Wonen met uitzicht op het water
Milhous streeft naar
ambachtelijke perfectie
Met koffie en klapstoel
naar film in openlucht
FiLM
BY Tri E
13
lezers schrijven
Honden III
Honden IV
Schoothondje
N57
Strand
WCT XI
WCT X
kunst
Leefwensen
dinsdag 9 september 2003
Bevlogenheid
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
In reactie op de verstikking van
de beagle (PZC 27-8) stel ik vast
dat een hondenleven voor deze
rechter, waarschijnlijk geen
dierenvriend, maar 200 euro
waard is. Voor mij had ze gevan
genisstraf en tbs mogen krijgen,
want het is voor mij duidelijk
dat zo iemand nodig behandeld
moet worden. En natuurlijk het
verbod om nooit meer een dier te
mogen houden. Maar ach, wat is
een dier nou eigenlijk: een ge
bruiksvoorwerp om geld mee te
verdienen. Zie de bio-industrie,
alleen maar dierenkwellerij en
uitbuiterij. Zie ook de verderfe
lijke jacht. Er was ook te lezen
dat de j acht op ganzen en smien
ten weer 'gedeeltelijk' wordt
vrijgegeven. In de praktijk kun
je gedeeltelijk wel weglaten.
Buiten de speciale leef- en foe-
rageergebieden mogen ze wor
den verjaagd en desnoods wor
den afgeschoten. Nou, dan weet
ik wel welke van de twee opties
het wordt. Dit gaat ook gelden
voor jonge en niet-broedende
ganzen die in Nederland de zo
mer doorbrengen. Hoe kun je
aan een gans zien of hij hier
komt broeden? Heeft die een
polsbandje aan of zo? En welke
leeftijdsgrens wordt er aange
houden en kun je dat aan de
buik zien als ze overvliegen? Bij
een jager is het eerst schieten en
dan kijken. Dierenrechten be
staan hier niet. Het is niet gelukt
om de Partij voor de Dieren in
het parlement te krijgen. Dit is
alleen uitstel, want dat de Partij
voor de Dieren in het parlement
zal komen is alleen een kwestie
van tijd. Dierenrechten moeten
in de grondwet en snel graag.
Rob Ossewaarde
Prins Bernhardstraat 25
Oud Sabbinge
In mijn boze reactie n.a.v. het
sterven van een hond in de kof
ferbak van een auta staat: "In
Zeeland is de hondenbelasting
afgeschaft" enz. Dit had moeten
zijn: althans in Goes is de hon
denbelasting afgeschaft. Mijn
excuses voor deze fout, ik zal
mijn huiswerk beter moeten
doen.
Ime Dekker
Den Omloop 24
's Heer Hendrikskinderen
Oud-premier Kok betichtte on
ze jonge nieuwe premier Jan Pe
ter Balkenende van schoot
hondjesgedrag (PZC, 5-9). Na
twee kabinetten Kok is er een
economische recessie en een po
litieke regressie (steeds minder
mensen hebben vertrouwen in
de politiek). De economische en
politieke systemen moeten ver
anderen. Dat betekent dat be
stuurders niet alleen de pot geld
mogen verdelen, maar ook sys
tematische veranderingen moe
ten doorvoeren. Het gaat daar
bij niet om de presentatie van
beleid, maar om de inhoud. Ik
geef daarbij zonder schaamte
premier Balkenende het voor
deel van de twijfel als democra
tisch leider.
Wim Boogaart
Erling Steenstraat 14
Nieuwerkerk
Ooit heeft een minister van Ver
keer en Waterstaat ingestemd
met het aanleggen van een derde
kanaalkruising, mits aange
toond zou worden dat het ver
keer op de N57 dusdanig toe zou
nemen dat ook deze aangepast
zou moeten worden. Dat is ge
lukt. Vervolgens moest de ge
meente Veere overgehaald wor
den om hieraan mee te werken.
Ook dat is gelukt. Tenslotte
moest draagvlak onder de be
volking gecreëerd worden. Dat
is niet gelukt. Tenminste: niét
voor de weg zoals die nu is be
dacht. Niet verwonderlijk. Het
oorspronkelijke argument voor
een nieuwe N57 was veiligheid.
Commerciële argumenten voe
ren echter steeds meer de bo
ventoon. Middelburg moet be
ter bereikbaar worden, de N57
moet de verkeersas Middel
burg-Rotterdam worden. Dat in
het 'achterland' talloze secun
daire wegen doodlopend
worden, dat bestaande aanslui
tingen op de N57 worden opge
heven, dat het nieuwe tracé tot
drie meter boven NAP komt,
etc. mag niet in de weg staan.
