PZC
China hard op weg richting de ruimte
ETA eist afpersgeld
voortaan in dollars
Thailand op jacht naar
gesmokkelde raketten
Journalist tabloid verzint
interview Mick Jagger
Politie Bagdad opent vuur op demonstranten
Denemarken verlaagt alcoholbelasting
Ruim 80.000 mensen in isolement
Britse vrouwen
mogen embryo
van ex-partner
niet gebruiken
Rookverbod werk en pub Ierland
Ontslag voor porno te zware straf
Amnesty wil vrijlating bejaarden
Pil KGB succesvol tegen kater
Einde visumplicht ballingen Cuba
Net sluit zich
rond verdachte
moord Lindh
donderdag 2 oktober 2003
Turow
Geheim
Tweede brief
Familierelatie
Israël breidt barrière
tegen Palestijnen uit
door Robert Bloemen
JERUZALEM - Het Israëlische
kabinet heeft gisteren inge
stemd met de voortzetting van
de bouw van de veiligheidsbar
rière tegen Palestijnse terroris
ten. De regering ging akkoord
met de tweede fase, een muur
van 45 kilometer lengte in door
Israël bezet Palestijns gebied.
Het traject loopt ongeveer van
de joodse kolonie Elkana bij
Qalqilya naar de militaire ge
vangenis van Ofer bij Ramallah
ten noorden van Jeruzalem. De
muur sluit niet aan op het eerste
gedeelte-om tegemoet te komen
aan de Amerikaanse kritiek op
de barrière.
De Verenigde Staten, de belang
rijkste bondgenoot van Israël,
maakten hun misnoegen over
het project herhaaldelijk ken
baar. De afgrendeling van de
Palestijnen door muren en hek
ken zou de vredesinspanningen
van Washington ondermijnen.
De Verenigde Naties laakten
eerder deze week de bouw van
de afscheidingen als illegale an
nexatie van Palestijns gebied.
Volgens de Israëlische mensen
rechtenorganisatie B'Tselem
worden door de tweede fase van
de barrière 80.000 Palestijnen
vrijwel volledig geïsoleerd van
de buitenwereld. Het tweede ge
deelte moet in tegenstelling tot
het 143 kilometer lange eerste
stuk ook joodse kolonies be
schermen die diep in bezet ge
bied liggen.
Het kabinet besloot echter de
grote kolonie Ariël niet door de
nieuwe muur in te kapselen. De
18.000 joden daar krijgen voor
alsnog een eigen omheining.
Volgens de Israëlische minister
van Justitie Lapid geschiedt de
bouw in samenspraak met de
Verenigde Staten en is de muur
enkel bedoeld om terroristische
zelfmoordenaars te weren. In
Washington werd dinsdag
avond door het ministerie van
LONDEN - Een Britse recht
bank heeft twee vrouwen ver
boden de bevroren embryo's van
hun ex-partners te gebruiken.
De twee begonnen beiden een
ivf-behandeling, maar hun
voormalige vrienden willen nu
dat de behandeling wordt ge
staakt en dat de embryo's wor
den vernietigd.
De vrouwen, de 31-jarige Na-
tallie Evans en de 38-jarige Lor
raine Hadley, vochten bij een
rechtbank in Londen een wet
aan die eist dat embryo's moeten
worden vernietigd, zodra een
van beide partners zijn of haar
toestemming intrekt. De rechter
zei 'aanzienlijke sympathie' te
hebben voor het standpunt van
de vrouwen, maar oordeelde
toch dat de wet op hun situatie
van toepassing is.
Beide vrouwen menen echter
dat de ingevroren embryo's hun
enige kans zijn om een kind te
krijgen. Zij hebben aangekon
digd in hoger beroep te gaan.
ANP/RTR
Buitenlandse Zaken gemeld dat
de VS nog geen onmiddellijke
plannen hebben om te korten op
de financiële steun aan de jood
se staat. Een woordvoerder kon
evenwel niet uitsluiten dat de
omstreden muur die Israël
bouwt, kan leiden tot een afna
me van de Amerikaanse kredie
ten van drie miljard dollar per
jaar voor de komende drie jaar.
De VS dreigden eerder de ge
maakte kosten voor de muur in
te houden op de toegezegde be
dragen. De hele muur zal moge
lijk anderhalf miljard dollar
gaan kosten.
