PZC
Een geschonden geschenk
Sint Anna ter Muiden
HouvaSint
Kunstbende start met flash
mob werving voorrondes
Van Rooij eert het
Zeeuwse werkpaard
ST
SELiCHT
T reinreizigers missel
aansluiting voetveer
Zeeuws boek
kunst
lezers schrijven
donderdag 23 oktober 2003
Oud-soldaten
staken zoektocht
naar vrouw uit
Rilland-Bath
-
km Vervagen j Gsjpar
Zoeten naar: l
Varvangen ödot f
Niet overdrijven
Zeeuwse horizon
thema van
cultuurdebat
Spiegels
Geweun
Jachtseizoen
Schapen
Democratie
Zeeuwse dag
door llona Vette
KRUININGEN - De zoektocht
naar het 'vrouwtje van Rilland-
Bath' door leden van het batal
jon Limburgse Jagers is beëin
digd. De oud-soldaten ontmoet
ten de vrouw in februari bij de
herdenking van de watersnood
ramp, maar vergaten haar naam
te vragen en probeerden daarna
tevergeefs met haar in contact te
komen. J. van Gasteren van het
bataljon heeft de hoop opgege
ven haar ooit nog te zien.
Bij de herdenkingsdienst in fe
bruari in Kruiningen werd Van
Gasteren aangesproken door
een vrouw van rond de zeventig
jaar. Ze vertelde Van Gasteren
dat ze vijftig jaar geleden een
soldaat van zijn bataljon ont
moette en een gouden ring van
hem kreeg. Ze wilde graag we
ten wie dat was en met hem in
contact komen.
Van Gasteren betreurt achteraf
dat hij haar naam niet heeft ge
vraagd. „Dat is onze grootste
fout geweest. Maar het liet me
niet los en ik heb aan de dienst-
makkers die ik ken een e-mail
gestuurd en wachtte op hun re
acties. Die heb ik nog steeds niet
gehad. Ook is het mij niet gelukt
de identiteit van de soldaat te
achterhalen. Met de gegevens
die we hebben, kunnen we niet
verder zoeken, dus hebben we
besloten de zoektocht te stop
pen."
De oud-soldaat denkt niet dat
de vrouw bewust anoniem wil
blijven, anders zou zij ook niet
naar de soldaat gevraagd heb
ben..Van Gasteren zou de vrouw
op z 'n minst willen vertellen dat
hij er niet achter is kunnen ko
men welke soldaat haar de ring
gaf. „Helaas zijn veel oud-mili
tairen overleden en de rest is
minstens zeventig jaar oud. Dat
maakte de zoektocht naar de
soldaat niet makkelijk. Zonder
gegevens is het onmogelijk om
verder te zoeken, heel jammer."
Het bataljon was in 1953 ruim
een week aan het werk in de
buurt van Rilland-Bath. De mi
litairen legden een nooddijk aan
die ze de naam Limburgse Ja-
gersdijk gaven. Bij de herden
king in februari was een man of
tien van het bataljon aanwezig.
door A. J. Snel
De ordenmachine kent geen genade;
zelfs niet voor Lo van Driel, taal
kundige te Middelburg. In De Kwestie
Jobse, het boek dat als geschenk dient
in de Week van het Zeeuwse Boek, die
volgende week woensdag aanvangt,
staat een mammoet van een fout. Die,
zo wreed consequent is de computer
wel, zeven maal wordt herhaald. Daar
mee kleeft een smet aan het cadeau dat
de gezamenlijke Zeeuwse boekhandels
met gulle hand verspreiden. Acht keer
stuit de lezer op woorden die hij niet
eerder zal zijn tegengekomen. Die zijn
niet verzonnen door de Weledelzeerge-
leerde Heer Van Driel. Ze zijn zelfs in
het geheel niet bedacht, maar uitge
braakt door een machine die dom is en
niet recht maakt wat krom is.
