PZC
Verdachte aanslag Jakarta opgeleid door Bashir
Gevreesde ex-generaal Blah
treedt uit schaduw van Taylor
Veel bosbranden
nu onder controle
jy
Russische kosmonaut geeft ja-woord in ruimte
Grieken boos over unie
tussen Turkije en Cyprus
Amerikanen hebben last van hitte
Navo gaat ook buiten Kaboel
opereren na overdracht Isaf
maandag 11 augustus 2003
Tyfoon Japan
•\f-
Al Qaeda
Prins William spiest antilope
Bisdom Boston vergoedt schade
Franse filmregisseur Deray dood
Massaontslag bij overheid Tsjechië
Eindelijk e-mailadres voor Blair
Danser-acteur
Gregory Hines
overleden
Hoogverraad
Kloon
Records
m-,-
Bit
t Si
idioj
:edi
Idei
WO!
Ige:
lehs
ndc
sit
nP;
left
ton
An
fan'
111!!
tyll
lisbi
Ï-To
SVi!
)uy
pel'
en
ilm
c-re
;em
;rki
kee
;so:
imb
iel
i Gli
leve
ijk
Cis
Biq
i Hat
ofte:
lens;
ikaai
mil
HoorFrank Hendrickx
MOSKOU - Rusland kan al pochen
met Joeri Gagarin (eerste man in de
ruimte), Valentina Terersjkova (eerste
vrouw), Laika (eerste hond) en iets
minder met Tsjaika (eerste ontplofte
hond). Sinds gisteren is het land nog
een ruimtevaartlegende rijker: Joeri
Malentsjenko, de eerste bruidegom in
de ruimte.
„Ja, ik wil", zei de 41-jarige Russische
kosmonaut gisteren tegen zijn 26-ja-
rige Texaanse bruid Jekaterina Dmi-
trieva. Saillant detail: de bruid gaf het
ja-woord in een restaurant in Hous
ton, bruidegom Joeri bevond zich op
zo'n 380 kilometer van de aarde in
ruimtestation ISS. In Texas mag een
huwelijk per telefoon voltrokken
worden, tenminste als een van de par
tijen een goede reden heeft om niet
aanwezig te zijn. Een vertraagde
ruimtereis geldt sinds gisteren als gel
dig excuus.
Met de romantiek was het ietwat be
helpen. De videoverbinding met aar
de was slechts tien minuten vrij. Des
ondanks probeerde de Amerikaanse
astronaut Edward Lu - bij gebrek aan
keuze tevens getuige - er het beste van
te maken. Bij een snelheid van 28.000
kilometer per uur studeerde hij een
toepasselijk deuntje in op zijn synthe
sizer. Via een transportsonde werden
eerder al de trouwring en het pak van
de bruidegom afgeleverd bij ISS.
Naar verluidt stonden de Amerikaan
se televisiestations in de rij om de
rechten te kopen voor de hemelse
bruiloft'.
Als Malentsjenko in oktober weer on
derhevig is aan de zwaartekracht, zal
ongetwijfeld een tour langs de Ameri
kaanse talkshows volgen: kassa voor
het droompaar. GPD
Geweld in Irak
laait weer op
van
onze redactie buitenland
BAGDAD - Nieuwe aanslagen,
onlusten en een verzengende
hitte hebben de door de Ameri
kanen geleide bezettingsmacht
in Irak het afgelopen weekeinde
ipgebroken. Het Centrale Com
mando maakte gistermiddag
bekend dat zaterdag een Ameri
kaanse militair aan de extreme
hitte is bezweken.
Het konvooi waarin hij zat reed
dat moment 180 kilometer
ten zuiden van de hoofdstad
Bagdad. De temperatuur was er
opgelopen tot meer dan 50 gra
den.
Zaterdag werd bekend dat in
verband met de hitte de Neder
landse mariniers in Irak eerder
worden afgelost.
