PZC
PZC
Zomerdroogte legt verleden bloot
Pootklem leidt tot dood havik
Visser lijkt terug bij
af met schadeclaim
teruglopende vangst
12
Bedreiging
met riek
13
yieuwe plannen en initiatieven kosten eigenaar De Stelle te veel tijd
zaterdag 27 september 2003
Niet voldoende
Voorwaardelijke
straf bijlgooier
Bekend
Water
COC van start
Vogelasiel
Jonge autokrakers aangehouden
Drankrijder mag niet meer rijden
Onderhoud aan Zeelandbrug
Tachtig keer 112 bellen bestraft
STADSSCHOUWBURG MIDDELBURG
«na»
•tot*
ijft
wonin
'•Ut»
i»er
fonia
«ldj
a H
nacièn
icheol
jnen?1
itis
hiscki
fylac-
ie wel
rtritis
inhei
waar-
kende
daai
uvea
du®.
-ijnen
ova
Jp de
treft
maar
Ivooi
ndere
pprn
Gott
Coob
et
Recreatieboerderij in verkoop
jgnrFamke van Loon
OtWEEKERK - Recreatie-
toerderij De Stelle in Ouwer-
^rk staat te koop. Eigenaar en
'adernemer W. Kuiper heeft op
ïorte termijn nieuwe projecten
nodig om zijn bedrijf rendabel
„laten draaien. Maar de proce
ss voor bijvoorbeeld de op-
„I van een dagrecreatieplan
(ergen jaren. En dat duurt hem
te lang.
jfdeverkoop van De Stelle te
nts het einde van de recreatie
orden]' betekent, kan Kuiper
:0g niet zeggen. Veel hangt af
,an de plannen die een eventue-
jt koper met de panden en de
jmnd heeft. „De kans dat ie
mand de boerderij koopt om er-
ji te gaan wonen met bijvoor
beeld wat paarden erbij is groter
dat de boerderij zo wordt
mortgezet. Want daar komt
wat liefhebberij bij kij-
Uen jaar geleden startte Kui-
lermet wat is uitgegroeid tot
jecreatieboerderij De Stelle,
üwoners van Schouwen-Dui-
veland en toeristen kunnen er
senilis maken met het leven op
iet platteland. Kuiper ver-
■eiiO ioiiwt op zijn gronden kleinere
iruitsoorten zoals bramen en
frambozen, die de bezoekers
self kunnen plukken. Of om ze
op te eten of om er jam van te
maken.
Daarnaast zijn er verschillende
attracties voor kinderen: van
maïslabyrint, dat alleen in
seizoen wordt gemaakt, tot
'stro-hol'.
DeStelle is goed bekend en druk
bezocht in het seizoen, maar dat
blijkt niet voldoende om econo-
I)! misch gezien de tent draaiende
tehouden. „Na een aantal jaren
ga je eens kijken hoe het gaat en
dan blijkt dat de inkomsten
achterblijven", aldus Kuiper. In
perste instantie bezint hij zich
_°p nieuwe initiatieven. Zo
IvHf wordt in samenwerking met
drie andere boerderijen in
Dreischor, Kerkwerve en Zon-
oemaire een project uitgedok
terd om op de landerijen
redactie
schouwen-duiveland
Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB zierikzee
Tel: (0111)454647
Pax: (0111) 454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Marcel Modde (chef)
Piet Kleemans
Famke van Loon
Ali Pankow
Esme Soesman
Rudy Boogert (sport)
centrale redactie
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA goes
Tel: (0113) 315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
internet
www.pzc.nl
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vijdag gedu
rende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur
passende attracties voor dagre
creatie te maken. Daarnaast
kijkt Kuiper of hij voor De Stel
le een 'landbouw-zorgproject'
van de grond kan krijgen.
