7
Veel variatie op tweede kermis van Zeeland
Volmaaktheid achter de coupure
-4?
Spijker glooiing bleek riskant
Ontpolderen volgens
ZMF onontkoombaar
MAXDATA
Vrede
Veerstand tegen ontpoldering onverminderd groot
Jongen (19)
mishandeld
in Renesse
mmm
zeeuwse almanak
waarin opgenomen
de Zierikzeesche Nieuwsbode
1844 - 1998
SCHOUWEN-DUIVELAND
maandag 28 juli 2003
irRené Hoonhorst
Te vroeg
jj 111 n
vanaf de dijk
Coupure
Reder
Man beroofd
na bedreiging
Sportclub bezig
met oprichten
van fietsafdeling
www.merzaan.nl
Knokkende
jeugd gepakt
Scepsis over ontpolderingsplan
KNEUZEN - Plannen voor
Philippine aan zee' zijn irreëel.
Dl L Studierapport natuuront-
Ijikkelingsmaatregelen ten be-
LVe van de Ontwikkelings-
Lets 2010 voor het Schelde-
3 ïiuarium is 'zonde van het
Ld', vindt wethouder A. van
faes van Terneuzen.
ju Waes zit voor de gemeente
[erneuzen in het Bestuurlijk
jverleg Westerschelde. Uit dien
joofde kende hij de plannen van
jet Rijksinstituut voor Kust en
ïee het Instituut voor Natuur
behoud in Brussel en de Univer
sitaire Instellingen Antwerpen
1 ,Maar ik zou er als bestuur-
:er nooit mee naar buiten zijn
bekomen. De plannen voor
grootschalige ontpolderingen
iveel te ambitieus en ontbe-
elk maatschappelijk draag
bak. Een enkele natuurfreak
jet misschien liever mensen in
Somen wonen en vogels in hui-
maar in Zeeuws-Vlaande-
zit geen mens er op te wach-
ttdat Philippine weer aan zee
at te liggen", betoogt Van
fees. De wethouder is zelf
todbouwer, maar zijn bedrijf
h graszaden ligt tegen de
ens bij Overslag. Naamgenoot
van Waes, voorzitter van de
terbouwsector van de ZLTO,
teeft een akkerbouwbedrijf
Hidden in de Braakmanpolders
De ontpolderingsplannen val-
hem zaterdag koud op het
jak. Hij vindt het allesbehalve
anzelfsprekend dat de boeren-
n het eerst moeten wij
ten. „Wat mij betreft moet eerst
levraag worden beantwoord of
igrariërs continu landbouw
grond moeten blijven inleveren
ïïifaveure van de ontwikkeling
anindustrie en daarvoor beno-
digde waterberging. Ontpolde-
is alleen nodig voor de ha-
renbelangen van Antwerpen,
lisje de Schelde niet uitdieptis
(rook geen extra berging in de
Braakman nodig", stelt Van
Waes.
Beakkerbouwvoorman wijst er
op dat de uitbreiding van de
Braakmanhaven en de ontwik
keling van de Mosselbanken ten
koste gaan van natuurgebied.
„De belangen van de natuur
moesten daar wijken voor die
van de industrie. En mede daar
door zouden boeren hun be-
drijfspercelen weer moeten af
staan. Dat is aan agrariërs niet
te verkopen." Van Waes, die zelf
aangeeft dat een deel van de
Braakmangronden niet tot de
beste percelen behoort, zit niet
te wachten op 'uitplaatsing of
verplaatsing' van zijn bedrijf.
Desondanks zegt hij niet direct
'nee' tegen alle ontpolderings
plannen. „Als de maatschappij
uiteindelijk toch kiest voor een
vergaande ontpolderingsvari-
ant dan moeten voor de agrari
ërs goede regelingen voor
verblijfsverplaatsing worden
getroffen. Praten moet altijd
kunnen."