In de Zuid-Iraakse stad Basra
was het twee dagen lang onrus-
Honderden inwoners van de
havenstad gingen de straat op
omteprotesteren tegen de voed-
TOKIO - Het aantal mensen dat
in Japan is gedood als gevolg
van de tyfoon Etau is gestegen
tot zeven. Acht personen wor
den nog vermist. De tyfoon
haalde snelheden van meer dan
honderd kilometer per uur,
maar heeft Japan inmiddels
verlaten en is afgezwakt tot een
depressie. RTR
sel- en brandstofschaarste. De
betogers staken banden in
brand en vernielden voertuigen
Britse militairen losten waar
schuwingsschoten.
In het geweld in Basra is giste
ren een Irakees om het leven ge
komen en raakten er twee ge
wond. Het is niet duidelijk wie
kogels op hen heeft afgevuurd.
Iraakse schutters doodden een
Nepalese Gurkha. De man was
in dienst van een particuliere
veiligheidsorganisatie. Zater
dag raakten vier Iraakse bur
gers gewond, net als zeven Brit
se miltairen.
Het oproer in Basra ontstond
zaterdag naar verluidt bij tank
stations waar lange rijen wach
tenden stonden. De woedende
massa van enkele duizenden
mensen trok vervolgens op naar
het Britse hoofdkwartier in de
stad en richtte haar agressie op
Britse militairen die het gebouw
beschermden. Later werd het
kantoor van de hulporganisatie
Medicins du Monde geplun
derd. Na een relatief rustige
nacht laaide het geweld gisteren
weer op.
Ook elders in Irak waren er inci
denten. Twee Amerikaanse mi
litairen en twee medewerkers
van de Arabische nieuwszender
Al Jazeera raakten gisteren in
Bagdad gewond toen vlakbij het
legervoertuig waarin zij zaten
een granaat ontplofte. Ook een
aantal Iraakse burgers in de
buurt liep verwondingen op.
In Hit, 160 kilometer ten westen
van Bagdad, gooiden onbeken
den zaterdag granaten naar een
passerend Amerikaanse leger
voertuig. De chauffeur en de
commandant raakten daarbij
gewond. Amerikaanse verster
kingen die al snel op de plek van
het incident waren openden het
vuur. Een Iraakse man en zijn
zoon werden daarbij gedood,
zo'n tien mensen liepen verwon
dingen op door de kogels. In Ti
krit reed een Amerikaans leger
voertuig op een mijn. Daarbij
vielen twee gewonden.
De guerrillastrijd tegen de
Amerikaans-Britse bezetters
zou worden gecoördineerd door
leden van het terreurnetwerk Al
Qaeda, die vanuit Saoedi-Ara-
bië en andere Arabische landen
naar Irak zijn gekomen.
Dat meldde The Sunday Times
op basis van bronnen binnen de
Amerikaanse strijdkrachten.
De Al Qaeda-strijders zouden
een gelegenheidsalliantie heb
ben gevormd met voormalige
hoge inlichtingenofficieren van
Saddam Hoessein.
ANP/DPA/AFP/RTR
Een Iraakse man klimt in Bag
dad in een vlaggenmast om de
vlag van zijn land te redden van
het vuur in het regeringsgebouw
erachter.
foto Dario Lopez-Mills/AP
LONDEN - De Britse prins William heeft tijdens zijn vakan
tie in Kenia een kleine antilope gedood met een speer. Volgens
The Mail on Sunday kreeg hij j achtlessen van een Masai-krij -
ger. De jonge prins (21) wist na enige oefening een dikdik te
doden, een kleine antilopesoort.
Volgens de BBC, die het bericht overnam, zullen de koninklij
ke praktijken opnieuw leiden tot een discussie over de jacht
door leden van het koninklijk huis. William ligt al langer on
der vuur van dierenbeschermers omdat hij eerder met zijn va
der meedeed aan een vossenjacht. ANP
BOSTON - Het aartsbisdom van Boston in de Verenigde Sta
ten heeft ongeveer vijfhonderd slachtoffers van seksueel mis
bruik door priesters in totaal 55 miljoen dollar schadevergoe
ding aangeboden. In ruil voor een vergoeding van ongeveer
honderdduizend dollar per persoon moeten de rechtszaken
tegen de kerk worden ingetrokken.
