Geen bewijs voor dreiging Saddam
Vredesakkoord Liberia
door partijen getekend
Hittegolf kost F ranse
directeur-generaal
Volksgezondheid baan
Britten leggen resolutie
Libië voor aan V-raad
VS en Canada pakken dagelijks leven weer op
Te veel geld in Zimbabwe verboden
Israëlisch leger blijft toch
Duitsland zal Europese begrotingsregels overschrijden
dinsdag 19 augustus 2003
Zware druk
Politie vindt een
bacon-masker in
plaats van hoofd
Rapport
Hulpgoederen
Georgië zit zonder stroom
Deel schip Henry VIII ontdekt
Filipijnse legertop is steenrijk
Geweld laait op in Afghanistan
Waarnemers welkom in Tsjetsjenië
VS voeren druk
op N-Korea op
'oe-
yanonze
redactie buitenland
\EW YORK - De eerste werk-
ja» na de stroomuitval van
algelopen donderdag aan de
^erikaanse oostkust is zonder
problemen van start gegaan.
Miljoenen mensen stapten gis-
leren weer in de metro, die hen
zonder extra oponthoud naar
hun werk bracht. „De metro
werkt, de bussen rijden. Het is
maandagochtend in New York,
en dat is wat je zou verwach
ten", aldus burgemeester Mi
chael Bloomberg. „Waarschijn
lijk blijft alles goed lopen, en
moeten wij alleen opletten dat
wij hiervan leren."
De Canadese autoriteiten heb
ben de inwoners van de pro
vincie Ontario, die eveneens
donderdag zonder stroom
kwam te zitten, opgeroepen
zuinig met energie te zijn om
de zwakke stroomvoorziening
niet te overbelasten. De VS
hebben deze oproep tot nu
toe niet officieel gedaan. Maar
elektriciteitsbedrijven vroegen
wel om terughoudendheid,
meldden Amerikaanse media.
Donderdagmiddag kwamen
meer dan vijftig miljoen mensen
in het noordoosten van de Ver
enigde Staten en Canada zonder
stroom te zitten door een 'ket
tingstoring' in elektriciteits
centrales. De massale uitval
lijkt te zijn begonnen in de Ame
rikaanse staat Ohio.
Zaterdag was de stroomvoor
ziening in de meeste plaatsen
hersteld. Maar tot nu toe zijn er
nog steeds kleine problemen
met het leveren van veilig-
drinkwater en met de rioolzui
veringsinstallaties. ANP/AFP
Bundesbank valt Schroder aan
van onze
redactie buitenland
FRANKFURT - Duitsland zal
volgend jaar opnieuw de begro-
lingsregels van de Europese
Fnieovertreden als de regering-
Schrödergeld gaat lenen om be
lastingverlagingen te financie
ren. Daarvoor waarschuwt de
Bundesbank, de Duitse centrale
bank, in een gisteren versche
pen rapport over de Duitse eco
nomie.
De Bundesbank juicht belas
tingverlagingen in principe toe,
maar wijst er tevens op dat de
begroting er niet mee op orde
komt. Volgens de EU-regels mo
gen Europese overheden het be
grotingstekort niet boven de
3procent van het bruto binnen
lands product laten uitkomen.
Dit hebben de landen die mee
doen aan de euro afgesproken
om een stabiele Europese munt
eenheid te garanderen.
Duitsland flirt al enkele jaren
met de norm van 3 procent. Dit
is voor de Europese Commissie
reden om maatregelen te eisen
van de regering-Schröder. Eu
ropees commissaris Solbes van
Monetaire Zaken dreigde giste
ren in de Britse zakenkrant
Financial Times met zware
strafmaatregelen als Duits
land opnieuw de regels over
treedt.
De Europese Commissie staat
onder zware druk van de kleine-
te eurolanden, waaronder Ne
derland, om hard op treden te
gen Duitsland. Nederland,
maar ook Ierland, Oostenrijk en
Griekenland, zeggen zelf veel
moeite te doen om de Europese
begrotingsafspraken wel te vol-
jen. Dit gaat veelal ten koste
van economische groei, terwijl
landen als Duitsland en Frank
rijk de begrotingsteugels willen
laten vieren om de economie te
stimuleren.
