PZC
Het zwarte gat van de binnenvaart
Veel kanshebbers voor prijs literaire film
BYTrJE
n
Biologische boeren
zetten deuren open
Z&Z&GÜBQBtDQGÜcaSGj
TENTEN 7AMVM
Dh#]1
r
ELICHT
Film afgelast
'ik
40% 25%
KORTING! KORTING!
Wat doen de buren?
kunst
lezers schrijven
Film by the Sea
V&D
ZNFII t
ZNF III
Erfgoed
zaterdag 13 september 2003
Dode hoek
Tegenvaller
Zoetsappig
Gevangen
door Wout Bareman
Verkeersorganisaties voeren al ja
ren strijd voor het verplichte ge
bruik van dodehoekspiegels op
vrachtwagens en bestelauto's. En
daarvoor bestaat alle reden. Immers,
jaarlijks vallen er dertig doden en ne
gentig zwaargewonden - voorname
lijk fietsers, bromfietsers en voetgan
gers - door de beruchte dode hoek.
Het aantal lichtgewonden loopt in de
honderden. Het leidde tot felle acties
die de minister van Verkeer en Water
staat en die van Justitie ervan moes
ten doordringen dat de dodehoekspie
gel wettelijk verplicht moest worden.
Wat maar weinigen beseffen, is dat de
dode hoek ook in de scheepvaart voor
dramatische ongelukken kan zorgen.
Sinds j uli 1999 werden ruim zestig on
gevallen geregistreerd, maar volgens
de Raad voor de Transportveiligheid
moet dat worden beschouwd als een
'uiterst conservatieve schatting' om
dat van veel ongelukken de precieze
oorzaak niet meer valt te achterhalen.
De raad, onder het bezielend voorzit
terschap van mr. Pieter van Vollen
hoven, maakte eerder deze week
de resultaten bekend van een onder
zoek naar de gevaren op de binnenwa
teren. Ze worden vooral veroorzaakt
door hoogbeladen containerschepen,
waarvan het aantal snel toeneemt,
door duwcombinaties (een duwboot
met bakken) en door onbeladen sche
pen, die daardoor hoog op het water
liggen. Het onderzoek door mr. Pieter
en de zijnen wees uit dat de dode hoek,
de afstand waarover schippers geen
direct zicht hebben op het vaarwater
vóór het schip, een groot gevaar vormt
voor de veiligheid op de vaarwegen.
De raad komt tot de conclusie dat
schippers dat gevaar onderschatten
en stelt ook vast dat de regelgeving
sterk verouderd is en hiaten vertoont.
Naar aanleiding van een fataal onge
luk in 1999 op hetKeetenbij Sint-An-
naland, waarbij een 65-jarige sport
visser uit Steenbergen met zijn bootje
werd overvaren door een ongeladen
binnenschip, nam de Raad de situatie
rond tachtig willekeurige schepen on
der de loep. Meer dan de helft (59 pro
cent) van de geladen containersche
pen voldeed niet aan de wettelijke
norm van de maximaal toegestane do
de hoek van 350 meter. Van de lege
schepen voldeed veertig procent niet
aan de norm van 250 meter, die voor
die schepen geldt. Eén op de vijf onge-
Mjjn
ijfiffW*''' tatirtMir.-:
Een hoog op het water liggend binnenvaartschip passeert Terneuzen. De schipper ziet niet wat er zich de eerste paar honderd voor hem op het water afspeelt.
foto Peter Nicolai
laden schepen kampte met een dode
hoek van 400 meter en bij één schipper
werd zelfs een dode hoek gemeten van
anderhalve kilometer. In veel gevallen
hebben schippers overigens ook geen
duidelijk beeld van wat zich naast en
achter hun schip afspeelt. Om daarin
verbetering te brengen worden steeds
vaker spiegels en videocamera's geïn
stalleerd. De Raad vindt dat die twee
hulpmiddelen voortaan wettelijk
moeten worden voorgeschreven. Ook
voor een beter zicht vanuit de hefbare
stuurhuizen van containerschepen
moeten maatregelen worden getrof
fen. De Raad adviseert het ministerie
van Verkeer en Waterstaat daarmee
haast te maken. Het advies is ook ge
richt aan de binnenvaartorganisaties
zoals Koninklijke Schuttevaer, Cen
traal Bureau voor de Rijn- en Binnen
vaart en het Kantoor Binnenvaart.
