PZC
Weinig chauvinisme
merkbaar bij Frans
luchtvaartbedrijf
Nationale trots heet binnenkort LM
Kom langs, van donderdag 2 t/m zaterdag 11 oktober aanstaande.
Van Oeveren-Vervaet B.V.
7
Overname KLM klap in het gezicht van menig Nederlander
woensdag 1 oktober 2003
Lekker eten
Prijsbrekers
Mercedes-Benz
Zwanenzang nationaal erfgoed
KLM komt in Franse han
den. Weer dreigt een na
tionale icoon ten onder te
gaan. Is dat erg?,, Ja. KLM
heeft een verhaal en dat
verhaal is hartstikke Ne
derlands."
door Wilko Voordouw
DAF werd Volvo en Fokker
ging naar een Duitse eige
naar alvorens te worden geli
quideerd. De scheepsbouw is
failliet: in Zuid-Oost Azië glij
den voor veel lagere prijzen bo
ten uit het dok. Air France
wordt nu de baas in Amstelveen.
'The Flying Dutchman' is ge
transformeerd tot een 'Franyais
volant'.
Wat is er nog Nederlands aan
Nederland? We hebben dijken,
molens, tulpen. En 'we' hadden
in 1930 de langste lijnvlucht,
tussen Amsterdam en Batavia.
Met dank aan de KLM.
Nederlanders staan niet bekend
om hun sterke nationalistische
gevoelens. Misschien daarom
verdwijnen alle oer-Nederland-
se bastions, bedrijven die op we
reldschaal prestaties hebben
geleverd. KLM past in het rijtje
van DAF en Fokker.
Arjo Klamer, hoogleraar econo
mie van de kunst en cultuur aan
de Rotterdamse Erasmusuni-
versiteit, is verbouwereerd over
zoveel nationale slordigheid.
„Dit is heel sterk. Nee, vrij dra
matisch. Dit is een nachtmer
riescenario. Het is opvallend
dat bestuurders hier zo lauw op
reageren. KLM is een symbool.
Dat wordt nu weggegeven door
mensen die alleen maar aan ren
dement, doelmatigheid den
ken."
Jaap van Ginneken, expert in
massacommunicatie aan de
Universiteit van Amsterdam en
woonachtig in Frankrijk, denkt
dat het allemaal wel meevalt
met de Franse dominantie. Hij
verwacht dat Air France gedu
rende 'een zekere tijd' de Neder
landse identiteit van dochter
KLM in stand zal houden. „De
ze overname is een gevolg van
een globaliserende economie.
Nederlandse bedrijven probe
ren over de grenzen te fuseren
om zo hun voortbestaan te ga
randeren." Maar Van Ginneken
denkt ook dat deze fusie een
klap in het gezicht van menig
Nederlander is. „Het is een gro
te misvatting dat Nederlanders
niet nationalistisch zijn. Er
wordt wel degelijk erfgoed uit
verkocht."
Levi Emmerik van de Vakbond
voor Nederlands Cabineperso
neel vindt al die verhalen over
het 'blauwe' of het Oranjegevoel
klinkklare onzin. „KLM blijft
bestaan en ik zie niet in waarom
ons sterke merk over een jaar of
zes zou moeten verdwijnen.
Ook Benno Baksteen van het
Platform Nederlandse Lucht
vaart wil niet van treurnis we
ten. „Natuurlijk zijn we bang
voor de werkgelegenheid. Maar
het opgaan in een groter geheel
was onvermijdelijk. De essentie
is dat we de verbindingen heb
ben gered en dat we geen lokale
toeleverancier van Lufthansa
zullen worden, zoals met SAS
(Scandinavische maatschappij,
red.) is gebeurd."
„Het voortbestaan van Schip
hol moet nu gewaarborgd wor
den. Honderden bedrijven zijn
van de luchthaven afhankelijk.
Neem bijvoorbeeld de bloemen
veiling en al de kwekers.
