PZC
Zimbabwaanse oppositie
wint lokale verkiezingen
ijsseldijk modes
Milosevic wil twee
jaar pauze in proces
Driehonderd passagiers ziek op cruiseschip
Hotelbranden in Kenia lijken te zijn aangestoken
Slovenië en Kroatië ruziën over toegang Adriatische Zee
Slechts vier jaar cel
woensdag 3 september 2003
Getuigenissen
Drie bolwerken Taliban veroverd
Hoest kan hartslag corrigeren
Arrestaties voor aanslag Omagh
Thaise vrouwen verhandeld
Tsjechië bekijkt oude sterfgevallen
Erbij
Bashir is
opgelucht
na vonnis
.^f&IawsSÉsSlCf.;
door Step Vaessen
JAKARTA - Het vonnis tegen de
65-jarige 'terrorist' Abu Bakar
Bashir verraste vriend en vij
and. Tegen alle verwachtingen
in kreeg hij vier jaar gevange
nisstraf in plaats van de vijftien
jaar die de openbare aanklagers
hadden geëist. De rechters acht
ten niet bewezen dat de moslim
geestelijke, de 'emir', de leider
was van Jemaah Islamiyah.
Ook was er geen bewijs dat hij
achter een reeks bomaanslagen
zat en de opdracht had gegeven
om de toenmalige vice-presi
dent Megawati te vermoorden.
Bashir is wel veroordeeld voor
het deelnemen aan staatsonder-
mijnende activiteiten omdat hij
nauwe contacten had met de op
richter van Jemaah Islamiyah,
de in 1999 overleden Abdullah
Sungkar. Die wilde van Indone
sië een islamstaat maken. Een
plan dat Bashir, volgens de
rechters, steunde.
De uitspraak is een enorme
afgang voor de Indonesische re
gering, die vooral aan het bui
tenland wilde laten zien dat ze
korte metten maakt met terro
risme. De vrees bestaat dat hier
door veel Indonesiërs alleen nog
maar sterker gaan geloven dat
Jemaah Islamiyah niet bestaat
en dat de bomaanslagen het
werk zijn van de CIA, een nog
steeds erg geliefde theorie.
Bashir reageerde zichtbaar op
gelucht. Zelfs zijn eigen advo
caten hadden een veel hogere
straf verwacht. Maar hij zei me
teen dat hij zich niet bij het von
nis zou neerleggen. ,,Ik verdedig
alleen de sharia-islam (islamiti
sche wetgeving). Daarom kan ik
het vonnis niet accepteren en ga
ik in hoger beroep." Met de mi
crofoon in de hand, staande met
zijn gezicht naar het publiek
riep Bashir zijn ongeveer twee
honderd aanhangers op rustig
te blijven. „Als er iets gebeurt,
dan is dat het werk van de Ame
rikaanse provocateurs, niet van
ons." De rechters maakten geen
bezwaar tegen het ongebruike
lijke tafereel in de rechtbank.
De hele zaak tegen Bashir was
voor een belangrijk deel geba
seerd op getuigenissen van een
handjevol gevangen leden van
Jemaah Islamiyah in Maleisië
en Singapore. Zij legden verkla
ringen af via een videoverbin
ding. Volgens de advocaten kon
dit niet worden gebruikt als
bewijs. Bovendien kunnen ge
tuigen die gevangen zitten op
allerlei manieren zijn gemani
puleerd. De rechters gingen
daar voor een deel in mee. Ze
achten hun verklaringen niet
voldoende omdat ze het vooral
'van horen zeggen' hadden.
Een andere belangrijke getuige,
Omar Al Faruk, een vermeend
lid van Al Qaeda, is nooit ge
hoord omdat hij sinds zijn arres
tatie in handen is van de Ver
enigde Staten. GPD
NEW YORK - Passagiers verlaten in de ha
ven van New York het cruiseschip Regal
Princess (achtergrond). Ze moesten hun
rondreis over de Atlantische Oceaan bekor
ten omdat een zogeheten norovirus was op
gedoken. Ruim driehonderd passagiers en
bemanningsleden waren hierdoor ziek ge
worden. De ziekte, die gepaard gaat met
misselijkheid en overgeven, is hoogst be
smettelijk, maar duurt slechts 24 tot 48 uur.