Door de voltooide afscheidin
gen leven al zeker 16.000 Pales
tijnen in vijf dorpjes feitelijk in
gevangenkampen. Het hek rond
het dorpje Jubara gaat in de
ochtend anderhalf uur open
voor leerlingen om naar school
te gaan en 's middags nog even
voor de terugkeer van de scho
lieren. Volgens een Palestijnse
waarnemer beogen de afraste
ringen het leven in deze dorpen
onmogelijk te maken. AFP
GENEVE - Het Zwitserse ta
bloid Bliek heeft gisteren ex
cuses aangeboden aan haar
lezers, nadat de krant
ontdekte dat een eerder ge
publiceerd vraaggesprek
met Mick Jagger verzonnen
was.
Het interview was geschre
ven door een Duitse jour
nalist en werd geplaatst in
het kader van het komen
de concert van de Rolling
Stones in Zürich.
Het management van Mick
Jagger lichte de krant in over
het bedrog.
De journalist baseerde zich
op krantenknipsels over Jag
ger en voegde er zelf wat sen
sationele details aan toe, al
dus een woordvoerder van
Bliek.
Het is het tweede geval in
korte tijd van een nepinter-
view in Zwitserland.
Zondag meldde de krant
NZZ al dat een door diezelf
de krant gepubliceerd vraag
gesprek met de Amerikaanse
schrijver Scott Turow even
eens verzonnen was.
ANP/AFP
iilHK
Iraakse mannen gooien stenen en steken auto's in brand bij een politiebureau in Bagdad.
van onze redactie buitenland
BAGDAD - Bij een gewelddadige de
monstratie in de Iraakse hoofdstad Bag
dad zijn gisteren verscheidene gewonden
gevallen. Volgens ooggetuigen schoot de
politie op ongeveer tweehonderd mensen
die buiten een politiebureau demon
streerden om een baan te krijgen. De de
monstranten staken daarop twee politie
wagens in brand.
Volgens de woedende menigte hadden
politie-officieren hen in ruil voor geld
een baan aangeboden. Sommigen be
taalden meer dan honderd dollar aan
smeergeld, maar hoorden later nooit
meer iets terug.„Ze beloofden ons al in
juli een baan", aldus een van de demon
stranten. „Al deze politiemensen zijn
corrupt."
In Tikrit kwam een Amerikaanse soldate
om het leven door een bomaanslag op een
konvooi. Drie andere soldaten raakten
gewond. De explosie had plaats nabij de
ingang van de militaire basis. Volgens
een woordvoerder van het leger is het ex
plosief op afstand tot ontploffing ge
bracht. De basis wordt geregeld onder
vuur genomen, maak meestal vallen er
geen slachtoffers.
Eerder op de dag werden nabij Tikrit, de
thuisbasis van de verdreven president
Saddam Hoessein, op een wapenmarkt
22 personen gearresteerd. Onder meer
twaalf machinegeweren, 25 handgrana
ten, drie mortiergranaten en 30.000 ko-
foto Khalid Mohammed/AP
gels werden in beslag genomen. Ook
vonden de Amerikanen materiaal om ei
genhandig bommen te maken.
Ook in de noordelijke stad Mosoel kwam
het tot ongeregeldheden. Een veel grote
re groep toonde daar hun frustratie over
het gebrek aan banen. Daar schoten
agenten in de lucht om een groep beto
gers uiteen te jagen. Er werd met stenen
gegooid, maar verder verliep de demon
stratie rustig. De laaste tijd is het erg on
rustig in Mosoel. ANP/AFP/DPA/RTR
door Gert-Jan Broere
PEKING - In sommige conser
vatieve kringen in Amerika
wordt minachtend gedaan over
China's eerste bemande ruimte-
vlucht, die halverwege deze
maand moet plaatsvinden. In
het Cox Rapport, de bijbel voor
de anti-Chinalobby in Was
hington, wordt een beeld ge
schilderd van China's ruimte
vaartindustrie van louter spion
nen en kopieerders. Zonder de
diefstal van Amerikaanse ge
heimen en het nabouwen van
een Russische Sojoez-capsule
zou een eerste Chinese astro
naut nog lang op zich laten
wachten.