Topman Van Wijk van KLM
heeft groot vertrouwen in het
personeel van beide luchtvaart
maatschappijen. Er zullen, zo
beloofde hij, allerlei program
ma's komen om de culturele ver
schillen te overbruggen. Klamer
vertrouwt daar helemaal niet
op. „Culturen botsen nu een
maal. Die factor wordt stelsel
matig onder het tapijt geveegd",
sombert de Rotterdamse hoog
leraar.
Massacommunicatie-expert
Jaap van Ginneken ziet wel een
groot voordeel in de overname
van KLM door Air France. „Nu
worden de maaltijden aan
boord van de KLM-vliegtuigen
beter." GPD
van onze redactie economie
AMSTERDAM - De KLM kan
het predikaat koninklijke
kwijtraken als de maatschappij
zijn Nederlandse fundamenten
verliest. Het gestileerde kroon
tje verdwijnt dan uit het logo.
Volgens regels van het konink
lijk huis moet een bedrijf in Ne
derlandse handen zijn om ko
ninklijk te mogen heten. De
KLM liet eerder weten er niet
vanuit te gaan dat de merknaam
in zo'n geval verdwijnt, die is
immers wereldwijd ijzersterk.
Maar de regels, in 1988 nog door
koningin Beatrix aangescherpt,
bieden weinig bewegingsruim
te. De KLM kan straks wel eens
hooguit LM heten. Hoogovens
was ook onmiddellijk 'konink-
lijk-af' toen het 'fuseerde' met
British Steel. Van een Konink
lijke Corus kon geen sprake zijn,
de besluiten bij het bedrijf val
len immers in Londen.
KLM en Air France gaan dezelf
de kant op. Het hangt er maar
helemaal vanaf in hoeverre de
KLM in Franse handen valt en
waar straks de beslissingen
voor het bedrijf KLM vallen: in
Nederland, of in Parijs.
In de bepalingen voor het ge
bruik van het predikaat 'ko
ninklijke' staat het onomwon
den: 'Het recht tot het voeren
van het predikaat vervalt indien
de juridische of feitelijke struc
tuur van de gerechtigde veran
dert. Bij ondernemingen kan
hieronder worden verstaan het
geval dat eigendom van de on
derneming geheel of in overwe
gende mate in andere handen
overgaat.' GPD
door Richard Mooyman
PARIJS - Air France heeft zich
de laatste jaren getransfor
meerd tot een moderne lucht
vaartmaatschappij die opval
lend goede winsten laat zien.
Zelfs in de periode na de aansla
gen van 11 september 2001 leed
Air France geen verlies. Met 43
miljoen reizigers per jaar is Air
France opgeklommen tot num
mer een in het passagiersver
voer binnen Europa.
Van overmatig veel chauvinis
me kun je de Fransen ook niet
beschuldigen. Air France heeft
samen met het Amerikaanse
Delta Air Lines een alliantie op
gebouwd onder de naam Sky-
Team. Daartoe behoren verder
Alitalia, CSA Czech Airlines,
AeroMexico en Korean Air. De
toetreding van de KLM en de
Amerikaanse KLM-partner
Northwest betekent in de ogen
van Air France een belangrijke
versterking van SkyTeam in het
gevecht met de Star Alliance
rond Lufthansa en One World
van British Airways.
Voorbij zijn de intensieve
staatsbemoeienis, miljarden-
verliezen en mega-subsidies die
Air France tot het begin van de
jaren negentig kenmerkten.
Maar het is een moeizame meta
morfose geweest. Nog in 1997
nam de toenmalige topman
Blanc ontslag, omdat hij Air
France van de communistische
minister van Verkeer niet mocht
privatiseren. Vier jaar geleden
werd twintig procent van de
aandelen naar de beurs ge
bracht, waarbij 2,4 miljoen
Fransen en een fors deel van het
personeel - met korting - mede
eigenaar werd. Air France staat
nu aan de vooravond van een
bijna volledige privatisering.
De Franse staat wil het belang
van 54 procent terugbrengen tot
circa twintig procent.
