Jazzmusici treden
op in Terneuzen
Kleine afwijkingen maken
het kunstwerk spannend
Het geluk van de koesterkip
EUCHT
kunst
lezers schrijven
Adoptie
Krezip naar
Vlissingen
Jonge talenten
donderdag 25 september 2003
Hogeschool in
Vlissingen boven
middelmaat
Afrit A58
Alcohol
Voeding III
Bezuinigen I
Tentstokken
Het quintet van vibrafonist/percussionist Jan de Haas speelt zater
dag in Porgy Bess in Terneuzen. foto Jos L. Knaepen/Jazzlab
VLISSINGEN - De Til-
burgse groep Krezip
maakt in november en de
cember een akoestische
tournee door Nederland
en België.
Ook Vlissingen wordt
aangedaan. Onder de titel
That'll be unplugged staat
de groep donderdag 4 de
cember in het Arsenaal
theater in Vlissingen.
De tournee ondersteunt
de dvd That'll be unplug
ged die morgen uitkomt.
Daarop staat onder meer
een akoestisch concert,
dat is opgenomen voor de
muziekzender The Box.
Het concert voor televisie
beviel Krezip zo goed dat
besloten werd een tournee
te organiseren. Dat bete
kent dat het publiek ande
re versies te horen krijgt
van de liedjes op de suc-
ces-cd's Nothing less en
Days like this. Voor het
concert, dat om 20.25 uur
begint, is de kaartverkoop
inmiddels begonnen.
door Ernst Jan Rozendaal
TERNEUZEN - Het kwintet
van vibrafonist/percussionist
Jan de Haas opent zaterdag het
concertseizoen van jazzclub
Porgy Bess in Terneuzen. Hij
neemt de befaamde pianiste
Nathalie Loriers mee. Later dit
seizoen worden onder anderen
pianist Kenny Werner, de zan
geressen Roberta Gambarini en
Izaline Callister en trompettist
Eric Vloeimans verwacht.
Jan de Haas trad eerder in Porgy
Bess op als drummer van het
Bart Defoort Kwartet. Nu komt
hij met zijn eigen groep. Daarin
speelt hij percussie en vibra
foon, terwijl Mimi Verderame
achter het drumstel plaats
neemt. De band wordt gecom
pleteerd door Piet Verbist op
contrabas, Hendrik Braeckman
op gitaar en Nathalie Loriers
achter de piano. Zij behoort tot
de beste jazzpianisten in Euro
pa. Ze kreeg diverse muzikale
onderscheidingen en maakt
deel uit van het gerenommeerde
Brussels Jazz Orchestra.
Het jaarprogramma van Porgy
Bess bevat nog wat klinkende
namen uit de jazz. Zondag 12
oktober komt het trio van Ken
ny Werner optreden. Volgens ve
len is dat het beste wat de he
dendaagse jazz te bieden heeft.
Werner wordt bijgestaan door
Johannes Weidenmueler en Ari
Hoenig. Het mooiste compli
ment dat de groep kan krijgen is
dat piano, bas en kums de ene
keer samen klinken als één in
strument en de andere keer als
veel meer dan drie instrumen
ten. Drie jaar geleden trad het
trio al eens met veel succes op in
Porgy Bess.
Nog geen week later, zaterdag
18 oktober, is het de beurt aan
de formatie Unity. Daarin spe
len de jonge talenten Arno Krij
ger (Hammondorgel) en Pascal
Vermeer (drummer) samen met
de oude rotten Jarmo Hoo-
gendijk (trompet) en Ben van
den Dungen (tenorsaxofoon).
Arno Krijger is een geboren Ter-
neuzenaar. Met Carlo de Wijs
behoort hij tot de beste bespe
lers van het jazz- en bluesorgel
in Nederland. Hoogendijk en
Van den Dungen maakten be
halve in hun eigen kwartet
naam in onder meer Nueva
Manteca.