Een advocaat die ongeveer tweehonderd mensen vertegen
woordigt in de zaak tegen het bisdom Boston, Jeffrey New
man, noemt het aanbod van de kerk 'een goed begin, maar niet
meer dan dat'. Het aanbod van de kerk vervalt als het niet bin
nen dertig dagen door ten minste 95 procent van de klagers
wordt aanvaard. AP
PARIJS - De Franse filmregisseur Jacques Deray is zaterdag
op 74-jarige leeftijd overleden. Dit heeft zijn familie gisteren
bekendgemaakt. Deray maakte de afgelopen veertig jaar
meer dan twintig films, voornamelijk misdaad- en actiethril
lers zoals Le gigolo (1960), Un peu de soleil dans l'eau froide
(1971), Un homme est mort (1972) en On ne meurt que deux
fois (1984).
Hij werkte met veel Franse filmsterren, onder meer Alain De-
Ion, Jean-Paul Belmondo en Romy Schneider. De 'Franse
Hitchcock' stierf na een lang ziekbed. AFP
PRAAG - Tussen nu en 2006 verdwijnen bij de Tsjechische
overheid dertigduizend banen. De regering in Praag heeft
daarover afspraken gemaakt, zo is gisteren meegedeeld. Op
dit moment telt Tsjechië 484.000 mensen die in dienst zijn van
de staat.
Alleen al in het onderwijs verliezen veertienduizend mensen
hun baan. Daarnaast zullen enkele duizenden douaniers an
der werk moeten zoeken. Zij zijn niet meer "nodig als Tsjechië
volgend jaar lid wordt van de Europese Unie.
Het massaontslag is onderdeel van een omvangrijk pakket
bezuinigingen dat de regering van premier Vladimir Spidla
door wil voeren. ANP
LONDEN - De Britse premier Tony Blair krijgt eind deze
maand eindelijk een publiek e-mailadres. De Britten kunnen
hun eerste minister dan rechtstreeks bestoken met hun kri
tiek of vragen. Volgens The Daily Telegraph van zaterdag zal
het e-mailadres bekend worden gemaakt op de internetpagi
na www.pm.gov.uk.
Downing Street heeft al wel aangetekend dat Blair alleen een
beperkt aantal mailtjes zelf zal beantwoorden. Alle respon
denten kunnen in elk geval rekenen op een 'reply' van een me
dewerker van Blair. ANP
life
LOS ANGELES - De Ameri
kaanse danser-acteur Gregory
Hines is zaterdag op 57-jarige
leeftijd overleden aan de gevol
gen van kanker. Dat heeft de
Amerikaanse nieuwszender
CNN gistermiddag meegedeeld.
Hines overleed in Los Angeles.
De charmante Hines, geboren in
New York, begon zijn artiesten
loopbaan al op vijfjarige leef
tijd. Hii trad toen op met een
tapdance-act met zijn broers,
The Hines Kids. Hines groeide
vooreen deel op in het beroemde
Apollo Theater in de zwarte
wijk Harlem in New York. The
Hines Kids werden al snel The
Hines Brothers, de naam waar
onder Gregory en broer Maurice
verdere furore maakten op on
der meer Broadway.
Multitalent Gregory kreeg zijn
eerste filmrol in The History of
The World Part One (1981) van
komiek Mel Brooks. Daarna
was hij onder meer te zien in The
Cotton Club (1984), White
Nights (1985), Eve of Destruc
tion (1991, met Renée Souten-
dijk), A Rage in Harlem (1991),
Renaissance Man (1985), Wai
ting to Exhale (1995) en The
Preacher's Wife (1996). In 1994
ë'ng Hines ook films regisseren.
