7
Een echte paardenman zit op de bok
Zand en klei al 1500 jaar basis dijk
Basalt heeft last van zonnebrand
Caribische sferen
tijdens strandfeest
Ondernemers nemen
schade stroomstoring
Schouwse Westhoek op
WWW.
NAZOMER
FESTIVAL
PvdA stelt vragen over
schooiende ambtenaren
Klassieker
liEyDta,
Fracties Sluis blijven bij afspraak dat belasting niet verder moet stijgen
zeeuwse almanak
ZEEUWS-VLAANDEREN
maandag 11 augustus 2003
vanaf de dijk
Wethouder overweegt stijging ozb
HnorRené van Stee
SLUIS - De fracties in de ge
meenteraad van Sluis blijven
terughoudend over een verho
ging van de onroerend zaakbe
lasting (ozb) in 2004. Zij zijn
dan ook verbaasd dat wethou
der van financiën R. Leentfaar
(CDA) eind vorige week opper
de om alsnog een stijging van
het tarief te overwegen. In de
raadsvergadering van juli was
nog overeengekomen dat een
verhoging van de ozb de inflatie
niet mocht overstijgen.
Sluis ziet het tekort op de begro
ting volgend jaar oplopen tot
twee miljoen. Door inmiddels
ingeboekte bezuinigingen en de
verhoging van onder meer de
toeristen- en forenzenbelasting
bedraagt het tekort nog onge
veer drie ton. Door nieuwe on
heilstijdingen uit Den Haag
over verder oplopende tekorten
bij het Rijk, dreigt een verdere
korting uit het Gemeentefonds
en lijken de rekenmeesters van
Sluis hun werk opnieuw te moe
ten doen.
De raadsleden J. Quaak (CDA),
T. Tas (WD) en L. Baarends
(Dorpsbelangen Toerisme)
willen niet tornen aan de eerder
gemaakte afspraken.
„We kunnen niet bij de burger
blijven aankloppen. De tarie
ven in zowel Sluis-Aardenburg
als Oostburg zijn de laatste
jaren al genoeg gestegen. Ik
denk dat vooral op het gemeen
tehuis zelf naar oplossingen
moet worden gezocht en de
broekriem daar verder moet
worden aangehaald", aldus
Quaak.
Voor wat betreft de bezuinigin
gen op de operationele kosten
van de gemeente, is het volgens
Baarends vooral belangrijk
haast te maken met de nieuwe
huisvesting voor de ambtena
ren. Sinds de herindeling wer
ken die vanuit verschillende lo
caties. „Ik denk dat we al een
heel eind kunnen komen als de
ambtenaren zo snel mogelijk in
één gebouw zitten. Dat levert
ongetwijfeld belangrijke effici- raadsleden houden A. Rosen-
encyvoordelen op", verklaart daal (Nieuw West) en J. Boog-
hij. aard (PvdA) onverkort vast aan
Net als de eerder genoemde het in juli ingenomen standpunt
ten aanzien van de ozb. Verder
wensen zij geen uitspraken over
toekomstige ontwikkelingen te
doen. Boogaart: „We moeten
eerst weten welk pakket aan be
zuinigingsmaatregelen het col
lege van B en W in petto heeft. Is
dat in onze ogen onvoldoende,
Een van de deelnemers aan de menwedstrijden stuurt zijn combinatie door de waterbak tijdens de Goedeland Feesten in Lamswaarde.
foto Peter Nicolai
door Jeanette Verflouwen
LAMSWAARDE - Op de lange gestrekte
Boudeloodijk in Lamswaarde stonden
het afgelopen weekeinde in de schaduw
van de bomen tientallen auto's. De wa
gens stonden in schril contrast met de
oude houten rijtuigen, die op de Goede
land Feesten getrokken werden door
trekpaarden.
Ruim tweeduizend belangstellenden
kwamen naar de Petrus en Paulushoeve,
waar de Goedeland Feesten werden ge
houden. „Ik ben een gelukkig man. Met
een paar graden minder waren er nog
meer bezoekers geweest. De reacties wa
ren zo positief dat er voor 2004 een lus
trumviering in zit", verklaarde organisa
tor Piet Mahu na afloop. Alles liep ge
smeerd, op die ene wagen na, die door de
assen was gezakt."