Andere jazzartiesten die in Por
gy Bess komen optreden zijn:
Chris Monen Non Stop Jazz
band (31 oktober), het Roberta
Gambarini Quartet (15 novem
ber), Chantal Willie en Hilde
Vanhove (7 december), Randal
Corsen en Izaline Callister
(nieuwjaarsconcert op 17 of 18
januari) en Eric Vloeimans (15
februari).
Het concert van het Jan de Haas
Kwintet begint zaterdag om 21
uur.
door Henk Postma
VLISSINGEN - De Hogeschool
Zeeland blijkt nog steeds veel
beter dan de meeste andere ho
gescholen in het land. Zowel
studenten als deskundigen oor
delen dat de opleidingen in Vlis
singen in totaliteit uitstijgen
boven de middelmaat.
Op de ranglijst van 42 hoge
scholen dichten studenten de
Zeeuwse hogeschool een der
tiende plaats toe. Die positie
moet worden gedeeld met de ho
gescholen in Leeuwaren en Den
Bosch. De drie scholen scoren
een ruime voldoende (cijfer:
6.97). Deskundigen denken er
niet veel anders over. Zij zetten
de HZ op een zestiende plaats
(cijfer 6,59).
Dat blijkt uit de Database Stu-
dieKeuzelnformatie 2003, die
in opdracht van het ministerie
van Onderwijs is ingericht door
het Centrum Hoger Onderwijs-
Informatie voor Consument en
Expert (kortweg Choice). De
database, die beschikbaar is op
CD-rom, is een aanvulling op de
Keuzegids Hoger Onderwijs die
jaarlijks in oktober verschijnt.
De informatie wordt vergaard
door jaarlijks 40.000 studenten
te enquêteren, en door visitatie
rapporten van deskundigen in
te zien.
Een deel van die rapporten da
teert overigens alweer van jaren
geleden. De grotere in de Rand
stad gesitueerde universiteiten
en hogescholen scoren gemid
deld veel lager dan de kleinere
scholen in de buitengewesten.
Bij de hogescholen voeren drie
kleine confessionele instellin
gen de ranglijst aan, namelijk de
scholen in Zwolle, Ede en Rijs
wijk. Van de grotere instellingen
halen Den Bosch, Zwolle
(Windesheim) en Arnhem de
beste scores.
De lerarenopleidingen in den
lande zijn momenteel het popu
lairst. Ze krijgen van alle oplei
dingen de hoogste waardering.
Ook studies voor de medische
sector en de zorgsector zijn fa
voriet. Behalve de technische
opleidingen zijn nu ook de eco
nomische opleidingen wat in
populariteit gedaald, uitgezon
derd de hotelscholen. Daar blij
ven de studenten positief ge
stemd.
door Ernstjan Rozendaal
De afrit op de A58 bij Goes voor
ambulances is in gebruik geno
men. Dat geeft gelukkig 5 minu
ten winst. Dit is volgens mij al
leen een oplossing voor de
vertraging op de aanrijroute
van Goes Zuid naar het zieken
huis over drempels, hobbels en
langs rotondes. Dit jaar zijn er
twee vertragende effecten voor
de spoedhulp op Schouwen-
Duiveland bijgekomen. Het
project Duurzaam Veilig heeft
met zijn vele hobbels, drempels
en rotondes een grote vertra
gende werking voor hulpdien
sten. Ook de centralisatie in de
huisartsenpost van de huisarts-
dienst in de avonduren en de
weekends zal een negatief effect
op de aanrijdtijd hebben, omdat
het voordeel dat een huisarts
eerder dan een ambulance ter
plekke is, verdwijnt. Het artikel
uit de PZC stelt dat ambulances
met patiënten uit Schouwen-
Duiveland niet altijd binnen de
limiet van drie kwartier bij het
Oosterscheldeziekenhuis kon
den zijn en suggereert daarmee
dat het door de afrit wel kan.
