Kwart minder
aardappels
door droogte
Karavaan FNV voorbode hardere acties
lternatieven voor WCT zijn wél bekeken
WWW.
NAZOMER
FESTIVAL
.NL
15
Minder aandacht voor onderhoud en vertrek ervaren personeel eisen hun tol
14
donderdag 28 augustus 2003
tok Zeeland
Seaports gaat
floor met WCT
Ruzie over invangen mosselbroed
Auto in brand op A58
Tuchtcollege spreekt Buijs vrij
Chronisch zieken
h-gedeputeerde Bruinooge noemt verwijt Raad van State onzin
Zeebrugge
Kiemrust
I jong Zeeuws talent
ens
J
Dertig jaar geleden streek de grote industrie neer in Zeeland, onder meer in het Sloegebied.
Meer storingen grote bedrijven
foto Ruben Oreel
[a|
ra fcorRinus Antonisse
Ea MIDDELBURG - Het aantal
srljitoringen en incidenten bij gro
lt li (ere Zeeuwse bedrijven neemt
ietj de laatste jaren duidelijk toe.
beüi Oorzaken: minder aandacht
lea roor systematisch onderhoud,
raj ieroudering van installaties,
-Oo (ertrek van ervaren medewer-
Iers, vermindering van kennis
rail loorpersoneelsverloop.
ir i let feit dat een flink deel van de
anh «drijven zo'n dertig jaar gele-
erti len naar de provincie kwam,
D; peeltmee een rol. De 'oude gar-
orp le' onder het personeel vertrekt
nsj letoename van storingen en in-
iein identen betekent niet zonder
fvi leer dat de bedrijven daardoor
eenl pvaarlijker worden voor hun
nigi mgeving, verduidelijkt T. van
nog let van de provinciale milieu-
fdeling.
•pli Het gaat om zaken met een di
nk iet of mogelijk milieugevolg,
dnd b de meeste gevallen is sprake
am an lucht- of bodemvervuiling
bij n geluidhinder, maar inder-
;anj aadook wel van externe veilig-
g« tid." Hij onderstreept dat de
nvincie kritischer op de vei-
igheidssituatie let dan een aan-
I fél jaren geleden.
USSINGEN - Behalve het
lovinciebcstuur gaat ook het
uur van Zeeland Seaports
■stig op zoek naar mogelijk-
Men om de Westerschelde
fontainer Terminal alsnog aan-
pegd te krijgen. Het dagelijks
stuur van het havenschap -
pitiatiefnemer van de WCT -
eeft dat gisteren besloten.
lekritiek van de Raad van Sta-
kvraagt om goede antwoorden,
indt het havenschapsbestuur.
lat is daarom van plan om 'dit
Jerk met voortvarendheid ter
te nemen'. Daarvoor zal
Eerne deskundigheid worden
ïgehuurd. De WCT is goed voor
Jeregionale economie, essenti-
[j:voor de ontwikkeling van de
suwse havens, goed geposi-
Rneerd in de containermarkt
t financieel gezond, stelt be-
Juursvoorzitter en gedeputeer-
|eG. de Kok in een persverkla-
En de locatie De Kaloot is
fZeeland de enig geschikte,
(«deputeerde Staten hadden
frder al aangekondigd de ge
reken te willen herstellen. Een
^eerderheid van Provinciale
laten is het daarmee eens.
plgens de raadsman van ver
jaging Redt de Kaloot, L. D. H.
jamer, is het onaannemelijk
Jat provincie en havenschap in
pnopzet zullen slagen. Hamer
pit dat vooral de bescherming
het gebied waar de WCT
iet komen, de Kaloot, een
lauwe procedure vrijwel kans-
jas maakt.
Het aantal storingsmeldingen
door bedrijven zelf blijft naar
verhouding hoog en is ook stij
gend. Positief uitgelegd komt
dit door een beter meidgedrag
van de bedrijven. Was over heel
1998 het aantal meldingen 341,
de eerste zes maanden van 2003
is dat al 296 (over heel 2002 lag
dat aantal op 558).
Dit blijkt uit een provinciaal
rapport over de controles op mi
lieuregels in het eerste halfjaar
van 2003. De bedrijven waar
een toename van problemen is
vastgesteld, zijn door het pro
vinciaal bestuur op hun verant
woordelijkheid aangesproken.
In het rapport zijn geen namen
van bedrijven genoemd.