Terwijl de P P jazzband, bestaande uit
enkele leden van Windkracht 9, zich
warmblies, drentelden de bezoekers
langs de vele attracties. Tussen de ver
schillende wedstrijdonderdelen van de
Power Horse Competition, lieten roofvo-
■■nHL,
gels zien wat ze kunnen. Oude tractoren
pruttelden in de zon en vele bezoekers
streken neer in de feesttent om iets te
drinken.
Mahu: „Het is geen streekgebonden eve
nement meer. Er lopen Hollanders, Bel
gen, Duitsers en Zeeuws-Vlamingen
rond. Het publiek vindt het buitengevoel
bijzonder, dat merk je aan de reacties na
de paardenshows, het schapen drijven en
de roofvogelshow. Er rijden zo'n 35 aan
spanningen rond en de vluchten in de he
likopterzijn in trek. Zeeuws-Vlaanderen
is aantrekkelijk vanaf de grond, maar
door Jeffrey Kutterink
Een handleiding 'dijken bou
wen' zou in 800 na Christus
hoogstens een paar alinea's be
slaan. In die tijd legden de Zeeu
wen de eerste dijken aan. Na
tuurlijk is de manier van bou
wen tot in de details verfijnd,
maar het principe is altijd de
zelfde gebleven: met een hoopje
zand, klei en stenen het wassen
de water weren.
Een dijk doorzagen om te zien
waar die uit bestaat is lastig, en
in elk geval niet gewenst. Tech
nische tekeningen zeggen wel
iets, maar spreken niet zo tot de
>4L
verbeelding. Maar wie de moei
te neemt de dijk bij Baarland te
beklimmen, krijgt op zijn minst
een aardig idee.
Het Waterschap de Zeeuwse Ei
landen vervangt sinds 1997 de
steenbekleding van de dijken
langs de Westerschelde en de
Noordzee. De dijkvakken zijn
getoetst aan de veiligheidsnorm
en de bekleding bleek de dijken
onvoldoende te beschermen te
gen superstormen. De hoge wa
terstanden en hoge krachtige
golven vormen de voornaamste
bedreiging van de Zeeuwse dij
ken. Bovenop de dijk, een plaats
waar het water slechts bij ex
treem hoog water komt, ligt een
grasmat. Daar waar de golven
met volle kracht tegen de dijk
aanslaan, is deze beschermd
door natuursteen of betonblok
ken. Voor de dijkbekleding is
heel lang natuursteen gebruikt.
Bij de Deltawerken is massaal
overgestapt op betonblokken.
Veel van deze blokken zijn te
licht. Ze worden nu vervangen
door dikkere en zwaardere be-
tonzuilen. Waar mogelijk blijft
de oude bekleding liggen en
gaat de nieuwe er overheen. In
sommige gevallen vervangt het
waterschap de oude.
Als een pelpinda, kleedt het
schap nu de dijk bij Baarland
laagje voor laagje uit en geeft
hem een stenen jas die wel be
scherming biedt tegen het woes
te water. Het dijkvak Baarland
polder is ongeveer 3300 meter
lang en ligt tussen de haven van
Hoedekenskerke en camping
Scheldeoord.
Het dwarsprofiel van een klas
sieke dijk heeft de vorm van een
trapezium. Afhankelijk van de
plaats en functie (bijvoorbeeld
zee of rivierdijk), kan de op
bouw behoorlijk verschillen.
Maar over het algemeen is de
kern van zand, die met een laag
klei is bedekt.
De eerste dijken, omstreeks 800
waren niet veel meer dan dat.
„Je moet heel Zeeland in die tijd
De dijk in Baarland wordt laagje voor laagje 'gepeld' en voorzien van een beschermende, stenen laag.
foto Willem Mieras
zien als één groot schorrenge-
bied met kreken", zegt B. van
Liere van het Waterschap de
Zeeuwse Eilanden. „Regelma
tig liepen stukken onder water.
Om zich te beschermen legden
mensen dijken aan. Ze waren
toen hooguit een meter of twee
hoog. De kleilaag op het zand
zorgde dat het zand bleef lig
gen."
