7
Jubilerende pater trots op Strandkerk
Zand en klei al 1500 jaar basis dijk
Basalt heeft last van zonnebrand
Ondernemers nemen
schade stroomstoring
Schouwse Westhoek op
WWW.
NAZOMER
FESTIVAL
Buitenschoolse opvang
tijdelijk in Vlissingse
Theo Thijssenschool
Klassieker
\^L*
Ben W van Vlissingen blij met plan, maar nemen geen initiatieven
zeeuwse almanak
WALCHEREN
maandag 11 augustus 2003
Zon
Missionaris
WËSÊÈËÈÊÈÊÊËÊÊÈÊÈÊSËÊÈÈÈÈÈÈ
vanaf de dijk
Ongerief
Tas gestolen
Middelburger
in de sloot
Man breekt
neus bij val
Watertaxi geen zaak van college
Hoor Ab van der Sluis
VLISSINGEN - Het Vlissingse
college juicht het idee van een
watertaxi toe, maar neemt zelf
geen initiatieven in die richting.
Dat antwoorden B en W op een
brief van de Lokale Partij Vlis
singen (LPV).
Fractievoorzitter W. Hirdes lan
ceerde begin dit j aar het plan om
in de drukke zomermaanden
een watertaxi in te zetten tussen
het NS-station en de Helling-
baan in het centrum. Hij bena
derde diverse ondernemingen in
Vlissingen, die zich positief uit
lieten. Zij vonden wel dat het
gemeentebestuur het voortouw
moest nemen. B en W stellen nu
dat er bij de gemeente geen ge
gadigden bekend zijn voor zo'n
project. De LPV kaartte de pro
blematiek van de dichtslibben
de binnenstad met geparkeerde
auto's in april aan, na een aantal
informatieavonden in de bin
nenstad. Eén van de steeds te
rugkerende opmerkingen was
dat bewoners zich zorgen ma
ken over de parkeerproblema-
tiek in het centrum. Zij kwamen
ook met oplossingen. Eén van
deze nieuwe ideeën was om in de
zomermaanden een watertaxi
in te zetten van de parkeer
plaats bij het NS-station naar
de Hellingbaan. Het oude PSD-
terrein zou dan als overloopter
rein gebruikt kunnen worden
voor geparkeerde auto's.
De partij deed een onderzoek
naar de haalbaarheid, de kosten
en de benodigdheden om te be
ginnen met een watertaxi.
Daaruit kwam volgens de LPV
naar voren dat een dergelijke
idee haalbaar is. Het geld zou
gehaald kunnen worden uit de
opbrengst van de parkeergel-
den. Uit overleg met bedrijven,
die werkzaam zijn in de maritie
me sector, kwamen ook positie
ve geluiden. De LPV stelde het
college voor om het initiatief
van een watertaxi over te nemen
en zelf een onderzoek in te stel
len naar een proefproject. Een
watertaxi zou een aantal doelen
dienen: gratis en lang parkeren
aan de rand van de binnenstad,
een nieuwe toeristische attrac
tie erbij en het parkeerprobleem
in de binnenstad zou afnemen.
Het college schrijft Hirdes dat er
op dit moment gekeken wordt
naar de opzet van een gemeen
telijke vervoers- en verkeers
plan. Eén van de onderwerpen
in dat plan is een tweede bin-
nenstadsontsluitingsweg en een
evaluatie van de parkeerproble-
matiek. Ook wordt gekeken of
een transferium aan de rand van
Vlissingen haalbaar is. Uit de
parkeerevaluatie moet duide
lijk worden of, waar en in welke
omvang er ook echt een pro
bleem is voor bewoners van de
binnenstad. „Vormen van ver
voer over het water ter bevorde
ring van het toeristisch-recrea-
tief product juichen wij toe",
aldus het college. „Ze passen
binnen de maritieme sfeer die
onze gemeente uitstraalt."
