Bruidsparen maken hier foto's
1
He hufter, ik
die paèren epakt
Feest van herkenning
ONDERWEG
Nieuwe Raadkaart
dinsdag 29 juli 2003
Kamers
Kruiden
Sukkelaodemèlk
,;c
Deze zomer worden weer
veel Zeeuwse tuinen
opengesteld voor publiek.
In Buitengebied komt een
aantal daarvan aan bod in
een korte serie. Vandaag
de tuin van Juust Wa'k
Wou in Schoondijke.
Op de toegangspoort staat
'Juust Wa'k Wou', dialect
voor 'precies wat ik wilde'. Deze
spreuk is tuinliefhebber Cees
Jacobse (62) uit Schoondijke op
het lijf geschreven. De aankoop
van de grootouderlijke boerde
rij aan de Tragel Oost was al van
jongs af zijn vurigste wens. In
1971 was het eindelijkzo ver.
Sinds dat jaar besteedt Kees al
zijn vrije tijd aan de ruim 5200
vierkante meter grote tuin rond
het woongedeelte van de boer
derij
„In het begin zag alles er heel
anders uit. Ook was de tuin bij
na de helft kleiner. Voor aan de
weg lag nog een drinkput voor
het vee. Die lag te ver van huis
om siervijver te worden. Ik wil
de die dus dicht hebben. Een bij
liggend slootje hebben we toen
gepromoveerd tot natuurlijke
vijver. De zomer erna lag de tuin
er al heel aardig bij met allerlei
eenjarigen als afrikaantjes, pe
tunias en lobelias. Later is de
collectie danig uitgebreid met
ruim tachtig soorten daglelies
en rozen en vaste planten als
hostas. Vandaag de dag praten
we over zo'n 2500 verschillende
soorten", vertelt Kees over zijn
liefhebberstuin die naar eigen
zeggen naar verslaving neigt.
De tuin is opgedeeld in zoge
naamde tuinkamers met ver
schillende thema's. Behalve veel
werk biedt de tuin Kees ook vol
op inspiratie. Zelfgemaakte
aquarellen in het atelier in de
garage naast het woonhuis zijn
hiervan de stille getuigen. „Ook
die liefhebberij is me zeer lief
geworden. Trouwens, niet al
leen voor mezelf is de tuin een
grote bron van inspiratie. In het
seizoen heb ik bijna dagelijks
fotografen over de vloer. Ook
bruidsparen laten hier regelma
tig hun bruidsreportage ma
ken."
Het oudste gedeelte van de tuin
heeft een natuurlijke vijver en
een rotswaterpartij die aardige
stillevens oplevert. Langs de
rotswaterpartij loopt een veel
kleurige border. De witte tuin is
geïnspireerd op de groentetui
nen van Vilandry in Frankrijk.
In plaats van groenten staan er
witte rozen en honderden soor
ten vaste planten in de meeste
uiteenlopende witte tinten. Dat
Kees dit concept tot in het uiter
ste heeft doorgevoerd, blijkt on
der meer uit de witte torteldui
ven en zijdehoenders in de
volière annex kippenren.
In de kruidentuin is niet geko
zen voor het klassieke ontwerp
met buxushagen. „Ik wilde eens
wat anders en besloot tot een
vakkenverdeling met allerlei
kruiden met in het midden een
smalle verhoogde vijver. Er
staan allerlei kruiden; van me
dicinale en keukenkruiden tot
een fraaie collectie huislook."
De bostuin is meer een bospad
waar onder meer het f luitekruid
en de judaspenning volop hun
gang mogen gaan. De ruim 88
meter lange gemixte Engelse
border, met een kleurverloop
van fel oranje naar zachtere tin
ten als lila en roze, is daarente
gen een streling voor het oog. De
border begint in de witte tuin en
eindigt tegenover de groente
tuin, waar de nadruk wordt ge
legd op de sierwaarde in plaats
van op de productiviteit van de
groenten.
Evenals de buxustuin (met
speelhoek) is de rozentuin een
stil hoekje waarin de perken
zijn omzoomd met buxussen. De
bestrating met kasseien en een
verhoogde vijver maken het
plaatjeaf. Op de plek waar vroe
ger de composthoop lag, is een
varentuintje te vinden. „Net als
het grastuintje achter de stek
jesserre is het niet groot, maar
het heeft als voordeel dat je het
in het voorbij wandelen prima
van over de heg kan bekijken."