De kans dat het tot praten komt,
lijkt Van Waes overigens uiter
mate klein. Het verhogen van
binnendijken tot Deltahoogte,
het verplaatsen van infrastruc
turele verbindingen en de wa
terspaarbekkens en het saneren
van vakantiepark De Braak
man zijn niet eenvoudig te reali
seren. Beheerster M. Verpalen-
Van den Bosch beaamt dat laat
ste volmondig. Ze vindt de
meest verstrekkende ontpolde
ringsplannen 'te gek voor woor
den'. „In het provinciale streek
plan wordt ons bedrijf als
concentratie voor recreatie
voorzieningen aangemerkt. We
zijn nota bene in overleg met de
provincie, Rijkswaterstaat en
de Dienst Landelijk Gebied -
mede met het oog op werkzaam
heden aan de N61 - over uitbrei
ding van ons bedrijf aan de
zuidkant van de rijksweg. Als
andere overheden met zo'n rap
port komen, denk je onwille
keurig even 'Ben je nou hele
maal van de pot
De erfpachtovereenkomst voor
het recreatiecentrum loopt tot
2018. Verpalen: „We zouden dus
kunnen denken, koop ons tegen
die tijd maar uit. Maar we zien
onze zoon hier graag als opvol
ger. Het werk is voor een cam
pinghouder een belangrijk deel
van zijn leven. Bovendien staan
we voor de belangen van heel
veel vaste plaatsenhouders van
stacaravans en tenten. Er zijn al
heel wat mensen langs geweest,
die hebben laten weten niet weg
te willen."
door Piet Kleemans
RENESSE - De spectaculaire
Discovery staat er, net als de
enerverende Kick Down. Maar
de zaterdag van start gegane
kermis in Renesse biedt ook
nostalgisch vermaak met een
spookhuis, ouderwetse carrous
el, touwtje-trekken en blikwer-
pen. Variatie is troef op de één
na grootste kermis in Zeeland.
De grootste Zeeuwse kermis
staat, weet marktmeester G. de
Massier, elk jaar in Middelburg.
Maar het dorp Renesse laat met
haar kermis steden als Vlissin-
gen en Goes achter zich. In de
populaire badplaats zijn tot en
met woensdag een kleine dertig
kermisattracties te vinden. In
allerlei maten en soorten.
Blikvanger is het nostalgische
reuzenrad, maar wie meer spek
takel wil wordt op de wenken
bediend met attracties als Octo
pus, Love Machine, Discovery
en Kick Down. De laatste is een
ronddraaiende megaschommel
met een vlucht van 23 meter,
goed voor luid gegil in de
schommel en vet gegrinnik van
de veilig beneden gebleven kij
kers. De attractie is nieuw op de
Renesser kermis.
Het was eigenlijk de bedoeling
dat een achtbaan naar Renesse
zou komen, maar de exploitant
heeft afgezegd, vertelt De Mas-
Op de kermis in Renesse staan zowel spectaculaire attracties als nostalgische kramen.
foto Marijke Folkertsma
sier. Ervoor in de plaats is het
spookhuis gekomen. Samen met
attracties als de carrousel, het
blikjes werpen en de Cakewalk
zorgen voor een nostalgisch
tintje. Evergreens als de schiet
tent, autoscooters en verschil
lende behendigheidsspelletjes
ontbreken evenmin.
Om mogelijke overlast voor om
wonenden voor te zijn, heeft de
gemeente Schouwen-Duive-
land strikte grenzen gesteld aan
het geluidsniveau. Vijfenzeven
tig decibel mag er per attractie
geproduceerd worden en geen
decibel meer.
Wethouder G. van de Velde-de
Wilde kwam, hoewel zij vakan
tie heeft, zaterdag naar Renesse
om de regels voor aanvang van
de kermis nog eens nadrukke
lijk onder de aandacht van de
kermisexploitanten te brengen.
