PZC
Nederland gaat aan het poldermodel ten onder
De dader krijgt
altijd een gezicht
4
Grootste bezuinigingsoperatie uit de geschiedenis afgerond
De troepenmacht
2 september 1953
dinsdag 2 september 2003
Loonmatiging
Geschrokken
...toch MK, PATIK
m een yéwk 6
Commandant Swijgman voorziet problemen als herstel gezag uitblijft
Voor het CDA is de grens bereikt
door Peet Vogels
Relatief eenvoudig heeft het
kabinet de grootste bezuini
gingsoperatie uit de geschiede
nis afgerond. In ruim twee we
ken tijd werden de ministers het
eens over bezuinigingen van 24
miljard euro tot 2007, de ombui
gingen uit het eerste kabinet-
Balkenende meegeteld. Vanuit
de oppositie wordt verontwaar
digd gereageerd, maar de rege
ringspartijen verdedigen het
harde beleid. Al is voor het CDA
de grens inmiddels wel bereikt.
De oppositiepartijen zijn druk
doende het land te mobiliseren
tegen de bezuinigingsplannen.
Ter linkerzijde worden de be
zuinigingen als volstrekt asoci
aal bestempeld en wordt er op
gewezen dat bezuinigen in tij
den van recessie de economische
rampspoed alleen maar groter
maakt.
De WD wijst er echter op dat
het kabinet volgend j aar nog al
tijd 12,5 miljard euro meer uit
geeft dan het binnenkrijgt.
„Wat dat betreft is er dus sprake
van een flinke stimulans van de
economie", aldus de financieel
specialist van de VVD-fractie
Frank de Grave. CDA en D66
wijzen er verder op dat de maat
regelen op korte termijn mis
schien schade veroorzaken,
maar dat de economie er op de
langere termijn beter van
wordt. „We moeten nu maatre
gelen nemen, zodat we kunnen
profiteren van een nieuwe ople
ving in de wereldeconomie",
meent Frans de Nerée tot Bab-
berich, Kamerlid voor het CDA.
Volgens de nieuwe coalitie zit
het probleem voor de Neder
landse economie in de hoge
loonkosten en de manier waar
op het sociale verzekeringsstel
sel is ingericht. Mensen worden
te weinig geprikkeld om werk te
zoeken, vindt het kabinet. Dus
wordt het mes gezet in de duur
van de uitkeringen (stimuleert
mensen sneller een baan te zoe
ken) en de hoogte (leidt tot lage
re premies en dus lagere loon
kosten).
Daarnaast is loonmatiging be
langrijk voor de concurrentie
positie van de Nederlandse
bedrijven meent het kabinet.
Omdat de regering de lonen in
de marktsector niet bepaalt,
geeft ze het goede voorbeeld
door de lonen voor de ambtena
ren te bevriezen.
Bovendien is nu niets doen op
den duur funest voor de econo
mie en de rijksfinanciën, menen
de regeringspartijen. Het begro
tingstekort laten oplopen leidt
tot fors meer uitgaven aan rente
en tot nog draconischer bezui
nigingen later. „Als we nu niets
doen dan bepalen we in feite het
inkomen van onze kinderen",
aldus Kamerlid Bert Bakker.
Toch zijn met name CDA en D66
geschrokken van de soms ruige
maatregelen die het kabinet wil
nemen. D66 verzet zich tegen
sommige bezuinigingen op de
gezondheidszorg, zoals het uit
het ziekenfonds halen van de pil
voor vrouwen boven de 21 jaar.
Het CDA maakt zich met name
zorgen over de koopkrachtef
fecten voor de minima.
Het CDA dat de verkiezingen
inging met de belofte dat het be
grotingstekort zou verdwijnen
in vier jaar, laat weten dat het
mooi is geweest. Nieuwe tegen
vallers moeten maar leiden tot
een hoger tekort, vinden de
christen-democraten. GPD
door Patricia de Zoete
Het waterbeleid in Nederland staat op
papier als een huis, maar in de prak
tijk neemt niemand zijn verantwoorde
lijkheid. Het is hoog tijd dat er een stoe
lendans plaatsvindt en een nieuwe
verdeling van taken Nederland beter be
schermt tegen het water. Dat zegt P. van
Rooy, deskundige op het gebied van wa
terbeheer bij het Rathenau Instituut in
Den Haag.