De nieuwste aanwinst is een zo
genaamd Frans hoekje met hor
tensia's, druiven, een plataan en
een waterpartijtje. „Een stukje
vakwerk waar ik uitermate
trots op ben. Dat ben ik trou
wens honderd keer meer op de
daglelie (Hemerocallis Spits
Beppie) die door een van onze
vaste leveranciers is vernoemd
naar mijn echtgenote Beppie.
Voor ons is dit nog altijd dé plant
van het jaar."
René van Stee
Juust Wa'k Wou aan de Tragel
Oost in Schoondijke is iedere
vrijdag open, van 16.00 uur tot
zonsondergang. De laatste open
tuindagen zijn in de weekein
den van 2 en 3 augustus en van
20 en 21 september (gratis te be
zoeken van 10.00 tot 17.00 uur).
Cees Jacobse in zijn tuin; 5200 vierkante meter met zo'n 2500 verschillende planten.
BCMBoJI
foto Peter Nicolai
Het Zeeuws Biologisch Museum houdt
morgen in samenwerking met Staats
bosbeheer een avondwandeling met het
thepia vleermuizen in het natuurgebied
Westhove. De wandeling met een boswach
ter begint om 22.30 uur bij het museum aan
de Duinvlietweg in Oostkapelle en duurt
ongeveer anderhalf uur. De kosten voor
deelname bedragen €1,70 per persoon.
Aanmelden bij het Zeeuws Biologisch Mu
seum: tel. 0118-582620.
De stichting Zeeuwse Schaapskudde en de
Vereniging tot bevordering van de
bijenteelt voor Noord- en Zuid-Beveland
houden komende zaterdag tussen 10.30 en
16.30 uur De dag van de imkerij in het infor
matiecentrum van de Schaapskudde in
Heinkenszand. Er zijn oude en nieuwe bij
enkasten en -korven te zien, er staat een gla
zen opengewerkte bijenkast, er wordt ho
ning geslingerd en tal van producten zijn te
koop.
Natuurbeschermingsvereniging 't Duum-
pje houdt maandag 4 augustus een fiets
tocht van ongeveer twintig kilometer door
de omgeving van Groede. Het vertrek is om
19.00 uur bij de kerk in Groede.
De wandeltocht Pyramide is een polder
wandeling, georganiseerd door Natuurbe
schermingsvereniging 't Duumpje. De tocht
van ongeveer vijf kilometer voert maandag
4 augustus langs dijken en kreken, met aan
dacht voor wilde planten, vogels en de ver
rassende geschiedenis van de Pyramide.
Vertrek om 19.00 uur bij Limousinehof
Claeys aan de Uitweg in Biervliet.
Mee 'n raèzendsnelle vaèrt
sloeg ik mien netje uut. Ik
aèlde op in zag vriewel miteên
da'k deze keer succes ao. Deü 't
aauwe gerdientje zag ik 't ge-
kronkel van de groate salaman
der waèrop ik die dag a meer
dan eêns vergeefs eslogen ao.
Joan, doch ik bie m'n eige, da's
'n moöie an winst vö joe aquari
um.
Ik zat op 't plankje da deü de
paèreknechten gebruukt wier
om waèter vö de paèren uut de
viever te pitten, 't Was mien
groatste liefhebberie om naè be-
nee in 't èldere waèter te kieken
naè de schotevissen in de waè-
tertorren.
De viever waèrin aol da moois te
zien was, lag op 't aèrf van de
groate boerderie Jaames Pense.
Zö noemden ze die bie oöns op 't
durp. Wilder ao a 'n bitje Frans
eleerd, wilder wiste wè beter. Je
mos zégge Jamais Pensé. Da be
tekent Nooit gedacht, ma da
mos je nie an je vriendjes vertél-
le, want dan zeië ze: „In wiesen
stroönt jie etrapt?"
„Vrimde kérel die Joop", zeië de
ménsen soms tegen mien moe
der. „Die leit den eêlen dag op
z 'n buuk op dat steigert j e van de
viever. Eit dan heêmaè gin kam-
meraodjes?"
Ma mien moeder ao heêmaè gin
probleme mee die obby's van der
zeune. Die was zélf gin aèr beter.