Wat is er gebeurd? Het verhaal over
Jobse, een onderwijzer die zich laat lei
den door de lusten des vlezes, speelt
zich ten dele af in Sint Anna ter Mui
den. Nadat Van Driel de eerste proef
had gecorrigeerd, werd geconstateerd
dat de plaatsnaam op twee manieren
was geschreven. De ene keer stond er
St. Anna ter Muiden en de andere keer
Sint Anna ter Muiden. Op aanwijzing
van de verantwoordelijke redacteur
uitgever, Robbert Jan Swiers, werd be
sloten in alle gevallen voluit Sint te
schrijven. Daartoe maakte een op
maakredacteur gebruik van de zoek- en
vervangfunctie. Het gevolg was dat alle
woorden die eindigden op st. werden
meegenomen. Woorden als 'houvast' en
'geweest' veranderen daardoor aan het
eind van een zin in 'houvaSint' en 'ge-
weeSint'. Raadselachtig is dat de com-
ir tri :«v.v
IIÉÉSBili
w
I A.-Jd.s: v -
'~v
-%J' yy
8
'BH
m
- A ir"''
SÉ?
i
t
f
2
i
3
:.V. -
jffilll
ui
N
Altijd oppassen met de zoek- en vervangfunctie op de computer.
puter een enkele keer toch nog St. Anna
ter Muiden handhaaft. Hoe dan ook, de
redacteur-uitgever heeft niet overzien
wat de gevolgen van zijn aanwijzing
voor de complete tekst zouden zijn en
hij heeft de resultaten van de laatste
correctie niet door het hele boek heen
gecontroleerd.
Zo worden Van Drielde Zeeuwse boek
handels en de toekomstige lezers het
slachtoffer van de computer die al zo
veel verdriet in menig huisgezin heeft
gebracht. Immers, de vrouw die een
maal als mannelijk is opgeslagen in een
computersysteem, die krijgt niet zo
makkelijk haar oorspronkelijke ge
slacht terug. Wie in zijn omgeving na
vraag doet, hoort nare verhalen. Over
een handelshuis in kantoorartikelen
dat hardnekkig gedurende een reeks
van jaren de meest uiteenlopende goe
deren bezorgde op een adres waar nie
mand voor die spullen behoefte en op
slagruimte had. Of over een ziekenhuis
dat een vermeende patiënt zeer lang
achtervolgde met een rekening voor een
behandeling die hij nooit had onder
gaan. De mens die in de macht van een
systeem is geraakt, is een gekerkerde
zonder vastgelegde strafmaat.
Lo van Driel reageert met een prettig
gebrek aan consistentie op het feilen
van de uitgever. „Ik kan alleen maar
zwijgen", klinkt zijn gouden melding
per telefoon. Waarna hij aanstonds de
voorkeur geeft aan het zilver van het
woord. ,(Zoiets is mij nog nooit overko
men. Ik ben verbijsterd.Op de vraag of
hij de oplage wellicht liever uit de rou
latie genomen zou zien, heeft hij een af
standelijk en bescheiden antwoord: „Ik
ga daar niet over. Ik heb het manuscript
uit handen gegeven en het is dus mijn
eigendom niet meer."
Er is niet overwogen de oplage van
achtduizend boekjes te benutten voor
in de open haard, laat Dick Anbeek na
mens de Zeeuwse boekhandel weten.
Hij wil niet verhelen dat de fout hem
zeer onaangenaam heeft getroffen
maar voelt niet voor een overspannen
reactie. De vergelijking met het syndi
caat van fruitkwekers dat op grote
schaal appels uitdeelt met een bruin
plekje eraan, kan hem eigenlijk wel be
koren. „Die zijn meestal onbespoten en
dus gezonder."
In ernst: „Natuurlijk vinden we dit vre
selijk vervelend, maar je moet het ook
niet overdrijven. Het gaat om één fout
die is gemaakt in een streven naar per
fectie; met de onaangename omstan
digheid dat diezelfde fout herhaald
wordt. Ik vind dat je niet kunt stellen
dat het boek, dat trouwens heel mooi is
uitgevoerd, niet meer cadeau gedaan
kan worden. Laat mij maar eens een
boek zien waarin geen enkele fout voor-
foto Willem Mieras
komt. Ik denk dat dat niet makkelijk te
vinden is. Het gaat om producten die
door mensen gemaakt worden. De op
lage vernietigen en vervangen, dat was
een te kostbare zaak geworden. Je hebt
het dan over zo'n 10.000 euro. Er was
trouwens ook geen tijd voor geweest.
