Officier van justitie acht Thoolse
fotograaf schuldig aan ontucht
Actie nodig tegen verloedering oesterputten
CUP YOUR CULT GUIDE
PZCzeeland
weekenddiensten
Streek moet meer doen met bekendheid van samensteller woordenboek
Huisartsen
Tandartsen Schou
wen-Duiveland
Apotheken
Oosterschelde
Thuiszorg
Dierenartsen
Theather De
Mythe geopend
vrijdag 24 oktober 2003
Themahotel
Kuiken
www.cjp.nl/uitagenda
De meest uitgebreide uitgaansagenda
van Nederland voor alle informatie
over film, theater, expo of muziek.
KORTING INFORMATIE AANBIEDINGEN
door Aector Dooms
MIDDELBURG Officier van
justitie G. Oosterveld achtte
gisteren in Middelburg een 56-
jarige inwoner van Nieuw-Vos-
semeer schuldig aan het plegen
van ontucht met een achtjarig
meisje.
Ze eiste bij de rechtbank 180 uur
werkstraf en vier maanden
voorwaardelijke gevangenis
straf.
De man zou 29 juli 2001 op het
Grevelingenstrand bij Bruinis-
se het slachtoffer bij het toilet
onzedelijk hebben betast. Het
kind had het voorval tegen haar
ouders, die ook op het strand
waren, verteld. Een man had in
haar broekje gezeten. De moe
der besloot langs de waterkant
te lopen, zodat haar dochtertje
de vermeende dader kon aan
wijzen. Het bleek de voor de
moeder bekende Thoolse foto
graaf te zijn, waar ze al eens fo
to's had laten maken.
De officier sprak van een ernstig
zedendelict, maar hield in haar
eis er rekening mee dat de sek
suele handeling één keer was
gepleegd, dat het feit twee jaar
geleden heeft plaatsgevonden
en dat verdachte hiervoor drie
dagen in Torentij d in Middel
burg had vastgezeten, pok wees
ze op het blanco strafblad van
de Tholenaar ofschoon er eerder
vermeende seksuele verdenkin
gen tegen hem zijn geweest. De
talrijke aangiftes werden gese
poneerd en leidden tot vrij
spraak. „Vorige maand is er in
Breda nog aangifte tegen de ver
dachte gedaan", merkte de offi
cier op.
Familie en kennissen, die zich
die dag in het gezelschap van de
verdachte bevonden, hadden
verklaard dat hij constant bij
hen aanwezig is geweest. „De
getuigenverklaringen zijn ge
kleurd; ze zijn op elkaar afge
stemd", wierp de officier tegen.
Raadsman H. Nieland verzeker
de dat de eilandbewoners erop
uit zijn het leven van zijn cliënt
kapot te maken. „De politie laat
zich leiden door de meningen
van de Thoolse bevolking. Nu
hebben we hem te pakken, is er
gezegd. Daarom heeft de politie
de zaak willen doorzetten."
Nieland bepleitte vrijspraak.
Hij plaatste kanttekeningen bij
de zoekactie en de reconstruc
tie. „De moeder heeft meteen
naar mijn cliënt gezocht, terwijl
het meisje de andere richting
opliep. De foto's van de plek zijn
door de recherche niet juist
weergegeven. Het studiover-
hoor van het slachtoffer is sug
gestief geweest."
Volgens de strafpleiter moet het
Openbaar Ministerie niet-ont-
vankelijk verklaard worden.
„Het O.M. heeft mijn cliënt de
mogelijkheid ontnomen om ge
tuigen te laten horen. Er is alles
aangedaan om de rechtbank op
het verkeerde spoor te zetten."
De Tholenaar beweerde dat het
gros van de aangevers van eer
dere (geseponeerde) ontuchtza-
ken familie van elkaar is. Voor
die aangevers mag hij nog wel
fotoreportages blijven maken.
Hij voelt zich flink gedupeerd.
„Ik heb elf jaar gevochten tegen
het onrecht wat mij en mijn fa
milie is aangedaan. Ik ben uit
gelachen door de politie. Ik ben
nu bang om kinderen in Zeeland
te fotograferen. In de volks
mond wordt er gezegd: Pas op,
op Tholen loopt een pedo, maar
hij maakt mooie foto's. Ik ben
onschuldig", reageerde hij emo
tioneel.
De rechtbank doet op 5 novem
ber uitspraak.
door Rinus Antonisse
YERSEKE - Het bedrijfsleven
moet gezamenlijk ideeën aan
dragen voor de toekomst van de
historische oesterputten in
Yerseke. Als er een eensgezind
standpunt ligt, kan het gemeen
tebestuur van Reimerswaal aan
de slag om een visie voor de oes
terputten op te stellen.