Daarbij ging het niet alleen om
de geluidsproductie. Ook het
verblijf van de kermismensen in
Renesse werd aan de orde ge
steld. Van de Velde constateerde
dat hoewel de kermis zaterdag
begon, sommige kermisexploi
tanten al meerdere dagen daar
voor naar Renesse waren afge
reisd. Niet echt de bedoeling,
aldus de wethouder.
Klinkt erg streng, stelden de
kermisexploitanten. Kermissen
sluiten niet altijd netjes op el
kaar aan. Er zitten weieens een
of twee 'loze' dagen tussen.
„Moet ik dan met het hele spul
voor die een of twee dagen naar
Friesland, waar ik woon?", was
de vraag aan de wethouder.
Die liet zich niet verleiden tot
beloftes over de door de kermis
exploitanten gevraagde soepel
heid, maar zegde wel toe de op
merkingen mee te zullen nemen
in de evaluatie over het verloop
van de kermis. De kermis in Re
nesse staat er nog tot en met
woensdag.
-I.". I
door A. J. Snel
Ïier is alles harmonisch.
Achter de zeedijk bij Hoe-
iekenskerke ligt het beloofde
Zelfs een fanatieke atheïst
iouop deze plek aan enige twij-
onderhevig kunnen raken,
rare het niet dat de ruimte door
«ensenhanden is ingevuld.
Die maakten: de oude veerha-
>en waarin bij eb het slik wordt
blootgelegd om te worden voor
in van een duizelig makend
patroon van vogelpootjes dat bij
vloed wordt gewist; het half ge-
ionken schip waaraan zich een
proces van rot en roest
voltrekt; de steiger waar de
veerboot die geen veerboot is
onder de noemer 'Een Rondje
met een Pontje' afmeert en af
taart; het Café Cafetaria De
iger waar men op de koffie
kopjes de tekst 'uniek punt aan
Schelde' heeft laten zetten,
bewering die geen welden-
fend mens zou willen weerspre
ken. Hier is alles in orde.
"e dijkenbouwers van eind ja-
zestig hebben er goed aan
ledaan af te wijken van de ge-
hiikelijke werkwijze. Als ze
"iet hadden nagedacht, was het
oude veerhaventje van Hoede
kenskerke achter een robuuste,
foene dijk verdwenen. Ze
'achten wél na en maakten de
Ogende constructie: dijk;
Jukje iets lager gelegen weg;
'voortzetting dijk.
Zo werd een coupure gemaakt
j tonder dat doorgraving van de
®jknoodzakelijk was. Wie naar
veerhaven gaat, heeft het
pdee over de dijk te lopen of te
jolden, maar hij passeert in feite
N niet afsluitbare coupure.
ka' het wegdek wat lager ligt
®an de onderbroken dijk levert
aditgeval geen onaanvaardba-
■ensico's op. De veerhaven re-
auceert de kracht van het water
®voldoende mate.
constructie werd gekozen
ten tijde van de heerschappij
van de dijkgraaf P.J.J. Dekker
van de Brede Watering van
Zuid-Beveland. Er valt dus
niets op af te dingen want Dek
ker was iemand die niet werd te
gengesproken. Hij was een re
gent die nog niet voor regent
werd uitgemaakt of zelfs uitge
scholden. Niemand kwam op
het idee met hem van mening te
verschillen. Eenvoudig omdat
Dekker nu eenmaal wist wat
goed was. Later kwamen er re
genten die niet meer wisten wat
goed was en die er dus wel een
beetje om vroegen dat ze voor
vis werden uitgemaakt met een
reeds lang verstreken houd
baarheidsdatum.
Een groot man, P.J.J. Dekker.
Achter de dijk resideerde er nog
zo eentje: Arjaan Burgel, de
caféhouder van de drink- en
eetgelegenheid die nu De Stei
ger heet. Toen in 1972 de veer
dienst Terneuzen-Hoedekens-
kerke werd opgeheven, wilde hij
reder worden en zelf de over
kanten slechten met een bootje.
