PZC
diverse
modellen
at
Gastconservator exposeert met hergebruik van oude kunsten
Platteland
J
1
Heer Bommel en de Pronen
Casper Hobbes
Rundvlees met pruimen
Centraal Museum Utrecht
van
VOOR MAAR
puzzel
recept
het weer
a
donderdag 25 september 2003
Rome
17
25
27
2
Toonder Studio's
Zeeland: Even droog
Vooruitzichten
Zon
Maan
Nautisch bericht
Waterstanden
O
Europa: Nat noorden
Frans Haks pronkt met neo
-stijl
door Robert Verkerk
Het Centraal Museum in
Utrecht durft! Het in Ne
derland zo vaak verfoeide her
gebruik van oude kunsten, is
door gastconservator Frans
Haks breed uitgemeten in
een grote overzichtstentoon
stelling onder de naam NEO.
Alle neo-stijlen van de afgelo
pen 250 jaar worden in de expo
sitie op soms merkwaardige
wijze gekanteld.
Veel Nederlandse Kunstkijkers
met de grote K hebben neo-stij
len vaak afgedaan als kitsch,
behalve toen kitsch even trendy
werd. Dan was het juist grappig
en gek om bijvoorbeeld een
portret van de koningin in een
rococo-lijst te hebben hangen.
Heerlijk was die overdaad. On
dertussen is het hergebruik van
de klassieke stijlelementen in
alle onderdelen van de cultuur
al eeuwen een keihard gegeven.
Haks kan het waarderen en mag
Advertentie
CnOENEN
STUNT
MIDDELBURG VLISSINGEN GOES
het daarom graag uitstallen.
In negen verschillende zalen
zijn de verschillende facetten
van de neo-stijlen te zien, zoals
rococo, klassiek, barok, natuur,
gemengd en een zaal met mees
terwerken. De meeste objecten
in de tentoonstelling zijn uit de
oorspronkelijke functie ge
haald, omdat niet de functie
maar de vorm van het object
centraal staat. Zo zijn de ver
schillende kasten in de klassie
ke zaal op een twee meter hoge
sokkel gezet. Daardoor moet de
voorbijganger omhoog kijken
om zo nog beter de architectoni
sche stijl in de kasten te ontdek
ken. Kortom, stijlen kennen
geen grenzen en worden in alle
disciplines doorgetrokken.
„Eén van de kenmerken van neo
is een ervaring die op een be
paald terrein is opgedaan, toe te
passen op een ander gebied",
stelt Haks in het boek dat de
tentoonstelling begeleidt. Tot in
de details is de kunstenaar daar
soms mee bezig geweest. In de
vitrines ligt bestek waarin de
dorische, Corinthische en ioni-
sche zuilen zijn verwerkt. Er
staan pendules die qua beeld te
ruggrijpen op de tijd van de Mo
ren en er ligt een eetbord waar
de gotische architectuur in is te
ontdekken.
Voor alle themazalen is een
apart lichtontwerp gemaakt.
Daardoor winnen de objecten
aan kracht.
„De expositie is mede opgezet
om het negatieve idee rond neo
bij de mensen weg te nemen. Het
heeft te lang in een verdom
hoekje gezeten", licht assistent
conservator Anne van der
Z waag toe. Omdat veel neo-stij
len ooit hun weg vonden naar de
grootmoeders huiskamer is juist
ook het traject van paleis tot
huiskamer in beeld gebracht.
Aan de expositie zijn twee the
ma-tentoonstellingen gekop
peld die de neo-stijl laten zien
via het werk van modeontwer
per Aico Dinkla en zijn recycle
haute couture en via de Gothic
mode. Zowel Dinkla als de
Gothic-scène grijpen ver terug
in het verleden. In de projectka
mer Gothic worden zes verschil
lende outfits op een pop ten
toongesteld. Dan valt op dat
deze mode veel kleurrijker is
dan het zwart waar het vaak
voor staat.
De tentoonstelling in het Cen
traal Museum in Utrecht wordt
vrijdag 27 september geopend
en duurt tot 4 j anuari 2004. ANP
Affiche van de tentoonstelling
NEO in het Centraal Museum in
Utrecht, met een naakte gast
conservator Frans Haks.
foto ANP
Door omstandigheden gedwongen, heb ik het
afgelopen jaar m'n standplaats Rome ver
ruild voor een paradijselijk plekje op het
Toscaanse platteland.
