PZC
PERSONEELS
PROBLEMEN?
P
N
AFZ
c
c
c
J> c
3 c
3 c
van der wijst advocaten
1
I
O
Cineaste vond kennismaking Hitier grootste ramp uit haar leven
Heer Bommel en de Pronen
Casper Hobbes
Rundvlees met uitjes
-v<
SA
puzzel
recept
het weer
woensdag 10 september 2003
bellamypark 27, VLISSINGEN
TEL.: 0118-414910-fax: 0118-413263
Strafkampen
1
S
T
E
A
R
N
I
D
2
D
S
O
L
M
G
A
N
3
P
R
E
O
O
E
I
N
4
M
K
W
A
O
E
A
D
5
S
I
A
L
M
E
IJ
N
6
B
O
K
N
B
E
O
N
7
F
R
L
T
E
N
A
S
8
B
R
A
O
K
O
S
D
9
A
S
T
N
O
O
G
M
10
C
I
O
T
A
E
A
T
11
V
D
I
O
T
O
E
L
12
T
O
B
O
E
R
N
D
13
B
A
E
V
N
E
K
L
14
R
I
E
s
I
N
C
O
2
6
Toonder Studio's
Nautisch bericht
Waterstanden
O
Europa: Zon en buien
Di
P
Vooruitzichten
Maan
Zeeland: Droog weekend
Riefenstahl was grenzeloos ij del
door Aad Luijmes
Ze zei ooit: „Als ik er goed uit
zie, laat de rest me koud."
Het is één van de markante uit
spraken van de maandag over
leden Duitse cineaste Leni Rie
fenstahl (101) in de drie uur
durende documentaire Die
Macht der Bilder uit 1993. In de
film die de Duitse regisseur Ray
Müller over haar leven en carri
ère maakte, bleek dat de favo
riete cineaste van Adolf Hitler
nog altijd grenzeloos ijdel was.
Tijdens interviews barstte ze re
gelmatig in woede uit omdat 'ie
dereen alleen geïnteresseerd is
in tien jaar van
mijn leven'.
De tien jaar
dus waarin
Riefenstahl
met haar werk
aan het Derde Rijk meebouwde.
In een interview dat vorig jaar
wegens haar honderdste ver
jaardag verscheen, zei ze spijt te
hebben dat ze niet uit nazi-
Duitsland naar de Verenigde
Staten was geëmigreerd. Maar
vooral betreurde ze dat ze Hitier
had leren kennen: „De grootste
ramp uit mijn leven."
De kunstzinnige Helene Bertha
Amalie Riefenstahl werd op 22
augustus 1902 in Berlijn gebo
ren. Ze begon haar carrière als
danseres, tegen de zin van haar
vader die een succesvol zaken
man was. Na een knieblessure
moest de blondine haar leven
een andere wending geven. De
amateurschilderes werd actrice
en speelde tot 1931 in films die
zich voornamelijk in de Alpen
afspeelden.
In 1931 debuteerde ze als regis
seur met de film Das Blaue
Licht, waarmee zij de aandacht
van Hitier trok. Van hem kreeg
zij de opdracht de partijdag van
de nazi's van 1934 in Neuren
berg op film vast te leggen. Dit
resulteerde in twee films, waar
van vooral Triumph des Willens
een sterk
staaltje van
documentair
filmmaken en
een eersteklas
voorbeeld van
het gebruik van politieke pro
paganda was. In Duitsland is de
rolprent nog steeds verboden.
„De film ging niet over politiek,
maar over een evenement.
Kunst heeft niets met politiek te
maken. Het was gewoon een op
dracht, het had net zo goed over
groenten kunnen gaan", aldus
Riefenstahl. Ze bleef tot haar
dood alle verantwoordelijkheid
van de hand wijzen.
