PZC
Chemiestudies werven scholieren
Bezwaren tegen glastuinbouw
in Kanaalzone weggewuifd
Droogte zal Zeeuwse
dijken niet slechten
Van Westen Mannenmode
heropent na verbouwing
NAZOMER
FESTIVAL
.NL
.NL
NAZOMER
FESTIVAL
17
WWW.
WWW.
bezoektijden Van Gelder wil starters meer kansen geven
PZC
ondernemend zeeland
Nieuwe
reisorganisatie
in Vlissingen
agenda
donderdag 28 augustus 2003
bronvermelding
beeldrecht
Wij-land
\jëéiartd
Ziekenhuis Walcheren
Ludekerkseweg 88,
*4382 EE Vlissingen
lel (0118)425000
Lg. 15.00-20.00 uur
Bezoek: Kinderafd. ouders gehele
dag, overig bezoek 14.00-19.00 uur
afd. Psychiatrie dag. 19.00-20.00 uur
enwoe, zaen zo 14.00-16.30 uur
afd.IC/CCU en Stroke unitCVA
dag. 15.00-16.00 en 19.00-20.00 uur
Oosterscheldeziekenhuis
'sGravenpolderseweg 114,
4462 RA Goes tel. (0113) 234000
dag. 13.00-13.45 en 18.30-19.45 uur
Afdeling A/B (kinder/kraamafdeling):
dag. 14.30-19.30 uur
Afdeling H (IC/MC): dag. 11.00-11.30,
14.00-14.30 en 19.00-19.30 uur
Lindenhof revalidatie
J'sGravenpolderseweg 114a,
14462 RA Goes, tel. (0113) 236236
I mat/m vrij: 14.00-21.00 uur
zalen zon: 12.00-21.00 uur
llEmergis
stmolenweg 101,4481 PM
Stoetinge tel. (0113) 267000
Iwoe.zatenzo 14.00-21.00 uur
maa, din, don en vrij 18.30-21.00 uur
Zeeuws-Vlaanderen
locatie De Honte
Wielingenlaan 2,
4535PATerneuzen
lel. |0115) 688000
.Al, A2, BI, B2, Cl, Obstetrie en
Gynaecologie dag. 14.30-16.00 en
18.30-20.00 uur; afd. Psychiatrie ma,
di, do en vr 18.00-20.00 uur; woe,
weekeinde, feestdagen 14.00-16.30
uur en 18.00-20.00 uur; afd. IC/CCU
dag. 14.30-15.15 en 19-20.00 uur. kin
derafd. 14.00-19.00 uur
locatie Antonius
Pastoor van Genklaan 6, 4501 AJ
Oostburg tel. (0117) 459000
dag. 14.30-16.00 en 18.30-20.00 uur
Goeree-Overflakkee
Ziekenhuis Dirksland
Stationsweg 22, 3247 BW Dirksland
tel.10187) 607300
dag. 16.00-17.00 en 17.45-
19,30 uur, zo idem tot 20.00 uur
Bergen op Zoom
Ziekenhuis Lievensberg,
Boerhaaveplein 1
(624 VT Bergen op Zoom
lel. (0164) 278000
g. 14.30-15.15 en 18.30-20.00 uur
en zo 14.30-16.00 en 18.30-20.00
uur
GGZWestelijk Noord-Brabant
Hoofdlaan 8, 4661 AA Halsteren
tel.10164) 289100
«oensdag, zaterdag en zondag
13.00-17.00 uur
Rotterdam
AZR-Oijkzigt
^.Molewaterplein 40
F:GD Rotterdam
7.010) 4639222 (voor inlichtingen
/fsoektijden van alle afdelingen)
AZR-Sophia
ik.Molewaterplein 60
3)15 GJ Rotterdam
4(010) 4636363
Bezoektijden ouders; 07.00-
12.00 uur. Bezoektijden iedereen:
1f.00-20.00 uur.
