PZC Heroine is oorzaak van het toenemend geweld Afghanistan Gezondheidsvoeding kan ongezond zijn Journalist zet Bush keihard neer als notoire jokkebrok Premier Balkenende op kennismakingsreis langs lidstaten 9 oktober 1953 donderdag 9 oktober 2003 Paal en perk Gezondheidsclaims Overdosis Onderdeel I k door Mark Fritz In maart werd de Salvado raanse Rode-Kruismede werker Ricardo Munguia net voor een onoverzichtelijke bocht op een steile bergweg bij Kandahar in Zuid-Af- ghanistan door onbekende schutters vermoord. Hij was de eerste buitenland se medewerker van een hulp organisatie die omkwam in Afghanistan sinds de val van het Taliban-regime eind 2001. Vermoedelijke reden voor zijn dood: na de bocht ligt een veld met papaver, de grondstof voor heroïne. De drugshandel in Afghanis tan bloeit weer en hoe meer lokale krijgsheren ervan pro fiteren, hoe meer internatio nale hulporganisaties de wijk nemen uit het land. In stituten die het conflictver loop in Afghanistan observe ren zijn er zeker van: het aantal hinderlagen en slachtpartijen in het land neemt toe naarmate de herfstoogst van de papaver nadert. ,,Het is absoluut zo dat de si tuatie onveiliger is in gebie den waar papaver wordt ver bouwd", zegt Diane Johnson, coördinator voor het Af ghaanse programma van de hulporganisatie Mercy Corps. Op 7 augustus werd een medewerker van de orga nisatie in Afghanistan ver moord. Het Corps beraadt zich over zijn werkzaamhe den in het land. Het 'narcoterrorisme' is een groeiende factor in het ge weld in Zuidoost-Afghanis- tan, de 'papaverschuur van de wereld', dat het werk van hulporganisaties de laatste maanden in grote mate be moeilijkt en zelfs verhindert, aldus Paul Barker, hoofd van de Afghaanse tak van liefda digheidsorganisatie Care. „De winst uit de papaver- handel in Afghanistan is gro ter dan alle humanitaire hulp samen", zegt hij. De wereld gemeenschap heeft zo'n 43{ miljoen euro uitgetrokken voor de wederopbouw van Afghanistan. Papaverhandel in Afghanistan bracht vol- gens de Verenigde Naties vo-1 rig jaar daarentegen ruim j een miljard euro op. Er werken momenteel ne gentig hulporganisaties in het land, maar de meeste hebben het slaan van putten, de vaccinatie van kinderen en de wederopbouw van scholen in het zuidoosten van het land stilgelegd. Volgens I de beleidsbrief van Care van september, die aandachtig wordt gevolgd door andere organisaties, is het aantal ge wapende aanvallen op mede werkers van hulporganisa- ties in een jaar toegenomen van één per maand naar één per twee dagen. De helft van de 32 Afghaanse provincies zijn te gevaarlijk om binnen te gaan. Lokale j autoriteiten blijven de aan- vallen toeschrijven aan aan-1 hangers van het verdreven Taliban-regime, maar feite- j; lijk zijn verscheidene facties met uiteenlopende belangen verantwoordelijk voor de chaos in Afghanistan. „Het is onmogelijk om een scheiding te maken tussen krijgsheren, Taliban-strijders en drugs handelaren", zegt Johnson i van het Mercy Corps. „Inde zestien jaar dat we hier zit ten, hebben we deze aanval len nog niet meegemaakt." Duidelij k is dat het geweld in Afghanistan is gegroeid met de productie van papaver Werd in 2001 twaalf procent van de opium wereldwijd in j! het land geproduceerd, in 2002 was dat al 7 6 procent. Het feit dat de opiumproduc tie in het land is toegenomen sinds de inval van de Ameri kanen twee jaar geleden is een nieuwe tegenslag voorde Amerikaanse regering, wier beleid in Afghanistan toch al weinig succesvol lijkt te ver lopen. AP JP voelt zich al beetje EU-topman In vijf dagen reist premier Balkenende, met een sliert ambtenaren en journalisten in zijn gevolg, langs Rome, Valletta (Malta), Nicosia (Cyprus) en Istanboel/Ankara (Turkije). Het is het begin van een be zoek aan vrijwel alle (kandidaat) lidstaten van de Europese Unie, voordat Nederland medio volgend jaar het Europees voorzitter schap op zich neemt. Balkenende groeit al langzaam in die rol, zo blijkt. „Hij is zo natuurlijk!" door Paul Koopman Aan tafel bij de Nederlandse consul-generaal in Istan boel heeft Jan Peter Balkenende de lachers op zijn hand. „Ik ben in Rome in het Vaticaan ge weest. Héél groot!", zegt hij, een weids armgebaar makend. Ver volgens geeft hij met