9
Verkoeling gewild in
Speelstad Vlissingen
Krijgsgeschiedenis langs de Fortdijk
Viaduct is spoorweghistorie
Verzet tegen friettent
op Stationsplein in
Vlissingen vergeefs
Botulisme ontdekt
in Wester schelde
Jaap Provoost mag
in Hans weert blijven
Morgen
Fractie vraagt B en W Middelburg in actie te komen voor wedstrijd in 2006
zeeuwse almanak
WALCHEREN
dinsdag 5 augustus 2003
vanaf de dijk
Geschiedenis
Diefstal in hotel
in Koudekerke
PZC
J
D66 aast op titel groenste stad
door Ab van derSluis
MIDDELBURG - D66 in Mid
delburg wil binnen drie maan
den een duidelijk plan van bur
gemeester en wethouders over
deelname aan de competitie
groenste stad van Nederland.
De fractie wil ook dat het colle
ge gaat praten met de Stichting
Tuin van Zeeland, die een aantal
concrete ideeën heeft over hoe
Middelburg een serieuze kandi
daat kan worden voor de titel.
De stichting vindt onder meer
dat de gemeente een bomen-
fonds moet oprichten, zodat
particulieren financieel kunnen
worden geholpen bij het dure
onderhoud van monumentale
bomen. Middelburg heeft plan
nen om in 2006 mee te doen aan
de Entente Florale.
B en W van Middelburg wilden
aanvankelijk al dit jaar meedin
gen in de strijd om verkozen te
worden tot groenste stad van
Nederland of zelfs van Europa.
Die wedstrijd is bedoeld om ie
dereen in een gemeente meer te
betrekken bij het groen in een
dorp of een stad. In Zeeland
heeft Dreischor in 2001 de fel
begeerde titel 'groenste dorp
van Europa' gekregen. Vorig
jaar nam de gemeenteraad van
Middelburg een motie aan om
niet dit jaar, maar pas in 2006
mee te doen aan de Entente Flo
rale. De voorbereidingstijd was
volgens de raad te kort om de
verkiezing succesvol te laten
verlopen.
Volgens D66-fractievoorzitter
R. van Eijkelenburg heeft het
college tot op heden nog geen
aanstalten gemaakt om een plan
te maken dat ervoor moet zor
gen dat Middelburg een serieuze
kandidaat is in 2006. „Nu er na
acht maanden nog geen con
creet plan ligt, zou geconclu
deerd kunnen worden dat het
college de ambitie mist om Mid
delburg ook op dit gebied goed
op de kaart te zetten en te pro
moten:" Hij heeft schriftelijke
vragen gesteld over deelname
aan de Entente Florale. De
Stichting Tuin van Zeeland
heeft samen met D66 een aantal
concrete voorstellen geformu
leerd om kans te maken op de ti
tel. De gemeente zou vooral de
bewoners moeten betrekken bij
de verkiezing. De instelling van
een Groenadviesraad zou er
voor kunnen zorgen dat de aan
dacht voor groen in de stad
structureel wordt. Middelburg
moet de gifspuit definitief op
bergen en op zoek gaan naar al
ternatieve bestrijdingsmidde
len. Ook moet de gemeente oude
en monumentale bomen inven
tariseren. Door een 'Boomver-
troetelproject' zou achterstallig
onderhoud aan bomen kunnen
worden weggewerkt.
Komend seizoen al zou de ge
meente Middelburg her en der in
stad stokrozen kunnen aan
planten en uitdelen aan particu
lieren om de stad een fleurig
karakter te geven. Ook zou de
gemeente gunstigere omstan
digheden kunnen scheppen
voor muurbloemen op de kade-
en stadsmuren. Om jongeren te
betrekken bij de verkiezing tot
groenste stad moet Middelburg
niet meer één school per j aar be
trekken bij de Boomfeestdag,
maar alle kinderen. Zij kunnen
bijvoorbeeld een bomenroute
lopen, een favoriete boom uit
zoeken of ze tijdelijk versieren
met een lint.
D66 wil dat het college of amb
tenaren eens gaan praten met de
Stichting Tuin van Zeeland over
de voorstellen. De fractie vindt
dat een kandidatuur serieus
moet worden behandeld. Dat
kost tijd, geld en vakmanschap.
D66 wijst op het effect van de
wedstrijd. „Het heeft een blij
vend effect op het woongenot in
Middelburg en haar kernen."
door Gerard Montsma
VLISSINGEN- Het bunkerterrein
aan de Langeleenweg in Vlissingen
is deze week wederom het decor
voor jeugdige huttenbouwers. Gis
teren opende Speelstad Vlissingen
zijn poorten, met dit jaar als thema:
Oerstad. Geen hutten maar grotten
en vooral veel, heel veel water.