Waar in het verleden alle moeite
werd gedaan om 'Veere' over de
streep te trekkenzou het nu niet
meer dan fair zijn om óók oog te
hebben voor de belangen van
degenen die hier wonen en wer
ken. Niemand is tegen verbete
ring van de N5 7maar dit is geen
verbetering, ook niet voor de in
woners en ondernemers van
Middelburg. Het zou meer dan
plezierig zijn indien men vanuit
deze kant ook eens verder wil
kijken dan de eigen neus lang is,
zoals men vanuit Veere dat in
dertijd ook gedaan heeft. En dat
geldt ook voor politiek Zeeland.
Johan Geerse
De Meijstraat 6
Serooskerke
Naast alle andere berichten is
het verheugend om het artikel in
de PZC van 6/9 te kunnen lezen,
waaruit blijkt dat Walcheren
de, misschien ook in de Vlaamse
betekenis, schoonste stranden
van Nederland heeft. Dit is nog
eens een opsteker, die getuigt
van goede wil en een goed beleid
van de bestuurders. We hebben
van de kust, net zo als het groot
aantal tevreden toeristen, deze
magnifieke zomer al vele malen
kunnen genieten.
Wim van Gilst
Boogerdlaan 23
Kortgene
Wat betreft de automatisering
in de containerterminals heeft
R. de Witte (Lezers Schrijven
WCT VIII) gelijk, maar denk ook
eens aan alle directe en indirecte
werkgelegenheid tijdens de
bouw en na completering van de
WCT. Te denken valt aan op-
/overslag, logistieke en allerlei
andere toeleveranciers. De seni
oren mogen dan denken in ter
men van rust en ruimte maar
wat betreft de werkgelegenheid
van de nazaten van deze senio
ren? Voor Zeeland belangrijke
werkgevers als een voormalig
Hoechst, Elf Atochem, de
Schelde, Philips, Pechiney, NV
Haven voeren reorganisatie op
reorganisatie door. Hierbij zijn
halveringen van de werkgele
genheid niet ongebruikelij k. Al
ternatieven komen er echter
niet met als gevolg dat de naza
ten van deze senioren verplicht
worden hun heil buiten de pro
vincie of in de horeca of agrari
sche sector te zoeken.
We kunnen dan wel een Univer
siteit in Middelburg willen
maar volgens mij heeft iets der
gelijks alleen bestaansrecht in
dien er voor deze studenten ook
een arbeidsmarkt is. Hoeveel
studenten blijven niet in hun
studieregio wonen en werken?
Ik vind het jammer dat er zoveel
nadruk ligt op rust en 'natuur'.
Uit ervaring kan ik zeggen dat
dit laatste kolder is zeker gezien
de reeds gevestigde bedrijven in
het WCT-gebied. Wat Zeeland
nodig heeft is een man als Wie
gel in Friesland. Een man die de
proVincie weêt te promoten en
verkopen.
E.E. de Witte
Singel 348
Vlissingen
Een herstart voor de WCT? Een
piepklein berichtje in de PZC
van 2 september zegt genoeg:
'Provincie zoekt havenwer
kers'. Tot 2010 moeten er mini
maal 1500 mensen worden
aangetrokken, vanwege de ver
grijzing die er zit aan te komen
wegens de pensionering van de
naoorlogse geboortegolf. De
WCT tel ik gemakshalve maar
niet mee. De provincie gaat nog
onderzoeken hoe zij dit kunnen
aanpakken. Waarmee wil men
dan dit gebrek aan personeel
opvullen? De vergrijzing is toch
niet alleen een Zeeuws of een
Nederlands probleem, het geldt
immers voor geheel West-Euro
pa. Maar misschien krijgt er nog
wel eens iemand een helder idee,
de planeet Mars staat immers
wel heel dicht bij de Aarde, mis
schien? Verder is er nog een an
dere fundamentele kwestie, het
ontpolderen. Nu er een her
nieuwde ingebrekestelling door
Brussel naar Nederland is ge
gaan, waarin met klem wordt
aangedrongen op passende na
tuurcompensatie voor de ver
dieping van de Westerschelde
(in de vorm van ontpoldering)
zal het duidelijk zijn dat inpol
deren van De Kaloot om er een
kade aan te leggen allang geen
optie meer is. De optimistische
gedachte dat natuurcompensa
tie voor de WCT voldoende aan
wezig is volgens de RVS, is
slechts ten dele waar; de RVS
geeft aan dat de ruimte wel vol
doende geacht kan worden,
maar spreekt zich niet uit over
de kwaliteit ervan. Niettemin
kan het gebied nog van pas ko
men als Brussel er dwingend toe
over gaat om passende maatre
gelen te nemen als compensatie
voor de verdieping van de Wes
terschelde.
