Onderzoek naar
risico verzaaien
Ierse mosselen
Campagneweek moet
zorgen voor meer
begrip schizofrenie
PZC
Verteller van bijbelboek
Jona stelt actuele vragen
Belgen stellen aaibare beelden
en doeken met naakten tentoon
Platform wil nieuwe stijl cliëntenbegeleiding provinciebreed invoeren
14
0800 - 0231 231 (GRATIS)
kunst
woensdag 1 oktober 2003
Verbod
Troonrede
Beautiful mind
Informatiekraam
Suspense
Dilemma
Boek
Pleidooi uniform bijstandsbeleid
door Claudia Sondervan
KRUININGEN - Armoedebe-
strijdingsplatform Splinter
streeft naar één Zeeuws uitvoe
ringsbeleid voor de Bijstands
wet waarin het cliëntenrecht
voldoende is verankerd. De
Zeeuwse cliëntenraden van uit
keringsgerechtigden vragen
daarom hun gemeenteraden ex
tra aandacht voor de nieuwe
verordeningen Cliëntparticipa
tie, die zij moeten opstellen als
gevolg van de nieuwe wet.
Splinter voorzag de cliëntenra
den maandag van een kader
brief, waarin de gewenste strek
king van de verordening staat.
Dat vindt ruimschoots bijval bij
de directeuren van de sociale
diensten, zegt voorzitter
F. Smitskamp. „Maar daar heb
je niets aan als de gemeentera
den dat advies niet volgen, want
zij moeten dat uitvoeringsbe
leid vaststellen."
Splinter ambieert tevens een
provinciebrede invoering van
een nieuwe stijl cliëntbegelei-
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - Wetenschappers
gaan onderzoeken welke risico's
vastzitten aan het verzaaien van
Ierse mosselen in de Ooster-
schelde en het verplaatsen van
mosselen uit andere gebieden
dan de Waddenzee naar de Wad
denzee. Het ministerie van
Landbouw, Natuur en Voedsel
kwaliteit (LNV) heeft daartoe
opdracht gegeven.
Aanleiding is de uitspraak van
de Raad van State waardoor het
verzaaien van Ierse mosselen in
de Oosterschelde niet langer
kon worden tegengehouden.
Vorige week zijn de eerste Ierse
mosselen in de Oosterschelde
gebracht. Vergunningen daar
voor gelden tot 31 maart 2004.
Minister Veerman wil dan een
nieuw beleid op poten hebben
op basis van wetenschappelijke
adviezen.
In elk geval tot die tijd blijft het
verboden mosselen van buiten
de Waddenzee in de Waddenzee
te brengen. Dit verbod heeft er
volgens deskundigen toe geleid
ding door sociale diensten. Het
proefproject 'Mens, mens, mens'
kan bij brede invoering mensen
helpen om bijstandsniveau te
vermijden en bewijst dat bij
standssituaties geen doodlo
pende weg hoefen te zijn, con
cludeert onderzoeksbureau
Rijnconsult in een rapport dat
Splinter maandag in Kruinin-
gen presenteerde. De gemeen
ten Reimerswaal, Sluis en Vlis-
singen waren afgelopen jaar
proefgemeenten voor het pro
ject, waarin nadrukkelijk wordt
gekeken naar de ambities en
dat er in de Waddenzee minder
uitheemse schelpdieren, zoals
Japanse oesters, zitten dan in de
Oosterschelde. Mosselen uit de
Oosterschelde mogen niet in de
Waddenzee worden verzaaid,
andersom wel. Praktisch alle
Zeeuwse mosselen komen uit de
Waddenzee.
De Zeeuwse Milieufederatie
(ZMF) en Vogelbescherming
Nederland hadden eerder op
wetenschappelijk onderzoek
aangedrongen. Zij vrezen dat
met Ierse mosselen 'vervelende'
algen kunnen meekomen. In af
wachting van de gevraagde stu
die pleitten zij ervoor nog geen
Ierse mosselen in de Ooster
schelde toe te laten. Het minis
terie kon echter een vergunning
niet meer weigeren na het von
nis van de Raad van State. Die
uitspraak was het sluitstuk van
een al jaren lopende procedure,
waarbij het ministerie er kenne-
lijk op vertrouwde dat het uit
zaaiverbod voor Ierse mosselen
kon blijven bestaan. Ten on
rechte, zo bleek. Het tegenhou
den van Ierse mosselen zou ook
in strijd zijn met vrije verkeer
van goederen binnen de Euro
pese Unie.
mogelijkheden van de cliënt en
knelpunten stapsgewijs worden
aangepakt.