Mochten er ondernemers zijn,
die plannen hebben om een wa
tertaxi te beginnen tussen bij
voorbeeld het NS-station en het
centrum, dan zijn ze van harte
welkom bij het gemeentebe
stuur. Het college zelf zal in ie
der geval geen initiatieven ont
wikkelen in die richting.
door Ab van derSluis
ZOUTELANDE - Pater Michel
Rameckers van de Congregatie
van de Heilige Harten uit Bavel
voelt zich thuis in de Strand
kerk van Zoutelande. In de
openluchtkerk aan de Bosweg
vindt hij de betekenis van
Psalm 23 en hij put kracht uit
dat gebed om de hele week
weer bezig te zijn. Vooral de
strofe 'Hij voert mij aan rustige
wateren' betekent veel voor de
pater, die gisteren zijn veertig
jarig jubileum vierde.
De RK toeristenkerk Sint Ca-
tharina bestaat 44 jaar. Het
godshuis ontstond op initiatief
van de Middelburgse pastoor
H. Snel van de Petrus en Pau-
lusparochie uit Middelburg.
Badgasten vroegen hem eind
jaren veertig herhaaldelijk of
het niet mogelijk was om ten
minste op zondag een Heilige
Mis bij te wonen. Middelburg
was te ver en met de vervoers
middelen uit die tijd, was het
ondoenlijk om vanuit Zoute
lande naar Middelburg te rij
den. Na veel soebatten kon aan
het begin van het toeristensei
zoen in 1959 eindelijk de
Strandkerk in gebruik worden
genomen. Het gebouw bestaat
uit een open middenstuk, met
vier bomen en daaromheen een
overdekte galerij.
Een medebroerder van pater
Rameckers uit Bavel, Jan van
Berkel, nam de eucharistievie
ringen voor zijn rekening toen
het kerkbezoek steeds drukker
werd en de Middelburgse
priesters geen tijd meer had
den. Van Berkel kwam daar
voor elk weekend op zijn brom
mertje naar Zoutelande. Hij is
tot twee jaar geleden altijd
blijven komen. Tijdens de
pinksterviering en de week,
waarin de bouwvakvakantie
valt, is hij altijd nog aanwezig.
In 1963 kwam pater Ramec
kers in beeld. Hij coördineerde
het rooster van de paters uit
Bavel.
Pater Rameckers is trots op
'zijn' Strandkerk in de open
lucht. „Als je hier binnenkomt,
dan heb je het idee dat het leven
gewoon doorgaat. Je hebt zon
en je hebt regen. Je komt niet in
een afgesloten geheel, waar
God als het ware gevangen
wordt." Bezoekers van de
Strandkerk pakken bij bin
nenkomst zelf een stoel en zoe
ken een plekje op het grasveld.
Bij slecht weer zitten ze onder
de galerij.
De sfeer in de kerk is onge
dwongen, weet de pater. „Men
sen bidden ook allemaal hard
op mee. We zingen hier ook veel
meer dan in een andere kerk,
want we hebben hier geen
koor."
Het meest opvallende aan de
Strandkerk noemt pater Ra
meckers het feit dat bezoekers
bewust naar de Bosweg komen.
„Want wie gaat nu tijdens zijn
vakantie naar de kerk? Mensen
doen als ze hier komen, ook
veelmeer mee."
Aanvankelijk wilde pater Ra
meckers missionaris worden.
Hij wilde 'de heidenen in het
oerwoud' het Woord van God
brengen. Het kwam er nooit
van. De pater belandde in Den
Bosch, in een achterstandswijk
met veel werklozen. „Gouden
mensen", zegt hij nu. Ook zette
hij een tehuis op voor mensen,
die acuut dakloos werden. Het
was zwaar werk. In de weeken
den in Zoutelande putte hij,
mede door Psalm 23, weer de
kracht op om de hele, volgende
week weer bezig te zijn. Pater
Rameckers komt nagenoeg ie
dere zondag vanuit Bavel naar
Zoutelande van april tot en met
september.