Hij is daar niet in geslaagd, Bur
gel. Maar hij had een gulle hand
van tappen; hij kookte mosselen
als geen ander en wie na de door
hem bereide geneugten niet
meer in staat was een automo
biel te besturen, kon een taxi
huren die Arj aan zelf bestuurde.
Zijn zwierige rijstijl, gecombi
neerd met het uitblijven van on-
Bij Hoedekenskerke hebben bestuurders een stukje paradijs wellicht over het hoofd gezien, zodat het werd behouden.
gevallen, bracht zelfs verstokte
ongelovigen tot het vage ver
moeden dat de wonderen de we
reld nog niet uit zijn. Het is alle
maal wat anders geworden,
daar achter de dijk van Hoede
kenskerke, maar bij wijze van
uitzondering hebben nieuwe
tijden er geen kwaad gedaan.
Wellicht omdat bestuurders dit
stukje paradijs over het hoofd
hebben gezien. Hopelijk omdat
iedereen die er komt intuïtief
weet dat wie wat bewaart ook
later nog wat heeft. Voorzichtig
aan. De schepen varen nog altijd
voorbij, maar aan boord weten
ze dat explosies hier hoogst on
gewenst zijn. De koeltorens van
Doel wijzen op industriële acti
viteit maar de bezoeker van de
De Spijkerdijk ligt als een klein waterbouwkundig monu
ment bij Scharendijke. foto Marijke Folkertsma
door A.J. Snel
Zoals margarine geen echte
boter is, zo is basaltine geen
echt basalt. Maar de benaming
basaltine suggereert iets van
hardheid. Dat was destijds de
bedoeling van 'Bouwmaterialen
voorheen M. Luijten', met vesti
gingen in Lekkerkerk, Rotter
dam en Dordrecht, een onderne
ming die zich onder meer
toelegde op de verkoop van ma
terialen voor dijkbouw.
Voorheen M. Luijten had zich
meester gemaakt van het al
leenrecht van de verkoop van de
Basaltine-Spijkerglooiing in
Nederland. Basaltine werd aan
geprezen als het hardste beton
ter wereld, dat door het Duit-
sche Rijk tegen namaak werd
beschermd, zo blijkt uit een
wervende folder van de alleen
verkoper. In de brochure, die in
1908 verscheen, werd het hard
gespeeld. Voorheen M. Luijten
probeerde de klandizie niet al
leen te overtuigen door de kwa
liteit van het gebodene aan te
prijzen, maar ook door laatdun
kend te doen over Italiaanse en
Franse producten, die bij de
vervaardiging van glooiingen
maar zeer matige resultaten te
zien zouden geven.
Aangezien in de waterbouw de
ultieme dijk niet was uitgevon
den, zomin dat nu het geval is,
was er in Nederland altijd be
langstelling voor nieuwe mate
rialen en bouwmethoden. Van
daar dat de Spijkerglooiing, ook
in Zeeland werd verwelkomd
om te worden beproefd. Bij wij
ze van demonstratie werd aan
de binnenkant van de voormali-
door Ben Jansen
GOES - De Zeeuwse Milieufe
deratie (ZMF) is het eens met de
studie waarin wordt geconclu
deerd dat grootschalige ontpol
dering de beste manier is om de
natuur in de Westerschelde te
behouden en te versterken. Vol
gens woordvoerder G. van Zon
neveld passen deze maatregelen
in het streefbeeld dat in de lan-
getermijnvisie voor het Schel-
de-estuarium wordt geschetst.
Van Zonneveld vindt dat de drie
Nederlandse en Vlaamse insti
tuten die de ontpolderingsvoor-
stellen doen, uitstekend werk
hebben afgeleverd. „Ze hebben
een goede analyse gemaakt van
natuur in het gebied en van de
knelpunten die er in de loop der
jaren zijn ontstaan. Het is dui
delijk dat vergaande stappen
noodzakelijk zijn voor een ge
zond estuarium."
