PZC
Actieweek rond nieuwe zorgvormen
Toerisme kust heeft
stevige impuls nodig
Arno Krijger even terug in Porgy Bess
Water spiegelt dag en nacht
Ook Staten moeten
bezoek verwennen met
aandacht en drankje
12
Debat, conferentie en open dag over thema wonen met dementie
kunst
lezers schrijven
dinsdag 14 oktober 2003
Opzet
Rondleiding
Ontdekken
Optreden jazz-muzikant in Terneuzen wordt weerzien met oude bekenden
Uitzondering
Beachclub II
Marathon II
Marathon III
Avond
Vervaet
test peuters
in Middelburg
door Claudia Sondervan
GOES - De Zeeuwse ouderen
en verpleegzorginstellingen
willen in 2006 van alle meerper-
soonskamers af zijn. Ze bouwen
om het hardst aan nieuwe ap
partementen en clusters zorg-
woningen. De zorg wil niet lan
ger vier of zes dementerende
mensen op zaal, maar in een
woonhuis. Met ieder eigen leef
ruimte en zorgvoorzieningen in
gemeenschappelijkheid. Waar
de kans op een sneetje met een
schilmesje groter is dan op
doorligwonden.
Als de bewoners willen, doen ze
mee met klusjes in huis, zoals
aardappels schillen. „Zo blijven
dementerende mensen gestimu
leerd. Voor sommigen is kijken
naar aardappelschillen al ge
noeg," zegt M. Weber van Zorg-
net Zeeland, het kennis- en
coördinatiebureau van de
Zeeuwse verzorgings- en ver
pleeghuizen. Zorgnet Zeeland
zet in de laatste week van okto
ber met Scoop de nieuwe zorg
vormen voor dementerenden in
de kijker met de actieweek 'Wo
nen met dementie'. Met een de
bat, een conferentie en een open
dag worden de eerste indrukken
van de nog prille woonvorm uit
gewisseld.
Zorgnet Zeeland werkt aan de
opzet van een kennisbestand
voor Zeeland over ouderen en
zorg. Eén van de projecten is de
mentie. Directeur J. Naafs van
Zorgnet Zeeland: „Er is onder
zoek dat stelt dat dementie in de
toekomst steeds meer gaat voor
komen, meer dan op grond van
vergrijzing te verwachten is."
Zorg en voorzieningen op meer
dere kleine locaties is kostbaar
der dan de traditionele centrale
zorg. „Ik kan me voorstellen dat
over een aantal jaren de zorg
weer grootschaliger wordt,"
zegt Naafs. Hij maant tot voor
zichtigheid bij de afbraak van
bestaande huizen. Temeer om
dat de bouw het aantal zorgwo-
ningen dat Zeeland over tien
jaar nodig heeft - 1900 stuks -
nooit kan bijhouden, meent
Naafs.
Het openbaar debat over de
voors en tegens van kleinschali
ge woonvormen voor demente
renden vindt maandag 27 okto
ber plaats in de Scoopera in
Middelburg. Het debat begint
om 20.00 uur. De conferentie
over werken in kleinschalige
woonvormen voor dementeren
den is donderdag 30 oktober in
het Scheldetheater in Temeu-
zen. Tussen 9.30 en 16.30 uur
presenteert Zorgnet Zeeland
workshops waarin thema's wor
den uitgewerkt als de verande
ringen bij de overstap naar
kleinschalig wonen, de specifie
ke noden van dementerenden,
wat is huiselijkheid, kleinscha
ligheid en familie en mantelzor-
gers en de positie van de verzor
gende.
Waarom huiselijkheid en klein
schaligheid belangrijk is voor
dementie komt aan bod in een
bijeenkomst donderdag 28 ok
tober bij Ter Schorre in Terneu-
zen. De bijeenkomst begint om
19.15 uur. Tijdens de provincia
le open dag, zaterdag 1 novem
ber, kan sfeer geproefd worden
in enkele nieuwe woonvormen
en presenteren zorginstellingen
bouwplannen. Randhof in Goes
opent feestelijk de nieuwe afde
ling met kleinschalige wonin
gen met presentaties en infor
matie. Een voorbeeld-huiska
mer is te bezoeken van 13.00 tot
15.00 uur. In de Blaauwe Hoeve
in Hulst geven bewoners zelf
een rondleiding in de eigen huis
kamer tussen 10.00 en 15.00 uur.
