Moeizame strijd
tegen stijgende
medicijnkosten
J
Beroep op kinderlozen
om zomervakantie te
mijden weggehoond
Cuba herdenkt mislukte aanval van rebellen op kazerne
25 juli 1953
Chronisch
vrijdag 25 juli 2003
Monument
Files
Werkgebonden
Sierra Leone
Is de strijd tegen de almaar
stijgende medicijnkosten
wel te winnen? Wat politiek
Den Haag ook verzint, het
zorgt hoogstens voor wat
demping, en uiteindelijk stij
gen de uitgaven toch weer.
door Alex Boqers
Jaar op jaar wordt meer
uitgegeven aan pillen en
zalfjes om de ene kwaal te
onderdrukken en de andere
te verhelpen. De komende
tijd wordt het niet anders.
Tot 2008 stijgen de kosten
jaarlijks 10 procent, zo ver
wacht de Stichting Farma
ceutische Kerngetallen
(SFK).
Beleidsmakers, verzekeraars
en uiteindelijk ook zorgcon-
sumenten worden bijkans
moedeloos van dit soort
voorspellingen. Want wat is
er niet allemaal geprobeerd?
Een van de eerste maatrege
len is nog altijd een van de
meest succesvolle: de in 1988
ingevoerde financiële prik
kel voor apothekers om
merkloze geneesmiddelen te
verkopen als die ook voor
handen zijn. En ook beleid
van het eerste paarse kabinet
(1994-1998) zet nog steeds
zoden aan de dijk. Toenmalig
minister Borst van Volksge
zondheid bepaalde dat ge
neesmiddelen in het vervolg
niet meer duurder mochten
zijn dan de gemiddelde prijs
van hetzelfde middel in de
ons omringende landen.
Maar hoe succesvol ook, de
echte beoogde uitwerking
hadden deze regels nooit. Ze
dempten
de kostenontwikkeling,
maar de uitgaven namen toe.
Borst gooide het daarom eind
jaren negentig op een echte
prijsmaatregel: apothekers
moesten voortaan 6,8 pro
cent korting geven op recept
geneesmiddelen. De apothe
kers verdienden in de ogen
van Borst te veel door in
koopvoordelen van de far
maceutische industrie De
korting is inmiddels ver-
hoogd tot 9 procent voor ge
neesmiddelen waarvan
maar één producent is.
De nieuwe minister van
Volksgezondheid, Hooger-
vorst, moet 614 miljoen euro
besparen op de uitgaven voor
medicijnen. Hij speelt daar-
om met de gedachte om pati
ënten meer te laten betalen
voor hun medicijnen. Neder
landers betalen veel minder
uit eigen portemonnee dan
Fransen, Belgen, Britten en
Duitsers. En waarom het
wettelijk verzekerde genees
middelenpakket niet weer
inperken? De vergoeding
voor maagzuurremmers en
cholesterolverlagers ('wel
vaartsgeneesmiddelen', al
dus het kabinet) kan' aan
banden worden gelegd.
Het SFK constateert dat
maatregelen altijd ingehaald
worden door economische en
demografische ontwikkelin
gen en politieke wensen.
De vergrijzing en groei van
de Nederlandse bevolking
zijn bekende voorbeelden.
Maar Nederlanders slikken
ook meer en duurdere midde
len.
Al met al wordt het medicijn
gebruik chronisch, consta
teert het SFK. Dat blijkt on
der meer uit het feit dat pati
ënten tegenwoordig voor 48
dagen medicijnen mee naar
huis. Bij de meest verkochte
middelen komen negen van
de tien patiënten na die 4
dagen terug met een herha
lingsrecept. En uiteindelijk
worden de teugels door
politiek niet alleen aange
haald, maar laat zij die t
ruimhartig vieren. Sinds
1999 is er een aanmerkelijke
versoepeling geweest van het
aantal geneesmiddelen dat
werd toegelaten tot het wet
telijk verzekerde geneesmid
delenpakket. GPD
Castro's revolutie vijftig jaar oud
verzorgde Castro de sympathie
van het publiek. Volgens histo
rici werden 55 van de opgepakte
aanvallers doodgemarteld. Cas
tro's rechterhand, Abel Santa-
maria, werden de ogen uitgesto
ken, die vervolgens naar zijn zus
werden gestuurd. Tien burgers
die getuige waren, werden door
het leger vermoord. Arcos werd
neergeschoten, nadat hij een
soldaat die zijn loop op Castro
richtte, had doodgeschoten.
