PZC
Scholier verdwaalt op kaart
Provincie promoot
energiebesparing
bij lage inkomens
Van ex-libris tot experimentele grafiet
Moving Circle is organisme
IEL1CHT
12
méÊktësMMÈ
Topografie
kunst
0800 - 0231 231 (GRATIS)
woensdag 29 oktober 2003
Drankrijders
krijgen forse
rijontzeggingen
Achtervolging
Redenen
Voorlichters
Taizéviering
Stroomlijnen
Drieluik
Zwemmers
door Aector Dooms
MIDDELBURG - De Middel
burgse politierechter B. Doore-
waard Boekhout heeft gisteren
twee drankrijders uit Ooster-
land forse rijontzeggingen op
gelegd. Zo kreeg een 32-jarige
man voor dronken rijden op 6
juni dit jaar een rijontzegging
van vijftien maanden en 850 eu
ro boete opgelegd.
De verdachte werd in Ooster-
land betrapt met 750 micro
gram alcohol in zijn bloed,
drieënhalf keer zo veel als maxi
maal is toegestaan. Hij verkeer
de nog in een proeftijd van een
veroordeling in 2002. Die straf,
zes maanden rijontzegging,
werd meegenomen in de uit
spraak. Uit het dossier bleek
verder dat hij in 2001 ook onder
invloed van alcohol een auto
had bestuurd.
De waarschuwingen hadden
kennelijk niet geholpen en dat
baarde de politierechter zorgen.
De man kon er geen verklaring
voor geven. „Het is gewoon
stom", zei hij. De politierechter
merkte op dat de Oosterlander
door het langdurig rijverbod nu
mooi de tijd heeft om aanzijn al
coholprobleem te werken.
Een 25-jarige plaatsgenoot
werd voor dronken rijden en het
rijden tijdens een ontzegging
veroordeeld tot zestig uur werk
straf en negen maanden rijon-
zegging. De man zei op 31 mei
bij een camping in Bruinisse
slechts een stukje met de auto te
hebben gereden toen hij werd
aangehouden door de politie.
Uit de blaastest volgde een score
van 725 microgram, ruim drie
keer zoveel als toegestaan. „Ik
heb het stuur overgenomen, om
dat er ruzie in de auto ont
stond", vertelde de verdachte.
Drie dagen later ging hij in de
fout toen hij een rijverbod ne
geerde door te gaan rijden. Een
agent had hem met een hoge
snelheid door de smalle straten
van Oosterland zien rijden. Na
een wilde achtervolging liet de
man de auto ter plaatse staan
om via de tuintjes te vluchten.
Officier van justitie A. Flik-
weert repte over 'wildwest-ta
ferelen' door op een doldrieste
manier te rijden.
door Henk Postma
De landkaart van het Koninkrijk der
Nederlanden telt slechts drie hot
spotsde Noordzee, de Waddeneilan
den en... Zeeland. Het zijn de enige oor
den die vrijwel ieder Nederlands
schoolkind blindelings weet te vinden.
Daarna zakt de topografische kennis
zienderogen af. Het merendeel weet
nog wel waar de andere provincies lig
gen. En ook Amsterdam en de Afsluit
dijk zijn redelijk bekende begrippen.
Maar de hele rest van Nederland blijkt
goeddeels uit het scholierengeheugen
gewist.
Het Cito presenteert onthutsende cij
fers over het aardrijkskunde-onderwijs
op de basisschool. De topografische
kennis, zo luidt de conclusie, schiet op
alle fronten 'ernstig tekort'. Van de
honderd Nederlandse steden, provin
cies en wateren, die op de basisschool
worden onderwezen, beklijven er maar
drie. Eén daarvan is Zeeland. Meer dan
negentig procent van de scholieren
weet precies waar die provincie ligt.
Maar daarmee houdt het meteen op.
Vraag waar Vlissingen, Middelburg,
Goes of Terneuzen zijn gesitueerd, en
meer dan 90 procent van de scholieren
blijft het antwoord schuldig.
Ook de Randstad is voor de meeste leer
lingen in de hoogste klas van de basis
school een vrijwel volledig witte vlek.
Nog niet de helft van hen weet Den
Haag, Rotterdam of Utrecht te vinden.
Datzelfde geldt voor de rivier die de
meeste bekendheid geniet: de Maas.
Meer dan driekwart van de scholieren
weet niet waar Schiphol, Eindhoven,
het Noordzeekanaal, Haarlem of de
IJssel liggen. En wat de Zeeuwse steden
betreft, daarvan weet nog geen 10 pro
cent er ook maar eentje te vinden. Dat
droeve lot treft overigens ook oorden
als Tilburg, Hilversum, Alkmaar, Ven-
lo, Delft en de Rijn.