Maar het land daalde, de zee
spiegel steeg, waardoor de zee
met regelmaat stukken uit dij
ken wegsloeg. In de loop der tijd
werden verschillende technie
ken bedacht om dijken te bekle
den met materiaal om afkalving
te voorkomen. Zo hebben recht
hoekige vakken van palen, op
gevuld met geperst zeewier een
tijd de golfslag gedempt.
„Het was een provisorische be
scherming", zegt Van Liere.
Basaltblokken op de zeedijk bij Baarland.
foto Willem Mieras
door Jeffrey Kutterink
Zeeland ligt ermee bezaaid.
Althans, de zeeweringen.
Het is voornamelijk afkomstig
uit het Duitse Eifelgebergte
en is met schepen naar Zeeland
vervoerd. Basalt. Een verzamel
naam voor bepaalde vulkani
sche stollingsgesteenten.
Niet kapot te krijgen, al hebben
sommige last van zonne
brand.
Basalt is donker van kleur. Grijs
tot zwart. De vele soorten basalt
zijn slechts microscopisch, soms
zelfs alleen chemisch, van el
kaar te onderscheiden. Karak
teristiek voor de blokken die in
Zeeland verspreid langs de dij
ken liggen, zijn de min of meer
verticale zuilen, meestal zeszij-
dig. Die zijn ontstaan door af
koeling en stolling van lava na
een vulkaanuitbarsting.
Slechts enkelen beschikken nog
over het vakmanschap om de
onregelmatig gevormde zuilen -
variërend van 2 5 tot 4 0 centime
ter hoog en van 30 tot 70 kilo
zwaar - met een timmermans
oog op hun plaats te zetten. Zo
danig, dat ze rotsvast met be
paalde vlakken tegen elkaar
aanliggen.
Een puzzel van de zwaarste ca
tegorie. Westkapellaars konden
die vroeger moeiteloos leggen.
Want de dijk aldaar kreeg dik
wijls op zijn donder.
Nu zijn er slechts een handvol
Zeeuwen, wat Werkendammers
en wat Friezen die het vak be
heersen.
De basaltzuilen kunnen tegen
een stootje, een niet te missen ei
genschap in de strijd tegen het
water. En ze verweren niet. Al
hoewel, er zijn er die last hebben
van zonnebrand. Noem het een
ziekte, want er is geen crème die
er tegen helpt. Een blok dat er
aan lijdt, verpulvert. Vervan
ging is nauwelijks mogelijk,
want vindt maar eens een steen
die precies in het ontstane gat
past.
De steenzetters leggen de blok
ken zo dicht tegen elkaar, dat er
geen beweging meer in te krij
gen is. Dus rest de harde metho
de: alle stenen in een vlak van
dan zullen ze verder moeten
zoeken. Is dat niet het geval, dan
hebben we een serieus pro
bleem."
ook vanuit de lucht." Ook de voorzitters
van Power Horse en de stichting trek
paard en recreatie, Jan Sturm en Jan
Toye, waren enthousiast.
„Het waren twee schitterende dagen,
met spannende wedstrijden en bikkel
harde strijd. Een echte paardenman zit
op de bok. Kijk maar eens naar die
prachtig opgetuigde dieren en die oude
wagens. Precisiewerk van de menners
die in authentieke klederdracht op de
bok zitten."
Zo'n zeventig paarden van verschillende
rassen deden mee aan de competitie.
door Ali Pankow
BURGH-HAAMSTEDE - De
Federatie van Ondernemers
verenigingen op Schouwen-
Duiveland (FOS) maakt een in
ventarisatie van de schade die
het bedrijfsleven heeft geleden
als gevolg van de grote stroom
storing donderdagavond en -
nacht. Het midden en het wes
ten van deze gemeente kwamen
daardoor gedurende enkele
uren zonder elektriciteit te zit
ten. De FOS roept alle onderne
mers op de schade, materieel of
omzetderving, zo spoedig mo
gelijk te melden bij de federatie.
De FOS heeft verder samen met
de Samenwerkende Verenigin
gen in de Verblijfsrecreatie
(SW) een brief gestuurd naar
burgemeester Asselbergs met
het verzoek hun onvrede over
het gebeuren te betrekken in
zijn evaluatie en in het gesprek
met de directie van nutsbedrijf
Delta NV.