zijn han den de omvang van een thee kopje aan. „Dan de protestantse kerk hier in Istanboel. Klein!" Wat Balkenende erop laat vol gen is geen nieuw exposé over normen en waarden, maar lich te zelfspot. ,,U zult nu begrijpen waarom minister Jaap de Hoop Scheffer, katholiek, secretaris generaal van de Navo is gewor den en ik, een protestant, voor lopig minister-president van het kleine Nederland moet blij ven." En toch heeft Balkenende net als Jaap de Hoop Scheffer al de glans van iets groters over zich. Medio volgend jaar is hij name lijk niet alleen meer premier van Nederland, maar tevens voor zitter van de Europese Unie. Een half jaar lang mag Jan Peter de hamer vasthouden bij verga deringen met liefst vijfentwin tig staats- en regeringsleiders. Ter voorbereiding op die klus worden in vier dagen vijf landen bezocht: Italië, Malta, Cyprus en Turkije. Rode lopers worden daar uitgerold voor de premier, maar nadrukkelijk ook voor de toekomstige chef van de EU. Later dit jaar wil Balkenende nog de meeste andere lidstaten aandoen. Vooral in Malta en Cyprus, nooit eerder vereerd met een bezoek van een Nederlands premier, is men onder de indruk. Daar kan Balkenende zich profileren en presenteren als de toekomstige voorzitter van wat hij steeds na drukkelijk 'de Europese unie van de 21e eeuw' noemt. „Wij moeten de Europese economie gaan herdenken", houdt hij zijn Maltese collega Adami voor. De pers krijgt te horen dat Malta met zijn claim op zes zetels in het Europarlement 'misschien te veel' vraagt. „Ik begrijp die wens wel, maar ik heb er twijfels bij." Pennen flitsen over het pa pier. Het is duidelijk: deze man doet ertoe. Straks. Het Nederlandse voorzitter schap wordt een flinke klus, be nadrukt de entourage van de premier. De verdeeldheid van Cyprus en de Europese ambities van Turkije, Roemenië en Bul garije vormen de zwaarste dob bers. Los daarvan wil Balke nende ook nog een conferentie over 'waarden in Europa' orga- n iserenwerk maken van de mo dernisering van de Europese economie, de juridische samen werking versterken en het bui tenlandse beleid meer stroom lijnen. Veel lastige dossiers, maar het is niet de bedoeling dat tijdens de oriënterende bezoe ken al harde noten worden ge kraakt. Balkenende: „Het kan geen kwaad nog eens persoon lijke contacten te leggen en te horen hoe er in deze landen naar Europa wordt gekeken." Volgens de beste Nederlandse tradities stelt Balkenende wel alvast de Nederlandse afdrach ten aan Brussel aan de orde. Wij betalen te veel, luidt zijn bood schap in alle hoofdsteden. Ne derland wil paal en perk stellen aan de afdrachten aan Brussel vanaf 2007. Met de lobby daar voor kan niet vroeg genoeg wor den begonnen, is de gedachte. Niet meteen met een veto drei gen, maar eerst de precaire situ atie uitleggen en dan langzaam de druk opbouwen. Dat lukt be hoorlijk, meent Balkenende. „Het gaat er om, in de aanloop naar de onderhandelingen, nu al de situatie te verhelderen. Er zitten onevenwichtigheden in de verdeling van de lasten. Dat begint men in te zien." De hoogtepunten van de vijf daagse reis beperken zich tot een boottochtje door de haven van Valletta, overigens wel op geluisterd met oesters en cham pagne, een helikoptervlucht bo ven de VN-zone in Cyprus en een op het laatste moment inge last bezoek aan het Vaticaan. Daar leert Balkenende zichzelf kennen als een bij tijd en wijle impulsief regeringsleider. Za terdagavond besluit hij af te zien van kerkbezoek op het Pi azza Minerva en in plaats daar van zondagochtend aanwezig te zijn bij de heiligverklaring van de Limburger Arnold Janssen in Vaticaanstad. Balkenende is, achteraf, diep onder de indruk. Eigengereid is Balkenende ook tijdens de Europese top in Ro me, waar hij de Tweede Kamer tegen de haren instrijkt door wel aan te dringen op een ver wijzing naar de joods-christe lijke traditie in de Europese grondwet, maar de vurige wens van WD en CDA om een eigen Europees commissaris met stemrecht te behouden, onbe sproken laat. De toorn van VVD-kamerlid Van Baaien over dit 'slappe optreden in Rome' maakt weinig indruk. Koeltjes: „Ach, ook voor Van Baaien ligt de toekomst van Nederland in Europa." Ver van Den Haag wimpelt de premier vragen over Haags politiek