PZC
koud kunstje
Je moet het geloof houden, maar je krijgt een opdonder
20
Johan
Stekelenburg
R
UDEN RIEMENS
zaterdag 26 juli 2003
o
o
R A
Afscheid
Uitgeteld
maar dan heb je heel snel elders problem!
Dat 'gesundenes volksempfinden' moetje
niet te makkelijk bevredigen. Mij gaat hei
erom wat er op de mat komt te liggen: daar
op durf ik met iedereen de vergelijking
aan."
Zijn mobieltje gaat, echtgenote Heieen te:
vanuit Den Haag. Ja, zegt hij, hij heeft'zot
drankje' op, een cocosmacroon en, ja, strak
ook nog een kop soep. „Tot vanavond. 'Haai
steun, vertelde hij eerder, is bittere nood
zaak geweest om het allemaal aan te kun
nen.
Van het leven is veel charme af, vertelt hij,
met die buismaag en ander lichamelijk on-1
gemak. De hele dag door moet hij kleine 1
hoeveelheden eten om op gewicht te blijver-
het smaakt ook niet echt meer. Een glas» i;
ter in een teug legen kan niet meer, laat 0
staan een glas bier. t
Zijn omgeving vindt hem minder vrolijkge j
worden, niet meer zo in voor een grap en a
grol.Het gaat jeookniet inde koudekleK a
zitten", beaamt hijBij het zeilen hebbente j
en zij n vrouw anderen zorgeloos zien genie- (j
ten van zon en water en geconstateerd datic
die zorgeloosheid bij hen 'wel wat is ver- Ie
dwenen.' „Dat hakt er wel in."
t
We praten over afscheid nemen, hoe last® ia
het is om dat te timen, dat je het eigenlijk ,r
maar één keer kunt doen. Hij vertelt dat ij
sommigen hem in een eerder stadium nee- a
ben bezocht met het idee dat het de laatste
keer was. Aan denken over een afscheid® ie
burgemeester is hij absoluut nog niet toe. el
„Ik wil nog zoveel doen.
Heeft de nieuwe tumor wat dat betreft'111" at
veranderd? 13
,Het heeft natuurlij k wel wat roet in he' rj
eten gegooid. Als ik nu weer ziek zou wor-
den en echt uitgeschakeld ben, kom je te
voor een lastige afweging te staan. Kijk,31 et
sen zijn nu eenmaal niet zo duidelijk ink ai
boodschapje moet zélf de balans opmaK- Qi
Maar voorlopig kan ik het lichamelijk en te
geestelijk opbrengen en heb ik het gevoel fc
dat ik een rol kan spelen die de moeite waa- e
is. Ik krijg geen signalen van het tegendelei
Er moet natuurlijk geen situatie on's'a!L :'i
dat mensen meewarig naar me gaan kip in
Maar ik vertrouw erop dat mijn omgew ie
eerlijk is mocht dat zich voordoen. Voor k
pig houd ik het vizier op 1 oktober 200o. ei
zou bijzonder zijn als dat zou lukken.
Stephan Jont'"'1
Johan Stekelenburg heeft wellicht de
meest hectische week achter de rug
in zij n functie als burgemeester van Til
burg. Dinsdagmiddag sprak hij, zoals
al lang geleden afgesproken, vrijuit
over zijn ziekte, zijn werk en zijn stad.
De vraag is hem afgelopen half jaar hon
derden keren gesteld, maar een gesprek
met burgemeester Johan Stekelenburg van
Tilburg kan niet met een andere beginnen.
Hoe is het met hem
Hij zucht, zegt 'niet zo verschrikkelijk goed'
en vertelt over een bezoek aan het zieken
huis, drie weken geleden. In de stellige ver
wachting dat de kanker in zijn lever behoor
lijk zou zijn bedwongen, onderging hij een
scan. Zijn lever was in orde, maar in zijn
keel werd een nieuwe tumor ontdekt. Daags
erop werd al besloten te bestralen: anders
zou het gezwel al snel problemen kunnen
veroorzaken met eten en ademen.