FOS en SVV maken zich zorgen
over de toenemende frequentie
van stroomstoringen. De West
hoek van Schouwen werd er tij
dens toeristisch drukke perio
den binnen twee maanden
tweemaal mee geconfronteerd.
Ook spreken beide branche-or
ganisaties hun onvrede uit over
de bedroevend slechte commu
nicatie met Delta NV. Over de si
tuatie van afgelopen donderdag
schrijven FOS en SVV: „Het was
bijzonder moeilijk, zo niet on
mogelijk een juist inzicht in
aard en duur van de storing te
krijgen. Het informatienummer
werkte niet goed: er waren
wachttijden die opliepen tot
ruim dertig minuten."
Volgens FOS-voorzitter W. Gin
jaar, tevens afdelingssecretaris
van de Koninklijke Horeca Ne
derland (KHN), spreekt Delta
NV van 'weinig of geen ongerief'
als een storing korter duurt dan
vier uur. „Dat getuigt van wei
nig realiteitszin", vindt hijOm
dat de storing korter duurde dan
vier uur - in de Westhoek
anderhalf tot twee uur, in Brou
wershaven en Scharendijke wat
langer - is er geen sprake van
een schaderegeling. Ginjaar
benadrukt dat er echter wel
degelijk ondernemers zijn die
aanzienlijke schade hebben ge
leden. Hij wil dat met een duide
lijke inventarisatie nader on
derbouwen.
Ginjaar heeft vernomen dat de
schade, zowel aan apparatuur
als omzetderving, groter is dan
tijdens de eerdere stroomsto
ring met Pinksteren. Hij wil in
een gesprek met KHN en het
liefst ook met MKB en Recron
bekijken welke juridische stap
pen in dit verband mogelijk zijn.
In een gesprek dat Ginjaar eer
der al persoonlijk had met een
vertegenwoordiger van het
nutsbedrijf kreeg hij te horen
dat het om slechte ondernemers
gaat als zij niet goed zijn voor
bereid op een stroomstoring.
Ondernemers dienen te zorgen
voor hun eigen noodstroom-
voorziening.
FOS en SW vragen in de brief
aan de burgemeester of hij die
mening deelt.
Beide organisaties spreken in
hun brief wel nadrukkelijk hun
waardering uit voor de snelheid
en inzet waarmee Asselbergs en
de brandweer aanwezig waren
om calamiteiten te voorkomen.
Advertentie
26 aug t/m 7 sept 2003
0900 33 00033
Paalworm haalde die techniek
in de zestiende eeuw onderuit,
waarna andere trucs uit de doos
moesten worden gehaald. Mat
ten van stro (te gebruiken als
werkvloer om daartussen steen
te storten) om daarin Vilvoordse
steen te zetten, bleken een stuk
sterker.
Meer stevigheid werd gevonden
door het kalksteen te vervangen
door basaltblokken. Dat is grof
weg nog steeds de samenstel
ling: zand, klei, kunststof mat
(als vervanging van de stromat-
ten) met een steenlaag en ba
salt- of betonblokken. Om de
basaltlaag nog meer te verstevi
gen, worden de stenen wel eens
overgoten met asfalt. „Niet
fraai, maar wel zeer stevig", al
dus Van Liere.
De vorm van de dijk is na de wa
tersnoodramp van 1953 veran
derd. Meer dan voorheen wor
den dijken van zand gebouwd:
het is snel in grote hoeveelheden
aan te voeren en de dijken wor
den er stabieler door (betere wa
terafvoer). Het binnenbeloop
(de helling van de dijk aan de
landkant) is tegenwoordig min
der stijl: water stroomt er min
der hard van af waardoor de
verwoestende kracht van het
water op de dijk afneemt. Door
de glooiingen van dijk onder
water te verstevigen met steen,
wordt voorkomen dat stukken
van de dijk in zee verdwijnen.
