arm worden met
Meie.n
3
De graadmeter
Dad
ft*
zaterdag 18 oktober 2003
Wil I Wintersport a la carte
Wenen probeert zich
een iets hipper
imago aan te meten,
maar de gemiddelde
toerist maalt daar
niet om. Die komt
vooral voor klassieke
concerten,
koffiehuizen en
kerstmarkten.
A JT
ÊLM
Wat Waar
WINTER
SPORT
ook te boeken op
www.oad.nl
2 Elektronicaconcern Philips, Eindhoven 18
3 Luchthaven Schiphol 17%
5 Autoproducent Nedcar, Bom
Tips Trips
Barbie's Vriendinnendagen
Imago van Air France
Dieren in winterjas
Pompoenen en kalebassen
Strips, smeden en de koning
Bijbelse beestenboel
Redactie: 0113-315680
jïh redacti e@pzc.nl
Postbus 31,4460 AA Goes.
Advertentie-exploitatie:
en Midden-Zeeland: 0113-315520;
Zeeuws-
Vlaanderen: 0114-372770;
Nationaal: 020-4562500.
j
NEDERLAND
Praag
München Wenen
OOSTENRIJK
Door Alice Plekkenpol
l
Het kost de kleine
Japanse toeriste
enige moeite op
de hoge stoel te
klimmen, maar
dan zit ze toch echt in het café
Sacher. Achter een kop warme
Wiener Melange en een stuk be
faamde Sachertorte. Het choco
ladegebak valt als een baksteen
inde maag. 'Geen wonder', fluis
tert een Weense dame. 'Dat
moetje hier ook niet eten, veel
te duur en ook veel te droog.
Wij zeggen dat het je uit de
oren stuift. Het gebak wordt
hier speciaal voor toeristen ge
maakt die de taarten in houten
kistjes meenemen.' Welke Sa
chertorte dan wel de lekkerste
Die van concurrent Demel
misschien? 'Nee, uit de diep
vriesvan de supermarkt.'
Voor de doorsnee bezoeker aan
Wenen maakt het allemaal niet
lit. Die komt vooral om sfeer te
proeven, en daar ontbreekt het
iide Oostenrijkse hoofdstad be
paald niet aan. Vooral de ad
ventstijd is stemmig en, bij
sneeuwval, sprookjesachtig.
Horden mensen boemelen door
het autovrije winkelgebied om
kerstinkopen te doen, feestelij
ke kleding te passen of een con
cert te bezoeken. Dikwijls diep
weggedoken in hun jassen,
want in centraal Europa weten
ze nog wat echte winters zijn.
De Karntnerstrasse en Graben
die elkaar ontmoeten op het
plein voor de beroemde goti
sche Stephansdom, zijn de be
kendste winkelstraten. Direct
naast de Stephansdom staat het
nogal omstreden Huis Haas, een
modern glazen pakhuis met
vooral ongezellige en dure res
taurants. Wel leuk om door
heen te lopen is warenhuis
Steffi, pakweg de Nederlandse
Bijenkorf. Aan het einde van de
Karntnerstrasse, nabij de Phil-
harmonikerstrasse waar zich
ook café Sacher bevindt, begint
de Ringstrassen Galerien. Een
meerdere straten beslaand over
dekt centrum met zeventig win
kels en restaurants, dat nog niet
zo lang bestaat. Het is ontwor
pen door Wilhelm Holzbauer,
die ook meeschetste aan de
Stopera in Amsterdam.
Omdat het stadshart van We
nen vrij beperkt is, is er weinig
ruimte voor nieuwbouw. Echte
winkelfanaten moeten dan ook
naar de rafelranden van de stad
om daar aan hun trekken te ko
men. Zo is een voormalige gasfa
briek in het zuidoosten van de
stad, wederom door Wilhelm
Holzbauer, omgebouwd tot win
kelcentrum Gasometer. Er ko
men overigens meer mensen
die geïnteresseerd zijn in archi
tectuur dan in shopping. Shop-
pingCitySud, ook al aan de zuid
rand van de stad, trekt wel veel
geld uitgevend publiek.
Stoffig koffiehuis
De meeste toeristen prefereren
de Altstadt, het oude stadshart.