Acht consulenten en dertig cli
ënten beproefden de methode,
die mensen met een minimum
inkomen meer zelfredzaam
heid, deelname aan de maat
schappij en weerbaarheid wil
bijbrengen.
De aanmoediging tot eigen ini
tiatieven werkt louterend, mel
den cliënten. Psychische of me
dische problemen blijken geen
invloed te hebben op het vergro
ten van zelfredzaamheid, vin
den de onderzoekers. Voor en
kele cliënten is betaald werk in
deeltijd een reële optie gewor
den.
Betere ondersteuning van de
minimuminkomensgroepen is
juist nu nodig, meent Splinter.
Het platform reikte maandag
magneetjes met lieveheers
beestjes uit.
Splinter acht het symbool tegen
zinloos geweld zeer van toepas
sing nu de lagere inkomens wor
den aangevallen met bezuini
gingen, loonbevriezing, minder
vergoedingen en meer eigen bij
dragen.
Mensen zijn soms in paniek door
de kabinetsmaatregelen, er
vaart Smitskamp. „Vandaag
vertelde iemand weer psychia
trische hulp nodig te hebben na
de troonrede. Meer nog dan het
ingrijpen in inkomens komt de
toonzetting hard aan. In plaats
van mensen aan te spreken op
hun verantwoordelijkheid,
luidt de boodschap uit Den
Haag dat je niet deugt als je niet
voor jezelf kan zorgen."
door Claudia Sondervan
KRUININGEN - De Zeeuwse
Dag voor de Geestelijke Ge
zondheid heeft rondom 10 okto
ber schizofrenie als thema. On
der het motto 'Schizofrenie,
minder gek dan je denkt' pogen
Emergis, patiëntenverenigin
gen, Klaverblad, GGD Zeeland,
Hogeschool Zeeland en Zieken
huis Walcheren een beter begrip
voor de stoornis te kweken.
Eén op de honderd Nederlan
ders heeft schizofrenie. Eén op
de vijf mensen kent iemand met
schizofrenie. Eenzaamheid is
desondanks de grote vijand van
patiënten. Mensen met een schi
zofrene stoornis krijgen na een
psychose problemen met con
centratie, geheugen en gebrek
aan energie. Patiënten voelen
zich beperkt in hun mogelijkhe
den, maar hun omgeving heeft
daar geen begrip voor. Hen
wordt 'luiheid' of 'vreemd ge
drag' verweten, en collega's,
studiegenoten en vrienden ver
vreemden snel.
Vandaag wordt in de theater
zaal van Emergis in Kloetinge
de film A beautiful mind ver
toond. De film vertelt het ver
haal van een professor met schi
zofrenie. De visualisering van
zijn wanen en hallucinaties ma
ken duidelijk wat schizofrenie
is. De theaterzaal is vanaf 13.00
uur open. L.J. Mol, psychiater
bij Emergis, leidt de film in. Die
taak neemt J. van Blarikom,
psycholoog bij Emergis, waai
voor de tweede vertoning van de
film, donderdag 9 oktober in het
Ledeltheater in Oostburg. De
inleiding begint om 20.00 uur.
Peter Strating uit Goes maakte
foto's en bracht zo een dag uit
het leven van een Kloetingse
schizofreniepatiënt in beeld.
Het resultaat van zijn fotografie
wordt maandag 6 oktober ont
huld in de bibliotheek van Goes.
De expositie is daar een week,
waarna de foto's tot 25 oktober
in de bibliotheek van Zierikzee
hangen.
De bibliotheken op Walcheren;
en in Zeeuws-Vlaanderen ont
vangen de expositie in novem
ber.