De salamander zat intussen
goed op eslote in de wekpot. 'k
Was net doende om 'm uutge-
breid te bekieke, toen ik uut de
richting van 't café 'n verschrik
kelijk kabaol oorde. Ik keek op
in zag op 'n afstand van 'n paèr
oöndert meter 'n tuug paèren
mee 'n sliengerende waègen d'r
achteran, over de wègte op mien
ofkomme. Mien eerste impuls
was om zövèrre mogelijk in 't
onderskantje weg te krupe, ma
toe doch ik da'k die paèren mis
schien tege zou kunne aauwe. Ik
gieng midden op de wègte staè
mee mien aèrremen wied-uut
gespreid. Zö aard as 'k kon
schreêuwde ik: „Ho paèren, ho
paèren, bluuf noe staè."
Op dat oagenblik gloafde ik
meer an mien eige doad dan an
succes. Toch kreeg ik d'n indruk
da ze vaèrt minderden. In jao,
toe ze bie m'n waère kon ik de
los-angende leisel pakke in me
nog 'n èndje mee laète sliere.
M'n klompen kwaème oönder
de waègen terechte in in mien
sokken wiere groate gaèten es-
lete deü 't slieren over de straète.
Ma 'k ao succes in op dat oagen
blik groeide in mien oad 'n ge
weldig gevoel van groazigeit. Ik
bin moedig, doch ik bie mien ei
ge. Ik paèren tegen g'aauwe,
die op ol esloge waère. Dat za wè
in de kraante komme. Ma julder
wete wè oe of dat gaèt. Oagmoed
komt vor den val.
Zö stieng ik daè midden op de
wègte mee tweê van die groate
Belgische knollen an 'n touwtje,
te wachte op de diengen die
komme moste. Noe, da liet nie
lang op z'n eige wachte. Ineêns
wiere de lienen mee 'n snok uut
mien aanden etrokke. Neffen
mien stieng 'n kérel van zeker
tweê meter lang, die 'k nog noait
ezien ao.
„He hufter, ik die paèren
epakt", riep ik, eêmaè over mien
toeren. „Sodemieter op, rotjo-
an", schreêuwde de lange. „An
ders ram ik je die viever in."
Ma ik bleef an de uutènden van
die leisels trekke tot 'n begon te
schoppe.
Over de wègte kwam zuchtend
in kèrremend de eigenaèr van de
paèren anloape. Aol 't bier uut 't
café was 'n an 't uutzweêten. 't
Waèter droop oönder z'n platte
zwarte petje vandaène. 'tWas
doönderdag, dus was 'n mis
schien naè de mart ewist in Zur-
rekzeê.
„Ik ze nog net kunne pakke
baès", zei de lange mee 'n valse
smoel.
,1e liegt dat 'n bostschreêuw
de ik.,Ik ze epakt, kiek ma naè
mien klompen die lègge nog
oönder de waègen.
„Van wie is dat der eêne?". vroeg
de boer an die lange. „O 'k zie 't a
an z'n gezicht, ie lieken spre
kend op z'n moeder. Bin jie zo'n
brutaole snot-aop? Mö jie mis
schien van mien 'n rotschop
Ik vluchtte 'n meter of tiene uut
de buurte van die wit geschuur
de puntklompen.
„Ma ik ze epakt", schreêuwde
ik, aolsma wan-opiger. „Die
lange eit ze poaten nie uutesto-
ke."
Van 'n afstand zag ik oe 'n blien-
kende rieksdaèlder van eige
naèr wisselde. 'k Berekende da
da vö mien zakgeld vö 'n eêl jaèr
m
betekende, 'k Stieng nog oaltied
midden op de wègte naè die
tweê te schreêuwen.
„Kloasak, kloasak"gilde ik, ma
'k begon toch ma in de richting
van mien uus te loapen. 'k Voel
de da de traènen over mien kaè-
ken liepe. 'k Fantaseerde 'n af-
schuwelik veraèl over 'n kleine
moedige boere-joan, die eêmaè
alleêne 'n tuug paèren tegen
g'aauwen ao in daèbie 'n ver-
schrikkelik einde evoönde'n ao.
Ma z'n moedige daèd ao voor-
komme da der nog vee érnstiger
ongelokken ebeurd waère. Toe
'k zövaère in mien fantasie
ekomme was, stroamde 't waè
ter as 'n waètervalletje uut mien
oagen.
„Ma Joopje, oe è'k noe mee
joe?", vroeg mien moeder toen ik
in de woonkeuken van oöns uus
binnenkwam.
Snikkend vertélde ik 't eêle ver
aèl. M'n moeder viel me nie eên
keer in de rede. Toe 'k uutver-
taèld was, zette ze 'n kopje suk
kelaodemèlk vö mien op, taèfel.