We zullen bij de boeken een erratum
voegen om uit te leggen wat er is ge
beurd."
De klanten van de boekhandel moeten
tijdens de Week van het Zeeuwse boek
maar in gedachten houden wat men na
laat bij een gegeven paard en kunnen
zich vermeien in de misvatting dat het
mooie boek met de rare woorden ooit
heel waardevol zal zijn, net als postze
gels waar iets mis mee is.
En, Anbeek heeft nog een aanvullend
idee om de klanten die het licht ge
schonden geschenk cadeau krijgen, een
genoegen te doen. „We gaan er een wed
strijd aan verbinden. Onder de mensen
die alle fouten vinden en ze precies kun
nen aanwijzen, zullen we wat leuke
prijzen verloten. Wat die prijzen zijn,
dat wil ik nog even als verrassing hou
den."
pagina 23: Van Dale wordt de maat
genomen
VLISSINGEN - Het tweede cul
tuurdebat van het Zeeuws Mu
seum wordt gewijd aan de
Zeeuwse horizon.
Over dit onderwerp spreken
volgende week donderdag in het
gebouw van de Koninklijke
Schelde Groep in Vlissingen
(Glacisstraa^v165) de architect
Ashok Bhalotra, stedenbouw
kundige Adriaan Geuze en
Chiel Jacobusse, hoofd externe
betrekkingen van Stichting Het
Zeeuws Landschap. Het nieuwe
Zeeuws Museum wil een plat
form zijn voor het denken over
beeldcultuur in Zeeland. In dat
kader worden elke maand de
batten georganiseerd.
In het debat over de Zeeuwse
horizon draait het onder meer
om de tegenstelling tussen het
behoud van het Zeeuwse land
schap en het bijbehorende
uitzicht en de wil om vakantie
dorpen en windmolenparken te
ontwikkelen.
De drie uitgenodigde sprekers
geven hun visie op deze zaak.
Daarna gaan ze met elkaar en
het publiek in debat, onder lei
ding van directeur Valentijn
Byvanck van het Zeeuws Muse
um.
Aanvang debat: 20 uur.
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG Voorbijgan
gers op de Middelburgse
Markt kijken verbaasd op als
langs het Stadhuis een uitzon
derlijk lange, glimmende li
mousine komt aanrijden. Een
groepje jongeren rent gillend
op de auto af. Die komt tot
stilstand voor De Drukkerij,
waar een rode loper is uitge
legd. Twee bodyguards breed
geschouderd, zwart pak, zon
nebril stappen uit en posteren
zich naast de auto.
Het portier gaat open en een
stralend sterrenkoppel stapt
uit. Lichten flitsen, camera's
worden gericht, microfoons
gaan de lucht in. De jonge fans
bedelen om een handteke
ning, dringen tegen de lijf
wachten aan en gillen:
„Oscar! Escha!" De nieuws
gierige omstanders fronsen
hun wenkbrauwen. Zijn dit
twee soapsterren, idols mis
schien?
Nee. Het blijkt de eerste hele
overtuigende - flash mob te
zijn in Zeeland, georganiseerd
door medewerkers van Scoop.
Het verschijnsel is overge
waaid uit de Verenigde Sta
ten.
Via internet en telefoon wordt
een groep mensen geronseld
voor een grap die nietsver
moedende passanten in ver
warring brengt. In tegenstel
ling tot de meeste flash mobs
is die van gistermiddag op de
Middelburgse Markt geen
grap om de grap. Dat blijkt als
Escha Tanihatu en Oscar Pos-
tema een doos met folders
overhandigen aan schouw
burgdirecteur Gerard Peijs,
die daarop een poster onthult
van de Kunstbende, de lande
lijke talentenjacht voor jon
geren.
Met de flash mob is de werving
voor de Zeeuwse voorronde
van de Kunstbende op 29 fe
bruari in theater De Mythe en
podium
't Beest in Goes officieel be
gonnen. Informatie over de
Kunstbende: www.kunstben-
de.nl.