Volgens ruimtevaartspecialis
ten klinkt in die veroordeling
wel heel veel Koude Oorlogreto-
riek door. Bovendien zou Ame
rika daarmee wel eens dezelfde
fout maken, die het eerder
beging met de Sovjet-Unie: on
derschatting. Paul Dickson,
schrijver van een boek over de
Russische Spoetnik, hoopt dat
de Amerikanen hun les hebben
geleerd. „Anders zou het goed
kunnen dat de Amerikanen in
de niet zo verre toekomst wak
ker worden om te horen dat de
Chinezen hun vlag op de maan
hebben geplant naast die van
Neil Armstrong."
Die mogelijkheid is reëler dan ze
nu misschien lijkt. Project 921-
2, een permanent ruimtestation
op de maan, is in de meerjaren-
van onze redactie buitenland
BANGKOK - Leger en politie in
Thailand maken met man en
macht jacht op luchtdoelraket
ten die het land via Cambodja
zouden zijn binnengesmokkeld.
Zij vrezen dat terroristen met de
raketten aanslagen willen ple
gen tijdens de Apec-top die op
20 en 21 oktober in de hoofdstad
Bangkok wordt gehouden.
De Thaise autoriteiten kregen
onlangs lucht van de mogelijke
invoer, zo zei vice-premier Cha
valit Yongchaiyudh gisteren.
Tot nu toe ontbreekt echter elk
spoor van het wapentuig.
Volgens de krant Bangkok Post
gaat het om zes exemplaren van
het type SAM-7. De raketten,
die vanaf de schouder worden
afgevuurd, zouden van hetzelf
de type zijn als die vorig jaar in
het Keniaanse Mombasa wer
den afgevuurd op een Israëlisch
passagiersvliegtuig. De projec
tielen misten doel en het toestel
met aan boord 261 passagiers
wist veilig in Israël te landen.
De Thaise overheid bereidt gro
te veiligheidsmaatregelen voor
uit angst voor aanslagen tijdens
de Apec-conferentie. De bijeen
komst van landen rond de Stille
Oceaan wordt bezocht door tal
van staatshoofden en regerings
leiders, onder wie de presiden
ten van de Verenigde Staten,
China en Rusland.
Deskundigen hebben vraagte
kens gezet bij de veiligheid van
de internationale luchthaven
van Bangkok. Het vliegveld ligt
ingeklemd tussen snelwegen en
woonwijken waardoor stijgen
de of landende vliegtuigen
moeilijk te beschermen zijn.
Een van de snelwegen is tijdens
de conferentie verboden gebied
voor vrachtwagens en zware
voertuigen, zodat van daaruit
geen raketten kunnen worden
afgevuurd. De toestellen van de
wereldleiders worden in het
Thaise luchtruim uit voorzorg
begeleid door F16-gevechts-
vliegtuigen.
Vorige week bevestigde de Thai
se premier Thaksin Shinawatra
dat leden van de islamitische
terreurbeweging Jemaah Isla-
miyah (JI) aanslagen beraam
den op Israëlische toestellen in
Bangkok. ANP/AFP/DPA
DUBLIN - Ierland gaat per 1 januari het roken verbieden op
de werkvloer, ook in de pubsondanks hevig verzet van parle
mentsleden en het bedrijfsleven. Dat heeft de Ierse premier
Bertie Ahern gisteren bevestigd.
Ahern beantwoordde in het Ierse parlement de vraag of hij
nog steeds achter het besluit staat van minister Michael Mar
tin van Volksgezondheid om het verbod op 1 januari te laten
ingaan. Dinsdagavond deed een kwart van de 81 leden tellen
de fractie van Aherns Fianna Fail-partij een oproep om de
deadline uit te stellen en om pubs toe te staan rokersruimtes in
te richten. AP
GENEVE - Een werknemer van een Zwitsers bedrijf krijgt
een schadevergoeding van 17.000 euro van zijn werkgever. Hij
werd ontslagen, omdat hij een pornografische e-mail had ver
stuurd naar iemand buiten het bedrijf.
Het Zwitserse Hooggerechtshof oordeelde dat de straf te
zwaar was en dat er onderscheid moet worden gemaakt tus
sen seksuele intimidatie op het werk en het sturen van porno
grafische e-mails naar iemand die deze mogelijk wil ontvan
gen. ANP/AFP
HANOI - Amnesty International heeft Vietnam gisteren op
geroepen alle bejaarde dissidenten die het gevangen of onder
huisarrest houdt, vrij te laten. De oproep valt samen met de
door de Verenigde Naties uitgeroepen Dag van de Ouderen.
