9
Hel op dijk Nieuw-Neuzenpolder
Bescherming voor sluizen
Koerden krijgen
eigen programma
op radio Cool FM
Ik wil meer voordeel
Culinaire boulevard op
havendagen Zierikzee
T -Mobile-
Sleutelfiguur
Get more.
I lollen volgens boswachter oorzaak van verzakking tegels
V'Sxr^iMM
"1:.:
zeeuwse almanak
waarin opgenomen
de Zierikzeesche Nieuwsbode
1S44 - 1998
SCHOUWEN-DUIVELAND
dinsdag 29 juli 2003
Gevaarlijk
Auto
Klacht
vanaf de dijk
m g '3bES0
g
Veere kijkt
kritisch naar
terrassen
Dus bel ik dag en nacht voor hetzelfde lage tarief
_l
Kritiek op fietspaden Westhoek
.inrAli Pankow
J BGH-HAAMSÏEDE - Het is
(ebt gesteld met sommige
spaden in de Westhoek,
ioral de route van de vuurto-
jn naar de verkeerslichten in
ijigh-Haamstede en de fiets
ten door de boswachterij le-
ioren zeer gevaarlijke situaties
p door verschoven of zelfs ge-
«l ontbrekende tegels
;;aatsbosbeheer schrijft dit eu-
,l toe aan de enorme hoeveel-
tid mollen in dit gebied die de
ietspaden ondergraven en
raardoor talloze tegels verzak-
01.
i»oner N. van den Berg uit
iieuw-Haamstede klampte
t'D-raadslid D. Meulblok aan
zijn beklag te doen over de
jechte toestand van deze fiets
paden. „In het huidige duale
jelselmoet je een raadslid van
(partij met een klacht kunnen
ianspreken", vindt Van den
Meulblok reageerde met
Ie uitnodiging het afgelopen
.eekend samen een fietstocht
de bekritiseerde route te
«aken.
Jk ben tot de conclusie geko-
«en dat het plaatselijk onder-
te wensen overlaat en tot
gevaarlijke situaties kan lei-
ien",luidt Meulbloks reactie na
Hij vindt dat daar snel
verbetering in moeten komen.
.Indien je als Schouwen-Dui-
liand de tweede recreatiege-
neente van Nederland wilt zijn
moet je er voor zorgen dat
Je benodigde infrastructuur
iiervoor aanwezig is", zegt de
WD'er.
Volgens hem liggen de geasfal-
;eerde fietspaden er verant
woord bij, maar is dat anders
gesteld met de paden die met be-
iontegels zijn aangelegd. Op
drie plaatsen aan de Klooster-
weg registreerde Meulblok ge
vaarlijke situaties. „Ik heb er
kort geleden ook al een vrouw
met fiets en al over de kop zien
vult Van den Berg hem
aan. Van den Berg is, anders dan
Meulblok die voor deze tocht de
oude racefiets uit 1969 van zijn
echtgenote tevoorschijn had ge
haald, een fervent fietser. Hij
snapt niet dat deze gemeente
niet beter voor de fietspaden
zorgt.
Hij noemt onder meer Goeree-
Overflakkee als voorbeeld waar
de fietspaden er wel prima ver
zorgd bijliggen.
„Het lijkt wel of ze op Schou-
wen-Duiveland alleen maar au
to's willen hebben." Die mening
deelt raadslid Meulblok overi
gens niet met hem en hij verwijst
naar de aanleg van fietspaden
langs de Delingsdijk, het bui
tendijks fietspad langs de Oos-
terschelde en de route tussen
Renesse en camping Duinhoeve.
Overigens ligt het onderhoud
van de fietspaden door de Do
meinen niet op het bordje van de
gemeente, maar van Staatsbos
beheer.
„Ze hebben groot gelijk met hun
klacht", erkent boswachter
D. Fluijt ruiterlijk. Volgens hem
betreft het hier een onbegonnen
strijd tegen de mollen. „Elke
week gaan we de fietspaden
langs met een aannemer en her
stellen alle aangerichte schade,
maar er is gewoonweg niet te
genop te boksen", zegt Fluijt.
Hij ziet een oplossing in het vol
ledig vervangen van de tegels
door een schelpenlaag, maar
volgens de boswachter zou dat
een vermogen kosten.