Die moeten hun varende leden op het
hart drukken om beter om zich heen te
kijken én niet alleen een goed zicht
vóór het schip te creëren, maar ook
opzij en naar achter.
Voorzitter Willy Bondewel van de af
deling Zeeland van Koninklijke
Schuttevaer wil dat best nog eens aan
de schippers vertellen. Maar hij zal er
ook iets aan toevoegen. „Want het ad
vies van die raad is natuurlijk niet vol
ledig", vindt hij. „We moeten ons niet
alleen richten op de dode hoek van die
hoog op het water liggende schepen,
maar ook op de zichtbaarheid van an
dere schepen en pleziervaartuigen.
Het is zo langzamerhand gemeengoed
om rond te varen met een neergeklap
te mast en dat is natuurlijk niet zo ver
standig. Ten eerste is dat bij de passa
ge van de meeste bruggen helemaal
niet nodig, maar bovendien loop je
daardoor het risico dat je niet wordt
opgemerkt door de schipper van zo'n
containerschip of een ongeladen bin
nenschip."Bondewel, die zelf kan bo
gen op een praktijkervaring van vele
decennia, meent dat de 'gevarenhoek'
op ruimer vaarwater zoals de Wester-
schelde niet direct een probleem is.
„Maar het blijft natuurlijk opletten.
Ikzelf heb m'n schip ook wel eens een
slinger gegeven om precies te zien hoe
de situatie vóór me was. Zit je in een
bocht, dan moet je je de situatie vóór je
goed inprenten en geef j e het roer over,
dan moet je die situatie uiteraard ook
doorgeven. Het is ook gewoon een
kwestie van goed zeemanschap. Kijk,
vaar je in dichte mist, dan is je dode
hoek bij wijze van spreken tien kilo
meter, zeker als je niet meer dan vijf
tig meter zicht hebt. Dan zul je je ook
moeten redden. Daar heb je radar
voor. Er is voor het varen onder ver
schillende omstandigheden alle mo
gelijke apparatuur beschikbaar. Als je
daar goed gebruik van maakt, hoef je
niet in de problemen te komen."
Ligt het aan Bondewel, dan wordt ook
de pleziervaart uitgebreid geïnfor
meerd over de problematiek. Want
veel watersporters ontberen de kennis
van het varen op routes die intensief
worden gebruikt door de beroeps
vaart. „Ik zeg maar zo: je gaat ook niet
met je fiets op de snelweg. Die plezier-
vaarders dienen net zo goed te zorgen
dat ze duidelijk zichtbaar zijn." En
met een bulderende lach: „Als het al
lemaal niks helpt, moeten ze maar
zo'n boerinnenkap voorschrijven, met
twee van die spiegels. Kun je het je
voorstellen? Zo'n schipper in de
stuurhut met zo'n kap op z'n kop?!
door Ernst Jan Rozendaal
VLISSINGEN - Vandaag reikt
de Engelse filmregisseur Step
hen Daldry in Vlissingen de
Film by the Sea Award uit voor
de .beste literatuürVerfilming
van het festival. De door Rinus
Ferdinandusse voorgezeten
jury van filmkenners en schrij
vers heeft deze week acht films
bekeken. De PZC keek mee en
schat de kansen in.
Eigenlijk is film en literatuur
een onzinthema. De literatuur
komt er op Film by the Sea na
melijk bekaaid af. Weliswaar is
het festival dit jaar begonnen
met een cursus film en litera
tuur en wordt voor het eerst -
door Daldry - een Cinema Lite
rair Lezing gehouden, maar de
vraag wat een filmmaker pre
cies met een boek heeft gedaan,
is voor het toekennen van de
prijs helemaal niet relevant.