Er is, gezien over de laatste vijf
jaar, ook sprake van een 'be
langrijke toename' van klach
ten, met name van geluidshin
der. In 1998 lag het totaal aantal
klachten (geluid, stank, stof,
overig) tegen de 400, voor 2003
gaat het richting 550. Volgens de
provinciale milieu-afdeling is
de stijging voor een deel terug te
voeren op enkele lastig oplosba
re situaties rond bedrijven.
Uit het rapport blijkt dat niet
alleen storingen en indicenten
omhoog gaan, ook het aantal
overtredingen dat bij milieu
controles wordt ontdekt neemt
toe. Daarbij gaat het met name
om ondernemingen in de secto
ren afval, chemie en industrie.
Het naleven van de regels blijft
bij een aantal bedrijven achter.
Het vaststellen van méér over
tredingen komt mede door het
afleggen van meer inspectiebe
zoeken, maar ook is het aantal
overtredingen dat per bezoek
wordt opgespoord, groter. Vorig
jaar werden bij afvalbedrijven
446 inspecties gehouden, bij in
dustrie en chemie 429 en bij
zwembaden 104. Het eerste
halfjaar van 2003 lagen die aan
tallen op respectievelijk 255,
281 en 45.
Door de stijging van het aantal
overtredingen, is ook de hoe
veelheid formele waarschuwin
gen die het provinciaal bestuur
uitdeelde, omhoog gegaan.
Maar ook zijn de controles aan
gescherpt. In 2002 werden 84
waarschuwingen uitgedeeld, 14
dwangsommen opgelegd en in
14 gevallen werd lik-op-stuk
toegepast: boete betalen. De
eerste zes maanden van het lo
pende jaar zijn al 51 waarschu
wingen gegeven, 3 dwangsom
men aangekondigd en 11 maal
kregen overtreders lik-op-stuk.
Opvallend is de afname van het
aantal gedoogbeschikkingen:
toestemming van de provincie
om voor bepaalde tijd van de re
gels af te wijken. In 1998 gingen
er nog 16 beschikkingen de deur
uit, vorig jaar vier en tot nu toe
in 2003 slechts één.
DEN HAAG - TNO in Den Helder moet stoppen met een proef
met het invangen van mosselbroed, waarvoor het onder
zoeksinstituut samenwerkt met de Yersekse mosselhandel
Prins en Dingemanse. Uitvinderbedrijf West6 van K. Groot
uit Den Helder heeft dit geëist in een kort geding voor de
Haagse rechtbank en wil tegelijkertijd dat TNO de samen
werking met hem hervat.
Volgens Groot heeft TNO voor het experiment met Prins en
Dingemanse een invangsysteem voor mosselzaad van hem ge
kopieerd. TNO bestrijdt dat. Het systeem dat met Prins en
Dingemanse wordt beproefd, een systeem met lange lijnen
waaraan mosselbroed zich kan hechten, is niet te vergelijken
met dat van West6, aldus TNO. De lijnen hangen veel verder
uit elkaar, terwijl West6 een compact lijnensysteem had uit
gedacht. Het invangen van mosselbroed is interessant vanwe
ge de schaarste aan mosselzaad. De Haagse rechtbank doet 3
september uitspraak.
GOES - Op de zuidbaan van de A5 8 ter hoogte van Goes is gis
termorgen rond elf uur door nog onbekende oorzaak de auto
van een 55-jarige Rotterdammer in brand gevlogen. De man
kon zijn voertuig tijdig verlaten, maar aan zijn auto viel wei
nig meer te redden. De brandweer rukte met twee wagens uit
en had het vuur snel onder controle. De brandende auto stond
op het verdrijvingsvlak tussen de rijstroken van de snelweg en
de invoegstrook. Desondanks besloot de politie de hele zuide
lijke rijbaan af te sluiten. Daardoor ontstond een korte file.
Een kwartier na het ongeluk werd één rijstrook vrijgegeven.
Nog eens vijftien minuten later was de situatie weer normaal.
DEN HAAG - Het Zeeuwse Kamerlid S. Buijs (CDA) is giste
ren door het centraal medisch tuchtcollege vrijgesproken in
een zaak die was aangespannen door Nico 10, een organisatie
van zieke ex-rokers. Hij heeft zich, volgens het tuchtcollege in
Den Haag, bij de behandeling van de Tabakswet in het parle
ment niet opgeworpen als spreekbuis van de tabakslobby.