Waar ik precies ga wonen, zeg ik niet, want een
eerdere loslippigheid van mij over de schoonheid
van het nog stille gedeelte van Toscane was er
mede de oorzaak van dat een Nederlands reisbu
reau er poolshoogte ging nemen. Gevolg: een Ne
derlandse invasie, iedere week een buslading vol.
Misschien kent u het gevoel: een mooi plekje ge
vonden en plotseling is dat niet meer van jou al
leen. En m'n situatie was in dat opzicht al ernstig
verslechterd: de lieflijke vallei waar m'n tot
woonruimte omgebouwde varkenskotje is gesi
tueerd, was al getuige geweest van een kleine
Duitse invasie. Die zijn erg! Om te beginnen pra
ten ze Duits. Goed, dat is een aangeboren afwij
king. Maar het resultaat voor een Nederlander
die met enig accent Italiaans spreekt is, dat hij
Standplaats
door de autochtonen onmiddellijk voor een
Duitser wordt aangezien.
Nou is ook dat geen onoverkomelijk bezwaar.
Ware het niet dat het type Duitsers dat in mijn
buurt op huizenjacht en vakantie ging tot de pro
gressieve broederschap behoort. Kent u ze? Van
die Volkswagenbusjes met zo'n zonnetje erop om
aan te geven dat de passagiers errug tegen
atoomenergie zijn. Dat slag maakt sinds twee
jaar m'n paradijsje tot een hel. Het is er stil, tot
dat 's avonds een koor van alternatieve Germa
nen de natuur gaat bezingen.
De aanstichter is een architect met veel geld en
land en een te groot huis. Gerd of Johann, ik wil
z'n naam maar niet op papier krijgen, houdt ont
zettend van de natuur. Toen hij telefoon naar z'n
stulp liet aanleggen eiste hij van Telekom Italia
een ondergrondse lijn. Die palen met die draden
eraan, nou dat was maar horizon vervuilend. Te
lekom Italia vond het best.
Tegen betaling van enige duizenden euro's wer
den de draden van de telefoonpalen op het land
van z'n buren ondergronds naar zijn huis geleid.
Zo had mijn Duitse buurman een ongestoorde
blik op de ondergaande zon. Maar arme ik wilde
ook telefoon en de route van de lijn liep over zijn
land. Dat moest dus onder worden. Lijntjes op
palen - het herkenningsteken van eenvoudig
plattelandsleven - mocht absoluut niet. Op palen
zou ongeveer duizend euro kosten, ondergronds
drie tot vier keer zoveel.
Horizontaal:
1. Bijbelse naam; 5. bevel; 6.
taxi (Eng.); 8. reuzel; 11.
woonboot; 13. ter attentie
van; 15. zijde van een schip;
16. deel van een fuik; 18.
muzieknoot.; 19. lidwoord;
20. voorzetsel; 21. voeg
woord; 23. fijn; 25. naschrift;
26. onbewerkt; 28. zwarte
delfstof; 29. soort vuurwerk;
32. uitroep van vreugde; 33.
uitroep Van opluchting; 34.
harde slag'
/'r'
Verticaal
1. Stuk hout; 2. voorzetsel; 3.
tennisterm; 4. blijf staan!; 7.
afgunstig; 9. scheepstakel;
10. hoofd van een klooster;
12. file; 14. slee; 16. een beet
je; 17. zeilschip; 22. thans; 24.
wilde haver; 25. onmeetbaar
getal; 27. rancune; 28. niet
een; 30. olie (Eng.); 31. per
soonlijk vnw.
Op elke regel twee woorden
invullen. Twee of meer eindlet
ters van het eerste woord zijn
meteen de beginletters van het
tweede woord.
Horizontaal:
5. Vrucht waar we tabak van
hebben (5); Hij gaat royaal aan
de leiding in de haven (8);
6. Verstikkend verliefd (5);
Sieraad met een handvat? (7);
7. Tijdens de herfst aanvallen
(7); Talrijk, ook als er een bij
komt (5);
8. Militair waar muziek in zit
(4); Spookt buiten een plaats
(8).