Cito-projectleider Frank van der
Schoot kan twee redenen bedenken
voor het bedroevend laag peil van de to
pografische kennis. „Op de meeste ba
sisscholen komen de Nederlandse
plaatsnamen aan de orde in groep 6. De
lesstof wordt daarna niet meer her
haald, en toepassing van de kennis
blijft vaak achterwege. Dan beklijft het
niet." Overigens: de rest van het aard
rijkskunde-onderwijs, waarbij land
schap, landbouw en middelen van be
staan aan de orde komen, blijkt wel de
beoogde vruchten af te werpen.
Basisschool De Regenboog in Nieuwdorp vertrouwt voor het topografieonderwijs nog steeds op de oude vertrouwde blinde
kaart. foto Willem Mieras
En het is nu ook weer niet zo dat er hele
maal niets van de topografie blijft han
gen: „Leg je bij Utrecht een boot in het
water, dan weten de leerlingen vaak
nog wel dat ze daarmee naar het zuid
westen moeten varen om in de Wester-
schelde te geraken. Maar zelfs de aller
beste leerlingen weten nauwelijks dat
daar ook de haven van Vlissingen ligt.
Wat dat soort koppelingen betreft sco
ren Amsterdam met het Noordzeeka
naal wat beter. Dat Zeeland als provin
cie tot de drie hot spots behoort, schrijft
de Cito-onderzoeker toe aan de aan
dacht die scholen besteden aan de na
tionale strijd tegen het water.
Hoe dichter bij huis, hoe beter de topo
grafische kennis. Dat blijkt op de pro
testants christelijke Regenboogschool
in het Bevelandse Nieuwdorp. Daar
wijzen leerlingen van groep 8 vrijwel
zonder uitzondering alle grote Zeeuwse
plaatsen aan. Maar vraag je naar de
Ooster- of Westerschelde, dan zitten
ook daar de meeste leerlingen met de
handen in het haar. Dat beide zee-ar-
men bij Zeeland horen, dat weten ze al
lemaal, maar dat de Oosterschelde in
het noorden, en de Westerschelde in het
zuiden ligt, brengt bijna iedereen in
verwarring.
Directeur Han Michielsen van de Re
genboogschool hecht overigens niet zo
veel belang aan feitelijke topografische
kennis. „Het is veel belangrijker dat
leerlingen leren hoe je met de atlas kan
omgaan, dan dat je ze al die plaatsna
men in hun hoofd stampt." Wel geeft
zijn school de leerlingen een aantal
kapstokken mee: in groep 6 leren ze tien
tot vijftien plaatsnamen per provin
cie." In groep 8 blijken de leerlingen er
daar nog maar twee tot vijf van paraat
te hebben, waarmee ze landelijk nog
best hoog scoren.
Wat dat betreft presteert de openbare
basisschool De Ravenstein in Vlissin
gen ongetwijfeld aanzienlijk minder.
Logisch. „Topografie, daar doen we
niet aan. Dat heeft bij ons geen enkele
prioriteit", zegt directeur Ivon van
Dijk. De Ravenstein is een 'taalschool'.
„80 procent van onze leerlingen spreekt
thuis geen Nederlands. We zetten in op
lezen, schrijven en rekenen. En daar
naast proberen we onze leerlingen zelf-
redzaam te maken. We leren ze hoe en
waar ze iets kunnen vinden. Daar heb
ben ze veel meer aan dan dat ze alles uit
hun hoofd moeten leren. Het leidt ook
tot goede onderwijsresultaten. Bij de
algemene Cito-toetsen scoren we het
uitzonderlijk goed."
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - De provincie
begint een actie voor energiebe
sparing, speciaal gericht op ge
zinnen met lage inkomens. Mot
to: meer euro's voor minder
energie. De actie, die in februari
2004 start, wordt gehouden in
de vier grotere steden Goes,
Middelburg, Terneuzen en Vlis
singen. Er is bijna 'n half mil
joen euro voor beschikbaar.
Met de actie moet milieuwinst
worden geboekt: een verminde
ring van bijna 4400 ton aan
broeikasgassen. Maar vooral de
gezinnen die meedoen kunnen
voordeel behalen door het toe
passen van bepaalde bespa
ringsmaatregelen. Zodoende
kan er in een jaar wel 200 euro
per jaar worden bespaard.