Ook op de televisie was hij ac
tief, met zowel eigen shows als
optredens in televisieseries zo
als Will and Grace. Hines kreeg
verscheidene onderscheidin
gen, zoals Emmy- en Tony-
awards. ANP
van onze redactie buitenland
JAKARTA - De man die ervan
wordt verdacht een van de da
ders te zijn van de aanslag op het
JW Marriott Hotel in Jakarta,
afgelopen dinsdag, heeft op de
islamitische school gezeten die
geleid werd door Abu Bakar Ba
shir, de vermeende leider van
Jemaah Islamiyah. Dit meldde
het Indonesische persbureau
Antara gisteren.
De 28-jarige verdachte, Asmar
Latin Sani, kwam door de aan
slag om het leven. Volgens de
politie bevond hij zich in de auto
die voor het hotel tot ontplof
fing werd gebracht. Latin Sani
zou op de Ngruki-kostschool
hebben gezeten, die in de plaats
Solo op midden-Java werd ge
leid door Bashir.
Het dodental door de aanslag
stond aanvankelijk op tien,
maar is tot elf gestegen. Een zie
kenhuis in Jakarta meldde gis
teren dat een taxichauffeur is
bezweken aan de verwondingen
die hij door de terreuractie had
opgelopen.
De Indonesische autoriteiten
verdenken Bashir ervan aan het
hoofd te staan van Jemaah Isla
miyah, het radicaal-islamiti
sche netwerk dat de aanslag in
Jakarta heeft opgeëist. Bashir
staat op dit moment terecht we
gens hoogverraad.
In Solo zijn gisteren ongeveer
drieduizend aanhangers van
het kopstuk van Jemaah Isla-
KABOEL - De Navo neemt van-
aaë het Duits-Nederlandse
commando van de internatio
nale vredesmacht Isaf in Afgha
nistan over. Het mandaat van de
'saf was tot dusver beperkt tot
hoofdstad Kaboel en omge
ving.
Een zegsman van de Navo ver
klaarde gisteren evenwel dat de
hantie bereid is om over een
verbreding van het takenpakket
na te denken.
e wederopbouw van Afgha
nistan wordt al maanden gehin-
erd door blijvende onrust en
geweld in landsdelen buiten
Kaboel. Daar hebben lokale
«ijgsheren nog altijd veel
acht en bovendien zijn op tal
<-ii plaatsen nog strijders van
e verdreven Taliban en Al Qae-
a actief. De Duitse Isaf-mili-
miyah de straat opgegaan om
diens vrijlating te eisen. De be
togers pleitten met leuzen onder
meer voor de invoering van de
islamitische wetgeving in Indo
nesië. Vanuit zijn cel riep Bashir
zijn aanhangers gisteren op
trouw te blijven aan hun geloof,
ook al worden ze daarom als ter
rorist gebrandmerkt.
De Indonesische politie heeft
volgens Australische media vo
rige maand een e-mail onder
schept van Latin Sani. Daarin
zou hebben gestaan dat hij van
zins was een aanslag te plegen.
De Australische minister Dow
ner van Buitenlandse Zaken
heeft tegenover The Sydney
Morning Herald verklaard dat
ook zijn regering weet had van
de e-mail en dat daarin sprake
was van een gebied in Jakarta
waar het Marriott Hotel staat.
Op basis van de e-mail zou de
beveiliging in de betrokken wijk
zijn opgevoerd.
De Indonesische president Me
gawati Soekarnoputri blijft in
tussen maar zwijgen over de
aanslag op een luxe hotel in Ja
karta. Sinds de verwoestende
ontploffing afgelopen dinsdag
heeft het staatshoofd vrijwel
geen woord vuil gemaakt aan de
terreurdaad. Ook na de aansla
gen vorig jaar op Bali hield Me
gawati de lippen op elkaar, een
houding die intussen haar han
delsmerk is. ANP/AFP/EFE
tairen, die in tegenstelling tot de
Nederlandse nog tot zeker eind
volgend jaar blijven, lijken zich
intussen al op te maken voor ac
tiviteiten buiten Kaboel.
De Verenigde Naties stoppen
tijdelijk met hun activiteiten in
het zuiden van Afghanistan,
omdat medewerkers van hulp
verlenende instanties steeds va
ker worden aangevallen. Dat
heeft VN-woordvoerder David
Singh gisteren gezegd.