De pater heeft legio anekdotes
over zijn werk in de Strand
kerk. Hij kan zich nog levendig
een vroege paasdienst herinne
ren. „De sneeuw kwam met
bakken uit de hemel. De men
sen moesten vluchtten naar het
afdakje. Vijf jaar later had ik
weer een paasdienst. Ik vroeg
de kerkgangers of ze zich nog
de Pasen van een aantal jaren
ervoor konden herinneren. Nu
zat iedereen in een bloesje van
wege de hitte." In de loop der
jaren sloot hij drie huwelijken,
leidde hij een begrafenisdienst
en doopte hij een kind. „Dat
was hier verwektlacht hi j
Met zijn 78 jaar hoopt de pater
het nog jaren vol te houden, al
is volgens hem geen sprake van
volhouden. „Volhouden? Nee
hoor, ik kom hier veel te graag.
Zolang ik gezond blijf, kom ik.
Ik heb het geluk gehad dat ik
bijtijds ben geholpen aan alle
mankementjes, die ik heb ge
kregen."
Pater Michel Rameckers.
foto Ruben Oreel
door Jeffrey Kutterink
Een handleiding 'dijken bou
wen' zou in 800 na Christus
hoogstens een paar alinea's be
slaan. In die tijd legden de Zeeu
wen de eerste dijken aan. Na
tuurlijk is de manier van bou
wen tot in de details verfijnd,
maar het principe is altijd de
zelfde gebleven: met een hoopje
zand, klei en stenen het wassen
de water weren.
Een dijk doorzagen om te zien
waar die uit bestaat is lastig, en
in elk geval niet gewenst. Tech
nische tekeningen zeggen wel
iets, maar spreken niet zo tot de
«tL
verbeelding. Maar wie de moei
te neemt de dijk bij Baarland te
beklimmen, krijgt op zijn minst
een aardig idee.
Het Waterschap de Zeeuwse Ei
landen vervangt sinds 1997 de
steenbekleding van de dijken
langs de Westerschelde en de
Noordzee. De dijkvakken zijn
getoetst aan de veiligheidsnorm
en de bekleding bleek de dijken
onvoldoende te beschermen te
gen superstormen. De hoge wa
terstanden en hoge krachtige
golven vormen de voornaamste
bedreiging van de Zeeuwse dij
ken. Bovenop de dijk, een plaats
waar het water slechts bij ex
treem hoog water komt, ligt een
grasmat. Daar waar de golven
met volle kracht tegen de dijk
aanslaan, is deze beschermd
door natuursteen of betonblok
ken. Voor de dijkbekleding is
heel lang natuursteen gebruikt.
Bij de Deltawerken is massaal
overgestapt op betonblokken.
Veel van deze blokken zijn te
licht. Ze worden nu vervangen
door dikkere en zwaardere be-
tonzuilen. Waar mogelijk blijft
de oude bekleding liggen en
gaat de nieuwe er overheen. In
sommige gevallen vervangt het
waterschap de oude.
Als een pelpinda, kleedt het
schap nu de dijk bij Baarland
laagje voor laagje uit en geeft
hem een stenen jas die wel be
scherming biedt tegen het woes
te water. Het dijkvak Baarland
polder is ongeveer 3300 meter
lang en ligt tussen de haven van
Hoedekenskerke en camping
Scheldeoord.
Het dwarsprofiel van een klas
sieke dijk heeft de vorm van een
trapezium. Afhankelijk van de
plaats en functie (bijvoorbeeld
zee of rivierdijk), kan de op
bouw behoorlijk verschillen.
Maar over het algemeen is de
kern van zand, die met een laag
klei is bedekt.
De eerste dijken, omstreeks 800
waren niet veel meer dan dat.
„Je moet heel Zeeland in die tijd
De dijk in Baarland wordt laagje voor laagje 'gepeld' en voorzien van een beschermende, stenen laag.
foto Willem Mieras
zien als één groot schorrenge-
bied met kreken", zegt B. van
Liere van het Waterschap de
Zeeuwse Eilanden. „Regelma
tig liepen stukken onder water.
