Basisscholen moeten J
leefwereld kinderen
beter leren kennen
Israëlische kunstenaar stoort
zich vaak niet aan perspectief
Prijs van Film by the Sea voor Italiaanse regisseur
Drank is geen natuurverschijnsel
Vrijspraak van
verkrachting
kunst
Tolerantie
donderdag 17 juli 2003
Kindertekening
Jeruzalem
Lastig bereikbaar
door Henk Postma
MIDDELBURG - Basisscholen
kennen de leefwereld van hun
kinderen buiten het schoolge
bouw onvoldoende. Wil onder-
wijskansenbeleid daadwerke
lijk vruchten afwerpen, dan
moeten scholen hun relatie met
de omgeving op alle mogelijke
manieren versterken. Daarin
ligt met name een taak voor ge
meente- en schoolbesturen. Een
grotere betrokkenheid van ou
ders is onmisbaar.
Dat rapporteert de Zeeuwse
welzijnsorganisatie Scoop in
een nieuwe nota: 'Onderwijs
kansen in het groen'. Daarin
wordt beschreven hoe in Zee
land en de drie noordelijke pro
vincies projecten van start zijn
gegaan ter verbetering van
onderwijskansen op het platte
land. Het rapport is samenge
steld in samenwerking met on
derzoeksbureau Sardes. Eerder
concludeerde men al dat platte
landsomstandigheden het on
derwijs negatief beïnvloeden.
Sociaal-economisch klimaat en
sociaal-maatschappelijk beleid
zouden ouders, leerkrachten en
kinderen te weinig stimulansen
bieden.
Uit de eerste ervaringen met de
projecten ter verbetering van de
onderwijskansen op het platte
land blijkt volgens Scoop dat
veel basisscholen zich de afge
lopen jaren te veel hebben ge-
isoleerd van hun 'fysieke en be
leidsmatige' omgeving. „Ze
kennen de leefwereld van hun
kinderen buiten het schoolge
bouw onvoldoende. Ook zijn
scholen niet altijd op de hoogte
van de inrichting van de wijk of
buurt waarin de school staat, of
van de thuissituatie van hun
leerlingen."
De leeromgeving op het platte
land is 'onvoldoende uitda
gend'. Wil men daar verande
ring in brengen, dan zijn goede
contacten met omringende
(zorg)instellingen, ouders en
verzorgers van essentieel be
lang. Er kunnen dan 'onder
steuningsstructuren' worden
opgezet. Op dit moment, zo con
cludeert Scoop, 'zijn contacten
van scholen met welzij», j
zorginstellingen eerder ah
kelijk van gerezen problem K
met leerlingen dan van pretji p
tief inzicht in hun mogelijk g
den'. Hetzelfde geldt voor; ei
mogelijk stimulerende relat d
met collega-scholen. Dieh
den nu onvoldoende uitgeta li
stelt het rapport. 0
Blijkens landelijk onderzot! o
de doorstroming van bas
schoolleerlingennaarhetvM- j
gezet onderwijs de afgelopen F
ren verslechterd. Dat geldtb
name voor allochtone leeijj p
gen en voor kinderen van oiije g
met een lage opleiding. Datpij k
volgens Scoop eens te meer;) c
een gerichte aanpak. Nietails b
intensieve contacten met i t
schoolomgeving zijn van s
lang, ook de kwaliteit van|
lesmateriaal en van de Is y
krachten is essentieel. In 0® t
Groningen wordt de problei s
tiek van slecht functioneren c
leerkrachten momenteel al) s
spreekbaar gemaakt. Dat z; 1
ook in Zeeland moeten gekt
ren. j
Scoop stelt met nadruk datjt 1
ook de schoolbesturen verat
woordelijkheid dienen te neir.:
voor de ontwikkeling vane
visie op schoolinhoudelijke1
omgevingsfactoren. „Naast:
kwaliteit van de schooldire 1
teur en de binnenschoolsectt 1
municatie vallen daaronder! 1
voorbeeld het functioneren!- 1
het schoolbestuur en het at
woord op de vraag of de jé j
leerkracht de juiste groep
aanstuurt."
MIDDELBURG - De rechtbï
in Middelburg heeft gistere
een 42-jarige inwoner van Sir
Maartensdijk vrijgesprofe
van de verkrachting van ri
vrouw. De man bleef tijdens:
behandeling van de verkraci
tingszaak hardnekkig ontke
nen zijn echtgenote 15 api
vorig jaar thuis te hebben mi
bruikt. Het echtpaar zit midi
in een echtscheiding.
