PZC
Zopand is letterlijk doorleefd
Slagwerk is een levend instrument
Belgen in Unplugged Competitie
12
Monument
kunst
lezers schrijven
0800 - 0231 231 (GRATIS)
woensdag 15 oktober 2003
Opgesplitst
Rode draad
Concertgebouw
Covra ontdekt
kunstprojecten
Bibliotheek II
Bibliotheek III
Bibliotheek IV
Bibliotheek V
Voor €5,00 naar
Diergaarde Blijdorp
met de zeselspaaractie
van de PZC.
door Emile Calon
Wie woont in een monumenten-
pand weet dat daar een paar
'spelregels' aan verbonden zijn. Zo'n
huis kiert, tocht, vraagt veel onder
houd en is kwetsbaar in het gebruik,
somt architectuurhistoricus Ronald
den Broeder op. Daar staat echter veel
tegenover, vervolgt de Vlissinger. Je
woont in iets unieks, want geen pand
is gelijk. Je woont in iets dat letterlijk
doorleefd is, iets met een geschiede
nis, met karakter. Welke meubels je
ook hebt, modern of klassiek, ze ko
men meer tot hun recht, beëindigt hij
z'n korte betoog over de voor- en na
delen van wonen in een historisch
pand.
De Zeeuwse Volksuniversiteit begint
donderdag 30 oktober met de cursus
Wonen in een monumentenpand in
monumentenstad Vlissingen. Den
Broeder en consulent regionale ge
schiedbeoefening Aad de Klerk zijn
twee van de zeven docenten die het
programma aanbieden. Geen van die
twee woont in een monumentenpand,
hoewel ze beiden wel zouden willen.
De Klerk steekt zijn armen de lucht in
en zegt dat hij geboren is met twee lin
kerhanden. Den Broeder is niet kapi-
taalkrachtig genoeg om z'n wens in
vervulling te laten gaan.
Beiden geven daarmee precies aan
waaraan bewoners van een monu
mentenpand moeten voldoen. Handig
zijn en een fiks inkomen hebben. Dat
eerste is nodig omdat zo'n pand veel
onderhoud vraagt. Er is altijd wel iets.
Of er liggen een paar pannen los, of de
deur klemt of een goot lekt.
Daarvoor steeds een aannemer in
schakelen, is niet alleen kostbaar
maar ook bijna niet te doen. Vooral
niet omdat maar weinig aannemers
Bewoners van een monumentenpand moeten handig zijn en een aardig inkomen hebben om het pand te onderhouden.
foto Ruben Oreel
bereid zijn voor zulke kleine klusjes
telkens een werknemer vrij te maken.
Een fors inkomen of een fiks kapitaal
op de bank is nodig omdat monumen
tenpanden zeer gewild zijn. Onder de
2,5 ton is nauwelijks iets te koop. Daar
staat tegenover dat de prijs van de
Zeeuwse grachtenpanden en andere
monumentale huizen nog betrekke
lijk laag is in vergeli j king met bijvoor
beeld Utrecht of Amsterdam. Daar
wordt een vermogen gevraagd voor
wonen aan een van de historische
grachten.
De ZVU gaf eerder soortgelijke cur
sussen in Middelburg en Zierikzee.
Nu is Vlissingen aan de beurt. De
Scheldestad telt toch nog altijd zo'n
300 rijksmonumenten, waarvan 250
bewoond worden, somt De Klerk op.
De oudste woningen dateren uit het
einde van de vijftiende eeuw en zijn te
vinden rondom het Bellamypark en de
Beursstraat.
In vergelijking tot Middelburg vallen
veel van de oude Vlissingse panden
niet zo op, omdat ze verstopt gaan
achter een veel jongere facade, ver
volgt Den Broeder. Er is bijvoorbeeld
in de negentiende eeuw, maar ook nog
later, vaak pleisterwerk aangebracht
op de gevel. Dat gebeurde deels omdat
de gevel wat begon te verpoederen.
Maar het had ook alles te maken met
het destijds heersende modebeeld.
Witgepleisterde woningen met klas
siek ogende Renaissancegevels waren
destijds gewoon in, zegt hij„Ook toen
wilde men meedoen met de mode",
vult De Klerk aan.
Beiden geven aan dat de monumenta
le woningen in Vlissingen niet meer in
handen zijn van de oude Vlissingse fa
milies. Ze worden nu vooral bewoond
door import, vervolgen ze zonder dat
ze daar iets negatiefs mee bedoelen.