De aanval mag een mislukking
zijn geweest, het proces dat erop
volgde werd een zege voor
Castro. Hij voerde zijn eigen
verdediging en smokkelde een
uitgebreide versie van zijn ver
dediging de gevangenis uit. Die
werd in het geheim gepubli
ceerd en verbreedde zijn aan
hang. „Ik weet dat de gevangen
schap voor mij zwaarder zal zijn
dan voor wie dan ook", zei Cas
tro. „Maar ik ben er niet bang
voor, zoals ik ook de woede van
de miserabele tiran niet vrees.
Veroordeel me maar, het doet er
niet toe. De geschiedenis zal mij
vrijspreken."
Hij werd tot vijftien jaar cel ver
oordeeld, maar kwam met an
dere volgelingen na 22 maanden
vrij in het kader van een algehe
le amnestie. Vanuit Mexico zette
hij met de Beweging van 26 Juli
een guerrillacampagne op die
op 1 januari 1959Batista ten val
zou brengen.
Vandaag de dag is de boerderij
ten oosten van Santiago een na
tionaal monument. Op de mu
ren hangen foto's van de rebel
len. In vitrinekasten hangt een
aantal van hun bebloede unifor
men. En langs de weg naar
Santiago staan herdenkings
monumenten voor de gevallen
strijders. De imposante kazerne
van Moncada, met zijn oranje
gele muren, is nu een school en
een symbool van de revolutie.
Een plek die vereerd wordt door
aanhangers en toeristen. Onaf
hankelijkheidsdag, op 20 mei,
moest wijken voor 26 juli als na
tionale feestdag. En Abel San-
tamaria is een van de meest
vereerde helden van Cuba ge
worden. AP
door John Rice
De plaats waar de revolutie
van Fidel Castro vijftig jaar
geleden begon - en bijna eindig
de - is een van de belangrijkste
monumenten van Cuba gewor
den. De legerkazerne van Mon
cada, een met kogels doorzeefd
altaar, gewijd aan de macht van
het lef.
Morgen wordt in Moncada ge
vierd hoe een mislukte aanval
van Castro, op die dag precies
een halve eeuw geleden, Cas
tro's zaak - de Beweging van 26
Juli - in het middelpunt van de
aandacht bracht en de basis leg
de voor zijn overwinning, zes
jaar later. „Moncada was een
keerpunt waarna niets meer
hetzelfde was", zegt historicus
Manuel Fernandez. „Ineens
werd Fidel Castro gezien. Tot op
dat moment was Fidel Castro
een openbaar aanklager die be
kend was in Havana, maar Mon
cada bracht hem nationale be
kendheid."
Castro, toentertijd 26 jaar oud,
hoopte in 1952 te worden geko
zen in het Cubaanse Congres.
Maar Fulgencio Batista nam de
macht over en annuleerde de
verkiezingen. Net als vele ande
ren zette Castro een verzetsbe
weging op poten. Hij bracht
zijn bondgenoten bijeen in San
tiago, in het hart van oostelijk
Cuba. Weinigen wisten wat
hij in gedachten had. Sommigen
dachten dat ze opgeroepen
waren om een illegale lading
wapens uit een boot te halen
of te oefenen met nieuwe wa
pens.
,Op één of twee na was niemand
van ons communist", zegt Gus
tavo Arcos, die zich later tegen
Castro keerde en twee keer door
diens regering in de cel werd ge
zet. „We hadden nationalisti
sche ideeën." Hij was het inder
tijd eens met Castro's streven
om de Cubaanse democratische
Grondwet van 1940 in ere te
herstellen.
De groep kwam op 26 juli 1953
in de vroege morgen bijeen in
een wit betonnen huis dat zoge
naamd een kippenboerderij
was. Castro zette zijn plan uit
een: de 129 jongemannen, de
meesten voorzien van een oud
jachtgeweer, gingen de legerka
zerne van Moncada aanvallen,
waar 810 militairen gewapend
met machinegeweren huisden.
Castro ging ervan uit dat de sol
daten een kater zouden hebben
van het jaarlijkse carnavals
feest in Santiago.
„Het kwam niet in hem op dat
hij misschien zou worden ver
slagen", zegt Fernandez. Vol
gens hem was het Castro's be
doeling om eerst de kazerne en
vervolgens de nationale radio te
veroveren, om een boodschap
aan het volk uit te zenden.
Daarna zou hij in de bergen een
guerrillaleger opzetten. „Het
was een gedurfd plan dat 99 van
de 100 keer zou mislukken",
verklaart Arcos (toen ook 26),
die samen met Castro in de auto
zat die hen naar de kazerne
bracht.