Naar zijn oordeel spreekt uit de
studie duidelijk dat om dat ge
zonde estuarium te bereiken
ontpoldering onontkoombaar
is. Van Zonneveld: „En dan wel
in zo groot mogelijke eenheden,
want daar zit de grootste na-
tuurwinst." De drie instituten
geven in hun voorstellen twee
mogelijkheden aan: grootscha
lig ontpolderen in de gebieden
Zwin, Braakman en Saeftinge
in Zeeuws-Vlaanderen en ont-
HULST - Een 32-jarige Hulste
naar raakte vrijdagmiddag een
'aanzienlijk bedrag' kwijt, na
dat hij in zijn woning door twee
mannen werd bedreigd met een
op een vuurwapen gelijkend
voorwerp.
De mannen, die zich voordeden
als verkopers, belden rond drie
uur aan bij de woning in de Hul-
sterse binnenstad. Ze drongen
naar binnen na het openen van
de deur en eisten geld. Nadat ze,
een 'aanzienlijk bedrag' hadden
gekregen, maakten ze zich uit de
voeten in de richting van de
Graauwse Poort.
polderen op minder grote
schaal, waarbij aan weerszijden
van de Westerschelde kleine ge
bieden onder invloed van getij
en zout water worden gebracht.
De medewerker van de ZMF is
zich ervan bewust dat bij het on
derzoek naar mogelijkheden om
de natuur van de Westerschelde
te versterken niet is gekeken
naar de maatschappelijke haal
baarheid. Hij vreest ook dat er
weinig tijd is om duidelijk te
maken dat investeren in de na
tuur van de Westerschelde ook
van belang zijn voor de veilig
heid. Eind volgend jaar moeten
de overheden in Nederland en
Vlaanderen een beslissing ne
men over een ontwikkelings-
schets voor het Scheldebekken,
waarin wordt aangegeven wat
tot 2010 op het gebied van vei
ligheid, natuur en toegankelijk
heid mogelijk is. In Vlaanderen
- en met name in Antwerpen -
wordt nadruk gelegd op het as
pect toegankelijkheid: de ver
dere verdieping van de vaargeul
in de Westerschelde om de ha
ven van Antwerpen bereikbaar
te maken voor diepstekende
schepen. Aan de ontwikkelings-
schets liggen onder meer een
milieueffectrapport en een
maatschappelijke kosten-ba-
tenanalyse ten grondslag.
RENESSE - Een 19-jarige jon
gen uit Zierikzee is zaterdag
nacht rond twee uur aan de
Roelandsweg in Renesse mis
handeld.
Een hem onbekende man sloeg
de jongen uit Zierikzee meerde
re malen zonder aanleiding met
de vuisten in het gezicht. De 19-
jarige jongen stond met zijn
vriendin bij het Transferiumge
bouw toen de man op hem afliep
en hem sloeg. De Zierikzeeë-
naar hield er een pijnlijk gezicht
aan over.
foto Willem Mieras
veerhaven verlustigt zich in de
woorden van de jonge dichter,
die lang geleden opmerkte: 'Dat
zijn de vazen waar ze wolken
maken'.
Alles kits hier bij Hoedekens
kerke.
BURGH-HAAMSTEDE Sport
vereniging Door Fusie Sterk
(DFS) uit Burgh-Haamstede wil
groeien in de breedte en heeft
daarom het plan om een afde
ling recreatief fietsen op poten
te zetten. De nieuwe afdeling
moet fietstochten in groepsver
band op poten gaan zetten.
l
DFS timmert stevig aan de weg.