Ze hebben namelijk veel bewondering
voor mensen die vaak bereid zijn om
jarenlang in de troep te leven, terwijl
ze kamer voor kamer opknappen.
Zo'n klus vraagt veel, weten ze via
hun contacten. Soms zelfs zoveel dat
de relatie daar uiteindelijk niet tegen
bestand is.
Veel monumentenpanden worden te
genwoordig opgesplitst omdat ze te
groot zijn naar hedendaagse normen.
Ze werden destijds immers gebouwd
als echt familiehuis waar minimaal
drie generaties in leefden. Het gemid
delde Zeeuwse gezin heeft tegen
woordig niet zoveel ruimte nodig. Om
die reden hebben ook veel van die ou
de panden een dubbelfunctie gekre
gen; woonhuis en bedrijfspand.
Den Broeder weet dat veel bewoners
van historische panden vroeg of laat
zich gaan verdiepen in de geschiede
nis van het gebouw. Via de Vlissingse
cursus van de ZVU leren de belang
stellenden waar ze terecht kunnen om
wat meer te weten te komen over de
oorspronkelijke bouwplannen, oude
bewoners en functie.
Probleem daarbij is wel dat het ge
meentehuis van Vlissingen in 1809 is
gebombardeerd, waarbij een belang
rijk deel van het archief verloren is ge
gaan. Maar bij het kadaster, gemeen
tearchief en andere archieven is vaak
nog voldoende te vinden, over bij
voorbeeld verbouwingen en bewo
ners. „Het is toch vreselijk leuk om er
zelfstandig achter te komen dat in
jouw huis ooit een Evertsen heeft ge
woond."
door Carla van de Merbel
GOES - „In elke slagwerker zit
een gezonde mate van anarchis
me", zegt Arnojd Marinissen
(Middelburg, 1966)2 „Slagwer
kers zijn altijd druk diet zichzelf
bezig, maken plannen en zoeken
daar de juiste mensen bij." Ma
rinissen geeft komende maan
dag een slagwerkconcert in het
Concertgebouw in Amsterdam.
„Het instrument roept dat anar
chisme ook over zich af", ver
volgt Marinissen. Hij vindt ze
prachtig, de slagwerkinstru
menten. Ook omdat er zoveel
verschillende zijn. Zo speelt hij
tijdens de recital maandag on
der meer op een Turkse hand-
trom, maracas, trommels, koe
bellen, Aziatische gongen,
castagnetten, een vibrafoon,
Afrikaanse logdrums en Chine
se tom-toms.
Het is ook een 'levend instru
ment', noemt Marinissen nog
een voordeel. „Slagwerk is heel
anders dan bijvoorbeeld piano.
Het begint al bij de opleiding.
Een pianist moet eerst door drie
eeuwen repertoire heen, wij be
gonnen met muziek uit de twin
tigste eeuw. Er wordt nu veel
geschreven voor slagwerk.
Componisten werken ook nauw
met ons samen. Die komen langs
en sturen stukken op. Soms
krijg je een partituur binnen en
dan moet je eerst naar de bouw
markt voor materiaal om alle
instrumenten die je nodig hebt
op te hangen."
Marinissen groeide op in Mid
delburg. Hij zat al jong op de
muziekschool. Begon met Alge
mene Muzikale Vorming en toen
hij als klein jongetje een instru
ment moest kiezen werd het
dwarsfluit. Tot hij een jaar of
zestien was. Toen ontdekte hij
het slagwerk. Hij trommelde bij
jeugdkorps Johan Friso en
speelde met zijn broer en enkele
vrienden in een schoolbandje.
„Slagwerk was veel leuker dan
fluit, ontdekte ik. Ik wilde pro
beren verder te gaan met mu
ziek, op het conservatorium. Bij
Jan Antonisse op de muziek
school heb ik toen een stoom
cursus slagwerk gedaan. Ik
deed daarna toelatingsexamen
op het conservatorium in Den
Haag en werd aangenomen."
Zes jaar zat hij op het Haagse
Koninklijk Conservatorium.
Halverwege zijn studie kwam
hij terecht in het Ives Ensemble;
een muziekgezelschap waar hij
nog steeds deel van uitmaakt.
Arnold Marinissen: „Ik doe graag een heel concert."