Alles was voor haar onderge-
Advertentie
WIJ ADVISEREN IN ARBEIDS- EN ONTSLAGZAKEN
schikt aan de kunst. Maar ze
ontkende blind te zijn geweest
voor de gruwelen van het nazi
regime. „Dan moeten miljoenen
anderen toch net zo blind zijn
geweest. Ik werd in 1938 en 1939
in bijna alle Europese landen
uitgenodigd bij de vertoning
van Olympia. Altijd waren de
hoogste volksvertegenwoordi
gers daarbij, de koning van
Zweden, de koning van Dene
marken, de koning van Noorwe
gen, in België de koning en de
minister-president. Wanneer
Hitler in beeld kwam, hebben
overal de mensen geapplaudis
seerd, ook de koningen. Vele
miljoenen waren 'begeistert'
daarin ben ik toch niet anders
dan anderen?" Triumph des Wil
lens werd in 1935 en 1937 onder
scheiden met gouden medailles
op de filmfestivals van Venetië
en Parijs.
Riefenstahl mocht ook de offici
ële film over de Olympische
Spelen in Berlijn (1936) ver
vaardigen. Verblind door ambi
tie nam ze de opdracht aan en
kreeg faciliteiten waar collega's
niet eens van durfden te dro
men. Het resultaat, het tweede
lige Olympia (Fest der Vólker en
Fest der Schönheit) bewees, on
danks de duidelijke propagan
da voor de nationaal-socialisti-
sche ideologie, opnieuw haar
grote kwaliteiten als cineaste.
Filmtechnieken zoals slow mo
tion, onder water en vanaf grote
hoogte filmen werden door haar
uitgevonden of verfijnd.
De film beleefde zijn première
op Hitiers verjaardag in 1938.
Het regime was overigens niet
erg onder de indruk, vooral om
dat de zwarte atleet Jesse
Owens de onverslaanbaar ge
achte ariërs versloeg.
Na haar arrestatie in 1945 kreeg
Riefenstahl een werkverbod op
gelegd en verbleef ze vier jaar in
gevangenissen en strafkampen.
Officieel werd ze pas in 1952 ge-
denazificeerd. In 1954 werd
haar in 1941 begonnen en in
1944 voltooide film Tiefland
uitgebracht.
Ook deze productie was niet on
omstreden. Riefenstahl liet
hierin ruim zestig zigeuners uit
het concentratiekamp Maxglan
bij Salzburg optreden. De zi
geuners zouden gedwongen zijn
geweest mee te werken. Enkelen
van hen kwamen later om in
kamp Auschwitzmaar Riefens
tahl zei dat ze alle betrokken zi
geuners na de oorlog nog was te
gengekomen.
Ook zei ze dat ze niet geweten
had dat tijdens de Tweede We
reldoorlog veel zigeuners in de
kampen waren omgekomen,
hetgeen haar op een berisping
kwam te staan door een recht
bank. In de jaren negentig sprak
ze haar afschuw over de zigeu
nervervolging uit.
Als getalenteerd fotografe be
reikte zij in de jaren zestig nieu
we hoogtepunten, waaronder
een indrukwekkende fotore
portage van de Sudanese Nuba-
stam. Maar ook dit werk gold als
uiterst controversieel. Begin ja
ren zeventig was er een Riefen-
stahl-renaissance. Veel jonge
filmers en fotografen, maar ook
Amerikaanse feministes plaats
ten haar op een voetstuk.
In 1987 bracht Riefenstahl haar
memoires uit: De Zeef van de
Tijd, een boekwerk van 912
bladzijden waarin zij zich eta
leert als een tragisch slachtoffer
van de loop van de Duitse ge
schiedenis. Op ruim zeventigja
rige leeftijd leerde ze diepzee-
duiken en maakte ze nog talloze
onderwaterfilms. Op de sugges
tie dat de nationaal-socialisten
haar in de gelegenheid hebben
gesteld haar beste werk te ma
ken, antwoordde Riefenstahl
eens: „Ik haatte dat werk. Ik had
er helemaal geen belangstelling
voor. Al lang voor Hitler had ik
groot succes." ANP
Leni Riefenstahl op 1 mei 1938 in Berlijn. De cineaste wordt, voorafgaand aan de première van haar filmisch tweeluik Olympia, verwel
komd door nazi-topmannen. Tweede van rechts is Seyss Inquart. archieffoto EPA
Streep op elke regel de letters
weg, die samen het woord vor
men dat overeenkomt met de
omschrijving. De resterende let
ters vormen van boven naar
beneden en van links naar
rechts een citaat.