Bij aankomst in New York waren nog maar
twee passagiers ziek. De overige 1526 pas
sagiers en 679 bemanningsleden mochten
het schip verlaten. Het schip was op 18 au
gustus vertrokken uit Kopenhagen. Het vi
rus sloeg toe op de tweede dag, zei Benson.
De Regal Princess was halverwege de reis
geheel gedesinfecteerd. Benson zei dat ver
moedelijk een of twee passagiers het virus
onbewust aan boord hebben gebracht. Het
norovirus, dat het Norwalk- en Norwalk-
achtige virussen omvat, maakte vorig jaar
duizenden slachtoffers op cruiseschepen.
foto Monika Graf/EPA
NAIROBI - Circa zeshonderd
hotelgasten zijn in de nacht van
maandag op dinsdag uit ver
schillende luxe hotels in de Ke-
niaanse havenstad Mombasa
geëvacueerd nadat er branden
ontstonden. Er brak een grote
brand uit in het Paradise Beach
Hotel, die kennelijk oversloeg
naar drie andere luxe hotels in
de onmiddellijke nabijheid.
De oorzaak is nog niet duidelijk.
De getroffen hotels behoren tot
Advertentie
C8A verras PRIJS
een keten en een Zwitserse eige
naar vermoedt volgens Keni-
aanse media dat brandstichting
de oorzaak is van de branden.
Duitse militairen die in het ka
der van internationale maatre
gelen tegen terrorisme ter plaat
se waren, waarschuwden de
politie en brandweer. De bran
den woedden hevig in de hotels,
maar ze zijn inmiddels geblust
door de brandweer die werd bij
gestaan door manschappen en
materieel van de Keniaanse ma
rine en het leger. Duitse militai
ren hielpen bij de evacuatie van
hotelgasten, onder wie zo'n
driehonderd Duitsers.
De politie in Mombasa gaat er
niet van uit dat de branden met
terrorisme te maken hebben.
Het is niet bekend of er een ver
band bestaat met een grote poli
tieactie in Mombasa, die tot veel
verontwaardiging heeft geleid.
De politie heeft meer dan dui
zend mensen gearresteerd in
Mombasa in een actie tegen cri
minelen, drugshandelaren en il
legale immigranten. DPA/ANP
QALAT - Het Amerikaanse en Afghaanse leger hebben giste
ren naar eigen zeggen drie bolwerken van de Taliban in het
zuiden van Afghanistan veroverd. Enkele honderden Taliban
leveren al een week strijd met de militairen in de bergen van
de provincie Zabul.
Volgens generaal Haji Saifullah Khan van het Afghaanse le
ger zijn de Taliban-strijders de afgelopen dagen ver terugge
dreven, maar is het door de ontoegankelijkheid van het ge
bied moeilijk om ze te omsingelen en gevangen te nemen.
De VS steunen het offensief tegen de Taliban met luchtbom
bardementen en hebben ook een aantal speciale eenheden
naar het gebied gestuurd. AP
WENEN - Stevig hoesten totdat er medische hulp opdaagt
kan mogelijk het leven redden van mensen die een hartaanval
krijgen als gevolg van hartritmestoornissen.
Dat zei de arts Tadeusz Petelenz gisteren op een bijeenkomst
van de Europese. Raad voor Cardiologie in Wenen. Door te
hoesten wordt er toch bloed naar de hersenen gepompt terwij 1
het hart het begeeft. Daardoor blijft de patiënt lang genoeg bij
bewustzijn om hulp in te roepen. Hoesten kan ook helpen bij
het corrigeren van het hartritme, aldus Petelenz, die zijn the
orie baseert op onderzoek bij 155 patiënten. AP
BELFAST - De Noord-Ierse politie heeft gisteren een man en
een vrouw opgepakt die worden verdacht van betrokkenheid
bij de aanslag in 1998 in de Noord-Ierse stad Omagh, waar
door 29 mensen om het leven kwamen.
Het stel is aangehouden na een actie van tweehonderd mili
tairen en politieagenten in het grensdistrict Omagh.
De Britse politie arresteerde de afgelopen jaren tientallen
mensen in verband met de aanslag in Omagh, maar die moes
ten allemaal worden vrijgelaten wegens gebrek aan bewijs.