„Nederland is het dichtbevolktste land
in Europa, het waterputje voor noord
west-Europa en we hebben een waterbe-
heerbeleid dat al 750 jaar onveranderd is
gebleven", somt Van Rooy op. „De pro
blemen die we de afgelopen tijd met wa
ter hebben gehad, zijn geen incidenten
meer, maar de gevolgen van een verande
rend klimaat." En de uitvoering van het
beleid op dit gebied functioneert niet
meer, vindt Van Rooy. „Het wordt tijd dat
de politiek dit probleem beetpakt."
Er zijn zo'n zeshonderd instanties, zoals
de waterschappen, provincies en ge
meenten die allemaal, met hun eigen be
langen, een rol spelen in het waterbeheer.
Het Nederlandse waterbeleid fungeert
over de hele wereld als rolmodel. Het
stokt echter in de uitvoering van dit pol
dermodel. Het probleem zit vooral in het
beheer van de 'secundaire waterkerin
gen'. Dit zijn bijvoorbeeld de boezemka
des die achter de primaire waterkerin
gen, zoals de rivierdijken, liggen.
De waterschappen zijn verantwoorde
lijk voor het beheer en onderhoud. Het
toezicht hierop wordt gedaan door de
provincies. „Maar dat is vaak een forma
liteit. Een keer per jaar een handteke
ning onder een formulier zetten, zonder
dat er daadwerkelijk wordt gecontro
leerd", aldus Van Rooy.
Water zou ook een veel belangrijkere rol
moeten spelen in de ruimtelijke orde
ning. Gemeenten geven te makkelijk
bouwvergunningen vlak bij waterkerin
gen, zonder de gevolgen, zoals bijvoor
beeld een dijkverzakking, te overden
ken. Het Rijk moet daar veel alerter op
zijn, vervolgt Van Rooy.
De waterdeskundige heeft de afgelopen
tijd meegewerkt aan een rapport van het
ministerie van Financiën. Het ministerie
heeft in kaart gebracht wie verantwoor
delijk is voor welke kosten binnen de wa
terhuishouding. „Maar in het rapport is
ook flinke kritiek geuit over de onover
zichtelijke verdeling van de taken op het
gebied van verantwoordelijkheid", zegt
Van Rooy. Het rapport wordt deze maand
besproken in de ministerraad. ANP
De politie kan sinds gisteren via DNA geslacht en ras van ver
meende misdadigers achterhalen. Politie en justitie verwach
ten veel dan deze methode om oude en ingewikkelde zaken op
te lossen. In de toekomst krijgt de dader van ieder vergrijp een
gezicht: aan de hand van DNA kan een compusitietekening
worden gemaakt.
door Alex Bogers
Is een ontvoering makkelij
ker op te lossen als de poli
tie ongeveer weet wie de
dader is? Het zal moeten blij
ken. Er is in ieder geval niet
veel meer nodig om een idee
te krijgen van het uiterlijk
van de dader(s): een beetje
speeksel, een wimperhaar of
een huidschilfer.
In alle stukjes van het mense
lijk lichaam zit DNA en
daaruit is via een procédé al
le informatie over de rest van
het lichaam waar het bij-
hoort te halen. DNA verraadt
de vorm van een gezicht, of
iemand sproeten heeft en of
hij of zij op late leeftijd een
dodelijke aandoening krijgt.
De politie zou het een stuk
gemakkelijker krijgen als
van iedere Nederlander een
DNA-profiel in een data
bank zou worden opgesla
gen. Een agent hoeft dan al
leen maar wat DNA te vinden
op de plaats van een misdrijf
en hij kan in de databank uit
zoeken bij wie het hoort. An
der bewijsmateriaal moet
uitwijzen of diegene ook echt
een misdrijf heeft gepleegd.
Zo'n databank is er niet. Vol
gens de wet mag alleen DNA
van (ex-)criminelen worden
bewaard. De sinds gisteren
toegestane nieuwe mogelijk
heid om uit DNA uiterlijke
kenmerken te destilleren, is
daarom een handig nieuw
hulpmiddel voor justitie. Als
er echt geen aanwijzing over
de verdachte is maar wel
DNA, dan kan in ieder geval
nog met honderd procent ze
kerheid het geslacht worden
vastgesteld en met redelijk
grote zekerheid het ras.
De toekomst belooft meer.