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
J
16
1
19
20
21
22
23
24
26
j:
28
29
30
31
32
33
34
JP42
3
4
5
6
7
Verticaal:
1. Beste smeermiddel (5); De maat van vlees en drank (6);
2. Stinkdier (8); Dit voedsel is geen prettige zitplaats (4);
3. Beroep van een kroegloper (4); Vakken voor predikanten (8);
4. Weg met deze job! (4); Verrijking niet uit voordeel (8).
In deze charadepuzzel zoeken we een woord dat bestaat uit vijf lettergrepen. Elke
lettergreep én het woord zelf zijn hieronder min of meer cryptisch omschreven.
Wat is het gezochte woord?
De eerste is van het
De tweede is eerder dan verwacht
De derde maakt vast
De vierde overdrijft
De vijfde is weinig
En al met al is 't toch een woord
Oplossingen van gisteren:
Citaat:
Gokker, koran, refter, orgie, opslag, vaart, tarbot, galop, Grieks, haaks, IJsland,
wezel, sambal, wazig. Het citaat is van Ossip-Lourië: "Alleen valse mensen zijn
altijd beminnelijk".
Cryptogram:
Horizontaal: 4. Motoren; 5. lichtmis; 7. spot; 9. slof; 10. zeebenen.
Verticaal: 1. Poliep; 2. tophit; 3. kermisbed; 6. scoren; 8. over.
Letterrebus: op w achten
Kraak de Code: 4-2-1-5
3 - 1
©JFS.NL
Maar Gerd en gemalin Gertrude hielden vol: des
noods wilden ze een kleine bijdrage leveren om
het prijsverschil te verzachten, maar daar hield
het ook mee op. „Ik heb me gek betaald en dan zit
ik straks tegen jouw palen aan te kijken", zei de
Duitser. Waarschijnlijk had hij bij zijn telefoon
vriendjes wat Duitse euro's gestrooid, want mijn
aanvraag voor een telefoonverbinding bleek zes
maanden lang of onvindbaar of enorme proble
men op te leveren.
Na talloze telefoontjes en een aantal dreigbrie
ven lijk ik te hebben gewonnen. Volgende week
komen technici van Telekom Italia bestuderen
op welke plekken ze de palen in de grond gaan
slaan.
De oorlog Duitsland-Nederland is intussen het
gespreksonderwerp in eën dorp waar werkelijk
niets gebeurt. Ik vecht tot het einde. Hadden ze
destijds m'n vaders fiets maar niet moeten stelen.
GPD
Hans Geleijnse
Tom Poes had lange tijd zoekend langs de oever van de ri
vier gelopen zonder een spoor van heer Bommel te vinden.
Hij dacht er juist over om weer terug te keren, toen hij een
vreemde beweging in het water gewaar werd, zodat hij ver
baasd bleef staan. „Dat zijn de rare figuurtjes waar ik Pee
Pastinakel mee bezig zag", dacht hij. „Pronen noemde hij
ze. Maar dit is een hele massa! En ze zwemmen allemaal in
de richting van de stad..."
Op dat moment werd hij een klagende stem gewaar, die ijl
over de bruisende stroom tot hem kwam. „Help!" riep de
stem. „Ik... ikkik houd het niet vol... Tegen de st... stroom
in... Dat kannik niet... Niet zo vlug..."
„Heer Ollie!", riep Tom Poes uit. „Gelukkig! Hierheen!"
Hij pakte een tak die daar lag en stak die in de richting van
het verkrampte gelaat dat hij tussen de witte bolletjes
dichterbij zag komen. Verblind greep de drenkeling het
hout vast en liet zich naar de kant trekken. „Recht", pre
velde hij hijgend. „Ik wil recht... Ik wil eruit..." „Het is in
orde, hoor", zei Tom Poes. „U bent haast op de kant en die is
hier laag."
door Bill Watterson
O, MAM, IK VERGAT'T
BIJNA: EEN MEVROUW
BELDE EEN UURTJE
GELEDEN VOOR JE
DAT HOEFT
NIET. ZE IS
NOG AAN
DE LIJN.
