PZC
Jomanda legt zichzelf het zwijgen op
Wisse Smit ontkent
relatie met Bruinsma
TNO legt verband tussen
umts-antenne en hoofdpijn
Almeloër in Turkije vast op verdenking van moord op dochter
Stichting doorgeefluik
van gegevens benzinedief
Vijfde slachtoffer ongeluk Amercentrale gevonden
Romeinen voeren ook tegen stroom op
woensdag 1 oktober 2003
Ben Bot begint op 3 december
Verstoren groene kikker bestraft
Fiets na 24 jaar terug bij eigenaar
Op kosten burgers naar Spanje
Onderzoek dood bejaarde vrouw
HU 1
Debat
Verkrachter
Signaalvormen
Jobspotting. Elke (zater)dag in deze krant.
OM eist levenslang voor eerwraak
door Heieen de Bruijn
UTRECHT - Het medium Jo-
manda deed afgelopen maan
dag weer even van zich spre
ken. Voorlopig voor het laatst,
want ze zal een halfjaar lang
niet praten. Jomanda heeft tot
die actie besloten 'als boete
doening voor Nederland'.
„Het gaat gewoon niet goed in
Nederland. Op politiek gebied
niet, er is agressie in de samen-
leving en er is een economische
recessie", aldus Ronald ter
Heegde, die namens het zwij
gende medium het woord
voert.
Jomanda zei tijdens een 'hea
ling' in Bergen op Zoom dat ze
in een visioen op 5 september
van de 'goddelijke wereld' de
opdracht had gekregen om een
halfjaar haar mond te houden.
Tot en met 29 maart volgend
jaar zal niemand haar stem ho
ren. Niet bij de haar bekende
healingbijeenkomsten, niet
aan de telefoon en ook niet op
straat. Bij de bakker of de kap
per en andere winkels waar ze
geregeld komt heeft ze het per
soneel al ingeseind over haar
zwijgen, zegt Ter Heegde.
De grote bijeenkomsten zullen
een halfjaar lang ietsje anders
zijn, maar ze gaan zeker door,
verzekert Ter Heegde. „De
mensen krijgen nu bij binnen
komst een briefje uitgereikt
waarop ze hun vraag aan Jo
manda kunnen stellen. Eén
voor één mogen mensen dan
naar voren komen met hun
vraag, die Jomanda schrifte
lijk zal beantwoorden."
Jomanda hoopt dat er in de zes
maanden van haar stilte een
'bewustwording bij de mensen
optreedt' en dat mensen meer
volgens hun gevoel gaan leven.
„We blijven positief en hopen
op verandering", aldus haar
woordvoerder. „Ook Jomanda
kan in haar eentje de wereld
niet veranderen." In het bui
tenland kan Jomanda wel ge
woon praten. Ze organiseert in
Japan en Canada bijeenkom
sten. „Daar praat ze wel, om
dat de boetedoening echt al
leen voor Nederland is." GPD
DEN HAAG - De beoogd minister van Buitenlandse Zaken,
Ben Bot, neemt het per 3 december over van scheidend minis
ter De Hoop Scheffer, die secretaris-generaal van de Navo
wordt.
Bot werd gisterochtend ontvangen door premier Balkenende.
Na afloop van het gesprek zei Bot dat hij het verzoek van Bal
kenende 'met zeer groot enthousiasme heeft aanvaard'. ANP
GRONINGEN - De gemeente Groningen heeft van de politie
rechter een voorwaardelijke boete van 50 euro gekregen, om
dat zij vorig jaar augustus de verblijfplaats van een zeldzame
groene kikker heeft verstoord. Dat heeft justitie gisteren ge
zegd.
In opdracht van de gemeente werd vorig jaar achtduizend ku
bieke meter grond in eep meertje gestort. De aannemer had
hiervoor echter geen ontheffing aangevraagd. Een omwonen
de tipte hierover de Algemene Inspectiedienst (AID). ANP
AMSTERDAM - Een vrouw heeft gisteren na 24 jaar eindelijk
haar gestolen fiets teruggekregen. De politie in Amsterdam
overhandigde haar de tweewieler, die door een toeval boven
water kwam.