Jurylid Ronald Giphart vertelde
deze week in de PZC dat zijn
collega's en hij als eerste is voor
gehouden vooral te vergeten dat
de films gebaseerd zijn op een
boek. De jury bekijkt acht films
en kiest gewoon de beste. Meer
dan een thema is film en litera
tuur dus een selectiecriterium.
Het is wel een interessant selec
tiecriterium. Want elke discus
sie over film en literatuur mag
dan eindigen met de vaststelling
dat het twee verschillende, nau
welijks vergelijkbare genres
zijn, uit de argumentatie die
daarvoor wordt aangevoerd
valt vaak veel te leren over de
werkwijze van filmmakers. Bo
vendien is uit de berg van inter
nationale literatuurverfilmin
gen een interessant programma
samen te stellen. Dat is een be
langrijke conclusie na het zien
van de acht films die dit jaar in
competitie zijn. De kwaliteit
daarvan is bovengemiddeld.
Wie als argeloze bezoeker van
Film by the Sea een literatuur
verfilming uitkiest, komt zelden
ontevreden de zaal uit.
Van de acht is alleen My house in
Umhria, gebaseerd op een no
velle van William Trevor, een te
genvaller. Het verhaal - vier
overlevenden van een bomaan
slag op een trein gaan na ontslag
uit het ziekenhuis bij elkaar wo
nen in het Italiaanse huis van
één van hen, schrijfster Emily
Delahunty - is in alle opzichten
onwaarschijnlijk. Door het licht
hysterische spel van hoofdrol
speelster Maggie Smith en de
oubollige sfeer in het huis lijkt
de film nog het meest op een ex
tra lange aflevering van de tv-
serie Murder she wrote, zij het
dat daarin de misdaad tenmin
ste nog wordt opgelost, terwijl
deze draak van een film van de
losse eindjes aan elkaar hangt.
Geen kanshebber, dus.
Aanmerkelijk interessanter is
Arimpara (Story that begins at
the end), een op een kort verhaal
van O.V. Vijayan gebaseerde
film over de Indiase hereboer
Krishnanunni die met zijn
vrouw en zoon een rustig leven
leidt, hoewel duidelijk is dat
Gaat de Chinese regisseur Li Yang weg met de Film by the Sea Award?
zijn vermogen afkalft omdat hij
niet met de moderne tijd kan
meekomen. Als een moedervlek
op zijn kin gaat groeien en
groeienverandert de realistisch
begonnen film in een surrealis
tische parabel, waarin traditie
en bijgeloof tegenover vernieu
wing en wetenschap staan. De
film is wel wat langdradig en
heeft een onbevredigend einde.
De films Son frère (naar een
boek van Philippe Besson) en
Lugares Comunes (een verfil
ming van El Renacimiento van
Lorenzo F. Aristain) zijn aanra
ders voor liefhebbers van goede
psychologische drama's. De
eerstgenoemde film gaat over
een homoseksuele man wiens
oudere broer Thomas lijdt aan
een ernstige bloedziekte. On
verhuld zien we diens aftake
ling in een ziekenhuis, waarna
hij verdere behandeling weigert
en naar het ouderlijk huis in
Bretagne gaat om te sterven. Zo
confronterend als de ziekte van
Thomas wordt getoond, zo sub
tiel komt de getroubleerde ver
houding tussen de broers aan
het licht. Het dramatische einde
wordt aan het begin voorspeld.
Jammer dat de film geen
sprankje humor bevat.
Dat is wel zo in Lugares Comu
nes, het toch ook niet opbeuren
de verhaal van een vervroegd
met pensioen gestuurde man die
duidelijk gedoemd is te sterven.
Voordat dat gebeurt, heeft de
kijker wel een prachtige en ont
roerende liefdesgeschiedenis
tussen twee oudere mensen
voorgeschoteld gekregen.
Advertentie
I capture the castle is een litera
tuurverfilming die je meteen
naar het boek van Dodie Smith
doet verlangen. De vraag is ove
rigens of dat een goed teken is.
