PZC Israëlische ministers fantaseren over lot van Jasser Arafat Antillianen moeten leren op eigen benen te staan Duidelijke keuzes Stemming kan speelbal worden van anti-Europese krachten 17 september 1953 woensdag 17 september 2003 Positioneren Aanvaardbaar Postbus-51 Conflicten Verwend Referendum Unie is gevaarlijk Als Nederland zich per referendum mag uitspreken over de Europese grondwet, ligt een pandemonium in het verschiet. Tegenstanders van Europa kunnen, inspelend op het algeme ne ongenoegen over de euro, een tegenbeweging mobiliseren waar de Europa-liefhebbers nog een hele kluif aan krijgen. Opiniepeiler Maurice de Hond: „Dat wordt lachen. door Loes de Fauwe De combinatie van PvdA, GroenLinks en D66, die het initiatiefwetsvoorstel indiende om over de Europese grondwet een volksraadpleging te hou den, zal dit toch hebben gedaan in de hoop op warme ondersteu ning van de Europa-gedachte. Er ligt namelijk een nieuw ver drag te wachten op onderteke ning. Niet alleen die Europese grondwet wordt daarin gere geld, ook de manier waarop Eu ropa straks politiek bestuurd wordt en de mate waarin de lid staten daarin zeggenschap krij gen. Voor de politiek is het allemaal gesneden koek. Die doet al jaren niets anders dan Europa volgen. Dat ligt voor de gemiddelde Ne derlander wel iets anders, want voor de meesten speelt de Euro pese besluitvorming zich af op een ver weg gelegen, onover zichtelijk, slecht verlicht speel veld. En ze halen er, mopperend, de schouders over op. Want wat kun je er aan doen? Als al die mensen, die nog steeds vinden dat de euro vooral een duur leven met zich meebracht, zijn gemobiliseerd, wordt het antwoord van het volk in het re ferendum 'nee'. Maurice de Hond is ervan overtuigd. Het is nog niet duidelijk wat de Eerste Kamer over het referen dum zal beslissen, maar naar verwachting stemt die voor. De Tweede Kamer is, sinds de om mezwaai van de WD, al ak koord. Ook de Raad van State is voor, dus zal het referendum wel doorgaan, zo is de algemene ver wachting. Gezien de geringe belangstel ling voor Europa gaan de cam pagnemakers overuren draaien. De Hond peilde al dat 62 pro cent van de Nederlanders blij is met zo'n referendum, maar dat ze liever waren geraadpleegd over de invoering van de euro of de bezuinigingen van het Rijk. Want 38 procent van de Neder landers weet nog niet of ze voor of tegen die Europese grondwet zijn; voor- en tegenstanders zijn met 32 respectievelijk dertig procent ongeveer gelijk ver deeld. Er valt dus nog veel mis siewerk te verrichten. Niet de inhoud van de Europese grondwet zal de meningsvor ming bepalen, voorspelt De Hond, maar vooral oud zeer: het ongenoegen dat men niet eerder een rol kreeg in de besluitvor ming, gevoegd bij een afkeer van politiek in het algemeen en Europese politiek in het bijzon der. De Hond: „Weerzin tegen de eu ro en het verslechteren van de relatie tussen politiek en sa menleving zullen deze anti-Eu- ropese krachten sturen. Mensen zullen paal en perk willen stel len aan Europa en denken: als we nu mogen meepraten, zullen we ze eens een poepje laten rui ken. Dat is dus gevaarlijk. Ik denk dat dit hele referendum een effect zal hebben dat tegen gesteld is aan de bedoeling." Maar dan komen de communi catiemannen om de hoek kijken. Fons Bruijs, van het gelijknami ge communicatiebureau, is een bedreven campagneleider. Hij gelooft helemaal niet dat res sentimenten over de euro zo be langrijk zijn: „Want daar heeft iedereen binnen de Europese Unie last van gehad." Het probleem is dat Europa niet leeft, maar dat is te veranderen, zegt Bruijs. Volgens hem moeten mensen eerst bewust worden gemaakt, willen ze zich er bij betrokken voelen. „Eerst posi tioneren: wie zijn wij, wat wil door Ad Bloemendaal Dames en heren ministers, wat gaan we met Jasser Arafat doen? Wordt het moord, doodslag of verbanjiing? Ariel Sharon zal de kwestie niet pre cies zo hebben opgètvorpen, maar het Israëlische defensie kabinet wist afgelopep donder dag dat de premier een keuze verwachtte. In een geanimeerde discussie passeerden allerlei voor Arafat onaangename scenario's de re vue, maar eens werd men het niet. Na veel gesoebat schudde Sharon een merkwaardig com promisvoorstel uit