1. Rang; 2. huzarenbuis; 3. buit; 4.
boos; 5. met elkaar; 6. gevuld choco
laatje; 7. radkrans; 8. licht breekbaar;
9. wasem; 10. aanhaling; 11. muziek
instrument; 12. gramschap; 13.
gebod; 14. gevaar.
Welk woord is verstopt
in deze letterrebus?
Horizontaal:
4. Buitenaardse groet? (7); 5.
Tijdschrift van een handcom
puter (8); 7. Het bedrijf is offi
cieel stuk (4); 9. Dat beest
heeft zijn portie wel gehad (4);
10. Soort warme douche zon
der waterstralen? (8).
Verticaal:
1. Pakte een vaartuig zonder
orginaliteit (6); 2. Bloeddorst?
(6); 3. Knoop waarmee
Dracula gedood wordt (9); 6.
Baal ervan als je vet bent! (6);
8. Bak in het dal (4).
4
5
8
10
Zoek de zescijferige code met behulp
van de onderstaande aanwijzingen.
De cijfers kunnen variëren van 0 t/m
6. Er komt dus nooit een 7, 8 of 9 in
de code voor.
E F 5
C F 8
A D 5
B D 8
C D 6
B x E 6
3
3
Oplossing van gisteren:
Anagram:
plat-palet-placet
long-galon-angola
gaar-graad-aardig
doel-loden-londen
tien-trein-winter
neer-weren-onweer
taan-satan-naaste
amen - man i e - inname
neet-enten-nepent
sier-gries-geiser
Eindoplossing: PAALWONING.
Cryptogram:
Horizontaal: 1. Holst; 3. fonds; 4. smid; 7.
trans; 10. draaistel; 11. starters.
Verticaal: 1. Hofstad; 2. Sedan; 5. maatje; 6.
Dallas; 8. apart; 9. stier.
Kerstboom: 15
©JFS.NL
Heer Bommel, die zich in deze tijd van het jaar bij het
haardvuur pleegt op te houden, klaagde sinds een poosje
over zitkrampen en hoofdsuizingen. De behandelend ge
neesheer had hem beweging in de frisse buitenlucht voor
geschreven en daarom zien we hem hier in een stijve bries
per kano over de Drens varen. „Het harde werken heeft
toch zijn goede kanten", sprak hij. „Dat vergeet men wei
eens als heer van stand." „Hm", zei Tom Poes, die achter
hem zat te pagaaien. „Ik geloof toch niet, dat dit de bedoe
ling is. We gaan met de stroom mee, we hebben de wind in
de rug en u beweegt helemaal niet. Ik vraag me af, hoe we
straks weer terug moeten komen." „Geen nood", hernam
heer Ollie glimlachend. „De strijd tegen de elementen doet
mijn spieren zwellen en ik voel me met de minuut krachti
ger worden. De terugtocht zal een peuleschilletje zijn, let
op mijn woorden!"
Zo sprekende depte hij zijn pagaai voorzichtig in het water
en gaf er een rukje aan. Dat had hij echter beter niet kun
nen doen, want op die plek maakt de Drens een scherpe
bocht tussen enkele rotspunten door. En omdat het vaar
tuigje daar in een stroomversnelling terechtkwam, ver
stoorde die beweging het wankele evenwicht. De kano
zwiepte rond en Tom Poes sloeg overboord, terwijl heer
Bommel achterover op de smalle bodem viel.
door Bill Watterson
CASPER, HOU OP MET DAT
GESCHREEUW DOOR HET
HUIS! ALS ME WAT ZEGGEN
WIL, KOM DAN NAAR DE
WOONKAMER - DAAR BEN IK.