„Dat is een rode draad sinds
mijn studie. Dingen die in de
loop van je studie ontstaan, be
palen vaak wat er daarna ge
beurt." Marinissen speelde ook
met onder meer het Zeeuws Or
kest, het Nieuw Sinfonietta
Amsterdam, het Residentie Or
kest, het Noordhollands Phil-
harmonisch Orkest en verschil
lende ensembles. Met het Ives
Ensemble geeft Marinissen zo'n
foto Rob Marinissen
twintig tot dertig concerten per
jaar. Solo doet hij er ook onge
veer zoveel. En dan is hij nog,
sinds drie jaar, docent slagwerk
aan het conservatorium in Til
burg.
Marinissen heeft niet de ambitie
om bij een groot symfonie-or
kest terecht te komen. „Niet
vanwege de muziek, maar het
verveelt snel. Dan mag je af en
toe op de pauken slaan. Dat is
erg leuk, maar ik doe graag een
heel concert. Dan kom je dus uit
bij nieuwe muziek; bij solo-re
pertoire en kamermuziek."
Maandag kan hij zijn hart weer
ophalen. Anderhalf uur lang
staat Marinissen dan, in zijn
eentje, met al zijn instrumenten
op het podium van de Kleine
Zaal van het concertgebouw.
Het concert heeft als titel Kui
tuursporen, een verwijzing naar
de slagwerkinstrumenten uit
allerlei windstreken die hij ge
bruikt en naar de vijf stukken
die hij speelt. De componisten
zijn: Claude Vivier, Kevin Vo-
lans, Gunter Lege, Javier Alva
rez en Christopher Fox.
De stukken staan ook op Mari-
nissens solo-cd Kuituursporen,
die in april is uitgekomen. Het is
de eerste van een serie van drie
cd's die Marinissen opneemt
voor Willem Breukers label BV
Haast.
Arnold Marinissen, Kuituursporen,
slagwerkrecital; Concertgebouw
Amsterdam, Kleine Zaal, ma. 20
okt., 20.15uur.
door Ernst Jan Rozendaal
VLISSINGEN - De Zeeuwse
Unplugged Competitie krijgt
langzamerhand een internatio
naal tintje. Tijdens de finale van
de achtste jaargang, komende
vrijdag in het Arsenaaltheater
in Vlissingen, treedt ook de Bel
gische band Lume op. Het me
rendeel van de finalisten komt
nog steeds uit Zeeland.
De Zeeuwse Unplugged Com
petitie wordt elk jaar georgani
seerd door Willem Jan Buijs en
Ralph Wiesner van het Vlissing
se strandpaviljoen Panta Rhei.
Samen zijn ze ook de jury die af
gelopen zomer tijdens de voor
ronden - elke zondagmiddag in
het strandpaviljoen - de finalis
ten heeft geselecteerd. Uit een
totaal van eenentwintig deelne
mers zijn acht finalisten geko
zen: Dandelion, Floodstain,
Flavour, Fearless Johnny, Lu-
me, Sonar, Maarten Hans en
Void of Air.
Dandelion speelt gitaarrock in
de stijl van Powerplay.
Floodstain laat horen dat het
mogelijk is akoestische stoner-
rock te spelen. De Goese band
Flavour treedt met toegankelij
ke popliedjes in de voetsporen
van de bekende plaatsgenoot
Racoon. Het repertoire van
Fearless Johnny bestaat voor
namelijk uit rock 'n' roll en
rockabilly.
In de muziek van de Belgische
groep Lume spelen cello en pia
no een belangrijke rol. Sonar is
een band met veel ervaring in de
Unplugged Competitie. Zan
ger/gitarist Patrick de Schipper
won al eens in zijn eentje en Bru
no, de groep waaruit Sonar is
ontstaan, sleepte enkele jaren
geleden de eerste prijs in de
wacht.
Maarten en Hans voeren Neder
landstalige nummers uit. Het
rijtje finalisten wordt afgeslo
ten door de Vlissings/Dordtse
rockgroep Void of Air.
De jury wordt vrijdag gevormd
door basgitarist Kees den Hoed
(onder meer bekend als begelei
der van Rob de Nijs), de Vlis
singse gitaarbouwer Sjak Zwier
en zanger/gitarist James van de
Water, een oud-winnaar met
zijn groep Not James Dean. De
hoofdprijs van de Zeeuwse Un
plugged Competitie zijn twee
dagen studiotijd en een optre
den op het Sunburn Festival dat
elk jaar aan het eind van de zo
mer wordt gehouden op het
Vlissingse Nollestrand. Zoals
altijd verschijnt - enkele maan
den na de finale - een compila-
tie-cd met muziek van alle fina
listen.
