Thermphos mag afval
van klanten niet
meer hergebruiken
Graafmachines wissen sporen
bouw Westerscheidetunnel uit
Einde dreigt voor
site Zeelandpoort
Voorkomen lekkage
olie prioriteit bij
berging Tricolor
15
Zorgen over verplaatsing schelpdieren in EU
Plan van aanpak voor natuurontwikkeling in Scheldebekken
Eenzijdig
ongeval
mm
U
zaterdag 12 juli 2003
Verbieden
Buitendijks
Wetlands
- J
S i-l AE-M
Zendmast
r
Man pint met pasje van baas
Oud-dijkgraaf Dees overleden
Duinbrand bij Scharendijke
Opnieuw zieke matroos van boord
Brief
Hoor Rob Paardekam
YERSEKE - Het Productschap
Vis maakt zich grote zorgen
over het onbeperkt verplaat
sen van schelpdieren binnen de
Europese Unie. In een brief aan
minister Veerman van Land
bouw, Natuur en Voedselkwa
liteit schrijft de organisatie dat
door deze import onder meer
toxines en virussen kunnen
binnenkomen.
Het probleem ontstond toen de
Raad van State in februari oor
deelde dat het door Nederland
ingestelde importverbod van
Iers oester- en mosselzaad ille
gaal is. Het zou een schending
zijn van het Europese Verdrag
van het vrije verkeer van
goederen. Naar aanleiding van
deze uitspraak verleende mi
nister Veerman een vergun
ning aan het bedrijf Delisea
van J. Dingemanse uit Yerseke
voor de import van Ierse mos
selen in de Oosterschelde. De
minister ziet zich door de uit
spraak van de Raad van State
genoodzaakt zijn beleid aan
te passen. Hierdoor ontstaat
ruimte voor het onbeperkt ver
plaatsen van schelpdieren bin
nen wateren van de Europese
Unie.
Het productschap Vis beseft
dat er niet veel te doen valt
tegen de uitspraak van de Raad
van State. Temeer omdat de
Europese Commissie streng
toeziet op handelbelemmeren-
de maatregelen. Wel wil het
productschap dat er een moge
lijkheid komt om import te ver
bieden als van een bepaald
gebied is gebleken dat ver
plaatsing tot ongewenste ef
fecten kan leiden.
Import uit deze 'slechte' gebie
den naar met name Ooster
schelde, Grevelingen en Wad
denzee zou kunnen zorgen voor
allerlei ziektes die het eco
systeem verstoren met alle ne
gatieve gevolgen van dien. Het
productschap zegt sowieso al
tien gebieden in Ierland te ken
nen, die een groot risico voor de
Nederlandse wateren vormen.
Uit enkele van deze gebieden
zouden al schelpdieren naar
Nederland worden geïmpor
teerd.
Ontpolderen is onvermijdelijk
rinorRinus Antonisse
BERGEN OP ZOOM - Méér
ruimte voor de rivier. Dat is voor
ie natuurontwikkeling in het
Scheldebekken veruit de beste
oplossing. En dit komt ook de
veiligheid het meest ten goede.
Het betekent in elk geval ont-
poldering, ofwel water toelaten
op land. Mogelijkheden daar
voor zijn: het verwijderen van
dijken, het maken van doorlaat-
middelen in dijken en aange
past beheer van uitwaterings
sluizen.
Dit blijkt uit het rapport Het
Muurtalent Verzilveren, een
belangrijke bouwsteen voor het
te maken Natuurontwikke
lingsplan voor het Scheldebek
ken (grofweg van Gent tot in de
monding van de Westerschelde)
De studie is een gezamenlijke
productie van het Rij ksinstituut
Kust en Zee (RIKZ)het experti
secentrum van het ministerie
van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit (LNV) en het
Vlaamse Instituut voor Natuur
behoud (IN).