De vrouw deed in 1979 aangifte van diefstal van haar bijna
fonkelnieuwe damesfiets uit een kelder van een ziekenhuis in
Enschede. Daarna hoorde ze er nooit meer iets van. Onlangs
betrapte de politie in de Amsterdamse binnenstad een man op
fietsendiefstal. De ingegraveerde postcode leidde naar een
adres in Enschede waar nog een familielid van de eigenaar
woont. De vrouw zelf woont al jaren in Duitsland, maar giste
ren reisde ze naar de hoofdstad om haar gestolen tweewieler
op te halen. ANP
ARNHEM - Provinciale Staten van Gelderland bekijken deze
week in het Spaanse Valencia een ict-project. Kosten: 70.000
euro. PvdA-Statenlid Jaap Huurman zegt daarover: „Niet te
verdedigen. De meeste Statenleden kunnen de aan-knop van
hun pc amper vinden."
Zonder Huurman en de SP-fractie vertrekt een gezelschap
van 86 mensen voor drie dagen naar Spanje. De provincie Va
lencia is vergevorderd in elektronische contacten met de bur
gers. De politici willen de kunst afkijken en elkaar in een pret
tige omgeving beter leren kennen.
Snoepreizen op kosten van de burger? CDA-fractieleider
Harry de Vries vindt van niet. „De provincie moet zijn nek
durven uitsteken. Je moet over een paar jaar kunnen zien wat
wij op iet-gebied hebben ontwikkeld." GPD
AMERSFOORT - Een recherchebijstandsteam van vijftien
man is gisteren in Amersfoort een onderzoek begonnen naar
aanleiding van de dood van een 96-jarige inwoonster van die
plaats. De vrouw werd op 11 september op straat beroofd en
brak daarbij haar heup. Twee weken later overleed ze aan de
gevolgen van complicaties, die optraden toen zij in het zie
kenhuis aan haar letsel werd geopereerd.
Politie en Openbaar Ministerie achten de dader van de straat
roof verantwoordelijk voor de dood van het slachtoffer, zo
maakte een woordvoerder van de politie gisteren bekend. Van
de dader ontbreekt tot nu toe ieder spoor. ANP
tone vrouwen. De minister het onderwerp te entameren,
beloofde de Tweede Kamer Daarnaast zal minister Ver
een maatschappelijk debat over donk samen met haar collega
■mm
V
>"V;"
GEERTUIDENBERG - Oud-werkne- ramp in de Amercentrale in Geertrui- een hoogte van ongeveer zeventien me- ren dat hij was overleden. De identiteit
mers bespreken het ongeval in de Amer- denberg ontdekt. Dat meldde gister- ter. Reddingswerkers zijn sinds drie uur van de man is nog onbekend. Zolang het
centrale aan de poort. Tegen alle avond burgemeester M.Meijer van Geer- in de vroege ochtend tot gisteravond be- slachtoffer niet is geborgen, wordt het
verwachting in hebben abseilers gister- truidenberg. zig geweest om bij de man te komen. Om opruimen van het steigermateriaal opge-
ochtend een vijfde slachtoffer van de Het levenloze lichaam bevindt zich op tien voor half zeven moesten ze constate- schort. foto Ed Oudenaarden/ANP
:van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Het Openbaar
Ministerie in Turkije is van plan
levenslang te eisen tegen de va
der van de achttienjarige Zafire
uit Almelo. Dat heeft minister
Verdonk (Justitie) gisteren in de
Tweede Kamer gezegd in reactie
op Kamervragen over eer
wraak.
De man wordt ervan verdacht
uit eerwraak zijn achttienjarige
dochter met een jachtgeweer te
hebben doodgeschoten. De va
der vond dat Zarife door haar
gedrag de familie te schande
maakte.
De man zit in Turkije in voorar
rest. Naar verwachting zal het
proces tegen de man in oktober
plaatshebben.
De minister liet er op aandrin
gen van de Tweede Kamer geen
misverstand over bestaan dat
eerwraak in Nederland ontoe
laatbaar is. „Eerwraak moet
met kracht worden uitgeban
nen."
De minister heeft toegezegd dat
ze het Inspraak Orgaan Turken
en andere islamitische organi
saties zal vragen om het onder
werp bespreekbaar te maken en
te bestrijden in de eigen ge
meenschap. „We moeten de
Turkse gemeenschap in Neder
land duidelijk maken dat dit
niet kan", aldus de minister van
Justitie.
Verdonk wees erop dat er de af
gelopen1 jaren al aandacht is ge
weest voor geweld tegen alloch-
DELFZIJL - De 58-jarige inwo
ner uit Delfzijl die wordt ver
dacht van de verkrachting van
een tienjarig meisje uit Delfzijl,
heeft bekend. Dat heeft een po
litiewoordvoerder gisteren be
kendgemaakt. ANP
door Yvonne Hamar
DEN HAAG - Minister Donner
van Justitie gaat bekijken of een
nieuw op te richten stichting de
persoonsgegevens van benzine-
dieven kan doorgeven aan ge
dupeerde tankstationhouders.