Maar beide blijken plannen
voor ondernemers 'met een lan
ge adem', zo vindt de eigenaar
van De Stelle. Zo zal de uitbrei
ding voor de dagrecreatie 'drie
tot zeven jaar' vergen. Daar
naast krijgt hij te maken met de
aangescherpte regels als bij
voorbeeld de gebruiksvergun
ning. In het kader van de brand
veiligheidseisen zou het 'stro-
hol' gesloten moeten worden.
„Langzaam maar zeker wordt
het zo geregeld dat je naar voor
zieningen gaat die standaard
zijn. Leuke en creatieve initia
tieven worden zo de kop inge
drukt. Dan moet je een keer een
keuze maken."
Die keuze is nu gemaakt met de
verkoop van de Ouwerkerkse
recreatieboerderij. Want om
schakelen naar een gewoon boe
renbedrijf zonder bezoekers
ziet Kuiper niet zitten. Zolang
De Stelle niet verkocht is, blijft
de boerderij gewoon open voor
het publiek. In de herfstvakan
tie staan de deuren weer gewoon
open met extra activiteiten. „En
misschien dat we nog wel een
jaar op deze manier doorgaan."
Alles hangt wat hem betreft af
van wanneer de boerderij ver
kocht wordt. Op zijn schreden
terugkomen is Kuiper in ieder
geval niet van plan. „Ergaatwel
iets weg wat uniek was in Ne
derland. Dat is jammer. Maar de
beslissing is genomen."
MIDDELBURG - De Middel
burgse politierechter G. van
Unnik heeft gisteren een 23-ja-
rige man uit Aardenburg we
gens poging tot doodslag vier
maanden voorwaardelijke ge
vangenisstraf en reclasserings-
loezicht opgelegd. De verdachte
ide 20 november vorig jaar
in Aardenburg een bijl naar zijn
vader.
In de strafmaat werd rekening
gehouden met het feit dat de
Aardenburger in een psychose
verkeerde toen hij zijn vader
thuis opzocht en de bijl gooide
Het slachtoffer kon het projec
tiel niet helemaal ontwijken en
geraakte gewond aan zijn bo
venarm. De verdachte ontkende
gisteren de beschuldiging. „Ik
heb al twee jaar geen contact
meer met mijn ouders." Raads
man J. Burlet bepleitte vrij
spraak. Maar voor officier van
justitie T. Hendriks stond vast
dat de verdachte de dader was.
De politierechter vonniste con
form de eis.
Vooral het maïs en het loof van de suikerbieten brengen het beste in het verborgen verleden naar boven.
door Marcel Modde
ZIERIKZEE - De zomer heeft
dit jaar in velerlei opzichten
van zich doen spreken. Ook de
droogte hield extreem lang
aan, waardoor de gewassen op
de akkers te lijden hadden.
Voor geschiedvorsers werkte
het weerbeeld een interessante
situatie in de hand. Het land
was, uit de lucht gezien, letter
lijk getekend. Oude kreken,
verdwenen kasteelbergen, een
enkele slotgracht en weggetjes
van toen openbaren zich in
duidelijke lijnen.
Het heeft een beetje weg van de
truc met de toverstift vroeger
op de lagere school. Je schreef
met onzichtbare inkt, het
blaadje bleef ogenschijnlijk
maagdelijk wit. Pas na bewer
king met de andere kant van de
stift, liet de geheimtaal zich le
zen. Ton Prince had het in de
ruim kwart eeuw die hij actief
is als zelfstandig helikopterpi
loot heus al eens vaker gezien.
Maar zo duidelijk als dit jaar,
gebeurt zelden. Hij toont een
serie foto's die de afgelopen
weken werden gemaakt. Pal
naast hofstede Den Berg bij
Noordwelle zijn in lichtbruine
lijnen tussen het groen de litte
kens te zien van wat rond 1100
een kasteelberg moet zijn ge
weest. Centraal op dat terrein
stond een verdedigingstoren of
een versterkt huis. Gewoonlijk
werd de kleine vesting ook om
geven door een diepe ring
gracht en een palissade.
