Dikke ballerina verdeelt Russen
Oud-Navobevelhebber
Clark meldt zich als
presidentskandidaat
Europese Commissie
wil af van vetorecht
7
Apen staken net als mensen bij ongelijke betaling
Indonesische autoriteiten jagen 'krakers' hun huis uit
Spaanse rechter Garzón
klaagt Bin Laden aan
Krnojelac ziet celstraf in
hoger beroep verdubbeld
Saddam suggereerde slechts nucleaire capaciteit te hebben ter afschrikking
donderdag 18 september 2003
Aantal leeuwen
buiten reservaat
daalt drastisch
Winkelend
stel krijgt ruzie
na 72 minuten
Nederlanders gepakt voor smokkel
Servië opnieuw naar stembus
Straf voor verzinnen dode zoon
Motie anti-homohuwelijk verslagen
Duitse politie pakt neonazi op
Hoofdrol
vanonze
redactie buitenland
BALTIMORE - Niet alleen men
sen haten het om slecht te wor-
jen betaald. Onderzoek aan de
diversiteit van Emory in de
Amerikaanse staat Georgia
it aan dat kapucijnapen die
,en stenen muntje leerden rui
len voor een stuk komkommer
het werk neerlegden als ze za
gen dat een andere aap voor het
zelfde klusje een betere belo
ning kreeg, namelijk een druif.
Vaak gooiden apen het muntje
weg, weigerden ze van de kom
kommer te eten of gaven ze de
komkommer zelfs aan de andere
aap. De onderzoekers leiden uit
hun observaties af dat de mens
en de aap mogelijk allebei een
gevoel van rechtvaardigheid
hebben geërfd van een evolutio
naire voorvader. „Het sugge
reert dat we op deze manier zijn
geëvolueerd", zegt onderzoek
ster Sarah Brosnan, wier studie
in samenwerking met haar Ne
derlandse collega Frans de Waal
vandaag wordt gepubliceerd in
het tijdschrift Nature. Een on
derzoeker van kapucijnapen
aan de universiteit van New
York in Stony Brook, die niet bij
het project betrokken was,
werpt tegen dat het gedrag van
de apen mogelijk is aangeleerd
in gevangenschap. Brosnan ver
dedigt zich door te stellen dat
aangeleerd gedrag pas tot stand
komt als een individu wordt be
loond voor een bepaald gedrag.
„In ons onderzoek kreeg het in
dividu daarentegen juist geen
beloning voor het vertonen van
een bepaald gedrag, in dit geval
het weigeren van de ruil", aldus
Brosnan. AP
Irak was wapens al tien jaar kwijt
mnnnze redactie buitenland
SIDNEY - Irak heeft waar
tien jaar geleden zijn
Massavernietigingswapens al
itmietigd, maar president Sad-
Jim Hoessein wekte de sugges-
tie dat hij ze nog wel had ter
afschrikking. Dat heeft de voor-
jalige VN-wapeninspecteur
lans Blix gisteren gezegd voor
((Australische radio.
kom meer en meer tot de
conclusie dat Irak, zoals het zelf
5«kvolhield, bijna alles van wat
let had in de zomer van 1991
jeeft vernietigd", aldus Blix.
lis verklaring voor het feit dat
de suggestie wekte dat
het"nog wel over massavernieti
gingswapens beschikte, zei hij:
Je kan een bord ophangen met
jas op voor de hond', zonder
een hond hebt."
kil'991 vond het Internationaal
Itoomenergie Agentschap
in Irak een geheim kern-
npenprogramma. De Iaea be
steedde vervolgens zeven jaar
aan de ontmanteling van Iraks
nucleaire capaciteit, totdat zijn
inspecteurs in 1998 het land uit
terden gegooid.
folgens Blix waren de Verenig-
ieStaten al op de hoogte van de
mogelijkheid dat Irak geen
massavernietigingswapens
meer had. De Amerikaanse pre-
sident Bush hield steeds vol dat
ie aanwezigheid van massaver
nietigingswapens een invasie
van Irak rechtvaardigde.
Opname
De Arabische satellietzender Al
Arabiya heeft gisteren een nieu-
we geluidsopname van de ver-
dreven Iraakse president Sad
dam Hoessein laten horen. Hij
roept op de band de Iraakse
LONDEN - Het aantal leeuwen
en andere grote katachtigen in
Afrika neemt drastisch af. Wa
ren er twintig jaar geleden nog
circa tweehonderdduizend
leeuwen, nu bestaat de popula-
lieuit slechts drieëntwintigdui-
rend dieren. Ook het aantal an
dere roofdieren, zoals jachtlui
paarden, is schrikbarend ge
daald.
