Afghanen herdenken sterfdag Massoud
Spaanse bioloog: hete zomer
bewijst klimaatverandering
Onenigheid over luchtsteun voor mariniers in Irak
5
Britten tegen overdracht nog
meer bevoegdheden aan EU
Europa wil snel akkoord met VS over passagierslijsten
woensdag 10 september 2003
ill
u.
%'v
Japan telt meeste honderdjarigen
Franse leger helpt getroffen boeren
Paus is met de dood bedreigd
Armenië schaft doodstraf af
Minders
Snelheid
Agressief
Verrassend. ..C&A
Immitatie
lammycoat
J
Amerika zit Bolkestein dwars
resul-
n »t
vet.
ïaniet
?rma-
rden-
t va:
itb®
mei
irk:ii
tibaii
egra-
van
balk,
Vorld
ant-
Lon-
ilok,
rspe-
or ie
i Ver
luid-
Wal
hart
im^Hettv van Rooij
BRUSSEL - De Amerikaanse
is dat van iedere vliegtuigpas-
igier naar de Verenigde Staten
een groot aantal persoonlijke
«egevens wordt overlegd, hangt
Europees Commissaris Bolke
stein als een steeds zwaardere
steen om de nek. Hij heeft het
Europees Parlement gisteren
beloofd dat hij voor Kerstmis
een akkoord wil bereiken met de
Amerikanen, waarin de Euro
pese wensen worden gerespec
teerd.
De kans dat dat lukt, wordt door
ambtenaren van het dagelijks
bestuur van de Europese Unie
echter niet erg groot geacht.
Als uitvloeisel van de aanslagen
op 11 september 2001 verlangt
Amerika van Europese lucht
vaartmaatschappijen dat zij
'gevoelige' informatie over hun
passagiers ter beschikking stel
len. Daaronder vallen credit
card- en paspoortnummers,
adressen en telefoonnummers.
Die overdracht van gegevens
ten behoeve van een Ameri
kaanse databank is in strijd met
de Europese privacywetgeving.
Iedere passagier kan in principe
?V.N'
«fr V -
l I
V,-
een klacht indienen bij de natio
nale privacy-autoriteit of de
rechter. Maar de luchtvaart
maatschappijen hebben weinig
keus: de Amerikanen dreigen
met hoge boetesverlies van lan
dingsrechten of een extra con
trole, wat betekent dat passa
giers bij aankomst in de VS uren
in de rij moeten staan.
Bolkestein wordt op de hielen
gezeten door het Europees Par
lement, dat van hem eist dat hij
de privacy van de Europese bur
ger beschermt. Ten overstaan
van een parlementscommissie
erkende hij gisteren dat de hui
dige situatie 'op zijn zachtst ge
zegd juridisch broos' is, en op de
lange termijn onhoudbaar. Zijn
grote probleem is dat er geen
Europees privacybeleid be
staat. Ieder land maakt een ei
gen afweging, waardoor de ene
luchtvaartmaatschappij wel en
de andere niet aan de Ameri
kaanse verlangens voldoet.
„Straks staan de passagiers van
Alitalia uren in de rij in New
York en de passagiers van de
KLM niet, en dan heeft u weer
een probleem met de concurren
tie", hield Groenlinks-Europar
lementariër Buitenweg Bolke
stein voor.
„Het mag niet zo zijn dat Bolke
stein zijn verantwoordelijkheid
naar de lidstaten schuift",
waarschuwt Boogerd (D66), na
mens het parlement rapporteur
in de kwestie.
Bolkestein erkende gisteren dat
er weinig schot in de onderhan
delingen zit. De VS hebben in
het voorjaar een aantal conces
sies gedaan; zo hoeft 'gevoelige'
persoonsinformatie (ras, geloof,
eetvoorkeuren) niet meer te
worden overlegd. Bovendien is
de termijn waarin de VS de ge
gevens willen bewaren terugge
bracht van vijftig naar zes a ze
ven jaar, wat voor Bolkestein
nog steeds veel te lang is. GPD
TOKIO - Japan telt een recordaantal van 20.561 ingezetenen
die 100 jaar of ouder zijn. Verleden jaar waren dat er 2.627
minder. Dat maakte het ministerie van Volksgezondheid gis
teren bekend.