„Kiek mien vintje", zei ze toe.
„Jij eit vandaège kennis emaèkt
mee 'n naère eigenschap van
sommige ménsen. Da's proönke
mee aandermaans veren. In
weet jie noe waèrom 'k zö blie
bin? Ik bin zö blie dat die kérel
mit j oe veren loapt te proönke en
jie nie mee die van zien. Die vint
ei naèmelijk eêmaè gin veren om
mee te proönke!"
Joop van Zijp
De stadse allure van Middelburg maakt op de nieuwe raadkaart
plaats voor de bescheidenheid van het platteland. De vraag is
op welke plaats de prentbriefkaart uit de collectie van Hans Lin-
denbergh betrekking heeft. Nadere bijzonderheden over de afge
beelde situatie zijn welkom.
Oplossingen kunnen tot en met uiterlijk zaterdag 2 augustus wor
den gezonden aan:
Redactie PZC Buitengebied, postbus 31,4460 AA Goes; fax 0113-
315669; e-mail redactie@pzc.nl. Onder goede inzenders worden
drie waardebonnen verdeeld.
Voor velen een 'feest van her
kenning', de raadkaart van
vorige week. Zicht op de Lange
Delft in Middelburg, gezien
vanaf de marktzijde. „Op de
hoek rechts de boekhandel van
firma Den Boer, links magazijn
de Zon, de voorloper van
V D", meldt J. Verlinde uit
Vlissingen. „Gezien de kleding
zal de foto rond de eeuwwisse
ling van de vorige eeuw geno
men zijn. Aan het einde van de
straat rechts, het hoge gebouw,
is het grand hotel Verseput, ge
bouwd in 1747. Helaas is dit ho
tel uitgebrand in december
1929."
Ver linde kent de extra editie van
het geïllustreerde bulletin, ge
drukt door Altorff er te Middel
burg, waarin hierover verslag
wordt gedaan. „Aangewakkerd
door een stormachtigen wind,
heeft een brand in den Fran-
schen Bazar begonnen, achter
eenvolgens in de asch gelegd
Grand Hotel Verseput, Confise
rie Oosterhuis, Modezaak Wie
ner, Rijwielfabriek Kaan en aan
den overkant Ijzerhandel De
Jager, Beddenzaak Wiener en
grootendeels den winkel van Si
mon de Wit. Hulp van alle kan
ten heeft tenslotte het vuur in
zijn stormloop kunnen stuiten."
Tot vanuit Bergen op Zoom en
Rotterdam kwamen 'automo
bielbrandspuiten' assisteren.
Na de brand kreeg de hoofdste
delijke brandweer moderner
materieel, waaronder de auto
spuit, die nog steeds te zien is
aan de Looierssingel, aldus Ver
linde. De panden werden alle
herbouwd, maar bij het bom
bardement van de Duitsers op
Middelburg in mei 1940, ging
een groot deel van de Lange
Delft opnieuw in vlammen op,
waaronder het nieuwe hotel
Verseput. K. Meertens uit Mid
delburg wijst in dit verband ook
op het verloren gaan van het
monumentale pand, waarin de
provinciale bibliotheek geves
tigd was. „De voorgevel heeft
nog een tijd in de steigers ge
staan. Uiteindelijk is besloten
het geheel af te breken en in sec
ties op te slaan, om misschien el
ders nog eens op te bouwen. Dat
is er nooit van gekomen. Nu lig
gen her en der in de stad brok
stukken van deze gevel als mo
nument."
Veel lezers wijzen op magazijn
de Zon, links, later V D. „Veel
oude Middelburgers noemden
V D dan ook nog jaren lang de
Zon", schrijft J.H. Wigard uit
Middelburg. Op de hoek waar
het magazijn stond, was de toe
gang tot de Lange Burg, weet
C.W. Janse uit Middelburg.
Rechts-midden op de foto was
de naaischool van de nonnen ge
vestigd, vertelt C. Nieuwelink-
Sturm uit Terneuzen.
Als plaatsen werden door inzen
ders nog genoemd Goes en Vlis
singen, alsook de Korte Delft en
de Gortstaat in Middelburg. De
winnaars van de waardebonnen
zijn: J. Ans, Middelburg, J.R
van Roo, Vlissingen en J. Dees,
Waterlandkerkje.
Rinus Antonisse