Toen al had Castro kennelijk
veel charisma, want slechts een
enkeling van de vrijwilligers
weigerde mee te doen aan het
plan dat volgens sommigen
neerkwam op een zelfmoordac
tie. Gekleed in slecht passende
uniformen stapten uiteindelijk
119 van hen in zestien voertui
gen en reden voor het ochtend
gloren naar de kazerne, die be
waakt werd door drie wachters.
„Aan de kant! De generaal wil
erlangs!", riep de bestuurder
van de eerste wagen. De wach
ters waren overrompeld en wer
den overmand. Een officier
slaagde er, voordat hij werd
doodgeschoten, echter in de
alarmbel te luiden. Soldaten,
velen in hun ondergoed, stroom
den hun barakken uit en open
den het vuur. De verrassings
aanval mislukte. Zes aanvallers
en zestien soldaten kwamen om.
Maar de respons van Batista
Foto's van de jonge Fidel Castro (1) en zijn broer Raul in het Sibony Museum vlakbij Santiago.
foto Jose Goitia/AP
Miljoenen Nederlanders gaan tegelijk op zomervakantie. De
grote uittocht is niet altijd een pretje, met overvolle wegen en
afgeladen vakantiecentra. Dat kan anders, denkt Toerisme
Recreatie Nederland. De club wil ouderen en kinderlozen op
een ander tijdstip laten vertrekken. De reacties op het advies
zijn negatief. 'Wat een onzin'.
door Helma van den Berg
en Hans Westervoorde
Studenten maken zich niet
druk om 'een of ander bu
reautje dat wat roept.' Het be
doelde bureautje heet Toerisme
Recreatie Nederland en zit in
Leidschendam. Het heeft een
campagne bedacht om kinder
lozen buiten het hoogseizoen op
vakantie te krijgen.
Nee, sturen is er niet bijKinder
lozen en senioren onder dwang
in juni en september de koffers
te laten pakken, gaat Frans Jan
sen van TRN veel te ver. „Vijf tot
tien procent meer spreiding zou
een mooi resultaat zijn."
Vakantiespreiding werd begin
jaren tachtig van de vorige eeuw
ingevoerd in Nederland. Tot die
tijd gingen hele volksstammen
tegelijk de deur uit, gedwongen
door algehele bedrijfsvakan-
ties. Inmiddels is spreiding een
begrip en gaan Nederlanders al
tientallen jaren verspreid over
het jaar op vakantie. Toch kan
alles altij d beter, vindt TRN, dat
om die reden in december een
campagne wil beginnen.
Maar wat is eigenlijk de belang
rijkste reden van TRN voor dit
initiatief? Waarom moeten kin
derlozen zonodig buiten het
hoogseizoen op vakantie? „Om
een betere bezetting te krijgen
van de toeristische accommo
daties," antwoordt Jansen. „Zo
kunnen de bedrijven nog meer
aandacht besteden aan de be
zoeker."
Een ander argument is dat men
sen die buiten het topseizoen op
vakantie gaan files en opstop
pingen kunnen mijden. Volgens
Frans Zuiderhoek van het
Korps Landelijke Politie Dien
sten in Driebergen heeft TRN
daar een klein beetje gelijk in.
„Het zou wel enkele auto's sche
len, met de nadruk op enkele.
Heel veel zoden zal het niet aan
de dijk zetten., Maar als je ervan
uit gaat dat alle kleine beetjes
helpen, dan helpt het."
Wat een nutteloze actie, zegt
Jaap Lengkeek, hoogleraar re
creatie en toerisme. „Wanneer
mensen in een rustig seizoen op
vakantie kunnen, doen zij dat
vanzelf wel." Volgens Alexan
der Arentshorst van het Chris
ten Democratisch Jongeren Ap
pèl in Den Haag is het een stunt
van TRN: „Ze willen reclame
maken om vaker op vakantie te
gaan. Want iedereen die niet in
het dure hoogseizoen op vakan
tie hoeft, gaat al jaren er voor of
er na. Het scheelt vaak drie
kwart van de prijs."
Ook voor het klimaat gaan men
sen buiten de zomermaanden op
vakantie, meldt G. Verlaat van
Stichting Senior Vakantie.
„Dan is het aan de Middellandse
Zee nog niet zo warm." Maar in
de zomer willen zelfs 70-plus-
sers ook nog wel een weekje Ne
derland, Duitsland of België
'doen'. Verlaat: „Dan is er na
melijk thuis niets te doen. Hun
clubjes beginnen pas in septem
ber. De kinderen en de buren
zijn op vakantie en het weer is er
ook naar om er op uit te trek
ken."