Verreweg de meeste honderd-plussers zijn van het vrouwelijk
geslacht. Ook Japans oudste ingezetene is een vrouw, Kamato
Hongo. Zij hoopt op 16 september 116 jaar oud te worden. De
op één na oudste is een man, de 114-jarige Yukichi Chuganji.
Ze zijn tevens respectievelijk 's werelds oudst levende vrouw
en man. Volgens deskundigen worden Japanners zo oud door
de traditioneel vetarme Japanse keuken. De meeste mensen
van boven de 100 wonen in Okinawa, een archipel in zuidelijk
Japan, waar veel groente, fruit en bonen worden gegeten. AP
PARIJS - De Franse strijdkrachten komen door de droogte
getroffen boeren te hulp. Door de hitte zijn veel weiden ver
dord, waardoor dieren niet meer kunnen grazen. De soldaten
worden ingezet om kuilgras vanuit het noorden naar Bour-
gondië te verplaatsen. Dat maakte het Franse ministerie van
Defensie gisteren bekend.
Ruim zestig militairen zijn begonnen met het laden van 300
ton kuilgras in Aizy-Jouy in de regio Aisne. De Franse boeren-
vakbond FNSEA is blij met de hulp van het leger, maar vol
gens een woordvoerder schiet de maatregel tekort. Er zou in
totaal 200.000 tot 300.000 ton kuilgras wachten op vervoer,
dat met het huidige tempo tweeënhalf jaar zou duren, aldus
de FNSEA. De laatste keer dat het Franse leger hielp bij een
landbouwcrisis was in 1976, toen het land ook getroffen was
door extreme droogte. RTR
BRATISLAVA - De Slowaakse autoriteiten hebben bevestigd
dat paus Johannes Paulus II, die later deze week zijn derde be
zoek aan het overwegend rooms-katholieke Slowakije aflegt,
met de dood is bedreigd. De Slowaakse krant Novy Cas had
dat gisteren bericht.
Over de aard van het dreigement wilden de autoriteiten zich
niet uitlaten. „Elke publicatie van bijzonderheden helpt de
eventuele aanvallers hun plannen aan te passen", zei Jan
Packa, hoofd van de dienst die verantwoordelijk is voor de
veiligheid van buitenlandse dignitarissen. AP
JEREVAN - Het Armeense parlement heeft gisteren gestemd
vóór afschaffing van de doodstraf. Een EU-protocol daarover
werd geratificeerd met 92 stemmen voor, 1 tegen en stemont-
houding van veertien leden van de oppositiefractie Gerech
tigheid.
In het nieuwe wetboek van strafrecht dat op 1 augustus in de
plaats is gekomen van de veertig jaar oude Sovjetwetgeving
werd al vooruitgelopen op de maatregel, maar deze moest nog
door het parlement worden bevestigd.
Armenië voert sinds 1997 geen executies meer uit, maar de
doodstraf werd nog wel uitgesproken. AP
rordl
£31
ifge-
doo:
1 en
iABOEL - In Afghanistan is gisteren de
lood herdacht van Ahmed Shah Massoud,
Ie leider van de Noordelijke Alliantie en de
;educhtste tegenstander van het Taliban-
lewind. Massoud werd op 9 september2001
itorij -wnioord door twee vermoedelijke leden
D.va lanAlQaeda die zich uitgaven voor journa-
tecb isten en een interview met hem hadden ge-
jnot egeld.