Gedeputeerde J. Suurmond
(milieu), die de actie gisteren in
Middelburg presenteerde, ver
telt dat de actie via twee sporen
verloopt. Er worden (gratis)
technische hulpmiddelen be
schikbaar gesteld - van isolatie
materiaal tot spaarlampen - en
door middel van voorlichting
wordt geprobeerd het energie-
verbruik-gedrag van de mensen
te veranderen. Bedoeling is de
voorlichting zo dicht mogelijk
bij de mensen - dus in de wijken
zelf - te laten plaatsvinden, al
dus Suurmond.
De provincie heeft zich inmid
dels verzekerd van de medewer
king van de vier gemeenten en
van de woningcorporaties die
daar actief zijn. Komende tijd
wordt contact gezocht met or
ganisaties en instellingen in de
wijken (bewonersorganisaties,
scholen, allochtonen-organisa
ties, schuldsaneringsbureaus).
Ook zullen lokale voorlichters
worden geworven, die onder
meer adviesbezoeken aan huis
afleggen. Daarbij wordt ook ge
keken naar het aantrekken van
allochtone adviseurs.
Gedeputeerde Suurmond geeft
aan dat de actie een extra im
puls wil zijn voor mensen met
lage inkomens. „Dat is een beet
je bijzonder voor de provincie
die zich niet met inkomensbe.
leid mag bezig houden." In eet-
ste aanleg gaat de aandacht®,
naar dertien wijken in devijf
steden, waar naar verhouding
veel mensen met lage inkome®
wonen. Zoals de Goese Polderii
Goes, Baskensburg en Bossen,
burgh in Vlissingen, de Stn-
menwijk en Binnen de Vesten
in Middelburg, Zuiderparkei
Triniteit in Terneuzen.
Bekend is dat van de ongevee
35.000 huishoudens in deze wij.
ken er bijna 13.000 (35 procent)
tot de doelgroep behoren. Huis
houdens met lage inkomens
wonen doorgaans in oudere wc-
ningen, met weinig tot
energiebesparende voorzien®
gen. Ze hebben daardoor
hogere energierekening dan»
dig is. Juist bij deze huisbui
dens kan energiebesparing Ie;
den tot een toename van ie
wooncomfort en een stijgi»
van het besteedbaar inkomen,
Overigens is het niet zo dat mei
sen met hogere inkomens uitge
sloten worden van de actie, zeg
gedeputeerde Suurmond.
je niet tot de doelgroep behoon
kun je met korting een pakkt
kopen. En iedereen is welko:
bij de voorlichtingsbij eenkot
sten. Andere gemeenten diei
willen haken op de actie, ka
nen ook meedoen."
Het Rijk betaalt het merende
van de kosten; ook de provinci
levert een bijdrage. Vanaf ft
bruari volgend jaar worden!
mensen benaderd en begint!
advisering aan huis. In mas
zijn de eerste voorlichtingsbj
eenkomsten voorzien. Het pro
ject zal half 2005 worden
sloten.
KLOETINGE - De werkgra
Samen op Weg houdt zondag
november vanaf 19.30 uur 6
Taizéviering in de Geerteske
in Kloetinge. De cantorij en et
muziekgroepje werken mee ai
de viering, die in Taizétradit
wordt gekenmerkt door medit
tieve liederen, stilte en g
foto Willem Mieras
Gerard Verkerke: „Mensen die best luxe leven, die zie je hier lopen en zich verbazen."
door Ernst Jan Rozendaal
GOES - Net als vorig jaar is wo
nen het thema van de Dag van de
Kunstuitleen die zaterdag
wordt gehouden. In de Goese
vestiging van de Kunstuitleen is
daaraan een speciale invulling
gegeven door Moving Circle een
presentatie te laten verzorgen.
De groep rond de Goese kunste
naar Gerard Marinus Verkerke
laat zien wat het betekent om
nomadisch te leven.
„Dit is eigenlijk een buitenge-
beuren in een artificiële situa
tie", verklaart Verkerke. Hij
staat in de grotendeels houten
installatie die hij met de overige
kunstenaars van Moving Circle
heeft gebouwd in het Cultuur
huis in Goes. Achterin de ten
toonstellingszaal is van gevon
den materialen een kleine, maar
complete, mobiele verblijf
plaats gebouwd. Het is een bed,
keuken en werkplek ineen. „Nu
heet dat een kantoor", zegt Ver
kerke lachend. Deze kleinst
mogelijke woning is in de ten
toonstellingszaal uitgebouwd.