Buijs is blij met de uitspraak. Hij was al eerder vrijgesproken
door het regionale medisch tuchtcollege. Toch tekende hijna
overleg met zijn advocaat en Kamervoorzitter F. Weisglas,
hoger beroep aan. Hij deed dat uit principe. „Ik sta wel inge
schreven als arts, maar spreek in de Tweede Kamer als politi
cus. Als Nico 10 zijn zin had gekregen, zouden ik en andere po
litici voortaan altijd op hun woorden moeten letten, zou elke
belangenorganisatie een politicus voor de rechter kunnen da
gen. Dat is met deze uitspraak van het centraal medisch
tuchtcollege voorkomen."
Nico 10 stapte juist naar het medisch tuchtcollege, omdat
Buijs naar de mening van de organisatie als voormalig huis
arts in Goes niet tegen een verbod op tabaksreclame had mo
gen pleiten. Hij zou als deskundige beter moeten weten, vond
Nico 10, dat tabaksreclame een middel is om het roken te sti
muleren. Advocaat M. de Witte van Nico 10 betreurt de uit
spraak van het centraal medisch tuchtcollege in hoger
beroep. „Buijs heeft met zijn optreden het vertrouwen van
mensen in de medische stand geschaad", aldus De Witte. „Ik
was en ben van mening", licht Buijs zijn standpunt nog eens
toe, „dat vooral preventieve maatregelen tegen roken nood
zakelijk zijn, met name om jongeren van het roken af te hou
den. Alleen verbieden helpen niet."
Het CDA stemde in de Tweede Kamer tegen de Tabakswet, in
de Eerste Kamer voor. Dat kwam, aldus Buijs, doordat toen
malig minister Borst van Volksgezondheid onder druk van
het CDA in de Eerste Kamer twaalf miljoen euro extra voor
preventie toezegde.
De actiekaravaan ontmoette bij toeval in Terneuzen chronisch zieke patiënten.
foto Peter Nicolai
door Conny van Gremberghe
TERNEUZEN - Kaderleden van de vak
organisatie FNV Bondgenoten trokken
gisteren door Zeeland om te protesteren
tegen de bezuinigingsplannen van het
kabinet Balkenende II. De respons op de
foldercampagne van de vakbondsleden,
onderdeel van een landelijke campagne
van de bonden, was redelijk groot.
Vooral in Terneuzen en Vlissingen bleek
dat het winkelende publiek en andere
passanten zich, net als de bonden, zorgen
beginnen te maken over de afbouw van
het Nederlandse sociale voorzieningen
stelsel. Volgens actiecoördinator Cor
Dijkhuizen waren de reacties in Goes en
Zierikzee wat minder, omdat veel Duitse
toeristen deel uitmaakten van het pu
bliek dat benaderd werd.
„Deze campagne kan beschouwd wor
den als de voorbode voor hardere, grotere
acties. De AbvaKabo wilde nu al een sta
kingsdag uitroepen, maar de andere bon
den vinden dat we dat nog beter even
kunnen opzouten tot na de derde dinsdag
in september. Het is goed dat we als vak
organisatie het voortouw nemen om
mensen te informeren wat hen te wach
ten staat. Veel mensen beseffen nog niet
goed wat dit kabinet allemaal van plan
is. Ze redeneren nogal eens in de trant
van 'het zal allemaal wel los lopen'. Wij
denken daar toch anders over. Er wordt
gesneden in de WW-uitkering, de Bij
standswet wordt aangescherpt, de bij
zondere bijstand verdwijnt, de ziekte
kostenverzekeringen worden duurder en
dat zijn dan nog de meest voor de hand
liggende beleidsinitiatieven. Dit kabinet
wil echt werk maken van de ontmante
ling van ons systeem aan sociale voorzie
ningen en wel in een heel rap tempo",
voerde Dijkhuizen aan.
De kaderleden hadden op de Terneuzen-
se markt geluk dat veel leden van hun
doelgroep aan de actiebus voorbij kwa
men. Het Rode Kruisschip Henri Dunant
deed Terneuzen aan met chronisch zie
ken. Veel van hen verlieten 's avonds de
havenstad met tasjes, bidons en T-shirts
van de bond waarop vermeld staat dat
alles beter en socialer kan.
Burgemeester J. Lonink van Terneuzen
nam even de moeite om zijn steun te be
tuigen aan de FNV-campagne. Lonink
(PvdA'er en oud-bondsraadlid) is het met
de vakorganisatie eens dat gevreesd
moet worden dat de minst draagkrachti-
gen in onze samenleving zware tijden te
gemoet gaan.