De projectgroep van de Zeeuw
se campagne voor de Geestelij
ke Gezondheid staat vrijdag 10
oktober van 10.00 tot 14.00 uur
met een informatiekraam over
schizofrenie in het Atrium van
de Hogeschool Zeeland in Vlis-
singen.
Diezelfde dag wordt in de thea
terzaal van Emergis de slotbij
eenkomst van de campagne
gehouden onder de titel Naast
elkaar, langs elkaar: wonen
naast een psychiatrisch patiënt:
dat is zo gek nog niet!(?). Hierbij
komen ervaringen van psychia
trische patiënten en hun buren
aan bod en wordt er inhoudelij
ke uitleg gegeven over schizo
frenie door de Cliëntenbond en
de patiëntenvereniging Anoik-
sis. De slotbijeenkomst duurt
van 13.00 tot 17.30 uur.
Advertentie
KRANT
ZEELAND
Een andere manier van cliëntbegeleiding zorgt ervoor dat een bijstandssituatie geen doodlopende weg wordt, aldus Splinter.
foto Ruben Oreel
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnementen
door Ernstjan Rozendaal
MIDDELBURG - Het libretto
van het muziektheaterstuk Jo
na, dat volgende maand zijn
première beleeft in Middelburg,
is geschreven door Karei Deur-
loo. 'Je gelooft toch niet echt in
God, hè?', vroeg regisseur Lode-
wijk de Boer hem bij de eerste
kennismaking. Ironisch na
tuurlijk, want Deurloo is hoog
leraar theologie, maar ook met
een serieuze ondertoon. „Wat jij
bedoelt met God, daar geloof ik
beslist niet in", was het ant
woord van Deurloo.
De hoogleraar diste de anekdote
afgelopen maandag op tijdens
een lezing in Middelburg. Onder
de titel The making of Jona ver
telde hij over de totstandko
ming van het muziektheater
stuk van Willem Breuker. Onder
begeleiding van het Willem
Breuker Kollektief en de Mon
driaan Strings zullen de solisten
Jasperina de Jong, Denise Jan-
nah, Marcel Beekman, Pieter
Hendriks en Frits Lambrechts -
geregisseerd door Lode wijk de
Boer - op 23,24 en 25 oktober in
de Middelburgse Stadsschouw
burg het verhaal van Jona op
voeren, volgens het door Deur
loo geschreven libretto. Hij was
ook verantwoordelijk voor de
tekst van Psalm 122, het mu
ziekstuk dat zeven jaar geleden
door Breuker in Veere ten doop
werd gehouden.
„Af en toe ga ik samen met Wil
lem Breuker een glas drinken",
vertelde Deurloo. „Bij zo'ngele-
genheid zei hij eens tegen mij:
'Heb je niet nog zoiets als Psalm
1222' Ik was op dat moment be
zig met colleges over Jona. Ik
vertelde hem dat als er één ver
haal geschikt is voor een opera
achtig muziekstuk, dat het dan
het boekje Jona wel is. Een heel
geestig boekje, vol met kleine,
typisch Hebreeuwse grappen,
zonder dat dat ten koste gaat
van de ernst van het verhaal."
In Middelburg legde Deurloo uit
hoe hij aankijkt tegen het bij
belboek Jona. Hij heeft vooral
oog voor de schrijver van dat
boek, die waarschijnlijk in de
derde of tweede eeuw voor
Christus leefde. Volgens Deur
loo moet het een vrolijke, maar
ook zeer talentvolle man zijn ge
Karei Deurloo schreef het libretto voor Jona. foto Lex de Meester
weest, die over een uitstekende
kennis beschikte van het Oude
Testament. Hij citeert daar
voortdurend uit en componeert
zodoende een literair hecht
doortimmerd verhaal, groten
deels verzonnen, dat is gebouwd
op tegenstellingen als groot en
klein, water en aarde (symbolen
voor dood en leven). In tegen
stelling tot alle andere boeken
over profeten is Jona niet een
boek vol poëtische uitspraken,
maar een echt verhaal, vol span
ning. Zeer professioneel houdt
de schrijver bijvoorbeeld in zijn
mouw waarom de profeet Jona
ongehoorzaam is aan God.