Voorzichtig tilt Speelstad-voorzit
ter René van Driel een petje van het
hek waaronder een thermometer
schuilgaat. „Ruim 32 graden in de
schaduw"puft hij en dekt het kwik
snel weer toe met het beschermen
de petje. „We letten wel goed op de
kinderen hoor. We houden ze nat
met spuitflesjes, natte lapjes, wa
terspelletjes én petjes."
Even verderop doet een handjevol
vrijwilligers zich te goed aan een
flesje mineraalwater. Erik Mulder,
het brein achter het oerspel, gaat
deze hele week verkleed als Viking
en heeft daar zichtbaar spijt van.
„Veel drinken en na afloop een
biertje.Deze gedachte brengt hem
weer tot leven. „We hebben in onze
voorbereiding rekening gehouden
met deze hitte. Zo is er nu een fors
aantal watervoorzieningen bij ge
komen en hebben we wat activitei
ten aangepast aan het weer." Hij
wijst op de grote waterglijbaan aan
de rand van het terrein. „We hame
ren erop dat de kinderen hun schoe
nen aanhouden. Het terrein ligt be
zaaid met spijkers en splinters. Het
zou jammer zijn als je met dit weer
thuis moet liggen met een voetje
omhoog."
In de grote tent voor handarbeiders
is het broeierig warm. Linda (11)
heeft zojuist een luchtig kleding
stuk uitgeleend aan haar vriendin-
net je Jamie (10),We hebben allebei
wel last van de warmte, maar zij
was er niet echt op gekleedJamie
drapeert haar natgespoten kleren
om haar schouders en vertelt haar
versie van het verhaal. „Ik dacht
dat ik een zonnesteek had, maar ze
zeggen dat het wel meevalt. Het
gaat nu al weer wat beter. Ik heb al
leen nog beetje hoofdpijn." René
van Driel moet er beetje om lachen.
„We sturen ze straks voor de ver
frissing gewoon weer even naar de
glijbaan."
Ondanks de goede voorbereiding,
de stapels materialen en een keur
aan activiteiten, viel de opkomst
voor de Speelstad gisteren een
beetje tegen. Van Driel schatte het
aantal kinderen op iets meer dan
tweehonderd. „Gemiddeld zitten
we op het dubbele. Het strand is nu
natuurlijk een geduchte concur
rent. Het ligt echt puur aan het
weer."
Speelstad Vlissingen is dagelijks
geopend van 9.00 tot 16.00 uur. De
laatste dag, zaterdag, is het evene
ment tot 16.30 uur geopend. Zon
dag wordt Oerstad weer afgebro
ken.
De natte glijbaan is een van de manieren waarmee kinderen
koeling wordt geboden.
in Speelstad Vlissingen ver
foto Lex de Meester
door René Hoonhorst
De Fortdijk in de Koewacht-
se polders doet zijn naam
weinig eer aan, lijkt het in eerste
instantie. Van het bordje van
Sint Andries tot aan de kruising
met de Matthysstraat en de
Tweede Verkorting is geen fort-
restant te vinden. Het water
schap Zeeuws-Vlaanderen
heeft als wegbeheerder niets te
maken met het onderhoud van
historische schansen. Alleen het
onderhoud van het Grote Gat,
ontstaan na een dijkdoorbraak
eind zeventiende eeuw, kan nog
enigszins als een historische er
fenis worden gezien.
Dat Grote Gat, een veel voorko
mende naam voor plassen en
welen die door 'natuurlijke oor
zaak' ontstonden, is overigens
een prima viswatertje. Bij tem
peraturen van boven de dertig
graden haalde Reza Dubbeldam
uit Koewacht gistermiddag de
ene na de andere vis uit het wa
ter. „Om paling en karper aan de
haak te slaan, is bewolking of
een regenbuit j e beter. Maar wit-
vis of voorn kun je met het juiste
aas ook met dit weer vangen. Ik
heb er al zo'n vijftig uit het wa
ter gehaald in tweeënhalf uur
tijd." Enkele maten van Reza
De Fortdijk herinnert aan de verdedigingsgordel in de Koewachtse polders, waarvan fort Sint Nicolaas een onderdeel was.
