PZC
NS claimen schade bij trein vandalen
Turken zijn gehecht
aan prominente rol
voor strijdkrachten
Spanje graaft verleden op
ml
Jop Pannekoek stond
aan de wieg van
talloze programma's
4
Bende jaagt personeel rond station Hoorn Kersenboogerd schrik aan
31 juli 1953
donderdag 31 juli 2003
Steun
Honden
Koerden
Staatsgrepen
Massagraven 67 jaar na burgeroorlog pas geopend
Grootvader
Eer
Onzin
Wie conducteur mept is welkom
Tussen Enkhuizen en Hoogkarspel mogen de problemen van
de Nederlandse Spoorwegen grotendeels zijn opgelost, rond
het station Hoorn Kersenboogerd is de situatie slechter dan
ooit. Vechtpartijen en agressief gedrag zijn aan de orde van de
dag. ,,Er gaan geruchten dat jongeren pas lid mogen worden
van een bende als ze een conducteur in elkaar hebben gesla
gen", vertelteen conducteur.
van onze redactie binnenland
Constant houdt hij zijn omge
ving in de gaten. Tijdens
werkuren, maar ook in zijn vrije
tijd. En zeker als hij naar huis
loopt. Overal schuilt gevaar. De
jongeren kunnen elk moment
opduiken. Verhuizen moest hij
al. En nu is hij net terug van drie
weken ziekteverlof. Hij werd
tijdens een controle in elkaar
geslagen. „En dan durft NS te
zeggen dat alles weer koek en ei
is op de lijn? Het is nog nooit zo
gevaarlijk geweest."
„Ik durf mijn vriendin op straat
niet eens een kus te geven. Uit
angst dat ze getreiterd wordt in
de trein. Dat is toch van de zot
te", vult een collega kwaad aan.
„Na die drukte rond Enkhuizen
besloten die gasten in de
Kersenboogerd dat het allemaal
nog een stapje erger kon. Wat ze
daar kunnen, kunnen wij nog
veel beter, lijken ze te denken.
Het wachten is tot er echt een
dodelijk slachtoffer gaat vallen.
Ik ben bang dat er dan pas wat
gebeurt."
De conducteurs willen niet met
hun naam in de krant. Het is te
kenend, want de schrik zit er
goed in bij de conducteurs op de
lijn. Vier man hebben zich opge
worpen om zich fulltime bezig
te houden met vliegende contro
les in en op het station. Ze zijn
gek op hun werk. Anders zou
den ze na jaren van pesterijen
niet zo volharden in hun strijd
tegen de twintigers, die de sfeer
zowel in de trein als in en rond
het station Kersenboogerd ver
pesten.
Zelf hebben de conducteurs het
over Antilliaanse criminelen,
die in bendes zouden werken.
Heel ander volk dan verveelde
plattelandsjongetjes die tussen
Hoogkarspel en Enkhuizen als
'treinterroristen' het leven van
het treinpersoneel zuur maak
ten. „Daar kon je het nog heb
ben over pubers met een ziek ge
voel voor humor", spreekt er
één. „Deze gasten weten precies
waar ze mee bezig zijn. Pistolen
in je nek, gewoon voor de grap."
„We hebben hier wel eens mas
sale vechtpartijen. Dat je moet
rennen voor je leven. Dan gooi
en we de deuren als een gek
dicht, want op een gegeven mo
ment komen ze overal vandaan.
Maar het ergste is nog dat ze al
les van je weten. Wanneer je
dienst is afgelopen, hoe je route
naar huis is."
De ploeg krijgt steun van een
van de zes andere teams die in
Alkmaar gestationeerd zijn.
Vijftien procent van hun tijd
spenderen zij aan het traject
Hoorn-Enkhuizen. Maar op
Hoorn Kersenboogerd durven
de teams alleen ingangscontro
les uit te voeren als ze onder
steund worden door de Spoor
wegpolitie. „De agressie die we
hier altijd op en rond het station
hadden, heeft zich van buiten
naar binnen verplaatst", vertelt
een van de teamleiders. „In
gangscontroles doen we daarom
Op station Hoorn Kersenboogerd is het onveiliger dan ooit.
alleen nog met ondersteuning."
Een collega„In het team durf ik
wel te surveilleren, maar zodra
ik als conducteur op de trein zit,
ga ik mooi op een stoeltje in de
eerste klasse zitten. Ze weten
precies wie ze moeten hebben,
ook in je vrije tijd. De reizigers
merken er weinig van, maar de
problemen zijn uitermate
groot."