Enige haast is wel geboden. In
middels staat de helft van de
putten langs de Oosterschelde
leeg. Volgens burgemeester A.
Verbree is er 'een zekere verloe
dering' aan de gang. Daarom wil
de gemeente er snel wat aan
zaterdag 24 en zondag 25
oktober 2003
CENTRAAL ALARMNUMMER
112
Schouwen-Duiveland
Huisartsenpost Schouwen-Duiveland
Kon. Gustaafweg 2, Zierikzee
tel. 0900-1585
(geopend ma. t/m vr. van 18.00 tot 8.00
uur, in weekeinde of tijdens feestdagen)
Spreekuur 16.30 -17.00 uur.
tel. 06-53737162
doén. Wél samen met het be
drijfsleven, omdat Reimerswaal
niet over genoeg geld beschikt
om de herinrichting van de oes
terputten alleen te bekostigen.
Verbree wijst erop dat voor het
dorp Yerseke, net als in het ver
leden het geval was, bedreigin
gen opdoemen. Die zorgen
waarschijnlijk voor verande
ringen in de werkgelegenheid.
„De totale visserij ligt onder
vuur. Dat brengt een ander ge
zicht voor Yerseke met zich
mee." Tegen die achtergrond
acht de burgemeester het zinvol
om een andere toekomst van de
oesterputten te onderzoeken.
Vraag die dan in de eerste plaats
Apotheek "Zierikzee", Dam 18, tel. (0111
412906, geopend za. van 09.00-12.30 uur
en van 16.30 -17.30 uur. Zo. van 12.00-
12.30 uur en 18.00-18.30 uur.
Schouwen-Duiveland: Tel. (0113)
249111.
Weekenddienstartsen Schouwen-Dui
veland voor spoedgevallen bereikbaar
via telefoon 412180. Spoedgevallen
spreekuur gezelschapsdieren zaterdag
13.00-13.30 uur, Grevelingenstraat 17 te
Zierikzee.
beantwoord moet worden is:
hoe wordt omgegaan met de
oestercultuur? Wat de oester
putten betreft kan daarbij ge
dacht worden aan verplaatsen
of verkavelen van de cultures,
meent Verbree. Hij onderstreept
dat de putten goede kansen bie
den voor recreatieve ontwikke
lingen 'en misschien ook wo
ningbouw'.
Eerder is de suggestie gedaan
om het schaal- en schelpdier
museum op de oesterputten te
vestigen. Ze vormen in elk geval
een bijzonder authentieke om
geving, stelt Verbree. En als
inrichting van het informatie
centrum Nationaal Park Oos
terschelde op Neeltje Jans niet
mogelijk blijkt, wil de burge
meester dat graag naar de oes
terputten van Yerseke halen.
Hij beklemtoont dat Yerseke
voor het informatiecentrum ei
genlijk dé plaats is. Vanuit het
dorp begon zo 'n dertig j aar gele
den immers de strijd om het
open houden van de Ooster
schelde, uiteindelijk bekroond
met aanleg van de stormvloed
kering. Dat het gebied nu een
nationaal park is, is mede te
danken aan de inzet van de
Yersekenaren.
Voor Verbree is voor het ontwik
kelen van een gemeentelijke vi
sie vooral de opstelling van het
bedrijfsleven van cruciaal be
lang.
„Is men eensgezind in staat tot
een goede aanpak? Het kan niet
alleen worden overgelaten aan
de gemeente."
GOES - Goes koestert haar
nieuwe theater. „Ik ben hart
stikke trots op De Mythe", zei
cultuurwethouder C. Linssen
gisteravond bij de officiële ope
ning van het gebouw aan het
Bleekveld. Ruim vijfhonderd
genodigden konden zich dat le
vendig voorstellen.
Dat nog niet alles perfect loopt,
bleek ook gisteren. Toen burge
meester D. van der Zaag het
woord wilde nemen, ontbrak de
geluidsversterking en werd hij
onderbroken door muziek. Een
menselijke fout, die noopte tot
improviseren en gauw was ver
geten. 'Bestuurlijk bouwpastor'
Linssen, zoals Van der Zaag
hem introduceerde, wees op het
grote belang van het nieuwe
theater. „Goes heeft als cen
trumgemeente haar verant
woordelijkheid genomen voor
de cultuurbeleving in de regio.
Niet alleen voor de Bevelanden,
want De Mythe betekent iets
voor heel Zeeland."