Deurloo: „Iemand met zoveel lef
roept sympathie op bij de lezer.
Je bent met je hart bij deze rak
ker. Bovendien vraag je je af:
'Wat zit er achter?' Dat is een li
teraire truc. Daardoor krijgt het
verhaal suspense."
Het verhaal van Jona is bekend.
Hij krijgt de opdracht de zon
daars van de grote stad Ninevé
te waarschuwen maar vlucht de
andere kant uit, naar Tarsis. Als
het schip waar hij aan boord is
gegaan, in een ongekend zware
storm dreigt te vergaan (Deur
loo: „Breuker zal dat prachtig in
de muziek laten horen, dat kan
ik u verzekeren"), zetten de zee
lui Jona overboord, nadat blijkt
dat God het op hem heeft voor
zien. Hij wordt opgeslokt door
een enorme vis die hem na drie
dagen op het land uitspuwt. Hij
gaat alsnog naar Ninevé, waar
schuwt in vijf woorden de be
volking en hoopt dan te genie
ten van hun ondergang, maar
bemerkt tot zijn schrik dat God
de inwoners wil vergeven.
Die barmhartigheid is een van
de essentiële kenmerken van
Adonai, de god van de joden, die
door Deurloo duidelijk wordt
onderscheiden van de almachti
ge, monotheïstische god waar
van in het christendom vaak
wordt uitgegaan. „Als je Adonai
zegt bedoel je de god van de uit
tocht uit Egypte, de god dus van
jouw emancipatie en ook de god
van de grote ommekeer, die uit
mislukking de zaken ten goede
weet te keren, omdat hij barm
hartig en vergevingsgezind is."
Niet voor niets vertolkt Jasperi
na de Jong de stem van Adonai,
aldus Deurloowant door te kie
zen voor een vrouw wordt dat
begrip wie God precies is nog
vervreemdender. Deurloo: „Wij
zijn allemaal historierakkers
geworden, terwijl je van het
boek Jona juist zo goed kunt le
ren hoe bijbelvertellers met ver
halen omgaan en dat je de bijbel
dus ook anders kunt lezen."
Kern van het verhaal van Jona is
volgens Deurloo de vraag of de
mensen toekomst hebben op
aarde. Dat Jona niet wil dat de
zondaars van Ninevé profiteren
van Gods barmhartigheid vindt
hij heel herkenbaar. „Hij wil de
as van het kwaad uitroeien, als u
begrijpt wat ik bedoel. Ninevé
ligt toevallig ook nog eens in
Irak."
In het slotdeel wordt Jona ge
confronteerd met het dilemma
van goed en kwaad. Dat hij geen
antwoord geeft, is in de visie van
Deurloo zorgvuldig door de
schrijver van het bijbelboek
voorbereid. „Wij hebben ons in
geleefd in Jona, dus die vraag
wordt eigenlijk aan ons gesteld.
Wat denken wij ervan als kinde
ren en dieren met Ninevé ten on
der zouden gaan?" Deurloo
wilde dat een koor de profeet
toeroept 'Geef antwoord, Jona,
geef antwoord', maar dat vond
Breuker overdone. „Hij vond
dat die vraag aan Jona in de fi
nale moest blijven doorklin
ken."
Pinot Noir en Cruehe, beelden in blauwe hardsteen en Belgisch zwart marmer van Michel Flostroy. Schilderijen, waaronder een naakt, van
Franscine Eeckman op de achtergrond. foto Peter Nicolai
door Anita Tournois
GROEDE - Ze nodigen uit tot
aanraken, de beelden van Mi
chel Flostroy. Zo glad gepolijst
dat de hand er ongemerkt naar
toe gaat. Fascinerend door
vormgeving en kleurgebruik
zijn de schilderijen, olie op
doek, van Franscine Eeckman.
Het werk van beide Belgische
kunstenaars vormt een perfecte
combinatie en voegt zich naad
loos bij het interieur van het Lu
therse kerkje in Groede.