(d.Verloskunde: dag. 11.00-12.00
i18.00-20.00 uur.
ar partner/echtgenoot: 09.00-
.00 en 15.00-21.00 uur
R-Daniël den Hoed
lene Hilledijk 301
175 EA Rotterdam
lel. (010) 4391911
1.16.00-20.00 uur
Be/g.
ie
I "gemeen Ziekenhuis Sint Jan
I Brugge
jüjddershovelaan
|tel.(0032) 50 452111
ig. 14.00-20.00 uur (m.u.v. IC en
|ttbewaking)
"gemeen Ziekenhuis Sint Lucas
(kegge
Sint Lucaslaan 29
1(0032) 50 3 69111
ig 14.00-20.00 uur (m.u.v. IC en
hartbewaking)
Universitair Ziekenhuis Gent
"e Pintelaan 185
I (0032) 9 2 402111
14.30-20.00 uur
Universitair Ziekenhuis Antwerpen
Wilrijkstraat 10
2650 Edegem, tel. (0032) 3 8213000
"9' bezoekuren: werkdagen 16.00-
20.00 uur, weekend en feestdagen
14.00-20.00 uur.
"4 B1 (cardiologie) dag. 16.00-
"•30 en 18.30-20.00 uur. Afd. IC dag.
14.00-14.30 en 19.00-19.30.
Bt Provinciale Zeeuwse Courant
^waarin opgenomen de Middel-
itgsche, Vlissingsche, Goesche
1 Breskensche Courant, Vrije
Stammen en de Zierikzeesche
Nieuwsbode - is een onafhankelijk
Oagblad, dat zich niet bindt aan le-
•ensbeschouwelijke en politieke
opvattingen, stromingen of partij-
Be redactie van de Provinciale
«euwse Courant maakt naast de ei
sen nieuwsgaring gebruik van de
'/bende bronnen
^associeerde Pers Diensten (GPD),
"Qemeen Nederlands Persbureau
™IP|. Associated Press (AP), Bridge,
Beutsche Presse Agentur (DPA),
J9ence France Press (AFP), Reuters
i"'R), Belga en European Press-pho-
111 Agency (EPA).
^Publicatierechten van werken van
weidende kunstenaars aangesloten
i een CISAC-organisatie zijn gere-
Wdmet Beeldrecht te Amstelveen,
Aanpak platteland te traag
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - De aanpak
van plattelandsvernieuwing
moet dringend in een hogere
versnelling komen. De noodza
kelijke veranderingen in het
landelijk gebied komen veel te
traag op gang. Daardoor mist
Zeeland kansen.
Commissaris van de koningin
W. van Gelder is als vooraan
staand lid van het Europees Co
mité van de Regio's nauw be
trokken bij het ombuigen van
het landbouwbeleid van de Eu
ropese Unie in een meer op
versterking van de plattelands
ontwikkeling gericht beleid.
Daardoor weet hij als geen an
der dat een nieuwe benadering
tijd, véél tijd vergt.
Van Gelder wijst erop dat de
aanzet voor een breder Euro
pees plattelandsbeleid al zo'n
tien jaar geleden werd gegeven.
Met als uitgangspunt; het lan
delijk gebied is geen landbouw-
vrijstaat meer, maar van ons al
lemaal. Het gaat óók om natuur
en landschap, cultuurhistorie,
vorming van een watervoor
raad, voorzieningen in woon
kernen en openluchtrecreatie.
Tien jaar later bestaat er nog al
tijd veel weerstand tegen een
omslag ten plattelande, consta
teert Van Gelder. Hij schrijft dat
toe aan: weerstand binnen de
(georganiseerde) landbouw,
verzet bij de nationale regerin
gen - die in het landelijk gebied
vooral eigen beleid willen voe
ren, strijd tussen de Europese
commissarissen voor land
bouw, en regionale ontwikke
ling over wie de dikste vinger in
de pap moet hebben.
Desalniettemin zijn de hoofdlij
nen voor een ander beleid uitge
zet. ,,Ik vind dat het actief daar
op inspelen wel ontzettend lang
duurt", verzucht Van Gelder.
Hij is blij dat landbouwminister
Veerman nu ook inzet op een
brede aanpak van het landelijk
gebied ('het weiland wordt
steeds meer een wij-land', zei de
bewindsman onlangs in Mid
delburg). „Het is echter nog
moeilijk dat in concrete projec
ten te vertalen, waar je ook geld
mee verdient."
Hij merkt op dat er in de provin
cie - met name in het kader van
het project Vitaal Platteland -
wel het een en ander aan initia
tieven op de rails wordt gezet.
„Er zijn prachtige initiatieven
bij." Maar volgens Van Gelder
zijn het te vaak te kleine stap
pen en is eerder sprake van een
stoptrein dan van een intercity,
laat staan een van hogesnel
heidstrein. „Hier wreekt zich de
small-family-structuur. De
kleinschaligheid maakt een
grootsere aanpak moeilijk."