zijn mouw, dat erop was gericht de voor standers van harde actie tegen de Palestijnse leider te pacifice ren, zonder de Amerikanen op de kast te jagen. Arafat zou in principe worden 'verwijderd'. Het 'besluit' had voor Israël even voorzienbare als ongewenste gevolgen: de Amerikanen zagen zich ge dwongen openlijk te proteste ren. De chaos en het gebrek aan lei derschap in het Israëlische ka binet kwamen in hun volle om vang naar buiten en Arafat maakte opgetogen zijn zoveel ste comeback. In praktische termen betekende het verwijderingsbesluit weinig of niets. Maar de vaagheidervan stelde de Israëlische kabinetsle den in staat lucht te geven aan een eigen fantasie over Arafat en het Palestijnse bestuur. Mi nister van Volkshuisvesting Effi Eitam (Nationaal Religieuze Partij) zei dat voor hem de term 'verwijdering' niet alleen be trekking heeft op Arafat, maar ook op de duizenden aanhan gers die de Palestijnse leider tien jaar geleden heeft meege bracht uit Tunesië. Die moeten ook maar op de boot worden ge zet. Minister Avigdor Lieberman van Transport (Nationale Unie) heeft nooit iets in verbanning gezien en neemt alleen genoe gen met liquidatie. Zijn collega Limor Livnat van Onderwijs (Likoed) verklaarde dat Arafat waarschijnlijk het loodje zou leggen bij een poging van Israë lische commando's hem uit Ramallah weg te halen. Dat kwam dus neer op doodslag. Voor het meeste kabaal zorgde Ehud Olmert (Likoed). De mi nister van Handel liet weten dat hij liquidatie niet wil uitsluiten. „Hoeveel burgers moeten er nog om het leven komen voor ie mand zegt: laten we iets ondernemen tegen de man die hiervoor verantwoordelijk is? Iedereen weet dat Arafat aan het hoofd staat van een bende terroristen. Naar mijn mening is er in moreel opzicht geen ver schil tussen zijn liquidatie en die van anderen" Buiten zijn twee zonen heeft Sharon geen vertrouwelingen, maar Olmert komt in de buurt. Het zou dus kunnen zijn dat de premier er net zo over denkt en daarom zijn Olmerts uitlatin gen in Israël serieuzer genomen dan het palet aan meningen van andere ministers. Niet tot ge noegen van de premier zelf, naar het lijkt. Begin deze week stuur de hij zijn minister van Buiten landse Zaken, Silvan Shalom, naar de media om te zeggen dat Israël niet heeft besloten Arafat te liquideren. „HetdodenvanArafatisnietde officiële politiek van de Israëli sche regering", zei hij. „We heb ben het daar niet eerder over ge had en we doen dat nu ook niet Wat Israël wel met Arafat gaat doen blijft onduidelijk. Er wordt gespeculeerd over verde re isolatie. Het Israëlische leger zou het presidentiële verblijf in Ramal lah weer kunnen insluiten. Ara fats telefoonverbindingen zou den kunnen worden doorgesneden en de bezoekers stroom naar zijn verblijf zou compleet kunnen worden afge sneden. Allemaal zachte reme dies, vergeleken met liquidatie of verbanning, en misschien voor de Amerikanen aanvaard baar. Het defensiekabinet heeft wat dat aangaat de beslissingsbe voegdheid in handen gelegd van Sharon en minister van Defen sie Shaul Mofaz. Als het gaat om veiligheidsvraagstukken is dat duo, in de praktijk aangevuld met de chef van de generale staf, bijna almachtig. Die drie kun nen ook zonder verder iemand in de politiek te raadplegen, li quidatie-operaties laten uit voeren tegen kopstukken van Hamas of Islamitische Jihad. GPD len wij en wat hebben jullie er aan?" Je moet van je standpunt een 'product' maken, vindt Bruijs. „Dat is ook mogelijk met een onderwerp als een grond wet. Want daar staan toch inte ressante en harde feiten in: dit gebeurt er met jullie als je ja zegt en dit gebeurt er als je nee zegt. Dat is toch een belangrijke op maat naar de eenwording van Europa. Met goede argumenten, krijg je een ja. Als je niet met Eu ropa meegaat, eindig je straks als een rare provincie. En laat tegenstanders dan maar bewij zen dat het niet waar is." In de politieke arena waar de hartstocht voor Europa ook niet door iedereen even diep wordt gevoeld, hebben de PvdA'er Frans Timmermans en de VVD- 'er Hans van Baaien zich gepro fileerd als de gezichten van voor en tegen. Nu de VVD voor het re ferendum is, zal Van Baaien straks de straat op moeten om zijn standpunt tegen het ver