Hierdoor krijgen die meer mo
gelijkheden om de mensen aan
te pakken die na het tanken
wegrijden zonder te betalen. Zij
kunnen de dief via de kenteken
gegevens alsnog de rekening
nasturen.
Vandaag voert Justitie samen
met het ministerie van Verkeer
en Waterstaat overleg met de
branche van tankstations.Vori
ge week kreeg Donner kritiek
van zijn eigen CDA, omdat hij
stelde dat benzinediefstal geen
prioriteit heeft van de politie.
Donner vindt nog steeds dat de
pompstations eerst zelf maatre
gelen moeten nemen om dit
soort diefstal tegen te gaan. Hij
denkt aan vooraf betalen in de
avonduren, slagbomen op het
terrein of palen in de grond om
te voorkomen dat automobilis
ten zomaar wegrijden. Ander
vereiste zal zijn dat de tankhou
der aangifte doet van de diefstal
voordat eventueel gegevens
worden verstrekt.
Volgens de wet mogen privacy
gevoelige gegevens van mensen
alleen door de politie worden
gebruikt en niet door derden.
Donner gaat er van uit dat de
wet niet hoeft te worden aange
past. ANP
door Ferdi Schrooten
DEN HAAG - Zendmasten voor
razendsnelle mobiele telefonie
kunnen schadelijk zijn voor de
gezondheid. Mensen kunnen
last krijgen van hoofdpijn, dui
zeligheid en tintelingen door de
elektromagnetische velden
rond proeven met antennes voor
het toekomstige umts-net.
Dat blijkt uit een onderzoek met
proefpersonen door TNO. De
ministeries van Economische
Zaken, Vrom en Volksgezond
heid spreken van een uniek on
derzoek, dat voor het eerst het
verband aantoont tussen ge
zondheidsklachten en umts-te-
lefonie. Umts zou in 2007 moe
ten worden ingevoerd. Daarmee
kunnen gebruikers muziek en
video's op hun telefoon ontvan
gen en onbeperkt via hun mo
biel internetten. Ook zou er mee
in aandelen kunnen worden ge
handeld.
Bij het TNO-onderzoek zijn bij
proefpersonen 23 soorten
klachten aangetroffen. Mensen
in de omgeving van de proefan-
tennes bleken onder meer te lij
den aan rusteloosheid, een snel
of hard kloppend hart en nervo
siteit. Anderen waren schrik
achtig.
Voor het onderzoek heeft TNO
twee groepen van 36 personen
gebruikt. De klachten deden
zich niet alleen voor bij de groep
mensen die al eerder hadden ge
klaagd over gezondheidsklach
ten door mobiele telefonie. Ook
de controlegroep die zegt nooit
hinder te hebben ondervonden
van antennes, bleek klachten te
hebben.
De onderzoekers en de ministe
ries benadrukken dat de ge
zondheidsklachten rond umts-
antennes niet automatisch gel
den voor het gebruik van mobie
le telefoons. De antennes en de
toestellen hebben verschillende
signaalvormen. Bij zenders
voor het bestaande gsm-net-
De Geus, die ook Emancipatie
in zijn portefeuille heeft, de
kwestie bestuderen en er bij
werk is in het TNO-onderzoek
geen verband met gezondheids
klachten aangetoond.
De ministeries vinden dat er
snel aanvullend onderzoek
moet worden gedaan naar het
umts-netwerk. Daarbij wordt
de hulp ingeroepen van de Ge
zondheidsraad en de Europese
Commissie. Ook de mobiele te
lefoniebedrijven eisen aanvul
lend onderzoek. Zij hebben drie
minister Hoogervorst (Volksge
zondheid) op aandringen dat er
meer opvang voor allochtone
jaar geleden in totaal 2,7 mil
jard euro neergeteld voor umts-
frequenties in Nederland.
Een KPN-woordvoerder wijst
erop dat de Gezondheidsraad
tot nu toe nog nooit negatief
heeft geoordeeld over mobiele
telefonie. „Maar we kunnen
natuurlijk geen apparatuur ge
bruiken die schadelijk is." Vol
gens Vodafone is het TNO-on
derzoek onvolledig. „De vraag
meisjes en vrouwen komt. ANP
pagina 4: school wil
openbaar debat
of het schadelijk is, kan nog niet
worden beantwoord." Ook tele-
combedrijf T-Mobile pleit voor
vervolgonderzoek.