De commissaris noemt de ont
wikkeling van regionale pro
ducten. „Die neemt in bijvoor-
door Edy de Witte
ZAAMSLAG - Van Westen
Mannenmode aan het Plein in
Zaamslag heeft gisteren na een
verbouwing de deuren her
opend. Met een oppervlak van
700 vierkante meter is Van Wes
ten nu de grootste mannenmo
de-winkel van Zeeland. Zowel
binnen als buiten is er flink wat
vertimmerd. De uitbreiding en
restyling van de zaak heeft een
jaar in beslag genomen.
Van Westen is sinds 1923 een be
grip in de mannenmodewereld.
Opa Johannes van Westen zette
de zaak op die momenteel ge
rund wordt door de broers Jo-
han en Peter van Westen. Zij
worden bijgestaan door tien
medewerkers.
In 2000 werd van Westen lande
lijk gekozen tot modezaak van
het jaar.,, Deze prestigieuze
prijs is eigenlijk de katalysator
geweest die leidde tot deze
grootschalige ingreep", zegt Jo-
han van Westen. „De woningen
boven de winkel zijn gesloopt
om de kantoren, het magazijn en
het atelier in te huisvesten.
Daardoor kwam er beneden
ruim tweehonderd vierkante
meter extra ruimte voor de win
kel. Onze vaste ontwerper kon
tegelijk aan de slag. Zijn inspi
ratie haalde hij bij grote mode
zaken in New York."
Het uithangbord is een nieuwe
pui in de kleuren ecru en antra-
De rubriek Ondernemend
Zeeland staat onder redactie
van Jeffrey Kutterink. Vra
gen, tips en mededelingen
kunnen schriftelijk worden
aangeboden aan de redactie
van de PZC, postbus 31, 4460
AA Goes; fax: 0113-315669;
e-mail: redactie@pzc.nl.
Advertentie
26aug t/m 7 sept 2003
0900 33000 33
beeld Frankrijk en Italië een
veel grotere vlucht dan hier. En
elders in Europa wordt de aqua-
cultuur veel voortvarender op
gepakt, terwijl Nederland daar
- denk aan de oester- en mossel
cultures - een leidende rol in kan
vervullen."
Het ontbreekt nog teveel aan
een échte ommezwaai, meent
Van Gelder. „Alle projecten die
er zijn, dat is het nét niet. Ze
moeten in elk geval navolging
krijgen. Ik geef toe: er is geen
eenduidige oplossing, het gaat
er juist om dat mensen verschil
lende dingen doen. Maar in elk
geval tijdig inspelen. Waar we
nu zitten, hadden we tien jaar
geleden moeten zitten. Je hebt
alleen succes als je in de
voortrein zit." De commissaris
erkent dat het 'gigantisch moei
lijk' is om economisch rendabe
le projecten in het landelijk ge
bied te ontwikkelen,Ik kan me
voorstellen dat ouderen zeggen:
ik begin er niet meer aan. Ik vind
dat we minder naar de wijkers
moeten kijken en meer naar de
starters. Innovatief onderne
merschap meer ondersteunen."
Van Gelder tempert zijn eigen
ongeduld een beetje. „De eerste
auto's zagen eruit als koetsen,
de eerste watertorens leken op
kasteel- en kerktorens. Om op
een andere manier over bepaal
de zaken te denken, kost tijd en
innovatieve energie. Het gaat
met vallen en opstaan en met te
leurstellingen. Ik ben ervan
ciet. In het interieur zijn donker
wengé-hout roestvrijstaal en
de nodige technische snufjes
verwerkt. De aankleding met de
nodige accessoires knallen er in
het rood goed uit. Andere din
gen die opvallen, zijn de hoge
plafonds, vier meter hoge pos
ters en etalagepoppen die ook
hoog tegen de plafonds prijken.
De collectie omvat kleding van
bekende en minder bekende
merken in het midden prijsseg
ment. Dat de klant er zowel voor
het nette pak als de ruige jeans
terecht kan, tekent de veelzij
digheid van de collectie.
VLISSINGEN - House of Bri
tain is een nieuwe reisorganisa
tie in Vlissingen die is gespecia
liseerd in het samenstellen van
reizen naar Groot-Brittannië.
House of Britain werkt nauw
samen met lokale en regionale
toeristische organisaties en
overheden.