drag te verdedigen. Van Baaien zal vooralsnog zijn campagne voeren op twee the ma's: „Dat zal zijn, dat er straks over ons wordt besloten zonder dat we er zelf bij zijn en dat een Europese president daardoor zal regeren als een dictator." Daarnaast zal hij laten zien dat als Nederland in financiële za ken geen vetorecht houdt, zodat de potverteerders van Europa onze belastingen gaan bepalen. Van Baaien denkt wel dat het moeilijk wordt. „Kijk, de SP heeft het met haar campagne straks gemakkelijk; die is ge woon tegen en zegt: u wordt bedonderd door het grootkapi taal. Als je kritisch bent, maar niet eurosceptisch, is het veel moeilijker." Bruijs, zelf voorstander, ziet zichzelf dus eerder een pro-Eu- ropese campagne maken dan eentje die de anti's helpt, want dat zou hij niet kunnen verdedi gen. Maar voor beide campag nes zal gelden dat het de kunst is, je boodschap duidelijk te brengen. „En dan niet die post bus 51 -methode, met al die flau wekul en vaagpraat." door Daphne Groenendijk Dat er iets aan de situatie op de Neder landse Antillen moet veranderen, is duidelijk. De economische toestand ver slechtert en politiek is het onrustig. CDA- fractievoorzitter Maxime Verhagen wil dat Nederland politieke eisen gaat stellen en D66-voorman Boris Dittrich wil de Antillen 'bij het nekvel' grijpen. Dergelijke gespierde taal horen we nu al jaren. Is het niet van Kamerleden dan is het wel van de verantwoordelijke be windslieden, zoals Thom de Graaf nu en premier Joop den Uyl dertig jaar geleden. Het is nu tijd voor daadkracht. Nederland dient eindelijk eens duidelijk te maken waar het met de Antillen heen wil. 'Steunend op eigen kracht, doch met de wil elkander bij te staan'. Met die gedach te tekenden Nederland en de Antilliaanse premier E. Jonckheer op 15 december 1954 het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden. Twee weken later werd het door koningin Juliana officieel afgekon digd. De Nederlandse Antillen werden een autonoom land binnen het Konink rijk, met volledig binnenlands zelfbe stuur. Nederland had alleen nog maar de zeggenschap over defensie, het Nederlan derschap, het buitenlands beleid en enke le andere zaken. Het zag er naar uit dat Nederland zijn les uit de gewelddadige dekolonisatie vanIn- dië had geleerd en het overzeese gebied zijn onafhankelijkheid dit keer wilde ge ven via een gefaseerde dekolonisatie. Po litiek en economisch gezien bleef de macht in handen evenwel van de blanken. Het verzet daartegen onder de zwarte ar beidersbevolking groeide en leidde in 1969 tot een massastaking. Nederland greep in en stelde dat de Antillen maar zo snel mogelijk onafhankelijk moesten worden. Er werd extra geld gestuurd en de rust keerde weer. Alles bleef bij het oude. In de jaren tachtig ontstonden er weer conflicten. Nederlandse onderwijzers op de Antillen vielen onder een andere rege ling dan hun Antilliaanse collega's en ble ven daarom buiten schot toen de salaris sen van lokale leerkrachten in de jaren tachtig werden gekort. Opnieuw werden anti-Nederlandse gevoelens opgewekt, maar weer werd de zaak gesust met extra geld. Het afgelopen decennium is er onder An tilliaanse politici steeds meer onvrede ontstaan over de rol en betrokkenheid van Nederland. „We hebben tijdens de afgelo pen regeerperiode 35 procent van ons ambtenarenapparaat naar huis gestuurd en zouden van Nederland en het IMF geld krijgen, maar beide partijen zijn hun af- De handelskade is het bloeiende hart van Willemstad. Verschillende politici vinden dat de Nederlandse Antillen op eigen kracht haar financiële problemen moet oplossen. foto Olaf Kraak/ANP spraken niet nagekomen", zegt eilands raadslid Dennis Jackson namens de PAR, de partij waarvan altijd is gezegd dat ze goede 'maatjes' is met Nederland. De werkloosheid op de Antillen is hoog en de sociale armoede wijdverbreid. Het is daarom niet vreemd dat een gewone jon gen als Anthony Godett in mei een ver pletterende overwinning behaalde. In duidelijke bewoordingen vertelt de volks leider in de eigen taal, het Papiaments wat hij wil: een einde aan armoede, meer volkswoningen, meer banen en een refe rendum over een status aparte. Dit keer is Nederland klaarwakker en reageren de politici