Het uit DNA afleiden van ui
terlijke kenmerken staat vol
gens een woordvoerder van
het ministerie van Justitie
nog in de kinderschoenen. In
Groot-Brittannië wordt ge-
experimenteerd met de kleur
van haar en ogen. Het uitein
delijke streven is het maken
van een tekening van het ge
zicht van de onbekende da
der.
„Je ziet vooral maanden dat
veel politiekorpsen oude za
ken oppikken door nieuwe
mogelijkheden met DNA-
onderzoek", zegt een woord
voerder van Justitie. Er is
minder DNA nodig dat op de
plek van een misdrijf is ge
vonden om dat te kunnen
vergelijken met DNA van een
verdachte.
„Bij de mogelijkheid om ui
terlijke kenmerken uit DNA
te herleiden zul je zien dat re
chercheurs denken: 'we heb
ben nog wat tips liggen en
kunnen er nu achter komen
of de dader een man of vrouw
was en of hij Nederlands of
bijvoorbeeld Chinees was'.
Met de combinatie van tips
en persoonlijke gegevens ko
men de rechercheurs wellicht
tot nieuwe inzichten."
Bij de laboratoria van het
NederlandsF orensisch Insti
tuut is met het oog op de
nieuwe mogelijkheden de af
gelopen jaren fors geïnves
teerd in extra mankracht en
middelen om meer DNA-on-
derzoek te kunnen verrich
ten. Behalve in nieuwe tech
nieken wordt ook geïnves
teerd in de aanleg van een
DNA-bank en de capaciteit
om DNA te vergelijken.
Toch moet Justitie zich nog
steeds beperken. Ondanks de
investeringen blijft DNA-
onderzoek een schaars goed.
Mede daarom is vastgelegd
dat de recherche eerst via
'klassieke' opsporingsme
thoden (zoals buurtonder
zoek) moet proberen de zaak
op telossen. GPD
Mariniers in Irak schieten terug
door Rob Siebelink
Bijna twee maanden is het
Eerste Mariniersbataljon
nu in de Iraakse stad As Sama-
wah. In de provincie Al
Muthanna, in het zuiden, be
waart het bataljon de vrede en
ziet het toe op de veiligheid en
de wederopbouw van het na
oorlogse Irak. Niet als bezet
tingsleger, meer als behulpzame
vriend. Maar geen vriend die
met zich laat spotten, aldus ba
taljonscommandant luitenant
kolonel Dick Swijgman.
De aanslag op de moskee in Na-
jaf versterkt de angst dat er in
Irak een burgeroorlog dreigt.
Hoe kijkt u daar tegenaan?
,Je hebt hier groepen die tribaal
zijn gebonden, je hebt groepen
die religieus zijn gebonden en
een groep die je een stadsklasse
kunt noemen. Dat past moeilijk
bij elkaar in hetzelfde pannetje.
Maar met een stevige grondwet
en een onafhankelijk politieap
paraat is er een goede kans dat
het niet uit de hand loopt. Ik
weet zeker dat - als we de ver
antwoordelijkheid niet terug
geven aan de Irakese bevolking
- we veel meer problemen krij
gen."
De politie maakte op onze weg
hierheen nog geen bijzonder
krachtige indruk.
„Toch is zij meer aanwezig dan
ooit. Het politieapparaat is ge
zuiverd, de oude kliek van Sad
dams Baathpartij hebben we er
uit gegooid. De politie durft
steeds meer, laat zich steeds va
ker zien. Maar er zijn gevallen
waarin wij zelf moeten optre
den. Agenten hebben nogal
moeite om een dure BMW of
Mercedes aan te houden, van
wege de personen die er in kun
nen zitten. Nou, dan zetten wij
er af en toe toch eentje aan de
kant van de weg."
„We kregen kort geleden signa
len dat er veel werd gestolen bij
de plaatselijke cementfabriek,
door een criminele bende. De
politie durfde niets te doen, we
begrepen later ook waarom. De
fabriek hebben we enige tijd ge
observeerd. Toen zijn we dus be
schoten. We hebben stevig te-
ruggevuurd, kun je wel zeggen.
Die boodschap was duidelijk.
Nu is het rustig, er gebeurt niets
meer. De leider van het crimine
le netwerk, dat al langer wordt
verdacht van afpersing, het ste
len van salarissen, omkoping
enzovoort nam toen contact met
mij opHij wilde met mij van ge
dachten wisselen."