Initiatiefnemers zijn directeur
O. Berrevoets van de in Vlissin
gen gevestigde reisorganisatie
Thames Travel en A. van Dui-
venbode (voorheen werkzaam
bij P&O North Sea Ferries).
House of Britain zal zich in
eerste instantie presenteren
als internetreisorganisatie
(www.housebritain.com). Door
een uitgebreide samenwerking
met Kent, kan de organisatie
onder andere themareizen naar
het gebied aanbieden. De acti
viteiten van Thames Travel
gaan per 1 januari volledig op in
de nieuwe organisatie.
Advertentie
26 aug t/m 7 sept 2003
0900 33 000 33
lezing over Krisztina
Chatel
1 door Isabelle Unz
WÊmmB&m
De Hogeschool Zeelan
tische ecotechnologic
De Hogeschool Zeeland profileert zich met de algemene opleiding chemie en de unieke opleiding aqua-
tische ecoteehnologie. foto Ruben Oreel
door Henk Postma
VLISSINGEN - Hogescholen
proberen middelbare scholieren
meteen al bij aanvang van het
nieuwe schooljaar te interesse
ren voor een studie chemie.
Daar is een levendige krant voor
in het leven geroepen. Acht ho
gescholen, waaronder de Hoge
school Zeeland, beschrijven in
geuren en kleuren de aantrek
kelijke kanten van een beroep in
de chemie, en daaraan verwante
sectoren als biologie en gezond
heid.
De krant heet 'Proef... je toe
komst' en richt zich op leerlin
gen in de hoogste klassen van
havo en vwo. Iedere middelbare
school krijgt komende week
vijftig exemplaren. De hoge
scholen richtten er een samen-
werkingorgaan voor op: de
Stichting PAS. Die afkorting
staat voor Promotie Applied
Sciences, de internationale
aanduiding van studies in de
chemie.
De belangstelling voor chemi
sche opleidingen in de afgelo
pen jaren in Nederland sterk te
ruggelopen. De krant moet daar
een halt aan toeroepen. Uit on
derzoek bleek dat slechts de
helft van de middelbare scholie
ren bekend is met de opleidin
gen in de chemie, en de toe
komstmogelijkheden die er uit
voortvloeien. Decanen en do
centen scheikunde of biologie
kennen de opleidingen soms ook
niet.
In de krant profileert de Hoge
school Zeeland zich met de alge
mene opleiding chemie en de
unieke opleiding aquatische
ecoteehnologie.
Wat die eerste opleiding betreft
is in Zeeland al sprake van her
nieuwde belangstelling. Dit
jaar meldden zich er in Vlissin
gen 25 nieuwe studenten voor
aan. Vorig jaar waren dat er nog
slechts 15.
De belangstelling voor aquati
sche ecoteehnologie is stabiel:
ruim dertig nieuwe studenten
per jaar.
door Euqène Verstraeten
TERNEUZEN - Gedeputeerde
Staten hebben de bezwaren te
gen het mogelijk maken van
glastuinbouw in de Zeeuws-
Vlaamse Kanaalzone voorlopig
weggewuifd.
De streekplanherziening gaat,
als het aan GS ligt, dan ook ge
woon door. Tegen deze herzie
ning is bezwaar ingediend door
de Stichting Houdt Woonomge
ving Koegorspolder Leefbaar.
Volgens de stichting zal door de
komst van glastuinbouw het
woongenot voor de woonomge
ving flink worden aangetast.
De overlast van de voorziene
glastuinbouw wordt vooral ver
oorzaakt door de enorme hoe
veelheid licht tijdens de nachte
lijke uren. Die lichtvervuiling
komt volgens de stichting bo
venop de lichtvervuiling die nu
al door Hydro Agri wordt ver
oorzaakt. Daarnaast wordt ge
vreesd voor een aantasting van
de beeldkwaliteit.
In hun commentaar stellen GS
vast dat donkerte steeds meer
wordt gezien als een belangrijk
kwaliteitskenmerk van Zee
land. „In onze discussienota
Beeldkwaliteit wordt aandacht
gevraagd voor dat onderwerp",
aldus GS. „Wij zijn voornemens
om hiervoor provinciaal beleid
te ontwikkelen. Assimilatiever
lichting ten behoeve van glas
tuinbouw za) daarbij één van de
aandachtspunten zijn." Het is
volgens GS echter te vroeg om
daarmee in deze streekplanher
ziening nu al rekening te kun
nen houden.