leed, zoals de af faire Mabel Wisse Smit, steevast af„Daar geef ik geen antwoord op", klinkt het. Het lijkt er niet op dat de zaak de premier tij dens zijn Mediterrane rondgang erg afleidt, al wordt er af en toe wel met het thuisfront gebeld. Brengt Balkenende straks het Nederlandse voorzitterschap tot een goed einde? Diplomaten ministers en ambtenaren uit Italië, Cyprus, Malta en Turkije laten geen onvertogen woord over de lippen rollen. Het Lim burgs mannenkoor uit Bruns- sum, op bezoek in Malta, is min der diplomatiek. „Hij moet het nog wel leren hoor!", zegt een koorlid. Maar als Balkenende het regeringspaleis verlaat en de Nederlanders drie minuten heeft toegesproken, kan hij al niet meer stuk. „Ongelooflijk! Zo natuurlijk! Helemaal zich zelf hè? Hij is het helemaal", roept een meegereisde vrouw. Er is niemand die haar tegen spreekt. GPD Premier Jan Peter Balkenende (tweede van rechts) gisteren tijdens een kranslegging bij het mausoleum van Kemal Ataturk, de grondlegger van het moderne Turkije. foto RTR Margarine die het choles terol verlaagt, snoepjes met acht vitamines, si naasappelsap met extra calcium en extra krachti ge multivitaminepillen. Nederland drinkt, snoept, eet en slikt zich suf aan vi tamines, mineralen en kruiden. Maar hoe gezond is dat eigenlijk? door Petra Huijser Ank Bakker (61) begint elke dag met een glaasje multi- vitaminesap. Daarmee spoelt ze een speciale vitaminepil voor ouderen weg, samen met een ex tra calciumtabletje. „Want op mijn leeftijd ben je toch wat meer met je gezondheid bezig. Ik wil straks niet ziek, zwak en misselijk met een gebroken heup in het ziekenhuis liggen." Of de pilletjes en het sap ook echt helpen, weet ze niet. Ze vaart op de claims op etiketten, tips in tijdschriften als Margriet en haar eigen inschatting. „Ach, en baat het niet, dan schaadt het niet." Ze is daarin niet alleen. Steeds meer Nederlanders willen iets aan hun gezondheid doen en slikken daarom vitaminepillen. Maar ook pillen met Q10 voor meer energie of gemalen haai- enkraakbeen tegen reumatische klachten. En daar laten ze het niet bij. Ze eten en drinken ook steeds meer producten waaraan iets extra's is toegevoegd, zoals melk met extra calcium, yog hurt met extra bacteriën voor de darmflora of cornflakes met ex tra ijzer en vitamine B. „Van veel, zo niet de meeste van die middelen is helemaal niet bewezen dat ze werken", zegt Henk Huizing van het Innova tienetwerk Groene Ruimte en Agrocluster. Deze organisatie heeft al het beschikbare onder zoek naar de gezondheids claims van allerlei ingrediënten als vitamines, vezels en kruiden op een rijtje gezet. Huizing: „Het is vreemd dat mensen blindelings geloven dat vitamine E misschien kanker voorkomt, terwijl ze wel hard lachen over de claim dat gema len neushoorn goed voor de po tentie is. Beide beweringen zijn wat mij betreft van hetzelfde onzinnige en onbewezen ni- "eau." Hij gaat zelfs nog een stapje ver der en sluit niet uit dat mensen door alles wat ze aan vitamines slikken, drinken en eten, een overdosis van bepaalde stoffen binnenkrijgen. „Ook is bij veel middelen nog onbekend wat de gevolgen van gebruik op lange termijn zijn of dat ze in combi natie met andere middelen schadel ij k kunnen zi jn Huizing noemt als voorbeeld anti-oxidanten als vitamine C. Die worden geslikt om kanker te voorkomen, terwijl er volgens hem ook onderzoeken zijn waaruit blijkt dat ze de groei van tumoren kunnen stimule ren. Het bedrijfsleven zou daarom een stuk terughoudender moe ten zijn met het op de markt brengen van allerlei producten met toevoegingen. „Sowieso zou een bedrijf pas iets mogen claimen als dat door bonafide onderzoekers wetenschappelijk bewezen is." Hij krijgt bijval van hoogleraar moleculaire voedingskunde Ro nald Mensink. Die gaat zelfs nog een stapj e verder en pleit er voor goedgekeurde middelen na een paar jaar nog eens tegen het licht te houden. „Op basis van informatie uit het publiek en voortschrijdend wetenschappe lijk onderzoek." Dat extra onderzoek moet vol gens hem uitgevoerd worden door onafhankelijke instituten op kosten van het bedrijfsleven. Hij kan zich voorstellen dat ze niet staan te trappelen. „Maar de consument betaalt extra geld voor producten met