Wat is waar? Het 112-systeem
dat de meldingen en tijden voor
spoedhulp registreert heeft nog
geen rapportagemogelijkheid
en kan nog geen objectieve ge
gevens verschaffen. We kunnen
dan ook alleen afgaan op de me
ning van het ambulanceperso
neel, dat klinkklaar stelt dat ze
vrijwel nooit binnen één uur bij
het ziekenhuis in Goes zijn.
Wim Boogaart
Erling Steenstraat 14
Nieuwerkerk
In de PZC van 20-9 stond het ar
tikel 'automobilist moet aan de
alcohol'. Staatssecretaris van
Geel wil uit biomassa verkregen
ethanol toevoegen aan de benzi
ne. Dat kan, je kunt ethanol ver
krijgen uit reststoffen, maar óók
uit b.v. aardappelen en suiker
bieten. Als de boeren deze pro
ducten, liefst zonder tussen
komst van 'Brussel', in ruime
mate gaan telen, krijgen ze mis
schien ook nog eens een fatsoen
lijke prijs voor hun producten.
Nu is er nog een milieuvriende
lijker methode, maar ik vrees
dat Van Geel de oog- en oorklep
pen van mevrouw Netelenbos
heeft overgenomen, want, als de
heer Van Geel eens over de Oost-
of Zuidgrens zou kijken, dan
zou hij kunnen zien dat in
Duitsland en België véél meer
auto's op dieselbrandstof rij
den. Deze landen hebben niet de
idiote 'strafmaatregelingen' die
de Nederlandse dieselrijder
treffen. In Duitsland kun je op
milieuvriendelijke 'biodiesel'
rijden. Er wordt daar veel kool
zaad voor de biobrandstof ge
teeld. Een schone dieselauto
verbruikt per gereden kilometer
véél minder brandstof dan een
benzineauto. Bovendien heeft
een dieselmotor een veel langere
levensduur. Allemaal zaken die
het milieu ten goede komen, en
dit was toch de bedoeling?
T.W. Rosmolen
Lange Blokweg 3, Zierikzee
Hierbij een reactie op
N.A.Blomme's brief (PZC 18/9).
Dat dierenbevrijders geen nert
sen vrij moeten laten ben ik met
de schrijver eens. Dit levert geen
bijdrage om de bontproductie te
ii di
naai
lent
it zi
naa
ei
beëindigen. Wel eniL
ze regering heeft in éénfeS
diervriendelijke maat^ï
geschrapt. De enige methoL
om te zorgen dat de
van dieren in de
tigd gaan worden. Dus bij
volgende verkiezing moeten»
zorgen dat de Partij voordeDi.
ren in de Kamer komt. Well,
zonder vreemd van Blom®1"
de uitspraak van de stierld
veren die ter wereld komen v»
de melkproductie. Volg€ns
hebben die maar ééns»,
zal het lang duren voor ie
emmer vol hebt. Buiten df
van onzinnige pro bio-indi
uitspraken waar ik een fel te-
genstander van ben, k
de onzin over het nut van h«
eten van vlees. Zonder vlees
vis leef ik al jaren enzonden
ge gezondheidsklachten.
moet je de voeding
natuurlijk. Over de noodzaktT
lijke bouwstenen die vol» Jb
Blomme door de Schepper bu
nen zouden moeten komen,li,
een stukje Genesis: God zei (Ju
de zesde scheppingsdag; ,ft "d(
Ik geef u al het zaaddragend, U
gewas op de hele aardeenallet y<
geboomte, waaraan zaaddra. L
gende vruchten zijn; hetzaluto «j,
spijze dienen. Maar aan al he Mjs
gedierte der aarde en al het je
vogelte des hemels en al wato
de aarde kruipt, waarinleveni «hf
geeft Ik al het groene kruidt
spijze..." Amen.
JWH.Hn („bi
St.Jacobsstraat 18, Wissinji
Regeren is vooruitzienencoiaL'
quenties van maatregelen ui
derkennen en afwegen, oogheb j
ben voor alle aspecten van
samenleving en niet met dee m
hand geven en de andere ha
nemen.
