PZC
Slapjanus krijgt er
dagelijks van langs
GEBOEKT
rn r o'e jonGrC 0nderz.0e.ker
Sommige zwemmers gaan kilometers op je hielen liggen
Chatten met
boekenschrijver
Rom Molemaker
woensdag 3 september 2003
DE BINNENVETTER
illustraties Ole Lund Kirkegaard
Omdat je nou eenmaal
moet doen wat in de wet
staat, moet op een dag ook
Iwan Olsen naar school om
er letters te leren en nog meer
van dat soort dingen. Heel
vervelend vindt hij het, want
hij kan zo 'hartstikke ontzet
tend veel' letters die als mie
ren in een mierenhoop over
het papier krioelen onmoge
lijk uit het hoofd geleerd
krijgen.
Als het niet zo grappig was
zou het hartverscheurend
zijn: geen dag of Iwan Olsen -
een beetje klein en dun en met
spierballetj es als een vogel-
poepje - krijgt er van langs. Het
gemeenst zijn de grote jongens
die - o wat zijn ze sterk, als ze
met een groepje
zijn-hem van tijd
tot tijd met zijn
achterwerk onder
de koude kraan
houden, 'zodat het
water eerst in zijn
broek liep en daar
na helemaal in zijn
rubberlaarzen. Op
die manier werden Iwan Olsens
broek en rubberlaarzen kled
dernat. In de winter was het nog
het ergste om een broek vol wa
ter te krijgen, want dan bevroor
het water en moest Iwan Olsen
met een broek vol ijs naar huis.
Zijn broek werd dan hard en
stijf als een stuk karton - en dan
liep Iwan Olsen té waggelen als
eeft gans. „Huhuh,huhuh," rie-
pen de grote jongens met hun
zware, verroeste stemmen.
„Huhuhheb je het al gezien?
Iwan Olsen heeft het in zijn
broek gedaan."
Over Iwan Olsen kun je lezen in
Pudding Tarzan van de Deense
schrijver Ole Lund Kirkegaard.
Het verscheen al in 1976 in het
Nederlands en beleefde onlangs
een zevende druk met nu voor
het eerst illustraties in kleur.
Nog altijd blijkt het
niets van zijn glans ver
loren te hebben. Tjon
ge, wat een ongelooflijk
grappig en sympathiek
boek.
Iwan is een beklagens
waardig kalfje. Altijd
een lekker hapje voor
opgeschoten sladoods
met hun gemene grijns;
steeds de pineut bij zijn
gymleraar die vergeten
is hoe klein en bang hij-
zélf vroeger was, en dan
nog zijn vader. Die wil
maar niet begrijpen
waarom zijn suffe zoon
nooit eens van zich af
bijt, een kerel wordt die
uitdeelt in plaats van
een pak rammel krij
gen: „Jij kan helemaal
niks baasje. Jij bent een
grote slapjanus.' De
man is weg van Tarzan in het
oerwoud dat een spannend boek
zou zijn over een échte kérel
'sterk en edel en groot en mooi.'
En omdat jongens altijd moeten
doen wat hun vader zegt, moet
Iwan - vindt zijn vader - net zo
groot en edel worden als de Ko
ning der apen. Maar Tarzan spe
len lukt hem evenmin als 'dui
zend' letters uit het hoofd leren:
„Weet je wat jij bent? Een pud
ding Tarzan, dat ben je."
Een tijdje later ontmoet Iwan
een oud vrouwtje met een kraai
in het haar en met in haar mond
maar één tand en doet hij een
reuzenwens. Die dag spuugt hij
verder en preciezer dan welke
lummel ook, verbaast hij zijn
onderwijzer (die trouwens best
aardig is) met een boek zo groot
als een koelkast en doet hij met
zijn vader het ergste wat die ooit
heeft meegemaakt. Kun je je
voorstellen hoe gelukzalig Iwan
die nacht in slaap-
valt en droomt
over de vreemdste
dag van zijn leven?
Wat zeg je? Voel jij
je ook weieens de
minste, een kleine
keutel, zo'n half-
slagje aan het lijn
tje van een ander?
Wees er dan op bedacht dat je -
wie weet - op een dag een oud
vrouwtje dat er heel vreemd uit
ziet voorbij kunt zien schu i felen
en zeg haar vriendelijk dat je
voor haar niet bang bent. Vind
tot zolang troost in Pudding
Tarzan.
Weer naar school moeten wordt
een stuk aangenamer met de
Boekieboekie-agenda 2004 in je
tas. Erin geen gelikte foto's van
omhooggevallen televisiester
ren of verwende topvoetballers;
wel tot de verbeelding spreken
de tekeningen van kinderen uit
negen landen, prikkelende
kunst van bekende kunste
naars en amusant eigen
zinnig werk door aan
stormend talent. Teler
bij op nog tientallen
gedichten, inspire
rende tips om zelf aan
de slag te gaan, een
leeswedstrijd, een uit
nodiging mee te doen aan
de Ontwerpwedstrijd Z.O.K.