Nog indrukwekkender is de
verschijning van kasteel
Kraayestein bij Burgh. De vor
men van oude kreeklopen (die
iets weg hebben van een stem
vork uit de muziekwereld) en
de in een vierkant opgetrokken
slotgracht tekenen zich vanaf
250 meter hoogte gezien on
waarschijnlijk helder af. Het is
dan ook bijna niet te geloven
Het Schouwse landschap, zoals hier boven Kerkwerve, biedt vanuit de lucht een intrigerende kijk
op hoe het er in vroeger tijden heeft uitgezien. De donkere vlekken waren ooit een kreek.
dat op de grond niets van dit al
les te bespeuren valt in dat
zelfde landschap. Dat komt,
legt Prince uit, doordat voor
het dempen van grachten, het
verleggen van wegen en zoal,
destijds een andere grondsoort
is gebruikt dan waaruit de ak
kers rondom bestaan. Bij ex
treme droogte houden die
stukken minder water vast,
waardoor de gewassen zich ten
opzichte van de rest van het
perceel bruin aftekenen. Valt
er nadien weer enige tij d regen,
dan trekt dat op tot een licht
groene kleur, maar voor een
beetje geoefend oog nog altijd
goed te onderscheiden van het
donkere groen rondom. Vooral
het mais en het loof van de sui
kerbieten brengen het beste in
het verborgen verleden naar
boven. Het onder Schudde-
beurs gevestigde helikopter
bedrijf werd deze zomer inge
schakeld voor naspeuringen
naar de linie die Prins Frederik
Hendrik in 1627 optrok voor
zijn aanval tegen de Spaanse
troepen bij Groenloo. De con
touren van de fortificaties
stonden wel enigszins vast,
maar dankzij de droogte kon
de historische kaart vanuit de
hoogte exact worden ingete
kend.
Op zijn vluchten over Schou-
wen-Duiveland en de Bevelan-
den heeft Prince naar zijn
weten nog geen verborgen ne
derzettingen of onbekende
kreeklopen kunnen ontdek
ken. Inclusief de fundamenten
van kerktoren en huizen in de
slikken bij Yerseke, zijn de
voor historici en archeologen
waardevolle plekken hier ge
noegzaam bekend. Dat mag
dan misschien gelden voor de
doorgewinterde vliegenier, als
leek in de driepersoons mug
hoog boven het landschap ver
heven waan je je een ontdek
kingsreiziger. Het is verba
zingwekkend hoe zeer de
lappendeken beneden bedekt
gaat met vroegere littekens.
Een keur aan kleine land-
bouwperceeltjes, daterend uit
een periode toen aan verkave
ling ongetwijfeld nog niet
werd gedaan, trekt onder de
helikopter door. „Hoe ze daar
vroeger een boterham op heb
ben kunnen verdienen, is mij
een raadsel."
foto's Marijke Folkertsma
Prince stuurt scherp naar links
en belandt boven Kerkwerve.
Het kraakheldere weer biedt
een fanastisch vergezicht, tot
op de Noordzee waar grote
schepen aan de horizon varen.
Zo op 250 meter hoogte lijkt
het miljoenen kostende na
tuurontwikkelingsproject Tu
reluur in de Prunjepolder ver
worden tot een weinigzeggend
plasje water. Die indruk wordt
versterkt door grillige lijnen
aan weerszijden van de De-
lingsdijk, die duiden op de
vroegere aanwezigheid van
brede kreken, daar waar het
zogeheten plan Tureluur op is
gebaseerd. Een akker vol ver
koolde oogstrestanten doet on
willekeurig denken aan ondie
pe bomkaters. Aan de andere
kant doorklieft de Zeeland-
brug als een gebochelde de fel
in de zon glinsterende Ooster-
schelde.