dergelijke claims. Die moet wel zeker we ten dat een fabrikant niet zo maar alles kan beweren over een pil of een drankje." Daarnaast voelt Mensink veel voor het aangeven van porties op de verpakkingen. „Stel dat het voldoende is dat mensen per dag twee gram van de werkza me stof in cholesterol verlagen de margarine binnenkrijgen. Dan moet dat op de verpakking staan, zodat mensen niet te veel gaan smeren." Overigens denkt Mensink dat in de huidige situatie niemand het gevaar op een overdosis loopt. „Dan zou iemand werkelijk al les wat er op de markt is moeten slikken, eten en drinken. Toch moet je nu wel maatregelen ne men, omdat het aantal produc ten met toevoegingen en ge zondheidsclaims in de toekomst alleen maar toeneemt." GPD President George W. Bush tijdens een persconferentie in het Witte Huis, waar hij afgelopen maan dag president Mwai Kibaki van Kenia ontving. foto J. Scott Applewhite/AP door Ans Bouwmans Een opsomming van alle leugens van George Bush levert een dikke pil van 324 pa gina's op, het dankwoord niet meegerekend. Dat zegt wel licht al genoeg. In een vorige week in de VS gepubliceerd boek fileert politiek journalist David Corn, bureauchef in Washington van het linkse weekblad The Nation, het re pertoire van de president van de VS op zijn waarheidsgehal te. De 'vriend van eerlijkheid en integriteit' wordt genade loos ontmaskerd. De kandidaat George Bush be loofde betrouwbaarheid en verantwoordelijkheid, maar 'dat was een van grootste leu gens uit zijn publieke leven', concludeert Corn. Bush loog aan een stuk door, tijdens zijn campagne om president van de Verenigde Staten te worden, tijdens de hertelling van stem men in Florida en sinds hij pre sident is. Verdraaiingen van de waar heid, overdrijvingen en regel rechte leugens zijn standaard kost bij Bush, aldus Corn. En tot nu toe is hem dat nog niet opgebroken. De Amerikaanse geschiedenis leert dat presi denten meestal niet onmiddel lijk de prijs betalen voor hun decepties, schrijft de linkse journalist. Het volk is cynisch, en verwacht een zekere oneer lijkheid van hogerhand. Ro nald Reagan was een meester in valse informatie, maar werd toch herkozen als president. Bill Clinton overleefde zijn seksleugentjes. En Bush heeft een dusdanig web van leugens geweven, dat het er soms zelfs op lijkt dat hij in zijn eigen on waarheden gelooft. Concluderen dat 'de media' Bush met zijn leugens laten wegkomen is te gemakkelijk, analyseert de auteur van 'The Lies of George W. Bush'. De publieksmedia in de VS heb ben wel degelijk bericht dat uitspraken van Bush niet strookten met de feiten. Daar van zijn voorbeelden genoeg. Van het 'kleine' leugentje dat hij op 11 september 2001 niet onmiddellijk naar Washing ton terugkeerde, omdat er een dreigtelefoontje tegen het pre sidentiële vliegtuig Air Force One was binnengekomen, tot de grote leugen over 11 sep tember dat 'niemand zich had kunnen indenken dat zelf moordkapers zich in Ameri kaanse doelen zouden boren'. Er was wel degelijk gewaar schuwd voor dit soort zelf moordaanslagen én voor een spectaculaire aanval van Osa ma bin Laden. Wat Bush zelf daarover wist, wordt overi gens angstvallig geheim ge houden. Maar het is moeilijk om een populaire president rechtuit te bestempelen als leugenaar, en de lat is niet altijd even hoog gelegd voor de niet bijster in telligent geachte Bush. Ook vindt het Witte Huis van Bush zich niet te groot voor wraak oefeningen in de richting van kritische journalisten. De meeste media zien het volgens Corn niet als hun taak om het stempel 'leugen' te drukken op een aantoonbaar onjuiste uit spraak van Bush of om zijn leugenachtigheid ter discussie te stellen. David Corn: „Dat is een leu gen, is een zin die in veel stuk ken over Bush gebruikt had kunnen worden. Toen hij zei dat hij Lay (Enron-baas, red.) pas leerde kennen nadat hij gouverneur werd. Toen hij zei dat de begrotingstekorten het resultaat waren van 11 september. Toen hij zei dat hij een plan zou maken om de broeikasgassen te verminde ren. Dat waren allemaal leu gens." De leugens van George W. Bush zijn - tot nu toe - niet uit gegroeid tot het centrale the ma van krantenverhalen of tv- verslagen, terwijl daar volgens Corn toch alle aanleiding toe is. Bush