Veel van de belangrijkste be
zienswaardigheden in Wenen
liggen vlak bij elkaar. Daaron
der het in september heropen
de Albertina Museum, de Hof-
burg, de gotische Stephansdom
en de Karlskirche. Rondom de
oude binnenstad loopt de
Ringstrasse, in de volksmond de
Ring genoemd, waaraan veel be
langrijke gebouwen liggen, zo
als het raadhuis. Op het plein
voor het raadhuis aan de Karl
Lueger Ring wordt elke winter
in januari en februari een
kunstijsbaan ingericht. Het zijn
vooral inwoners van V/enen die
er komen schaatsen, zoals gene
raties voor hen dat ook deden.
En na de ijspret gaan ze naar ca
fé Landtmann aan de overzijde
De Rathausplatz
met de grote
kerstmarkt ademt
een en al sfeer.
FÓTO WIEN
TOURISMUS
Wenen kent nog
tal van
traditionele
koffiehuizen,
zoals het
befaamde Demel.
FOTO OSTERREICH
WERBUNG/KALMAR
Kerstinkopen
doe je vooral in
de Kartnerstrasse
en Graben.
FOTO OSTERREICH
WERBUNG/G.POPP
Ook als het gesneeuwd heeft zijn de tuinen van Schönbrunn een bezoek waard.
FOTO OSTERREICH WERBUNG/R.LIEBING
Wenen is het hele jaar door aantrekkelijk. In de zo-
Ter zijn er veel festivals, in de winter concerten en
kerstmarkten.
Informatie over allerhande kerstactiviteiten staat op
He website www.christkindlmarkt.at.
Hoewel het stadscentrum compact is, kan het prettig
2ljn gebruik te maken van het openbaar vervoer. De
Vienna Card van 16,90 euro geeft drie etmalen recht
°P gebruik van openbaar vervoer en kortingen in be
menst/vaardigheden, winkels en restaurants,
kaarten bestellen voor toptheaters zoals de Staatso-
Psren het Burgtheater, kan onder meer aan het lo
ket Bundestheaterverband, Goethegasse 1, 1010 We
ntel. 0043-1 51 44 40. www.bundestheater.at
ofwvyw.oeticket.com
Kaarten bestellen voor de Spaanse Rijschool aan de
Michaelerplatz kan ter plekke of via www.srs.at en
www.oeticket.com.
Slot Schönbrunn is het gehele jaar en alle dagen geo
pend, in de wintermaanden van 8.30-16.30 uur. De
entree varieert van 8 euro voor een kleine rondlei
ding tot 18 euro voor een uitgebreid bezoek. De tui
nen zijn gratis toegankelijk: www.schoenbrunn.at
Het in 2000 geopende Haus der Musik aan de Sei-
lerstatte is dagelijks te bezoeken van 10.00-22.00
uur, entree 10 euro. Tel. 0043-1 51 648,
www.hdm.at.
Meer informatie: Oostenrijks Toeristenburo, Postbus
94285, 1090 GG Amsterdam, tel. 020-468 47 93
(10.00-15.00 uur), www.austria-tourism.at.
van de straat, voor koffie of war
me chocolademelk. Dit koffie
huis bestaat al 125 jaar, en valt
tegenwoordig een beetje in de
categorie 'vergane glorie'. Ooit
kwamen er beroemde artiesten
over de vloer, onder wie Marie
ne Dietrich, Romy Schneider,
Gary Cooper en uiteraard Sig-
mund Freud, die op tien minu
ten loopafstand woonde. Freud
is in feite net zo met Wenen ver
bonden als het reuzenrad met
het Prater. Hij was in zijn tijd
een wereldberoemd psychiater,
die vele vooraanstaande patiën
ten ontving. Dikwijls gebeurde
dat anoniem. Zo kwamen op
een dag de koningin van Roeme
nië en haar gevolg incognito op
bezoek. Toen de hoogheid
Freud vertelde dat ze de konin
gin van Roemenië was, vroeg hij
meteen 'en mevrouw, hoe lang
lijdt u al aan dat waanbeeld?'
Wenen is en blijft klassiek. Hoe
zeer de stad ook probeert een
jonger imago te creëren met
trendy winkels en cafés, het zijn
de statige gebouwen en opera
huizen die het beeld bepalen.
Zelfs in het in 2000 geopende in
teractieve museum Haus der
Musik, waar je zelf mag dirige
ren en musiceren, voert klassie
ke muziek de boventoon.