Tot nu toe is alleen Colm Murphy veroordeeld. Een speciale
rechtbank in Dublin achtte bewezen dat Murphy betrokken
was bij het voorbereiden van de aanslag en veroordeelde hem
vorig jaar tot veertien jaar cel. AFP/ANP
BANGKOK - De meeste Thaise vrouwen die naar het buiten
land worden verhandeld, gaan naar Duitsland. Daar zijn al
zo'n 14.000 vrouwen naar toe gebracht om in de seksindustrie
te werken. Andere populaire bestemmingen zijn Nederland,
Frankrijk, Zwitserland, Denemarken en Groot-Brittannië.
Waar de vrouwen ook terechtkomen, er wordt in vrijwel alle
gevallen van ze geprofiteerd. De meesten ondergaan ook sek
sueel, lichamelijk of geestelijk misbruik. Zo lopen Thaise
vrouwen in Zwitserland vaak hiv en aids op omdat ze worden
gedwongen seks te hebben zonder condoom. ANP
PRAAG - De Tsjechische politie zal honderden oude, ver
dachte sterfgevallen opnieuw onderzoeken. Dit jaar pakte de
politie een echtpaar op dat zeker acht mensen zou hebben ver
moord, al leek het om een ongeluk of zelfmoord te gaan. Dat
heeft politiechef J. Kolar gisteren gezegd.
De politiebaas hekelde 'het gebrek aan professionalisme'
waarmee inspecteurs de afgelopen jaren veel sterfgevallen
hebben bekeken. Ze hadden bij elke zelfmoord moeten uit
gaan van moord, tot het tegendeel was bewezen. AFP/ANP
door Eelco van der Linden
PRETORIA - De door het regi
me van Robert Moegabe in de
houdgreep gehouden oppositie
heeft lokale verkiezingen in
Zimbabwe gewonnen. Niet
meer dan elf procent van het
electoraat nam de moeite te
stemmen. Een lage opkomst
werd vooraf als een voordeel
voor de kandidaten van de rege
ringspartij Zanu PF be
schouwd.
De Beweging voor Democrati
sche Verandering (MDC) won
134 en Zanu PF 100 van de te
vergeven bestuurszetels. MDC
haalde een meerderheid in tien
van de zestien gemeenteraden
waaronder in hoofdstad Harare
en de tweede stad Bulawayo. De
oppositie bleek in de steden op
permachtig. Zes van de zeven
races om het burgemeester
schap won de MDC.
De stemming voor twee vrijge
komen parlementszetels ein
digde onbeslist. De MDC be
hield haar zetel voor Harare-
centrum; de Zanu PF die voor
haar rurale bastion Makonde.
De overwinning in de hoofdstad
was belangrijk voor de MDC,
omdat bij verlies de Zanu PF
een parlementaire meerderheid
had gekregen waardoor de par
tij eenzijdig de grondwet had
kunnen veranderen.
De uitslagen hebben de sukke
lende MDC een hart onder riem
gestoken. De partij wordt dik
wijls verweten te netjes te zijn
voor Mugabe. Anderzijds wordt
elke poging tot actie keihard
door het regime afgestraft. De
laatste vreedzame staking'leid-
de tot groot militair machtsver
toon en de arrestatie van MDC-
leider Morgan Tsvangirai we
gens hoogverraad. Daarop staat
de doodstraf.
Moegabe ziet rechtszaken als
een manier om controle over de
oppositie te houden. MDC heeft
die taktiek overgenomen. De
partij wil de vorig jaar door
Moegabe gewonnen presidents
verkiezingen door de rechter
ongeldig laten verklaren van
wege geweld en fraude. Dit tot
grote woede van Moegabe. Hij
eist dat de zaak wordt gestaakt
voordat hij eventueel weer met
oppositie wil praten. MDC zet
echter door. De eerste zittings
dag in de zaak is 3 november. Al
leen als er voordien een akkoord
is bereikt, blaast de oppositie de
procedure af.
Of het indruk maakt op Moega
be, valt te betwijfelen. Zimbab
we leeft nu al drie jaar met een
politieke patstelling, omdat
Moegabe weigert de macht af te
staan of te delen. Hij ziet de op
positie als een agent van de
voormalige koloniale moeder,
Groot-Brittannië. GPD
door Cees van Zweeden
ZAGREB - Een rel tussen Slove
nië en Kroatië over toegang tot
de Adriatische Zee dreigt uit de
hand te lopen. Nadat Slovenië
zondag al zijn ambassadeur uit
Zagreb had teruggeroepen,
dreigde het land gisteren de toe
treding van Kroatië tot de Euro
pese Unie te dwarsbomen. Slo
venië, dat volgend jaar lid
wordt, was tot dusverre de
grootste pleitbezorger van een
Kroatisch lidmaatschap in
2007.