F.A.D. van Nieulande
Scheldepoortstraat 56
Nieuw en Sint-Joosland
HnorEmile Calon
Wonen aan het water is
voor velen een grote
wens. Zeeuwse makelaars krij
gen dan ook de nodige tele
foontjes van mensen uit de
Bandstad die op zoek zijn naar
een woning aan het water. Dan
doelen ze vooral op wonen met
zicht op de Noordzee, Wester
en Oosterschelde en de Greve
lingen. De teleurstelling is
vaak hoorbaar als die onderne
mers vertellen dat wonen aan
die grote wateren slechts be
perkt mogelijk is omdat duinen
en dijken in veel gevallen het
zicht op het water benemen.
doorMarjolein Verbruggen
ELLEWOUTSDIJK - Carmen
Wlhous-Arendt uit Wilhelmi-
»adorp exposeert twaalf van
bar gobelins vanaf vrijdag
avond 12 september in 't Kerkje
!ai> Ellewoutsdijk. Haar gewe-
l!'iwandtapijten zijn een staal
man ambachtelijke perfectie.
tapijten van Carmen Mil-
bus zijn niet zo maar geweven
wken. Ze noemt het ambach-
klijk werk. Ter illustratie toont
b de achterkant van een van
bar gobelins. Die is net zo net-
Ms de voorkant. „Dat komt
Jffldatik de draden direct en he-
•®aal verwerk zodat er niets
Jshangt." In een gobelin zitten
cne 'ot vier maanden werk op
weefstoel. „Vroeger weefde
bn acht uur op een dag. Dan
TOde ik 's avonds mijn schou-
Nu doe ik het wat rusti-
hlhous verft haar wol met
®ui$toffen die ze zelf mengt.
an ben ik niet afhankelijk
de modekleuren." Ze wijst
pfeen doek dat in haar huis-
hangt. „Daarin zitten
^stens 45 nuances oranje,
°d, geel en goudHet spel van
Penen kleuren vormt vloeien-
e'iguren. Deze laten ruimte
,°°f de verbeelding. „Ik wil
Ufsrechte lijnen en strakke
gebogen vormen. Een zigzag
gende lijn is niet dynamisch."
Om dit te bereiken is een gede
tailleerde en uitzonderlijke be
heersing van de weeftechniek
nodig.
Voor haar nieuwste werk is ze
geïnspireerd door James Dean
en de sfeer van de Boulevard of
Broken Dreams. „James Dean
presenteerde zich als eenzaam
en triest. Hij leefde in de periode
van foto's in zwart-wit." Dit
doek heeft ze dan ook uitge
voerd in tinten grijs, crème, wit
en een half bolletje rood. „Deze
felle kleur is het spotlight van
het toneel waarop het mannetje
staat. Zonder dat accent zou de
rest van het doek in het niet val
len. Ik voel wat een ontwerp no
dig heeft. In dit tapijt zijn ook de
witte randen belangrijk. Het
grijs komt door de omkadering
beter uit."
In haar weefgetouw zit een
tweede doek waarin zij een af
beelding van het mannetje ver
werkt. Dit figuur gebruikte ze
eerder op textielschilderijen.
„Ik ben met zo veel dingen be
zig", vertelt ze enthousiast. In
haar huis en tuin staan beelden
die ze maakte van zink en ver
hard textiel. Haar bevlogenheid
voor kunst brengt ze graag over
op kinderen en volwassenen in
workshops en ook organiseert
ze verjaardagspartijtjes waarop
kinderen zich creatief kunnen
uitleven.
„Al voor ik kon lopen, kraste ik
van alles op papier", vervolgt
Milhous. „Mijn moeder gaf me
de ruimte. Op de lagere school
stelde de onderwijzer mijn werk
als voorbeeld voor de rest." Na
haar afstuderen in 1972 aan de
kunstacademie in Düsseldorf is
ze getrouwd met de Goese
kunstschilder Johannes Mil
hous. Zo belandde ze in Wilhel-
minadorp.
Op de tentoonstelling in de kerk
in Ellewoutsdijk zullen twaalf
gobelins van haar hand te zien
zijn. „Misschien is er ruimte
over om wat textielschilderijen
neer te zetten", zegt Mihous.