De meest bezochte attractie van
heel Oostenrijk is slot Schön
brunn. Schönbrunn, met de
klemtoon op 'brunn', is het gele
paleis net buiten de stad, dat
ooit de zomerresidentie van de
keizerlijke familie was. 's Win
ters verbleven de Habsburgers
in de Hofburg waar ze alles on
der handbereik hadden. En om
nog even een uitstapje naar het
eerder genoemde café Sacher te
maken: tijdens officiële diners
in de Hofburg moesten de gas
ten gelijktijdig met het keizer
lijk paar stoppen met eten. Aan
gezien de keizerin aan anorexia
nervosa leed en de keizer ook
weinig at, verliet iedereen met
honger de tafel, om vervolgens
naar het nabijgelegen Sacher te
gaan voor een stuk taart of ande
re maagvulling.
Schönbrunn trekt het hele jaar
massa's toeristen, mede dankzij
de uitgestrekte tuinen, die een
grondoppervlakte beslaan ge
lijk aan die van Monaco.
Oude kerstgebruiken
Deze winter is Schönbrunn een
van de locaties voor een grote
kerstmarkt, inclusief tientallen
kramen, blazersensembles en
kerstkoren. In enkele kamers
van het slot wordt een tentoon
stelling over kerstgebruiken we
reldwijd ingericht.
Kerstmarkten in Wenen be
staan al zo'n zevenhonderd
jaar. In al die eeuwen is er niet
eens zo veel veranderd: nog
steeds worden gesuikerde
vruchten, punch, gepofte kas
tanjes, kaarsen, houten speel
goed en andere ambachtelijke
producten verkocht. De groot
ste kerstmarkt is te vinden voor
het raadhuis, en wel van 15 no
vember tot 24 december. Ruim
140 kramen rondom een grote
kerstboom bepalen hier het
beeld. In het aangrenzende raad
huispark kunnen bezoekers tus
sen fraai verlichte 'thema-bo
men' wandelen. Onder de bo
gen van het raadhuis is een ex
positie van kerststallen inge
richt, en, nieuw dit jaar, een col
lectie bewegende speeldgoed-
dieren. Ook elders in de Oosten
rijkse hoofdstad verschijnen
grote kerstbomen, kerstmark
ten en kerststallen. In bijna elke
kerk zingt een koor, en voor de
Weense society begint het uit-
gaansseizoen met tal van con
certen en theaterstukken.
Meestal worden entreebewijzen
maanden van tevoren besteld.
Dus wie nu nog kaartjes wil be
machtigen voor het befaamde
nieuwjaarsconcert, of de genera
le repetitie de dag ervoor, kan al
leen maar hopen op heel veel
annuleringen. Of reeds bestel
len voor het volgend jaar!
ADVERTENTIE
JE ZIET
ONS OOK
OVERAL
KERST en OUD&NIEUW
Chatel, Les Portes du Soleil
App. Le Petit Savoyard
Mox. 6 pers. Prijs p.p. per week va.
Zeil am Ziller, Zillertal
App Regina
Max. 4 pers. Prijs p.p. per week v a
Gerlos, Zillertal
App. Haus Haas
Max. 6 pers. Prijs p.p. per week v a
Les Arcs 2000, Les Arcs
App. Chalet Altitude 2100
Max. 14 pers. Prijs p.p per week v.c
Mayrhofen, Zillertal
App. Zillerpromenade
Max. 4 pers. Prijs p.p per week v.a
Prijzen p.p. per week bij max
bezetting o.b.v. eigen vervoer.
Vertrek 20 en 27 december
2003. Zie verder gids- en
ANVR-voorwaarden.
REIZEN
De bladeren kleuren rood, geel en oranje. De wind
giert alweer om onze oren en na fikse regenbuien
laat de zon zich nog maar af en toe zien. Reden
voor de één om de wandelschoenen aan te trekken
voor een lange wandeling in de frisse lucht en
voor de ander om thuis te blijven met thee en een
goed boek. Welk herfstuitje heeft uw voorkeur?
Stem mee in de Vakantievraag van de Week.
Ga naar de website van deze krant en klik op
de rubriek Reizen.
Tussen kranen en containers
Vorige week vroegen we naar welk industrieel
uitje uw voorkeur uitgaat. Een tour door de haven
van Rotterdam is favoriet. Boeiende verhalen van
een voormalig havenarbeider en enorme kranen
brengen deze wereld tot leven.