Er is een informatiemarkt over
de overgang van traditioneel
wonen naar kleinschalig wo
nen.
Bij Simnia in Domburg is één
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - De Nederlandse
Noordzeekust dreigt de concur
rentieslag met de Belgische kust
en de Duitse Oostzeekust te ver
liezen. Staatssecretaris Van
Gennip van Economische Za
ken wil daar actie tegen onder
nemen, onder meer door met een
Nederlandse badplaats een
proefproject kwaliteitsverbete
ring op te zetten.
In de gisteren aan de Tweede
Kamer gestuurde Vernieuwde
Toeristische Agenda maakt Van
Gennip een duidelijke keuze.
Zij wil de toeristische sector
langs de Noordzeekust niet ver
der uitbreiden, omdat de ruimte
al beperkt is.
Dat de Nederlandse kust min
der rijke buitenlandse gasten
trekt, komt niet door de omvang
van het aanbod. Die is groot ge
noeg. Het gaat vooral om de
kwaliteit van het aanbod. Die
blijft achter of loopt in vergelij
king met de buurlanden terug.
„Een kwaliteitsslag is dringend
noodzakelijk', stelt Van Gennip.
Om de kwaliteit te verhogen,
moeten de karakteristieke ele
menten van de Nederlandse
Noordzeekust volgens haar ver
sterkt worden. Ze doelt dan op
de vrij brede stranden, de afwis
selingvan kleine en grootschali
ge badplaatsen en de duin- en
andere natuurgebieden.
Welke kant het precies op moet,
wil Van Gennip in de praktijk
ontdekken. Zij zal daarom het
initiatief nemen voor een voor
beeldproject om met één van de
badplaatsen uit te zoeken hoe de
kwaliteit van de toeristische
sector kan worden verbeterd.
Het voorbeeldproject moet uit
eindelijk uitmonden in een
handboek waar alle Nederland
se kustplaatsen hun voordeel
mee kunnen doen.
Afdeling Polderhof van de Blaauwe Hoeve, waar demente ouderen wonen.
foto Wim Kooyman
door Raymond dei F cel
TILBURG - Het is thuiskomen
in de meest letterlijke zin van
het woord. Hammond-organist
Arno Krijger (31) leerde jazz
muziek kennen en maken in de
Terneuzense jazzclub Porgy
Bess. Nachtenlang speelde hij
zich suf in het befaamde pand
aan de Noordstraat. Zaterdag
betreedt de in Tilburg woonach
tige profmuzikant na lange tijd
weer het podium, waarop hij de
basis van zijn carrière legde.
Krijger speelt momenteel in
acht bands. Het is enkel jazz wat
de klok slaat, maar wel in de
meest uiteenlopende vormen.
„Ik heb ook veel andere muziek
stijlen gespeeld, maar jazz is
toch altijd nummer één geble
ven. Het verveelt nooit, zolang
je maar blijft vernieuwen.
Daarom speel ik heel bewust
verschillende jazzstijlen. Met
verschillende muzikanten, in
verschillende bands", vertelt
Krijger.
De Tilburger hoorde de eerste
jazztonen al toen hij nog in de
wieg lag. Vader Tonny was jazz-
gitarist en hammond-or
gelfreak. Logischerwijs kwam
hij daarom regelmatig in Porgy
Bess. „Ik liep daar als kleine
jongen rond, ook al toen de op
richter - Frank Koulen - daar
nog achter de bar stond. Van
mijn tiende tot twaalfde jaar
kreeg ik klassiek orgelles in Ter-
neuzen. Op veertienjarige leef
tijd intensiveerde ik mijn spel.
Samen met drummer Roel van
Sluys, die ook geïnteresseerd
was in jazz, speelde ik zoveel
mogelijk in Porgy. Maja Lem-
men, die het roer na de dood van
Koulen overnam, stimuleerde
ons enorm."