(Zeer Onnuttige Kledingstuk
ken), een lijst met belangrijke
gebeurtenissen tot en met 31 de
cember 2004, natuurlijk een
overzichtelijk weekcalen-
darium, een spijkergaatje
in elke bladzi jde..en nog
zoveel meer dat je nu al
verlangend uitkijkt naar
de volgende zomervakantie
omdat je dan om de BoekieBoe-
kie-agenda 2005 kunt.
Jan Smeekens
Ole Lund Kirkegaard: Pudding
Tarzan. Van Goor; 130 pag.;
vanaf 8 jaar; 13,50 euro.
BoekieBoekie-agenda 2004.
Autoped; 12,50 euro. Zie ook
www.boekie-boekie.nl
Monopoly op zijn Zeeuws
Ze wilden een spel maken.
Een Zeeuws spel. Niet
alleen erg leuk, maar ook iets
waar ze zich eindelijk in
kunnen herkennen. Na twee
hele dagen zwoegen, ploete
ren en peentjes zweten had
den ze het voor elkaar: Mo
nopoly, de Zeeuwse editie.
Marco (12) en Robert de Kra
ker (10) en Michel Mans
(13) uit Kruiningen hebben een
Zeeuwse versie ontworpen. De
drie vrienden spelen het bord
spel graag. „We kwamen met
zijn drieën op het idee om een
Zeeuwse editie van het spel te
maken. We zijn naar de C1000
gegaan, hebben er een groot
stuk karton gehaald en zijn daar
vervolgens mee aan de slag ge
gaan."
Monopoly is één van de popu
lairste bordspelen. Wereldwijd
zijn meer dan 200 miljoen exem
plaren van het spel verkocht. In
tachtig landen, in 26 verschil
lende talen. En voor wie zich er
nog een voorstelling bij kan ma
ken: al meer dan vijf biljoen
kleine groene huisjes zijn er ge
bouwd door de dik 500 miljoen
mensen die het spel hebben ge
speeld.
Monopoly is in 1934, tijdens de
crisisjaren in de Verenigde Sta
ten, bedacht door Charles B.
Darrow uit Germantown, Penn
sylvania. Uitgever Parker Bro
thers zag niets in het uitgeven
ervan, want het bevatte zo'n 52
ontwerp-fouten.
De werkloze Darrow stapte
naar een bevriende drukker, liet
vijfduizend handgemaakte
spellen maken en verkocht die
aan een winkel in Philadelphia.
Het spel vloog de zaak uit en na
een tweede gesprek hoefde Par
ker Brothers niet meer na te
denken.
In het 68-jarig bestaan zijn tal-
Marco de Kraker (links) en Michel Mans bij hun zelfgemaakte monopolyspel.
loze edities verschenen. Alleen
in Nederland bestaan al tal van
speciale versies, zoals edities
van Amsterdam, Rotterdam en
Breda. Een Zeeuwse versie be
staat officieel nog niet.
Hoewel Marco, Robert en Mi
chel niet opnieuw het wiel hoef
den uit te vinden, moesten ze
wel flink nadenken hoe het Mo-
nopoly-spel te verzeeuwsen. Ze
hebben het volgende er op ge
vonden. De acht steden zijn nu
delen van Zeeland: Sint Philips-
land, Tholen, Noord-Beveland,
Schouwen-Duiveland, West- en
Oost-Zeeuws Vlaanderen,
Zuid-Beveland en Walcheren.
De straten zijn woonplaatsen
geworden, zoals Tholen, Sas
van Gent, Axel, Kortgene, Re-
nesse, Yerseke en Vlissingen. De
stations zijn delen van het Del
taplan en de Zeelandbrug, het
elektriciteitsbedrijf heet in de
Zeeuwse versie Omroep Zee
land Radio en de waterleiding is
veranderd in Zeelandnet. Ge
vangenis, start en vrij parkeren
zijn hetzelfde gebleven.
foto Willem Mieras
Het is niet waarschijnlijk dat de
Zeeuwse editie net zo'n start
maakt als het eerste spel van
Darrow. Maar de jongens heb
ben wel dezelfde koopmans
geest. Mans: „We gaan proberen
het spel uit te geven en hopen
dat het een succes wordt."
Jeffrey Kutterink
Balen. Als een stekker. Sta je
helemaal op scherp voor het
Nederlands kampioenschap
Open baan zwemmen in Scheer-
wolde en dan wordt het afgebla
zen. Oorzaak: botulisme.
Ongezond voor vissen en water
vogels, maar zeker ook voor
zwemmers. Einde oefening dus.