Dit blijkt uit onderzoek van
Laurence Frank, als biologe
verbonden aan de universi
teit van Californië, dat gis
teren in het wetenschappelijk
New Scientist is gepubli
ceerd.
Binnen de reservaten blijven de
leeuwenpopulaties stabiel,
maar buiten deze gebieden ver
dwijnen de dieren in hoog tem
po. Oorzaak is volgens Frank
tet toenemende vuurwapenbe
zit. Een andere reden is de be-
olkingsgroei. Hierdoor is er
neer vee dat beschermd moet
worden.
Joch is er volgens de biologe
lans op verbetering. Ze wijst op
project in Kenia, waarbij
mensen met wilde dieren sa
menleven zonder dat dat hoge
Men met zich meebrengt. Het
project betrekt de lokale bevol-
bij het behoud van de na
tuur, waarbij rekening wordt
pouden met de belangen van
demensen .ANP/DPA
mannen en vrouwen op de strijd
met de Amerikanen aan te gaan
en eist van de Amerikanen dat
ze zich onvoorwaardelijk uit
Irak terugtrekken.
„Nu breng ik jullie aangenaam
nieuws. De verliezen beginnen
de rangen van de vijand in hoog
tempo aan te vreten jullie
moeten jullie greep op het land
vergroten en de gewapende
strijd voortzetten"zegt de spre
kertot de Irakezen over de Ame
rikaanse bezettingsmacht. Ook
spoort hij de Irakezen aan te de
monstreren tegen de bezetting
van hun land en geld te doneren
aan verzetsgroepen.
Nieuwsredacteur Aymen Ga-
ballah van Al Arabiya zei dat de
zender de opname gisteren in
Bagdad ontving. Zoals gewoon
lijk belde iemand naar het kan
toor van de zender in de Iraakse
hoofdstad met de melding dat
hij een opname van Saddam
had. „Ze leggen de opnameband
op een plek in de buurt en wij
halen hem op", aldus Gaballah.
De vorige opname die Al Ara
biya in handen kreeg, dateert
van 1 september. Het was nog
onmogelijk om te achterhalen of
de spreker op de opname echt
Saddam Hoessein was. Ervaren
beluisteraars van de verdreven
Iraakse dictator meldden dat de
stem wel erg op die van, een ove
rigens erg vermoeide, Saddam
leek. ANP/AFP/AP
JAKARTA - Een Indonesische vrouw draagt een koffer met spullen, terwijl een man met een katapult naar de politie schiet. De Indonesische autoriteiten begonnen gisteren
met de ontruiming van het wooncomplex. Volgens hen waren de bewoners 'krakers'. Politie treedt in het hele land op tegen immigranten. Volgens mensenrechtenorganisaties
gaat het om gevluchte inwoners van Atjeh. Bij gevechten tussen autoriteiten en de bewoners raakten tien mensen gewond. foto RTR
LONDEN - Een man en een
vrouw die samen winkelen krij
gen na gemiddeld 72 minuten
ruzie. Op dat moment heeft de
man er genoeg van.
Dat blijkt uit onderzoek van een
Britse psycholoog. Hij onder
zocht het winkelgedrag van
ruim twintigduizend mensen.
Volgens wetenschapper Tim
Denison ontplooien winkelende
mannen hun oer-jachtgedrag.
Ze hebben een doel voor ogen,
zoeken dat en slaan toe. „Voor
mannen is het belangrijk dat ze
ook krijgen wat ze voor ogen
hadden."
Vrouwen daarentegen zijn eer
der verzamelaars, ze zoeken
meer rond zonder per se een doel
voor ogen te hebben. Ze hebben
wel een beter 'killer instinct'
door hun niet aflatende speur
tocht naar koopjes. ANP
van onze redactie buitenland
MADRID - De Spaanse onder
zoeksrechter Baltasar Garzón
heeft gisteren 35 personen aan
geklaagd wegens betrokken
heid bij de aanslagen van 11
september 2001 in de Verenigde
Staten. Onder hen is de leider
van het terreurnetwerk Al Qae-
da, Osama bin Laden, en een
onlangs gearresteerde verslag-
gever van de Arabische nieuws
zender Al Jazeera.