Wat betreft de landschappelijk
inpassing zeggen GS dezelfde
criteria te hanteren als bij ande
re glastuinbouwlocaties. „Dat
wil zeggen dat ook hier het alge
mene uitgangspunt geldt dat bij
nadere invulling nadrukkelijk
aandacht besteed dient te wor
den aan de goede landschappe
lijke inpassing en vormgeving."
EVENEMENTEN
overtuigd dat we over tien jaar
in het landelijk gebied ontwik
kelingen zien, die we nu niet
voor mogelijk houden."
De commissaris wil als lid van
het Comité voor de Regio's geen
specifieke aanbevelingen voor
de Zeeuwse situatie doen. „Het
enige wat ik zeg is: richt je be
leid op de starters en speel snel
ler in op nieuwe mogelijkheden.
Niet te gauw roepen: dit wordt
niks." Hij pleit ervoor het door
het ministerie van LNV de af
gelopen jaren afgebouwde on
derzoek nieuw leven in te bla
zen. „Kleinschalige familiebe
drijven hebben vaak niet het
budget om te vernieuwen. Die
moet je ondersteunen met on
derzoek."
ELLEWOUTSDIJK - Fort, 20.15 uur: Uit
voering opera THistoire du Soldat';
HARINGVRETER Philoktetes, Grieks
drama. (Afvaarttijden: Campveerse To
ren 19.00 uur. Haven Kamperland 19.30
uur);
MIDDELBURG Oostkerk 12.30 uur:
Middagpauzeconcert Bram Beekman
(orgel);
RITTHEM - Fort Rammekens, 13.00-17.00
uur: Bezichtiging en geschiedenis van
het Fort;
TERNEUZEN - Sluizen, 20.15 uur: 'Water
landers', voorstelling dansgroep Krish
na de Chêtel;
VLISSINGEN Albert Heijn (Miro), 22.00
uur: 'Ik, Zeeuws Meisje', solotoneel An-
gelique de Bruijne;
ZOUTELANDE Catharinakerk, 20.30
uur: Zomeravondconcert.
FILMS
BERGEN OP ZOOM Roxy, Schippers
van de Kameleon: 14.00 uur; Knorretjes
Grote Film: 14.00 uur; Tomb Raider 2:
20.00 uur; Bringing down the House:
20.00 uur;
Cinemactueel, Schippers van de Kame
leon: 14.00 uur; Daddy Day Care: 14.00
uur; Pirates of the Caribbean: 14.00,
18.45 en 21.00 uur; A Man Apart: 18.45 en
21.30 uur; Tomb Raider 2: 18.45 uur;
Sneak preview: 20.30 uur;
HULST - De Koning van Engeland, A Man
Apart: 16.00,19.30 en 22.00 uur; Bowling
fot Columbine: 16.00 en 20.30 uur; Daddy
Day Care: 16.00 en 19.00 uur; Tomb Rai
der 2: 16.00,19.30 en 22.00 uur; Pirates of
the Caribbean: 16.00,19.00 en 22.00 uur;
Basic: 21.45 uur;
MIDDELBURG - Schuttershof, Far from
Heaven; 20.00 uur;
VLISSINGEN Cinecity, Italian Job:
13.45, 16.15, 19.00 en 21.45 uur; A Man
Apart: 13.45, 16.15, 19.00 en 21.45 uur;
Basic: 19.00 uur; Pirates of the Caribbe
an: 13.45, 15.30, 19.00, 21.00 en 22.00
uur; Wrong Turn; 21.45 uur, Tomb Raider
2: 16.15 en 21.45 uur; Daddy Day Care:
13.45, 18.45 en 21.45 uur; Terminator 3:
19.00 uur; What A Girl Wants: 13.45 en
19.00 uur; Sinbad: 16.30 uur; Bruce Al
mighty: 16.15 uur; Schippers van de Ka
meleon: 13.45 en 16.15 uur; Knorretjes
Grote Film: 13.45 uur.
