PZC
IP A- A
Nieuwbouw op
terrein voormalig
Janseniuslyceum
Ik kijk wat het pand kan verdragen
WOON
I
Schouwen-Duiveland
Makelaardij
-
m&t slERi**
1
Uitzicht
idvertentie-exploitatie:
Onnrd-en Midden-Zeeland: 0113-315520;
rtuws-viaanderen: 0114-372770;
finaal: 020-4562500.
ifledactie: 0113-315680
www.pzc.nl
E-mail: redactie@pzc.nl
'postbus 31,4460 AA Goes.
zaterdag 11 oktober 2003
Schouwen-Duiveland Makelaardij BV
Lange Ring 2 4311 BD Bruinisse
Postbus 139 4310 AC Bruinisse
www.sdmakelaardij.nl
Telefoon 0111-489400
Telefax 0111-489499
info sdmakelaardij.nl
tekening nieuwbouwwijkje bij het voormalige schoolgebouw.
Terug naar school
De voormalige sportvel
den en het schoolplein
van het oude Janseniusly
ceum in Hulst maken binnen
afzienbare tijd plaats voor
een nieuwe wijk met 26 wo
ningen. De oude voorgevel
van het schoolgebouw blijft
gespaard, de klaslokalen
worden verbouwd tot zes ap
partementen. Voor de toe
komstige bewoners, waar
onder wellicht veel oud
leerlingen, is het 'terug naar
school'.
Het Terneuzense Projectont
wikkeling Zeeland (voor
heen Projektbouw Zeeland)
won enkele jaren geleden de
'prijsvraag' die de gemeente
Hulst uitschreef voor de invul
ling van het gebied. Het ont
werp van Projectontwikkeling
Zeeland, in samenwerking met
architectenbureau Fierloos uit
Terneuzen, sprak de gemeente
het meest aan. In het ontwerp is
de oorspronkelijke belijning
van sportvelden, schoolplein en
het schoolgebouw - in letterlij
ke zin - te herkennen. Het motto
van architect N. Fierloos was
dan ook dat de nieuwe wijk
naadloos moest passen binnen
de omgeving. De villawijk (in de
volksmond De Goudkust gehe
ten) aan de ene kant, het stads
park en de wallen aan de andere
kant.
Het behoud van de beeldbepa
lende voorgevel van het school
gebouw was voor Fierloos een
must. „De mogelijkheden lig
gen er voor het oprapen. De
enorme hoogte van de klasloka
len, het prachtige trappenhuis,
de brede gangen met natuur
steen en de grote hoge ramen.
Het casco van het gebouw laten
we dus zoveel mogelijk intact."
Volgens J. Sips, directeur van
Projectontwikkeling Zeeland,
zou de hele buurt, en misschien
wel de hele stad, over het bedrijf
zijn gevallen als de voorgevel
werd gesloopt. Sips: „Voor een
projectontwikkelaar is er niks
beters dan slopen en opnieuw
bouwen, maar dan zouden we
nooit dezelfde prachtige archi
tectuur terugkrijgen. Wel ver
keerde het pand in slechte staat
en het is een heel karwei het op
te knappen, maar het zal meer
dan waard blijken." De overige
lesvleugels, lelijke aanbouwen,
zijn wel gesloopt.
De Hulster stadsarchitect
F.P. Joseph Rouleau, die in
JP rx 41
De twee dakappartementen behouden het originele balkenplafond.
foto Peter Nicolai
Artist's impression van de achtergevel van het voormalige Janseniuslyceum.
n de serie woonberoepen staat
,y'^ehjks een beroep op het
le° van wonen centraal. De
®eest uiteenlopende personen
ornen aan bod: van stucadoor
en hovenier tot ambtenaar
welstandscommissie of
glazenwasser. Vandaag: de
restauratiearchitect
-<
Hulst meer panden op zijn naam
heeft staan die allen opvallen
door hun markante architec
tuur, maakte in 1923 het eerste
ontwerp van de voorvleugel. Er
was toen enkel de begane grond.
In 1948 werd doorde toen vijfja
rige Jantje Boezeman (zoon van
de rector) de eerste steen gelegd
van de twee verdiepingen van de
school, vanzelfsprekend óók
ontworpen door Rouleau. De
school werd het Jansenius Ly
ceum gedoopt, vernoemd naar
Cornelius Jansenius (1510-
1576) geboren in Hulst en de
eerste bisschop van Gent.
Rouleau kan gerust zijn. Zijn
oorspronkelijke ontwerp wordt
weinig geweld aangedaan. Door
het slopen dan de andere les
vleugels is nu eigenlijk pas goed
te zien hoe hoog het pand is.
Vanaf de achterzijde bezien, is
duidelijk zichtbaar dat de Ti-
voliweg eigenlij k een di j k isHet
schoolpand torent metershoog
boven het landschap uit en de
toekomstige bewoners van het
appartementencomplex krijgen
vanaf hun balkon of loggia
een zeer wijds uitzicht
over de nieuwe wijk on-
Twee leslokalen worden verbouwd tot één appartement.
foto Peter Nicolai
der hen en het stadspark in de
verte.