Eromheen zijn lage en hoge zit
jes gecreëerd, er staat een tafel
met banken en centraal in de
ruimte een kachel, gemaakt van
een olieton. „Gewoonlijk sto
ken we hier hout in", vertelt Ver
kerke. „Dat werd in deze ruimte
wat moeilijk, dus ik heb hem
aangepast. Het is een essentieel
onderdeel van deze tentoonstel
ling. Het is koud buiten, als
mensen hier binnenkomen stap
pen ze op die kachel af, voelen ze
de warmte die er vanaf komt.
Dat vind ik positief, dat vind ik
interessant. Zo komt de beel
dende kunst weer op de plek
waar die hoort, in een dienende
situatie en een sociale context.
Zo is alle grote kunst ontstaan.
Zo zijn ook de kathedralen ge
maakt, door mensen die hun vak
verstaan en voor mensen die ze
nodig hadden."
In de installatie zijn werken van
verschillende kunstenaars ten
toongesteld, zoals een wand
schildering van Reinier de
Muynck, een gedicht van Guus
Mulders en schilderijen van
Frank Hopmans. Van tijd tot
tijd wonen zij in de installatie,
net als Gerard en Roslide Ver
kerke, Bonnie Paanakker en
Sandra Hopmans.
Verkerke duidt Moving Circle
niet aan als een kunstenaars
groep en evenmin als een pro
ject. Het is volgens hem een or
ganisme. Een 'vormzoekend,
spiritueel en sociaal organisme,
een nomadisch beweeglijk
stamverband, een tijdelijke ne
derzetting die uitdaagt tot com
municatie en haar energie richt
op positieve resultaten', zoals
het in een door de deelnemers
opgesteld manifest is omschre
ven.
Verkerke: „Als je niet uitgaat
van een vaste verblijfplaats, ben
je genoodzaakt je leven te
stroomlijnen. Je kunt je niet
verplaatsen met alle dingen die
je niet nodig hebt, dus ontdoe je
je van alle nutteloze zaken. Ik
ervaar dat als schoonheid. Als je
ziet hoe oude herdersvolken le
ven, dan zie je de mens als
kunstwerk. Als kunstenaar heb
ik ervaren dat je je werk met
steeds minder kunt maken. Ik
heb geen behoefte een leuk
plaatje aan de muur te hangen
en dan de illusie te koesteren dat
het iets bijzonders is. Ik maak
liever dingen die bruikbaar zijn.
De tijdelijkheid ervan spreekt
me aan. Het stuit me ook tegen
de borst geld om te zetten in nut
teloos materiaal."
De eenvoud van de manier van
leven van Moving Circle spreekt
veel kunstliefhebbers aan, heeft
Verkerke gemerkt. „Mensen die
best luxe leven, die zie je hier lo
pen en zich verbazen. 'Wat kost
die kachel?', vragen ze dan. Het
meeste dat hier staat is materi
aal waar iedereen gewoonlijk
langsloopt, waar niemand meer
de waarde van beseft. Ik voel me
prettig bij die eenvoud. Ik zie
soms kunstenaars waar ik twin
tig jaar geleden mee optrok die
nu kantoorklerken zijn gewor
den. Het grootste deel van de
tijd zijn ze bezig subsidies te
verwerven voor hun projecten.
Naar mijn idee staan die los van
waar het in de kunst om is be
gonnen. Je kunt dat niet precies
aanwijzen, maar dat voel je ge
woon. Dat is niks voor mij. Ik
wil mijn tijd niet verdoen met
dingen die niets uithalen. Ik ben
een hedendaags beeldend kun
stenaar, maar niet gevestigd.
Een randverschijnsel, maar wel
rechtmatig. Wat wij met Moving
Circle doen is wel authentiek."
De expositie van Moving Circle
duurt tot en met 15 november, open
woe t/m za van 13-17 uur. Tijdens de
Dag van de Kunstuitleen verzorgt
Nico Out presentaties in de Kunst
uitleen in Vlissingen (13.30 en
15 uur, de uitleen is open van 10-17
uur) en- illustreert Elmar Stolk het
thema wonen in de Kunstuitleen
Terneuzen (9-12 uur).
door Anita Tournois
TERNEUZEN - De tentoonstel
ling van Instituut Toonbeeld
omvat dit keer verschillende
vormen van grafiek. Heidi Cort-
hout exposeert houtsneden, et
sen en gemengde technieken in
de hal van het stadhuis. Lino
sneden van Jan Verschoore sie
ren de wanden van de passerel
le. Ex-libris, een passie van Elly
de Koster, liggen uitgestald in
glazen vitrines.