Singh zei dat de aanval donder
dag in de provincie Helmand
door ongeveer veertig gewapen
de mannen op Afghaanse mili
tairen en een chauffeur van een
Amerikaanse hulporganisatie
de druppel was die de emmer
deed overlopen. Door die aanval
kwamen zes militairen en de
chauffeur om het leven.
ANP/RTR/AFP
van onze redactie buitenland
MONROVIA - De Liberiaanse
vice-president Moses Blah zal
volgens plan vandaag de macht
overnemen van de omstreden
Charles Taylor. De huidige pre
sident van het onrustige West-
Afrikaanse land heeft beloofd
af te treden, waarop Blah op het
pluche zou kunnen plaatsne
men. De rebellen in Liberia, die
strijden tegen Taylor, hebben al
gezegd Blah niet te zullen ac
cepteren als 'een tweede Tay
lor'.
Blah (56) stond op veel momen
ten van zijn publieke leven in de
schaduw van Taylor. Beiden
waren eind jaren tachtig in Li
bië waar ze 'revolutionaire trai
ningen' volgden, en beiden
keerden in 1989 terug als lid van
een guerrillagroep van Taylors
National Patriotic Front of Li
beria.
De burgeroorlog, gericht tegen
het bewind van Samuel Doe,
mondde uit in een bloedbad met
meer dan honderdvijftigdui
zend doden. Blah was in die ja
ren een gevreesd generaal.
Blah spreekt Arabisch, Engels,
Frans en de lokale Dan-taal. In
de afgelopen maanden heeft
Blah steeds laten doorscheme
ren geen president te willen
worden. De macht die hij
vandaag verwerft, stelt ook ei
genlijk maar weinig voor, en bo
vendien wordt er onder interna
tionale druk al gesleuteld aan
een nieuwe regering van natio
nale eenheid.
Taylor heeft de afgelopen
maanden vooral aan invloed in
geboet. Hij heeft het nog voor
het zeggen in ongeveer eenvijf
de van het land en slechts een
deel van de hoofdstad Monro
via. Elders zijn nogal losgesla
gen rebellen de baas. Veel 'rege
ringsstrijders', vaak erg jong,
'beschermen' Taylor onder in
vloed van drugs en drank en met
losse vingers aan de trekkers
van hun machinegeweren.
Blah geldt nog altijd als een ver
trouweling of zelfs een 'kloon'
van Taylor, hoewel er in de afge
lopen maanden wat kinken in de
kabel lijken te zijn gekomen.
Blah zei gisteren dat hij er 'hon
derd procent van overtuigd is'
dat hij vrede kan brengen in Li
beria. Hij zal direct na het aftre
den van Taylor 'de vredespijp
gaan roken' met de rebellenlei
ders. „Ik heb ook geen interesse
in het presidentschap. Ik wil ie
dereen dan ook oproepen weer
eenheid in Liberia te bewerk
stelligen."
Amerikaanse en Nigeriaanse
functionarissen hebben zater
dag tevergeefs geprobeerd de
rebellen in Monrovia over te ha
len om de haven van de Liberi
aanse hoofdstad vrij te geven.
De aanwezigheid van de rebel
len vormt een belemmering voor
de doorvoer van humanitaire
hulp voor de bevolking. Ook
teams van het Internationale
Rode Kruis trokken zaterdag
van onze redactie buitenland
LISSABON - Brandweerlie
den in Spanje, Portugal en
Kroatië hebben afgelopen
weekeinde de meeste bos
branden onder controle ge
kregen. Portugese autoritei
ten meldden gisteren dat er
nog twee relatief grote bran
den woeden en dat er zeker
vijf zijn geblust.
Naast de inspanningen van
de Portugese brandweer is
dat te danken aan een veran
dering in het weerbeeld. De
temperaturen zijn aan het
dalen en de luchtvochtigheid
wordt hoger.