De typisch Britse boekverfil-
ming, dus met mooie plaatjes,
geweldige dialogen een uitste
kend acteerwerk, schetst een
portret van het excentrieke en
innemende kunstenaarsgezin
Mortmain. Centraal staan de
gecompliceerde motieven voor
liefde en huwelijk, maar de uit
werking van dit thema is der
mate zoetsappig (alles draait
om een zedige kus) dat het dra
ma niet helemaal tot leven
komt.
Dat het genie van de schrijver
Anton Tsjechov zichtbaar blijft
foto Lex de Meester
in een volstrekt hedendaagse
verfilming van zijn verhalen is
een compliment voor regisseur
Michael Meredith, die debuteert
met de film Three days of rain.
Het regent onafgebroken in Cle
veland, een radiostation pro
beert met prachtige jazzmuziek
de stemming erin te houden en
ondertussen ontvouwen zich -
gefragmenteerd - zes verhalen
van gewone Amerikanen. Een
taxichauffeur wiens zoon is
overleden, een tegelfabrikant in
geldnood, een fantaserende
dronkelap (prachtige rol van
Peter 'Colombo' Falk) die om
geld bedelt bij zijn zoon, een
junkie-moeder die oppast op
haar eigen door een corrupte
rechter geadopteerde kind, een
zwakzinnige treinmedewerker
die zijn baan dreigt te verliezen
en een rijkaard die zich het lot
van een dakloze zo aantrekt dat
zijn eigen zekerheden wanke
len Egoïsme is de rode draad die
de verhaallijnen verbindt. Op
de film is niets aan te merken, de
dialogen zijn voortreffelijk,
subtiele details vertellen alles
over de gecompliceerde relaties
tussen de hoofdpersonen. Een
geheide kanshebber.
Dat zijn ook Mang jing Blind
shaft) en Io non ho paura (I'm
not scared), twee heel verschil
lende films over een vergelijk
baar thema. In Mang jing (naar
een boek van Liu Quingbang)
werven Song en Tang werkzoe
kenden die zich willen voordoen
als een familielid van één van
hen. Ze dalen ermee af in een
mijnschacht, vermoorden hun
slachtoffer en eisen zwijggeld
van de mijneigenaar die de
meeste regels aan zijn laars lapt.
Als ze de jonge Yuan aan een
baan helpen, komt Song in ge
wetensnood, want de jongen
doet hem te veel denken aan zij n
eigen kinderen. Het keiharde
mijnwerkersleven is door regis
seur Li Yang vastgelegd in een
film die spannend blijft omdat
de kijker weet wat de twee mis
dadigers van plan zijn.
In Io non ho paura (gebaseerd
op een boek van Niccolö Amma-
niti) ontdekt de tienjarige Mi-
chele een jongen die gevangen
wordt gehouden in een gat in de
grond. Gaandeweg blijkt dat de
volwassenen van het Zuid-Itali
aanse gehucht waar Michele
woont de jongen hebben ont
voerd. Ze zijn tot mishandeling
en moord in staat om het leven
van hun eigen kinderen te ver
beteren, wat een moreel dilem
ma oplevert dat vergelijkbaar is
met dat in Mang jing. Maar de
gebeurtenissen worden in deze
film bekeken vanuit het per
spectief van de jonge Michele.
Regisseur Gabriele Salvatores
buit alle technieken van de
jeugdfilm uit (je weet bijvoor
beeld dat je aan het schrikken
wordt gemaakt maar niet wan
neer). Hij speelt vol op het ge
voel van de kijker en het werkt.
Io non ho paura is razend span
nend, prachtig gefilmd en er
wordt uitstekend in geacteerd.
Jammer alleen dat het onaf
wendbaar schokkende einde te
niet wordt gedaan door vijf
extra minuten die de film een
happy end geven.
VLISSINGEN - Film by the Sea
is er niet in geslaagd de film The
humain stain (naar een boek van
Philip Roth en met Anthony
Hopkins in de hoofdrol) naar
Vlissingen te krijgen.