„Oude mannen jarenlang opsluiten, alleen maar omdat ze
zich openlijk tegen het regeringsbeleid hebben uitgesproken
is juridisch en moreel verkeerd", zei de mensenrechtenorga
nisatie.
Met de verklaring werd een rapport uitgegeven waarin ver
scheidene gevallen staan beschreven van vaak in slechte ge
zondheid verkerende gedetineerde dissidenten. AP
MOSKOU - Een Russische pil tegen de gevolgen van overma
tige alcoholconsumptie is een groot succes in Hollywood. Dit
heeft het Russische blad The Moscow Times gisteren bericht.
De toenmalige veiligheidsdienst KGB heeft het middel des
tijds ontwikkeld om haar agenten alert te houden tijdens
drinkgelagen met te bespioneren drinkmaten. De pil werd
ook 'de regionale comitépil' genoemd, omdat communisti
sche bestuurders er een middel in ontdekten om hun drank
consumptie te verbergen.
De anti-katerpil is als exportproduct op de markt gebracht
als RU-21 en blijkt een doorslaand succes in de VS, waar veel
van deze pillen gretig worden afgenomen in de drugs en alco
hol verslindende amusementswereld. ANP/DPA
MIAMI - Cubanen die in de Verenigde Staten wonen, hoeven
vanaf begin volgend jaar geen visum meer aan te vragen voor
een bezoek aan Cuba. De Cubaanse minister van Buitenland
se Zaken Felipe Perez Roque heeft dat afgelopen weekeinde
gezegd op een bijeenkomst met Cubaans-Amerikanen in New
York.
De Cubaanse regering wil met de maatregel de betrekkingen
met de Cubanen in de VS verbeteren, zei woordvoerder La-
zaro Herrera. Eerdere pogingen daartoe stuitte op oppositie
van de Cubaans-Amerikanen in Miami. AP
HELSINGOR - Mensen kijken naar de gereduceerde prijzen voor alcoholische dranken in het Deense
Helsingor. Denemarken heeft de alcoholbelasting gehalveerd. Daarmee geeft de regering toe aan de
druk vanuit Scandinavië om drank goedkoper te maken. Tot nu toe staken consumenten vaak de grens
over op jacht naar goedkope drank. foto Jens Noergaard Larsen/EPA
plannen van de Chinese rege
ring opgenomen en zou rond
2020 verwezenlijkt moeten
worden.
De meeste ruimtespecialisten
twijfelen er niet aan dat China
zijn ambities kan waarmaken.
Financieel heeft Peking meer te
verteren dan bijvoorbeeld Rus
land. De totale omvang van de
Chinese economie is driemaal
groter. Een autoritair regime
hoeft ook geen verantwoording
af te leggen voor het storten van
miljarden in wat vooral wordt
gezien als een prestigeobject.
Maar minstens zo belangrijk is
dat China er militair beter van
wordt, een vaststelling die de
anti-Chinalobby graag wil be
nadrukken.
Het militaire karakter van het
ruimteprogramma heeft er voor
gezorgd dat veel zich in het ge
heim heeft afgespeeld. In het
noordwesten van Peking be
vindt zich in de streng bewaakte
'Ruimtestad' de vluchtleiding.
Het lanceercentrum Jiuquan
ligt in de Gobiwoestijn van de
westelijke provincie Gansu.
Hier vandaan lanceerde China
in 1999 de Shenzhou-I, die veer
tien rotaties om de aarde maak
te.
Inmiddels is China toe aan de
Shenzhou-V, die in Jiuquan op
een Lange Mars 2-F-raket
klaar staat om geschiedenis te
schrijven. De capsule biedt
ruimte aan drie personen. De
verwachting is dat de missie
door slechts één astronaut zal
worden ondernomen, die waar
schijnlijk binnen 24 uur weer op
de steppen van Binnen-Mongo-
lië zal terugkeren op de aarde.