Een stralend sterrenkoppel stapte gisteren uit een limousine bij De Drukkerij in Middelburg.
foto Lex de Meester
Henk van Rooij bij een van zijn keramische zuilen met paardenhoofd in De Bewaerschole.
foto Marijke Folkertsma
door Ali Pankow
BURGH-HAAMSTEDE - Beel
dend kunstenaar Henk van
Rooij houdt van paarden. Van
paarden én honden, maar in de
expositie in De Bewaerschole in
Burgh-Haamstede houdt hij het
dit keer uitsluitend bij de edele
viervoeters. Hij verbeeldt ze in
een opmerkelijke installatie
met vier architectonische, kera
mische constructies en hoge
zwarte spiegels.
Van Rooij is de tweede exposant
in de themaserie 'Gewerveld-
Ongewerveld'. De Stichting
Westerschouwen Kultureel
heeft de organisatie van deze
tentoonstellingsreeks in han
den gegeven van het kunste
naarsinitiatief Stichting
Kunst-En in Eindhoven. De vier
deelnemende exposanten pre
senteren hier verspreid over het
seizoen het resultaat van hun
inspiratie uit de specifieke
ruimte van de Bewaerschole
zelf. Bovendien refereren zij
met hun installatiekunst aan
Zeeland en haar bewoners zo
wel boven als onder het water
oppervlak. Eerste exposant in
deze serie was Kitty Doomernik
die met haar mythische half-
vrouwen een relatie legde met
nimfen en zeegodinnen wier in
vloed zich tot de Zeeuwse wate
ren uitstrekte.
Van Rooij refereert met zijn
paardenhoofden aan het werk
paard met stoïcijnse uitstraling
en oerkracht die bij het bewer
ken van de Zeeuwse gronden in
het verleden een belangrijke rol
heeft gespeeld. Bovendien
neemt het werkpaard binnen de
regionale cultuur nog steeds een
ereplaats in. Ook in zijn werk
zijn mythische invloeden her
kenbaar. Kenmerkend is vooral
de sardonische humor van de
kunstenaar. Verder is zijn ge
bruik van felle kleurcontrasten
opvallend.
De installatie van Van Rooij in
De Bewaerschole bestaat uit
vier verschillende keramische
zuilen. Op wisselende hoogten
zijn er paardenhoofden aan be
vestigd. Bij het ene hoofd han
gen de manen warrig voor de
ogen, bij de andere zijn ze vloei
end gedrapeerd, maar alle paar
den stralen grandeur uit. Vooral
de combinatie van zwart met
goud geeft de zuil een glanzend
effect. Ook de mengeling van
paars met roze geeft een frivole
uitstraling. Mooi contrast met
beide vormt de zuil waarin de
combinatie van motieven in
roest, blauw en geel een matter
effect geeft.
Vooral door het werken met ho
ge zwarte spiegels tegenover de
paardenzuilen weet de kunste
naar magie op te wekken. Hij
verwijst er enerzijds mee naar
het hulpmiddel dat schilders ge
bruikten bij het portretteren
van modellen.
Van Rooij is zelf ook als schilder
begonnen, maar hij is in de loop
der jaren als het ware uit het
platte vlak gebarsten. Door
steeds meer objecten aan zijn
schilderijen toe te voegen, ont
stond er een mengeling van
twee- en driedimensionaal
werk.
Uiteindelijk liet hij zijn voor
keur voor installaties prevale
ren, hoewel daarin weer de in
vloed van de schilder is terug te
vinden.
Tweede expositie in de serie 'Gewer-
veld-Ongewerveld', t/m zaterdag 8
november in De Bewaerschole in
Burgh-Haamstede. Openingstij
den: di. t/m za. 13.30-16.30 uur.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZCiim
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reatb
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet*»
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden t
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Ovu'
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
Op pagina 1 van de krante van
20 oktober staen twï berichten
die mun as Zêêuw goed doeë.