De film werd onlangs gepresen
teerd op het filmfestival van Ve
netië. Film by the Sea hoopte
van daaruit een kopie naar Vlis
singen te kunnen halen, maar
gistermiddag bleek dat defini
tief niet te lukken. In plaats van
The human stain wordt om 19
uur in Cine City in Vlissingen
Assassination tango vertoond.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZCvea
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent nietd
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen wn
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Ov»
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd
Woensdagavond was ik, na de
film Una giornata particolare,
aanwezig bij het vragenhalf-
uurtje met signor Ettore Scola.
Een beschamende vertoning!
Amateuristisch gestuntel van
de bovenste plank, zowel van de
organisatie als van de 'tolk'. Een
maestro als Scola, die met een
lauw applausje werd verwel
komd, onwaardig. Allereerst
werd hij in de gelegenheid ge
steld iets over zijn film te vertel
len, waardoor de eventueel door
de toeschouwers te stellen vra
gen in wezen reeds beantwoord
waren. De dame die als tolk fun
geerde bleek noch het Italiaans
noch het Nederlands te beheer
sen. Ik heb haar niet één goed
geformuleerde zin horen uit
spreken. Verder kon zij niet
meer dan één zin onthouden,
waardoor signor Scola steeds
moest herhalen wat hij zojuist
had gezegd. Dan volgde een met
veel gehakkel uitgesproken 've-
taling', die geen vertaling was.
Wanneer zij vragen van het pu
bliek vertalen moest voor signor
Scola, liet zij haar microfoon
hangen. Zo vielen er lange, pijn
lijke stiltes in de zaal. Het was
gênant en tenenkrommend en
dat vond ik niet alleen. Tolken is
een vak. Mijn goede vriendin
mevrouw Hilda Schraa, tolk/
vertaler Italiaans, werd aan
vankelijk benaderd om als tolk
op te treden. Toen zij haar uur
tarief, waarvoor een loodgieter
zijn bed nog niet uitkomt noem
de, viel voor haar bij voorbaat
het doek. Het mocht kennelijk
niets kosten. Jammer voor haar
en een foute beslissing van de
organisatie. Maar ja, Ons Zeeu
wen bin zunig. Niet iets om trots
op de zijn. En zo werd het ook
nog Una serata particolare.
K.J. de Graaf
Berkenlaan 31
Middelburg
Na het bombardement/beschie
ting van Middelburg en de daar
op volgende brand in het cen
trum van Middelburg ging ook
de winkel van V&D in de Lange
Delft verloren. De winkel kreeg
al spoedig een grote noodwinkel
aan de Dam nz. in Middelburg
ongeveer tegenover de Mol
straat. De rij noodwinkels, gere
kend vanaf het plantsoen op de
Dam begon met de Lunchroom
van Peeters. Deze zaak had zelfs
een klein torentje. Dan volgde
V&D welke winkel ook een bij
zonderheid had in de reeks
noodwinkels, te weten een ste
nen begane grond verdieping en
een houten eerste verdieping.
Kennelijk was V&D toen nog,
ondanks alle ellende, een in
vloedrijk bedrijf in Middelburg.
Alle overige noodwinkels langs
de Dam nz en vanaf de Londen-
sekaai tot aan het badhuis aan
de Nieuwe Haven waren van
hout.
J. H. Wigard
van Kleffenslaan 60
Middelburg
looi
ken. Langs de Zuidenee
veranderd was in IJsseh
werd de vissersvloot gr, en
deels gesaneerd en bleva i'eu
schepen in de havens la la'
Mede doordat er geen get 5ch(
was, bleven ze intact. De
sersschepen op het Zeeuwse ee'
ter werden geplaagd door an
andere 'rijkdom'. Verzan enti
van de Braakman, mijn® <®c
dens en na de Eerste- en In en 1
Wereldoorlog, de haven
Breskens tweemaal gebonj 'H'
deerd, inbeslagname door
Duitse bezetter van de te
vissersvaartuigen en voer
schippers, die toch nog d o®
moed of armoede gedièi
op zee voeren, af en toe
aanval van bevriende vlieg b I
gen. an
Na de Tweede Wereldom
werden inderdaad goede
sommingen behaald en koi !8e'
de restanten van de eens zot C
se vissersvloot worden ven
gen door meer moderne si °°r
pen, doch niet zonder g® ,oor
Het is jammer dat wansiea ®r
over de WO II wordt gespro! FSj
er zelden een verwijzingist l0t"
de oorlogslachtoffers in Zt !aa'
West Nederland. Tij dens he!