Gekozen is van twee klasloka
len één appartement te maken,
met een fenomenale plafond
hoogte van 3,5 meter. Alleen bij
de twee dakappartementen is
het plafond lager, maar daar
voor in de plaats hebben deze
appartementen het originele
balkenplafond en een bijzonde
re indeling. Ze zijn weliswaar
een slagje kleiner dan de vier
appartementen op de begane
grond en de eerste verdieping,
maar dit wordt wellicht gecom
penseerd door de zolderverdie
ping bij deze appartementen te
betrekken. De zolder kan bij
voorbeeld dienst doen als ate
lier. Of dit technisch mogelijk is,
wordt nu nog bekeken.
Per verdieping komen twee ap
partementen, in totaal dus zes.
Aan de achterzijde van het pand
komen carports met een toepas
selijk lessenaarsdak en kunnen
de appartementen worden be
reikt met een glazen lift. De en
tree van het appartementen
complex (de Voorhof genaamd)
wordt aangekleed met een fon
tein en acht parkeerplaatsen
voor bezoekers. De oude bomen
aan de straatkant blijven ge
woon staan. Het complex heeft
nog geen naam, maar daar
wordt al over gefilosofeerd. Ver
kopend makelaar J. Verstraeten
van Kindt Biesbroeck wil de
historie van het pand graag in
de naam tot uiting laten komen.
De laatste maanden zijn gespe
cialiseerde aannemers bezig
met de verbouwingswerkzaam
heden. Wie nu alvast een kijkje
wil nemen in het schoolpand,
kan bij Kindt Biesbroeck een
afspraak maken voor een rond
leiding. Naast het schoolge
bouw wordt nog een vrijstaande
woning gebouwd, in de stijl van
het schoolpand.
Waar eens het schoolplein was,
komen acht zogeheten pleinwo
ningen. Dit gebied wordt De
Binnenhof genoemd en krijgt
een zuidelijk tintje. Fierloos:
„Het idee is zo'n Frans pleintje
te creëren, met bomen en grind-
verharding, waar de mensen bij
wijze van spreken zouden kun
nen petanquen. De verharding
loopt door tot de voordeur en
hopelijk laten de bewoners dat
zo. Anders krijg je allemaal van
die verschillende hekjes. Het
idee staat of valt ermee dat de
toekomstige bewoners mijn in
steek omarmen." De woningen
zitten aan elkaar vast met een
doorlopende muur uit donker
rode steen, waar de garagedeur
en tuinpoort in zijn aange
bracht. De woningen zelf, wor
den wit gepleisterd en krijgen
een schilddak. De pleinwonin
gen zijn voorzien van een multi
functionele zone aan de zuidzij
de van de woonkamer. Deze
ruimte kunnen de bewoners la
ter makkelijk bij hun woning
betrekken om er bijvoorbeeld
een serre, werkkamer, praktijk
ruimte of extra slaapkamer met
badkamer van te maken.
Haaks op het plein, in De Bui
tenhof, zijn tien geschakelde
zogeheten mansardekapwonin-
gen ingetekend, ook wel Fran
se- of gebroken kappen ge
noemd. Met deze woningsoort
heeft Fierloos aansluiting ge
zocht met de jaren dertig-be
bouwing aan de Tivoliweg waar
veel mansardewoningen te vin
den zijn. Ook wordt de bebou
wing aan de Hulsternieuwland-
weg, de toegangsweg tot de
nieuwe wijk, als het ware de
wijk ingebogen. De mansarde
woningen zijn qua kleurpalet
wezenlijk anders. De woningen
zijn opgetrokken in een grijze
baksteen, de onderste rij stenen
(de plint) en de garage zijn
zwart. De feloranje dakpannen
geven de huizenrij een jaren
De voorgevel van het lyceumge
bouw blijft onaangetast.
dertig-tintje. De rij bomen die
aan de voorzijde van de wonin
gen worden aangeplant, loopt
door tot in het stadspark.
Langs de Bocht van De Buiten
hof komen zeven villa's in inter
bellumstijl, grote woningen die
een lint vormen en waarvan de
achtertuin grenst aan de al be
staande villawijk. De steen
wordt donkerrood, met een dak
van zwarte pannen. In eerste in
stantie zou op deze percelen vrij
gebouwd kunnen worden, wat
leidde tot grote belangstelling
in de nieuwe wijk. Vrije kavels
zijn in Hulst immers schaars,
zeker op een locatie zo dicht bij
de binnenstad en midden in het
groen. Later werd ervoor geko
zen de grond toch projectmatig
te bebouwen, waardoor veel be
langstellenden afhaakten. In
middels trekt de verkoop weer
aan. Sips: „Projectmatige bouw
heeft als voordeel dat je niet te
gen het huis van de (over)buur-
man moet aankijken dat je niet
mooi vind." Het gemis aan vrije
kavels wil volgens Verstraeten
absoluut niet zeggen dat de wijk
een eenheidsworst wordt. „Het
gaat om het totaalplaatje, de
woningen zullen in deze opzet
perfect bij elkaar passen." In de
wijk was plaats geweest voor
veel meer dan 26 woningen,
maar daar is bewust niet voor
gekozen. Minder bebouwing
komt ten goede aan de tuinen.