De piloot wijst en wijst, tal van
plekken getuigen van de strijd
tegen het water die Schouwen
en Duiveland door de eeuwen
heen heeft gevoerd. Bij Bom-
menede, ook al zo'n verdron
ken dorp, vormt het zeekraal
een diep, donkerrood tapijt. En
mocht de huidige gemeente
raad ooit alsnog besluiten de
loop van de Gouwe en de Ee
voor het nageslacht weer
enigszins zichtbaar te maken,
dan is het de dames en heren
bestuurders aan te bevelen
even een uitstapje naar hogere
sferen te maken om de twijfe
laars over de streep te trekken.
Vanaf 't Sas bij Zierikzee zoekt
de Gouwe nog steeds z'n weg,
weg van de bebouwde kom.
Want nieuwbouw van huizen
en de aanleg van wegen is het
enige wat de eigenwijze bodem
er letterlijk onder kan krijgen.
Zo lang het gewas kan groeien
op die plekken, is er niemand
die dat verleden uitpoetst.
MIDDELBURG - Het COC
Midden-Zeeland, de belangen
vereniging voor homoseksue
len, begint weer met activitei
ten.
De vereniging werd dit voorjaar
geplaagd door bestuursperike-
len. Op 4 oktober is in het café
Goudwaard in Middelburg een
voorronde voor het nationale
COC songfestival, op 18 oktober
wordt in Kruiningen een Mega-
disco gehouden. Verder zijn er
weer vrijwilligers voor de tele
fonische hulpdienst, de opvang
en voorlichting. Meer informa
tie is te vinden op www.cocmid-
denzeeland.nl.
door Miriam van den Broek
OOSTKAPELLE - Een illegaal
gevangen havik is zondag ge
vonden in een afgesloten een
denkooi aan de Vroonweg in
Oostkapelle. De havik zat vast
in een pootklem, een verboden
vangmiddel. Het dier was door
de klem zo toegetakeld dat het
moest worden afgemaakt.
Dit is nu pas naar buiten ge
bracht omdat de politie en de
Algemene Inspectie Dienst
(AID) eerst onderzoek hebben
ingesteld naar de gebeurtenis.
Inmiddels is tegen een 76-jarige
man uit de gemeente Schou-
wen-Duiveland proces-verbaal
opgemaakt. Als beheerder van
de eendenkooi en het natuurge
bied kan hij verantwoordelijk
worden gesteld voor onwettig
heden die op het terrein plaats
vinden.
De vinders van de roofvogel
sloegen alarm bij boswachters
van stichting Het Zeeuwse
Landschap en Staatsbosbeheer.
Zij kenden de havik. Het was
een volwassen vrouwtje dat
twee jongen had grootgebracht.
„Het was bekend dat er in het
gebied een havikenpaar had ge
broed", vertelt J. van der Hiele,
van de politie. „De kleintjes
worden door de moeder groot
gebracht. De vader wordt daar
nooit bij betrokken. Die wordt
weggestuurd. Er zaten in het ge
bied eerst vier haviken. Nu zijn
er nog maar twee jongen."
Het gevangen dier was overge
bracht naar vogelasiel De Mik-
ke in Middelburg. Daar bleek
MIDDELHARNIS - De politie heeft gisteren twee jeugdige
autokrakers op het Kerkepad in Middelharnis in de kraag ge
vat. Een 16-jarige jongen uit Dirksland en een 17-jarige jon
gen uit Middelharnis werden kort voor één uur 's nachts door
omwonenden betrapt, toen zij aan het inbreken waren in een
geparkeerde auto. Korte tijd later kon de politie het tweetal
aanhouden. Debuit bedroeg wat contant geld en een pakje si
garetten.