TENTOONSTELLINGEN
AARDENBURG GaleRichel, 13.00-18.00
uur: Ei-gen-aard-ig 2003, beeldende
kunst, gedichten en verhalen (t/m 15/9);
Doopsgezinde Kerk, 14.00-17.00 uur: Fo
to's Francie van der Wielen en Bertine
Workel (t/m 30/9);
AXEL - Streekmuseum Het land van Axel,
13.30-17.00 uur: Het boerenleven in Axel
en omgeving (t/m 12/9);
BERGEN OPZOOM - Interium, 9.00-17.00
uur: Technieken op papier, beelden,
schilderijen en objecten van diverse kun
stenaars (t/m 5/9);
BRESKENS - Visserijmuseum, 10.00-
17.00 uur: Vijftig jaar visserijfeesten, fo
to's (t/m 4/9);
BROUWERSHAVEN Sint Nicolaaskerk,
13.30-16.30 uur: Werken schildersclub
Dreischor (t/m 5/9)
BRUINISSE Oudheidskamer, 14.00-
17.00 uur: Oude doopjurken (t/m 30/9);
BURGH-HAAMSTEDE - de Bewaerscho-
le, 13.30-16.30 uur: Christel Wijland, acr
yl op doek, en Saskia Eggink, objecten/
grafiek (t/m 13/9)
De Burghse Schoole, 11.00-16.00 uur:
'Passie van een schoolmeester' en 'Ver
zamelen als hobby' (t/m 31/10);
Galerie Het Oude Raadhuis, 13.00-17.00
uur: Jeroen en Jasper Krabbé en Cees
van Oostmalle, schilderijen, Margreeth
Bronke, brons en keramiek, Joyce van
Panhuis fotografie (t/m 28/9);
CADZAND - N.H.Kerk, 14.00-17.00 uur:
Aquarellen en werken in pastel van 20
amateurkunstenaars (t/m 31/8);
DOMBURG - Duingalerie,12.00-21.00
uur; Beelden en schilderijen van Kaut-
zinski, Pronken de Graaf It/m26/10);
Galerie Het Noorderlicht, 14.00-19.00
uur: Schilderijen, tekeningen en aquarel
len van Belgische en Nederlandse kun
stenaars (t/m 7/9);
Museum MarieTak van Poortvliet, 13.00-
17.00 uur: Vaarzon Morel: een schilders
familie (t/m 2/11);
DREISCHOR - Museum Goemanszorg,
10.00-17.00 uur: 'Op D'Ostie', boerderij
en op Schouwen-Duiveland door dp eeu
wen heen (t/m 1/11);
GOES - Galerie Atelier De Kaai, j).00-
16.00 uur: José Murre en Sia Braakman,
schilderijen en keramiek (t/m 31/8);
Lunchcafé Stadhuis, 9.00-21.00 uur: Co-
by van Minnen, schilderijen (t/m 30/8);
GRIJPSKERKE - Imkerij Poppendamme,
10.00-20.00 uur: De geschiedenis van het
ringrijden, fotoexpositie;
Boerderijgalerie De Osseberg, 14.00-
17.00 uur: 'Kunst/Mode/Kunst' (t/m 6/9);
HEINKENSZAND - Informatiecentrum
Zeeuwse schaapskudde, 11.00-16.00
uur: Marian Aerssens, collages (t/m
31/10) en expositie over de geschiedenis,
bloemdijken, flora en fauna van Zuid-Be
veland;
't Kunstuus, 13.00-18.00 uur: Thea Smits-
Stravers, aquarellen (t/m 13/9);
HOEDEKENSKERKE 'De Pluimweide',
11.30-16.30 uur; Klompen maken van
vroeger tot nu (t/m 31/8);
HOOGELANDE - Kapel van St. Maarten,
13.00-16.00 uur: Fototentoonstelling
(t/m 28/8);
KAPELLE Fruitteeltmuseum, 13.00-
17.00 uur: De wereld van de fruitteelt in
gewone en ongewone foto's (t/m 30/8);
Gemeentehuis: 9.00-18.00 uur: Het Kof
ferproject van de Zeeuwse Kunstkring
(t/m 29/8);
KATS - Galerie Kats, 11.00-17.30 uur: Te
keningen en etsen van Anton Heyboer
(t/m 28/9);
Zeeuwse Rozentuin, 10.00-17.00 uur:
Werk van Bert Frijns, Leen Quist, Helene
Briels en Joseph Cals (t/m 15/9);
MIDDELBURG - De Drukkery, 9.00-21.00
uur: Tekeningen Pepijn Berghout, Illu
straties van Lex Maes; Ludmilla Kalmae-
va foto's; Schilderijen Vaarzon Morel
(t/m 29/8);
Galerie Caesuur, 'Travel Scape> flatland
office', foto's van Kris van Dessel (t/m
6/9);
Galerie T, 11.00-16.00 uur: Jeanette Hé-
man, schilderijen, Wies van Dort, bron
zen en Han van Hagen, 'De Haagse Ets
club' (t/m 30/8);
Galerie de Vier Gemeten, 12.00-18.00
uur: Veere Pictura, werken van o.a. Göth
en Heuff (t/m 7/9);
Kunstuitleen, Balans 17, 9.00-17.00 uur:
Duo-expositie Romijn/Paalvast (t/m 6/9);
Lange Jan/Wandelkerk, 10.30-17.00 uur;
Jeltje Hoogenkamp, schilderijen (t/m
26/9);
Nieuwe Kerk, 10.30-17.00 uur: 'Mensen
op drift', beelden van Imy Baron en Wic-
ky Nobels (t/m 12/9);
Roosevelt Study Center, 11.00-12.30 en
13.30-16.30 uur: Foto-expeditie 'De prai-
rieschool' van John Martin Campbell
(t/m 31/10);
Vleeshal en Kabinetten van de Vleeshal,
13.00-17.00 uur: The Royal art lodge,
'Ask the dust', Wayne Baerwaldt en Jo
seph R. Wolin (t/m 31/8);
Zeeuws Archief, 9.00-17.00 uur: 'Typisch
Zeeuws??', 'Zeeland Migratieland' (t/m
10/D.