Ik geloof dat veel mensen la y(
geslagen zijn en daarom a
reageren; jammerdatereena 1(2,
cesvolle demonstratie in A
sterdam nodig is; dit reisgeld) e,t
de tijd hadden ook andersi
steed kunnen worden.
De energiebelasting
10% omhoog; in het leven gen
pen om de mensen bewust
energie om te laten gaan (5
deze zijn doel al lang voorbij
schoten en een zware uitgai
post geworden.
De autokilometervergo«tÉ)fiGH
gaat omlaag van 0,28 naar0i
Sommige werkgevers zullen!
verschil op een andere man jgeiij
betalen of een lease-auto ap®
schaffen; werknemers
minder snel even voor de la 2
iets halen of brengen zodat torn
service achteruitgaat. Boi#®-21
dien zullen vrijwilligers
vaak alleen autovergoeè fTj
krijgen stoppen of hun werki tie,
krimpen. Het alternatief,ope l,loei
baar vervoer, wordt steeds®
der in plaats van een
netwerk, zeker ook ophetpL
teland. Een vergoeding pers jjj
cept en niet meer vergoeden; r
o.a. bloeddrukverlagende mi
delen en fysiotherapie leidt i
hogere aanvullende premies) m
stijgende uitgaven. Spit i udj,
bloementuin maar omenta ,U(jt
eigen groente en fruit, tochi^g
erg duur geworden. Dat bedi ;ïa(j
ven die misbruik maken van
euro in de problemen komeni Ls
toe te juichen, de consument tt]ej
wel goed maar niet gek (mee ^aai
maar zo draait de motor vanl mn,
maatschappij ook langzamer.
Hans Rentmti
Hoofdstraat 56, Oveztt
:e:i
neer
eKw,
MIDDELBURG - Galerie 't
Haentje te Paart in Middelburg
viert haar tienjarig bestaan met
een expositie'van Nynke van
Amersfoort uit het Friese Wor-
mer. De afgelopen tien jaar
heeft galeriehoudster Iet
Snoey- van Pelt in haar galerie
zoveel mogelijk verschillende
technieken aan het publiek wil
len tonen. In die opzet past Van
Amersfoort perfect. Ze werkt
onder meer met textiel en pa
pier.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de P7r
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent iï3^
redactie de meningen en stellingen van de inzenders ondersch
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendinoe
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorde^
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten 0
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd. er&
Textiel en papier, dat klinkt
meer als handwerken dan
kunst. Wie 't Haentje te Paart
bezoekt weet wel beter. Van
Amersfoort toont daar panelen
van textiel die niet onderdoen
voor olieverfschilderijen en ob
jecten van papier die niet mis
staan naast keramiek.
Van Amersfoort is vijftien jaar
lang docent geweest aan de Ho
geschool voor de Kunsten in
Amsterdam. De expositie in
Middelburg toont verschillende
fasen die ze met haar kunst 11
heeft doorlopen. Ze is begonnen
met textiel. Door weefsels in
meerdere lagen over elkaar heen s
te leggen, bouwt ze haar werk Y!
op. Letterlijk bouwen, want li——Ia/
haar panelen hebben iets van ft H R
metselwerk, of mozaïeken van Pa I
wandtegels. Het patroon lijkt li R 15
regelmatig, maar dat is schijn. t 1 rl j
Het zijn de kleine afwijkingen f' ju P
in op het oog symmetrische pa- r V-
tronen die haar werk spannend
maken. De rijkdom zit boven-
dien in de details. Wie het geheel VjL
beschouwt, ziet een constructie
in gedempte kleuren. Wie het Aft
werk ontleedtziet felgekleurde
motiefjes oplichten, ziet weer
spiegelingen in de patronen of
ziet kleine zijpaden die het oog 'Babbeltje' van Nynke van Amersfoort in Galerie 't Haentje te Paart
uitnodigen ze te volgen. in Middelburg. foto Ruben Oreel
Het architectonische element in
haar wandpanelen geeft Van
Amersfoort een vervolg in haar
driedimensionale objecten. De
kleden in een raamwerk worden
hier wanden tussen tentstok
ken. De objecten hebben wel
iets weg van de behuizing van
Afrikaanse of Indiaanse stam
men. Die associatie wordt ook
opgeroepen door de sieraden die
Van Amersfoort maakt. Ze ogen
modern, maar zouden ook aan
oude culturen kunnen zijn ont
leend.