verschrikt. Staat er in hün Koninkrijk zomaar ineens iemand aan het roer met 'slechts' een mulo-diplo ma, die de staatsrechtelijke verhoudingen wil veranderen en die ook nog eens ver dacht wordt van fraude, corruptie en valsheid in geschrifte. Kan dat zo maar? En daar blijft het niet bij, want andere problemen dienen zich aan. De eilanden Bonaire en Sint-Maarten stappen uit de landsregering en er bestaat onvrede over de machtsverhoudingen binnen de Sta ten. Nederland wil nu met alle eilanden afzon- derlijk praten, maar officieel kan dat al leen als ze een status aparte bezitten. Door ze toch één voor één uit te nodigen voor een gesprek, lijkt Den Haag af te willen koersen op een dergelijke status voor ie der eiland. En misschien is dat ook wel de beste oplossing voor de huidige proble matiek van de Antillen. De eilanden krij gen met een eigen bestuur namelijk ook allemaal hun eigen verantwoordelijkhe den. Verantwoordelijkheden waar ze nu met een grote boog omheen lopen. Neem Curasao, waar zelfredzaamheid en zelfwerkzaamheid vrijwel onbekende be grippen zijn. „De Antilliaan is zo verwend geraakt dat zijn creativiteit verloren is ge gaan", zei een prominent Antilliaans poli ticus onlangs. „De goed bedoelde hulp van Nederland helpt de Antillianen niet. De probleemjongeren hier en in Neder land weten zich niet op eigen houtje te redden." Aan die hulpeloosheid moet nu echt een eind worden gemaakt. Als Curasao en de andere eilanden door Den Haag worden losgelaten, zijn ze wel gedwongen hun ei gen ontwikkeling ter hand nemen. Neder land zou bijvoorbeeld nog acht jaar de be groting van de Antillen kunnen blijven controleren en financieel kunnen bij springen waar nodig. De eerste jaren zul len de eilanden ongetwijfeld door een diep dal gaan. Maar met een klein beetje des kundige hulp van 'moeder' Nederland moet het kunnen. GPD De meeste Nederlanders zijn blij met een referendum over de Europese grondwet, maar ze waren liever geraadpleegd over de invoering van de euro. foto Robin Utrecht/ANP Het had nog zo kunnen lopen dat de WD zich in een anti campagne gesteund zou zien door de actiegroep Eurodusnie. Maar die heeft, zegt woordvoer der David Vervoort, voorlopig helemaal geen voornemens tot welke campagne dan ook. Ver voort: „Wij vinden het wel vreemd dat er opeens een refe rendum komt over de grondwet, terwijl dat over de euro en de uitbreiding van de Unie blijk baar niet kon. Het was zeker een cadeautje voor D66. Maar actie voeren, ik denk het niet, wij hebben tegen die grondwet he lemaal geen grote bezwaren, want daar staat zo'n beetje het zelfde in als in onze eigen grond wet." GPD Of het met zijn Zeeuwse afkomst te maken heef het zal niet, maar het tweede kabinet onderla ding van Jan Peter Balkenende heeft voor de provincie Zeeland weinig slecht nieuws in petto. Inves- teringen in snelwegen gaan gewoon door. Het natuur- beleid krijgt een impuls. Voor kleine ziekenhui» komt extra geld. Hetzelfde gaat op voor het herstel van te zwakke dijken langs Wester- en Oosterschelde. Op het eerste gezicht is dat geen slechte score. Dat de vernieuwing van de N57 op Walcheren en de Nfil Schoondijke-Hoek eind 1998 al heel ver naar achteren is doorgeschoven, naar 2006-2010 en 2007-2010, kan deze regering moeilijk aangerekend worden. En dathei extra geld voor natuurbeleid voorlopig door de provin cie moet worden voorgefinancierd, is ook niet zo erg Als afspraken en toezeggingen maar worden nageko men. Opmerkelijk is dat het tweede kabinet-Balkenendeni zoveel aan harde investeringen overeind heeft gehou den, ondanks het stevige bezuinigingspakket van ze ventien miljard euro tot en met 2007. De besparingen zijn vooral gevonden in de 'zachte' sectoren, in de socia le zekerheid en de gezondheidszorg. Het mes gaat daar stevig in en dat zal iedereen merken die op de één of an dere manier afhankelijk is van de rijksoverheid. Zo verdwijnt de vergoeding voor 'zittend ziekenver- voer'. Zeker in een provincie als Zeeland, waar mensen vaak ver naar een ziekenhuis of huisartsenpost moeten reizen, zal dat er behoorlijk inhakken. Een compensa tie voor 'kwetsbare groepen' wordt beloofd, maar zal de maatregel nooit helemaal kunnen verzachten, Anders kan