Er wordt druk gewerkt aan de
bouw van een nieuwe accom
modatie, maar daar blijft het
niet bijDe fundamenten van de
sportvereniging krijgen even
eens aandacht. De vereniging
denkt naast het oprichten van
een nieuwe afdeling over uit
breiding van bestaande afdelin
gen, met oog op het motto dat
een sportvereniging er moet zijn
voor sporters van alle leeftijden.
„Beweging is gezond voor li
chaam in geest. Bovendien kom
je in aanraking met andere men
sen die het leuk vinden sportief
bezig te zijn. Een sportvereni
ging zal zich steeds meer moeten
toeleggen op sportieve onder
steuning en dan ook voor men
sen van alle leeftijden", zegt
DFS-secretaris K. de Feijter.
Voorlopig wordt de energie ge
stoken in de nieuwbouw én het
van de grond tillen van de nieu
we afdeling. Momenteel is de
vereniging druk bezig de be
langstelling voor zo'n fietsafde
ling te peilen. DFS mikt daarbij
vooral op 50-plussers.
De nieuwe afdeling moet gaan
zorgen voor fietstochten in de
regio. Vanaf 12 augustus wil
DFS wekelijks met maximaal
dertig fietsliefhebbers een tocht
maken van 30 tot 35 kilometer
onder begeleiding.
Advertentie
Stel uw eigen computer
systeem samen:
SINT-ANNALAND - De politie
heeft in de nacht van vrijdag op
zaterdag op de Voorstraat in
Sint-Annaland vier jongeren
aangehouden die waren betrok
ken bij een vechtpartij. Het
scheelde weinig of er waren
slachtoffers gevallen. Een man
heeft tevergeefs geprobeerd een
wapen door te laden om te
schieten.
Twee groepen jongeren raakten
slaags op de Voorstraat. Na de
vechtpartij gingen de clubjes
uiteen, maar een groepje kwam
even later terug met een pistool.
De gebruiker laadde het wapen
drie keer door en probeerde te
schieten, maar dat lukte niet. De
groep nam vervolgens de benen.
De politie vond het wapen en
kreeg een 17-jarige en een 18-
jarige uit Deventer en een 18-ja-
rige en een 20-jarige uit Sint-
Annaland te pakken.
ge zeedijk bij Scharendijke een
stukje dijk aangelegd, naast een
Muraltglooiing. Echt populair
is de Spijkerglooiing nooit ge
worden. De bouwmethode was
intensief en, belangrijker, de
glooiing was riskant. De klei er
onder spoelde weg, de betonnen
platen bleven vervolgens vaak
lang op hun plaats liggen maar
onverhoeds kon de dijkverdedi-
ging wegzakken.
Als een klein waterbouwkundig
monument ligt het resultaat van
de proefneming nog altijd bij
Scharendijke. Het stukje dijk
bestaat uit betonnen platen, die
zijn voorzien van vierkante ga
ten. Daar doorheen zijn grote,
kegelvormige spijkers van ge
wapend beton geslagen. Van af
stand beschouwd geeft dat het
visuele effect van een
patchwork deken.
Hij peinst zo af en toe over
ernstige aangelegenheden,
Leon van zeven. Zo vroeg hij
laatst of de oorlog in Irak nu
een wereldoorlog was ge
weest. Nee, legde pa uit, bij
een wereldoorlog zijn veel
meer landen betrokken dan
in de Perzische Golf het geval
was.
„Eigenlijk zouden alle lan
den gewoon eens aardig voor
elkaar moeten zijn", was de
wijze conclusie van Leon.
Hetgeen een bevestigend
antwoord opleverde. „Denk
je dat je dat nog zal meema
kenluidde vervolgens de
vraag. Pa vertelde dat hij er
niet echt op durft te rekenen,
maar dat hij hoopt dat Leon
het in zijn leven nog wel zal
beleven.
„Dat zou wel de mooiste dag
van mijn leven zijn", ver
klaarde Leon ferm.
Om er na een korte pauze op
te laten volgen:Behalve een
dagje naar de Efteling na
tuurlijk."