>door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Galerie De
Os se berg in Grijpskerke werkt
deze zomer samen met de syna
goge en de Wandelkerk in Mid
delburg. De verbindende
schakel is het werk van de Israë
lische kunstenaar Abraham Ya
kin. Van hem is op alledrie de lo
caties werk te zien. De synagoge
toont ook schilderijen van zijn
dochter Ruth Dagan-Yakin. De
Osseberg heeft het werk van Ya
kin gecombineerd met joodse
kunst van Bram van Gelderen
en Jet Naftaniel-Joels.
Vorig jaar was in De Osseberg al
werk te zien van Yakin en zijn
dochter, ook toen gecombineerd
met ceremoniële objecten en
sieraden van Van Gelderen. Dat
leidde tot de vraag van de syna
goge om iets samen te doen. Om
dat de synagoge 's zomers vaak
samenwerkt met de Wandel-
kerk is een samenhang tussen
drie locaties ontstaan',
De Wandelkerk is de enige plek
waar alleen werk van Abraham
Yakin kan worden bekeken. Er
hangt een schilderij van het
loofhuttenfeest, grafiek van ta
ferelen uit de bijbel en penseel
tekeningen en aquarellen van
zijn geboorte- en woonplaats
Jeruzalem.
Ettore Scola krijgt in september een Life Time Achievement (prijs
voor het hele oeuvre) van het Vlissings festival Film by the Sea.
foto Jean-Philippe Ksiazek/EPA
door Ernst Jan Rozendaal
VLISSINGEN - Het festival Film by
the Sea in Vlissingen reikt in september
een Life Time Achievement Award
(prijs voor het hele oeuvre) uit aan de
Italiaanse filmregisseur Ettore Scola.
Het is de eerste keer dat deze prijs
wordt toegekend. Het filmfestival
heeft de prijs ingesteld ter ondersteu
ning van het jaarlijkse landenthema.
In het onderdeel Eurofocus besteedt
Film by the Sea elk jaar aandacht aan
films uit een Europees land. Vorig jaar
was het Duitsland, dit jaar is het Italië.
Behalve actuele films uit het thema-
land worden ook klassiekers vertoond.
Om dat onderdeel te versterken is de
Life Time Achievement Award verzon
nen, aldus artistiek directeur Leo Han-
newijk van Film by the Sea.
Scola komt de prijs in september in
Vlissingen in ontvangst nemen. Tijdens
het festival zal een retrospectief van
zijn oeuvre worden vertoond. Bekende
films van Scola zijn onder meer C'era-
vamo tanto amati (1974), Brutti, spor-
chi e cattivi (1976), Una giornataparti-
colare (1977) en Splendor (1988). De
meeste van zijn films zijn komedies met
een maatschappijkritische ondertoon.
Het filmfestival, dat van 5 tot en met 14
september plaatsvindt in Vlissingen en
Scheveningen, zal ook aandacht beste
den aan de films van bekende Italiaan
se regisseurs als Fellini, Visconti en
Bertolucci. Volgens jaar is Frankrijk
het themaland van Film by the Sea.
„Dan zullen we zeker een Fransman
onderscheiden voor zijn verdiensten
voor de Franse film", aldus Hannewijk.
Film by the Sea duurt dit jaar vier da
gen langer dan voorheen. Bovendien
wordt een satellietprogramma ver
toond in Scheveningen. Dinsdag zal
het festival ook de Raad van Toezicht
uitbreiden. Voormalig WD-kamerlid
Sari Heemskerck-Duvekot treedt dan
toe. Zij vervult meerdere bestuursfunc
ties in de cultuursector - bij het Neder
lands Danstheater, de Nieuwe Kerk in
Amsterdam en de Vrienden van het
Holland Festival - en is voor het festi
val de link naar Den Haag. Ook voor
malig gedeputeerde Daan Bruinooge
treedt toe tot de Raad van Toezicht.
Tijdens een debat over een vlak-
kevloertheater en een culturele werk
plaats in Vlissingen werd onlangs dui
delijk dat Film by the Sea behalve in
Cine City ook activiteiten wil ontplooi
en in de zware plaatwerkerij van de
Koninklijke Schelde Groep. De bedoe
ling is dat daar het onderdeel Seasation
plaatsvindt. Met activiteiten op het ge
bied van internet, videospelletjes en
clips wordt een programma verzorgd
voor jongeren. „Ieder zichzelf respec
terend filmfestival is tegenwoordig be
zig om buiten de bioscoopzaal een cros
sover met andere beelddisciplines te la
ten zien", verklaart Hannewijk. „Hel
Filmfestival Rotterdam gaat daarin
het verst door samenwerking met Wilt'
de With en Museum Boijmans vanBeu-
ningenVoor het eerst willen wij nu zo
iets in Zeeland doen. Ons publiekko®
voornamelijk uit de leeftijdscatego®
van 25 tot 45 jaar. Ik zie nog te wei®S
jonge gasten."
Het belangrijkste onderdeel van Fil®
by the Sea blijft de link tussen film®
literatuur. Voor het eerst wordt dit ja®
een driedaagse cursus rond dit then®
gegeven met lessen, film vertoningen®1
het bijwonen van talkshows, de fil®®
literatuurlezing en de prijsuitreiwh
van de Film by the Sea Award voor®'
beste literatuurverfilming.
Yakin heeft gestudeerd aan de
Betsalel kunstacademie in Jeru
zalem en exposeert behalve in
Israël veel in Europa en de Ver
enigde Staten. Zijn werk is een
heel eigen mix van traditionele
en hedendaagse kunst. Hij heeft
een vertellende manier van
schilderen en tekenen. Het dui
delijkst blijkt dat in zijn gra
fiek. Zijn voorstellingen
bestaan uit verschillende on
derdelen. Dat wordt nog bena
drukt door het kleurgebruik.
Elk onderdeel is namelijk in een
andere kleur gevangen. De be
schouwer kijkt van het ene on
derdeel naar het andere en
maakt zo een verhaal. Of hij
leest het verhaal, want Yakin
heeft bekende bijbelse thema's
alsJonain de walvis, de geschie
denis van het gouden kalf en het
offer van Isaak verbeeld.
Net als kunstenaars in de oud
heid en de Middeleeuwen stoort
Yakin zich vaak totaal niet aan
het perspectief. Er zweven figu
ren in de lucht, verhoudingen
kloppen niet. Dat vergroot de
toegankelijkheid van het werk,
want het is een procédé dat ook
in de kindertekening wordt toe
gepast. Tegelijk versterkt het
het mystieke karakter van zijn
voorstellingen.
Yakins werk in de synagoge is
uitgesproken joods. In olieverf
heeft hij een uitgaande sjoel ge
schilderd. Met een mix van gra
fische technieken heeft hij on
derwerpen aangepakt als de
traditionele viering van het
nieuwjaar, het loofhuttenfeest
en de synagoge. Ook zijn een hu
welijkscontract en een bar mits-
va-certificaat te zien, waarbij
hij als in een stripverhaal de bij
behorende ceremonies heeft
uitgebeeld.
Het meeste werk van Yakin kan
in De Osseberg worden bezich
tigd. Daar hangen vooral veel
recente olieverfschilderijen.
Zijn geliefde Jeruzalem is daar
het thema. Zijn tijdloze uitbeel
ding van die stad verklaart de ti
tel Dromen van vrede die de
Wandelkerk en de synagoge
hanteren. Het contrast met de
manie" waarop Jeruzalem bijna
dagelijks in het nieuws is, kan
namelijk niet groter zijn.
In de synagoge zijn twee schil
derijen te zien van Ruth Dagan-
Yakin, die studeerde aan de Am
sterdamse Rietveldacademie.
Haar stijl is anders dan die van
haar vader, maar de onderwer
pen komen overeen.
De Osseberg toont naast het
werk van Yakin ceremoniële
kunst van Bram van Gelderen
en Jet Naftaniel. Beide kunste
naars zoeken de grenzen op van
regels die het joodse rabbinaat
hieraan stelt. Behalve religieuze
objecten zijn het daardoor ook
hedendaagse kunstwerken.
Exposities: Wandelkerk Mid
delburg t/m 5 aug, open ma t/m
vri van 10.30-16 uur, za en zo
van 13.30-17 uur. Synagoge
Woestijn van Judea van Abraham Yakin in de Wandelkerk in Middelburg.
Middelburg t/m 31 juli open woe
van 12-16 en don van 10-16 uur.
De Osseberg in Grijpskerke (bij
Sint Laurens) t/m 2 aug open di
t/m za van 14-17 uur. Vanavond
geeft het Orion Ensemble een
concert in De Osseberg waarbij
onder meer muziek wordt ge
speeld van Achron en Ravel die
verband houdt met het theW
van de exposities. Aanvangt'
uur.
'Het is iets wat heel veel mensen kan
gebeuren', en 'zoiets kan je nu een
maal overkomen', zo was de teneur.
Nogal wat mensen maakten zich meer
boos over het feit dat Van der Wouden
enkele jaren wachtgeld krijgt dan
over de reden waarom hij een boete
van 1500 euro en een voorwaardelijke
ontzegging van de ri jbevoegdheid van
negen maanden opgelegd kreeg. De
discussie rond de afgetreden wethou
der dreef weg bij de kern van de zaak:
de man pleegde een misdrijf. Door
ruim driemaal de toegestane hoeveel
heid alcohol te drinken, maakte hij
van zijn auto een moordwapen. Wie
zich met een pistool zwaaiend in de
openbare ruimte begeeft, hoeft op
weinig begrip uit de samenleving te
rekenen. Wie zijn voertuig transpo
neert tot een ongeleid, dodelijk pro
jectiel, ontmoet kennelijk toch nog
wel enige sympathie. Zeker als hij dat
niet in de tijd van de baas doet. Alsof
de nabestaanden van iemand die
door een dronken rijder is omge
bracht, troost kunnen putten uit het
feit dat de dader in zijn vrije tijd actief
was.
door A. J. Snel
De boodschap over nuchter rijden bereikt wel de jeugd.
In de laatste decennia van de vorige
eeuw was een tendens waarneembaar
dat de combinatie alcohol en rijden
steeds minder geaccepteerd werd.
Vooral jonge mensen raakten ervan
overtuigd dat dronken achter het
stuur kruipen eerder dom was dan
stoer. De reacties rond de zaak van de
Schouwse wethouder lijken op een te
gengestelde ontwikkeling te wijzen.
Van der Wouden zei zelf dat hij, zon
der man en paard te willen noemen,
meer bestuurders kende die wel eens
in de auto stappen na wat te veel te
hebben gedronken. Hij had het gevoel
dat de samenleving dat soort gedrag
uitermate herkenbaar vindt en van
politici niet verwacht dat ze roomser
zijn dan de paus.
Directeur J. van den Broek van het
Zeeuws Consultatiebureau voor
Alcohol en Drugs beaamt dat die
opvatting breed heerst. „Er is een
veranderde houding ten opzichte van
gezagsdragers. Vroeger werden ze
onthoofd als ze een ernstige misstap
begingen; nu mogen ze fouten maken
als ze in hun werk maar behoorlijk
functioneren. Toch zie je ook dat de
bewustwording dat het om fout ge
drag gaat, blijft toenemen. Als men
sen geconfronteerd worden met de ge
volgen of mogelijke gevolgen, gaan ze
er anders tegenaan kijken. Wij bieden
de cursus educatieve maatregel alco
hol aan. Als de deelnemers binnenko
men, zeggen ze dat ze pech gehad
hebben. Als ze vertrekken, zijn de
meesten ervan overtuigd dat ze iets
verkeerds gedaan hebben."
Secretaris H. Rhebergen van het Re
gionaal Orgaan Verkeersveiligheid
Zeeland heeft zich verwonderd over
de reacties op de toestand rond Van
der Wouden. „Als we nog even door
gaan, is hij het slachtoffer. Het zal er
mee te maken hebben dat hij een
populaire figuur is. Men zoekt dan re
denen om te vergoelijken. Ik zie die
niet. En het is volslagen onzinnig om
aan te voeren dat hij in zijn vrije tijd in
de fout ging. Alsof daar een scheiding
is aan te brengen. Ook het idee dat zo
iets iemand kan overkomen, is na
tuurlijk onzinnig. Het gaat niet om
een onafwendbaar natuurverschijn
sel. Je doet het zelf."
Rhebergen komt op grond van de
reacties rond de inmiddels oud-wet
houder niet tot de slotsom dat de tole
rantie tegenover drankgebruik in het
foto Peter Nicolai
verkeer toeneemt. Hij ziet wel een
probleem voor de leeftijdscategorie
van tussen de 35 en de 50 jaar. „Dat is
een lastig bereikbare groep. Mensen
tot 18 jaar kun je goed en gericht be
naderen via het onderwijs en we zien
daar ook de resultaten van. De bood
schap dat rijden en drinken niet bij
elkaar horen, komt duidelijk door.
Mensen van boven de 50 kun je via or
ganisaties en cursussen goed berei
ken. Maar op die tussengroep van tus
sen de 35 en de 50 laat je uitsluitend
via massamediale campagnes infor
matie los. Dat is een minder effectieve
werkwijze, denk ik, dan wanneer je
een specifieke groep op een speciale
manier benadert. Wij bekijken op dit
moment hoe we die tussenliggende
leeftijdsgroep via bedrijven kunnen
bereiken."
Overwegend mild waren de reac
ties toen onlangs bekend werd dat
wethouder A. van der Wouden van
Schouwen-Duiveland onder invloed
van alcohol in de auto had gereden.
Van der Wouden kreeg van zijn poli
tieke vrienden binnen de Partij van de
Arbeid te horen dat ze geen vertrou
wen meer in hem hadden. Daarbij
speelde in belangrijke mate een rol
dat hij zelf niemand in vertrouwen
had genomen, en: voor niets hoort
niets. Bovendien, het lange zwijgen
van de wethouder werd niet gezien als
een proeve van crisisbestendigheid.
Over de directe aanleiding tot het ver
trek van de wethouder werd in brede
kring echter ongemeen vergoelijkend
gedaan.
