisterochtend waren de velden hier Door: Tom van derS;
en daar wit van de rijp, want vooral
in Zeeuws-Vlaanderen en het oosten van de regio had het wede:
om gevroren, lokaal zelfs 3 graden! Er volgde opnieuw een onvi
valste waterkoude dag, waarbij de zon achter steeds dikker wor
dende bewolking verdween en er later ook enige regen volgde.
Voorlopig was de nacht van gisteren wel de laatste vorstnacht,
want vanochtend ligt het kwik een viertal graden boven nul.
De komende dagen speelt de zon allesbehalve een hoofdrol en
iedere dag zal het enige tijd regenen of vallen er een paar buien.
De temperaturen zullen daarbij geleidelijk hoger gaan uitkomen,
's Middags wordt het rond 11 graden en de nachten worden nog
wat zachter. Vandaag is het overwegend bewolkt en valt er af er
toe wat lichte regen of motregen. Bij een matige wind uit zuid to:
zuidwest wordt het rond 9 graden. Vanavond wordt het tijdelijk
droog, maar in de late nacht en vrijdagochtend gaat het vanuith
zuiden opnieuw, en dan wat forser regenen. Vrijdagmiddag is
regenzone naar het noorden
weggetrokken en breekt de zon
af en toe door, maar dan kan
er nog wel een enkele bui val
len. Ook de zaterdag levert wat
zon en een paar buien op.
Op beide dagen waait er een
matige, langs de Zeeuwse kust
soms vrij krachtige zuidelijke
wind en wordt het 's middags
rond 11 graden. Zondag en
maandag wakkert de wind aan
tot vrij krachtig boven land en
tot hard aan zee en opnieuw
gaat het enige tijd regenen.
Overdag verandert de
temperatuur weinig, maar de
nachten worden zachter met
minima rond 7 graden.
||1
Maximumtemperatuur voor vandaag
Minimumtemperatuur voor de komende naCbt
VERWACHTING VOOR
DONDERDAG 30 OKTOBER 2003
weer
vrijdag
fik
zaterdag
fit
zondag
maandag
max.
n°
n°
n°
11°
min.
5°
6°
6°
8°
wind
Z 4
ZW 4
Z 6
ZW 6
Horizontaal:
1. Deel v.d. Oekraïne; 4. deel
v.d. hand; 8. streep; 10. ge
hoororgaan; 11. interest; 13.
familielid; 15. windrichting; 16.
symbool rubidium; 17. popster;
20. lichtkring rond zon of
maan; 21. met tegenzin; 22.
herberg; 24. onmeetbaar getal;
25>tijdperk; 26. syróbool tin;
28. thans; 29. deel v.h. jichaam;
32. stimulerend middel; 34.
paard; 35. kader.
Verticaal:
1. Steilte; 2. file; 3. voorzetsel;
5. geliefde van Zeus; 6. Engelse
ontkenning; 7. schaaldier; 9. in
het jaar (Lat.); 11. dompelen;
12. rijtuigje; 14. vioolbouwer;
16. wortelgewas; 18. op de
manier van; 19. gevangenis;
23. dikke brij; 24. wandelplaats;
27. op het kantje; 30. Frans lid
woord; 31. Japans bordspel;
32. monnikskleed; 33. boom.
Op elke regel twee woorden
invullen. Twee of meer eindlet
ters van het eerste woord zijn
meteen de beginletters van het
tweede woord.
Horizontaal:
5. Overhoopliggen op de
dansvloer (7); Voor de bouw
komen ze ook aan de bak (6);
6. De zoom is verdwenen (7);
Hierop is het maar net geoor
loofd (6);
7. Vervoert men hiermee
voedsel? (8); Volgens haar
van een oude mop (5);
8. Aanvaller met zijn rijbewijs
aan de drank (7); Dat meisje is
over tijd (4):
Verticaal:
1. Zwaai in de gratie! (5); Welke mensen paffen om te branden? (8);
2. Voor de lol is het om te griezelen (6); Voor de vrolijke noot binnen het onderwijs
(7);
3. Zogenaamd een hele piet (4); Moderniseren? (7);
4. Door feestvieren zal de termijn voorbijgaan (8); In dit stadion wordt gevochten
(5).