Van Dale keert terug in
Sluis
Een standbeeld, een grafsteen,
de Johan Hendrik van Dale-
school en het pas gerenoveerde
hotel-restaurant De Dikke van
Dale. Sluis staat op bescheiden
wijze stil bij Johan Hendrik van
Dale, één van zijn beroemdste
inwoners ooit. De grondlegger
van het Groot Woordenboek der
Nederlandse Taal - beter bekend
als De Dikke van Dale - zag 175
jaar geleden het levenslicht. De
Zeeuwse letterkundige Lo van
Driel wijdde daarom een bio
grafie aan het leven van de
schoolmeester, stadsarchivaris
en taalkundige, die vandaag tij
dens een symposium in het
Sluisse Belfort wordt gepresen
teerd. Dat boek handelt over het
verleden, maar heeft Van Dale
ook nog toekomst in het vesting
stadje?
door Raymond de Frel
SLUIS - Johan Hendrik van
Dale was een workaholic. Hij
schreef talloze schoolboekjes en
wetenschappelijke en populaire
publicaties over de geschiedenis
van Sluis en West-Zeeuws-
Vlaanderen. Hij ontwikkelde
zich gaandeweg tot taalkundi
ge, wat in 1867 leidde tot het
verzoek van drie uitgevers om
een bestaand handwoorden
boek - het Nieuw woordenboek
der Nederlandsche taal van I.M.
en N.S. Calisch - te bewerken.
De uitgave van dat tijdrovende
werk heeft de Sluissenaar zelf
nooit meegemaakt. Hij bezweek
op 44-jarige leeftijd in 1872 aan
de pokken. Het woordenboek
was toen tot de Y gevorderd, zijn
assistent Jan Manhave voltooi
de het karwei.
De wetenschappelijke beteke
nis van Van Dale is minder groot
dan wel eens wordt gedacht, zo
concludeerden de cultuuramb
tenaren van de gemeente Sluis.
Maar de naam Van Dale is geniet
desondanks grote bekendheid.
Wat kakkestoelemeien is? 'Kijk
maar even in de Van Dale'. En
stengelaaltje? 'De Dikke weet
raad'. Vrijwel iedere Nederlan
der of Belg kent het begrip 'Dik
ke Van Dale', maar dat de beste
man uit Sluis kwam, weet nage
noeg niemand. Helemaal fout,
zo vindt het gemeentebestuur.
En dus worden er plannen ge
smeed om J.H. op een passende,
maar prominente manier te
eren. Cultuurwethouder Leen
Wille en zijn ambtelijk gevolg
bogen zich over het verleden
van Van Dale, net zoals de uit
baters van het onlangs geopen
de viersterrenhotel De Dikke
van Dale aan de Sint Anna-
straat dat deden. De één deed
dat om cultureel Sluis een im
puls te geven, de ander - en dat
geven ze grif toe - om commerci
ële redenen. Overkoepelende
factor: de toekomst van Van
Dale in de vestingstad.
Sluis mag best prat gaan op wat
en wie het heeft voortgebracht,
vindt cultuurwethouder Leen
Wille. „Wat denk je van pater
Brugman, waar de uitdrukking
'praten als Brugman' vandaan
komt? Kwam uit Sluis. En Vors-
terman van Oyen, die van enorm
belang is geweest voor de land
bouw? En dan hebben we ook
nog Van Dale, die alles zodanig
heeft neergezet dat de Dikke
Van Dale nu een begrip is. Sluis
heeft alleen maar een stand
beeld en steen op de begraaf
plaats, dat aan hem herinnert.
That's it. Die trots is dus heel erg
verstopt." Onterecht, vindt ook
cultuurambtenaar Arco Wille-
boordse. „Kijk, Michiel de Ruy-
ter is de bekendste Zeeuw ooit,
maar Van Dale is toch zeker een
goede tweede."
De naamsbekendheid van Van
Dale moet worden uitgebuit, zo
valt te lezen in de gemeentelijke
cultuurnota voor de komende
vier jaar. Een literair centrum,
vernoemd naar Van Dale, moet
Sluis meer naamsbekendheid
geven. Die link én het feit dat
West-Zeeuws-Vlaanderen een
smeltkroes is van Vlaamse en
Nederlandse talen, maken Sluis
tot dé ideale plaats voor de op
richting van zo'n centrum.
Symposia, een permanente ten
toonstelling, lezingen, kortom
alles wat met literatuur of Van
Dale van doen is, kan bij het ini
tiatief worden betrokken.