D'n éérsten: Mun 'ebbe wee een
nieuw Zêêuws meisje, en wat
voor êêntje. 't Móóiste meisje
van Nederland. Een plaetje. Das
goed voo 't imago van onze pro
vincie. Gefeliciteerd meid, 'tgae
je goed in China. D'n twidden:
De provincie gaet zo nódig naer
Brussel om gedaen te kriegen
da"t Zêêuws as streektaele offi
cieel erkend wordt. Das een
goeie gedachte, wan d'r bin zo
vee Zêêuwen die de taele as cul
tuur koestere, dat d'r best een
promotie an gegeve mag worre.
En 't Zêêuws voor ons? Me gae
d'r geweun mee deu. Toch?
Wim van Gilst
Böógerdlaene 23
Kurtjeen
Ook zonder het bericht in de
PZC van 16-10 was ik in ieder
geval al op de hoogte van het be
gin van het jachtseizoen. Ik had
deze 'untermenschen' met hun
geweren al gesignaleerd op het
land. Je dacht toch niet dat deze
lieden één dag langer wachten
om hun uiterst verwerpelijke
hobby, het zoveel mogelijk ver
wonden en of doodschieten van
weerloze dieren, uit te gaan voe
ren? Maar één geruststelling
hebben we, want in het artikel
was ook te lezen dat ze niet zo
maar mogen gaan schieten want
ze moeten wel aangesloten zijn
bij een 'wildbeheereenheid'.
Nou dat zegt heel wat, dit is ge
woon een ander woord voor ja
gerclub. Niets meer en niets
minder. Deze vragen ook van
hun leden een zekere kennis en
vaardigheid. Ja hoe je een pa
troon in een geweer moet doen,
want stel je voor dat je hem ach
terstevoren erin zou doen dan
zou je zelf meemaken wat een
konijn of fazant o.i.d. mee
maakt en hoe je de trekker moet
overhalen. Dat ze de wet moeten
kennen zegt ook niets want het
is eerst schieten dan kijken. Ik
wacht met smart op nieuwe ver
kiezingen zodat de mensen zich
hier tegen uit kunnen spreken
en er voor zullen zorgen dat de
Partij voor de Dieren in het par
lement komt, want deze zal zich
tot het uiterste inspannen om
deze totaal onnodige en zeer
verwerpelijke praktijken ver
boden zien te krijgen.
Rob Ossewaarde
Prins Bernhardstraat 25
Oud Sabbinge
Na alle ellende wat de 53.000
schapen hebben moeten door
staan (PZC, 11-10) gloort er nu
misschien enige hoop voor hun
soortgenoten en andere dieren
die voor levend transport van
Australië naar Azië gaan. Deze
arme dieren zijn op 5 augustus
aan boord gegaan om plm. 14
augustus gelost te worden. Ze
zitten nu meer dan 7 0 dagen aan
boord en het einde is nog steeds
niet in zicht! Meer dan twee
maanden in de hel van deze
oververhitte drijvende veestal
len. De plannen zijn steeds ver
anderd waar ze naar toe zouden
moeten, alsof ze nog niet genoeg
hebben geleden. En dan te be
denken dat er allang weer nieu
we schapen onderweg zijn! Een
grof schandaal. Alleen omdat
moslims in Azië 'vers' vlees wil
len en dat ritueel geslacht moet
worden. Wat een kwelling. Nu
gloort er in elk geval hoop, want
deze affaire heeft eindelijk poli
tieke gevolgen. Er wordt een
diepgaand onderzoek verricht
over de export van levends
Hier moet in kaart
worden of het dierenwelajl
het gedrang is, bij deze tr^
porten! Hoezo onderzoek
richten naar de bekende nis
is maar één manier en datisj
ledige stop op deze gr
tak van transport. Nietallea
schapen, maar ook de
verdoving) onthoornde 1®
gaan op die manier over;
Langs de schepen drijft
bloed langs de wanden! 1
ven in de 21e eeuw, maarj
praktijken zijn Middeleei®
J.WH.I
St. Jacobssit«
Maarten van Rossem
cus) verwerpt als represent
ve democraat directe d
tie in Californië (PZC, IJ.