foto Wim Kooyman
buiten het dorp bewaren ze goe
de herinneringen. Hoe de dijk
echt heet weten ze niet, maar
aan de beschrijving te horen,
moet het om een paar naar het
Peerboomgat lopende wegen
(Kloostersweg en een doodlo
pend stukje Oude Karnemelk-
straat) gaan. De suggestie dat de
Fortdijk wat met de verderop
liggende voormalige verde-
dingsgordel te maken heeft, ligt
voor de hand. Boswachter Hans
van Hage meldt dat de resten
van de forten Sint Joseph, Sint
Jacob, Sint Livinus en Sint Ni
colaas volgens Staatsbosbeheer
ook gewoon aan de Fortdijk lig
gen. De schelpenpaden liggen in
het verlengde van de Fortdijk en
het zou onlogisch wezen om de
naam bij de kruising Matthys-
straat/Tweede Verkorting op
eens te veranderen. „De fiets-
annex wandelpaden over de
dijk beginnen juist daar. Dus
moet je geen verwarring schep
pen om de dijk een andere naam
te geven", stelt Van Hage. De
Eendendreef die tussen de Eer
ste en de Tweede Verkorting ligt,
is dan ook alleen de benaming
•JL.
doen wat smalend over zijn
wonderaas', maar ze moeten
toegeven dat hij als enige de ene
na de andere vis bovenhaalt. De
meeste zijn kleine witvisjes,
maar er spartelen ook een flinke
baars en een brasem van zo'n
veertig centimeter in Dubbel-
dams leefnet.
Van de geschiedenis van de
Fortdijk weten Reza en zijn
vrienden weinig. Het zal wel
aan de verderop gelegen restan
ten van fortificaties liggen.
„Het was waarschijnlijk de weg
naar de forten", oppert één der
vissers. Dijken interesseren de
Koewachtse hengelaars niet zo.
Alleen aan de 'vrijersdijk' net
De spoorwegbrug bij Schapenbout, een 'jong industrieel
monument'. foto Wim Kooyman
door René Hoonhorst
De automobilist die onder
het viaduct staat en om
hoog kijkt, doet onwillekeurig
een stapje naar achteren. Grote
brokken beton zijn uit de onder
kant van de overkluizing ver
dwenen en de beschouwer kijkt
zo tegen de betonijzeren matten
aan. Die vormen zo'n roestig ge
binte dat de voormalige spoor
wegbrug bij Schapenbout elk
moment naar beneden lijkt te
kunnen vallen.
De bestuurders van de voorma
lige gemeente Axel en de huidi
ge gemeente Terneuzen zien het
kunstwerk niet als een gevaar
voor de verkeersveiligheid,
maar als 'één van de laatste
overblijfselen van het rijke
spoorwegverleden van Zeeuws-
Vlaanderen'. Tot begin jaren ne
gentig was een groot deel van
het Axelse spoorwegnet nog
traceerbaar, maar op een monu
mentje aan de Buitenweg na
herinnert weinig aan de lijn Me-
chelen-Terneuzen. Van het tra
cé bij Kijkuit, waar de rails tot
tien jaar terug nog liepen, is
weinig meer over en het voor
malige stationnetje van het ge
hucht is daarom bijvoorbeeld
een stuk moeilijker te herken
nen.
Toen het viaduct in 1912 werd
gebouwd, was de Graafjansdijk
al lang geen zeedijk meer. Maar
de huisjes die langs de dijk ston
den en het gehucht Schapen
bout maakten het noodzakelijk
dat er een overkluizing van de
spoorlijn Mechelen-Terneuzen
kwam. De trein reed maar 55
jaar over het spoor (in 1968 was
het definitief einde oefening) en
de rails werden tien jaar terug
ook verwijderd. Geïnteresseer
den kunnen de onderkant van
de spoorbrug nu alleen via een
onooglijk particulier paadje be-
door Ron Maqnée
VLISSINGEN - De exploitant
van de Vlissingse stationsres
tauratie heeft bot gevangen bij
de commissie bezwaar- en be
roepsschriften van de gemeente
Vlissingen. Twistpunt vormde
de verhuizing van Cafetaria Ko-
ko naar het Stationsplein. De
snackbar mag blijven staan,
hebben commissie en het colle
ge van burgemeester en wet
houders nu besloten.
De verhuizing van de fritestent
naar het Stationsplein is van
tijdelijke aard, aldus de Com
missie bezwaar- en beroeps
schriften in haar oordeel. In de
toekomst trekt het verkooppunt
in bij de nieuw te bouwen sta-
tionsterminal. Tot die tijd is de
locatie van Cafetaria Koko op
het Stationsplein geoorloofd,
aldus de commissie.