Een paar jaar geleden staken de
problemen op de paar kilometer
spoorlijn tussen de stations
Hoorn en Hoorn Kersenboogerd
al de kop op. Met grof geschut
werd toen de agressie uit de
trein verbannen. Bewakers met
honden stampten door de trein
heen. „Dat werkte", weten de
conducteurs te vertellen. „Lan
ge tijd was het redelijk rustig op
Een beruchte treinvandaal uit Boven-
karspel en zijn compagnon hangt nog
altijd een flinke schadeclaim van NS bo
ven het hoofd. De NS hopen dat justitie de
twee jongeren ook strafrechtelijk zal ver
volgen. Zo niet, dan zetten de NS de civie
le procedure tegen het tweetal voort.
„Onze juristen hebben alle mogelijkhe
den uitgezocht en we maken een goede
kans voor de rechter", laat woordvoerder
Henk Wind weten. „Hoe de heren de
claims zullen verdelen moeten ze zelf
maar uitzoeken. Wij hebben door hen veel
schade opgelopen, dus willen wij ook
schadeloos worden gesteld. Daarbij wil
len we tot het uiterste gaan."
Bij de rechtbank in Alkmaar ligt inmid
dels een pakket met tientallen aangiftes.
Wind: „De verzameling feiten groeide
ontzettend. Van ruiten vernielen tot het
poepen op stoelen: ze moeten weten dat ze
dit niet ongestraft kunnen doen." Hoe
hoog de schadeclaim uitvalt is onbekend.
In eerdere berichten lieten de Spoorwe
gen weten dat er voor ongeveer 100.000
euro schade was aangericht in de treinen
op het traject Hoorn-Enkhuizen. „Of we
dat bedrag in de claim halen, kan ik niet
zeggen", aldus Wind. GPD
door Fidan Ekiz
Turkije wil bij Europa horen,
maar niet tegen elke prijs.
Toetreding tot de Europese Unie
vereist democratisering en dat
betekent onder meer dat het le
ger in zijn kazernes moet wor
den teruggedrongen. De rege
rende islamitische AK-partij is
voor de inperking van de grote
invloed van het leger op de poli
tiek. Maar veel Turken zijn niet
bereid de hevolgen daarvan te
aanvaarden. Ze vinden dat het
leger - dat streng toeziet op de
scheiding tussen kerk en staat -
terecht tegen de door de EU ge-
eiste hervormingen is.
Gülbahar Ünlü is één van de
Turken die vindt dat de invloed
van het leger niet moet worden
teruggedrongen. Ze is schrijf
ster van boeken. Die verkoopt ze
op straat in de Istanboel. De 42-
jarige vrouw is gekleed als een
hippie. Haar haren reiken tot
over haar heupen. Gülbahars
verschijning doet vermoeden
dat ze al huivert bij de gedachte
aan militaire politiek. „In te
gendeel", reageert ze. „Zonder
het leger krijgt het islamitische
fundamentalisme te veel poli
tieke kracht."
Het seculiere karakter van de
Turkse staat, opgericht door
Kemal Atatürk, is heilig volgens
Gülbahar. „Daar kan niemand
aan tornen. Atatürk heeft het le
ger de taak gegeven om daarop
toe te zien."
Kemalisten, zoals Gülbahar
(een fervent aanhanger van
Atatürk), kiezen liever voor een
autoritair regime dan een de
mocratie waarin ze hun wester
se vrijheden verliezen. De sha-
ria (islamitische wetgeving) zal
in Turkije niet worden inge
voerd, gelooft Gülbahar. Maar
het islamisme zal op den duur
wel groeien en het Kemalisme
naar de achtergrond dringen.
Ergün Albayrak sluit zich, zoals
velen, aan bij de mening van
Gülbahar. „Het leger? Daar kan
Ergün heel veel over vertellen",
zegt zijn vriend lachend. Ze
wandelen arm in arm, zoals je in
Turkije vaak ziet bij bevriende
(heteroseksuele) mannen, door
de straten. De 28-jarige Ergün
van heeft zijn militaire dienst
tijd gedaan in Tunceli in het
oosten van het land waar hij de
laatste dagen van de strijd tus
sen het Turkse leger en de Koer
dische guerrilla PKK-Kadek
meemaakte.
„Mensen die in het oosten leven,
zul je nooit horen zeggen dat het
leger zijn macht moet opgeven.
Die snappen het", weet Ergün.