ïLes
uala luizenden mensen kwamen gisteren in de
ociai fanjshir-vallei, 145 kilometer ten noorden
inhe
>nc!s
me
tenlj
ntste
er.Hj
op«e
niül
ïaee
Ijesj
ifghanen wonen de herdenkingsbijeenkomst in Tapi Salar in de Panjshir-vallei bij.
foto AmirShah/AP
•anonze redactie buitenland
van de hoofdstad Kaboel, bijeen bij het graf
van Massoud, die bekend stond als de
Leeuw van Panjshir. Bij een mausoleum dat
voor hem is opgericht reciteerden mensen
verzen uit de koran en riep een honderdtal
studenten leuzen als 'Dood aan het terroris
me Dood aan Osama bin Laden
In Kaboel werd een herdenkingsbijeen
komst gehouden in een sporthal, die zwaar
beveiligd was uit vrees voor aanslagen door
Taliban-strijders.
Daar hield onder anderen president Karzai
een toespraak. „De vrede en voorspoed in
ons land zijn de vrucht van Massouds mar
telaarschap", zei de Afghaanse president.
De moord op Massoud werd twee dagen
voor de terreuraanslagen in de Verenigde
Staten gepleegd en wordt beschouwd als
het eerste salvo van de Al Qaeda-aanval die
vervolgens losbarstte. Volgens sommigen
voorzag Bin Laden de Amerikaanse tegen
aanval op Afghanistan en wilde hij de be
langrijkste tegenstander van de Taliban
uitschakelen om de Amerikanen een handi
ge bondgenoot te ontnemen. De tegenaan
val kwam inderdaad en de Verenigde Staten
wisten met hun bondgenoten het Taliban-
bewind te verdrijven. AP
door Henk van den Boom
IARCELONA - De hete zomer
een duidelijke aanwijzing
foor een klimaatverandering.
Dit stellen Spaanse weten
schappers die onderzoek deden
laar de invloed van het klimaat
op planten en dieren.
lioloog Josep Comas heeft vijf-
lig jaar lang de gegevens van
103 verschillende boomsoorten
opgetekend. Hij komt tot de
conclusie dat de bomen nu twin
tig lagen eerder bladeren krij-
gendan een halve eeuw geleden.
Jok blijven ze dertien dagen
anger groen. Spanje heeft dus
langere zomerperiode met
dogore temperaturen. Er is te-
f®seenduidelijke andering
hen in het soort bomen dat in
ld Middellandse Zeegebied
groeit.
Beuken, die beter gedijen in een
®u<ler klimaat, verdwijnen. Er-
soor in de plaats komen steenei-
«n die beter tegen de hitte kun-
len.
jets soortgelijks is aan de gang
het mediterrane dierenrijk,
yiuerzoek door biologen onder
^entien soorten vlinders heeft
ii het licht gebracht dat
w' ePaalde vlindersoorten die
oeger alleen in Spanje voor
enen nu ook in Frankrijk
Spaanse vlinders zes weken eer
der uitkomen dan vijftien jaar
geleden.
Volgens de onderzoekers is er
een duidelijke klimaatver
schuiving waar te nemen in de
richting van het noorden. In een
eeuw zal dat ongeveer 500 kilo
meter bedragen. Dat zou bete
kenen dat het over 100 jaar in
Parijs net zo warm is als nu in
Lyon. Nederland krijgt dan het
klimaat dat nu in het noorden of
midden van Frankrijk heerst.
Voor sommige dier- en planten
soorten heeft de klimaatveran
dering rampzalige gevolgen.
Een goed voorbeeld is de witte
patrijs die vroeger veel in de Py
reneeën voorkwam. In novem
ber krijgt de vogel witte veren
waarmee hij zich camoufleert in
r d v cuiivj. ijJtv
navliegen en dat sommige
van onze redactie buitenland
LONDEN - Groot-Brittannië
zal de Europese grondwet niet
ondertekenen als daarin niet
duidelijk wordt vastgelegd dat
defensie, buitenlandbeleid en
belastingheffing aangelegenhe
den zijn van de lidstaten van de
EU zelf. Dat zei gisteren de Brit
se premier Blair.
De Britse regering zegt de
grondwet, die onder meer het
besluitvormingsproces moet
stroomlijnen als de EU volgend
jaar met tien lidstaten wordt
uitgebreid, alleen te steunen als
de soevereiniteit van de lidsta
ten op een aantal cruciale pun
ten niet wordt ingeperkt.