Als puber verslingerd zijn aan
jazz, Krijger mag gerust een uit
zondering worden genoemd.
Zelf was hij zich daar lange tijd
niet van bewust. „In de meeste
gezinnen staat de radio op zen
ders afgestemd, waarop pop
muziek is te horen. Bij ons was
dat nooit zo. De radio stond
nooit aan. Alles wat ik hoorde,
waren de platen van mijn vader.
Ik vond het toen ik op de mid
delbare school kwam ook heel
vreemd dat mijn klasgenoten
een grootheid als Frank Sinatra
niet kenden. Jazz was voor mij
net zo norm aal als pop voor hun
Ik zette mij ook af tegen popmu
ziek. Pop was niets, jazz was al
les. Ik ging recht tegen de
stroom in. Dat zit ook wel een
beetje in mijn aard."
Krijger ging naar het Tilburgse
conservatorium en gaat inmid
dels als profmuzikant door het
levenTwaalf uur per week geeft
hij les, om een financiële basis te
hebben, maar het grootste deel
van zijn dagelijks leven bestaat
uit repeteren en optreden. In
bandvorm, of als sessiemuzi
kant. „Zo ben ik nu in de studio
bezig met de Amerikaanse jazz-
drummer Billy Hart. Hij heeft
onder andere gespeeld met Mi-
les Davis, Herbie Hancock en
Stan Getz. We maken een plaat
met de Afrikaanse gitarist Ja
mes Scholfield. En vorig jaar
speelde ik met het B&W kwintet
in de Carnegie Hall in New
York, wat toch zo ongeveer het
Mekka van de muziekwereld
is", aldus Krijger.
In 'hometown' Terneuzen treedt
Krijger aan met het Unity-
kwartet, dat teruggrijpt op het
blue note-album van ham-
mond-organist Larry Young.
Waar Young met drummer El-
vins Jones, tenorsaxofonist Joe
Henderson en trompettist
Woody Shaw furore maakte, be
stijgt Krijger het podium met
tenorsaxofonist Ben van den
Dungen, drummer Pascal Ver
meer en trompettist Jarmo Hoo-
gendijk. Laatstgenoemde
woonde een tijd samen met
Woody Shaw, wat overduidelijk
zijn weerslag heeft op zijn spel.
„Unity speelt vooral jazz uit de
jaren zestig en zeventig. Stevig
dus."
Het optreden in Terneuzen zal
vooral een weerzien met beken
den zijn. Mensen die weten
waartoe Krijger op zijn instru
ment in staat is, zonder vooraf
een bepaalde gedachte te heb
ben bij het instrument 'ham
mond-orgel'. „Het gebeurt vaak
dat mensen mijn orgel zien en
gelijk een bepaalde verwach
ting hebbenDan denk ik: wacht
nou even, je weet nog niet eens
hoe ik erop speel. Daarom noem
ik mijzelf ook liever muzikant
dan hammond-organist. Ik wil
niet gewaardeerd worden om
mijn instrument, maar om mijn
muzikale capaciteiten. Soms is
dat lastig. Het gebeurt weieens
dat ik mij min of meer verplicht
voel om bepaalde dingen te spe
len, terwijl ik dat eigenlijk niet
wil. A whiter shade of pale (Pro-
col Harum) of Riders on a storm
(The Doors) bijvoorbeeld."
In Terneuzen hoeft hij daar niet
bang voor te zijn. „Het wordt
Architect Maarten Struijs gebruikt waterpartijen bij het ontwerp van metrostations in Rotterdam.
foto Dirk-Jan Gjeltema
Arno Krijger: „Jazz verveelt nooit, zolang je maar blijft vernieuwen.
door Ali Pankow
RENESSE - Nu nog sieren de fraaie reflecties van
architect Maarten Struijs de wanden van het
plusgebouw van tentoonstellingscentrum Plus
Min aan de Rampweg in Renesse. Zijn presentatie
Waterspiegels vormt de afronding van de ex-
postiereeks over water, maar zou weieens het de
finitieve einde van heel Plus Min kunnen zijn.
„Niemand durft het woord 'einde' echt uit te spre
ken, maar nieuwe plannen worden niet meer ge
maakt", zegt bestuurslid Anne van der Weerdt.