Flostroy behaalde de Hogere
Graad, optie Beeldhouwkunst
aan de Stedelijke Academie
voor Beeldende Kunsten in
Gent en heeft een atelier in
Zwalm, België. Hij werkt met
verschillende materialen als
steen, hout en metaal, maar het
liefst in hardsteen met een voor
keur voor marmer. „De hard
heid van de materie grijpt terug
naar de oerkracht van de beeld
houwer. Het vraagt fysieke ar
beid. Kunst is voor mij dan ook
een meerwaarde geven aan
steen, uitgedrukt in vorm en
kleur. Bovendien is het ontdek
ken van de texturen in de ver
schillende steensoorten, vooral
marmer, een voortdurende uit
daging", laat de kunstenaar we
ten.
Het opvallendst aan zijn beel
den, boeken, dozen, flessen en
menselijke figuren, is dat het
materiaal gepolijst is tot het niet
meer gladder kan. Flostroy: „Ik
wil de mensen uitdagen tot het
aanraken van mijn beelden."
Men krijgt dan ook onmiddel
lijk zin zijn boeken open te
slaan, dozen of flessen te openen
of lijven te aaien.
Als fervent lezer is de beeldhou
wer bijzonder gefascineerd
door de vorm van het boek. De
vormgeving moet echter wel
verraden dat het leeft, gebruikt
en bepoteld is. De mystieke ge
slotenheid van boeken en schoe
nendozen trekt hem eveneens
aan. Fraaie exemplaren zijn
'Boekvorm' in Mazy marmer of
'Doos 2' in Carrara marmer. Het
uitbuiten van een lichte, bijna
witte lijn en voortreffelijke ge
bruikmaking van de reeds aan
wezige tekening, doorkruist
herhaaldelijk zijn beelden, zo
als in Doos 1 in blauwe hard
steen en in 'Anonymus', een tor
so in Belgische bruine marmer.
Vloeiende lijnen vindt men ook
terug in de naakten van Eeck
man, vrouwen in alle mogelijke
poses, in aquarel, acryl en olie
verf. Een kunstenares, die be
dreven is in diverse disciplines.
Ze begon haar artistieke loop
baan met een opleiding Kunst-
keramiek aan de Koninklijke
Academie voor Schone Kunsten
in Gent. Later volgde zij hier een
opleiding tekenen en weer later,
aan het St. Lucas in Gent, een
schilderopleiding. In haar schil
derijen neemt de menselijke fi
guur, bron van inspiratie, een
minder prominente plaats in. Al
vormen ze regelmatig onderdeel
van de voorstelling. Veelge
bruikte thema's zijn het land
schap, architectuur of verwerk
te reisindrukken. Beeldtaal, die
gedragen wordt door een emo
tioneel denkproces, legt Eeck
man uit. Met paletmes en andere
materialen, bijvoorbeeld jute in
twee impressies van de stad
Oostende, bouwt ze haar 'mixed
media' uit tot boeiende compo
sities. Kenmerkend is het ge
bruik van gedekte tinten als
grijs, groen, bruin, beige, zand.
Soms donker, soms licht. Een
kleurgebruik, dat de kunstena
res zelf giftig noemt, maar slij
mend. Rode strikjes in het haar
van twee naakten of oranje stip
pen in de 'Nachtelijke impres
sies' zorgen voor een direct
opvallende en fleurige toets. In
trigerend zijn de doeken 'Moe
deloze aanklacht', waarin de
kunstenares veel wit verwerkt,
de menselijke figuur op de ach
tergrond vaag een bewegende
factor is en een grote druppel-
vorm een centraal accent vormt
Het doek met de basiliek van
Veere, waarin veel aandacht
voor de boogvormige vensters,
wordt gecompleteerd door een
zevental kleinere exemplaren
van details, en verwijzen naar
een voorkeur voor architectoni
sche vormen.
Tentoonstelling t/m 3 november in
de Lutherse kerk, Molenstraat
Groede.
Openingstijden: di. t/mza. 13.00 tot
17.00 uur. Buiten de vakanties on
der voorbehoud.
t y niet voor ?vsts