Door het uitkiezen van het plan
van Projectontwikkeling Zee
land, conformeerde de gemeen
te zich meteen aan het ontwerp.
De Welstandscommissie had er
niks meer over te zeggen. Ver
straeten: „Het mes snijdt wel
aan twee kanten. De projectont
wikkelaar kan niet meer 'gum
men' in de tekening." Begin vol
gend jaar wordt begonnen aan
de bouw van de eerste wonin
gen. Een gedeelte van de infra
structuur is nu al aangelegd en
de vorderingen op het terrein
worden door sommigen op de
voet gevolgd. „In de puberteit
had ik er een hekel aan hierheen
te fietsen. Ik denk dat ik het
straks juist fijn zal vinden weer
naar 'school' te rijden."
Sheila van Doorsselaer
Naam: Pieter van Traa
Woonplaats: Zierikzee
Beroep: restauratiearchitect
Belangrijkste gereedschap: meetlint
Er zijn circa twaalf restauratiearchitecten in
Nederland. Toen deze afstudeerrichting nog
bestond in Delft, studeerde er hooguit een student
per jaar af. Pieter van Traa uit Zierikzee was acht
tien jaar geleden zo'n student. „Het is doodzonde
dat ze die afstudeerrichting hebben opgeheven. Ik
ben een van de jongsten. Er komt over een aantal
jaren een tekort aan deskundige restauratiearchi
tecten, terwijl de vraag alleen maar toeneemt."
Volgens Van Traa raakt Nederland verzadigd van
nieuwbouw. Ook het gebrek aan bouwruimte
zorgt er voor dat ei met andere ogen naar monu
menten gekeken wordt. Historische pakhuizen en
andere utiliteitsgebouwen worden beoordeeld op
hun woonmerites terwijl grote woonhuizen soms
een nieuwe toekomst krijgen door ze op te delen in
appartementen. Nieuwe subsidieregelingen die
'klantvriendelijker' zijn dan de oude maken het
restaureren financieel interessanter.
Als restauratiearchitect moet je niet van rechte
hoeken en gladde, strakke afwerkingen houden.
Van Traa wil het liefst de voorgaande bouwfases
blijvend laten zien. Hij memoreert een buiten
landse architect die in Groningen een versterkte
muur uit de dertiende eeuw wilde glad pleisteren
omdat het beter zou passen bij de nieuwe opzet
van het gebouw. „Ongelooflijk. Daar hebben we
met een aantal mensen heel hard voor moeten
knokken om dat te voorkomen."
Liefde voor oude materialen, hun beperkingen en
mogelijkheden kennen, creatieve oplossingen
kunnen bedenken en open staan voor de kracht en
zwakte van het oude gebouw, dat zijn de kwalitei
ten die een restauratiearchitect moet hebben. „Ik
kijk in eerste instantie naar wat het pand nodig
heeft en kan verdragen. Vervolgens luister ik naar
de wensen en eisen van de opdrachtgever. Daarna
probeer ik voor beide kanten een acceptabele weg
te vinden. Gelukkig hebben vrijwel alle opdracht
gevers veel affiniteit met hun monument en zijn ze
meestal bereid tot het sluiten van compromissen.
Werkt de gemiddelde architect veel vanachter de
computer, Van Traa is continu op pad om zaken op
te meten, oplossingen voor onverwachte proble
men te verzinnen en te voorkomen dat deze oplos
singen weer nieuwe problemen scheppen. „Geen
pand is hetzelfde. Standaardoplossingen zijn er
niet. Vaak bestaan er geen bouwtekeningen en
moet het hele pand van binnen en van buiten op
gemeten worden. En dan dus ieder hoekje, want er
loopt geen muur, geen vloer recht."
Restauratie is voor Van Traa niet een pand terug
brengen tot een bepaalde tijd. „Elk pand heeft
zijn eigen bouwhistorie waar in de loop van de tijd
aan gesleuteld is. Je kunt ervoor kiezen om
bouwsporen te accentueren, te neutraliseren of
lichtjes weg te poetsen. Maar uit een boek scheur
je ook geen bladzijde omdat die je niet bevalt.
Panden waarvan alleen de gevel nog origineel is
en de interieurs uit een betonnen bak bestaan,
hebben niets met restauratiearchitectuur te ma
ken."
Inge Heuff