Zeeuws Museum, 11.00-17.00 uur: De
Ramp van '53 door het oog van de media
(t/m 28/9);
OOSTKAPELLE - Zeeuws Biologisch Mu
seum, 10.00-18.00 uur: Dagroofvogels
(t/m 2/11'Hocus, pocus, pats', over krui
den en heksensabbats (t/m 31/8);
OUWERKERK - Museum Watersnood
1953, 13.00-17.00 uur: Tekeningen van
Pieter Kooistra (t/m 31/8);
PAAL - Atelier De Paaien, 13.00-18.00
uur: Peter van Nes, martitieme aquarel
len (t/m 31/8);
RETRANCHEMENT - 't Zwin, 10.00-17.00
uur: Collectie inheemse vogels op post
zegels (t/m 3/11);
RITTHEM - Fort Rammekens, 13.00-17.00
uur: M. van Eersel, installaties (t/m
26/10);
SINT ANNA TER MUIDEN Het oude
Raadhuis, 13.00-17.00 uur: Olieverfschil
derijen Dick Bakker (t/m 29/8);
Streeklandbouwmuseum, 13.30-17.00
uur: Oude boerderijen en stiekeme slo
pers (t/m 29/9);
TERNEUZEN - Grote kerk, 9.00-17.00
uur: Expositie beelden (t/m 31/8);
VEERE - Museum De Schotse Huizen,
12.00-17.00 uur: 'Heel de wereld trekt
naar Veere' en 'Noodboerderijen op Wal
cheren' (t/m 1/11);
Grote Kerk, 11.00-17.00 uur: Dora Dolz,
schilderijen, glas, vazen en tapijten (t/m
31/8);
VLISSINGEN Willem 3,12.00-17.00 uur;
'Orde en Chaos', Peter ter Horst (t/m
31/8);Zeeuws Muzeeum, 10.00-17.00 uur
'Malleboten', werken van Jan Sanders
(t/m 14/9);
WESTKAPELLE Polderhuis, 11.00-18.00
uur: 'Atlantikwall in Westkapelle';
'Scheepvaart en scheepsstrandingen';
'Oud speelgoed' (t/m 27/9);
WISSENKERKE Galerie De Praktijk,
13.00-17.00 uur: Hans Versfeit, schilderij
en (t/m 31/8);
ZIERIKZEE - Galerie Alexandra, 11.00-
17.00 uur en 18.30-21.00 uur: Zomerse
katten (t/m 31/8);
Galerie Baptist Amandus, 13.00-19.00
uur: Schouwen-Duiveland als inspiratie
bron, Hans Almekinders, aquarellen, en
Hans van Tilburg, beelden (t/m 14/9);
Galerie De Hase, 13.00-17.00 uur: 'Zomer
buiten, zomer binnen', Marja de Lange;
Nobelpoort, 14.00-21.00 uur: 'TOONstel-
ling', muziekexpositie (t/m 31/8);Stad-
huismuseum, 10.00-17.00 uur 'Over
sloten, duinen, Schouwen-Duiveland',
Marinus van Dijke (t/m 31/8);
Nobelpoort, 14.00-21.00 uur: 'TOONstel-
ling', muziekexpositie (t/m 31/8).