Volgens de Bundesbank zal de
Duitse regering haar begro
tingsbeleid wederom tegen het
licht moeten houden om te voor
komen dat het begrotingstekort
te hoog oploopt. Tot dusver had
bondskanselier Schroder 7 mil
jard euro nodig om flinke belas
tingverlagingen te kunnen fi
nancieren. Circa 4 miljard zou
moeten worden opgehaald door
een beroep te doen op de kapi
taalmarkten.
De Bundesbank adviseert nu
om meer te bezuinigen op de
steun aan de deelstaten, een po
litiek gevoelige kwestie in
Duitsland.
De centrale bank zegt er zeker
van te zijn dat de Duitse begro
ting dit jaar meteen 'aanzienlij
ke marge' niet zal voldoen aan
de EU-regels. In 2002 bedroeg
het begrotingstekort al 3,6 pro
cent. ANP/AFP
LIVERPOOL - De politie van de
Britse stad Liverpool heeft haar
verontschuldigingen aangebo
den aan kunstenaar Richard
Morrison voor het
van zijn voordeur.
intrappen
De agenten waren vorige week
inhet huis van de beeldend kun
stenaar op zoek gegaan naar
menselijke resten maar vonden
enkel een gezichtsmasker ge
maakt van bacon. Dat meldde
de plaatselijke krant Echo gis
teren. De politie had een tip ge
kregen van een inbreker die het
buis van Morrison was binnen
gedrongen. Hij had daar naar
eigen zeggen een menselijk
hoofd in een glazen pot ge
zien. Met een huiszoekingsbevel
trok de politie naar Morrisons
buis, trapte de deur in en vond
bet masker van bacon op sterk
water.
Morrison vertelde de politie dat
bij het masker twee jaar geleden
maakte voor een cursus beel
dende kunst. AP
HARARE - Een Zimbabwaan is bezig met het opstapelen van bankbiljetten. De regering van Zimbabwe heeft het bezit van meer dan vijf miljoen dollar in contanten verboden
vanaf 24 augustus. Het bewind van president Robert Mugabe kampt met een alarmerend tekort aan bankbiljetten door de hyperinflatie in het door crisis geteisterde land.
foto Howard Burditt/RTR
van onze redactie buitenland
LONDEN - Binnen de Britse re
gering was onzekerheid over de
dreiging die vorig jaar nog van
de wapens van de Iraakse leider
Saddam Hoessein uitging. Dit
blijkt uit een e-mail die een be
langrijke adviseur van de Britse
premier Blair vorig jaar septem
ber stuurde aan een hoge func
tionaris van de Britse inlichtin
gendienst.
De e-mail werd gisteren open
baar gemaakt tijdens verhoren
van de commissie die de dood
van wapendeskundige David
Kelly onderzoekt. In het schrij
ven meldt adviseur Jonathan
Powell dat het dossier dat tot nu
toe over de Iraakse wapens en
Saddam Hoessein was opge
bouwd, wel duidelijk maakt dat
Saddam de middelen had, maar
niet 'het motief om zijn buren,
laat staan het Westen, aan te
vallen'.
Powell schreef de e-mail een
week voor het verschijnen van
het rapport van de Britse inlich
tingendienst, op 24 september
vorig jaar, over de Iraakse
wapens. Bij de presentatie van
het rapport zei Blair dat de
Iraakse massavernietigingswa
pens een directe bedreiging
vormden.
Het onderzoek dat nu naar de
vermoedelijke zelfmoord van
Kelly loopt, heeft te maken met
het rapport. Kelly werd de spil
van een conflict tussen
Downing Street en de BBC, na
dat hij tegen een journalist ge
zegd zou hebben dat de regering
het rapport over de Britse wa
pens had aangedikt. Het minis
terie van Defensie liet de naam
van Kelly enige tijd geleden uit
lekken, waarna deze zich waar
schijnlijk van het leven beroof
de.
Het Britse ministerie van De
fensie heeft gisteren bevestigd
dat het de naam van David Kel
ly naar de pers heeft gelekt als
bron van een BBC-verhaal over
het 'aandikken' van het rapport
over de Iraakse massavernieti
gingswapens. Het hoofd van de
communicatieafdeling van het
ministerie, Pam Teare, zei dit
tij dens het verhoor door de com
missie die de dood van Kelly on
derzoekt.