Volgens Nel van Dijk van het
Landelijk Bureau Leeftijd in
Utrecht heeft TRN geen idee hoe
onze samenleving in elkaar
steekt: „Mensen zijn niet alleen
gebonden aan schoolvakanties,
maar ook aan het werk. De poli
tiek gaat bijvoorbeeld ook met
zomerreces." Bovendien heb
ben ouderen net zoveel recht om
hun vakantietijd zelf uit te kie
zen dan jongeren met kinderen,
meldt Jacqueline Zwagemakers
van ouderenbond Anbo. „Maar
als de toeristenindustrie oude
ren op andere tijden wil trek
ken, moeten ze het nog aantrek
kelijker maken en de toeslag op
eenpersoonskamers laten val
len. Want veel ouderen zijn al
leenstaand." Ook studenten
trekken zich helemaal niets aan
van het offensief van TRN. „Wij
gaan gezellig in juli en augustus
en met de kerst op vakantie,
hoor," zegt Arjen Besseling van
de Landelijke Studenten Vak
bond in Utrecht. GPD
Vluchtelingen maken dat ze wegkomen voor het geweld dat de Liberiaanse hoofdstad Monrovia teistert.
Zwartepieten in Liberia
door Eelco van der Linden
PRETORIA - Beelden van stervende Liberi-
anen hebben de aandacht gewekt voor het
kleine West-Afrikaanse land, dat al decen
nia in de greep is van zinloos geweld. Ieder
een is het er nu over eens dat zo snel mogelijk
een vredesmacht moet worden ingebracht
om het eindspel rond gangster-president
Taylor te stoppen en de burgerbevolking te
sparen. Maar vooralsnog is er is een klassie
ke 'catch-22' situatie ontstaan, waarbij de
term 'initiatief' als zwartepiet wordt door
gespeeld.
De situatie is bizar, zelfs voor Afrikaanse
begrippen. De rol van brute krijgsheer en
internationaal paria Charles Taylor is uit
gespeeld. Hij regeert nog over minder dan
eenderde van het land, wordt gezocht voor
misdaden tegen de menselijkheid in buur
land Sierra Leone en kan asiel krijgen in Ni
geria. Toch zit hij nog in de hoofdstad Mon
rovia, stuurt brieven naar George Bush en
zegt tot de laatste man te zullen vechten.
Gevolg is dat hij het leven van een miljoen
mensen in de waagschaal stelt.
„Het is tijd voor wat gezond verstand in Li
beria", zei uitgerekend Taylor, en hij riep de
VS op dat te komen brengen in de vorm van
een interventiemacht. Daarna, zo beloofde
Taylor, zal ik vertrekken. Hoewel zijn ver
zoek terecht is, lijkt het vooral tijd om niet
meer naar de man te luisteren. Hij heeft tot
nu gegrossierd in woordbreuken en er is nie
mand die weet wat zijn ware bedoelingen
zijn.
Het lijkt er op dat Taylor zich nog zo zeker
voelt, dat hij denkt het eindspel te kunnen
regisseren en zichzelf te manoeuvreren in de
rol van martelaar voor de vrede. En dit lijkt
precies wat de rebellen van Lurd ook vre
zen. Ze vinden dat er nog veel te veel consi
deratie is met Taylor, onder meer in de re
gionale organisatie Ecowas, die een vredes
conferentie heeft georganiseerd en troepen
naar Liberia wil sturen. Hun eis dat Taylor
moet vertrekken voordat een overgangsre
gering kan worden gevormd, is tot nu gene
geerd. Er bleek ook geen plaats voor de re
bellenleiders in zo'n regering.
Hun argument voor de zoveelste bloedige
aanval op Monrovia is dat ze zijn aangeval
len door troepen van Taylor en dat ze zich
zelf verdedigen. Het lijkt eerder dat ze het
probleem Taylor op hun eigen manier willen
oplossen en hoe dan ook greep willen krij
gen op Monrovia, zodat ze in een vredesre
geling niet met een 'fooi' teruggestuurd
kunnen worden naar de jungle. Hun eis dat
buitenlandse troepen niet eerder komen
dan nadat Taylor is vertrokken, lijkt om de
zelfde reden ingegeven.
Wellicht heeft Taylor dit allemaal voorzien
en ziet hij de rebellen graag zijn rol overne
men van 'kwade genius' in het conflict. De
VS zijn al 'om'. Washington heeft deze week
voor het eerst Lurd scherp bekritiseerd en
vraagtekens gezet bij haar deelname aan
een toekomstige regering. Tot nu werd al
leen Taylor aangepakt en diens vertrek als
onvoorwaardelijke voorwaarde genoemd
voor een oplossing van het Liberiaanse pro
bleem.