1 Havens Rotterdam 22%
4 Staal-en aluminiumconcern Corus, IJmuiden 11%
10%
Henny Vloemans van Industrieel Toerisme Rotterdam:
'Rotterdam ligt erg goed in de markt tegenwoordig.
Dagjesmensen die eens iets anders willen dan alleen winkelen
boeken een tour door de haven. Het is indrukwekkend om
te zien wat zich afspeelt in die enorme bedrijven en om te
ontdekken dat deze concerns aan de basis liggen van een
heleboel spullen die wij dageljjks gebruiken. Voor individuen
hebben wij in de winter de lichyestour per bus en in de zomer
de schemertour per boot. Een gids die zelf in de haven gewerkt
heeft, vertelt allerlei boeiende verhalen. Voor grote groepen
hebben we speciale busarrangementen. Bij andere bedrijven
gaan we te voet op ontdekkingstocht. Van tevoren hebben
de meeste bezoekers geen idee over de grootte van de haven
en zijn na afloop dan ook best geïmponeerd.'
Barbie-fans zijn vandaag en morgen extra welkom in
Het Land van Ooit te Drunen, want daar is Barbie aan
wezig om haar vriendinnen te verwelkomen. Tevens kun
nen jonge fans de eerste publiekspremière van de nieuw
ste Barbiefilm 'Zwanenmeer' bijwonen (het aantal stoe
len is beperkt), deelnemen aan workshops of Barbie's
Bjoetie Kwiz. Het Land van Ooit is tot en met 26 oktober
dagelijks open van 10.00-17.00 uur, entree 16,50 euro.
Meer informatie: www.ooit.nl.
In het Musée de la Publicité in Parijs is eergisteren een
expositie geopend over zeventig jaar Air France, zijn
imago en kleding van het cabinepersoneel. Kunnen we al
vast wennen. Het Musée de la Publicité is gevestigd aan
de Rue de Rivoli 107, tel; 0033-144555926, www.ucad.fr.
Vanaf vandaag tot en met 26 oktober wordt in Safari
Beekse Bergen te Hilvarenbeek extra aandacht be
steed aan de herfst. De gidsen in de safaribussen vertel
len wetenswaardigheden over dieren en planten, er zijn
dagelijkse voederdemonstraties, er is een herfstspeur-
tocht uitgezet en dit weekeinde wordt een cadeautjes-
markt gehouden. Safari Beekse Bergen is in oktober dage
lijks open van 10.00-17.00 uur, entree 13,50 euro. Meer in
formatie: tel. 0900-2 33 57 32, www.beekseberqen.nl.
De grootste pom
poen- en kalebas
show in de Benelux kan
tot en met 26 oktober
worden bezocht in Na
tuurhistorisch Museum
De Peel in Asten. Er zijn
150 schikkingen te zien,
maar ook worden produc
ten verkocht waarin pom
poenen zijn verwerkt, on
der meer soep, brood, chutney, jam en bier. Geopend za
terdag tot en met maandag van 13.00-17.00 uur, dinsdag
tot en met vrijdag 9.30-17.00 uur, entree 5 euro. Informa
tie: tel. 0493-69 18 65.
Voor de eerste maal worden de Stripdagen, het groot
ste stripfestival van Nederland, in Themapark Ar-
cheon in Alphen aan den Rijn gehouden. Vandaag en
morgen is er een expositie over 35 jaar Stripdagen te
zien. Dezelfde twee dagen zijn ook smeden actief: zij to
nen hoe historische gereedschappen worden gemaakt.
Het volgend weekeinde staat koning Arthur centraal,
met tentoonstellingen, kinderactiviteiten als zwaardvech-
ten en een speurtocht, en optredens van de middeleeuw
se spektakelgroep Ridderspoor. Archeon is tot en met 26
oktober open van 10.00-17.00 uur, entree 13,25 euro.
Meer informatie: tel. 0172-44 77 44, www.archeon.nl.
In het Bijbels Openluchtmuseum staan van 18 tot en
met 26 oktober dieren centraal. Iedere dag zijn er tus
sen 13.00-16.30 uur kinderactiviteiten. Jonge bezoekers
kunnen deelnemen aan een speurtocht of een rol spelen
in het verhaal van de Ark van Noach. Het Bijbels Open
luchtmuseum in Heilig Landstichting bij Nijmegen is da
gelijks open van 9.00-17.30 uur, entree 8 euro. Meer infor
matie: tel. 024-3 82 31 00,
www.biibelsopenluchtmuseum.nl.