Teare zei dat niet alleen zij,
maar ook Richard Taylor, een
van onze redactie buitenland
ACCRA - De strijdende partijen
"i Liberia hebben gisteravond
wn vredesakkoord getekend
Jat een einde moet maken aan
Bijna veertien jaar burgeroor
log- Het akkoord voorziet onder
neer in de vorming van een
wemvc interim-regering en een
definitief einde aan de vijande-
njkheden.
De onderhandelingen tussen de
Liberiaanse rebellenbewegin
gen en de regering die al maan
mand in Ghana worden
Behouden, kwamen in een
stroomversnelling na het ver
trek
van president Charles Tay-
°r. Die ging vorige week in bal-
lngschap in Nigeria. Rebellen
e'sten daarna nog verscheidene
°ge posten op in de nieuwe re-
§erinë> maar lieten die eisen in
het weekeinde varen. Niets
ifu' 'mdertekening van het
akkoord nu nog in de weg, zo lie-
,en verscheidene aanwezigen
'1i de onderhandelingen gister-
tend weten. De onderteke-
ning stond gepland voor acht
aui" gisteravond Nederlandse
tijd.
Hens een vertegenwoordiger
A*1 Dcowas, de organisatie van
rost-Afrikaanse staten, krijgt
geen van de strijdende partijen
hoge posten toebedeeld, zoals
het (vice-)presidentschap of het
voorzitterschap van het parle
ment. Die functies zullen wor
den vervuld door leden van
politieke partijen en maat
schappelijke organisaties. De
invulling van de regeringspos
ten zal nog tijdens de verdere
onderhandelingen deze week
aan de orde komen. De interim
regering moet in oktober de
macht overnemen en tot begin
2006 aanblijven. Dan treedt er
een gekozen regering aan.
Een schip met humanitaire
hulpgoederen bestemd voor Li
beria is zondag voor de kust van
buurland Sierra Leone gezon
ken. Dat heeft een woordvoer
der van de hulporganisatie
World Vision, dat verantwoor
delijk is voor de hulpgoederen,
gisteren aan het Franse persbu
reau AFP laten weten.
Het schip, Madame Patricia,
raakte door slecht weer op drift
en zonk. De twintigkoppige be
manning en twee medewerkers
van de Amerikaanse hulporga
nisatie wisten zwemmend de
kust van Sierra Leone te berei
ken. Ze werden daar later opge
pikt door een helikopter. AFP
QALQILIA - Een Israëlische militair controleert de identiteitsbewijzen van Palestijnen op een contro
lepost in Qalqilia, op de Westelijke Jordaanoever. De geplande terugtrekking van troepen uit Jericho en
Qalqilia werd zondagavond uitgesteld, omdat onderhandelingen tussen de Israëlische en Palestijnse
veiligheidsautoriteiten strandden.
Een explosie in de liftschacht van een restaurant in de Israëlische stad Tel Aviv heeft gisteren aan een
vrouw het leven gekost. Enkele mensen raakten licht gewond. De politie ging aanvankelijk uit van een
gasexplosie, maar meldde later dat het toch om een aanslag gaat. Volgens hoofdcommissaris van politie
Yossi Sedbon worden de daders echter niet in de hoek van de Palestijnse organisaties als Harnas ge
zocht. fotoYoavLemmer/AFP
TBILISI - In heel Georgië is gisteren de stroom uitgevallen.
Hoewel stroomstoringen regelmatig voorkomen in de ver
armde oud-sovjetrepubliek is het nooit eerder gebeurd dat al
le 4,4 miljoen inwoners van het land zonder elektriciteit kwa
men te zitten. Het is onduidelijk wat de oorzaak is.
In de hoofdstad Tbilisi moesten inwoners het gisteren ook
zonder stromend water stellen. De gasvoorziening in Tbilisi is
al twee weken afgesloten. Omdat het vaker voorkomt dat de
stroom uitvalt, hebben ziekenhuizen, luchthavens en veel
particulieren in Tbilisi noodgeneratoren op diesel. AP
LONDEN - Duikers hebben mogelijk de voorsteven gevon
den van het beroemde zestiende-eeuwse schip de Mary Rose.
Dat hebben archeologen gisteren bekendgemaakt. Als het in
derdaad om de voorsteven van het beroemde schip gaat, dan is
dat volgens de archeologen'de belangrijkste vondst van de af
gelopen twintig jaar.