Als de jury zich vrijdag rond
middernacht terugtrekt voor
beraad zal The Old Firm de zaal
vermaken met Iers getinte feest
muziek.
Aanvang finale Zeeuwse Un
plugged Competitie: vrijdag
19.30 uur.
De Goese groep Flavour staat
vrijdag in de finale van de
Zeeuwse Unplugged Competi
tie. foto Ruben Oreel
versche.
reactietijd
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat?
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft 6
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen word
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd. 9
BORSSELE - De Centrale Or
ganisatie voor Radioactief Af
val (Covra) heeft de kunst ont
dekt. In de onlangs geopende
opslagbunker in Borssele heeft
de Middelburgse kunstenaar
William Verstraeten een kunst
project uitgevoerd. Vanaf 23 ok
tober opent de Covra ook de
eigen kantoorruimte op het in
dustrieterrein Vlissingen-Oost
voor het kofferproject van de
Zeeuwse Kunstkring.
Eerder dit jaar is dit project te
zien geweest in Tholen, Zierik
zee, Kats, Aardenburg, Middel
burg en Kapelle. De vijfenveer
tigjarige Zeeuwse Kunstkring
heeft twintig kunstenaars ge
vraagd een koffer of kist te vul
len met een expositie als resul
taat. Deelnemende kunstenaars
zijn Tessa Braat, Rijnhard
Schregardus, Gerda Rutters,
Miems van Citters, Anne Breel,
Els van Baarle, Cobi Boone,
Leen van Duivendijk, Saskia
Eggink, Marijke Folkertsma,
Adri Geelhoed, Marijke Gus-
senhoven, Ernest Joachim, An-
dré Kappert, Marie-Louise
Kommers, Marja de Lange, Giel
Louws, Reneé Mink, Fransje
van der Swan en Christel Wij-
land. De expositie loopt van 23
oktober tot en met 5 december
in het kantoor van de Covra aan
de Spanjeweg 1, havennummer
8601, Vlissingen-Oost.
In de PZC van 8 oktober staat
dat, volgens een onderzoeksbu
reau, de Zeeuwse Bibliotheek
conservatief, suf en weinig
klantgericht zou zijn. „Het ont
breekt aan een zeker elan". Van
weinig klantgericht zijn, heb ik
nooit iets gemerkt. En wat is
suf? Boeken en lezingen over di
verse culturele, literaire en we
tenschappelijke onderwerpen
zijn voor de een misschien saai,
maar voor een ander (afhanke
lijk van het onderwerp) heel in
teressant. Het is nogal goed
koop om iets waarin je zelf niet
bent geïnteresseerd 'suf' te noe
men. Het rapport vindt wel dat
de collectie omvangrijk is. Dat
is voor een bibliotheek natuur
lijk het belangrijkst. Houden zo.
En geen geforceerd 'elan' op bij
komstigheden.
S.P. van der Zee
Spanjaardstraat 46
Middelburg
De Zeeuwse Bibliotheek is con
servatief, suf, niet klantgericht
en mist elan (PZC 8-10). Het is
nogal wat. Ik kom al vele jaren
in de bibliotheek, maar ik kan
niet anders zeggen als dat ik al
tijd heel (klant)vriendelijk en
correct geholpen ben. Meestal
door medewerkers met een ja
renlange ervaring, dus zeer des
kundig. De boekenkasten staan
heel overzichtelijk en ruim op
gesteld, met veel zitjes om rustig
te lezen of te studeren. Om snel
te kunnen werken staan overal
computers opgesteld. Wie daar
moeite mee heeft: er zitten over
al mensen om je met raad en
daad bij te staan. Te weinig
elan? Gezien alle verbouwingen
en herinrichtingen zou ik het te
gendeel willen beweren. Ik
vraag me althans wel eens af of
dat zo nodig is in een vrij nieuw
gebouw dat indertijd 20 miljoen
of meer gekost heeft. Er is een
tendens van nog mooier en luxer
(musea, stadhuizen). Voor aan
schaf van nieuwe boeken is
blijkbaar geen geld genoeg,
maar voor dergelijke geldver
slindende objecten is altijd geld.