In deze charadepuzzel zoeken we een woord dat bestaat uit drie lettergrepen.
Elke lettergreep én het woord zelf zijn hieronder min of meer cryptisch omschre
ven. Wat is het gezochte woord?
De eerste is het groen buiten je huis
De tweede is niet uit
De derde is de eigenschap van een kip
En al met al is 't het werk van een hofmaker
Oplossingen van gisteren:
Citaat:
Sport, staart, pluis, spijtig, afdak, struik, rover, rugtas, spits, vinvis, baars, natron,
flink, lariks. Het citaat is van Jean de Balzac: "Een econoom is iemand die het ook
niet weet".
Cryptogram:
Horizontaal: 4. Romance; 5. tandwolf; 7. arts; 9. wrak; 10. graantje.
Verticaal: 1. Zowaar; 2. landijs; 3. schotwond; 6. flatje; 8. terp.
Letterrebus: op en st ellen
Kraak de Code: 2-4-46-54
©JFS.NL
vandaag
op 7.33
onder 17.
vandaag
op 13.59
onder 20.
- <t r.MB
f
DM
OGSj
Het is bewolkt en het regent af en toe, waardoor het zicht ma!
is. De wind is zuidwest en matig, 4 Beaufort.
„Ja, deze knolrapen", zei Tom Poes, en daarna zochten hij
en heer Bommel haastig de frisse buitenlucht op.„Ik ga ze
wetenschappelijk proeven", riep de geleerde hen uit de
deuropening na. „Der uitgang des onderzoekings zal ik
snelstens berichten, dat verspreek ik u!"
„Bah, wat een bende", klaagde heer Ollie, terwijl hij beroet
in de Oude Schicht klom en de motor startte. „Hoe kan een
professor nu werken, met al die pronen om zich heen? Ze
weten niets en praten alleen maar wat na. Is dat nu weten
schap? En dan die rook! Een heer zou niet tegen zulke hel
pers kunnen, zeg nu zelf, Tom Poes!"
Hij was intussen snel voortgereden, zodat Bommelstein op
de heuvel zichtbaar werd. Uit het keukenvenster sloeg een
dikke walm naar buiten en de bediende Joost stond daar
verslagen naar te kijken. Het is te begrijpen, dat heer Bom
mel door ongerustheid bevangen werd en toen het voertuig
stil stond, sprong hij er dan ook haastig uit.
„Overal rook!" riep hij met overslaande stem. „Wat is er
aan de hand?" „De maaltijd", verklaarde Joost gebroken.
„Het gemeentebestuur heeft me enkele pronen gestuurd
om ze op te leiden, als sociaal voelend persoon zijnde. Ze
weten van toeten noch blazen, als ik zo vrij mag zijn. Maar
ze moeten inspraak hebben bij de bereiding van uw maal
tijd, zoals men mij mededeelde."
DONDERDAG
Hoog
water
Laag
water
30 OKTOBER
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
Vlissingen
04.55
231
17.16
241
11.25
192
23.48
Terneuzen
05.15
255
17.35
266
11.52
203
-.-
Cadzand
04.29
228
16.47
237
11.01
188
23.22
Roompot Buiten
04.50
177
17.12
189
11.05
137
23.39
Roompot Binnen
06.29
139
18.51
154
00.00
118
12.26
Zierikzee
06.40
161
18.55
175
00.10
139
12.30
Krammersl. West
07.06
168
19.26
183
00.16
142
12.35
Hansweert
05.47
258
18.07
273
12.17
217
Stavenisse/Yers.
06.46
165
19.06
180
00.15
138
12.35
VRIJDAG
Hoog
water
Laag
water
31 OKTOBER
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
Vlissingen
05.46
201
18.15
210
12.15
180
-.-
Terneuzen
06.07
223
18.36
232
00.16
184
12.42
Cadzand
05.21
196
17.46
204
11.55
174
Roompot Buiten
05.46
152
18.16
164
12.10
133
Roompot Binnen
07.06
127
19.36
143
00.45
108
13.05
Zierikzee
07.20
147
19.50
164
00.55
128
13.25
Krammersl. West
07.46
155
20.06
173
01.05
130
13.36
Hansweert
06.46
229
19.08
244
00.40
198
13.05
Stavenisse/Yers.