Gelukkig krijgen de beide
zwemkanonnen Niek en Car
men de Ridder (15) uit Westdor-
pe een herkansing.
„Het kampioenschap op de
drieduizend meter vrije slag
wordt nu gezwommen in Til
burg op zaterdag 13 septem
ber, vertelt Niek. „Dan kan ik
mijn titel van vorig jaar verde
digen. Ook tweelingzus Carmen
'tien minuten ouder' - ziet het
weer helemaal zitten. „Vorig
jaar pakte ik zilver op de 3000
meter en dit jaar had ik mijn
zinnen op de titel gezet. Hope
lijk krijg ik in Tilburg die kans."
Beide zwemtalenten van zwem-
club Koewacht hebben inmid
dels een indrukwekkende reeks
titels op hun naam staan. Niek
eindigde vorig seizoen als eerste
in het landelijk juniorenklasse-
De lange-afstandszwemmers Niek en Carmen de Ridder: „Een slechte start en je kunt het schudden."
foto Peter Nicolai.
ment op de 3000 meter vrije slag
en zus Carmen werd in diezelfde
categorie derde. Ook de Zee
landbeker werd meermalen een
prooi van de beide zwemmers.
Komend weekeinde kan de prij-
zenkast opnieuw flink uitge
breid worden met een aantal be
kers. In Goes wordt zaterdag de
Ganzetrek gezwommen en zon
dag wordt het buitenseizoen
van Zeeland afgesloten met de
Kanaalrace in Vlissingen.
„Ik sta in het klassement voor de
Zeelandbeker bovenaan. Maar
de prijzen worden pas op de
meet verdeeld," waarschuwt
Niek. „Er kan van alles en nog
wat tussen komen. Een slechte
start en je kunt het schudden.
Bovendien, ze gaan je ook ken
nen. Sommige zwemmers gaan
kilometers lang op je hielen lig
gen. Dat vind ik wel eens irri
tant."
Carmen komt uit op de 500 en de
1000 meter vrije slag. Twee kan
sen dus op een titel. Lukt dat,
dan komt ze aardig dicht in de
buurt van het 'bekertotaal' van
broer Niek. „Ik heb in de zomer
vakantie alles nog eens nage
teld," zegt ze lachend. „Ik heb
105 bekers op mijn kamer en dat
zijn er precies drie minder dan
Niek. Zou dus wel leuk zijn als
het totaal in evenwicht kwam,
toch?" Door haar winst op de
1000 meter vrije slag afgelopen
weekeinde tijdens de kanaalra
ce in Middelburg - is dat ver
schil inmiddels teruggebracht
tot twee.
Naast Carmen en Niek zal
zwemclub Koewacht bij beide
wedstrijden met een grote ploeg
zwemmers aan de start verschij
nen. Aan de voorbereiding zal
het niet liggen. „We trainen met
de club gemiddeld vijf uur per
week in het zwembad in Axel.
Trainen in open water is bij ons
in de buurt helaas niet mogelijk.
Of dat voldoende zal zijn? „Ik
denk het wel," zegt Niek. „Ten
slotte hebben we ook al heel wat
wedstrijdkilometers in de be
nen zitten, dus conditioneel zit
het wel snor. Ik denk dat de tac
tiek zaterdag en zondag tijdens
de wedstrijd de doorslag zal
gaan geven."
De hele Nederlandse zwemtop
bij de senioren en de jeugd
strijdt zondag, na de afgelasting
in Scheerwolde, alsnog om de
nationale titels op de 5000 me
ter vrije slag. De wedstrijden
starten om 12 uur vanaf het bo
tenhuis in Vlissingen.
Hans Segboer
c&n. 'UTn/wL Uun. ^JcX/a. Aa. awvvLcua/l
De Gouden Muis is een inter
netsite, waarop maande
lijks een kinderboekenschrijver
centraal staat. In september is
dat Rom Molemaker. De hele
maand kunnen kinderen
e-mails versturen die door de
schrijver worden beantwoord
en drie keer per maand kunnen
zij 'live' met hem chatten. De
chatsessies met Rom Molema
ker zijn op: dinsdag 9 september
van 14.30 tot 16.30 uur, woens
dag 17 september van 14.30 tot
16.30 uur, zaterdag 27 septem
ber van 14.30 tot 16.30 uur.
Rom Molemaker uit Utrecht
schrijft sinds 1995 na een loop
baan als leerkracht op een ba
sisschool. Sindsdien zijn veel
boeken van zijn hand versche
nen. Aanvankelijk schreef hij
voor beginnende lezers en voor
de leeftijdsgroep 8-10 jaar, zo
als de serie over de tweeling
Ruutje en Bennie. De laatste tijd
schrijft Rom ook veel jeugdro
mans over hedendaagse gebeur
tenissen.