loog over de effecten van zijn belastingverlagingen die wél vooral ten goede kwa men aan de rijken. Hij heeft het land opgezadeld met ja renlange tekorten, iets wat hij in eerste instantie verhulde door te foezelen met de cijfers. En dan is er natuurlijk de zon de der zonden: hij bedroog het Amerikaanse volk in de aan loop naar de oorlog in Irak. Als hij zich had gehouden aan de waarheid - dat de inlichtingen die hem ter beschikking ston den over Iraakse wapenvoor- raden niet hard waren, dat Saddam Hoessein een moge lijk gevaar in de toekomst vormde in plaats van een on middellijke en directe dreiging voor de VS - dan had hij 'zijn' oorlog niet of veel moeilijker gekregen, aldus Corn. Massavernietigingswapens zijn tot dusverre niet in Irak gevonden, ondanks alle harde uitspraken van Bush hierover voor de oorlog. Ook voor de door de Amerikaanse regering opgevoerde band tussen Sad dam Hoessein en Al Qaeda, is geen enkel bewijs. Let op, waarschuwt Corn, op 1 mei noemde Bush de overwinning in Irak 'een onderdeel' van de oorlog tegen terrorisme, daar mee suggererend dat er nog meer volgt. Als het verleden enige leidraad biedt, mag van Bush opnieuw worden ver wacht dat hij de waarheid op offert voor oorlog, aldus Corn. „De toekomst van de VS be rust in de handen van een on eerlijk man." David Corn, The Lies of George W Bush, Mastering the politics of de ception. Crown Publishers New York. KUNGSHOLM - De Zweden- Amerikalijn is bijzonder te vreden over de Kungsholm. Het vlaggenschip van de maatschappij is door de Kon. Mij. De Schelde in Vlissingen gebouwd. De Kungsholm vertrekt van daag naar Zweden. Het schip biedt ruimte aan achthonderd passagiers en er is onder meer een zwembad, sportruimtes en een bioscoop aan boord. OVERLEDEN - Na een lang durig ziekbed is burgemeester M. Vogelaar (53) van Kruinin- gen overleden. Reeds kort na de Februa- riramp werd de burgemeester PZC Hoofdredactie: A L. Oosthoek D Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Vlissingen: Oostsouburgseweg 10 Postbus 264 4380 AG Vlissingen Tel. (0118) 493000 Fax:(0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115) 645769 Fax. (0115)645742 E-mail redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel. (0114)372776 Fax. (0114) 372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax. (0111) 454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30-17.00 uur ziek en was hij aan het bed ge kluisterd. Desondanks bleef hij in zijn verdronken dorp et trachtte nog zoveel mogelijk It regelen voor de wederopbouw van zijn gemeente, waarvat hij sinds 1946 burgemeester was. VLIEGRACE - Een toestel vat de KLM is een van de deelne mers aan de race van Londet naar Christchurch in Nieuw- Zeeland. Naast de KLM Liftmaster, doen er toestellen mee van de Nieuws-Zeelandse lucht vaartmaatschappij, de Brits BEA en de Australische et Britse luchtmacht. Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden: zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen 0800-0231231 (bij acceptgirobetaling geldt een toeslag) per maand: 19,45 per kwartaal 56,60 perjaar: €217,00 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag:€ 1,20 zaterdag .€1,70 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93 00 Advertenties Alle advertentie-orders worden uitgevoerd overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantoor* zondagvan 16.00 tot 18 00 uur Tel (0113)315555 Fax (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel. (0113) 315540 Fax(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjesl Tel. (0113) 315550 Fax:(0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel: (0113) 315520 Fax-(0113) 315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114) 372770 Fax: (0114) 372771 Internetwww. pzc.nl/adverteren Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. Ded0^ u aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt vooro ze (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten producten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig ge teerde derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden I PZC, afdeling lezersservice, Postbus 3229, 4800 MB Breda. Behoort tot LUGgGDGr

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 4