Zij doelt op het feit dat kunstenaar Jan van
Munster zijn Plus Min-gebouwen te koop heeft
gezet, als reactie op de komst van verblijfsrecrea-
tie aan de Rampweg. De aantasting van het weid
se polderlandschap kan hij niet accepteren
.Daarmee is de situatie voor ons als bestuur te on
zeker geworden om op termijn nog kunstenaars
uit te nodigen hier te exposeren", licht van der
Weerdt toe.
De laatste bijeenkomst staat gepland op zondag
30 november, als slotmanifestatie van de serie
Water. Daarna is de agenda leeg.
Niemand van de aanwezigen leek daaraan te wil
len denken, zondag bij de opening van Waterspie
gels. Het zou ook onterecht zijn de expositie van
Maarten Struijs hierdoor volledig te laten over
schaduwen. Met acht grote foto's wordt een fraaie
indruk gegeven hoe deze architect waterpartijen
in zijn ontwerpen integreert. De metrostations
Tussenwater in Hoogvliet en het zogeheten
staartspoor, oftewel het station aan het einde van
de metrolijn in Spijkenisse, staan centraal in deze
presentatie. Struijs maakt gebruik van de water
spiegel als reflector van licht, zowel overdag als 's
nachts. De tegenover elkaar gepresenteerde foto's
visualiseren de verschillen.
„Water bij metrostations houdt - zolang het niet
vriest - ongewenste graffiti-artiesten op afstand.
Dat is een goed praktisch argument om als archi
tect ook iets poëtisch te kunnen doen", aldus
Struijs. Hij is sinds 1981 als senior-architect ver
bonden aan het Ingenieursbureau Gemeentewer
ken Rotterdam. In die hoedanigheid was hij onder
meer coördinerend architect van de Beneluxlijn,
de verlenging van de metrolijn vanaf het Marco-
niplein.
De dag- en nachtopnamen van de metrostations
in Hoogvliet en Spijkenisse werden gemaakt door
de fotografen Piet Rook en Pieter van der Meer.
Daarna is Struijs er zelf mee aan de slag gegaan.
„Vijf jaar geleden had ik zo'n presentatie nog niet
kunnen maken, maar dankzij geavanceerde digi
tale technieken en printmogelijkheden kunnen
we nu de foto's manipuleren en in grote formaten
printen", zegt de architect.
De expositie in Plus Min is tot en met 9 november te zien
op zaterdag en zondag van 12.00 tot 17.00 uur
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De
wrscl*.
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat!1
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen word»
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden.Der'
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Overo
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
van de vijf nieuwe woningen te
bezoeken tussen 10.00 en 15.00
uur. De Vliedberg in Koudeker-
ke vertoont een film over de zorg
in een verpleeghuis en geeft op
de hele uren rondleidingen bij
de vernieuwde appartementen,
tussen 11.00 en 16.00 uur.
Sint Maartenshof in Sint Maar
tensdijk geeft informatie over
de nieuwbouwplannen van 9.30
tot 12.30 uur De Schutse in
Tholen laat zien wat voor wo
ningen er komend jaar worden
gebouwd van 13.30 tot 16.00
uur. Ter Valcke laat naast haar
plannen een film zien waarin
klein- en grootschalige interne
zorg worden vergeleken van
10.00 tot 12.00 uur.
De welgestelden die in Zeeland
een vakantiewoning in de wat
hogere prijsklasse bezitten, ver
velen zich volgens Chris Luken
(PZC, 2-10). Luken verdiept
zich kennelijk meer in banksal
do's, dure auto's en de belang
rijkheid van prominente perso
nen dan in de vraag: waarom
kopen mensen een duur huis in
Zoutelande. Maar natuurlijk:
het antwoord is duidelijk in de
hoop dat er ooit een strandtent,
herstel 'Beach Club' komt, waar
geen 'boeren' komen. Maar er
zijn ook 'rijke boeren'. Luken
herstelt zich dan ook. Hij be
doelde lomperikken en horken.
Iedereen is natuurlijk diep on
der de indruk van de indruk
wekkende carrière van Luken.