H l
O
IK HEB IN 'N
HONDENDROL
GETRAPT WAAR
IS DE TUIN
SLANG
Hans Belterman
In de keukens van de landen van Zuid-
Oost Azie onderscheidt men vele tiental
len recepten voor gerechten waarbij het
rundvlees eerst wordt gebakken en daar
na in korte tijd wordt gaar gekookt. Het zijn
gerechten die, eerlijke gezegd, eigenlijk
uitsluitend in een wok of wadjan kunnen
worden bereid.
Voor 2 - 3 hoofdgerechten:
200 - 250 gram mals rundvlees, bij voor
beeld kogelbiefstuk
200 gram kleine (zilver)uitjes
200 gram Chinese kool of ijsbergsla,
schoongemaakt, in smalle reepjes gesne
den
1 1/2eetl. (arachide)olie
11/2 eetl. Japanse sojasaus (Kikkoman)
1/2 theel. sambal oelek
zout
1 mespunt Chinees vijfkruidenpoeder
1 theel. allebinder
1 eetl. fijngesneden verse koriander
blaadjes
Maak het vlees droog met keukenpapier.
Snijd het in dunne plakjes en vervolgensin
smalle reepjes. Pel de uitjes en maak ze
droog met een stuk keukenpapier.
Verhit een wok en laat de olie er even in
rond walsen. Bak, onder voortdurend roe
ren en omscheppen de vleesreepjes 3 mi
nuten. Schep het vlees uit de wok en houd
het warm. Bak hierna, in de resterende olie
de uitjes zolang tot ze beginnen te kleuren.
Schep Chinese kool of ijsbergsla er door
en laat alles, onder voortdurend roeren en
omscheppen, 2 minuten zachtjes bakken.
Schep er daarna het vlees door en voeg
sojasaus, sambal oelek, zout en vijfkrui-
Matige westenwind, kracht 3 tot 4. Goed zicht.
Temperatuur kustwater 19 graden.
WOENSDAG
Hoog
water
Laag water
VM 10 SEPTEMBER uur
cm
uur
cm
uur
cm uur
Vlissingen
02.46
243
14.58
229
09.00
169 21.30
Terneuzen
03.05
266
15.19
252
09.26
182 21.55
Cadzand
02.19
236
14.35
221
08.31
162 21.05
Roompot Buiten
02.44
184
14.54
166
09.00
108 21.14
Roompot Binnen
04.06
161
16.15
144
10.26
100 22.34
Zierikzee
04.30
185
16.45
166
10.30
117 22.55
Krammersl. West
04.42
204
16.59
183
10.19
123 22.45
Hansweert
03.48
280
16.06
261
09.50
199 22.17
Stavenisse/Yers.
04.25
193
16.46
174
10.26
1 19 22.45
DONDERDAG
Hoog
water
Laag water
11 SEPTEMBER
uur
cm
uur
cm
uur
cm uur
Vlissingen
03.25
250
15.37
238
09.35
169 22.05
Terneuzen
03.40
272
15.55
260
10.05
181 22.3!
Cadzand
02.56
243
15.11
231
09.12
164 21.39
Roompot Buiten
03.15
188
15.35
174
09.14
106 21.49
Roompot Binnen
04.46
161
16.55
147
11.05
095 23.20
Zierikzee
05.15
186
17.25
171
11.05
113 23.30
Krammersl. West
05.22
205
17.39
185
10.54
116 23.19
Hansweert
04.28
284
16.35
267
10.28
197 22.56
Stavenisse/Yers.