De opening van de tentoonstel
ling in 't Kerkje van Ellewouts
dijk, vrijdag 12 september om
19.30 uur, is vrij toegankelijk.
De kunstenares is hierbij aan
wezig.
Op 13 en 14 september houdt de
kerk open huis. De medewer
kers vertellen dan over de ach
tergrond van het gebouw en er is
muziek.
De expositie van de gobelins in 't
Kerkje in Ellewoutsdijk is geopend
zaterdag 14 september 10.00 tot
16.30uur,zo. 15, za. 26en zo. 27sep-
tembervan 13.30 tot 16.30 uur.
Bij Wemeldinge wordt deze
week de grond bouwrijp ge
maakt voor de bouw van
veertien appartementen met
uitzicht op de Oosterschelde.
Afgezien van hoogbouw in
Vlissingen, Breskens en Ter-
1 neuzen is het zowat het aller
laatste nieuwbouwproject aan
een van de grote Zeeuwse wa
teren.
Het project, D'n Nieuwendiek,
aan de Nieuwendijk ligt inge
klemd tussen de Oosterschelde
en het oude kanaal naar We
meldinge. Daar waar ooit ar
beidershuisjes stonden worden
de komende tijd negen appar
tementen en vijf penthouses
gebouwd. Normaal gesproken
is het verboden om zo dicht te
gen de dijk aan te bouwen. Om
dat het bestemmingsplan van
de gemeente Kapelle ouder is
dan het reglement van het
schap, mag er voor deze ene
keer wel zo dicht tegen de zee
wering gebouwd worden. In de
koopcontracten is wel opgeno
men dat de toekomstige bewo
ners bij een eventuele dijkver
hogingen of -verzwaringen die
het uitzicht belemmeren, geen
schadeclaims kunnen indie
nen.
Het appartementencomplex
telt straks drie bouwlagen. De
onderste laag bevat garages en
logeerkamers voor de daarbo
ven gesitueerde appartemen
ten. Daarbovenop komen ten
slotte de vijf penthouses. De
eigenaren van die luxe appar
tementen hebben ook allemaal
Veel mensen uit de Randstad hopen in Zeeland een woning te vinden met zicht op de Noordzee, Wester- of Oosterschelde of de Grevelingen. foto Mechteld Jansen
Vlissingers bij het scherm van de een-minuut film. foto Ruben Oreel
een eigen garage op de begane
grond. Zowel vanuit de appar
tementen op de eerste
verdieping als vanuit de pent
houses hebben de kopers vrij
zicht over de Oosterschelde.
Het overgrote deel van de vijf
tien appartementen is al ver
kocht, vertelt makelaar/ont
wikkelaar M. Minnaard uit
Goes, terwijl de verkoop pas
enkele maanden geleden is ge
start. Hij is niet verbaasd over
die verkoopsnelheid terwijl er
toch flinke bedragen gevraagd
worden: van 406.000 tot
788.000 euro. Op twee na zijn
ze echter allemaal verkocht.
Ook de twee duurste.
De kopers komen voor het
overgrote deel uit de directe
omgeving, aldus de Goese on-
komt", lacht hij. Ze waren vol
gens Minnaard op zoek naar
iets in Zeeland en zagen dat het
daar goed zou worden.
Hij is niet verbaasd over de
kooplust omdat de verhouding
tussen prijs en kwaliteit goed
is, zo stelt hij. Daarmee geeft
hij ook aan dat, zeker in het re
cente verleden, er regelmatig
wat schortte aan die verhou
ding. Toen de prijzen van de
woningen maar bleven stijgen,
zijn er bedragen gevraagd en
betaald die niet in verhouding
stonden tot de kwaliteit,
beaamt hij. Minnaard kreeg
destijds mensen over de vloer
die wilden verhuizen omdat
hun kennissen ook verhuisden.
„Verhuizen was een rage", her
innert hij zich nog goed. De
kwaliteit van het wonen werd
uit het oog verloren, vervolgt
hij terugblikkend. Groter en
luxer, daar ging het om. „En
dan vooral luxer." Naar de
kwaliteit van de woning werd
nauwelijks nog gekeken. Dat is
nu wel anders merkt hijDe ko
pers van de appartementen in
D'n Nieuwendijk zijn bereid
veel te betalen maar eisen wel
kwaliteit. „Ze willen waar
voor hun geld."