De Britse regering schrijft in een
reactie op de ontwerp-grond-
wet te verwachten dat er over
eenstemming wordt bereikt
over een beperking van de over
dracht van bevoegdheden aan
Brussel.
De Europese Conventie stelde
deze zomer een ontwerp-grond-
wet op, maar liet een aantal cru
ciale punten rusten totdat daar
overeenstemming over bereikt
zou worden tussen de lidstaten.
De onderhandelingen over een
gemeenschappelijk buiten
land- en defensiebeleid, de
vormgeving van het leiderschap
van de Unie en de heffing van
belastingen moeten voor het
einde van dit jaar worden afge
rond.
Groot-Brittannië heeft voorge
steld op bovengenoemde terrei
nen het vetorecht van de lidsta
ten te handhaven. AP
het sneeuwlandschap. Maar
omdat de sneeuw de laatste ja
ren steeds later valt werkt de
schutkleur juist averechts. Te
gen de donkere achtergrond van
de rotsen wordt de witte patrijs
een gemakkelijke prooi voor
zijn natuurlijke vijanden. Dit is
volgens bioloog Jordi Canut ook
de belangrijkste oorzaak voor
het uitsterven van deze vogel.
De gevolgen voor de visstand in
de Middellandse Zee zijn vol
gens andere onderzoekers ook
al duidelijk zichtbaar. Bepaalde
soorten, zoals ansjovis, is aan
het verdwijnen en meer tropi
sche soorten komen ervoor in de
plaats. De gemiddelde tempera
tuur van het zeewater is de afge
lopen dertig jaar met een graad
gestegen.
Op zich is volgens de biologen
de klimaatverandering niet zo
verontrustend, maar wel het
tempo waarin het proces zich
voltrekt. De natuur heeft daar
door onvoldoende tijd om zich
aan te passen.
De wetenschappers wijzen met
de vinger naar hun eigen rege
ring die zich niet erg druk maakt
over de belangrijkste oorzaak
van de klimaatverandering. Zo
blaast Spanje 38 procent meer
gassen de lucht in dan volgens
de wereldomvattende milieu
overeenkomst van Kyoto is toe
gestaan. GPD
ÏSjonze redactie buitenland
^BDAD - Het Nederlandse
juuersbataljon in Irak heeft
eeiuvS 'everSeefs geprobeerd
1. rion verkenningsvliegtuig
m te T
Peuteren van Den Haag.
li r
""toestel,
'eword
«itstek
dat op het punt staat
'en wegbezuinigd, zou bij
geschikt zijn het grens-
Al M L3n Iraakse provincie
lis; U! nna met Saoedi-Ara-
6gaten te houden.
Defensie zou echter overwegen
om in plaats van de Orion, Apa
che gevechtshelikopters be
schikbaar te stellen. Dat meldde
de Koninklijke Vereniging van
Marine-officieren (KMVO) gis
teren.
Volgens de KMVO zijn er aan
wijzingen dat de onbewaakte
grens gebruikt wordt door ter
roristen. Het Nederlandse deta
chement dat de vrede en veilig
heid moet bewaren in Al
Muthanna, heeft niet de man
kracht om de verafgelegen
grens effectief te controleren.
Daarom heeft, aldus de KMVO,
de Nederlandse commandant
gevraagd om Orion verken
ningsvliegtuigen.
Deze toestellen zijn volgens de
bond veel effectiever en goedko
per in te zetten dat de gevechts
helikopters. Bovendien vreest
de officierenvereniging dat van
de Apaches een te agressieve
uitstraling naar de lokale bevol
king uitgaat.
Een woordvoerder van de mari
ne meldde gisteravond dat er
geen verzoek is gedaan voor
versterking van de verken
ningscapaciteit.
Volgens hem kan het detache
ment uitstekend uit de voeten
met het beschikbare materiaal.
ANP
Advertentie
■'■7-rt-y.-v.nS:':-