De Mary Rose werd in 1511 gebouwd en was het vlaggenschip
van de Engelse koning Henry VIII. In 1545 zonk het schip tij
dens een gevecht met Franse schepen bij Portsmouth. Het
grootste deel van het schip werd al in 1982 boven water ge
haald. Alleen de boeg werd nooit gevonden. AP
MANILLA - De legertop op de Filipijnen telt 37 miljonairs.
Dat meldde de krant Philippine Star gisteren. Het rijkst is de
bevelhebber van de luchtmacht, generaal Nestor Santillan.
Hij bezit een kapitaal van 243.000 dollar. De minst gefortu
neerde generaal is nog altijd goed voor een vermogen van
20.000 dollar. Het merendeel van de bevolking moet zien rond
te komen van minder dan een dollar per dag.
De onthullingen komen nog geen maand nadat een groep van
driehonderd jonge Filipijnse militairen in opstand kwam, on
der meer om te protesteren tegen grootschalige corruptie bin
nen de regering en de legertop. De topmilitairen zouden hun
fortuin deels hebben vergaard door illegale activiteiten. EFE
KABOEL - Hevige gevechten in het zuidoosten van Afghanis
tan hebben zondag en gisteren zeker 25 mensenlevens geëist.
Dat verklaarden lokale autoriteiten gisteren. Onder de
slachtoffers bevinden zich tien Afghaanse militairen.
De gevechten deden zich voor in de provincie Paktika tegen
de grens met Pakistan. Leden van de Taliban en Pakistaanse
milities zouden een aanval hebben ingezet op een aantal pos
ten van het Afghaanse leger. Zeker vijftien militante mos
limstrijders zouden daarbij het leven hebben verloren. AFP
VLADIKAVKAZ - Rusland heeft twaalf internationale orga
nisaties uitgenodigd om toe te zien op het verloop van de pre
sidentsverkiezingen in Tsjetsjenië op 5 oktober. Dat maakte
de Tsjetsjeense kiescommissie gisteren bekend.
Onder meer de Parlementaire Vergadering van de Raad van
Europa, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in
Europa (OVSE) en de Arabische Liga zijn uitgenodigd. De af
gelopen j aren hebben buitenlandse waarnemers en j ournalis-
ten slechts een beperkt deel van Tsjetsjenië onder streng toe
zicht mogen bezoeken. Bij het referendum van maart, toen
een nieuwe grondwet werd goedgekeurd, moesten de organi
saties uit veiligheidsoverwegingen wegblijven. AP
adviseur van minister van De
fensie Geoff Hoon, Kelly had
aangewezen als bron van het
BBC-verhaal. Volgens Teare be
staan er geen 'gedragsregels' die
het verbieden de naam van een
werknemer van het ministerie
te onthullen. Integendeel, als de
pers een verkeerde naam noemt,
kunnen wij dat beter rechtzet
ten, aldus Teare. RTR/AFP
WASHINGTON - De Ameri
kaanse regering wil de militaire
druk op Noord-Korea opvoeren
door volgende maand een mari
ne-oefening te houden voor het
onderscheppen van wapen
transporten naar dit communis
tische land. Dat heeft The New
York Times gisteren bericht.
De gezamenlijke marine-oefe
ning met andere pro-westerse
landen zou bedoeld zijn om de
druk op te voeren op Noord-Ko-
rea, waarmee op 27 augustus in
ternationale onderhandelingen
beginnen over de ontmanteling
van zijn kernwapenprogram
ma. Volgens het blad zeiden
Amerikaanse en Aziatische re
geringsfunctionarissen dat de
marine-oefening wordt gehou
den in de Koraalzee ten noorden
van Australië en dat die officieel
niet tegen een bepaald land is
gericht. Maar volgens de zegs
lieden is de oefening wel dege
lijk bedoeld om de regering in
Pyongyang aan te zetten tot
ontwapening.
Aan de internationale bespre
kingen over Noord-Korea, die
op 27, 28 en 29 augustus in Pe
king worden gehouden, nemen
zes landen deel. Noord-Korea
zei gisteren dat het zijn kernwa
penprogramma niet kan ont
mantelen zolang de Verenigde
Staten hun beleid ten aanzien
van het communistische land
niet wijzigen.