De bezwaren van uitbater
R. Wesseling van de Vlissingse
stationsrestauratie worden on
gegrond verklaard. De uitbater
was het niet eens met de verhui
zing. Het Vlissingse college van
B en W heeft het besluit van de
commissie inmiddels overgeno
men. Zes weken geleden diende
de zaak bij de commissie be
zwaar- en beroepsschriften.
Twistpunt vormde de verhui
zing van de friteszaak van de fa
milie Fliers. Sinds de jaren tach
tig exploiteert de familie onder
de naam Koko een snackbar bij
het vertrekpunt van auto veer
dienst Vlissingen-Breskens.
Sinds het opheffen van de auto
veerdienst is de zaak tijdelijk
verhuisd naar het Stations
plein. Het is de bedoeling dat de
snackbar op den duur verhuist
naar het nieuwe vertrekgebouw
van de fiets-voetveer naar Bres-
kens. Exploitant R. Wesseling
van de stationsrestauratie liet
de commissie weten omzetver
lies te lijden omdat de snackbar
op enkele tientallen meters af
stand van zijn onderneming is
gevestigd. De commissie zegt
echter in haar oordeel dat er
geen aanwijsbare relatie is tus
sen de verhuizing en het omzet
verlies. Al eerder vocht exploi
tant Wesseling de verhuizing
aan met een kort geding bij de
Middelburgse bestuursrechter.
Ook hier ving hij bot.
door Rob Paardekam
HANSWEERT - De 69-jarige
Jaap Provoost uit Hansweert
mag toch in verzorgingshuis
Maria Oord blijven. De betrok
ken partijen hebben gisteren
overeenstemming bereikt.
Enkele weken geleden begon
nen enkele Hansweertenaren
een handtekeningenactie om
Jaap Provoost in Hansweert te
houden. Maria Oord had aange
geven dat hij naar een verpleeg
huis in de regio moest vertrek
ken, omdat hij verpleeghuiszorg
nodig heeft en het verzorgings
huis die maar op beperkte
schaal biedt. Volgens de familie
van Provoost zou hij dat niet
overleven. De oud-kapitein is
aan Hansweert verknocht en
rijdt nog elke dag naar de Zee
dijk om de schepen op de Wes-
terschelde te bekijken. Direc
teur A. van Tilborg van Maria
Oord liet weten dat de verschil
lende partijen een compromis
hebben gesloten. Het zorgkan
toor betaalt de kosten die met de
extra verpleeghuiszorg van
Provoost gemoeid zijn, maar
stelt daaraan wel een voorwaar
de. Zodra Provoost niet meer
zelfstandig naar de Zeedijk kan,
moet hij alsnog naar een ver
pleeghuis verhuizen.
voor een veredeld karrenspoor
naast de dijk en niet voor de dijk
zelf.
De naam mag dan niet voor ie
dereen duidelijk zijn, het ge
deelte schelpenpad van de Fort
dijk is voor veel mensen geen
onbekend terrein, weet Van Ha
ge. Zo'n twintigduizend fietsers
volgen jaarlijks de Fortenroute.
Hoogtepunt van het tochtje over
de Fortdijk is het in 1995 opge
knapte Fort Sint Jacob. Als het
aan Van Hage ligt is Fort Sint
Joseph over een aantal jaren een
nog mooier aandenken aan de
krijgsgeschiedenis. „Die voor
malige versterking leent zich
nog beter als Sint Jacob voor
herstel. Mocht er, bijvoorbeeld
via Europese subsidies, geld
voor beschikbaar komen dan
kan Sint Joseph, en Sint Livinus
in mindere mate, uitgroeien tot
een grote toeristische attractie",
stelt de boswachter zich voor.
Langs het geasfalteerde stuk
Fortdijk bevinden zich ook
bijzondere natuurwaarden.
„Langs het gedeelte tussen Sint
Andries en de Axelsestraat
ligt één van de mooiste bloem-
dijken van Zeeland. Een leek
herkent de plantjes niet, maar
liefhebbers likkebaarden bij het
zien van zeldzame ruwe klaver,
ruige anjer of fijne ooievaars-
bek."
reiken, maar onder de brug ziet
iemand met een beetje fantasie
de stoompluimen aan de einder
verdwijnen. Een nieuw toeris
tisch paadje en een mooi infor
matiebord moeten de treinge-
schiedenis voor een ieder
verklaren.