Raadslid Meulblok bepleit sa
menwerking tussen de gemeen
te en Staatsbosbeheer ten be
hoeve van de fietspaden.
Volgens hem zou het een idee
zijn in navolging van de blauwe
vlag voor hoogwaardig strand
en zwemwater voor goed onder
houden fietspaden gele vlaggen
uit te reiken.
„Geel, natuurlijk gerelateerd
aan de gele trui", zegt Meulblok
aan het eind van zijn 'Tour de
Westhoek'.
N. van den Berg (links) en VVD-raadslid Meulblok tijdens hun inspectietocht van de fietspaden.
foto Marijke Folkertsma
door Piet Kleemans
ZIERIKZEE - Zierikzee maakt
zich op voor de zestiende editie
van de Zierikzeese havendagen
op vrijdag 22 en zaterdag 23 au
gustus. Nieuw op het program
ma is de Culinaire Boulevard op
de loswal aan de Engelse kade.
Verder veel muziek, mosselen en
marktkramen en het wakend
oog van Neptunus.
Vrijdag 22 augustus wordt in de
feesttent aan het Luitje de af
trap gegeven voor de Havenda
gen met een concert door
Shanty-koor Neptunus uit Oos-
terland. Het gezang barst rond
19.30 uur los. Hongerigen kun-
nen zich vanaf 21.00 uur laven
aan de spijzen die geserveerd
worden op de tot Culinaire Bou
levard omgetoverde loswal aan
de Engelse kade. Gerechten uit
heel Europa kunnen daar ge
proefd worden. Zaterdag 23 au
gustus wordt het feest voortge
zet. De mosselprinses - van wie
de identiteit nog even geheim
blijft - tekent omstreeks 13.15
uur samen met een Zierikzeese
hoogwaardigheidsbekleder
voor de opening van de Haven
dagen. Aansluitend volgt een
rijtour van de mosselprinses
door Zierikzee. Ondertussen
kunnen belangstellenden zich
inschepen voor een tochtje over
de Oosterschelde aan boord van
onder meer mosselkotters. On
derweg wordt zeegod Neptunus
opgehaald. De achterblijvers
kunnen in afwachting van de te
rugkeer van de varensgasten
langs de talloze kraampjes aan
de Nieuwe Haven slenteren. Er
worden verschillende oude am
bachten gedemonstreerd, er
wordt ter plekke paling gerookt
en voor de kinderen is er een
springkussen.
Neptunus zelf geeft bij aan
komst aan de kade in Zierikzee
omstreeks 16.00 uur het start
sein voor de mosselverkoop.
Dweilorkesten Old Dixy Street-
paraders en Liever ier as tuus
zorgen tussen 13.00 en 18.00 uur
voor de muziek aan de Nieuwe
Haven, 's Avonds is er live mu
ziek op diverse.podia aan de ha
ven. Om 22.30 uur gaat vanaf
café De Biet een lampionop
tocht naar de West-Havendijk
van start. De havendagen wor
den omstreeks 23.00 uur afge
sloten met een groots vuurwerk.
doorWout Bareman
Hier moeten ze dus gelegen
hebben, op die vijftiende
mei 1940, de gewonde beman
ningsleden van de Britse torpe-
dobootjager HMS Valentine.
Getroffen door bommen, afge
worpen door af en aan vliegende
Stuka's. Doden en gewonden
werden door toegesnelde Fran
se militairen op de dijk van de
Nieuw-Neuzenpolder neerge
legd; een aantal doden werd er
zelfs begraven. Een hel moet het
zijn geweest.
Op de plaats waar de Valentine
zonk, werden enkele jaren gele-
(lendoornabestaanden kransen
uitgeworpen. Een trompettist
speelde de Last Post vanaf de
brug van een sleepboot. Toen
kwam bij laag water nog juist
een stukje van de boeg boven
water, nu lijkt het wrak volledig
door de slikken verzwolgen. Op
een mooie maandagmorgen is
ket er doodstil, op het krijsen
vaneen enkele meeuw na. Ach
ter de dijk is het anders, daar
ggjS|
WSm.
Af'""'"
'ft®.-. AL
':a V''
mm
Franse militairen legden in mei 1940 de doden en gewonde bemanningsleden van de getroffen Britse torpedoboot jager HMS Valentine op
de dijk van de Nieuw-Neuzenpolder. foto Peter Nicolai
«ÉL
raast het verkeer de Wester-
scheldetunnel in en uit. Daar
bepalen chemiegigant Dow Be
nelux en energieverwekker El-
sta de horizon. Het is aandoen-
njk om te zien hoe die laatste
boerderij is teruggedrongen tot
het meest noordoostelijke
puntje van de polder. Ja, de fa
milie Riemens boert er nog,
maar waar ze ooit ruim 25 hec
tare vruchtbare grond ter be
schikking hadden, is de omvang
nu teruggebracht tot niet meer
uan een paar honderd meter.
Een akkert j e van niksmet dank
aan de bouwers van de Wester-
scheldetunnel, die in de achter
tuin van de boerenfamilie (de
boerderij dateert van 1902) een
immens bouwterrein van ruim
dertig hectare aanlegden. Met
een geluidswalletje, dat wel, om
ue familie geen slapeloze nach
ten te bezorgen...
's Zomers fietste je als kind met
wat vriendjes over de bruggen
en sluizen naar de ongerepte
polder, onwetend van de ellende
die zich in de oorlog en tijdens
de februariramp in de Nieuw-
Neuzenpolder had afgespeeld.
Maritiem specialist Cor Heij-
koop legde de gebeurtenissen
rond de Valentine vast in een
boekwerk, vol getuigenverkla
ringen. Het verhaal van loods
Piet Elias bijvoorbeeld, die de
torpedobootjager naar Terneu-
zen zou brengen om daar Franse
troepen in te schepen met be
stemming Borsele. Het verhaal
werd opgetekend door een Bel
gische journalist. Een citaat:
„Loods Elias zag vier bommen
op zich toe komen. In een reflex
dook hij even weg achter de
borstwering, richtte zich weer
op en zag de eerste bom aan bak
boord in het water slaan. De
tweede viel aan stuurboord, de
derde trof de Valentine vol mid
scheeps. Door het enorme gat,
dat door de bom in het hoofddek
was geslagen, keek loods Elias
op de hel. Vlammen en stoom
spoten omhoog door het ver
wrongen staal, over de com
mandobrug en de geschutsto
rens. En toen de rook was opge
trokken, kon de loods doden
zien en afgerukte ledematen."
Elias gaf opdracht het oorlogs
schip tegen de steile Scheldeoe-
ver te varen, om de overleven-
De sluisvanger bij de sluizen van Terneuzen.
foto Peter Nicolai
doorWout Bareman
Het gebeurt enkele keren per
jaar en het kost steevast
klauwen met geld. Schadeva-
ringen aan de sluizen van Ter-
neuzen komen met de regelmaat
van de klok voor.
Zeeschepen krijgen bij het in- of
uitvaren een machinestoring
(black out) en worden plots log
ge, onbestuurbare kolossen.
Soms gaat het ook om simpele,
menselijke fouten, van een on
oplettende stuurman of machi
nist.
Dan worden meerpalen geramd,
wordt het hout van het rem-
mingwerk versplinterd, wordt
een sluisdeur uit het lood geva
ren of - in het ergste geval - een
brug gekraakt.
De procedure die daarna volgt,
is altijd hetzelfde: het bewuste
schip wordt aan de ketting ge
legd of krijgt toestemming door
te varen naar Gent omdat het
dan toch altijd weer via de slui
zen terug moet en dus in de val
zit, de schade wordt vastge
steld, de rederij krijgt opdracht
de zaak met de verzekering op te
nemen en een borg te storten en
niet lang daarna wordt de scha
de hersteld. Dat is vaak een kar
wei van lange adem, zeker als
één van de bruggen is geramd en
buiten bedrijf moet worden ge
steld. Nadat dat bij de Terneu-
zense Middensluis (de oude,
opgeknapte Zeesluis) verschil-
door Ron Magnée
MIDDELBURG - Koerden op
Walcheren kunnen vanaf zater
dag nieuws in hun eigen taal op
de radio volgen. Als tweede zen
der in Nederland start Cool FM
in Middelburg een radiopro
gramma speciaal voor Koerden.
Vijf vrijwilligers maken vanaf
zaterdag wekelijks een uur lang
radio in het Koerdisch. Een op
merkelijk initiatief, want voor
alsnog kent alleen een
radiostation in Rotterdam een
Koerdisch programma.
De Koerden kennen een aantal
talen. Tijdens de uitzending
worden de twee meest voorko
mende dialecten gesproken: het
Turks-Koerdisch en het Iraaks-
Koerdisch. „En onze presenta
trice spreekt allebei de dialec
ten", legt mevrouw I. Barzendji
uit, één van de medewerkers aan
het programma. „Interviews
worden overigens in het Neder
lands opgenomen en vervolgens
in het programma in het Koer
disch vertaald. Er is dus ook een
Nederlands element", aldus
I. Barzendji, een van de pro-
gramamedewerkers.
Ondanks veel muziek uit het ge
bied, zal het gesproken woord
overheersen, voorspeltBarzjen-
di. „Het informatieve gehalte
van het programma wordt heel
hoog. Zo zal het uur gevuld wor
den met het laatste nieuws uit
Koerdistan, interviews en de ge
schiedenis van het gebied."
Daarnaast staat welke week een
schrijver centraal van wie stuk
ken worden voorgedragen.
Daarnaast kent het programma
ook een hoog servicegehalte: in
hun eigen taal krijgen Koerden
uitgelegd hoe het zit met het Ne-
derlandse pensioenstelsel, waar
ze hun kind kunnen aanmelden
voor een peuterspeelzaal of hoe
het systeem van consultatiebu
reaus werkt. In eerste instantie
zullen de programma's vooraf
worden opgenomen en gemon
teerd. „Maar na een aantal we
ken is het de boelding om live te
presenteren. Luisteraars kun
nen dan bellen en direct reage
ren op de uitzending", aldus
Barzendji. Overigens zal de uit
zending hoogstwaarschijnlijk
een kleine luisterschare trek
ken. Op Walcheren wonen niet
meer dan zón vijf- a zevenhon
derd mensen van Koerdische af
komst, schat Barzendji. „Maar
dit is een van de weinige midde
len om ze allemaal te bereiken.
Niet iedereen is bijvoorbeeld lid
van de Koerdische culturele
vereniging in Vlissingen. Daar
om is het belangrijk om alle la
gen van de gemeenschap aan te
spreken."
Cool FM is in de ether te vinden op 105.3
en 107.7 FM. Het programma is elke week
op zaterdagavond van 20.00 tot 21.00 uur
te beluisteren.
DOMBURG - De gemeente Vee-
re besteedt deze zomer extra
aandacht aan de wildgroei van
terrassen en uitstallingen.
Tot nu toe hebben tussen de vijf
entwintig en dertig onderne
mers een waarschuwende brief
gekregen. Het overgrote deel,
naar schattig negentig procent,
heeft vervolgens maatregelen
genomen om de spullen van de
openbare weg te halen. De
meeste waarschuwingen be
troffen uitstallingen. Door de
jaren heen kwamen bij de ge
meente Veere klachten binnen
van de ouderenorganisaties, ge
handicapten, eigen inwoners
maar ook van toeristen over ter
rassen en uitstallingen die de
stoepen blokkeren.De afgelo
pen twee weken zijn controleurs
van de gemeente op pad ge
weest, gewapend met een meet
lint en een fotocamera om ter
rassen op te meten en te fotogra
feren. Ondernemers die over de
schreef gingen, kregen een brief
met het verzoek te voldoen aan
de regeltjes in de precariover-
gunning en de Algemene Plaat
selijke Vergunning. Over twee
weken krijgt de eerste inventa
risatieronde een vervolg.
Advertentie
den de kans te geven zich te
redden. Tot op het laatst vreesde
hij dat de munitiekamer de
lucht in zou vliegen, waardoor
een bres in de dijk zou worden
geslagen en de polders onder
zouden lopen. Dat gebeurde
niet in 1945, wel tijdens de wa
tersnoodramp, acht jaar later.
Dan loopt de polder onder en
verdrinkt een baby, die door de
ouders in de woonkamer bij de
kachel in haar wiegje was ge
legd omdat ze ziek was. Sluis-
personeel van Rijkswaterstaat
en mensen van de Verenigde
Bootlieden redden de overige
polderbewoners en wat vee.
De Nieuw-Neuzenpolder ont
stond nadat koning Willem I in
mei 1816 opdracht gaf het
schorrengebied ten westen van
Terneuzen in te dijken. De ge
meente verkocht de schorren
destijds voor ruim 72.000 gul
den aan de indijkers van de
Compagnie Blémont uit Zelza-
te. Arbeiders legden met behulp
van kruiwagens en schoppen de
dijk aan.
Nu biedt de Deltadijk bescher
ming. En voor de zekerheid is
rond de tunnelinrit nog een kan-
teldijk gelegd. Het bouwterrein
is ontmanteld en geëgaliseerd.
Niet door mannen met kruiwa
gens en schoppen, maar door
bulldozers en andere zware ma
chines. Eén ding vast: over een
jaar of wat keren ze terug. Om er
de nieuwe zeesluis aan te leg
gen. En dan moet ook de laatste
boerenfamilie, in het uiterste
noordoostelijke puntje, weg.
flü
T-Mobile abonnement. Bij T-Mobile bel je 24 uur per dag,
7 dagen per week voor één voordelig tarief. Bij T-Mobile
krijg je trouwens altijd meer. Want bij T-Mobile betaal je
bijvoorbeeld slechts 15,- voor 75 belminuten per maand.
Bij een tweejarig abonnement, krijg je er bovendien een
gratis Nokia 3410 bij. En wij berekenen geen kosten voor het
behouden van je eigen nummer. Ga voor meer informatie
naar de T-Mobile dealer of kijk op www.t-mobile.nl.
De prijs van de telefoon is een adviesprijs (actie loopt zolang de voorraad strekt).
t for telecom The Phone House Dixons Tell Me BelCompany Media Markt BCC
Nokia
3410
v.a. 0,
lende malen was gebeurd, nam
Rijkswaterstaat geen halve
maatregelen. De sluis werd, na
de zoveelste schadevaring, bui
ten bedrijf gesteld, de twee klei
ne klapbruggen werden her
steld én vóór de brug en de daar
onder liggende sluisdeuren
werd een stalen 'vangnet' aan
gebracht, een enorme paal
dwars over de sluis. Eerder, in
'96, was een dergelijk gevaarte
al geïnstalleerd aan de noord
kant van de sluis en dat beviel
goed. Sindsdien zijn ernstige
schadevaringen uitgebleven.
Kosten van de 'operatie paal':
bijna anderhalf miljoen euro.
Een habbekrats vergeleken bij
een kapotte brug of een ge
kneusde sluisdeur.
De sleutel van de brievenbus
van dat noord-Zeeuwse kan
toor heeft een ereplekje. Op
een speciaal geverfd plankje
hangt hij op het prikbord.
Maar in tegenstelling tot zijn
ereplaats wordt hij niet altijd
even zorgvuldig behandeld.
Tot ergernis van de andere
collega's blijft hij bij een ver
geetachtige gebruiker gere
geld aan de sleutelbos zitten.
Deze vermissingen zijn zo
doende altijd snel opgelost,
zodat de sleutel weer veilig
terug op zijn ere-haakje ge
hangen kan worden. Maar
deze week lijkt hij definitief
verdwenen. Tot verbazing
van iedereen prijkt op het
ere-spijkertje plotsklaps
zelfs een onbekende, vervan
gende sleutel. Een mysterie is
daar om opgelost te worden.
Eén van de nijvere krachten
van dat kantoor toonde zich
gaarne bereid haar tanden in
deze kwestie te zetten. Na een
ronde langs de bureaus bleef
haar beschuldigende vinger
bij één van de collega's rus
ten.
Zijn jongste zoon zou bij zijn
bezoek de brievenbussleutel
per ongeluk verwisseld heb
ben met de huissleutel, die nu
op het spijkertje hing, zo
luidde de verklaring. Het
raadsel niet helemaal ge
kraakt, bleek de amateur
Sherlock Holmes wél dicht
bij de uitkomst. De vervan
ger bleek inderdaad een huis
sleutel. Haar huissleutel.