HULPCENTRA
Alarmnummer: tel. 112.
Centraal Meldpunt Milieuklachten Zee
land, tel. 0118-412323.
SOS.Telefonische hulpdienst Zeeland,
tel. 0118-615551 of 0900-0767 (dag en
nacht bereikbaar).
Stichting Blijf van m'n lijf Zeeland, tel.
0118-469869 (dag en nacht bereikbaar).
Hulp- en advieslijn Blijf van m'n lijf Zee
land, tel. 0118-467003 (ma.,wo. en vr.
9.00-12.00 uur). Kindertelefoon Zeeland,
tel. 0800-0432 (gratis), dag. van 14.00-
20.00 uur.
Advies- en Meldpunt Kindermishande
ling, tel. 0900-1231230.
Aids Infolijn, tel. 0118-638384.
Ouders van Drugsverslaafden Zeeland,
tel. 0118-623817 (dag. 10.00-22.00 uur);
Palazzoli Huis, voor mensen met kanker,
Oranjeplein 41, Oost-Souburglgeopend
di., wo. en do. 14.00-16.00 uur): tel. 0118-
413932; Hulst, Steenstraat 5-7, (geopend
di. en do. van 14.00-16.00 uur): tel. 0114-
371160; Terneuzen, Churchillaan 1200
(geopend ma. en wo. van 14.00-16.00
uur), tel. 0115-678910.
Dierenambulance Dierenbescherming
afd. Noord- en Midden-Zeeland, tel.
0900-7673437.
door Rinus Antonisse
KORTGENE - Op het bezwij
ken van een dijk na uitdroging
bestaat in Zeeland weinig kans.
Bij de aanleg van de huidige
waterkeringen is geen veen ge
bruikt. Wel zijn er enkele plaat
sen waar dijken op een veenpro-
fiel liggen. Dat veen wordt ech
ter stevig vastgedrukt tussen
twee zand- of kleilagen en kan
niet uitdrogen.
Dit stelt oud-waterbouwkundi
ge Piet van der Maas uit Kortge-
ne, er wel aan toevoegend dat
het risico op een dijkdoorbraak
of oeverval nooit is uit te sluiten.
„Maar ik geloof niet dat in Zee
land bij de dijken omstandighe
den zijn die vergelijkbaar zijn
met de situatie daar in Wilnis."
Van der Maas geeft aan dat de
samenstelling van de Zeeuwse
dijken nogal verschillend is. De
meeste zeeweringen bestaan
voor het overgrote deel uit zand
en zogenaamd gebonden zand
(waarin kleideeltjes zijn ver
mengd). Het lichtere materiaal
zit in de kern, de betere klei be
vindt zich aan de buitenkant.
Het in Zeeland gebruikte mate
riaal is zwaarder dan het soorte
lijk gewicht van (zout) water en
heeft, anders dan veen, geen
drijvend vermogen. „Het is zin
kend materiaal", betoogt Van
der Maas. Veen vindt hij min of
meer vergelijkbaar met hout.
„Pas als dat nat wordt, heeft dat
stabiliteit. Wanneer het uit
droogt verdwijnt die stabili
teit."
Onder normale omstandighe
den staan de dijken in het Hol
landse veengebied dan ook al
tijd tot bijna aan de kruin in het
water, merkt Van der Maas op.
„Ook de bevaren kanalen heb
ben maar een waakhoogte van
30 tot 40 centimeter boven wa
ter. Dat is ook nodig om uitdro
gen en verminderen van de sta
biliteit te voorkomen."
Het ziet er volgens hem naar uit
dat de dijk rond de ringvaart bij
Wilnis niet nat genoeg is geble
ven, met alle gevolgen van dien.
„Dit is duidelijk een verschui
ving van het dijklichaam ge
weest", zegt Van der Maas. „Of
daar wellicht nog andere oorza
ken zijn bijgekomen, zoals ka
bels, kan ik niet beoordelen.De
voormalig waterbouwer weet
dat toepassing van veen in dij
ken in het Zeeuwse steeds be
wust is vermeden.
Nederland kan een leidende rol vervullen bij ontwikkelen van vormen van aqua-cultuur, zoals bijvoorbeeld is gebeurd bij het opzetten van
een zeeaas-kwekerij bij het Goese Sas. foto Willem Mieras