De aanklacht tegen Bin Laden is
onderdeel van een proces tegen
een Spaanse cel van Al Qaeda.
Garzón heeft Interpol gevraagd
de terroristenleider te arreste
ren en hem uit te leveren aan
Spanje. Volgens de onderzoeks
rechter is er bewijs dat de aan
slagen deels in het Zuid-Euro-
pese land zijn voorbereid.
SLpnze redactie buitenland
fEN HAAG - De in april vorig
jaar door het Joegoslavië-Tri-
unaal wegens misdaden tegen
e menselijkheid en oorlogs
daden tot 7,5 jaar cel veroor-
e™e Bosnische Serviër Milo-
j Krnojelac is gisteren in
.0jjer beroep veroordeeld tot
V1) ien jaar gevangenisstraf.
Kamer van Beroep van het
ibunaal onder voorzitter-
Pap van Claude Jorda oor-
eelde dat de rechters in 2002
jPojelacs verantwoordelijk-
Jro voor en schuld aan een aan-
Ponten uit de aanklacht ten
hte niet of niet zwaar ge-
nebben meegewogen,
nojelac werd veroordeeld
dnszijnrolals commandant
d gevangenis in de buurt
het Oost-Bosnische Foca.
J ens het uiteenvallen van
Joegoslavië werden er niet-Ser-
viërs opgesloten, gemarteld,
mishandeld en gedood.
De Kamer van Beroep achtte
Krnojelacs rol daarbij promi
nenter dan de rechters in eerste
instantie. In beroep werd daar
om gisteren de omvang van de
verantwoordelijkheid en scnuld
van de veroordeelde groter ge
oordeeld. Krnojelac wist precies
waar hij aan meewerkte en wat
hij door nalaten niet voorkwam,
stelden de rechters in hoger be
roep.
Hij is niet slechts medeplichti
ge, maar ook dader geweest.
Voorts acht de Kamer van Be
roep, in tegenstelling tot de
rechters vorig jaar, Krnojelac
wel schuldig aan moord en fol
tering als onderdelen van mis
daden tegen de menselijkheid
en oorlogsmisdaden. Krnojelac
was verbouwereerd over de ver
dubbeling van zijn straf. ANP
door Frank Hendrickx
MOSKOU - Een enorme foto op
de voorpagina gooide het dag
blad Gazeta er gisteren tegen
aan om het grote nieuws te bren
gen: de prima ballerina van het
roemruchte Bolsjoj-theater, lie
veling van de roddelbladen en
favoriet van alle Russische
mannen, is deze week op staan
de voet ontslagen. Anastasia is
te dik.
Iedere Rus zou haar willen op
tillen, behalve de dansers van
het Bolsjoj. Die krijgen al rug
pijn als ze kijken naar Anastasia
Volotsjkova, de Anna Koerniko-
va van het Russische ballet. Ze is
1,69 meter lang en vijftig kilo
zwaar, zegt ze zelf, maar vol
gens critici moet een danspart
ner in werkelijkheid veel meer
kilo's tillen.
„In ieder interview maakt onze
directeur me tien centimeter
langer", jammerde de veronge
lijkte Volotsjkova. En dat ze te
veel ijsjes eet is onzin. „Ik eet te
genwoordig alleen blaadjes spi
nazie en groenten."
Volotsjkova is langer dan de ge
middelde danseres. Alleen Jev-
gini Ivantsjenko gooide haar ja
renlang trouw de lucht in, maar
sinds de 'krachtige en nederige
danser' spoorloos is verdwenen,
probeert iedereen een duet met
de grote ster te mijden. De angst
voor blessures is te groot. Al
wordt gefluisterd dat de nukken
van de vedette ook afstotend
werken.
Een dag voor de première van
Danseres Anastasia Volotsjkova meldt zich, vergezeld van een
bodyguard, bij een Moskousetv-studio. foto Mikhail Galustov/AP
WENEN - De Oostenrijkse politie heeft twee Nederlanders en
twee Polen gearresteerd wegens de smokkel van meer dan
230.000 xtc-tabletten. De arrestaties vonden al vorige week
plaats, maar werden in het belang van het onderzoek pas gis
teren bekend.
De mannen werden gearresteerd in Wenen. In koffers die de
arrestanten op hun hotelkamer hadden staan, trof de politie
circa zeventig kilo xtc aan. Ongeveer vijftigduizend tabletten
waren verborgen in de reserveband van de auto waarmee ze
van ons land naar de Oostenrijkse hoofdstad waren gereden.