05.16
193
17.26
176
11.05
11323.26
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
—AA_
zonnig
Koufront
Warmtefront
*A
Samengesteld front
zwaar bewolkt
lichte sneeuw
matige sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
1030 -
zware regen
Isobaa'
DE
wat
wa-
dS
dui
de
vlo
lig*
wa
eui
Zil
cie:
ini
- i
boi
!tei
na!
die
vai
He
gil
Co
Fn
Pii
m:
tei
dn
De
mi
ge
we
in
denpoeder toe. Schep alles enkele malen
goed om. Schenk er 2 deciliter water bij.
Laat alles gedurende 5 minuten zachtjes
koken. Schuif daarna alle ingrediënten
naar een zijde van de wok. Strooi allesbin-
der over het vocht op de bodem van de
wok. Roer alles krachtig door en schuif de
ingrediënten door de saus. Laat alles nog
even aan de kook komen.
Presentatie: dien het gerecht op in een
voorverwarmde schaal.
Strooi korianderblaadjes er over. Geef er
droog gekookte rijst apart bij.
Tip: U kunt het gerecht ook combineren
met gekookte en daarna heel licht in wei
nig olie gebakken mie of mihoen. Schep
de mihoen als bedjes op de borden en doe
het rundvlees met uitjes en saus er over.
Vandaag is het prachtig nazomerweer in het noorden van
Europa, 's Nachts kan het behoorlijk fris worden met lok83
graadje vorst. Overdag wordt het met veel zon 17 tot 22g<>
Ook in Spanje en Portugal is het zonnig. Het wordt daar eer
stuk warmer dan in het noorden van Europa met maxima
graden in Andalusië en in de Algarve. In een gebied dat z|C -
strekt tussen Engeland en Italië is het wisselvallig. De meesvaS
buien, lokaal met veel water, vallen vandaag in het oosten
Duitsland, in Tsjechië en boven het voormalig Joegoslavië
in het zuiden van Engeland, in de noordelijke helft van 'ra
de Alpen en Italië vallen enkele regen- en onweersbuien.
ftrn".
Meteo Consult
De komende dagen blijft het licht Door: Reinier van denS ff001
wisselvallig weer. Pas na vrijdag
volgt een periode met wat droger, en misschien ook zonnige;
nazomerweer. Het is echter nog maar de vraag, of het een
langdurige periode van mooi nazomerweer zal worden. Op de
weerkaart zien we momenteel een hogedrukgebied boven Finla
Een tweede kern van hogedruk ligt in het zeegebied ten
noordwesten van Portugal. Tussen de hogedrukgebieden glipt/
en toe een storing door waar wij ook het een en ander van
meekrijgen. Vandaag bevinden we ons in tamelijk onstabiele lid
Dat komt tot uiting in het gemak, waarmee zich stapelwolken es
buien vormen. Tussen de dreigende buienwolken door komt de
zon soms te voorschijn. Bij een matige westelijke wind wordt he
hooguit 17 graden. Komende nacht wordt het overal droog
Het koelt af tot 10 graden en landinwaarts ontstaat er misschien
een mistbank. Morgen brengt een uitloper van hogedruk droger
weer. Naast zon zien we echter ook nog enkele wolkenvelden.
Het kwik stijgt naar een graad
of 20. Vrijdag passeert een
volgende storing met veel
bewolking en enige tijd regen.
Mocht de zon toch nog even
doorbreken, dan wordt het
wellicht nog net 20 graden.
Zaterdag en zondag wordt het
onder een hogedrukgebied
rustig en droog nazomerweer.
Mist, die in de nacht en
ochtend voorkomt, kan
overdag wellicht vrij lang
blijven hangen. Uiteindelijk
wordt het 's middags toch een
graad of 20, en bij voldoende
Enkele buien
"i
zon mogelijk 23 graden.
Na het weekeinde neemt de
buienkans waarschijnlijk
alweer toe.
Minimumtemperatuur voor de komende nacjit
weer
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
max.
20°
20°
21°
23°
min.
11°
12°
13°
13°
wind
N 4
N 3
ZO 3
Z 3
vandaag
op 7.10
onder 20.
vandaag
op 20.32
onder 6, II
Oostburg