MIDDELBURG - De Middelburgse politierechter B. Doore-
waard Boekhout heeft gisteren een 34-jarige inwoner van
Zierikzee voor dronken rijden negen maanden rijontzegging
en 850 euro ooete opgelegd. De man werd 15 juni dit jaar in
zijn woonplaats aangehouden met een alcoholpercentage van
675 microgram, ruim drie keer zoveel als toegestaan. De poli
tierechter vond dat de verdachte een slechte indruk maakt,
omdat hij nog niet zolang geleden twee transacties had be
taald voor rijden onder invloed. De verdachte zei aan de
drank te gaan door relatieproblemen. „Ruzie met vrouwen
mag een reden voor mannen zijn om naar de fles te grijpen,
maar stap dan niet in een auto", repliceerde de politierechter.
ZIERIKZEE - Vanwege regulier onderhoud zal de Zeeland-
brug in oktober enkele keren afgesloten worden voor al het
verkeer. In de nacht van maandag 6 op dinsdag 7 oktober gaat
de brug dicht van twaalf uur 's nachts tot vijf uur in de och
tend. Later in de maand wordt de brug nog twee keer afgeslo
ten, maar dan zal de stremming korter duren: van twaalf uur
tot twee uur in de ochtend. Dit kortere onderhoudswerk
wordt gedaan in de nachten van maandag 20 op dinsdag 21
oktober en van maandag 27 op dinsdag 28 oktober. Twee keer
zal het verkeer ook overdag even geen gebruik kunnen maken
van de Zeelandbrug. Op de vrijdagen 17 en 24 oktober zal tus
sen half tien en tien uur 's ochtends aan de weg gewerkt wor
den. Tijdens de afsluitingen wordt het verkeer omgeleid via
de Oosterscheldekering. Ambulances en andere hulpdiensten
kunnen bij spoedeisende ritten ook tijdens de werkzaamhe
den over de brug blijven rijden.
MIDDELBURG - Een 63-jarige inwoner van Goes moest zich
gisteren verantwoorden voor de politierechter in Middelburg.
De man had 84 keer het alarmnummer 112 gebeld. „Ik kom
thuis en ik zie dat heel mijn huis overhoop is gehaald. Ik heb
toen 112 gebeld, maar ik kreeg geen fatsoenlijk antwoord.
Daarna heb ik nog een aantal keren gebeld." Zo deed gisteren
de Goesenaar zijn verhaal op de zitting van de Middelburgse
politierechter. De politie trof 28 januari dit jaar een hennep
kwekerij bij de man aan,Een hobby van mijIk deed het voor
vrienden en kennissen", zei hij. Officier van Justitie T. Hen
driks geloofde daar niets van. „Aan dergelijke hoeveelheden
verdient men geld." De officier nam verdachte het bijzonder
kwalijk dat hij zoveel keren het alarmnummer had gebeld.
„Daarvan zijn andere mensen de dupe." Hij eiste 150 uur
werkstraf. Raadsman D. Olie stelde dat de hennepteelt ama
teuristisch in elkaar stak. „De hennepkwekerij is bij toeval
ontdekt, want de politie had een andere reden om huiszoeking
te doen. Mijn cliënt wordt nietsvermoedend van deelname
aan een mensensmokkel beschuldigd. Er is beslag op zijn boot
gelegd. De frustratie zat hoog.De strafpleiter vroeg de poli
tierechter begrip te hebben voor zijn frustraties en emoties.
Politierechter G. van Unnik hield het op 120 uur werkstraf.
De Rooy liet zich niet uit het
veld slaan. Hij is ervan over
tuigd dat de verdieping wel de
gelijk invloed heeft gehad op
zijn vangsten. Die daalden van
10.000 kilo in 1994 naar slechts
395 kilo in 1998, het jaar waarin
de verdieping in volle gang was.
Staatsraad F. Zwart bracht
daartegenin dat er in die tijd
niet zo veel meer is gebaggerd in
de Westerschelde. De advocate
van Rijkswaterstaat sprong
daarop in. „Het baggerwerk om
de vaargeul op diepte te houden,
ligt momenteel ook veel lager
dan voorspeld." Dat er meer in
het westelijk deel van de Wes
terschelde wordt gewerkt dan
voor 1997, meldde zij niet.