Hans Belterman
Het gerecht betreft een voor de wester
se wereld aangepast Japans gerecht
waarvoor wel een Japanse sojasaus moet
worden gebruikt. De sojasaus onder
scheidt zich van alle andere sojasauzen
door de smaak en het feit dat er in de
meeste Japanse sojasauzen geen zout is
verwerkt. Sojasauzen worden in vrijwel
alle landen van Azië gemaakt. De onderlin
ge verschillen in smaak zijn soms heel
groot.
Hoofdgerecht voor 2 personen:
1 theel. orange pekoe thee
6 - 8 grote gedroogde pruimen, ontpit
250 gram mals rundvlees, zoals kogelbief
stuk, aan een stukje
2 eetl. Japanse sojasaus (Kikkoman)
zout
voorts:
4 eetl. mirin, saké, Chinese rijstwijn of dro
ge sherry 1/2 theel. suiker
1 eetl. bruine basterdsuiker
2 eetl. Japanse sojasaus (Kikkoman)
1 1/2 eetl. (zonnebloem)olie
1 grote tomaat, ontveld, vruchtvlees in
smalle reepjes gesneden
Spoel de pruimen enkele malen onder
stromend koud water. Leg ze in een kom.
Breng 4 deciliter water aan de kook. Laat
de thee er 6 minuten in trekken. Zeef de
thee en laat de thee tot lauwwarm afkoe
len. Schenk de thee bij de pruimen en laat
alles6-8 uur staan.
Maak het vlees droog met keukenpapier.
Snijd het vlees in reepjes (ca. 1 x 4 cm.).
Leg het vlees in een komen schenk 2 eetle
pels sojsaus er over. Schep alles enkele
malen om en laat alles tenminste 20 minu
ten staan. Gebruik opnieuw keukenpapier
om het vlees weer droog te maken.
Leg de geweekte pruimen in een pannetje.
Voeg mirin, saké of alternatief, basterdsui
ker, sojasaus en 1 mespunt zout toe.
Schenk er daarna zoveel koud water bij tot
De astronomische herfst is waardig
begonnen. Dinsdag werd in de regio
met moeite de 15 graden overschreden en vielen er nogal wat
buien, die vooral in Zeeland gedurende de nacht doorgingen
In West-Brabant werd het echter helder, rustig en flink koud hier
en daar daalde het kwik tot rond 3 graden en kwam het zelfs tot [01
een graadje vorst aan de grond! Ook in het zuidoosten van
Zeeuws-Vlaanderen werden minima van onder de 5 graden m
gemeten. Na een prachtige zonnige ochtend werd het ook de Vv
afgelopen nacht in het zuidoosten van de regio flink fris, 5 graden
of kouder. Elders bleef het kwik een stuk hoger, aart zee zelfs jib"
10 graden. Vandaag beleven we een mooie herfstdag. De zon I
schijnt volop. Vanmiddag ontstaan er een paar vriendelijke
stapelwolken, die echter niet meer tot een bui zullen uitgroeien
Bij een zwakke tot matige wind uit oost tot zuidoost wordt lokaal deEer
de 20 g raden bereikt. Na een wat minder frisse nacht omdat de rfwet!
wind niet gaat liggen en er wat hoge bewolking overschuift, ;ye£
nemen vrijdag overdag wind
en bewolking geleidelijk verder
toe. Opnieuw wordt het aan de
warme kant, 19 a 20 graden.
In de avond gaat het regenen,
dit op de nadering van een
storing die in de nacht van
vrijdag op zaterdag zal
passeren. Hierachter stroomt
er tijdens het weekeinde koele
re lucht over de regio uit met
een mengelmoes van opklarin
gen en een paar buien.
De middagtemperatuur komt
dan op 17 a 18 graden te
liggen. Zowel in het weerbeeld
als de temperatuur komt na het
weekeinde weinig verandering,
al is de verwachting voor die
termijn onzeker.
Vrij zonnig
Maximumtemperatuur voor vandaag
Minimumtemperatuur voor de komende
■J
liber
weer
vrijdag
zaterdag
zondag
maandag
max.
19°
18°
18°
18°
min.
10°
12°
13°
12°
wind
ZW 4
N 4
Z 4
Z 4
nier Z
jvindi
vandaag
op 7.34 piwo
onder tsjctiev
tek-L
op 6,06
onder 19.
eis in
atieee
Het is rustig en droog met goed zicht en een matige zuidoost
wind, kracht 3. De watertemperatuur is 17 a 18 graden.
DONDERDAG Hoogwater Laag wat»
25 SEPTEMBER uur cm uur cm uur cm uur
Vlissingen 02.15 237 14.32 228 08.25 17020.56
Terneuzen 02.35 261 14.53 252 08.59 18121.23
Cadzand 02.52 231 14.07 221 08.08 16520.32
Roompot Buiten 02.15 183 14.28 169 08.14 11420.40
Roompot Binnen 03.36 1 54 1 5.56 1 38 09.25 10021.55
Zierikzee 03.50 179 16.10 161 09.50 11922.05
Krammersl. West 04.07 188 16.27 169 09.45 12322,10
Hansweert 03.08 273 15.25 261 09.22 19821.53
Stavenisse/Yers. 03.56 183 16.16 166 09.46 12022,OS
VRIJDAG Hoogwater Laag water
NM 26 SEPTEMBER uur cm uur cm uur cm uur
Vlissingen 02.50 261 15.08 249 09.06 18221.35
Terneuzen 03.11 285 15.26 273 09.39 19322.05
Cadzand 02.26 255 14.42 243 08.45 17821.12
Roompot Buiten 02.47 202 1 5.06 1 85 08.49 12121.16
RoompotBinnen 04.15 163 16.36 145 10.05 10122.25
Zierikzee 04.35 189 16.50 169 10.25 12022.40
Krammersl. West 04.56 199 17.16 176 10.25 12422.50
Hansweert 03.47 294 16.01 279 10.06 21022.33
Stavenisse/Yers. 04.41 194 16.50 174 10.26 12122.45
ideJ.
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
_A1_
Samengesteld front
zonnig
licht bewolkt
zwaar bewolkt
lichte sneeuw
-*■ matige sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
isobaar
mvaa
eki
voo
tjeer
Si
en ir
dat vi
:wor<
ekin;
voo:
iruik
knieë
idaa
L vor
i 5 jveel
feraa:
duur
niel
Awi
titze:
idme
e coi
izo'n
de pruimen net onder liggen. Breng alles
langzaam tot het kookpunt. Houd de prui
men daarna zolang tegen de kook aan tot
zegaarzijn (ca. 25 minuten). Laat het kook
vocht van de pruimen zolang koken tot er
door het indampen niet veel meer dan 2
deciliter is overgebleven.
Verhit intussen de wok en laat de olie er
even in rond walsen. Bak het vlees er, on
der voortdurend roeren en omscheppen, 3
minuten in. Strooi er daarna een beetje
zout over.
Presentatie: schep het vlees als bergjes in
het midden van voorverwarmde borden.
Verdeel de tomaten er over. Schep er en
kele eetlepels van het ingedampte kook
vocht van de pruimen over. Schik de prui
men er rondom. Geef de rest van het
kookvocht er apart in een persoons kom
metjes bij. Dien er droog gekookte rijst of
heel licht in weinig olie gebakken mihoen
bij op.
VERWACHTING VOOR DONDERDAGMIDDAG25SE-
Voorlopig, dat wil zeggen tot aan het weekeinde, volgen
lagedrukgebieden en het bijbehorende slechte weereen
noordelijke koers over Europa, zodat het vooral in Scanain
en toe behoorlijk buiig is met een stevige, veelal westen) _JB
De temperatuur bereikt waarden van rond 8 graden in V0IS
17 in Denemarken. Na een koude nacht met op veel plek
aan de grond is het in Duitsland, Polen, Tsjechië en Ooste
vanmiddag vrij zonnig met maximumtemperaturen tusse
20 graden. In Frankrijk is het ook overwegend zonnig en
met 18 tot 25 graden. Nog iets warmer wordt het in Span]
Portugal, maar de maximumtemperatuur blijft onder de
30 graden.
27 september 2003
t/m 4 januari 2004
-vwasmrranWipa»'» uvxvvww,
V-