En dat hebtugedaan?
„Ik ben er niet op ingegaan. Ik
heb gezegd dat meneer zich geen
zorgen hoeft te maken over het
optreden van de Nederlandse
militairen als hij en zijn mensen
zich aan de wet houden."
Wat is er te merken van de eens
zo machtige Baathpartij van
Saddam Hoessein?
„De hogere regionen van de par
tij zijn uitgesloten van publieke
functies. Niettemin, ik praat
met twaalf politieke partijen,
van monarchistische tot com
munistische. Wat steeds weer
terugkomt in die gesprekken is:
Er zitten nog mensen van de
Baathpartij op belangrijke
functies en bij de politie. Dan
zeg ik: Als dat zo is, dan zullen
we ze ontslaan. Direct. Maar we
hebben wel namen en bewijzen
nodig. En dat is Lastig, omdat
tijdens de Amerikaans-Britse
invasie alle ledenlijsten van de
Baathpartij zijn gewist."
Grote kritiek op het Ameri
kaanse optreden is dat de VS
zich gedraagt als bezetter. Hoe
denkt Nederland met dat pro
bleem om te gaan?
„Er zijn in onze provincie in vier
plaatsen nu gemeenteraden ge
kozen. Die zijn verantwoorde
lijk voor de watervoorziening,
elektriciteit, landbouw, onder
wijs. Nu moet ik wel zeggen: het
zijn nog geen gemeenteraden op
basis van politieke partijen,
maar op basis van deskundig
heid. Er zitten mensen in die
verstand van bepaalde zaken
hebben, technocraten. Zij moe
ten beslissen, zij moeten hun
verantwoordelijkheid nemen.
En dat doen ze. Daarin lopen
wijvergeleken met andere pro
vincies in Irak, ver voorop."
De mensen op straat zeggen: het
is goed dat de buitenlandse troe
pen er nu zijn, maar ze mogen
hooguit twee jaar hier blijven.
„Er is een onderzoek verricht
waaruit bleek dat 70 procent
blij is met onze aanwezigheid,
maar wel wil dat we na ander
half tot twee jaar weggaan.
Twintig procent wil dat we lan
ger blijven. Er is een klein per
centage dat ons het liefst binnen
een half jaar ziet vertrekken.
Het is belangrijk om die gelui
den van de straat te horen.
Luitenant-kolonel Dick Swijgman (r) is de commandant van het Eerste Mariniersbataljon in Irak.
Daarom hebben de patrouilles
de opdracht om contact te ma
ken met de bevolking, om met de
mensen te praten. Zodat je din
gen te horen krijgt, ook als je die
dingen liever niet hoort."
Is twee jaar voldoende, staan de
zaken in Irak dan op de rails?
„Tja, als je kijkt hoe lang Bosnië
nu loopt. Deze mensen zijn
trots, het zijn handelaren. Het
zou mij niet verbazen dat onze
aanwezigheid op zijn minst om
laag kan als we er in slagen om
de werkgelegenheid weer op
gang te helpen. Daarom zijn we
allerlei projecten begonnen. Op
dit moment hebben we via die
projecten zeshonderd mensen
aan het werk. Onderwijs, land
bouw en politie zijn onze voor
naamste doelen. Scholen hou
den de kinderen van de straat,
de politie garandeert de veilig
heid en landbouw betekent
werk en eten. Je ziet nu al meer
economische activiteiten: meer
voertuigen op de weg, er zijn
meer producten te koop.
Hebben de aanslagen op het
hoofdkwartier van de VN in
Bagdad en bij de imam Ali-mos-
kee in Najaf geleid tot extra vei
ligheidsmaatregelen rond de
Nederlandse basis?
„Nee, met een aantal mensen
bespreken we dagelijks de sce
nario's. We hebben naar aanlei
ding van de dingen die u noemt
geconcludeerd dat er geen di
recte aanleiding is om de helm
op te zetten en boos te kijken.
Dan geef je een verkeerd signaal
af. Maar je denkt er natuurlijk
wel even bij na: wat nou als zo'n
cementauto met explosieven op
ons zou zijn afgereden?"
Nederland hanteert de Britse
doctrine: wees vriendelijk, laat
je zien. Niettemin werden on
langs in Basra drie Britse mili-
foto Rob Siebelink/GPD
tairen in een hinderlaag op
straat doodgeschoten. Heeft dat
invloed op de wijze van Neder
landse optreden?