GPD
door Henk van den Boom
BARCELONA - De Baskische
afscheidingsbeweging ETA eist
dat de 'revolutionaire belasting'
voortaan in dollars wordt be-i
taald in plaats van euro's. Vol
gens de Spaanse politie zou de 1
terreurgroep met dollars ge
makkelijker wapens kunnen
kopen op de internationale ille
gale wapenmarkt.
Elk jaar krijgen een paar hon
derd bedrijven en privé-perso-
nen een afpersingsbrief van de
ETA waarin een geldbedrag
wordt geëist als bijdrage aan de
'revolutionaire zaak van een on
afhankelijk Baskenland'. Be
halve geld voor de aanschaf van
wapens zijn er miljoenen nodig
om de organisatie draaiende te
houden en voor het levenson
derhoud van haar leden.
De ETA is meer dan ooit afhan
kelijk van afpersing en andere
illegale bronnen van inkomsten.
De Spaanse justitie heeft de
laatste jaren een belangrijk deel
van de bovengrondse financiële
infrastructuur opgerold. Dat
waren vooral reguliere bedrij
ven die in handen waren van
sympathisanten van de ETA. De
afscheidingsbeweging ontving
ook geld van gemeenten die
werden bestuurd door Batas
una, de politieke arm van de
ETA. Sinds Batasuna vorig jaar
onwettig werd verklaard is die
bron van inkomsten opge
droogd.
Het bedrag dat het slachtoffer
moet betalen is afhankelijk van
zijn financiële status, maar
nooit minder dan zestigduizend
euro. Bij grote bedrijven of in
stellingen kan dat oplopen tot
meer dan 120.000 euro. Wan
neer binnen de gestelde termijn
niet wordt betaald volgt een
brief waarin de familie en de ei
gendommen van de afgeperste
worden bedreigd. Bovendien
wordt het bedrag met vijf pro
cent verhoogd.
(Advertentie
Apparthotel Bommeljé
de verrassing in Domburg aan Zee
zoekt m.i.v. dit najaar een
Chef-kok
creativiteit en enthousiasme zijn u
op het lijt geschreven?
Gastvrouw/
receptioniste
ervaring en gastvrijheid is uw
uitgangspunt!
Uitgebreide info;
www.bommelje.nl
Uit alles blijkt dat de ETA zijn
administratie goed voor elkaar
heeft. De brieven zijn geken
merkt, wat duidt op een geauto
matiseerd boekhoudsysteem.
Om te voorkomen dat andere
criminelen in naam van de ETA
geld afpèrsen hebben de brieven
een watermerk met het symbool
van de organisatie, waardoor
vervalsing heel moeilijk wordt.
De terreurgroep hanteert als
stelregel nooit vaker dan één
keer geld te eisen van hetzelfde
slachtoffer. De politie vermoedt
dat het financiële apparaat zich
ergens in het zuiden van Frank
rijk moet bevinden.GPD
STOCKHOLM - Op het mes
waarmee de Zweedse minister
Lindh van Buitenlandse Zaken
is doodgestoken, is dna-materi-
aal aangetroffen van de man
die vorige week is aangehouden
als verdachte. Het onderzoek
van het mes is uitgevoerd in een
gerechtelijk laboratorium in
Birmingham in Groot-Brittan-
Dat meldde de Zweedse krant
Expressen gisteren op gezag van
bronnen binnen het politieteam
dat bezig is met het onderzoek
naar de fatale steekpartij in het
warenhuis NK in Stockholm.
„Wij hebben veel technisch be
wijsmateriaal", zei een van de
bronnen tegen de krant.
Tijdens zijn verhoren door de
politie heeft de 24-jarige Mij-
ailo Mijailovic steeds ontkend
dat hij iets te maken heeft met
de moord op Lindh. Expressen
heeft echter uit niet nader ge
noemde bronnen vernomen dat
hij de daad tegenover zijn moe
der en andere personen heeft
bekend.
Zijn moeder, die in een psychia
trische inrichting verblijft, kan
niet gedwongen worden tegen
hem te getuigen. Maar de ande
ren tegenover wie hij de moord
op Lindh heeft toegegeven,
staan volgens de bronnen van de
krant niet in een familierelatie
tot de man.
De Zweedse justitie heeft tot 10
oktober de tijd om bewijsmate
riaal te vergaren om een formele
aanklacht te kunnen indienen
tegen Mijailovic. ANP