„In dit land leven veel minder
heidsgroeperingen die ontevre
den zijn over hun politieke en
culturele rechten,, zoals de
Koerden. In een land dat econo
misch en politiek labiel is, kan
veel bloed vloeien wanneer deze
minderheden in opstand ko
men. Het leger moet daarvoor
waken."
Alleen landen met een stabiel
klimaat, kunnen zonder een
grote legermacht denkt Ergün.
„Waarom hoor je niets van de
Koerden die in Duitsland en Ne
derland leven? Omdat ze daar
een goed leven hebben. Alles
draait om geld. Voor geld is ie
dereen bereid om van religie,
identiteit en land te veranderen.
Dan hoor je ze niet meer klagen
over gronden en rechten die hun
zouden toebehoren."
De legertop heeft in de afgelo
pen veertig jaar drie staatsgre
pen gepleegd vooral om de toe
nemende islamitische invloed te
beperken. Hifzi Moravali vindt
dat de waakhondfunctie van het
leger ook met de huidige islami
tische regering van groot belang
is. „Ze laten nieuwe scholen
bouwen waar ze islamitische
docenten willen aanstellen. Dat
betekent dat leerlingen op jonge
leeftijd met hun ideologie wor
den opgeleid. Beangstigend
vind ik dat. Als ze niet worden
gestopt, krijgen we hier Iraanse
of Afghaanse toestanden."
Hifzi begrijpt niet dat Turken
zeggen dat het leger de demo
cratie ondermijnt. „Zoals mijn
broer. Ik wil hem wel begrijpen.
Maar Turkije is geen democra
tisch land. Dat kan hij niet ac
cepteren." Ook Europa beseft
volgens Hifzi niet dat de inper
king van de macht van de strijd
krachten niets oplevert. „Net
als de hervormingen die Turkije
in de afgelopen periode heeft in
gevoerd. Er wordt nog steeds
gemarteld en gediscrimineerd.
Turkije zal nooit toetreden tot
de EU. Het zijn de politieke lei
ders die dit land zo labiel heb
ben gemaakt. Zij zijn ons pro
bleem. Het leger beperkt onze
vrijheden niet. De Turken hou
den van het leger." GPD
door Henk van den Boom
Beschaamd kijken Span
jaarden aan de rand van
het massagraf toe hoe de ver
gane resten van hun vaders,
opa's en ooms door buiten
landse vrijwilligers naar bo
ven worden gehaald. Zevenen
zestig jaar na het einde van de
bloedige burgeroorlog staat
Spanje schoorvoetend toe dat
het verleden wordt opgegra
ven.
Vreemd genoeg gebeurt dit
door buitenlanders. „Het ver
leden is voor de Spanjaarden
té verschrikkelijk om het zich
te durven herinneren", zegt de
Engelse antropologe Layla
Renshaw, die bij het trieste
karwei is betrokken.
Bij het dorpje Villaviciosa in
Asturië werden vorige week de
skeletten van zestien slachtof
fers van het Franco-regime
opgegraven en geïdentifi
ceerd. Een van hen was Urba-
no Mededez. De achttienjarige
verpleger werd in de nacht van
27 op 28 oktober 1937 gefusil
leerd door de Franco-troepen,
samen met zo'n twintig andere
verplegers van een hospitaal
dat medische hulp verleende
aan soldaten van het Republi
keinse leger. De lichamen
werden in een massagraf ge
dumpt. Het is een van de hon
derden massagraven in Spanje
waar naar schatting dertig
duizend 'vermisten' liggen be
graven.
De gangmaker van het histo
risch ontwaken is Emilio Sil-
va. Bijna drie jaar geleden be
gon hij op eigen houtje zijn
zoektocht naar het lichaam
van zijn grootvader. „Ik wist
dat hij samen met twaalf ande
re Republikeinen ergens be
graven moest liggen bij het
dorpje Priaranza del Bierzo, in
het noordwesten van Spanje.
„Ik wilde hem bij mijn groot
moeder begraven. Daarmee
was voor mij de kous af."