De werkzaamheden aan de dijk
bij Baarland duren tot en met
volgend jaar. Vanaf 2005 wil het
waterschap de dijken langs de
Oosterschelde aanpakken.
door René van Stee
TERNEUZEN - Buurthuis 't
Schelpenhoekje in Ternéuzen
vertoefde zaterdagavond ir^ Ca
ribische sferen tijdens de door
buurtwerk SCAS georganiseer
de beachparty. De discozaal was
voor de gelegenheid omgeto
verd tot een zandstrand - er was
ruim drie kuub zand naar bin
nen gekruid - met wuivende
palmbomen.
De party trok ruim honderd be
zoekers. Een opkomst die orga
nisatielid B. de Krijger tevreden
stemde. „Ik zie tal van bekende
gezichten uit de buurt, dus dat is
een goed teken. Lekkere mu
ziek, met een hapje en eer
drankje erbij, wat wil je noj
meer."
Vooral de jongere jeugd ver
maakte zich uitstekend op he*
tijdelijke strand. De overgrote
meerderheid van de volwasser
bezoekers tot in de late uurtje:
verkoeling op het terras. Ook op
het naastgelegen speelterreir
aan de Beukenstraat was he
een drukte van belang. Dit keei
waren de voetbal en de basket
bal ingeruild voor een volleybal
De Krijger: „Om in de beach
partysfeer te blijven, hebben w<
een volleybalnet opgehangen
Het blijkt een schot in de roos
want zoals je ziet wordt er gri
gebruik van gemaakt."
een vierkante meter eruit tillen.
Ondanks de uitstekende eigen
schappen van basalt, raken de
zuilen in onbruik. Het zetten
van de blokken is zwaar werk.
Mechanisch kan het wel, maar
blijkt in de praktijk niet goed te
werken. Een groter probleem is
dat veel groeven in Duitsland
uitgeput raken.
Licht gekleurde betonzuilen ne
men langzamerhand de plek in.
Mechanisch snel te zetten: een
vakman zet per week zo'n hon
derd vierkante meter basalt
blokken neer, een machine met
gemak enkele duizenden vier
kante meters betonblokken.
Het is goedkoper, sneller en
makkelijker, maar ook minder
bijzonder.
door Mieke van der Jaqt
KRUININGEN - De PvdA-
fractie in de gemeenteraad van
Reimerswaal heeft vragen ge
steld over het optreden van twee
gemeenteambtenaren, die op
gemeentelijk briefpapier heb
ben geschooid bij bouwbedrij
ven om een leuk afscheid voor
een derde ambtenaar te organi
seren. De PvdA-fractie wil we
ten of het college van die brief
afweet en of het de ambtenaren
nog tot de orde zal roepen.
Twee ambtenamen van Rei
merswaal hebben bij 70 bouw
bedrijven een bijdrage ge
vraagd voor het afscheid van
een collega. Die kreeg wel een
afscheid van de gemeente, maar
de ambtenaren vonden dat ook
met de zakelijke contacten nog
wel een feestje kon worden ge
vierd. Daarvoor was 9000 euro
nodig en de ambtenaren lieter
weten dat het feest en het ca
deau een bijdrage konden leve
ren aan het imago van de op
drachtnemers in de civiele
bouw. Over de inzameling en he
feest is zelfs een vergadering ge
houden met een aantal bouwbe
drijven in de raadszaal van Rei
merswaal in Kruiningen.
Volgens de PvdA-fractie is d<
gang van zaken in strijd met all<
regels van integriteit en had he
college veel eerder in moetei
grijpen. Uit enkele reactie:
maakt de PvdA-fractie op da
het college er maar een beetje d«
schouders over ophaalt in d<
overtuiging dat er nu niets mee
aan te doen is.
Maar de fractie wil dat het colle
ge herhaling van dit soort prak
tijken voorkomt en dat de tegei
de betrokken ambtenarei
stappen zullen worden onder
nomen.
De politie in Renesse moest
in de nacht van zaterdag op
zondag op de Hogezoom een
jonge Duitser uit een vlag
genmast plukken.
Opmerkelijk, want de meeste
Duitse toeristen hebben de
neiging om met de schep in de
hand op het stand juist de
diepte in te gaan.
Overigens was het verweer
van de 23-jarige jongeman
weer wel klassiek.
Klimmen in vlaggenmasten
verbodenDaar wist hij niets
r -•