Om zich te beschermen legden
mensen dijken aan. Ze waren
toen hooguit een meter of twee
hoog. De kleilaag op het zand
zorgde dat het zand bleef lig
gen."
Maar het land daalde, de zee
spiegel steeg, waardoor de zee
met regelmaat stukken uit dij
ken wegsloeg. In de loop der tijd
werden verschillende technie
ken bedacht om dijken te bekle
den met materiaal om afkalving
te voorkomen. Zo hebben recht
hoekige vakken van palen, op
gevuld met geperst zeewier een
tijd de golfslag gedempt.
„Het was een provisorische be
scherming", zegt Van Liere.
Basaltblokken op de zeedijk bij Baarland.
foto Willem Mieras
door Jeffrey Kutterink
Zeeland ligt ermee bezaaid.
Althans, de zeeweringen.
Het is voornamelijk afkomstig
uit het Duitse Eifelgebergte
en is met schepen naar Zeeland
vervoerd. Basalt. Een verzamel
naam voor bepaalde vulkani
sche stollingsgesteenten.
Niet kapot te krijgen, al hebben
sommige last van zonne
brand.
Basalt is donker van kleur. Grijs
tot zwart. De vele soorten basalt
zijn slechts microscopisch, soms
zelfs alleen chemisch, van el
kaar te onderscheiden. Karak
teristiek voor de blokken die in
Zeeland verspreid langs de dij
ken liggen, zijn de min of meer
verticale zuilen, meestal zeszij-
dig. Die zijn ontstaan door af
koeling en stolling van lava na
een vulkaanuitbarsting.
Slechts enkelen beschikken nog
over het vakmanschap om de
onregelmatig gevormde zuilen -
variërend van 25 tot 40 centime
ter hoog en van 30 tot 70 kilo
zwaar - met een timmermans
oog op hun plaats te zetten. Zo
danig, dat ze rotsvast met be
paalde vlakken tegen elkaar
aanliggen.
Een puzzel van de zwaarste ca
tegorie. Westkapellaars konden
die vroeger moeiteloos leggen.
Want de dijk aldaar kreeg dik
wijls op zijn donder.
Nu zijn er slechts een handvol
Zeeuwen, wat Werkendammers
en wat Friezen die het vak be
heersen.
De basaltzuilen kunnen tegen
een stootje, een niet te missen ei
genschap in de strijd tegen het
water. En ze verweren niet. Al
hoewel, er zijn er die last hebben
van zonnebrand. Noem het een
ziekte, want er is geen crème die
er tegen helpt. Een blok dat er
aan lijdt, verpulvert. Vervan
ging is nauwelijks mogelijk,
want vindt maar eens een steen
die precies in het ontstane gat
past.
De steenzetters leggen de blok
ken zo dicht tegen elkaar, dat er
geen beweging meer in te krij
gen is. Dus rest de harde metho
de: alle stenen in een vlak van
door Ali Pankow
BURGH-HAAMSTEDE - De
Federatie van Ondernemers
verenigingen op Schouwen-
Duiveiand (FOS) maakt een in
ventarisatie van de schade die
het bedrijfsleven heeft geleden
als gevolg van de grote stroom
storing donderdagavond en -
nacht. Het midden en het wes
ten van deze gemeente kwamen
daardoor gedurende enkele
uren zonder elektriciteit te zit
ten. De FOS roept alle onderne
mers op de schade, materieel of
omzetderving, zo spoedig mo
gelijk te melden bij de federatie.
De FOS heeft verder samen met
de Samenwerkende Verenigin
gen in de Verblijfsrecreatie
(SW) een brief gestuurd naar
burgemeester Asselbergs met
het verzoek hun onvrede over
het gebeuren te betrekken in
zijn evaluatie en in het gesprek
met de directie van nutsbedrijf
Delta NV.
FOS en SW maken zich zorgen
over de toenemende frequentie
van stroomstoringen. De West
hoek van Schouwen werd er tij
dens toeristisch drukke perio
den binnen twee maanden
tweemaal mee geconfronteerd.