Maar Silva vertelt dat hij bij
zijn speurtocht door heel veel
mensen werd benaderd die ook
een familielid hadden die tij
dens de burgeroorlog was ge
dood en nog nooit een eervolle
begrafenis had gehad. Op die
manier ontstond min of meer
bij toeval de organisatie die
zich inzet voor het 'herstel van
Resten van slachtoffers van het Franco-regime worden geïdentificeerd. foto Carmelo Alen/AP
het historisch geheugen'. De
tijd dringt, zegt Silva, want de
nabestaanden van de slachtof
fers zijn inmiddels allemaal
oud. Zij hopen dat ze hun dier
bare alsnog een eervolle be
grafenis kunnen geven. Zij
zijn ook de belangrijkste ge
tuigen. Ze kunnen vaak nog de
plaats van de graven aanwij
zen. Bovendien herinneren ze
zich soms de voorwerpen die in
de graven worden aangetrof
fen zodat identificatie gemak
kelijker wordt.
Een van die informanten is de
87-jarige Asuncion Alvarez.
Mede op haar aanwijzingen is
bij Leon een massagraf ge
opend waarin volgens haar
ook haar twee enige broers lig
gen. Zij wacht op de uitslag
van een DNA-onderzoek dat
moet uitwijzen welke van de
zeven gevonden lichamen van
haar broers zijn. „Pas als ze
rusten op het kerkhof bij mijn
vader, kan ik in vrede ster
ven."
Asuncion en al die anderen
hebben het zonder de steun
van de Spaanse politiek moe
ten stellen. Na het einde van de
veertigjarige dictatuur van
Franco in 1976 besloot Spanje
het verleden te laten rusten om
de vreedzame overgang naar
de democratie te vergemakke
lijken. Opeenvolgende rege
ringen hebben altijd om de he
te brei van de burgeroorlog
heen gelopen. Het hoofdstuk
van de tienduizenden omge
komen Republikeinen werd in
de Spaanse geschiedenisboek
jes nooit beschreven en is op de
Spaanse scholen nog altijd een
taboe.
Onder aanvoering van Emilio
Silva is nu in heel Spanje een
begin gemaakt met de opgra
vingen. Onder druk van de
Verenigde Naties heeft het
Spaanse congres officieel eer
betuigd aan de omgekomen
Republikeinen. Maar dat bete
kent nog niet dat alle overhe
den nu ook loyaal meewerken
aan het opgraven van de licha
men. De burgemeester van Al-
binyana heeft vorige maand
zijn toestemming geweigerd
voor het openen van een mas
sagraf waarin volgens getui
gen vijftig oorlogsslachtoffers
liggen.
Ook de Spaanse marine wei
gert categorisch mee te wer
ken om de plaats van een
massagraf te achterhalen. De
familie van Alfonso Roca voert
al bijna tien jaar lang een bu
reaucratisch gevecht met de
militaire instanties om de plek
van het massagraf te achter
halen waar volgens naspeu
ringen vijftig matrozen moe
ten zijn begraven die in 1939
zijn geëxecuteerd. De marine
leiding ontkent zelfs dat die
executie ooit heeft plaats ge
vonden.
'Herstel van het historisch ge
heugen' eist nu van de regering
dat alle archieven uit de bur
geroorlog worden geopend.
„De nabestaanden hebben
recht om hun familieleden een
eervolle begrafenis te geven.
Het gaat niet om wraak maar
om gerechtigheid", zegt Emi
lio Silva namens de familiele
den van de vergeten Republi
keinen. GPD
door Barenda Grutterink
Regisseur en programmama
ker Jop Pannekoek is dins
dag op zestigjarige leeftijd
overleden. Dat heeft een goede
vriendin van hem gisteren mee
gedeeld. Pannekoek leed al ge
ruime tijd aan slokdarmkanker.
Jop Pannekoek bedacht en re
gisseerde circa tweeduizend tv-
programma's en zogenoemde
formats. Hij was onder meer de
regisseur van Koot en Bie. Hij
stond derhalve aan de wieg van
het Simplistisch Verbond, Ja-
cobse en Van Es, wethouder
Hekking en De Vieze Man.
Pannekoek zorgde ook voor de
vak, het is een soort hobby" zej
hij in Broadcast Magazine Het
maken van televisie is in twee
weken uitgelegd."
Pannekoek bezat een enorm vi
deo-archief. „Weggooien be
hoort niet tot mijn eigenschap
pen en ook alle opnamebanden
bewaar ik altijd", schreef hij op
zijn internetpagina.
De stad Rotterdam onder
scheidde Pannekoek in mei dit
jaar. Hij ontving de Erasmus-
speld voor zijn staat van dienst
met name voor de manier waar
op hij de naam van Rotterdam
en zijn bewoners heeft uitge
dragen. ANP
foto Henk de Weerd/GPD
de route. De problemen waren
er nog steeds een beetje tot de
rot jochies in Hoogkarspel en
Enkhuizen begonnen. Dat trok
massaal de aandacht van de me
dia. Ondertussen deden ze er
hier een schepje bovenop."