De xtc-vangst is een record voor het Alpenland. ANP
BELGRADO - De inwoners van Servië-Montenegro gaan op
16 november opnieuw naar de stembus om een president te
kiezen. Dat heeft de voorzitter van het parlement, Natasa Mi-
cic, gisteren bekendgemaakt. Eerdere verkiezingen, in okto
ber en december vorig jaar, mislukten doordat minder dan de
helft van de kiezers kwam opdagen.
Micic is behalve parlementsvoorzitter ook de waarnemend
president van de Balkanrepubliek, die samen met Mon
tenegro een losse federatie vormt. ANP/DPA
NEW YORK - Een Amerikaan, die had gelogen dat zijn zoon
was omgekomen bij de aanslagen op het World Trade Center
in New York, is dinsdag veroordeeld tot minimaal elf en maxi
maal 33 jaar gevangenisstraf. De man streek met zijn leugen
160.000 dollar op uit een liefdadigheidsfonds, ter compensa
tie van de kosten voor de begrafenis en rouwbegeleiding die
hij zou hebben gemaakt.
De 54-jarige Cyril Kendall, vader van twaalf kinderen, ver
zon er volgens de aanklagers een dertiende kind bijzoon Wil
fred, die op 29-jarige leeftijd zou zijn omgekomen bij de aan
slagen op het WTC. Vier kinderen van Kendall bevestigden in
de rechtszaak tegen hun vader dat ze een broer hadden die
Wilfred heette. De aanklagers gaan de vier nu aanklagen we
gens meineed. AP
OTTOWA - Het Canadese parlement heeft onofficieel steun
verleend aan regeringsplannen om het homohuwelijk te lega
liseren. Dinsdag stemde een zeer kleine meerderheid van
volksvertegenwoordigers tegen een niet-bindende motie die
herbevestigde dat het huwelijk alleen voor heteroseksuelen
is.
Het door liberalen gedomineerde Lagerhuis stemde met 137
tegen 132 de motie van de conservatieve oppositionele Cana
dese Alliantie weg. Veel parlementariërs van de Liberale Par
tij stemden tegen de motie. ANP/RTR
KARLSRUHE - De Duitse politie heeft een zeventienjarige
vermoedelijke neonazi gearresteerd die in contact zou staan
met de extreem-rechtse groep die afgelopen week in München
werd opgerold. Het Openbaar Ministerie in Karlsruhe heeft
dat gisteren gemeld. De tiener wordt verdacht van lidmaat
schap van een terroristische organisatie, aldus het OM.
De politie arresteerde vorige week al zeker tien neonazi's op
verdenking van betrokkenheid bij een complot om een aan
slag te plegen tijdens de eerstesteenlegging van een synagoge
in München.AP
De verslaggever is de in Syrië
geboren Taisir Aluni, die een
Spaans paspoort heeft. Hij is
beroemd geworden door een in
terview met Bin Laden na de
aanslagen van 11 september
2001. Garzón heeft benadrukt
dat de aanklacht tegen hem
niets te maken heeft met zijn
huidige baan als journalist,
maar met feiten uit de tijd dat
hij werkte als vertaler. ANP
het Zwanenmeer, begin septem
ber, kreeg Volotsjkova te horen
dat ze haar hoofdrol kwijt was.
Bovendien werd haar contract
slechts met vier maanden
verlengd. In die tijd moest ze
wat aan haar figuur doen.
Fans demonstreerden bij de
opening van het dansseizoen
luidruchtig tegen de blasfemi
sche maatregel van het theater.
Later belegde ze een persconfe
rentie waar ze op onnavolgbare
wijze de aanval opende op het
theater. Alle verwijten wuifde
ze weg.
De ballerina beriep zich op haar
'constitutionele recht op werk'.
En verder wierp ze zich op als
een Russische Jeanne 'd Are. „Ik
wil alleen dansen in mijn moe
derland", antwoordde ze met
een breekbare stem op wille
keurig welke vraag.
„Anastasia moet een heilige
zijn", concludeerde de vileine
columniste Olga Gerdt. „Geen
normaal mens kan praten zo
als zij." Het zijn vooral de vrou
wen die weinig medeleven to
nen met de 'verwaande' balleri
na.
Een laatste verzoeningspoging
liep deze week op niets uit. De
diva wilde alleen een contract
tekenen als ze de hoofdrol zou
krijgen tijdens de Europese tour
van dit seizoen. Directeur Ana
toli Iskanov weigerde overstag
te gaan en ontsloeg zijn ster op
staande voet.