Ook spreken beide branche-or
ganisaties hun onvrede uit over
de bedroevend slechte commu
nicatie met Delta NV. Over de si
tuatie van afgelopen donderdag
schrijven FOS en SW: „Het was
bijzonder moeilijk, zo niet on
mogelijk een juist inzicht in
aard en duur van de storing te
krijgen. Het informatienummer
werkte niet goed: er waren
wachttijden die opliepen tot
ruim dertig minuten."
Volgens FOS-voorzitter W. Gin
jaar, tevens afdelingssecretaris
van de Koninklijke Horeca Ne
derland (KHN), spreekt Delta
NV van 'weinig of geen ongerief'
als een storing korter duurt dan
vier uur. „Dat getuigt van wei
nigrealiteitszin", vindt hij. Om
dat de storing korter duurde dan
vier uur - in de Westhoek ander
half tot twee uur, in Brouwer
shaven en Scharendijke wat
langer - is er geen sprake van
een schaderegeling. Ginjaar
benadrukt dat er echter wel
degelijk ondernemers zijn die
aanzienlijke schade hebben ge
leden. Hij wil dat met een duide
lijke inventarisatie nader on
derbouwen.
Ginjaar heeft vernomen dat de
schade, zowel aan apparatuur
als omzetderving, groter is dan
tijdens de eerdere stroomsto
ring met Pinksteren. Hij wil in
een gesprek met KHN en het
liefst ook met MKB en Recron
bekijken welke juridische stap
pen in dit verband mogelijk zijn.
In een gesprek dat Ginjaar eer
der al persoonlijk had met een
vertegenwoordiger van het
nutsbedrijf kreeg hij te horen
dat het om slechte ondernemers
gaat als zij niet goed zijn voor
bereid op een stroomstoring.
Ondernemers dienen te zorgen
voor hun eigen noodstroom-
voorziening. FOS en SW vra
gen in de brief aan de burge
meester of hij die mening deelt.
Beide organisaties spreken in
hun brief wel nadrukkelijk hun
waardering uit voor de snelheid
en inzet waarmee Asselbergs en
de brandweer aanwezig waren
om calamiteiten te voorkomen.
Advertentie
26 aug t/m 7 sept 2003
0900 3300033
Paalworm haalde die techniek
in de zestiende eeuw onderuit,
waarna andere trucs uit de doos
moesten worden gehaald. Mat
ten van stro (te gebruiken als
werkvloer om daartussen steen
te storten) om daarin Vilvoordse
steen te zetten, bleken een stuk
sterker.
Meer stevigheid werd gevonden
door het kalksteen te vervangen
door basaltblokken. Dat is grof
weg nog steeds de samenstel
ling: zand, klei, kunststof mat
(als vervanging van de stromat-
ten) met een steenlaag en ba
salt- of betonblokken. Om de
basaltlaag nog meer te verstevi
gen, worden de stenen wel eens
overgoten met asfalt. „Niet
fraai, maar wel zeer stevig", al
dus Van Liere.
De vorm van de dijk is na de wa
tersnoodramp van 1953 veran
derd. Meer dan voorheen wor
den dijken van zand gebouwd:
het is snel in grote hoeveelheden
aan te voeren en de dijken wor
den er stabieler door (betere wa
terafvoer). Het binnenbeloop
(de helling van de dijk aan de
landkant) is tegenwoordig min
der stijl: water stroomt er min
der hard van af waardoor de
verwoestende kracht van het
water op de dijk afneemt. Door
de glooiingen van dijk onder
water te verstevigen met steen,
wordt voorkomen dat stukken
van de dijk in zee verdwijnen.
De werkzaamheden aan de dijk
bij Baarland duren tot en met
volgend jaar. Vanaf 2005 wil het
waterschap de dijken langs de
Oosterschelde aanpakken.
een vierkante meter eruit tillen.
Ondanks de uitstekende eigen
schappen van basalt, raken de
zuilen in onbruik. Het zetten
van de blokken is zwaar werk.