Het is de derde dreun die Johan Stekelen
burg (61) in korte tijd krijgt te verduren.
Eerst die van slokdarmkanker, in de 'bizar
re week' in januari dat hij prominent in
beeld kwam als kandidaat minister-presi
dent van PvdA-leider Wouter Bos. Na een
operatie waarbij zijn slokdarm werd ver
vangen door een buismaag, leek alles in or
de. Maar enkele weken later al doken uit
zaaiingen op in lever en buik. Opnieuw
pakte hij de draad op, koos voor een behan
deling met zware chemokuren en toog op 12
mei weer aan het werk. Per 1 juli ging hij on
opgemerkt zijn tweede termijn in als burge
meester van Tilburg. Met het gevoel 'flui
tend' op weg te zijn naar zijn pensioen op 1
oktober 2006.
We zitten op het terras in zijn achtertuin,
voor een weken geleden gemaakte afspraak.
Zijn nieuwe verschijning - twintig kilo lich
ter, wit donslaagje op de kale kop - is al ge
woon geworden. Het bruine gelaat steekt af
bij het witte overhemd, het is vorige week
nog wat dieper gebronsd tijdens een paar
dagen met echtgenote Heieen in Friesland.
Maar het kan de vermoeidheid in zijn ogen
niet verhullen. Hij knikt, heeft net de tuin
stoelen buitengezet en moet daar even van
bijkomen. Na een zeiltochtje vorige week
van Marken naar Stavoren was hij 'com
pleet uitgeteld'.
Wat doet zo'n bericht met je, is de toekomst
dan plots weer een zwart gat? „Je moet het
geloof houden, maar je krijgt een mentale
opdonder, dat is absoluut zo. Op momenten
vliegt het me aan. Dan denk ik: hoe lang red
ik het nog? Waar duikt het de volgende keer
op? Het blijkt dus héél agressief wat er in
mijn lijf zit. Maar de moed laten zakken is
niet goed voor de genezing. Daarom heb ik
toch maar gezegd: laten we er maar weer te
genaan gaan. Werken, bezig zijn met de din
gen van de dag, is een prima afleiding. Als ik
het college van B en W voorzit of stukken
doorneem, heb ik ook het minst last van ver
moeidheid. In het weekeinde voel ik de
meeste pijntjes. Je wilt de confrontatie met
je ziekte uit de weg gaan, zeker, dat speelt
veel en vaak."
Toch had hij zich de afgelopen werkweek -
hij is elke dag bestraald - wel anders voorge
steld; Tilburgse kermis, middagsluiting van
het stadskantoor. Maar plots kwam alles in
het teken te staan van een dodelijke steek
partij.
Stekelenburg noemde de daders etterbui
len maar wilde 'niet direct toezeggen om ter
plaatse twintig politiemensen in de greppel
te laten posten'. Dat kwam hem op een aan
zwellende storm van kritiek te staan. Het
heeft kruim gekost, maar ach, het hoort er
bij als burgemeester. „Zolang het inhoude
lijk is, heb ik er geen probleem mee." Maar
hij heeft ook hatemail ontvangen waar de
honden geen brood van lusten en die hem en
zijn echtgenote diep heeft geraakt.
Nee, Stekelenburg wil niet anders of milder
worden benaderd nu hij ziek is, ook vóór dit
incident niet. Vond het goed dat televisie
makers Barend en Van Dorp hem, na beleefd
informeren over zijn fysieke toestand, ste
vig te lijf gingen over de vorstelijke belo
ning van commissarissen bij ING, één van
zijn nevenfuncties.
„Sommige mensen reageerden geschokt,
maar ik was er zelf erg voor in. Alsjeblieft
geen houding van 'god, die arme man, laten
we hem maar een beetje rustig aan doen met
hem'."
Ugaat uitzonderlijk open om met uw ziekte,
exhibitionistisch bijna.