Kroatië heeft zich de woede van
het kleinere Slovenië op de hals
gehaald door dat land de toe
gang tot de internationale wate
ren te ontzeggen. Kroatië, dat
een kustlijn heeft van meer dan
duizend kilometer, meent ook
de territoriale wateren van Slo
venië te kunnen claimen. Dat
zou de Slovenen, die maar 42 ki
lometer kust hebben, beroven
van een vrije doorgang naar de
internationale wateren.
De regeringen van beide landen
bereikten in 2001 een akkoord
over de kwestie, maar dat ak
koord werd verworpen door het
Kroatische parlement. De Kro
atische minister van Buiten
landse Zaken, Tonino Picula,
verklaarde maandag dat er der
halve geen akkoord was en dat
Slovenië moest accepteren dat
het geen directe toegang had tot
zee. Sloveense schepen konden
alleen vrijelijk varen in een
smalle strook voor de kust.
Picula's Sloveense ambtgenoot,
Advertentie
Yerseke - Lepelstraat 1 - Tel. 0113-571539
Dimitrij Rupel, beschuldigde de
Kroaten ervan de Sloveense
strategische belangen te willen
schaden. „Dit is een poging om
onze economische en politieke
belangen te schaden en de be
trekkingen tussen een vergroot
te Europese Unie en Kroatië te
compliceren", verklaarde hij.
Rupel omschreef de uitlatingen
van Picula als 'onaanvaard
baar'.
Slovenië vreest dat de Kroaten
de doodsteek willen toebrengen
aan de Sloveense visserij, als
vissersboten niet langer onge
hinderd het ruime sop kunnen
kiezen. Ook de positie van Ko
per als havenstad zou er volgens
de Slovenen door in het gedrang
kunnen komen. GPD
door Thomas Verfuss
DEN HAAG - Slobodan Milose
vic wil dat zijn proces 'mini
maal' twee jaar wordt onder
broken. Hij wil in die tijd
worden vrijgelaten om zijn ver
dediging voor te bereiden.
Dit zei de ex-president van Joe
goslavië gisteren voor het Joe-
goslavië-Tribunaal, tijdens een
hoorzitting over de presentatie
van het bewijsmateriaal en de
getuigen van de verdediging.
Dat probleem komt aan de orde
als de VN-aanklagers naar ver
wachting in december klaar zijn
met het oproepen van hun getui
gen.
Voorzittend rechter May maak-
te nog eens duidelijk dat over
voorlopige vrijlating al een ne
gatief besluit is genomen en dat
het tribunaal daar niet op terug
komt. De duur van Milosevic'
voorbereidingstijd is nog in be
raad.
Milosevic, die zich zelf verde
digt, wil twee jaar vrij rondlo
pen om 'direct contact zonder
toezicht met potentiële getui
gen te kunnen hebben'. Ook wil
hij in die tijd 'vrij en zonder toe
zicht' kunnen zoeken naar do
cumenten die zijn onschuld
kunnen aantonen.
Met name de eis van twee jaar
pauze schoot May in het ver
keerde keelgat. Volgens de Brit
is er 'geen sprake van' dat de
rechtszaak voor twee jaar wordt
onderbroken.
Milosevic kreeg enige steun van
amicus curiae (vriend van het
hof) Steven Kay, die door de
rechters is ingehuurd om mede
zorg te dragen voor een eerlijk
proces. De Brit wees, evenals
Milosevic, erop dat de Kosovo-
aanklacht al in 1999 is uitge
vaardigd en dat de VN-aankla
gers sindsdien aan de voorberei
ding van het proces konden
werken. Voor de Bosnië- en de
Kroatië-aanklacht, die welis
waar later zijn uitgevaardigd,
kunnen de aanklagers terugval
len op eerdere tribunaal-pro-
cessen, terwijl Milosevic bij het
begin moet beginnen.
Volgens aanklager Geoffrey Ni
ce gaat de vergelijking niet op.
Milosevic kent de waarheid im
mers omdat hij er zelf bij was,
terwijl de aanklagers de gang
van de gebeurtenissen moei
zaam moeten uitzoeken. ANP