De laatste branden die de
Portugese brandweer nog
niet onder controle heeft,
woeden in het zuiden. De
bosbranden hebben in Por
tugal tot nu toe zeker vijftien
mensenlevens geëist.In
Spanje zijn vrijwel alle bran
den onder controle gebracht.
Ook die op Mallorca en Hier-
ro, het kleinste van de Cana-
rische eilanden. Op Mallorca
moesten vrijdag 150 mensen
worden geëvacueerd wegens
bosbranden in het gebied
rond de berg Puig de Randa,
ten oosten van de hoofdstad
Palma.
In Italië moesten afgelopen
weekeinde in Piano di Sor-
rente, 45 kilometer ten zui
den van Napels, ongeveer
driehonderd toeristen wor
den geëvacueerd. In Savone
in het noordwesten van het
land is vierhonderd hectare
bos verbrand.
In Kroatië en Montenegro
hebben brandweerlieden de
meeste branden bedwongen
die de afgelopen dagen aan
de Adriatische kust woed
den. In Roemenië legde een
brand zeker negenhonderd
hectare bos in de as.
In Frankrijk zijn brandweer
lieden er nog niet in geslaagd
bij Nice een grote brand te
bedwingen. Bij de bluswerk
zaamheden raakte een
brandweerman lichtge
wond, aldus de Franse auto
riteiten gisteren. In Zuid-
Frankrijk ontstonden gister
middag ook nieuwe branden.
De branden op het eiland
Corsica breidden zich verder
uit.
Ondertussen hebben de
meeste Europese landen nog
altijd te maken met zeer hoge
temperaturen. Op het Lon-
dense vliegveld Heathrow is
gisteren de hoogste tempera
tuur ooit voor Groot-Brit-
tannië gemeten, 37,9 graden
Celsius. De Duitse meteoro
logische dienst DWD meldde
gisteren dat in Roth, een stad
ten noorden van München,
zaterdag een recordtempera
tuur van 40,4 graden Celsius
is gemeten.
ANP/DPA/EFE/RTR
'fWi.
Voorstanders van de Liberiaanse president Charles Taylor huilen, terwijl ze zwaaien met de nationale
vlag. Taylor nam gisteren in Morovia afscheid van zijn volgelingen. foto E PA
opnieuw het havengebied bin
nen om poolshoogte te nemen.
Vrijdag hadden ze dat voor de
eerste keer gedaan. Net als in de
rest van Monrovia is in het ha
vengebied een schrijnend tekort
aan schoon water, voedsel en
medicijnen.
De plaatsvervangend VN-coör-
dinator voor noodhulp, Carolyn
McAskie, heeft haar voor giste
ren geplande bezoek aan Libe
ria afgezegd omdat de situatie
in het land 'te gevaarlijk' zou
zijn. Een nieuwe datum voor het
bezoek is nog niet geprikt.
ANP/AFP/RTR
van onze redactie buitenland
ATHENE - Een handelsover
eenkomst tussen Turkije en het
noorden van Cyprus heeft de
Grieks-Turkse betrekkingen
weer onder druk gezet. Grie
kenland heeft ontstemd gerea
geerd op de ondertekening van
het akkoord.
Turkije en het noordelijke Turk
se deel van Cyprus onderteken
den vrijdag de overeenkomst,
die voorziet in een douane-unie.
Volgens de Turken vervangt het
akkoord een oudere overeen
komst. Dat was nodig in ver
band met het aanstaande lid
maatschap van Cyprus van de
Europese Unie, dat voor vol
gend jaar is voorzien.
De Griekse regering noemt de
handelsovereenkomst illegaal.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van Buitenlandse Za
ken in Athene verklaarde dat
Turkije zijn kansen om ooit zelf
lid te worden van de EU op het
spel zet. Volgend jaar valt het
besluit of de Turken onderhan
delingen met de EU over een lid
maatschap kunnen beginnen.
Cyprus bestaat sinds 1974 uit
twee delen. Het noorden werd in
dat jaar ingenomen door Turkse
troepen. Het zuiden is Grieks.
De internationele gemeenschap
heeft de Turkse inname nooit er
kend. ANP