Er valt heel wat te ver- en be
wonderen in deze verrassend
veelzijdige tentoonstelling met
grafiek in de hoofdrol. Van mi
nutieuze kleine etsen, in de
vorm van ex-libris, tot flinke
houtsneden op ongeprepareerd
schildersdoek. De kunstenaars,
Verschoore uit Oostburg, de
Koster uit Sas van Gent en Cort-
hout, een Belgische, maar
woonachtig in Deventer, tonen
diverse technieken. Het werk
van Corthout, die in 1999 afstu
deerde in vrije grafiek maar ook
in desktop publishing en lay out,
kan men scharen onder heden
daagse grafiek. Zij schuwt het
experiment niet en maakt ge
bruik van nieuwe technieken
als acrylic resist etching, een
nieuwe methode om veiliger en
gezonder te etsen.
De beelden in haar werken van
voornamelijk groot formaat in
trigeren. Beelden, ingegeven
door geschiedenis, een bepaald
tijdsbeeld en verloop, waarin
men een meer dan normale be
langstelling voor de duistere en
occulte kant van het leven con
stateert.
„Niet dat ik een aanhanger ben,
maar de sfeer van gothic boeit
me enorm", laat de kunstenares
weten. Men krijgt dan ook lij
ken, gemummificeerde hoof
den, harnassen, donkere huizen
en andere magische beelden
voorgeschoteld. Dit alles gelar
deerd met zinnen, vaak ver
werkt in kalligrafisch schrift en
in het Engels. Bijvoorbeeld
Turn my blood tosand. „Voor dit
werk werd ik geïnspireerd door
een foto van een veenlijk in een
boek. Ik gebruik vaak foto's als
beeldmateriaal voor mijn wer
ken", legt ze uit.
Dit geldt ook voor Barren Black
remains, een drieluik met hout
sneden, gevangen in houten bo
gen waardoor de lijsten corres
ponderen aan vensters. Poten
van kraaien verbinden het eer
ste met het derde luik, in het
midden wordt men door een ge
dicht, ditmaal in het Neder-
Werk van Heidi Corthout.
lands, gewezen op alle kommer
en kwel die een eeuw met zich
mee kan brengen.
Corthout: „De kraaienpoten
heb ik weer van foto's die opge
hangen werden om andere
kraaien af te schrikken."
Het werk From Pale to Blue
toont drie aan elkaar gelieerde
houtsneden op doek van een
zwemmende figuur. Zwemmers
worden ook uitgebeeld in de li
nosnede Havenwedstrijd Bres-
kens. Een rustige lino van Ver
schoore, gecomponeerd in een
vierkante vormgeving, waarvan
net als in zijn overige werk,
kleurgebruiken lijnenwerk vol
komen in balans zijn. Plaatsen
waar hij vertoefde of plekjes in
zijn directe omgeving vormen in
deze expositie het merendeel
van zijn onderwerpen. Zoals
Ayma Monte, in Spanje, her
kenbaar aan elementen als het
tegeltjesmozaïek, boogvormige
vensters en hellingen of de
plaatselijke vegetatie. Ondanks
deze figuratieve elementen doet
zijn werk abstract aan. Als au
todidact - hij volgde wel een te
kenopleiding - heeft hij een
boeiende eigen stijl weten te
ontwikkelen.
Voor Elly de Koster - zij studeer
de grafiek en tekenen aan de
Academie van Eeklo - vormen
de fascinerende wereld van flo
ra en fauna een constante bron,
waaruit geput wordt voor haar
minutieus uitgevoerde en kleur
rijke ex-libris. Andere thema's
die we aantreffen hebben bin
ding met de wereldgeschiede
nis, literatuur en theater. Af
hankelijk van de wens van de
persoon waarvoor de ex-libris
bedoeld is, vormen ook de men-
foto Peter Nico
selijke figuur, zijn of haarbf
roep, hobby's, klederdracht.fi
geliefde werkplek en in zeld£
me gevallen ook erotiek sten
opnieuw motieven, die op 8
unieke eigen manier wonlf
toegepast. Elke keer opnie'
weet de Koster de ki j ker dan#
te verrassen met deze zeer tr
geïllustreerde en uitzonderl;
knappe en artistieke kuffl
werkjes.
Tentoonstelling t/m 14 novembt"
hal en passerelle van het stofa
van Terneuzen.
Openingstijden: ma. t/m dc
17.00 uur, vr. 9.00-20.00 uur.
Advertentie
KRANT
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnementen
