Messchelp vooral bestemd voor export
NS vrezen weer voor vallend blad
Grasso weg bij
Wall Street na
kritiek beloning
Alfahulp soms ook
financieel adviseur
tedrijven moeten bij Brinkhorst op matje komen wegens foute rekeningen
k
het bedrijf
7
lof verwerpt
eroep VW
egen hoge
oete EU
rijzen benzine
11 diesel dalen
juitsland
n Frankrijk
timuleren
onomie
profijt
vrijdag 19 september 2003
pho
Achterstanden
Koeling
Geen regelgeving
Onhoudbaar
Populair
Nood
Uitgelegd
'inister leest stroomsector de les
Ie*
ident
week;
lemee
rek
gist
UXEMBURG - Het Hof van
jij istitie van de EU heeft gisteren
(I beroep van de Duitse auto-
(oducent Volkswagen tegen
iafc ra boete van 90 miljoen euro
iro» [gewezen. VW kreeg deze boe
fvan de Europese Commissie
pgelegd omdat het de concur-
tatieregels zou hebben over-
vri
del/er torepronkelijk legde de Euro-
ïtesti se Commissie VW in 1998 een
al» fcordboete op van 102 miljoen
ito. In 2000 werd het bedrag
op® ïlaagd tot 90 miljoen euro,
,®.j '8 altijd de hoogste boete die
EU-autoriteiten tot nu toe
boete heeft overigens geen
i isj fvolgen voor de winst- en ver-
gros esrekening van Volkswagen.
let concern heeft er tijdig een
ftve voor aangelegd, zo ver-
fatde een woordvoerder gis
tel.
n:fg 'dhet oordeel van het Europe-
oortf (W komt er een eind aan een
hlfr "Ibischestrijddieenkelejaren
id» <dt geduurd. De zaak kwam
out p gang doordat Volkswagen
W» ftzijn dealers in Italië in de ja
il": ®Ie8entig verbood om auto's
erkopen aan buitenlandse
iten.
Duitsers en Oostenrij-
ijj (p os wilden in Italië een auto
tl» omdat ze zo duizenden
ASkt Kras goedkoper uit waren. VW
rocK lak daar een stokje voor omdat
61 parallelimport wilde tegen-
?an- Volgens de Europese
•missie belemmerde VW
™ter de vrije verkoop van au-
deSt-Jese,
fi
mei 2001 gaf de Europese
'•missie VW wederom een
®te, van 31 miljoen euro. De
«kant zou in 1996 en 1997 de
n)zen van zijn Passat-model-
>'fUan de dealers in Duitsland
en opgelegd. Deze zaak
«Pt nog. ANP/D PA
N HAAG - De prijzen van
Jz"]e en diesel zijn gisteren
's de tweede prijs-
r aging deze week. Diesel
cent goedkoper.
"tlttlei --
leider Shell rekent nu een
"mesprijs van. 75,9 cent. Ben-
ewerd een cent goedkoper,
r" «ter super plus kost nu
euro en euro ongelood
toP 1,139 euro. ANP
ligda
met gHgnkvgn Lierop
emh 1NHAAG - Minister Brink-
stvanEconomische Zaken is
■lermorgen geschrokken van
kritiek van de metaalwerk-
1311 (trs over de foute rekeningen
•ondernemingen krijgen van
avaiti itriciteitsbedrijven. Hij
sim - iitefde top van de energiebe-
rtzip ijven nog dezelfde dag een
waits lef °P P°ten-
bewindsman wil dat de
Isdiai loonbedrijven volgende week
aalt m 1 ^lD departement tekst en
leg geven. Bij dat gesprek zal
gens, j de toezichthouder op de
ANP ergiebedrijven, Dte, aanwe-
jzijn-
UB
Ml
ERL
[LIJN - Duitsland en Frank
er rjk willen de Europese econo-
raris'() e extra stimuleren door de
igeku mende jaren op grote schaal
ontjj investeren in transport, tele-
id ij mmunicatie en onderzoek en
ilwikkeling. Bondskanselier
iröder en president Chirac
381 amen dit gisteren overeen
lens beraad in Berlijn.
en bi
rdB increte bedragen van de in-
Ju steringen zijn niet bekendge-
aakt. Uit Franse regerings
top ingen werd duidelijk dat het
ai om circa 3 milj ard euroDe
iropese Investeringsbank
zal voor het merendeel
|ode financiering moeten zor-
O
K gaat om tien investermgs-
ojecten. Daaronder zijn de
m oometwerken van de hoge-
ekeu elheidstreinen ICE (Duits-
Hk ld) en TGV (Frankrijk). Voor
moeten de netwerken met
aar zijn verbonden. Ook wil-
paiti iDuitsland en Frankrijk geld
ipe >ken in digitale radio en tele
com iie, breedbandkabelnetwer-
nsan en duurzame energiebron-
.DPA/AFP
1 Dffl
De werkgeversorganisatie
FME/CWM liet gistermorgen
via Radio 1 weten dat tussen de
30 en 40 procent van de energie
rekeningen van de bedrijven
fouten bevat. Voor het vrijma
ken van de elektriciteitsmarkt
voor middelgrote bedrijven,
twee jaar geleden, was dat nog
10 tot 15 procent.
Nu bedrijven kunnen kiezen uit
verschillende stroomleveran-
ciers gaat er volgens FME/CWM
veel fout bij de overdracht van
gegevens tussen meetbedrijven,
netbeheerders en leveranciers.
Brinkhorst zegt niet van mening
te verschillen met de grote ener
giebedrijven over de wenselijk
heid van de liberalisering, maar
wil wel dat de stroombedrijven
orde op zaken gaan stellen.
Nu de liberalisering van de con
sumentenmarkt in zicht komt,
is voor de D66-bewindsman 'de
maat vol'. ,,De eerste de beste
bakker op de hoek weet hoe hij
een factuur moet opstellen,
maar de energiebedrijven die
een rol denken te gaan spelen op
de internationale markt blijken
daartoe niet in staat."
„Het hindert mij dat mensen die
zichzelf rijp achten voor de ho
geschool van de Europese Unie,
in eigen land fröbelwerk laten
zien op het niveau van de kleu
terschool," zo schrijft Brink
horst.
De energiebedrijven ontkennen
niet dat er fouten worden ge
maakt bij het opstellen van re
keningen. Ze melden zelt dat ze
nog altijd te maken hebben met
factureringsachterstanden.
EnergieNed, de brancheorgani
satie van energiebedrijven in
Nederland, waagt zich niet aan
een schatting van het aantal
foute rekeningen, maar denkt
dat het percentage in werkelijk
heid veel lager ligt dan de 30 tot
40 procent die is genoemd dooi
de F ME.
Volgens de woordvoerder speelt
mee dat na de opening van de
energiemarkt voor middelgrote
bedrijven veel gewerkt is met
geschatte meterstanden. „Dat
corrigeert zich na verloop van
tijd vanzelf." ANP
door Marcel Proos
UTRECHT - Treinreizigers kunnen deze
herfst last ondervinden van gladde sporen
en vierkante wielen. Dit ondanks de uitge
breide voorzorgsmaatregelen die de Neder
landse Spoorwegen namen om problemen te
voorkomen. De natuur laat zich niet dwin
gen, liet de vervoerder gisteren weten.
Vorig najaar vielen veel treinen uit wegens
beschadigde wielen. Door een combinatie
van bladeren, roest, olie en vocht werden de
rails erg glad. De treinen hadden hierdoor
een langere remweg en kwamen langzamer
op gang. Ook blokkeerden of slipten de wie
len geregeld. De NS zeggen zich dit jaar
goed te hebben voorbereid op de herfst. Het
bedrijf investeerde 17 miljoen euro in aller
lei maatregelen om de vierkante wielen te
voorkomen. Zo hebben de NS een waar
schuwingssysteem voor gladheid. De be
doeling is dat machinisten een sms'je krij
gen als ergens gladde sporen worden gesig
naleerd. Drie treinstellen hebben boven
dien als proef een zandstrooier aan boord.
Als de wielen slippen, spuit dit apparaat
zand op de rails. Verder zijn de wielbanden
van de treinen vernieuwd en zijn er extra
voorraden met reserveonderdelen. De capa
citeit van de kuilwielenbanken, waar vier
kante wielen gerepareerd worden, is ver
groot. De onderneming probeert in de herfst
met voordeelacties meer passagiers te lok
ken. Elke zondag bijvoorbeeld kunnen
mensen met een bepaalde achternaam gra
tis reizen. Komende zondag zijn dat fami
lies met een winderige naam, zoals Van
Waaijens en Storm. ANP
door Inge Heuff
KAMPERLAND In Italië en Spanje
geldt het diertje als een delicatesse, in
Nederland hebben alleen de sportvissers
er belangstelling voor, als aas. Het
schelpdiertje ensis ensis wordt gevangen
op de Noordzee op een diepte van tien tot
vijftien meter. Schelpdierenvisserij En
sis BV uit Kamperland bedient, in sa
menwerking met Seafarm BV, deze
nichemarkt. Per jaar wordt ongeveer
driehonderd ton verhandeld.
Aan de rand van de Oosterschelde, met
uitzicht op de kering, wordt een voor Ne
derland ongebruikelijk schelpdier ver
handeld: de ensis ensis, beter bekend als
messchelp. Niet dat dit schelpdier in Ne
derland niet voorkomt. Geregeld zijn de
Naam:
Ensis BV/Seafarm BV
Plaats:
Kamperland
Sinds:
1996
Aantal werknemers:
15
Omzet:
circa 1,5 miljoen euro
schelpen op het Noordzeestrand te vin
den. Maar de ensis ensis wordt vooral ge
vangen en verhandeld voor de consump
tie en als gerecht zul je het zelden op een
Nederlandse menu kaart aantreffen.
„De afnemers zitten voornamelijk in
Spanje en Italië", legt directeur van
schelpdiervisserij Adri Bout uit. „Ook
Portugal en Frankrijk kopen wel in. In
Nederland wordt het door de sportvisse-
rij afgenomen. Die gebruikt het als aas en
dat werkt perfect."
Bout vist met zijn trawler KG 8, met de
naam Ensis, op de ensis ensis. Deze kan
elf tot vijftien centimeter lang worden.
Bout heeft een speciale en precieze vis-
methode ontwikkeld voor het zeer
kwetsbare schelpdier. Hij heeft hiervoor
octrooi gekregen. Door gericht lucht te
injecteren in de zeebodem komt het dier
tje naar boven, waarna het met een korf
opgevist wordt. Op deze wijze worden
banken 'begroeid' met ensis telkens
voorzichtig uitgedund. Volgens Bout zijn
de banken met twee dagen weer volledig
verdeeld. Door de gerichte vangst is er
geen bijvangst en Bout noemt deze visse
rij dan ook zeer milieuvriendelijk. „De
bodem wordt nauwelijks verstoord. We
kunnen bij wijze van spreke tot op de
centimeter bepalen waar we vissen."
De KG 8 ligt bij de Roompotsluis. Komt
er een bestelling binnen, dan wordt er
uitgevaren. „Onze kracht ligt in het dag
vers aanleveren op bijvoorbeeld de
markt van Napels", weet Bout. „Omdat
het een beperkte markt is, wil ik de ont
wikkelingen zelf in de hand houden en
leveren we alleen op bestelling."
Na de vangst worden de schelpdiertjes
direct aan boord gesorteerd, verwaterd
en opgeslagen in kisten in de koeling. De
kleintjes zet de visser terug om door te
groeien. In een koelwagen worden de kis
ten naar Seafarm gebracht. Seafarm is
een tarbotkwekerij die ook de handel en
distributie van de ensis uitvoert.
Daar krijgen de ensis een nawasbeurt en
worden ze gebundeld, afgewogen tot een
kilo en in een netzakje verpakt met alle
productinformatie.
Bout is jaren op zoek geweest naar een
machinefabriek die voor hem de bundel
machine kon ontwerpen. Nu, na ruim zes
jaar, heeft hij een machine die hem be
valt. „Het gaat om een nat, kwetsbaar en
levend product. Dat vraagt om speciale
aanpassingen die niet iedereen kan ma
ken. Ik ben dan ook heel tevreden met dit
apparaat."
De zakjes messchelpen worden in een po
lystyreen doosje met een koelelement ge
plaatst en zijn dan klaar voor transport.
Via hun agent in Spanje en verdelers in
Italië komen de messchelpen bij de res
taurants en een enkele supermarkt te
recht.
Bout: „Het afgelopen jaar was er vooral
veel vraag naar diepvries. Dit jaar is de
situatie eerder omgekeerd en leveren we
veel vers aan." Als de messchelpen diep
gevroren worden, gebeurt dit door mid
del van stikstof. Volgens Bout is dat kwa
litatief de beste methode.
Kwaliteit is voor Bout van essentieel be
lang. Hij wil bij de top horen, maar is als
zodanig niet herkenbaar. Hij pleit dan
ook voor een normeringsysteem voor de
ensis. „Als er een kwaliteitsaanduiding
komt, wordt het voor de koper duidelijk
wat ik lever. Dan kan ik me onderschei
den van concurrenten."
Er zijn in Ierland, Portugal en Spanje en
kele kleinere vissers actief en in Neder
land heeft Bout twee concurrenten op dit
gebied. Maar er zijn wel zestig schelp
diervisvergunningen. „Er is totaal geen
regelgeving op dit gebied", vervolgt hij.
„Al vanaf het begin in 1996 hebben wij
gevraagd om het vergunningensysteem
te herzien om overbevissing van de
schelpdieren tegen te gaan. Maar tot op
heden geven ze in Den Haag niet thuis."
Dat weerhoudt Bout er niet van om ver-
Per jaar wordt ongeveer drie ton verhandeld.
der te investeren in zijn bedrijf. Voor de
komende drukke kerstperiode moet de
nieuwe produetiehal klaar zijn. Hierin
moet de nieuwe verwerkingshal, koelhal,
opslag en reparatiewerkplaats komen.
Om de hal te kunnen bouwen, zullen er
enkele van de negentien bassins van Se
afarm, met daarin gekweekte zeebaars,
verdwijnen. „Ik blijf tarbot kweken, al is
de Nederlandse consument nog niet rijp
voor gekweekte vis. De afnemers zijn
voornamelijk Japanse en Chinese groot
handelaren die ze weer bij de restaurants
afzetten, allemaal vers en dus levend."
Ook voor de ensis geldt dat de Neder-
foto Dirk-Jan Gjeltema
landse markt er niet rijp voor is, behalve
dan als aas voor de sport visserij. „De
structuur van het vlees lijkt wat op die
van de inktvis. De ensis is heel lekker
even vlug onder de grill. Ol de schelp kort
om en om bakken in de koekenpan met
olijfolie en knoflook."
Om de consument een handje te helpen,
heeft Bout, samen met Syntens, topkoks
die verbonden aan de koksschool in Mid
delburg gevraagd om recepten te beden
ken voor de ensis.
Deze 26 recepten zijn op de internetpagi
na www.ensis-holland.com terug te vin
den.
foto Marcel Antonisse/ANP
Een trein wordt bij NedTrain in Amsterdam voorzien van een nieuw antiblokkeersysteem (ABS).
door Jaap van Wesel
WASHINGTON - Onder
druk van de top van het Ame
rikaanse bedrijfsleven heeft
Richard Grasso, de president
van de beurs op Wall Street
ontslag genomen. Grasso
was onder toenemende druk
gekomen om op te stappen in
verband met de exorbitante
beloning van 140 miljoen
dollar die hij had bedongen.
Nadat de raad van bestuur
van de New York Stock Ex
change een aantal weken een
afwachtende houding had
aangenomen, werd er in de
afgelopen dagen een lawine
van kritiek over het hoofd
van Richard Grasso uitge
stort. Het belangrijkste ar
gument daarvoor was dat het
toch al geschokte vertrou
wen in de Amerikaanse ef
fectenbeurs door de volgens
velen schandalig hoge belo
ning van de president nog
verder ondermijnd zou wor
den.
Grasso zei in een verklaring
dat hij met grote tegenzin be
sloten had zijn ontslag aan te
bieden. Hij heeft de laatste
dagen met klem betoogd dat
zijn werk en niet zijn belo
ning het criterium moet zijn
voor zijn al dan niet aanblij
ven.
Woensdag vocht Grasso nog
de hele dag voor zijn baan,
maar zelfs zijn vrienden ga
ven te kennen dat zijn positie
onhoudbaar was geworden
en dat hij er beter aan deed
het belang van de beurs bo
ven zijn eigen belang te stel
len.
Intussen begonnen ook
steeds meer vooraanstaande
Amerikaanse politici zich
met de affaire te bemoeien.
De Democratische senator
en presidentskandidaat Jo
seph Lieberman was de eer
ste die openlijk aandrong op
het heengaan van Grasso.
Liebermans Democratische
medekandidaat senator
John Edwards volgde diens
voorbeeld. Na een stormach
tige debat binnen de raad
van bestuur van de New York
Stock Exchange werd
woensdag uiteindelijk met
meerderheid van stemmen
besloten het ontslag van
Grasso te aanvaarden.
De storm van verontwaardi
ging stak op toen drie weken
geleden bekend werd dat
Grasso een beloningspakket
van maar liefst 140 miljoen
dollar plus nog een bonus van
40 miljoen dollar zou ont
vangen. Daartoe had de raad
van bestuur besloten, waarin
een aantal topmannen van
het Amerikaanse bedrijfsle
ven zitting hebben. Omdat
Grasso geacht wordt toezicht
uit te oefenen op de handels
wijze van diegenen die over
zijn salaris beslissen, werd de
indruk gewekt van een be
langentegenstelling.
Grasso was de populairste
directeur die Wall Street ooit
gehad heeft. Hij werd een
soort van volksheld vanwege
de manier waarop hij de na
sleep van de terreuraansla
gen op 11 september 2001 be
handelde. Grasso zorgde er
voor dat de New Yorkse ef
fectenbeurs na enkele dagen
weer openging, al liet hij zich
voor die heldendaad wel met
5 miljoen dollar extra belo
nen.
Verder gaf hij Wall Street een
nieuw gezicht door het slaan
op de gong bij de opening van
de handel door bekende per
sonen zoals boxer Moham
med Ali te laten verrichten.
Een beursexpert merkte
woensdag op dat het de eer
ste keer is in de Amerikaanse
geschiedenis dat iemand die
goed werk heeft gedaan moet
opstappen, omdat hij te veel
verdient. GPD
door Hans Sonders
Alfahulp is de eigentijdse be
naming voor iemand die in
de huishouding helpt. Met name
bij mensen die door ziekte of
handicap hun woning niet zelf
schoon kunnen houden. „Maar
hij of zij is meer dan schoonma
ker alleen", legt de Purmerend-
se alfahulp Alie Rehling uit. „Er
wordt ook op gelet of het met de
betreffende mensen wel 'een
beetje goed gaat'."
Rehling heeft dat laatste on
langs in praktijk gebracht. Bij
het oudere echtpaar waar ze
werkte, ontdekte ze niet alleen
financiële zorgen, ze droeg ook
een oplossing aan. Daarmee
hielp ze het paar aan aardig wat
onverwachte inkomsten. Nota
bene rechtstreeks afkomstig
van de belastingdienst.
Voor een goed begrip van de
zaak: in 2001 is het Nederlandse
belastingstelsel ingrijpend ge
wijzigd. Het jaar 2001 was ook
voor het oudere, hulpbehoeven
de echtpaar waar Arie Rehling
werkte, gedenkwaardig. De
man werd 65 en ging met pensi
oen.
Tot dat moment genoot hij een
uitkering in het kader van de
arbeidsongeschiktheidswet
(WAO). Vanaf 2001 werd dat de
AOW. Nu hadden hij en zijn, een
paar jaar jongere, echtgenote
wel verwacht dat ze er daardoor
in inkomsten op achteruit zou
den gaan. Maar zo veel? Ze stel
den zich er echter op in. Zo goed
en zo kwaad als het ging.
Soms was het met de financiën
evenwel zo krap gesteld dat ze
hun nood klaagden bij de alfa
hulp. Alie Rehling dus. En die
was op de hoogte van een be
langrijke verandering in het
nieuwe belastingstelsel: de ver
zelfstandiging. Die houdt in dat
vanaf 2001 echtgenoten of an
derszins fiscale partners zelf
standig voor de belasting wor
den aangeslagen. Dit betekent
tevens dat de belastingvrije som
niet meer voor hen beiden bij de
verdienende of een uitkering
ontvangende levensgezel in
mindering wordt gebracht. De
andere partner heeft daar zelf
standig recht op. Ook indien hij
of zij helemaal niets verdient,
zoals in het geval van het oudere
echtpaar in Purmerend. Maar
die had wel het geluk dat het
Alie Rehwling was die hun huis
schoon hield. 'En ook een beetje
op ze let of het wel goed gaat.'
„Ik wist van de algemene hef
fingskorting", legt Alie uit.
„Want die moet ik zelf ook aan
vragen, vandaar." Toen ze ont
dekte dat het echtpaar het zon
der die belastingkorting moest
doen, greep ze in. „Ze waren er
gewoon van uitgegaan dat hun
lagere inkomen een gevolg was
van de overstap van WAO naar
AOW."
Ze heeft er inmiddels voor ge
zorgd dat het paar de algemene
heffingskorting over 2001 en
2002 alsnog heeft ontvangen,
een welkom extraatje van bijna
3500 euro. En maandelijks stort
de belastingdienst gedurende
de rest van 2003 een kleine 300
euro per maand op hun reke
ning. Dat is het reguliere
maandbedrag plus het bedrag
per maand van de eerste zes
maanden van dit jaar dat ze nog
te goed hadden.
Hoe het toch kon dat de betref
fende mensen niet van de belas
tingherziening op de hoogte wa
ren? Een woordvoerder van de
belastingdienst zegt het niet te
weten. Ze legt uit dat ze er alles
aan hebben gedaan om iedereen
over de nieuwe regeling in te
lichten. „Maar ja, er glipt er wel
eens eentje tussendoor. In de zo
mer van 2000 hebben alle men
sen in de toenmalige tariefgroep
drie, gehuwden of fiscaal sa-
menlevenden, een brief ontvan
gen over de belastingherzie
ning. Daarnaast hebben we tv-
spotjes uitgezonden en brochu
res verspreid."
Voor alle duidelijkheid wordt
het hierbij nog eens uitgelegd:
iedereen die jonger is dan 65
jaar en zelf geen inkomen heeft
maar wel een verdienende part
ner, heeft recht op de algemene
heffingskorting. Voorwaarde is
dat de verdienende partner
minstens 1766 euro per jaar aan
belasting betaalt. Is dit minder,
dan wordt in verhouding ook de
'algemene heffingskorting' la
ger.
De uitkering kan worden aan
gevraagd met behulp van het
formulier voor de 'Voorlopige
teruggaaf'. Mensen die alsnog
over 2001 en 2002 de uitkering
willen ontvangen, kunnen die
via een zogenoemd T-biljet aan
vragen. GPD