Het is een oude wens van Van
Amersfoort om textiel te combi
neren met keramiek. Omdat het
werken met klei haar niet ligt,
kwam het er nooit van. Tot ze
ontdekte dat het ook met papier
kon. Dat heeft geresulteerd in
schalen of vazen die stevig zijn,
maar eruitzien als mooie, zachte
bloemen.
Van Amersfoort heeft de afgelo
pen jaren vaker in galerie
't Haentje te Paart geëxposeerd.
Ze past in de formule die Snoey
hanteert, om vooral variatie te
bieden op het gebied van de ge
bruikte technieken. ,,Ik wil de
mensen graag laten zien dat
kunst meer is dan alleen schil
derijen. Volgens mij is dat aar
dig gelukt."
Tijdens de jubileumexpositie is
ook werk van Snoey zelf te zien.
In de tuin hangen, verborgen
tussen de bomen, dertien gipsen
maskers die ze heeft beschilderd
met acrylverf. „Van kinderen
die hier komen hoor ik vaak dat
het wel een sprookjestuin lijkt.
Met dat idee heb ik iets willen
doen."
De expositie van Nynke van Amers
foort en Iets Snoey is te zien t/m 5 ok
tober, open do, za en zo van 14.00-
16.30 uur.
door A. J. Snel
Na de massale moord op de legbatte
rij- en scharrelkippen is het mo
ment aangebroken om compassie te to
nen met het hoen. Wie tranen plengde
om alle gevederde vrienden die in han
den vielen van de talrijke heren met één
en hetzelfde sofinuinmer en met dezelf
de naam - F. Vogelpest - kan troost
vinden. De mogelijkheid een kip te
adopteren ligt binnen handbereik. De
organisatie die de belangen van de bio
logisch werkende sectoren behartigt,
het Platform Biologica, is een campag
ne begonnen onder de aanmoediging
'Adopteer een kip'.
Biologische kippen zijn gelukkiger kip
pen, meldt de organisatie die optreedt
voor de branches die biologisch produ
ceren. Van Wapse begon de victorie. In
dit Drentse dorp werden zaterdag de
hokken van de familie Donkers open
gezet om naar dagelijks gebruik ruimte
te geven aan de kippen die zich dan een
weg banen naar het weiland waar ze
wurmen gaan ruimen. Dat is leuk om
naar te kijken, net als een koe die staat
te herkauwen in groen gras, versierd
met gele boterbloemen. Nederland
moet weer een beetje worden zoals het
was, meent het Platform Biologica. De
vooruitgang ligt in het verleden.
Het platform meldt niet zonder trots
dat minister Veerman van Landbouw,
Natuurbeheer en Voedselkwaliteit bij
de eerste duizend adoptieouders hoort.
De bewindsman maakt daarmee duide
lijk, zo wordt aangenomen, dat hij de
kip een leven in de buitenlucht toe
wenst. Het moet maar eens afgelopen
zijn met de toestand dat legbatterij die
ren met achttien exemplaren een vier
kante meter moeten delen. En aan het
kappen en knippen van vleugels, sna
vels en tenen dient een einde te komen.
Vandaar de uitvinding van de Foster-
kip. Het Platform Biologica heeft gere
deneerd dat de erkenning van de intrin
sieke waarde van de kip sneller opgeld
zal doen als er sprake is van een directe
betrokkenheid tussen mens en dier. Het
mooiste zou het natuurlijk zijn als iede
re Nederlander in de eigen behoefte aan
eieren zou kunnen voorzien. Maar niet
iedereen is kipfahig. Een hoen met een
beetje avontuurlijke inslag heeft niet
genoeg aan een balkonnetje of een afge
schoten stuk van de slaapkamer en je
moet als kippenhoeder ook nog een
beetje tegen getok, stof en veren kun
nen. Adoptie kan een mooie tussenop
lossing vormen. Het is een soort groot-
Volgens het Platform Biologica zijn biologische kippen gelukkiger kippen.
ouderschap: wel de lusten, niet de
immateriële lasten.