Maar zelfs met miljoenen euro's,
de duurste champagne, kaviaar
en een anti-boeren-lomperik-
ken- en horkenbeleid moet Lu
ken toch beseffen dat 'klasse'
niet te koop is. Dat heb je of dat
heb je niet. Met of zonder twee
de huis!
Ellen Leijnse
D. Koddelaan 36
Zoutelande
De eerste kustmarathon in Zee
land was meteen raak. Hier kan
geen toeristische campagne te
genop (PZC, 7-10). Ik heb foto's
gezien van deze wedstrijd. Deze
zijn adembenemend mooi. Ik
was zelf als fietsende begeleider
aanwezig en heb dit ook zo erva
ren. Stormvloedkering, wind op
kop, waaierlopen, mul zand, ho
ge duintoppen en vooral veel
wind. En dan eindigen in Zoute
lande met de vreselijke laatste
kilometers. Ik was zeer onder de
indruk van de hardlopers. Tan
denknarsend en beukend tegen
de wind de Hoge Hil in Dom
burg beklimmen. Geenploegen-
spel zoals bij wielrennen. Geen
smerige opmerkingen (voetbal)
en een steeds enthousiast pu
bliek. Wat jammer dat de pro
vincie hier nog niets voor over
heeft. Want dit gaat groots wor
den. Deze prima georganiseerde
kustmarathon, alleen geschikt
voor kanjers, is zeer zeer zwaar.
Omroep Zeeland doet met één
camera zijn best, maar met twee
motoren zou j e dit zoveel mooier
kunnen maken en de saaie
maandagavondcyclus Kloetin-
ge-Hoek eens kunnen doorbre
ken. Wereldwijd kreeg deze
wedstrijd ook applaus. De Ja.
panse deelnemer Setsuo Noda
als 60-jarige met een prima tijd
vertelde mij: „Prachtig, pra4
tig, ik kom absoluut terug."
Ko Meulmeestet
Platanenstraatil
Oost-Souburj
Nog nagenietend van mijn wed-
strijddeelname aan de eerste
Zeeuwse Kustmarathon wil ft
een groot compliment gevenaari
de organisatie van dit prachtige
sportevenement. Een grote
groep enthousiaste vrijwilligers
met als kartrekker Leijn Lie-
vense, presteerde het om ineen
betrekkelijk korte tijd deze fan-
tastische sportwedstijd het le
venslicht te doen laten zien. Eet
gedurfd initiatief. Vanaf del
start in Burgh tot aan de finis
in Zoutelande met onderwegdej
goed geregelde drink- en ver-
zorgingsposten en de vele route-
vrijwilligers, alles verliep naar
wens. Uit de spontane reacties
tijdens en na de wedstrijdvandt
vele deelnemers uit ons lanc
maar ook uit het buitenland,be
merkte ik dat het parkoers ee:
schot in de roos is gebleken. He:
was niet één der zwaarste, maar
vooral ook één van de mooiste
geworden. Een prima presenta
tie van onze mooie provincie
Zeeland met het bos, de duin®
het strand en de zee in een note-
dop en natuurlijk niet te verge
ten de prachtige vergezicht®
vanaf de duintoppen en overde
zeestromen. De PZC, één van
sponsoren van de marathon
toonde op de sportpagina ee:
mooie foto van de met recht
trotse winnaar. Het zou mijt
wens zijn, als er in een mogelijke
volgende editie van de Zeeuwse
Kustmarathon, een sportpagina
met een mooi fotoverslag in de
ze krant geplaatst zou kunne
worden. De wedstrijd bied:
unieke beelden. Op de website
www.zeelandmarathon.nl zijn
hier mooie voorbeelden van te
zien. Ik hoop, en met mij velen.l
dat deze marathon volgend jaar!
een vervolg zal krijgen.
George Taai
Vlaamse Gaai:
Oostkapelli
echt thuiskomen. Een concert
voor familie, maar vooral ook
voor Maja Lemmen. Om haar te
bedanken voor haar steun, want
Porgy Bess was de opstap voor
mijn carrière."