Maar, zoals de ondertitel van de
cultuurnota ook al aangeeft:
'een dot veren kan pas vliegen
Het hotelcomplex De Dikke Van Dale, met op de voorgrond het woordenboek waar het zijn naam aan ontleent.
foto's Camile Schelstraete
als er een vogel in zit' (Bert
Schierbeek, red.). In dit geval is
nog niet duidelijk wat voor
soort vogel het wordt. Het ei
moet immers nog worden uitge
broed. Wille en Willeboordse
doen daar flink hun best op en
laten hun gedachten met regel
maat de vrije loop. „Ik weet niet
of er in Sluis behoefte is aan een
literair centrum (Willeboordse:
„Ik kan mij niet voorstellen dat
er geen behoefte is."), maar dat
mag het doel ook niet zijn. Het
centrum is een middel om Van
Dale levend te houden. Om zo
Sluis op de kaart te zetten", zegt
Wille. Willeboordse: „Je kan
aan Van Dale een heleboel the
ma's ophangen. Schrijversacti
viteiten, onderwijs... Van Dale
is een kapstok, het gaat echter
om veel meer. Ons idee is ont
staan vanuit twee gedachtes: we
hebben Van Dale en we willen li
teraire activiteiten ontplooien.
Een stichting Dikke van Dale,
die moet worden gedragen door
vooraanstaande Nederlandse
en Belgische literaire cracks,
moet het literair centrum en
aanverwante activiteiten in
goede banen leiden.
„Het moet een mix worden van
populaire bijeenkomsten en wat
moeilijkere zaken. Deze bijeen
komsten moeten wat mij betreft
niet plaatsgebonden zijn, op een
permanente tentoonstelling na,
natuurlijk. Ik denk bijvoor
beeld aan een jaarlijkse bijeen
komst over dialecten, een avond
met zangers die uitblinken door
hun taalgebruik en een voor
ronde van het Groot Dictee der
Nederlandse Taal. Stel je voor:
het groot dictee in de stad van de
grondlegger van Nederlands
bekendste woordenboek! De
Belgen zijn verzot op dat soort
dingen. Spelletjes als 10 voor
Taal, dat is over de grens
pure cult. Echt, daar smullen ze
van!"
Laten de uitbaters van hotel De
Dikke Van Dale daar nou pre
cies hetzelfde over denken. Ho
tel-directeur Bram van de Berge
en de Belgische exploitant Ju
lian D'Herde hadden al ver ge
vorderde plannen om hun hotel
tot 'themahotel' te dopen - zo is
er bijvoorbeeld het idee om ie
dere kamer de naam van een
schrijver te geven - toen zij afge
lopen zomer de cultuurnota on
der ogen kregen. „Wij willen
hier al een tijd op inspringen,
voornamelijk omdat taal in Bel
gië heel populair is. Daarnaast
geniet Sluis bij de Vlamingen
grote bekendheid. Ik sprak met
ideeënmaker Jean van den
Bergh, die met deze suggestie op
de proppen kwam. Wat een gro
te plus is, is dat ons hotel de
naam Van Dale al draagt. Veel
buitenlandse gasten vragen
zich af waarom ons hotel Fat
Van Dale' heet. Dat is dus een
groot voordeel voor Sluis, wat
alleen nog maar kan worden
vergroot: de massa gaat de link
tussen Van Dale en Sluis leggen.
Nu weet nog geen 5 procent van
dat verband af", aldus D'Herde.
Momenteel is deze zerk vrijwel het enige wat herinnert aan
Zeeuwse afkomst van J.H. van Dale.
Van de Berge en D 'Herde gingen
vorige week in gesprek met
Leen Wille, die al snel tot de
conclusie kwam dat beide par
tijen met elkaar moeten optrek
ken. „Het bedrijfsleven en de
gemeente mogen in deze best sa
men een weg bewandelen. Wij
moeten natuurlijk niet afhan
kelijk zijn van het bedrijf, maar
als er sprake is van een win-
winsituatie, zeg ik: waarom
niet?" Van de Berge benadrukt
dat de gemeente de kar in eerste
instantie zal moeten trekken.
„Het is tenslotte een culturele
aangelegenheid voor heel Sluis,
maar wij willen daar op insprin
gen."
Een conferentiecentrum, lezin
gen van Belgische en Neder
landse schrijvers, hotel De Dik
ke Van Dale moet als het w
een literair walhalla woni
dat als het aan de uitbat
ligt komend voorjaar volle
moet draaien. „Hier moet
episch talencentrum van
laaglanden komen", he
D'Herde.
Het door de gemeente Sluis
legde ei is in de afgelopen*
dus met hulp van buitenaf
kuiken geworden. Of het de
mende jaren vrolijk tjilp
door Sluis fladdert of tot de
tegorie 'lelijke eend' gaat lx
ren, blijft voorlopig gissen,
luidde dat befaamde zinn
ook alweer? Bijna goed.
wachten in dit geval alleman
antwoord.
Groot
Woordenboek- 9
der
Nederlandse fj
I Groot
Woordenboek
der
1 Nederlandse