Het land van het standrecht
burgerlijke ordetroepen j
lantes) en stakingsbii
(knight riders in een I
footage met Schwarzenegj
zien). Directe democratie!
timo - de kiezer bestuuit
met een circus van referenö
chanteert de kwaliteit van
bestuur onder andere do»
gumentatie in debat botwt
mond te snoeren en is het!
chistisch voorportaal va
dictatuur. Voormalig
Arthur Docters van Leet
(ex-D66) sprak radicaal
directe democratie. In
werkje 'invloed in drie?
motiveert DvL de 'action!
te' alsof in Nederland s
van 'democratische st;
Hij verwart echter de 1
zersopkomst en wantra
kiezer in D66 met qui
stuurlij ke vernieuwing
minister van Binnenlands
ken en baas van de BVD ten
dat Wim Kok in Chili erinsl
de Pinochet te restaurem
heer Bram Peper.
Theo ti
Drostm
Op de voorpagina van de
van woensdag 15 oktober;
een flink stuk waarin deP
voor Zeeland, samen me;
LPF Zeeland, hun ideenaa
ren brengen om een Zee;
dag in te stellen, gevuld me
verse vermakende activite
welke kracht bijgezet m
door middel van een aan!
Zeeuws huis te verstrei
Zeeuwse vlag. Het lijkt mi;
ter om structurele zaken
gaande de leefbaarheid in
land te verbeteren. Ik neei
voorbeeld (omdat ik daar:
bij woon en zodoende wed
het niet goed zit) het p
rentreinverkeer dat op dii
manieren behoorlijke woc
bieden in Zeeland negatie!
mineert. Als die ellende
langs de A58 kan gaanc
ren, dan weet ik dat de Zee;
politiek behoorlijk zijn
heeft moeten doen om Zed
weer iets leefbaarder ten
en hang ik de vlag uit, ali
een Russische of die van ft
De werkelijke leefbaait
daar trek je mensen mee
voelen zij zich prettig bij!
hoeven het dan niet meerpf
te hebben van een jaarlijks
rugkerende leuke dag omdai
ke dag dan iets leuker is. Si
de politieke energie in het:
pakken van knelpunten,ter
betering van de leefomst»
heden.
Ad»
KloetingseM
door René van Stee
BRESKENS - West-Zeeuws-
Vlaamse treinreizigers hebben
klachten over de dienstregeling
van het fiets-voetveer tussen
Breskens en Vlissingen buiten
de spitsuren en in het weekend.
Als gevolg van de vernieuwing
van de spoorstaven op de Moer-
dijkbrug komt een groot aantal
van de treinen een half uur later
dan gebruikelijk in Vlissingen
aan. Daardoor missen de reizi
gers de aansluiting met het
fiets-voetveer.
G. de Jonge uit Zuidzande vindt
het onbegrijpelijk dat exploi
tant BBA Fast Ferries Zeeland
in verband met het spooronder-
houd de vertrektijden van het
fiets-voetveer vanuit Vlissingen
niet tijdelijk aanpast. „Als ik in
Vlissingen met de trein aankom,
moet ik een uur wachten op de
volgende boot. Ik vind die situa
tie onacceptabel.", aldus De
Jonge. Hij voegt er aant
hij het wel billijk vindt dat
fiets-voetveer volgens scb
vertrekt als de trein een
wachte vertraging oploopt.
Bij zowel de NS als Pro F
bedrijf dat het spooronderk
voor zijn rekening neemt
De Jonge geen gehoor voon
klacht. Beide bedrijven sp®
van een overmachtsituatie1
BBA Fast Ferries Zeeland
telde hem niets aan de ontsta
situatie te kunnen doen. De?
ge: „In feite belachelijk®
om acht uur 's avonds inK»
dam de trein naar Vlissïl
neemt, heb je geen aansta»
naar Breskens omdat het f»
voetveer om tien voor tien
het laatst afvaart. Waar®»
dan overnachten?"
Een woordvoerster van..,,j
legt de verantwoordelijk"
voor het probleem bij
tant BBA Fast Ferries.®!
bedrijf was niemand bereik*
voor commentaar.