Het optreden van Arno Krijger met
Unity in Porgy Bess, Terneuzen
begint zaterdag om 21.00 uur.
door Maurits Sep
MIDDELBURG - Nodig men
sen persoonlijk uit en behandel
ze als hoge gasten. Drankje,
praatje, rondleiding, inspraak.
Vlissingen doet het al en als het
aan de Partij voor Zeeland en de
LPF Zeeland ligt, de provincie
straks ook. De partijen willen
twintig mensen uitnodigen om
als Very Important Person een
vergadering van Provinciale
Staten bij te wonen.
De reacties in Vlissingen zijn
goed, dus laten wij het ook eens
proberen, dacht de Partij voor
Zeeland. „Mensen zijn nu na
tuurlijk ook van harte welkom
als wij vergaderen, maar het
lukt desondanks niet publiek te
trekken. Ik denk dat de sfeer an
ders moet", zegt PvZ-fractie-
voorzitter M. Stoffels.
Hoe anders? Stoffels: „Mensen
moeten niet het idee hebben dat
ze urenlang naar politiek zitten
te luisteren, ze moeten het ge
voel hebben erbij te horen. Dat
ze met ons kunnen praten, dat ze
onderwerpen kunnen aandra
gen die wij dan bespreken en
waarover we later nog eens met
ze napraten."
„Immers, het is naar onze me
ning toch de bedoeling om de
lijn tussen kiezer en gekozene zo
kort mogelijk te houden",
schrijven PvZ en LPF in hun ini
tiatiefvoorstel aan Provinciale
Staten. „Elke vier jaar zegt ie
dereen dat weer eens, nou, dan
vind ik dat we er ook alles aan
moeten doen", zegt LPF-frac-
tievoorzitter H. Smits.
De LPF heeft al voor elkaar ge
kregen dat de commissie sociale
en bestuurlijke zaken op dins
dagavond vergadert. De Staten
commissies kwamen tot dit jaar
altijd overdag bijeen en de an
dere commissies doen dat nog
steeds. Die ene avondvergade
ring per maand is een experi
ment, met hetzelfde doel als de
VIP-behandeling. Smits: „We
willen duidelijk maken wat de
provincie doet en dat wat wij
doen, belangrijk is voor alle
Zeeuwen."
Haar initiatief van de avond
vergadering heeft nog niks op
geleverd; de publieke tribune is
net zo leeg als vroeger. „Het
stemt inderdaad niet tevreden
zoals het nu gaat", geeft Smits
toe. „De drempel is kennelijl
nog steeds te hoog." Zij ziet de
VIP-behandeling als 'onze laat
ste hoop'. Ze wil het driekwar
jaar de tijd geven. „Als dit ooi
niet lukt, dan kunnen we terecht
de conclusie trekken dat de be
volking niet wil komen. Maa:
dan mag men ons ook niet mee;
verwijten dat we niet gepro
beerd hebben de politiek dich
ter bij de burger te brengen.
MIDDELBURG - Ont
wikkelingspsycholoog
Ewald Vervaet, auteur
van het boek Groeiender-
wijs, psychologie van nul
tot drie, demonstreert
donderdag in Middelburg
aan de hand van testjes
hoe het bewustzijn van
baby's en peuters zich
ontwikkelt.
Vervaet is geboren in
Westdorpe en doceert en
onderzoekt ontwikke
lingspsychologie vanuit
Amsterdam. In het kader
van de Week van de We
tenschap doet hij in De
Drukkery in Middelburg
spelenderwijs proeven
met kinderen van bezoe
kers. De proeven verdui
delijken de geestelijke
ontwikkeling van jonge
kinderen. Vervaet ge"
bruikte de proeven ook
voor zijn onderzoek en
zijn boek Groeienderwijs.
dat vorig jaar verscheen
Hij toont aan vanaf welke
leeftijd kinderen het eigen
spiegelbeeld herkennen
en begrijpen; wanneer het
kind beseft dat een voor
werp dat uit het zicht ver
dwijnt nog bestaat en o
een baby zijn handen a!
kan laten pakken naar
wat hij ziet. Vervaet is
tussen 14.00 en 17.00 uur
in de Drukkery.