Ook de gemeenten zullen, zo liet Lonink
weten, een zware dobber krijgen aan de
uitvoering van het nieuwe sociaal beleid
dat het Rijk voorstaat. „De middelen die
dit kabinet gemeenten geeft om werk te
maken van beleid dat mensen weer aan
werk helpt zijn ontoereikend. Als de ge
meenten dan bovendien dan ook nog ge
confronteerd worden met een lagere uit
kering uit het Gemeentefonds, dan wordt
dat nog eens extra moeilijker", aldus Lo
nink.
[oorWout Bareman en
jinyvan Gremberghe
^RNEUZEN - Het verwijt van
Raad van State dat het
#uyvs provinciebestuur bij de
wikkeling van de plannen
Hf de Westerschelde Contai-
f*rTerminal (WCT) heeft nage-
Jten alternatieve locaties te
®ken, is 'onzin'.
het kader van de discussie
fid de Tweede Maasvlakte en
P Project Mainportontwikke-
re Rotterdam (PMR) is de
wbije jaren wel degelijk on-
"zoek verricht naar alterna
te grootschalige havenloca-
P in het Westerscheldegebied
'at zegt oud-gedeputeerde D.
nhnooge (economie).
r is heel goed gekeken naar
verschillende mogelijke loca
ties voor container-terminals.
Uiteindelijk bleef er één over, de
locatie waar we nu over spre
ken. Andere vielen om verschil
lende economische en nautische
redenen af", aldus Bruinooge.
De omstreden locatie Kaloot
bleek ideaal vanwege de ligging
aan diep vaarwater en voldoen
de ruimte voor een kade van
tweeënhalve kilometer en grote
opslagterreinen. Volgens Bruin
ooge viel zo'n plaats elders in
het Scheldegebied niet te vin
den. „Voor Terneuzen is wel
diep vaarwater aanwezig, maar
dat gebied viel af in verband
met de aanwezigheid van het
Kanaal Gent-Terneuzen. Het
uitermate intensieve scheep
vaartverkeer ter plekke maakte
een containerterminal daar al
leen al om verkeerstechnische
redenen onhaalbaar. Het had
wel gekund, maar dan had je een
tweede Braakmanhaven moe
ten aanleggen. En daarvan zou
den de kosten een vijfvoud van
die bij Vlissingen hebben bedra
gen."
Bij het onderzoek in het kader
van het mainportproject is ook
gekeken naar samenwerking
met Belgische havens, maar ook
die vielen om uiteenlopende re
denen af. Gent is, met z'n ligging
achter de sluizen van Terneu
zen, ongeschikt voor contrai-
nerbehandeling op grote schaal.
Ook een terminal in de voorha
ven van Zeebrugge bleek niet
aantrekkelijk vanwege de
slechte achterlandverbindin
gen. De bereikbaarheid over de
weg en per spoor bleek 'rede
lijk', maar de kusthaven ont
beert sinds jaar en dag goede
verbindingen over water.
De Koninklijke Schippersver
eniging Schuttevaer noemt de
locatie Kaloot 'de beste' in het
hele Westerscheldegebied.
Zeeuws voorzitter W. Bonde-
wel: „We hebben de ontwikke
lingen nauwlettend gevolgd,
ook al in verband met de plan
nen voor een aparte kade voor
het laden en lossen van contai
ners op binnenschepen en dit
bleek de meest ideale plek. Het
Sloegebied is goed bereikbaar
voor de binnenvaart, de contai
nerschepen kunnen er pro
bleemloos afmeren, zonder de
passerende scheepvaart te hin
deren en manoeuvreren is ook
geen probleem. Kijk je naar an
dere locaties, dan kom je auto
matisch bij Terneuzen terecht.
In de Put van Terneuzen kunnen
dergelijke mammoets wel voor
anker, maar verder is het daar te
druk. Bovendien moet je de risi
cocontouren niet vergeten.
Daarmee hebben we in het ver
leden al genoeg geduvel gehad."
Bondewel herinnert eraan dat
de WCT voor Hesse-Noordnatie
een goed alternatief bleek voor
het minder aantrekkelijke Zee
brugge. Aanvankelijk zou de
grote bulk van containers per
binnenschip worden afgevoerd,
'dus viel Zeebrugge al snel af'.
Vlissingen bood, volgens hem,
veel betere mogelijkheden.
„Doorvoer van de containers
over water was daar geen pro
bleem. Dat zou ook geen protes
ten hebben opgeleverd, in te
genstelling tot het spoor en de
weg."