Het TNO-rapport is voor de
overheid vooralsnog geen reden
om de invoering van umts-tele-
fonie in 2007 uit te stellen. Eerst
moet duidelijk zijn wat de exac
te gevolgen voor de gezondheid
zijn en in hoeverre sprake is van
blijvende schade. GPD
door Hans Jacobs
DEN HAAG - 'Ik heb geen lief
desrelatie gehad met Klaas
Bruinsma'. Met die stellige uit
spraak reageerde Mabel Wisse
Smit gisteren alvast op het tele
visieprogramma van Peter R. de
Vries morgenavond op SBS6. In
de uitzending beweert Charlie
da Silva, de voormalige lijf
wacht van de in 1991 vermoorde
Amsterdamse topcrimineel, dat
Wisse Smit en Bruinsma maan
denlang met elkaar omgingen.
Wisse Smit (35), de verloofde
van prins Friso, heeft eerder
toegegeven in haar studenten
tijd contact te hebben gehad
met Bruinsma, maar het ging
niet om 'een zakelijke of intieme
relatie'. Zodra Wisse Smit op de
hoogte was van de activiteiten
van Bruinsma, ook wel de 'god-
father' van de Nederlandse mis
daad genoemd, heeft ze naar
eigen zeggen de vriendschap
verbroken. Da Silva zegt echter
dat Mabel van meet af aan wist
'wie en wat Klaas Bruinsma
was'. „Hij laat daarover geen
twijfel bestaan", zei De Vries
gisteren.
De Vries zocht Da Silva op in
Chili omdat hij een van de wei
nigen uit de directe omgeving
van Bruinsma is die iets over
diens vermeende verhouding
met Wisse Smit kon vertellen.
„De AIVD zou een onderzoek
hebben gedaan naar de contac
ten tussen Bruinsma en Wisse
Smit, maar met deze man is
nooit gesproken", aldus De
Vries. Dat vindt hij vreemd. Hij
zet dan ook vraagtekens bij de
deugdelijkheid van het antece
dentenonderzoek. De RVD wil
over het onderzoek geen mede
delingen doen.
Mabel Wisse Smit, die aan het
televisieprogramma meewerkte
door een aantal vragen van De
Vries vooraf te beantwoorden,
zei gisteren in een verklaring
'uit de omgeving van Bruinsma
zich geen Charlie te kunnen her
inneren'. Ze leerde Bruinsma
kennen bij zeilwedstrijden en
bezocht feestjes met hem.
Wisse Smit heeft haar contacten
met Klaas Bruinsma opgebiecht
aan premier Balkenende en 'le
den van het koninklijk huis'.
Ook vertelde ze over haar latere
relatie met Mohammed Sacir-
bey, voormalig minister van
Buitenlandse Zaken en ex-VN-
ambassadeur van Bosnië. Zij
was jarenlang zijn maitresse -
Sacirbey was getrouwd en
Mabel werd voorgesteld als zijn
vriendin en later zelfs als zijn
verloofde. Sacirbey zit in een cel
in New York. Bosnië verdenkt
hem van fraude met overheids
geld. GPD
Advertentie
WOERDEN - Het onlangs in Woerden opgegraven
Romeinse schip zet volgens archeologen alle be
staande ideeën over goederentransport over wa
ter in Romeins Europa op de helling. Het schip
blijkt een nog nooit eerder aangetroffen combina
tie te zijn van een platbodem en galei.
Met zeker twaalf roeiers aan boord kon dit roei-
vrachtschip stroomopwaarts de Rijn bevaren.
Door de unieke combinatie was het schip ook een
langer leven beschoren, zo hebben archeologen
gisteren bekendgemaakt.
Archeologen gingen er tot nu toe vanuit dat Ro
meinse vrachtschepen wegens de sterke stroming
op de Rijn uitsluitend stroomafwaarts konden va
ren: vanuit Duitsland in de richting van de Noord
zee. De schepen beschikten weliswaar over een
zeil, maar dat was uitsluitend geschikt om
stroomafwaarts te varen over de vaak zeer brede
en meanderende rivier. Ook met zeil konden de
Romeinen niet tegen de stroom op. De 'combina
tieboot' van Woerden, die voorzien is van een zeil
en roeibanken, maakte het de Romeinen mogelijk
de Rijn stroomopwaarts te bevaren.
foto Vincent Boon/ANP