07.26
152
19.56
168
00.54
126
13.25
door Bill Watterson
JUF, IK BEN NIET VAN PLAN DIT
ALLEMAAL TE GAAN LEREN ALS U HET
NIET WAT SMEUIÏGER MAAKT
JUIST. EN WAT DENK JE TE ÊAAN
DOEN ALS DE REST VAN JE LEVEN
NIET IEDERE MINUUT
EVEN AMUSANT IS
WAT U DENKT TOCH NIET
DAT IK ERGENS GA WONEN
WAAR SEEN KABEL IS?
-AA_
Koufront
Warmtefront
_aA
Samengesteld front
zonnig
licht bewolkt
zwaar bewolkt
lichte sneeuw
matige sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
- 1030 -
Isobaar
Hans Belterman
Hoewel het 'nieuwe' van de Hollandse
haring er zo langzamerhand wel af is,
smaakt de Hollandse Nieuwe nog altijd
bijzonder goed. En dat doet ze tot in het
voorjaar. U kunt de hapjes als een voor- of
lunchgerecht opdienen. Ze kunnen ook als
appetizersdienen en smaken dan ook heel
goed bij een vaderlandse borrel of een
glas koele sherry (fino).
Voor- of lunchgerecht voor 2 personen:
ca. 50 gram waterkers, 3 (nieuwe) harin
gen, gefileerd, 5 - 6 grote langwerpige
aardappelen, vastkokers, zout voor de
dressing: 11/2 eetl. dille-azijn, 1 mespunt
je poedersuiker, zout, zwarte peper uit de
molen, 2 theel. Zaanse mosterd, 5 eetl.
(zonnebloem)olie, 3 eetl. ragfijn gesne
den bieslook
Boen de aardappelen schoon. Zet ze op
met ruim kokend water waaraan wat zout
is toegevoegd. Laat de aardappelen in cir
ca 20 minuten gaar koken.
Stort ze in een vergiet en laat ze uitlekken,
opdrogen en iets afkoelen.
Pel de warme aardappelen en snijd ze in
ronde plakjes met een dikte van 1/2 cm. U
heeft 24 van dergelijke plakjes nodig.
Maak de waterkers schoon. Neem lelijke
en aangetaste blaadjes weg en verwijder
ook de worteltjes en de dikste stelen.
Spoel de waterkers enkele malen in ruim
koud water. Maak ze daarna zo droog mo
gelijk (slacentrifuge).
Kijk intussen de haringen na op achterge
bleven graatjes en dergelijke.
Snijd elke filet in 4 min of meer gelijke stuk
jes.
Maak de dressing door eerst de azijn te
vermengen met wat zout, peper en poe
dersuiker. Blijf roeren tot het zout is opge
lost. Voeg daarna de mosterd toe en klop
de olie erdoor. Schenk de dressing op een
groot bord of schaal. Leg de nog warme
aardappelplakjes in de dressing en keer ze
na 10 minuten allemaal om. Laat ze hierna
nogmaals 10 minuten in de dressing lig
gen.
Wentel de stukjes haringfilet door het
bieslook.
Presentatie: beleg de spiegels van kleine
bordjes met waterkers en schik er 6 aard-
appelplakken op. Leg op elke plak een
stukje haring filet en dek alles af met een
tweede aardappelplak. Steek ze eventueel
vast met houten prikkers.
De atmosfeer toont zich de komende dagen van haar herfstach-
ge kant, met op grote schaal neerslag. De neerslagzones
concentreren zich vandaag boven Ierland, Frankrijk, Tsjechië,
Oostenrijk en het zuidoosten van Europa. Deze hangen same"
met een tweetal bellen met koude lucht in de hogere lagen van'
atmosfeer. Aan de grond resulteert een dergelijke 'koude bel
een lagedrukgebied. Zo bevindt zich een venijnig lagedruM)»
nabij Ierland dat heel geleidelijk oostwaarts trekt. Naast een
enorme plens regenwater genereert dit een stevige westelijk
wind, ook in het noorden van Spanje. Maxima boven 25 grade^
zijn alleen nog zeer lokaal te vinden in het zuiden van Grieken®"