Mechanisch kan het wel, maar
blijkt in de praktijk niet goed te
werken. Een groter probleem is
dat veel groeven in Duitsland
uitgeput raken.
Licht gekleurde betonzuilen ne
men langzamerhand de plek in.
Mechanisch snel te zetten: een
vakman zet per week zo'n hon
derd vierkante meter basalt
blokken neer, een machine met
gemak enkele duizenden vier
kante meters betonblokken.
Het is goedkoper, sneller en
makkelijker, maar ook minder
bijzonder.
door Ab van der Sluis
VLISSINGEN - Het particulie
re kinderdagverblijf Baloe in
Vlissingen begint een tijdelijke
buitenschoolse opvang (BSO) in
de openbare basisschool Theo
Thijssen in Paauwenburg. Op
termijn wil Baloe naar een kin
dercentrum bij sportschool Ten
Tije. De gemeenteraad is met
dat laatste plan al akkoord.
Baloe wil al een aantal jaren uit
breiden. In juni ging de gemeen
teraad akkoord met het plan
voor de vestiging van een kin
derdagverblijf bij Ten Tije.
Daarvoor is een bestemmings
planwijziging nodig en dat kan
nog wel eventjes duren.
De directeur van Baloe heeft
vervolgens een tijdelijke locatie
gezocht en gevonden in Paau
wenburg om de wachtlijst voor
met name de buitenschoolse op
vang terug te dringen. De ruim
te in de Theo Thijssenschool is
overdag door de school in ge
bruik, maar deze heeft geen be
zwaar tegen medegebruik na
schooltijd en in de vakanties.
In Paauwenburg heeft ook de
Stichting Kinderopvang Wal
cheren (KOW) plannen voor een
kinderopvang in de Colijn-
straat, maar realisering daar
van zal nog ongeveer een jaar
VLISSINGEN - In een winkel
pand in de Lange Zelke in Vlis
singen werd zaterdag tussen 1
de tas van een 56-jarige vrouw
uit het Duitse Heinsberg gesto
len. De tas, met daarin enkele
tientallen euro's en een gsm, lag
in een winkelmandje en werd in
en onbewaakt ogenblik wegge
nomen.
duren. B en W van Vlissingen
willen meewerken aan de BSO
in de school. Als de verhuizing
naar Ten Tije een feit is, kan de
KOW alsnog een kinderdagver
blijf beginnen in de wijk.
Baloe wil in de ruimte van de
school opvang gaan bieden aan
maximaal dertig kinderen van
vier tot en met dertien jaar.
MIDDELBURG - Een 38-jarige
man uit Middelburg is zater
dagmiddag rond half twee met
zijn auto in een sloot aan de Ver
lengde Dishoekseweg in Koude-
kerke terechtgekomen.
De Middelburger reed vermoe
delijk te hard, waardoor hij de
controle over zijn voertuig ver
loor. Hierdoor botste hij tegen
een waarschuwingshek en
kwam aan de andere kant van
de weg in de sloot terecht. Voor
voor controle aan zijn nek werd
hij per ambulance overgebracht
naar het ziekenhuis.
Een 54-jarige man uit Oost-
Souburg heeft zondagochtend
rond één uur op het Draaibrug
pad in zijn woonplaats een ge
broken neus opgelopen.
De man had een feestje gehad en
was ter hoogte van het tunneltje
met zijn fiets gevallen en op zijn
gezicht terechtgekomen. Hier
bij bloedde hij hevig en werd
door de ambulance overge
bracht naar het ziekenhuis.
Hier bleek hij een gebroken neus
te hebben.
De politie in Renesse moest
in de nacht van zaterdag op
zondag op de Hogezoom een
jonge Duitser uit een vlag
genmast plukken.
Opmerkelijk, want de meeste
Duitse toeristen hebben de
neiging ommetdeschepinde
hand op het strand juist de
diepte in te gaan.
Overigens was het verweer
van de 23-jarige jongeman
weer wel klassiek.
Klimmen in vlaggenmasten
verboden? Daar wist hij niets
van.
mmiW