die vergoeding net zo goed gewoon over eind blijven. Verspreid over alle begrotingsstukken van het tweede kabinet-Balkenende liggen heel veel andere bezuini gingen klaar, die dieper snijden in de portemonnee van mensen die het financieel al niet zo breed hebben. Opde huursubsidie bijvoorbeeld wordt 200 miljoen euro ge kort, bijna 12 procent. Vooral 65-plussers maken ge bruik van huursubsidie, een categorie mensen die ook het meest kwijt zal zijn aan de eigen bijdrage voorme- dicijnen. Opvallend is dat de bezuinigingen op de huur subsidie en de besparingen op de gezondheidszorg nies in de ontwikkeling van de koopkracht worden me rekend. Alsof die de koopkracht niet sterk beïnvloede! Wat dat betreft kun je zeggen dat het tweede kabinet- Balkenende van CDA, VVD en D66 keuzes maakt, delijke keuzes zelfs. Mensen moeten zelf meer hun ver antwoordelijkheid nemen, minder op de overheid leu nen. Investeringen in de economie, zoals in wegen,; grotendeels door. Tegelijkertijd geldt wel dat wie af hankelijk is van de sociale zekerheid en de gezond heidszorg, het met heel wat minder moet zien te rooien GOUDEN TIENTJES - De 102 wezen en half-wezen in het door de watersnoodramp ge troffen gebied kunnen alle maal een gouden tientje te gemoet zien. Deze werden geschonken door een Ameri kaan die 110 van dergelijke munten in zijn bezit heeft. De Nederlandsche Bank zorgt voor de bijbehorende vergun ningen, want het is verboden zonder een vergunning een gouden tientje in bezit te heb ben. ZEEVAARTSCHOOL - De Vlissingse zeevaartschool, de De Ruyterschool, vierde giste ren haar vijftigste verjaardag. Deze dag was voor het insti tuut bovendien extra feeste lijk, omdat ook de nieuwe school aan de Boulevard Ban- kert officieel in gebruik geno men werd. AFSCHEID - J. H. Verhey.'de Churchill van het dijkherstel', nam gisteren in hotel Mondia- gon in Zierikzee afscheid var. Sehouwen-Duiveland. Vanal- le lof die hem werd toege zwaaid, wilde hij echter niets weten. Als er hier iets is be reikt, is dat niet dankzij mij. maar dankzij de inspanning van allen", sprak Verhey in zijn dankwoord tot de geno digden. PZC Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315500 Fax: (0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Vlissingen: Oostsouburgseweg 10 Postbus 264 4380 AG Vlissingen Tel. (0118)460116 Fax:(0118)472404 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel (0115)645769 Fax. (0115) 645742 E-mail redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel. (0114) 372776 Fax. (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax. (0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8 00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30-17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12 00 uur. Abonnementen 0800-0231231 (bij acceptgirobetaling geldt een toeslag van 2,00) per maand: 20,50 per kwartaal: 55,10 per jaar: 209,90 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservioe@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maandvoor het einde van de betaalperiode. Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag:€ 1,10 zaterdag 1,65 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties Alle advertentie-orders worden uitgevoerd overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantoorure" zondag: van 16.00 tot 18.00uur Tel. (0113)315555 Fax (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel. (0113) 315540 Fax(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes) Tel.(0113)315550 Fax: (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel: (0113)315520 Fax: (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114) 372770 Fax:(0114)372771 I nternetwww. pzcnl/adverteren Auteursrechten voorbehouden rWoor Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegcnei -concern I* u aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gpl)ruikt vo<> ze (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diens^ producten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldigg*5* teerde derden Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk meld PZC, afdeling lezersservice, Postbus 3229,4800 MB Breda. Behoort tot UJGCJGnGr

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 4