Het werkt aldus: de geïnteresseerde in
een koesterkip betaalt via het Platform
Biologica 29,50 euro per jaar en krijgt
in ruil daarvoor een kip toegewezen op
de boerderij van de familie Donkers te
Wapse. Nou ja, een denkbeeldige kip.
Want de heer Donkers kan er natuurlijk
niet aan beginnen al zijn kippen uit te
rusten met een badge waarop de naam
van het beest staat. Annelijn Steen-
bruggen van het platform: „Wie een kip
adopteert, kan zich een voorstelling
maken van het dier waarvoor hij be
taalt. En via de webcam kan hij de die
ren op de boerderij in Wapse volgen. Je
kunt op die manier zoeken naar een kip
met bepaalde kenmerken en besluiten
dat dat jouw adoptiekip is, die je gaat
volgen. Maar het is natuurlijk een sym
bolische aangelegenheid. Het gaat er
om mensen bewust te maken van wat er
in de bio-industrie gebeurt en ze een
voorstelling te laten maken van hoe het
ook anders kan."
Het geld dat via adoptie wordt verza
meld wordt via het platform gebruikt
om allerlei ontwikkelingen in de biolo
gische landbouw te steunen. Overigens,
de adoptieouder heeft nog in een ander
opzicht te maken met een effect dat de
symboliek overstijgt. Hij mag maande
lijks zes biologische eitjes afhalen bij
een natuurvoedingswinkel in de buurt.
Dat zijn uiteraard niet precies de eitjes
van de anonieme, geadopteerde kip,
maar ze zijn gegarandeerd gelegd door
een hoen dat de vreugde van de vrijheid
proeft.
Bij voorbeeld op het bedrijf 't Huis ter
Mee in Oostkapelle waar wordt vol
daan aan de voorwaarden die worden
gesteld aan de kwalificatie 'biologische
kip': de dieren leven er in vrijheid en ze
krijgen voeding die is gemaakt van bio
logische geteelde gewassen. „Natuur
lijk kan een kip gelukkig zijn", zegt
Hans Dubbelaar, eigenaar van 't Huis
ter Mee. „Een poes reageert toch ook te-
foto Peter Nicolai
vreden als je hem aait. Zo voelt een kip
zich behaaglijk als er geen stress is en
als er ruimte is om op een natuurlijke
manier te leven. Je moet de zaak niet
overdrijven. Een kip is natuurlijk ook
maar een dom dier en geen mens. Maar
j e kunt er wel goed of slecht voor zorgen
en je merkt het verschil in gedrag. Heb
ben kippen het naar hun zin, dan hoor
je, als je een geoefend oor hebt, een te
vreden geluid. Je kunt het bovendien
zien als een kip kwijnt."
Wie een kip adopteert, kan daaraan niet
alleen een knuffelgevoel op afstand aan
ontlenen, maar zal ook, als hij goed op
let, enige vaardigheid in onthechting
opdoen. Als je erin slaagt via de web
cam een kip enige individualiteit toe te
dichten, zul je op een kwade dag ont
dekken dat jouw hoen, met die aparte
glans en kleurstelling, niet meer in het
weiland loopt rond te hollen of ergens
behaaglijk een kuiltje zit te draaien. De
kans is dan groot dat de koesterkip is
bevorderd tot soepkip. Want ook voor
geadopteerde scharrelkippen geldt de
economische wet die onvermijdelijk
voert naar de slachterij. Na zeventig
weken is het bekeken.
Platform Biologica geeft informatie
via: www.adopteereenkip.nl.