Uit alle vragen die de Raad van
State stelde, viel op te maken
dat de zaak van De Rooy waar
schijnlijk wordt terugverwezen
naar de rechtbank in Middel
burg. De Rooy vist al twee jaar
noodgedwongen niet meer. Hij
werkt in opdracht van sleep
dienst Multraship op een vaar
tuig van Rijkswaterstaat.
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - De Terneuzense
Westerscheldevisser F. de Rooy
lijkt terug bij af met zijn juridi
sche strijd. Hij claimt schade
vanwege het teruglopen van
zijn garnalenvangsten door de
verdieping van de Westerschel
de. De Raad van State verwijst
de zaak waarschijnlijk terug
naar de rechtbank in Middel
burg.
De Rooy leek begin dit jaar een
overwinning bijna op zak te
hebben. De rechtbank in Mid
delburg oordeelde dat Rijkswa
terstaat moet bewijzen dat er
géén direct verband bestaat tus
sen de teruggevallen garnalen-
vangsten en de Westerschelde-
verdieping. Als Rijkswaterstaat
dat niet zou kunnen, zou De
Rooy een schadevergoeding
moeten krijgen. Normaal moet
iemand die schade claimt, zelf
de bewijzen leveren. Het minis
terie van Verkeer en Waterstaat
ging in hoger beroep bij de Raad
van State. Gisteren diende die
zaak.
De advocate van Rijkswater
staat beriep zich vooral op het
advies van een onafhankelijke
commissie die de claim van De
Rooy heeft beoordeeld. Die
commissie heeft de garnalen-
aanvoer tussen de vismijnen
van Breskens en Stellendam
vergeleken. Daartussen beston
den nauwelijks verschillen, dus,
luidde de conclusie, de Wester-
scheldeverdieping is niet van
invloed geweest. Om dat te on
derstrepen, haalde de advocate
recent gepubliceerd onderzoek
naar de effecten van de verdie
ping aan. De effecten zijn nog
nauwelijks merkbaar, blijkt uit
dat onderzoek.
SINT-MAARTENSDIJK - Een
32-jarige man uit de gemeente
Tholen is gisteren rond 17.30
uur in Sint Maartensdijk be
dreigd met een viertandige riek
door een 27-jarige man uit
Sprundel.
Een arbeidsconflict liep uit de
hand en de 27-jarige man dreig
de de 32-jarige man met de riek
te steken. Door tussenkomst
van twee personen kon dit wor
den voorkomen. De man uit
Sprundel is aangehouden.
dat de poot van de havik zoda
nig kapot was dat het dier niet
meer kon overleven in de vrije
natuur. Twee van de vier tenen
waren vernield, de poot was
ontstoken en in de wonden kro
pen maden. De enige oplossing
was haar te laten inslapen.
Tijdens het onderzoek bleek ook
dat er in hetzelfde gebied nest
bomen van aalscholvers waren
gekapt. Omdat het gebied onder
de natuurbeschermingwet valt,
had daarvoor een vergunning
aangevraagd moeten worden.
Dat is niet gebeurd.
Advertentie
JONA
Muziektheater van WILLEM BREUKER» VA
ma. 29 sept. 19.30 uur LEZING THE MAKING OF JONA
Naar aanleiding van de wereldpremières op vr. 24 en za. 25 oktober in
de Stadsschouwburg Middelburg geeft de tekstschrijver Karei Deurloo
een lezing over de eigenzinnige en bij vlagen clowneske profeet JONA.
Prof. Dr. KAREL DEURLOO hoogleraar Bijbelse theologie VU-A'dam.
Toegang lezing maandag 2919 2,50 Info tel 0900.3300033