rugtrekken van de gealliea
troepen in 1940, werden 'em
schepen die mogelijk bruikk
waren voor de vijand doori
del van springstoffen tot
gebracht. In 1944 werdditi
de Duitsers herhaald. De
pen die nog gerepareerdko#11
worden, werden proviso» leel
dichtgemaakt en naar dei ,'oel
ven gebracht, waar ze meth eva
en vliegwerk (door materii
schaarste) weer zoveel nu
werden opgelapt.
Michielh. I°m
Walsoordensestm '(ni
Wata l™6
m
De mensen die nu zo moppe Pn
dat ze vanwege hun van teva
bestelde kaarten voor het l 'M'
land Nazomer Festival 8 'or'
korting hebben gekregen,!
dat nu cultuurminnaais tor(
krentenwegers? Geweldig! fva
zo'n kortingsbon? Kun jen
twee of meer onderdelen van!
bijzonder gevarieerde en a: 1
trekkelijke programma.!
in ieder geval blij verrast d
deze genereuze korting.
M. v.d. Stm
Prof. Zeemanstwl M
Zonm
ie
toni]
Midi
taai
Bij het artikel over het Zeeuws
maritiem erfgoed (PZC, 9-9) zou
ik het volgende willen opmer-
Twee donderdagen achter!
kaar werden wij, doordek Jar
A.J. Snel, getrakteerd op neg Blls
tief geneuzel over het Zeen 'lar
Nazomer Festival. Maar lie
twee keer een halve p;
Niemand, en zeker nietdeffl
kers aan en genieters vanhetj L
weldige festival, zaten hierop
wachten. In het tweede artil j.
werd er zelfs nog wat bijbelki
nis geëtaleerd. Daarmee li P
dient genoemde journalistfl rl
een plekje in de hemel. Mi e*
misschien wordt het wel eeni ee
mei op locatie. Met veel blai P®
landbouwplastic en zwiepen jv
watten wolkjes.
Ineke Timmer» aj
Westmii f'
Middelt» r
IJZENDIJKE - Vijf biologische
boerderijen in Zeeland zetten
zaterdag 20 en zondag 21 sep
tember hun deuren open voor
belangstellenden.
De open dagen zijn georgani
seerd door Biologica, de be-
leids- en promotie-organisatie
voor biologische landbouw en
voeding, en de Zeeuwse Mi
lieufederatie (ZMF). Dit jaar is
er speciale aandacht voor na
tuur op het boerenbedrijf.
Op zaterdag en zondag kan het
publiek tussen 9.30 en 16.00 uur
in Zeeland op bezoek bij
Bierkreek (Zevenhofstede»
9, IJzendijke), de Korenscl#
(Soelekerkeweg 1, Kamps
land) en Meulwater (de Hoga
akkerweg 25, Kruininga
Twee bedrijven zijn nietheths
weekend, maar één dag of
Op zaterdag is dat de Consuc
tieve Kwekerij (Kortewegijj
nemaire) en op zondag Huis'
Mee (Rijnsburgseweg 2, 0
kapelle). Op elk bedrijf zijn
regelmatig rondleidingen.
Meer informatie op de we®
www.platformbiologica.nl
Advertentie
«ur.
DE LAATSTE 3 5 PERSONEN Cf /l/lP
MONAD, 6HUEKT, COLEMAM, ABBEY ALIJ: MODELLEN
MIDDELBURG VLISSINGEN G°£S