Want de voormalige gemeente
Axel gaf de Nederlandse Spoor
wegen geen sloopvergunning,
maar liet de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg het viaduct
classificeren als jong industri
eel monument. Die monumen
tenstatus leverde de gemeente
Terneuzen, waarbij Axel intus
sen hoort, begin dit jaar wel
30.000 euro aan Europese subsi
dies op.
Met bijdragen van het water
schap Zeeuws-Vlaanderen, be
heerder van de weg die over het
viaduct loopt, en NS wordt het
viaduct dit najaar pico bello op
geknapt, belooft een gemeente
woordvoerster.
door Sheila van Doorsselaer
WALSOORDEN - In de Wester-
schelde is botulisme geconsta
teerd. Medewerkers van water
schap Zeeuws-Vlaanderen
haalden tussen Walsoorden len
Baalhoek zestig aangespoelde
dode watervogels op. Tussën
Campen en Terneuzen troffen
zij tien dode eenden aan. In het
westen werd niets gevonden.
Woordvoerster M. van de Pas
van het waterschap spreekt
over een ernstige uitbraak. Een
aantal jaren geleden werden uit
de Westerschelde ook al dode
watervogels gehaald, maar niet
zo massaal als nu het geval is.
Botulisme kan uitbreken als de
watertemperatuur hoger is dan
twintig graden. De bacterie
(Clostridium botulinum) gedijt
goed in stilstaand en ondiep wa
ter doordat dit snel opwarmt.
De bacterie is als spore aanwe
zig in de waterbodem, waar ze
jarenlang kan overleven.
Vogels en vissen zijn het meest
vatbaar voor de bacterie. Zij
krijgen de sporen met het voed
sel binnen zonder dat dit gevol
gen heeft. Pas als de vogels of
vissen doodgaan, kan de bacte
rie tot ontwikkeling komen. De
verspreiding van botulisme
gaat via vogels en vissen die eten
van weefseldeeltjes van dode,
besmette dieren of van de vlie-
genlarven die op kadavers
leven. Deze maden zijn niet ge
voelig voor het gif van de bacte
rie. Een enkele made kan gif op
hopen tot een voor eenden en
vissen dodelijke concentratie.
De ziekte komt voor in de typen
A tot en met F. In Nederland
gaat het meestal om het C-type.
De bacterie kan bij dieren en in
uitzonderlijkegevallenbij men
sen verlammingsverschijnselen
teweegbrengen. Het water
schap en de drie Zeeuws-
Vlaamse gemeenten raden per
direct ten zeerste af te zwem
men jn Zeeuws-Vlaamse wate
ren. De bacterie kan niet wor
den bestreden en het ontstaan
van botulisme kan evenmin
worden tegengegaan. Vooral
watervogels en vissen zijn hier
vatbaar voor. Het afvoeren van
kadavers is eigenlijk het enige
dat kan worden gedaan om ver
spreiding van botulisme tegen
te gaan Van de Pas: „Medewer
kers van het waterschap varen
dagelijks uit om kadavers uit
het water te halen. Het is frus
trerend, want botulisme kan zo
maar overal de kop opsteken.
Binnen een dag kan de situatie
veranderd zijn." Dit blijkt uit
bevindingen in de Bronkreek bij
Zaamslag. Gisteren werden
daar twee dode eenden en acht
tien dode vissen uit het water
gehaald. Vorige week werden
slechts twee dode vissen aange
troffen.
KOUDEKERKE - Bij een in
sluiping in een hotelkamer in
Koudekerke is in de nacht van
zondag op maandag de handtas
van een 60-jarige vrouw uit Me-
gen gestolen. De vrouw lag te
slapen. In de tas zat een zonne
bril en een portemonnee met
daarin enkele tientallen euro's.
„Wat is vandaag voor dag?",
zo informeerde Vlissingse
Stijn van drie gisteren, altijd
in voor een leerzame erva
ring. „Maandag", luidde het
antwoord en Stijn was tevre
den.
Die tevredenheid was van
korte duur.
Broer Leon, zeven en dus al
tijd bereid zijn kleinere
bloedverwant wat extra ken
nis aan de hand te doen,
vroeg Stijn: „En wat is het
dan morgen?" Daar kwam de
driejarige niet uit, dus werd
hij geholpen: „Dinsdag. En
wat was gisteren?" Dat wist
Stijn wel: „Zondag."
Langzaam tekende het be
grip voor de opbouw van de
week zich op het gezicht van
de driejarige af. Totdat Ed,
vriend uit Amsterdam, be
sloot tot de uitsmijter: „En
gisteren was morgen dus
maandag."
Stijn heeft besloten dat hij
het niet meer hoeft te
weten.
- .1