Het officiële Noord-Koreaanse
persbureau KCNA zei gisteren
dat Pyongyang een niet-aan-
valsverdrag met Washington
wil als voorwaarde tot ontman
teling.AAP
van onze redactie buitenland
PARIJS - Na de duizenden do
den in Frankrijk door de hitte
golf, heeft de directeur-gene
raal van het ministerie van
Volksgezondheid gisteren zijn
ontslag ingediend. Lucien
Abenhaïm trekt zo de conclusies
van het verwijt van zijn minis
ter, Jean-Franfois Mattéi, die
stelt te laat op de hoogte te zijn
gesteld van de omvang van het
aantal sterfgevallen. De minis
ter heeft het ontslag geaccep
teerd.
Minister Mattéi achtte het gis
teren voor een Franse radio
goed mogelij k dat het aantal do
den 'direct of indirect' wegens
de hittegolf oploopt tot vijfdui
zend. Zondag had hij het
nog over '1600 tot 3000'. De re
gering houdt bij monde van pre
mier Raffarin en minister Mat
téi vol dat haar niets te verwij
ten valt.
Met de artsen van de Eerste
Hulp in Frankrijk was Aben
haïm niettemin een van de eer
sten. Hij trok 10 augustus al aan
de bel. Pas 15 augustus trad een
noodplan in werking om, wat
minister Mattéi toen 'een ware
epidemie' noemde, het hoofd te
bieden. „Men doet mij een vals
proces aan", aldus Abenhaïm
voor de radio. „Zoals gebruike
lijk in Frankrijk is er weer een
zondebok nodig."
Intussen werken doodgravers in
Frankrijk in ijltempo om over
ledenen te kunnen bergen. De
wachttijd is in de Parijse regio
hier en daar opgelopen tot twee
weken. In Rungis - de 'buik' van
Parijs bij Orly waar de grote
Hallen voor levensmiddelen
staan - is intussen een koelruim
te van vierduizend vierkante
meter gevorderd met een capa
citeit voor vierduizend overle
denen in afwachting van hun
begrafenis of crematie
Het openbaar leven n iet zu
oosten van Frankrijk komt na
het hevige noodweer van zon
dag weer langzaam op gang. Wel
zaten meer dan tienduizend
huishoudens gisteren nog zon
der stroom, aldus de autoritei
ten. Omgewaaide bomen ver
nielden zondag en bovenleidin
gen van de spoorwegen. De
meeste treinverbindingen wa
ren gisteren evenwel weer goed
bruikbaar. Tussen Grenoble,
Marseille en Lyon rijden weer
treinen. ANP/DPA/AFP
van onze redactie buitenland
NEW YORK - Groot-Brittannië
heeft gisteravond de ontwerp
resolutie over Libië voorgelegd
aan de leden van de Veiligheids
raad van de Verenigde Naties.
Dat hebben VN-functionaris-
sen laten weten. De resolutie
moet formeel een einde maken
aan de sancties die de VN instel
den tegen Libië naar aanleiding
van de aanslag boven Locker
bie.
Volgens VN-woordvoerder
Eckhard zal de Veiligheidsraad
later in de week over de resolu
tie stemmen. Eerder meldden
anonieme diplomatieke bron
nen dat dit gisteravond al zou
gebeuren, maar de stemming
lijkt te zijn uitgesteld in ver
band met onderhandelingen
tussen Frankrijk en Libië over
een andere schadevergoeding.
Libië erkende vrijdag officieel
verantwoordelijk te zijn voor de
aanslag op een Pan Am-vlieg-
tuig boven het Schotse plaatsje
Lockerbie in 1988. Daardoor
kwamen de 259 inzittenden van
het toestel en elf inwoners van
Lockerbie om het leven.
Nadat Libië weigerde de twee
verdachten van de aanslag uit te
leveren, kondigde de Veilig
heidsraad in 1992 economische
sancties af tegen het land. De
sancties werden in 1999 opge
schort toen de Libische leider
Ghadaffi alsnog bereid was de
twee onder Schots recht in Ne
derland te laten berechten. Een
van hen werd tot een levenslan
ge gevangenisstraf veroordeeld,
de ander werd vrijgesproken.
In een akkoord met Groot-Brit-
tannië en de Verenigde Staten,
dat woensdag al werd gesloten,
heeft Libië zich bereid ver
klaard 2,7 miljard dollar uit te
keren aan de nabestaanden van
de slachtoffers, in ruil voor het
formeel opheffen van de sanc
ties. RTR/AFP/DPA