„Deze missie is niet zonder risi
co's. Dat weten we. Je kunt je
natuurlijk ook verstoppen op de
basis. Dan kruip je na vier
maanden weer naar buiten en
zeg je: dat was het dan. Onze
boodschap is deze: ik ben je bes
te vriend en ik ben je ergste vij
and. Wij zijn vriendelijk, maar
je blijft van ons af of we schieten
je overhoop. Laat dat vooral
heel duidelijk zijn: Mijn man
nen schieten terug als er op ons
wordt geschoten." GPD
Het Eerste Mariniersbataljon in de
Iraakse provincie Al Muthanna is een
versterkt bataljon van zo'n 850 militairen.
Het bestaat uit een staf, drie infanteriecom-
pagnieën, een verzorgingscompagnie en een
ondersteuningscompagnie. De mariniers
vallen onder het opperbevel van de Britten.
De militairen zijn gelegerd op vijf plaatsen:
bij het commando in Basra, op de basis in As
Samawah (hoofdstad van Al Muthanna) en
op drie kleinere bases in Al Khidr, Ar
Rumaytah en Shaybah.
De operatie staat onder leiding van de Mari
ne. Landmacht, Luchtmacht en
Marechaussee verlenen ondersteuning. De
Landmacht levert onder meer de genie, de
logistiek en een detachement voor het op
ruimen van explosieven. De Luchtmacht
doet mee aan de operatie met drie CH-47
Chinook-helikopters van de vliegbasis
Soesterberg en circa negentig militairen.
Zij zijn gelegerd op de basis Tallil.
De Marechaussee heeft er twee detache
menten (in totaal veertig manschappen).
De troepenmacht bestaat uit ruim elfhon
derd militairen. Het Eerste Mariniersbatal
jon wordt medio november afgelost. GPD
ATOOMPROEVEN - De Ame
rikaanse commissie voor
atoomenergie heeft onlangs
bekendgemaakt ruim een
week geleden een atoomont
ploffing te hebben geregi
streerd in de Sovjet-Unie.
Daarbij kwam eenzelfde hoe
veelheid energie vrij als bij
Amerikaanse proeven in Ne
vada.
NIEUWE SCHOOL - In Mid
delburg is gisteren aan het
Bachtensteene de nieuwe
rooms-katholieke school in
gebruik genomen. Burgemees
ter Bolkestein noemde de ka
tholieke school een aanwinst
voor het onderwijssysteem in
Middelburg.
DOUWE EGBERTS - Het is
200 jaar geleden dat koffie-
brander Egbert Douwes in het
Friese Joure een winkel in kof
fie, thee en koloniale waren
opende. Zijn koopwaar had hij
verzameld door middel van
drie zeereizen. Het winkeltje
werd zo 'n succes dat het nu een
grote winkelketen vormt.
KAMPIOENEN - Ondanks de
watersnoodramp hebben de
Zeeuwse paarden ook dit jaar
weer een daverende prestatie
neergezet. Op de eerste dag
van het Nederlands Trekpaar
denkampioenschap in Den
Bosch gingen de eerste prijzen
in maar liefst 22 van de 24 ge
vallen naar Zeeuwse dieren.
PZC
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)315500
Fax; (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 264
4380 AG Vlissingen
Tel. (0118)460116
Fax (0118)472404
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax. (0115)645742
E-mail redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114) 372776
Fax. (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111) 454647
Fax. (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vri|dag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30-17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 2,00
per maand 20,50
per kwartaal: 55,10
per jaar 209,90
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk. 1 maand voor
het einde van de betaalperiode
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag 1,10
zaterdag: 1,65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig
de Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de
Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag: ti]dens kantooruren
zondag van 16.00tot 18.00uur
Tel (0113) 315555
Fax(0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel. (0113) 315540
Fax(0113) 315549
Rubrieksadvertenties (kleintjes)
Tel. (0113) 315550
Fax'(0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel: (0113) 315520
Fax:(0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114) 372770
Fax:(0114)372771
lnternet:www.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. De door
u aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor on
ze (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en
producten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselec
teerde derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij:
PZC, afdeling lezersservice, Postbus 3229,4800 MB Breda.
Behoort tot UJGQGTIGr