Met de luchthaven Charles de
Gaulle beschikt Air France in
Parijs over een stevige thuisba
sis. Charles de Gaulle heeft vier
startbanen en kan theoretisch
fors groeien, ware het niet dat de
politiek hier vooralsnog een li
miet heeft gesteld. Deze grens is
ingevoerd na het dramatische
ongeluk met een Concorde van
Air France in Parijs enkele jaren
terug.
De overgebleven Concordes
mochten na technische aanpas
singen weer de lucht in, maar dit
voorjaar besloot de directie als
nog een punt te zetten achter het
prestigeproject, omdat de
vluchten niet meer rendabel
zijn.
Wie denkt dat Air France alleen
vliegtuigen koopt bij de groten
deels in Frankrijk gevestigde
fabrikant Airbus, heeft het mis.
Parijs bestelt ook nieuwe
Boeings in Amerika. Air France
plaatste wel als een van de eer
ste maatschappijen een order
voor de superjumbo A380 die
Airbus ontwikkelt.
Air France is minder afhanke
lijk van de kwetsbare Ameri
kaanse markt dan de KLM, die
sterk is georiënteerd op de VS.
De Fransen kennen de luxe van
een grote thuismarkt, die tot
voor kort met succes werd ver
dedigd tegen buitenlandse con
currenten. Zo beten de KLM,
British Airways en Swissair
eerder hun tanden stuk op hun
regionale Franse dochters.
Maar succesvolle prijsbrekers
als EasyJet en Ryanair begin
nen het Air France nu knap
lastig te maken. De Franse
luchtvaartmaatschappij heeft
gereageerd met forse prijsverla
gingen.
Een andere concurrent voor Air
France is de snelle TGV-trein.
Veel binnenlandse reizigers ge
ven de voorkeur aan de trein bo
ven het vliegtuig, maar Air
France weet ook te profiteren
van het moderne spoornet. Zo
heeft de maatschappij na het
faillissement van Sabena een
flink deel van de Belgische
markt veroverd. Het vliegveld
Charles de Gaulle ligt op slechts
een uur en een kwartier sporen
vanaf Brussel. Op het treinsta
tion van de Belgische hoofdstad
kunnen reizigers zelfs al inchec
ken voor hun vlucht met Air
France. GPD
Advertentie
De Mercedes-Benz E-Klasse is door
de jaren heen het succesmodel van
Mercedes-Benz. Met de komst van het nieuwe
model, hebben veel klanten hun huidige
E-Klasse ingeruild. Daarom bieden wij u nu
een royale keus in E-Klasse SterOccasions.
Dit is uw kans om te kiezen voor een auto
waarin u wellicht allang wilde rijden, een
Mercedes-Benz E-Klasse SterOccasion.
Tijdens onze 10-daagse kunt u profi
teren van modellen met zeer aantrekkelijke
prijzen, die zijn voorzien van 12 maanden
Eurogarantie in heel Europa. U koopt dus een
Mercedes-Benz E-Klasse SterOccasion waarop
u kunt vertrouwen en u heeft de zekerheid
van 24 uurs service, gegarandeerde kilome-
trage (Nationale Auto Pas), gegarandeerde
kilometerkostprijs en vervangend vervoer.
Bij de Mercedes-Benz E-Klasse
SterOccasions kunnen wij u tijdens de
10-daagse financierings- en leasemogelijk
heden aanbieden tegen zeer scherpe tarie
ven. Dit is uw kans in een auto van klasse
te rijden!
Een SterOccasion is de naam voor een gebruikte Mercedes-Benz van maximaal 5 jaar oud bij een officiële Mercedes-Benz dealer. Van een E-Klasse SterOccasion kunt u naast comfort, rijplezier en betrouwbaarheid het volgende verwachten:
12 maanden Eurogarantie, 24 uurs service in heel Europa, gegarandeerde kilometrage (Nationale Auto Pas), gegarandeerde kilometerkostprijs en vervangend vervoer.
Albert Plesmanweg 2, 4462 GC Goes, tel. (0113) 21 27 30, fax (0113) 22 10 86
Productiestraat 4, 4538 BX Terneuzen, tel. (0115) 62 04 00, fax (0115) 61 40 14
www.vanoeveren-vervaet.nl,info@vanoeveren-vervaet.nl