Uiteraard dankzij enorme sub
sidies. Toegegeven: de entree is
wel verbeterd evenals de inrich
ting van de tweede verdieping.
Ik hoop dat het imago van de bi
bliotheek nog lang zo conserva
tief en suffig zal blijven. Thea
tervoorstellingen hoeven voor
mij niet, evenmin als opschep
perige medewerkers. Ik hoop
ook dat we voor een nieuwe her
inrichting gespaard blijven.
J. Kaljouw
Van Teijlingenstraat 18
Oost-Souburg
In de PZC van 8 oktober staat
dat een extern onderzoek heeft
uitgewezen dat de regiofunctie
niet waargemaakt wordt omdat
het aantal uitleningen onder
landelijk gemiddelde ligt, jSet
ook gekeken naar het aantal be.
zoekers dat, al dan niet als lid
boeken in de bibliotheek leest
naslagwerken raadpleegt oi
tijdschriften en dagbladen
leest? Misschien is het mogelijk
bij vervanging pasjes te maken
die, op vrijwillige basis, kunne-
registreren hoeveel bezoekerse
komen en dit vergelijken met
het aantal uitleningen? De bi
bliotheek heeft zeer zeker e
regionale functie. De kleinere
bibliotheken hebben, logischer
wijs, maar een beperkt aanbod.
Een betere bereikbaarheid met
het openbaar vervoer, ook inde
avonduren, vanaf het platte-
land van Walcheren en Zuid-
Beveland en verder zou een ex
tra stimulans zijn om naar debi-
bliotheek te gaan. Zeker i
omdat door de economische si
tuatie door de consument bezui
nigd moet worden op abonne
menten en het kopen van steeds
duurder geworden boeken. Een
ruimer budget voor aankoop
van nieuwe en specialistisch
boeken is noodzakelijk. Bezui
nigen op het vergaren van ken
nis is de verkeerde weg; eet
groot gedeelte van de gebrui
kers is de schoolbanken ont
groeid maar wil wel op de hoog
te blijven. Een bibliotheek n
geen evenementengeboui.
Daarvoor zijn genoeg andere
mogelijkheden.
Hans Rentmeeste
Hoofdstraat^
Ovezanii
De reactie van directeur Huis
man (PZC 11-10) op het onge
nuanceerde en kortzichtige rap
port van het onderzoeksbureas
IOO over 'onze' bibliotheek
was mij, en ik denk vele ande
ren, uit het hart gegrepen. Ei
genlijk hoeft daaraan i
woord te worden toegevoegd
Maar al is het misschien tei
overvloede, toch lijkt het mij
juist, dat er ook een weerwoord
op dit ongelukkige rapport
komt uit de kring van de klan
ten, die volgens IOO zoveel te
kort komen. Want de denigre
rende en volkomen onterechte'
beoordeling van de medewer
kers van de bibliotheek is een
belediging voor mensen die dui
delijk hun werk met zoveel in
zet, kennis van zaken en met zo
veel plezier doen, klantgericht-
en wat nog meer is: klantvrien
delijk. Op een zo openlijk uitge
sproken, onterechte, al gemest
blaam als in het gewraakte rap
port, past maar één antwoord
een duidelijk tegenoffensief van
een openlijk uitgesproken alge
mene lof. Wij kunnen er trotsop
zijn dat een stad als Middelhui;
een bibliotheek heeft van eenzo
veel omvattende capaciteit a
zo'n hoog niveau - mede dankzij
de inzet van al haar medewer
kers.
A. M. van Lynden-de Brum
Lange Noordstraat M
Middelbun
Advertentie
Hierbij uw letterzesel voor de
zeselspaaractie van de PZC en
Diergaarde Blijdorp. Tot en met 22
oktober treft u dagelijks een- zegel
aan in uw krant. Met deze letters
vormt u het woord OCEANIUM.
Heeft u een letter gemist? Af en
toe treft u in plaats van een letter-
zegel een joker aan die u op de
lege plek kunt inzetten. De zegel
spaarkaarten voor deze actie zijn
geplaatst op 27 september en 11
oktober. Alleen originele spaarzegels
uit de krant op een originele spaar
kaart zijn geldig. Kopieën worden
niet geaccepteerd.
Meer informatie over Blijdorp en
de actie vindt u op
www.diergaardeblijdorp.nl
E
Advertentie
KRANT
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnementen
