Lasagne mogelijk
Britse uitvinding
Het leek wel alsof er een atoombom was ontploft
Olie reden coup in
Sao Tomé en Principe
Internetvriend van
12-jarig meisje
bezat kinderporno
Brussel vindt experiment met tarieven mislukt
Irak-oorlog heeft al 48 miljard gekost
Hoofd veiligheidsdienst
Hongkong treedt af
tehulz biedt
egering Italië
excuses aan
donderdag 17 juli 2003
Kans op inslag
asteroïde kleiner
Consument
Reserve
Japan noemt feestdag naar keizer
Man overlijdt na val van dak
Homohuwelijk in Nieuw-Zeeland
Steekpartij om zitplaatsen
Duitse lezers vertalen Potter zelf
pzc
Kapper duurder door
verlies van lage BTW
jmr-Hans Gertsen
BRUSSEL - De kapper, de fiet-
stnmaker en de schoenmaker
I,orden vanaf 1 januari flink
5 juurder, nu ze waarschijnlijk
,eer terugvallen in het hoge
L-tarief van 19 procent. De
Europese Commissie vindt het
i (speriment met het lage tarief
"an 6 procent mislukt en wil de
ril®
latic
ruit
DNDEN - De kans dat grote
isteroïden de aarde met een ver
roestende klap raken, lijkt
Mi yejner dan gedacht. Meteorie-
lie, |en blijken in de dampkring na-
ueüjk sneller uit elkaar te val-
[n dan astronomen tot nu toe
annamen.
kappers en fietsenmakers weer
het volle pond laten betalen.
Volgens Eurocommissaris Bol-
kestein hebben de lage BTW-ta-
rieven niet of nauwelijks bijge
dragen aan het bestrijden van
de zwarte economie en is ook het
werkgelegenheidseffect te ver
waarlozen. Als Bolkestein zijn
zin krijgt, dan wordt de BTW bij
de kapper, schoenmaker en fiet
senmaker verhoogd van 6 naar
19 procent. In 2001 waren ze bij
wijze van experiment verlaagd,
onder meer om de kappers con-
currerender te maken met
'thuisknippers' en andere
zwartwerkers.
In elk geval zullen volgens de
branche-organisatie Bovag
waarbij 1600 fietsverkopers- en
reparateurs zijn aangesloten, de
fietsreparaties 'zeker' duurder
worden door het hoge BTW-ta-
rief. Dat gebeurt terwijl de ta
rieven bij de BTW-verlaging in
2001 niet zijn verlaagd. Ook bij
de kappers was toen nauwelijks
een prijsverlagend effect te
merken.
De vakbond FNV en de werkge
vers zijn boos over het plan. Vol
gens de FNV is de BTW-verla-
ging wel ten goede gekomen aan
de consument. Maar volgens
Bolkestein hebben de kappers,
schoen- en fietsenmakers de
BTW-verlaging nooit helemaal
doorgegeven aan de consument
en is zo'n effect altijd maar tij^
delijk.
De FNV-woordvoerder zegt dat
tienduizend banen zullen ver
dwijnen en ook het MKB-Ne-
derland spreekt van een drama.
Andere 'arbeidsintensieve' sec
toren, zoals catering, waren tot
nu toe uitgesloten van experi
menten met lage belastingen.
De Europese Commissie wil lid
staten voortaan de mogelijk
heid geven lagere BTW-tarieven
in te stellen voor de hele cate
ringsector en ook voor alles wat
met het renoveren en repareren
van het eigen huis van doen
heeft. GPD
van onze redactie buitenland
LONDEN - Na een lange
tournooidag was een middel
eeuwse Britse ridder echt toe
aaneen bord lasagne.
Mogelijk kreeg hij dat ook,
want onderzoekers hebben
een recept voor lasagne ge
vonden dat dateert uit de
veertiende eeuw, lang voor
dat Italiaanse koks de inge
ving kregen om lagen pasta
af te wisselen met saus en te
bedekken met kaas.
Britse onderzoekers waren
bezig met de voorbereidin
gen voor een middeleeuws
festival in het kasteel van
Berkeley in het zuiden van
Engeland toen zij in een
kookboek van koning Ri
chard II, The Forme of Cury,
stuitten op een recept van 'lo-
seyns': lagen deeg afgewis
seld met kaas en 'zoet poe
der'. Het grote verschil met
de Italiaanse lasagne is dat er
geen tomaten inzitten, die
werden namelijk pas twee
eeuwen later ontdekt in de
Nieuwe Wereld.
Verder zitten in loseyns ka
neel en saffraan, kruiden die
de Italianen voor hun pasta
schotel niet gebruiken. ,,We
hebben nu een middeleeuwse
lasagne gegeten in het kas
teel en het was heerlijk, hoe
wel wel wat aan de zoete en
kruidige kant", zei David
Crompton, één van de onder
zoekers.
De Italianen willen natuur
lijk niets weten van de ont
dekking die hun hun natio
nale gerecht weieens zou
kunnen afnemen. ,,Hoe dat
oude gerecht ook mag heten,
het was niet de lasagne zoals
wij die maken", zei een
woordvoerder van de Itali
aanse ambassade. AP
)it schrijven Britse en Russi-
che wetenschappers in het we-
'WH snschappelijk tijdschrift Na-
)ots are, dat vandaag verschijnt.
je! Jit verbeterde computersimu-
ities concludeerden de onder-
oekers dat een steenklomp met
Een doorsnede van 200 meter de
rkn ar(]e vermoedelijk eens in de
jaar raakt. Dat is veel
lie (ginder dan de huidige schat-
eens in de drie- tot vierdui-
endjaar.
Als zo'n asteroïde zich door de
ampkring in de aarde boort,
an kan dat een kwart van de
tereldbevolking het leven kos-
eld| En. Vermoedelijk ontstaat een
mmense vloedgolf die al het le
ien langs de oceaankusten be-
1 reigt. Wetenschappers geloven
at een gigantische meteoriet
o'n 65 miljoen jaar geleden het
inde van het tijdperk van de di-
ailosauriërs inluidde,
lat! let deze kennis is volgens on-
dlj erzoeker Bland van het Impe-
ial College echter niet aange-
»nd dat een meteoriet die in
luizend stukken op aarde valt,
blinder gevaarlijk is. ANP
h IERLIJN - De Duitse Europar-
tmentariër Schulz heeft de Ita-
iaanse regering gisteren zijn
hfi lerontschuldigingen aangebo-
:t« den voor zijn uitlatingen van
Zet linsdag op de Duitse televisie,
lijl ichulz noemde de Italiaanse re-
lïii jering'racistisch',
irij )e Italiaanse minister van Bui-
zij snlandse Zaken Frattini rea-
[eerde uiterst verontwaardigd
op Schulz' opmerking. Hij
i' prak van 'een provocatie',
ta Schulz was op 2 juli ook al het
nikpunt van Italiaanse woede,
lij uitte in het Europees Parle-
Inent felle kritiek op de Itali
aanse premier en EU-voorzitter
ierlusconi. Die reageerde door
tem 'ironisch bedoeld' een rol
aan te bieden als kampbewaar
der in een Italiaanse film over de
nzai-concentratiekampen.
Berlusconi had nog maar net
excuses aangeboden of het
volgende incident tussen Rome
en Berlijn diende zich aan. Een
taliaanse staatssecretaris om-
ehreef Duitse toeristen als
boerend gepeupel', waarna
wndskanselier Schroder zijn
'akantie in Italië annuleerde,
'e betreffende bewindsman is
inmiddels afgetreden. DPA
Een vakantieganger op een camping bij Biscarosse neemt de schade aan zijn caravan op.
£i-s ..<J| 4 V
foto Bob Edme/AP
door Alex Bogers
en Saskia Bonger
BISCAROSSE - De verwoes
tende storm die in het zuidwes
ten van Frankrijk aan zeker vier
mensen het leven kostte, heeft
de vakantie van een duizendtal
Nederlanders in de omgeving
van het dorp Biscarosse geruï
neerd. Berooid stonden ze giste
ren naast hun vernielde caravan
of tent. Drie en een half uur
duurde de storm die een enke
ling deed denken aan 'een
atoombom'.
Camping Les Ecureuils in Bis
carosse was gistermiddag rond
drie uur totaal verlaten, meldt
de aangeslagen eigenaar. Alle
gasten zijn geëvacueerd. Wat
rest zijn verwoeste tenten en ca
ravans. De kampeerders zijn
opgevangen in de omgeving.
Campinggasten die wel met tent
of cara -an verder konden zijn
verhuisd naar andere campings.
Onder hen Hennie de Hon uit
Hardinxveld-Giessendam. Zij
is met haar familie geëvacueerd
van camping Municipal Late-
coere in Biscarosse naar cam
ping L'Arbre d'Or in het vijf ki
lometer verderop gelegen
Parentis-En-Born. Al vieren
dertig jaar komt De Hon met
veel plezier op Municipal Late-
coere, maar nu is de camping
volledig verwoest.Het leek wel
alsof er een atoombom was ont
ploft", verteltDeHon. „Decam
ping ligt midden in het bos,
maar nu staat er geen boom
meer overeind. Het is een rava
ge. Vrijwel alle auto's, caravans
en tenten zijn total loss."
De familie De Hon heeft geluk
gehad. De caravan is wel wat
beschadigd, maar hij kan nog
rijden. Ook de auto is nog te ge
bruiken. Links en recht van De
Hons caravan vielen bomen om
en werden caravans en tenten
verwoest. De buren moesten via
een raampje uit hun caravan
kruipen. Van paniek op de cam
ping was volgens De Hon geen
sprake. „Niemand vluchtte",
zegt zij. „Iedereen probeerde
zijn voortent of tent in bedwang
te houden in die vreselijke wind
en kon net op tijd wegrennen bij
omvallende bomen."
In Biscarosse bereikte de wind
dinsdag snelheden van 160 kilo
meter per uur. Er viel zware
regen en hagel. In het twintig ki
lometer zuidelijker gelegen Mi-
mizan Plage woedde de storm
minder hevig.
Op camping club Marina Lande
in Mimizan Plage waaiden veel
takken van de bomen, maar ble
ven tenten en caravans over
eind. Het aantal gemelde scha
degevallen lag gisteravond op
zestig. Het betreft vrijwel alleen
materiële schade aan auto's,
tenten en caravans.
Onder de vier slachtoffers van
de storm waren twee Nederlan
ders. Het gaat om een 40-jarige
man en een 10-jarig meisje, die
dodelijk werden getroffen door
omvallende bomen. GPD
I
toorEelco van der Linden
PRETORIA - Olie of andere
Minerale rijkdommen brengen
ellende dan voorspoed in
Afrikaanse landen. In het
Jraatarme eilandstaatje Sao
lomé en Principe komt de ellen-
en°g voordat de olie aan de op-
Pwvlakte is gehaald, in de vorm
van een coup.
Decoupplegers hebben gisteren
z°nder bloedvergieten alle
®achtscentra overgenomen, de
^gering afgezet en de 150.000
landbewoners er een 'junta
Van nationale verlossing' voor
teruggegeven. Volgens schaarse
^klaringen van de militairen
bullen ze 'de economische en so-
Clale teloorgang stoppen' en
jjcon buitenlandse inmenging,
o 960 vierkante kilometer me
ende voormalige Portugese ko-
vonie (1470-1975) is een van de
broste landen van de wereld,
met als enig exportproduct ca
cao, een werkloosheid van 50
procent en naar verhouding de
grootste buitenlandse schuld
ter wereld. Corruptie en misma
nagement zijn chronisch, net als
de politieke instabiliteit.
In 1995 werd een coup gepleegd,
maar Europese en Amerikaanse
druk maakten een terugkeer
van burgerbestuur mogelijk.
President Fradique de Menezes,
die op het moment van de coup
in Nigeria verbleef, heeft sinds
hij in 2001 werd gekozen vier re
geringen ontslagen. Premier is
Maria das Neves, die het land
wil redden met de exploitatie
van olie en een nauwe samen
werking met de VS.
Elke politieke discussie op de
twee eilanden draait rond olie,
en het kan niet anders of de coup
heeft er mee te maken. Sao Tomé
en Principe ligt 240 kilometer
uit kust in de Golf van Gabon,
die een bewezen oliereserve
heeft van 60 miljard vaten.
De productie begint rond 2007,
maar door de al vergeven ver
gunningen ontvang het land al
in 2004 jaarlijks 100 miljoen
dollar netto. Nigeria, waarmee
vorig jaar een maritiem grens
geschil werd bijgelegd, zal 60
procent van de daadwerkelijke
olie-inkomsten ontvangen te
gen Sao Tomé 40 procent.
Het land rekent op een weder
opstanding en speculeert op
Amerikaanse interesse, die er
zeker is. De VS zijn vanwege de
problemen in het Midden-Oos
ten op zoek naar een alternatief
voor hun olie-import en Afrika
lijkt de beste mogelijkheden te
bieden. De verwachting is dat in
2015 een kwart van de 8,5 mil
joen vaten die de Amerikanen
elke dag nodig hebben uit Afri
ka zal komen. Nu is dat 16 pro
cent. GPD
ilWSI
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - De oorlog in
Irak heeft de Verenigde Staten
al 48 miljard dollar gekost. Dit
heeft het Pentagon gisteren la
ten weten.
De gevechten, van 20 maart tot 1
mei, staan daarbij 'slechts' met 5
miljard te boek. De voorberei
dingen voor de derde Golfoor
log daarentegen hebben 30 mil
jard gekost, nog voor het eerste
schot werd gelost. Elke maand
van de Amerikaanse aanwezig
heid kost bijna 4 miljard. Was
hington heeft ongeveer 146.000
militairen in Irak gestationeerd.
Door een bomaanslag die was
gericht tegen een konvooi van
het Amerikaanse leger, is giste
ren in Irak een militair omgeko
men.
Twee anderen raakten gewond.
Het incident had plaats op de
snelweg ten westen van de
hoofdstad Bagdad.
Amerikaanse troepen worden
bijna dagelijks onder vuur ge-
TOKIO - De geboortedag van keizer Hirohito wordt in Japan
een nationale feestdag. Een parlementaire commissie stemde
gisteren in met een wetsvoorstel daartoe, het volledige parle
ment doet dat waarschijnlijk later deze week.
Hirohito, die tijdens de Tweede Wereldoorlog over Japan
heerste, overleed in 1989. Japan viert sindsdien op zijn ge
boortedag, 29 april, de Dag van de Natuur. Dat wordt nu Sho-
wa-dag, naar Hirohito's titel. De naamsverandering is een
initiatief van de regerende conservatieve partij van premier
Koizumi. Socialisten en communisten in het parlement vre
zen dat de verandering herinneringen oproept aan het impe
rialistische verleden van Japan.
Vorige week reageerden Zuid-Korea en China diep beledigd
toen een prominent lid van de Japanse regeringspartij de an
nexatie van Korea bagatelliseerde en de moord op 300.000 in
woners van de Chinese stad Nanking tijdens de bezetting van
1937 tot 1938 in twijfel trok. AP
BERLIJN - Een Duitser die dacht aan de hitte te kunnen ont
snappen door op het dak een uiltje te knappen, heeft dat met
de dood moeten bekopen. De 28-jarige man viel twintig meter
naar beneden en overleed later in het ziekenhuis. Dat heeft de
politie gisteren bekendgemaakt.
De man had zich met twee kameraden op het dak geïnstal
leerd, bij een temperatuur van bijna dertig graden. De vrien
den van het slachtoffer merkten niets van het ongeval. Zij la
gen nog rustig te slapen toen de politie hen het slechte nieuws
kwam brengen. RTR
WELLINGTON - De regering van Nieuw-Zeeland wil men
sen van dezelfde sekse de mogelijkheid geven met elkaar te
trouwen. Dit meldde de krant New Zealand Herald gisteren.
Nieuw-Zeeland zou, na Nederland en België, het derde land
worden waar het homohuwelijk mogelijk is.
Ook in Canada wil de overheid soortgelijke wetgeving aanne
men. DPA/ANP
S YD NE Y - In een toestel van Thai Airways heef t zich gisteren
op een vlucht van Bangkok naar Sydney een steekpartij voor
gedaan. Een 22-jarige Australiër is door de politie gearres
teerd toen het toestel in Sydney was geland. Hij zou een
vijftigjarige medepassagier met een vork in de nekhebben ge
stoken na een conflict over zitplaatsen. Het slachtoffer is in
een ziekenhuis behandeld aan zijn verwondingen. AP
BERLIJN - Duitse fans van de boeken over Harry Potter zijn
zelf vast aan de vertaling van het vijfde deel van de succesvol
le reeks, De Orde van de Feniks, begonnen. De officiële Duitse
vertaling van het boek van J.K. Rowling komt pas op 9 no
vember uit.
Via de website harry-auf-deutsch.de sturen duizenden Pot-
ter-fans vertaalde delen van boek door aan elkaar. De Orde
van de Feniks is zodoende al vijftien keer in zijn geheel ver
taald Vrijwilligers lezen de verschillende versies door en stel
len van de beste stukken een volledige versie samen.
Volgens uitgeverij Carlsen Verlag mogen de fans hun gang
gaan zolang ze hun werk niet verkopen of publiekelijk ver
spreiden. AP
door Esther Gotink
LONDON - De 12-jarige She-
vaun Pennington is gisteren met
haar ouders herenigd, vijf da
gen nadat ze verdween met een
31-jarige Amerikaanse ex-ma-
rinier die ze via internet had le
ren kennen. De man, Toby
Studabaker uit Noord-Caroli-
na, werd enkele uren eerder ge
arresteerd in Frankfurt.
De arrestatie vloeide voort uit
de ontdekking van de FBI dat
Studabaker kinderporno van
internet had gedownload. Dit
kwam aan het licht toen zijn
computer in beslag was geno
men om het e-mailverkeer tus
sen hem en het Britse meisje te
onderzoeken.
Shevaun reisde zaterdag met de
ex-militair per vliegtuig naar
Parijs. Met het smoesje dat ze
ging winkelen met haar vrien
dinnen, verliet ze haar ouderlijk
huis in Lowton, nabij Manches
ter, met kleding en een pas
poort.
Studabaker, wiens vrouw vorig
jaar overleed aan kanker, zei
dat hij de Atlantische Oceaan
was overgestoken in de veron
derstelling dat hij een 19-jarige
vrouw zou ontmoeten. Maar de
FBI zegt bewijzen te hebben dat
hij al die tijd wist hoe oud het
meisje was. Volgens de Ameri
kaan zou hij pas in Frankrijk
haar werkelijke leeftijd hebben
ontdekt. Per telefoon verklaar
de hij tegenover zijn familie
woest te zijn over de hele affaire.
Hij liet Shevaun een brief teke
nen, waarin ze verklaarde dat
hij haar niets had aangedaan.
In een gezamenlijke operatie
van FBIr Interpol, luchthaven-
politie en Franse, Engelse en
Duitse autoriteiten is het twee
tal opgespoord. Volgens een po
litiewoordvoerder was Shevaun
al die tijd bij Studabaker. Aan
vankelijk bestond daar verwar
ring over, omdat de Amerikaan
en de Britse in hun telefoonge
sprekken naar huis een tegenge
steld verhaal hadden verteld.
Studabaker nam gistermiddag
vrijwillig contact op met de FBI,
wat rond half twee resulteerde
in zijn arrestatie in Frankfurt.
Shevaun was toen al terug in
Engeland. Voor zover bekend is
zij ongedeerd. Rechercheurs
willen na de hereniging met
haar ouders met haar praten.
Studabakers schoonzus Sherry
zei na het nieuws van zijn arres
tatie 'opgelucht' te zijn. De fa
milie had niets meer van de ex-
marinier gehoord sinds zijn te
lefoontje vanuit Frankrijk, en
wist ook niet dat hij inmiddels
in Duitsland zat.
De verdwijning van Shevaun
heeft opnieuw de discussie doen
oplaaien over de onveiligheid
van 'chatrooms' op het internet.
Britse experts waarschuwen al
jarenlang voor de risico's van
deze internetsites, waarop vaak
pedofielen onder een valse iden
titeit contact zoeken met min
derjarigen. GPD
Amerikaanse militairen omringen hun omgekomen kameraad op de snelweg ten westen van de Bag
dad. foto Marwan Naamani/AFP
nomen. Met deze laatste aanslag
komt het aantal Amerikanen
dat sinds de invasie van Irak
door vijandelijk vuur is omge
komen, op 147. Een gelijk aan
tal Amerikaanse militairen
kwam om tijdens de Golfoorlog
van 1991.
In Hilla ten zuiden van Bagdad
kwam in de nacht van dinsdag
op woensdag een Amerikaanse
marinier om het leven, toen hij
van een dak viel. Volgens een le-
gerwoordvoerder stond de man
op wacht. AFP/RTR
van onze redactie buitenland
HONGKONG - Het hoofd van
de veiligheidsdienst van Hong
kong, Regina lp, heeft gisteren
'om persoonlijke redenen' haar
ontslag aangeboden. Ip werd
door veel inwoners van de Britse
ex-kroonkolonie gezien als de
gene die de omstreden veilig
heidswet erdoor wilde drukken.
Tung Chee-hwa, de door China
aangestelde bestuurder van
Hongkong, heeft het ontslag
van lp aanvaard. Haar aftreden
komt, terwijl er sprake is van
een crisis rond Tung. Velen vra
gen zich af of hij in staat is
Hongkong te regeren. Zijn rege
ring ligt onder vuur sinds meer
dan een half miljoen mensen be
gin deze maand demonstreer
den tegen de veiligheidswet.
Tung liet na de demonstratie
weten dat hij de stemming in het
parlement over de wet, op 9 juli,
zou uitstellen.
De wet tegen landverraad, sub
versieve activiteiten en oprui
ing stuit op fel verzet, omdat die
de inwoners zou beperken in
hun burgerrechten. Velen me
nen dat Tung de wet er doorheen
moest zien te krijgen onder druk
van China. AFP/RTR