Woordvoerder E. Laforse van
het Waterbouwkundig Labora
torium in Borgerhout wil niet te
veel in details treden over on
derzoeksresultaten op Neder
lands grondgebied. Wel stelt hij
vast dat er weinig verschil is
tussen bijvoorbeeld de Noord-
zeeterminal in Antwerpen, op
een locatie buiten de sluizen,
vlak tegen de Nederlandse
grens, en de WCT. „Je hebt in al
le gevallen, ja ook in Zeebrugge,
te maken met de stroming en de
wind. Het kan betekenen dat je
wat meer sleepboten nodig hebt
bij het afmeren, maar daarbij
blijft het dan ook wel." Eenzelf
de verhaal valt in de loodswe-
reld te horen.
door Rinus Antonisse
i
PHILIPPINE - De aardappel
oogst in Zeeland valt als gevolg
van de droogte 20 tot 25 procent
lager uit. Een aantal boeren kan
daardoor niet volledig de con
tractueel vastgelegde levering
aan de fritesfabrieken nakomen
of houdt geen aardappelen over
om op de vrije markt te verhan
delen.
Akkerbouwbestuurder Joris
van Waes van de Zuidelijke
Land- en Tuinbouw Organisatie
(ZLTO) doet er niet klagerig
over. De boeren kunnen een be
roep doen op overmacht. De
prijzen op de vrije markt liggen
dit jaar hoger dan de contract
prijzen en dat is ook wel eens
andersom. Dergelijke ontwik
kelingen horen nu eenmaal bij
het ondernemer-zijn.
Ook al zijn er minder en kleinere
aardappelen te verwachten, het
betekent niet dat de consument
daarom automatisch meer moet
betalen voor zijn portie friet.
„Dat hoeft helemaal niet. Het is
de handel die de zaak wat op
blaast. De fabrieken hebben via
de contracten de levering van
aardappelen voor zeker 60 tot
70 procent veiliggesteld", be
toogt Van Waes. „En er is ook
voorraad in de koelhuizen."
Probleem is wel dat de aardap
pelen vanwege de droogte op de
akkers nauwelijks gerooid kun
nen worden, zegt de ZLTO-be-
stuurder. „De vraag is: wat doen
de aardappelen. Er is doorwas,
ofwel nieuwe knolvorming,
maar ook kans op opnieuw kie
men. Door de warmte is de
kiemrust doorbroken en de
plant zegt: ik moet weer aan de
gang komen. Hij gaat loof vor
men en groeit zich leeg. Dat is
heel extreem, ik heb het nog
nooit meegemaakt."
Van Waes stelt dat de boeren met
smart op regen wachten. Niet
alleen voor de aardappelen, ook
voor het oogsten van bijvoor
beeld cichorei. Bij een proef-
rooiing op Tholen bleek dat de
rooimachines niet de grond in
konden door de keiharde bo
venlaag. „En het zal de vraag
zijn of we half september wel
bieten kunnen rooien. Vooral op
de zwaardere gronden is het veel
te droog", meldt de akkerbouw-
specialist.
Hij signaleert voor de suikerbie
ten een wisselend beeld: er zijn
goede, normale en minder goede
percelen. „Het is hetzelfde ver
haal als bij de andere gewassen.
Met goede, vochthoudende
grond benjedemanvanhetjaar.
Met droge grond of zandgrond
en je hebt niet kunnen berege
nen, dan is er een slechte op
brengst." Van Waes geeft aan
dat er bijvoorbeeld in West-
Zeeuws-Vlaanderen voor de
bieten een verdampingstekort is
van ruim 200 millimeter en dat
heeft uiteraard invloed op de
groei.
Er zijn ook goede berichten. De
opbrengst van het graszaad is
goed en bij de tarwe is er een
duidelijk hogere kilogram-op
brengst. Voor het eerst sinds ja
ren stijgt de tarweprijs iets. Van
Waes tempert boeren-vreugde
daarover. „Het is niet zo dat er
daardoor een smak geld binnen
komt; als het 100 euro per hecta
re méér oplevert, dan is het
veel."
Het vlas groeide goed, maar
door de droogte zijn problemen
ontstaan met het roten: het los
weken van de houtvezels. Dat
proces kan niet op gang komen.
De opbrengst van de plantuien
valt niet tegen, maar hier is de
prijsvorming matig. Dat komt
doordat de uien van de vorige
oogst duur eindigden en de han
del nu voorzichtig aan doet, ver
duidelijkt Van Waes.
Advertentie
26 aug t/m 7 sept 2003
0900 33 OOO 33
I^NF-FESTIVALBAND
LrZeaugjZOuOO^grans