Een grijns. Stekelenburg brengt die hecti
sche januari-week in herinnering, de open
lijke beterschapswensen van Wouter Bos,
zijn kandidatuur voor het voorzitterschap
van de PvdA-fractie in de Eerste Kamer. „Ik
ben een publiek figuur en wilde dolgraag
weer aan het werk. Dan wil je laten zien dat
je terug bent van weggeweest. Dus kom je op
tv met je kale kop. De volgende dagen kwa
men mensen op me afgestapt die me daar
voor helemaal niet hadden herkend, heel
gek. Je kunt het een vorm van exhibitionis
me noemen, maar ik had het gewoon nodig
om voor mezelf te weten; ik ben er weer en
wil er weer tegenaan.
Van het een kwam het ander. Vinger aan de
Pols, want dat wordt heel integer gemaakt;
Vrij Nederland, die afspraak stond al lang.
„Maar ik houd ook veel af, had al een week
einde in een klooster kunnen zitten, inter
views met de bladen kunnen doen. Dit is een
boeiende tak van sport hoor voor de media.
Maar ik wil ook best toegeven dat ik de aan
dacht en het medeleven ook prettig vind."
Het heeft iets oneerlijks. Stekelenburg voel
de zich in Tilburg beter in zijn element dan
ooit toen hij eind vorig najaar koos voor een
tweede termijn. „Ik was als vakbondsbe
stuurder destijds toch zij-instromen Ik wist
genoeg van leiding geven, maar de lokale
politiek was me vreemd. Nu ben ik degene
met de langste politieke ervaring, heb ik een
zeker vanzelfsprekend gezag. Ik durf mak
kelijker mijn nek uit te steken."
Nu herhaalt hij dat hij beslist nog iets wil
met zijn tweede termijn. Geen totempaal
die straks aan hem herinnert, wel 'een we
zenlijke bijdrage aan een stad waar veel ge
beurt, waar verhoudingen zijn verbeterd,
die is opgeknapt; socialer, dynamischer,
cultureier en veiliger geworden.Hij ziet die
beweging er nu inkomen, onder meer met de
bouw van de hoogste woontoren van het
land en de ontwikkeling van de stationszo
ne.
Hij staat te boek als teamplayer, netwerker,
polderjongen en wekt met zijn uitstraling
van 'doe maar gewoon' bij velen sympathie.
Maar zelden wordt hij gezien als man van
visie en ideeën, en zeker niet van daad
kracht. Neem de veiligheid. Er is een veilig
heidshuis, er is veel overleg, een commissie-
Fijnaut, maar nog geen Tilburger die zich
veiliger voelt.
De burgemeester reageert geprikkeld.
Johan Stekelenburg: „De moed laten zakken is niet goed voor de genezing."
foto Dolph Cantrijn/GPD
„Doen de Haarlemmers dat wel, of Rotter
dammers, Maastrichtenaren? Het veilig
heidsgevoel is van belang hoor, maar niet
hét criterium. Neem nu café Cheers, waar
destijds op straat een moord werd gepleegd.
Die tent heb ik gesloten omdat daar alles ge
beurde wat God heeft verboden. Tegen alle
juridische prietpraat in hóud ik hem dicht.
Laat de rechter ons maar terugfluiten."
Waarom kleeft u dan toch dat softe imago
aan?
„Nou ja, Cohen (burgemeester van Amster
dam, red.) heeft hetzelfde. Opstelten (Rot
terdam) heeft het dan weer wèl net als Gerd
Leers (Maastricht). Ja, hèhè, met 700 man
ME een woonwagenkamp binnenvallen,
MW na de vijfde keer steun weigeren. Wij
hebben Willem II nog nooit geld gegeven.
Cohen heeft pas zijn beleid openlijk afgezet
tegen dat van Opstelten: geen streep zit er
tussen. Is nu het summum voor een burge
meester dat hij zichzelf weet te verkopen?
Na zo'n steekpartij kan ik heel daadkrach
tig twintig man politie in die wijk zetten,