Minnaard is trots op het pro
ject. Hij zegt dan ook dat hij
over een paar jaar, als het ap
partementencomplex er staat
en het bijbehorende groen is
gegroeid, met voldoening langs
D 'n Nieuwendiek kan rij den en
constateren dat het inderdaad
goed is. Hij verwacht dat ont
wikkelaars die in de jaren
zeventig bouwden dat niet
kunnen. Slechte kwaliteit,
eenvormig en geen rekening
gehouden met de woonwensen,
vat hij zijn conclusie over pro
jecten uit die tijd samen. Hij
wijst naar een wij k als de Goese
Polder die nu driftig onder
handen wordt genomen om ze
leefbaarder te maken.
Minnaard stelt dat mensen in
de bouwsector hun verant
woordelijkheid moeten nemen.
„Wij laten allemaal iets na voor
het nageslacht. Dat mogen wij
nooit uit het oog verliezen.Hij
vindt ook dat er heel voorzich
tig gedaan moet worden met de
uitbreiding van dorpen. „Ons
Zeeland wordt zo steeds klei-
door Ernst Jan Rozendaal
VLISSINGEN - Het is volle
maan. Daardoor lijkt het alsof
een van de bollen op de lan
taarns in de windstille Cirkel in
de Vlissingse wijk Paauwen-
burg de lucht is ingezweefd. Een
mooie nazomerse ambiance
voor een openluchtbioscoop.
Bij de speeltoestellen op het
plein staat een groot scherm op
gesteld. Om kwart over negen,
maandagavond, is daarop nog
niets te zien. Uit twee luidspre
kers schalt rapmuziek. In de cir
kel hangen wat jongeren rond in
afwachting van wat er gaat ge
beuren.
Christel van Denderen kijkt
verbaasd rond. Ze is haar huis
uitgekomen om te kijken waar
het geluid vandaan komt. „Ik
ben een beetje overdonderd. Er
slapen hier veel kinderen. Mijn
zoontje wordt hier heel onrustig
van." Het is haar ontgaan dat
het Buro Beeldende Kunst Vlis
singen samen met kunstenaar
Bei Ning in het kader van Film
by the Sea in verschillende Vlis
singse wijken in de openlucht
'één minuten' gaat vertonen,
kunstenaarsfilms van precies
één minuut. „Toch wel een leuk
idee", besluit Van Denderen.
„Alleen wat onverwacht."
Dat geldt niet voor iedereen,
want van de ongeveer vijftig
Net als vorig jaar horen de 'één
minuten' tot het bijprogramma
van het filmfestival. In plaats
van op negen adressen worden
de korte films nu in vijf verschil
lende huiskamers rond het Bel-
lamypark vertoond. Elke huis
kamer heeft een thema: huis,
boom, beest, mens en junior.
Nieuw zijn de vertoningen in de
openlucht, vanavond nog in de
Karolingenburg in Oost-Sou
burg, morgen in de kerktuin in
Ritthem en donderdag op het
Vlissingse Arsenaalplein.
„We streven ernaar de één mi
nuten ieder jaar op een andere
manier te laten zien", verklaart
Bei Ning. Hij heeft de één minu
ten, gemaakt door filmers uit
binnen- en buitenland, geselec
teerd. Bovendien filmde hij vier
impressies op Vlissingen waar
mee de openlucht vertoningen
worden ingeleid. „We dagen de
buurtbewoners uit hier hun
feestje te komen maken. En wie
van film houdt, dwingen we ook
een keuze te maken. De één mi
nuten in de huiskamer of hier?
De luxe bioscoop of de open
lucht? We werken samen met
Film by the Sea, maar we zijn
ook een beetje een tegenhan
ger."
Aanvang één minuten in openlucht:
21.30 uur, in de huiskamer aange
geven met gele vlaggen): 20 en 21
uur.
bant. „Die kwamen toevallig
langs met hun bootje en zagen
dat daar iets aantrekkelijks
afwachten wat voor filmpjes het
zijn. Ik ben blij dat ik pas voor
morgen vrijkaarten voor Film
by the Sea heb, anders had ik het
wel een moeilijke keuze gevon
den."
dernemer. Drie appartementen
zijn verkocht aan mensen uit
Zuid-Holland en Noord-Bra-
toeschouwers kwamen enkele
zelfs met tuin- en klapstoelen
aangesjouwd, geheel volgens de
oproep van de initiatiefnemers.
Sommigen installeren zich zelfs
met koffie, popcorn en baby
foon. ,Heel goed dat het hier ge
beurt", zegt Riet Cijsouw. „Eens
niet in het centrum maar in een
buitenwijk. Het mooiste vind ik
de verrassing. We moeten maar
Carmen Milhous: „Een zigzaggende lijn is niet dynamisch
foto Willem Mieras