Ondertussen sterven en vluchten de Liberi-
anen en gaat het zwartepieten verder. Hoe
wel de VS oorlogsschepen met 4300 man
aan boord richting West-Afrika hebben ge-
CHURCHILL - De gezondheid
van de Britse premier Chur
chill gaat vooruit.
De rustperiode die zijn artsen
hem hadden voorgeschreven,
heeft zijn conditie goed ge
daan.
OPENLUCHTTHEATER
B en W van Vlissingen willen
in het Nollebos een eenvoudig
openluchttheater. Dit theater
zou naast de aan de kreek gele
gen bunkers worden aange
legd en plaats bieden aan 1500
mensen.
BENELUX - De Benelux is in
Nederland populair. Het Ne
derlands instituut voor de pu
blieke opinie heeft onlangs
aan honderden mensen uit alle
lagen van de bevolking
vraagd of ze voor of tegen
samenwerkingsorganisatie
van Nederland, België e:
Luxemburg zijn. 69 procent
zegt voorstander te zijn, datis,
tien procent meer dan in maat
1950.
KAMEEL - Tegen de verwach
tingen in is het bezoekersaan
tal van de Middelburgse dier
gaarde Klein Blijdorp gisteren
niet zo groot geweest als wen!
verwacht. Dit had tot ge
dat ook het 25.000ste kaartje
niet werd verkocht.
Om meer belangstellenden te
trekken zal vandaag de
meel, behangen met reclame
borden, weereen tocht doorde
stad maken.
foto Georges Gobet/AFP
stuurd (die over tien dagen zullen aanko
men), durft Washington niet het initiatief te
nemen. Het veel gebruikte argument van de
historische banden (Liberia werd gesticht
door vrijgelaten Amerikaanse slaven)
weegt niet zwaar nu de situatie in Irak
steeds rampzaliger wordt en de herinnering
aan de even rampzalige ervaringen in So
malië in de jaren negentig nog steeds leeft.
De Amerikanen willen alleen iets doen als
Ecowas de leiding neemt. De EU liet soort
gelijke geluiden horen. Maar Ecowas, dat
deze week een 776 man sterk Nigeriaans in-
fanteriebataljon zou sturen, wacht op een
serieus staakt-het-vuren. De aankondiging
van de rebellen, afgelopen dinsdag, dat ze
hiertoe zouden overgaan, is inmiddels valse
hoop gebleken.
De Nigerianen komen uit de vredesmacht in
Sierra Leone, en dat buurland is een voor
beeld voor wat waarschijnlijk het beste zou
zijn voor Liberia. De Britten wisten er met
weinig mandaat, maar met een professio
neel leger snel orde op zaken te stellen en de
weg te bereiden voor een imposante VN-
macht. Die is van 17.000 man inmiddels te
ruggebracht tot 130 00 en moet voor het ein
de van het jaar 11.500 mangroot zijn.
Liberia is gediend bij snel en professioneel
militair optreden, maar dat moet gevolgd
worden door een grote vredesmacht. Met
uitzondering van Sierra Leone verwacht de
buitenwereld doorgaans de problemen in
Afrika te kunnen oplossen met minimale
middelen en mankracht. Voor de Liberia-
nen is te hopen dat de wereld iets met die
vreselijke tv-beelden doet. GPD
PZC
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (ad|unct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Oostsouburgseweg 10
4382 NH Vlissingen
Tel. 06-54267110
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel.(0113)315670
Fax (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114) 372776
Fax. (0114) 372771
E-mail redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30-17.00 uur
Auteursrechten voorbehouden nedooru
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern.
aan ons verstrekte gegevens hebben wi| opgenomen in een bestand dat wordt gebruiktv
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante dienste
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig gese1 -
derden Ats u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: "ZC
lezersservice. Postbus 3229. 4800 MB Breda
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden:
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen
0800-0231231
(bij acceptgirobetaiing geldt een
toeslag van 2,00)
per maand: 20.50
per kwartaal: 55,10
per jaar 209.90
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maandvoor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag:€ 1,10
zaterdag: 1,65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig
de Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de
Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag: tijdens kantooru
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0113) 315555
Fax(0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel. (0113)315540
Fax(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintj
Tel. (0113) 315550
Fax:(0113)315549
Voor gewone advertenties!
Noord- en Midden-Zeeland
Tel: (0113) 315520
Fax:(0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114) 372770
Fax:(0114)372771
lnternet:www.pzc.nl/adverteren
Behoort tot ÜJGgGfier