De danseres verklaarde gisteren
dat er sprake is van een complot.
„Onze directeur handelt in op
dracht van iemand die niets met
ballet te maken heeft. Ik weet
nog niet wie het is, maar dat zal
snel duidelijk worden." GPD
van onze redactie buitenland
LITTLE ROCK - De voormalige
Amerikaanse opperbevelheb
ber van de Navo, generaal bui
ten dienst Wesley Clark (58),
heeft gisteren zijn kandidatuur
bekendgemaakt voor de Demo
cratische nominatie bij de presi
dentsverkiezingen van volgend
jaar. Clark is de tiende Demo
cratische kandidaat.
Gisteren haalde Clark vooral uit
naar Bush' economische beleid.
Hij beloofde 'de miljoenen ba
nen die verloren zijn gegaan' te
redden. Sinds Bush' aantreden
in januari 2001 zijn drie miljoen
banen verdwenen. Clark was
Navo-bevelhebber tijdens de
bombardementen op Servië van
1999. Ook heeft hij in Vietnam
gevochten. Met die oorlog leek
hij een parallel te trekken:
„Meer dan honderdduizend
Amerikanen zijn overzee aan
het vechten en opnieuw maken
de Amerikanen zich zorgen over
hun burgerlijke vrijheden."
De voorverkiezingen binnen de
Democratische partij worden
begin volgend jaar gehouden.
Volgens veel ingewijden is Clark
een uitstekende kandidaat,
maar zal hij er in de korte tijd tot
de voorverkiezingen niet in sla
gen voldoende steun en finan
ciering te vinden om de Demo
cratische nominatie in de wacht
te slepen. De negen andere De
mocratische presidentskandi
daten zijn, al maanden met de
voorverkiezing bezig en hebben
een grote voorsprong in organi
satie, mediabekendheid en
campagnefondsen.
Clark heeft echter een cv dat
volgens veel Democraten de
verdiensten van de meeste an
dere kandidaten doet verble
ken.
Als student won hij, net als Bill
Clinton, een Rhodes scholar
ship, de meest prestigieuze
Amerikaanse studiebeurs. Op
de keiharde en hoog aange
schreven officiersopleiding van
West Point werd hij in 1966 ge
kozen tot beste van zijn lichting.
Tijdens zijn militaire loopbaan
was Clark adviseur van ver
scheidene presidenten en werd
hij benoemd tot opperbevelheb
ber van het U.S. Southern Com
mand. Eind jaren negentig werd
hij gekozen tot opperbevelheb
ber van de Navo. AP
doorCorde Horde
BRUSSEL - De Europese Com
missie heeft gisteren unaniem
gevraagd om aanpassing van de
ontwerpgrondwet voor de Eu
ropese Unie, waarover de Euro
pese regeringen vanaf oktober
gaan onderhandelen. De com
missie, het dagelijks bestuur
van de EU, vindt dat in de defin-
tieve tekst het vetorecht aan
banden moet worden gelegd.
Onder meer bij Europese wetten
voor de bestrijding van fraude
en belastingontduiking zouden
ministers hun vetorecht moeten
kwijtraken, betoogde voorzitter
Prodi van de commissie giste
ren. Ook wil hij de EU een ster
kere rol geven bij het econo
misch beleid.
Hij herhaalde dat wat hem be
treft ook in de toekomst elke lid
staat minstens een persoon mag
afvaardigen naar de Europese
Commissie. In de ontwerptekst
staat dat na 2009 slechts vijftien
commissarissen stemrecht krij
gen. De andere lidstaten krijgen
een soort hulpcommissaris zon
der stemrecht. Volgens Prodi is
dat niet werkbaar.
Prodi zei verder dat hij zich kan
voorstellen dat in de toekomst
groepen EU-landen sneller
gaan met beleid dan andere. Met
de euro is dat al gebeurd: twaalf
van de vijftien landen hebben de
gemeenschappelijke munteen
heid ingevoerd los van de rest.
„Je kunt niet altijd met de snel
heid van de traagste gaan", al
dus Prodi.
De commissie heeft uiteindelijk
geen stem bij het bepalen van de
eindtekst. Alleen de lidstaten
mogen die bepalen. De Neder
landse regering heeft dinsdag
nog aan de Tweede Kamer ge
schreven grotendeels aan de
ontwerpgrondwet te willen
vasthouden. ANP