Bij vakbond FNV is niet veel be
kend over de situatie op en rond
het spoor in Hoorn. Woordvoer
der Roel Berghuis: „We weten
wel dat er op het traject dingen
gebeuren die niet kunnen. Bo
vendien vraag ik mij af of de
problemen tussen Hoorn en
Enkhuizen echt zijn opgelost.
Jongeren zijn op vakantie. Als
ik de verhalen van de conduc
teurs nu hoor, dan vraag ik
mij af of het convenant dat in
september van kracht wordt,
waarin afspraken staan over de
aanpak van de problemen, toe
reikend is. Dit vraagt om een
veel hardere aanpak." GPD
tv-registraties van optredens
van cabaretgrootheden als
Freek de Jonge, Theo Maassen
en Brigitte Kaandorp. Hij
maakte zelf documentaires over
schrijvers, musici en ook scha
kers. Pannekoek vervaardigde
tevens een reeks operaportret
ten voor Teleac en was regisseur
van bekende programma's als
Een Groot Uur U en Rur.
De regisseur was tot vrij recent
actief voor het Rotterdams Dag
blad en TV Rijnmond. Zo maak
te hij portretten van prominente
Rotterdammers onder de titel
Roets.
De televisie van de laatste jaren
kon hem weinig meer bekoren,
bleek uit een interview ter gele
genheid van zijn zestigste ver
jaardag met het Rotterdams
Dagblad: „Zoveel onzin. De te
levisie is tegenwoordig een
doorgeefluik voor pratende,
gladde koppen, maar zou er ook
moeten zijn voor mensen die iets
kunnen. Muzikanten, schrij
vers, dichters, ze raken verbor
gen."
Pannekoek was zelf in 1967 met
tv in aanraking gekomen. Hij
was net begonnen als zanger
van luisterliedjes, toen de Tros
hem een regiecursus aanbood.
Hij deed verder niet gewichtig
over zijn vak: „Regie is geen
REGERING - Indonesië heeft
een nieuwe regering. Het nieu
we kabinet wordt geleid door
Ali Sastroamidj ojo van de PNI
(Partai Nasional Indonesia).
De kabinetscrisis heeft 58 da
gen geduurd. Het bewerkstel
ligen van een nationale vrede,
zoals kabinetsformateur
Wongsonegro zich ten doel had
gesteld, is niet gelukt.
OP HOL - Een paard is gister
middag door het raam van
bakkerij Remijnse in Katten-
dijke gesprongen. Het dier
schrok van een auto en sloeg
op hol. Gelukkig liep het onge
val met een kapotte ruit, een
geschrokken voerman en een
Jop Pannekoek bedacht en re
gisseerde circa tweeduizend lv-
programma's, waaronder Kool
en Bie, maar maakte ook zeil
documentaires over schrijvers
musici en schakers, foto GPC
paard met wat ontvellingen,
goed af.
GASBALLON - De grootste
lichtgasballon ter wereid, de
Mungg, kiest volgende week
het luchtruim in Naaldwijk.
De Zwitserse ballon kan een
hoogte bereiken van 11.000
meter en kan met een snelheid
van 25 kilometer per uur twin
tig uur in de lucht blijven.
BRAND -In een schuur in Sint
Annaland brak woensdag
morgen brand uit. Vermoede
lijke oorzaak waren kinderen
die met lucifers speelden. Om
wonenden blusten het vuur
met emmers water.
PZC
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D, Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel, (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Oostsouburgseweg 10
4382 NH Vlissingen
Tel. 06-54267110
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114) 372776
Fax. (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30-17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 2.00)
per maand: 20,50
per kwartaal: 55,10
per jaar: €209,90
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk.
maandag t/m vrijdag:€ 1,10
zaterdag: 1,65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig
de Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de
Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0113) 315555
Fax(0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel. (0113) 315540
Fax(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintjes)
Tel. (0113) 315550
Fax:(0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel: (0113) 315520
Fax:(0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114) 372770
Fax:(0114)372771
lnternet:www.pzc.nl/adverteren
Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern De doort
<te gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor or®
ijadministratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pre
de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecleei"
op deze informatie geen prijs stelt dan kunl u dit schriftelijk melden bij: PZC. afdeling
.Postbus 3229, 4800 MB E
Behoort tot UJGQGfTGr