Andere ingrepen om ervoor te
zorgen dat het Scheldebekken
rond 2030 een natuurlijk en ge
zond watersysteem is, kunnen
zijn: buitendijkse maatregelen
voor uitbreiding of behoud van
het intergetijdegebied (afgra
ven, afschermen en/of aanvul
len van slikken en schorren),
herstel van overgangen tussen
land/water en zout/zoet (aan
koppelen kreken, aanpassen
WAARDE - Een veertigjarige
vrouw uit Sprundel is gister
avond niet haar auto, waarin
ook haar drie kinderen zaten,
over de kop geslagen op de A58
bij Waarde.
De vrouw reed rond kwart over
zes over de zuidbaan van de
A58, toen ze door onbekende
oorzaak naast de weg terecht
kwam. Door een overcorrectie
schoot ze terug de rijbaan op,
begon te slippen, vloog rechts
van de weg de berm weer in,
waarna ze tweemaal over de
kop sloeg en op de zijkant tot
stilstand kwam. Alle inzitten
den konden op eigen kracht het
voertuig verlaten. Twee van de
kinderen zijn voor onderzoek
overgebracht naar het zieken
huis in Roosendaal.
dijkbekleding). Daarnaast kan
worden gedacht aan binnen-
dijkse maatregelen als het
inrichten van natte natuurge
bieden en beheerslandbouw,
alsook aan maatregelen gericht
op soorten (herstel vegetatie,
vistrappen, vogeleilanden). De
ze dragen wel het minst bij aan
het over 25 jaar gewenste
'streefbeeld' voor het Schelde
bekken, zoals dat is vastgelegd
in de Lange Termijnvisie Schel-
de-estuarium en het zogeheten
Memorandum van Vlissingen,
dat Nederland en Vlaanderen
afsloten.
Daarin is afgesproken dat er in
2004 een Ontwikkelingsschets
2010 moet zijn, die aangeeft
welke inspanningen en beleids
maatregelen de komende zes
jaar nodig zijn. Onderdelen van
de schets: enkele scenario's voor
verdere verdieping van de vaar
geul, een verbinding tussen
Ooster- en Westerschelde voor
verlaging van de waterstanden
bij stormvloeden (de Overschel-
de genaamd) en een Natuuront
wikkelingsplan. Dit plan geeft
aan welke maatregelen tot 2010
waar en waarom nodig zijn.
Het rapport Het Natuurtalent
Verzilveren heeft inmiddels al
een vervolg gekregen in de vorm
van een niet-openbaar plan van
aanpak. Dit gaat uit van twee
pakketten aan maatregelen-
(plan A en plan B). Een aantal
voorstellen is voor beide pak
ketten hetzelfde: buitendijkse
natuurmaatregelen langs de
Zeeschelde; doorlaatmiddelen
als verbinding tussen rivier en
achterland over het hele traject;
natuurontwikkeling langs de
Overschelde, als die nodig blijkt
te zijn.
Het verschil tussen de plannen
zit vooral in de wijze waar
op het ontpolderen stroomaf
waarts van Antwerpen - dus
richting Zeeland - wordt uitge
voerd. Plan A gaat uit van een
klein aantal grootschalige ont-
polderingen van 500 hectare en
meer. Stroomopwaarts, richting
Gent, ligt het accent op uitbrei
ding van de rivier door ontpol
deren of inrichting van gebie
den waar het getij gecontroleerd
wordt toegelaten. Bij plan B
is stroomafwaarts een groter
aantal kleinere ontpolderin-
gen voorzien. Stroomopwaarts
wordt er dan minder ontpolderd
en ligt de nadruk op inrichting
van zogeheten 'gecontroleer
de overstromingsgebieden' met
sluisbeheer of als binnendijkse
wetlands.
In beide plannen zijn voor
de Westerschelde verschillen
de plaatsen voor ontpoldering
aangegeven. Proses, het pro
jectbureau in Bergen op Zoom
dat de Ontwikkelingsschets
2010 ambtelijk voorbereidt,
stelt voor twee voorbeeldgebie-
den te kiezen (één grote ontpol
dering van tenminste 500 hecta
re en één met enkele kleinere
ontpolderingen samen)Het Be
stuurlijk Overleg Westerschelde
(BOWS) buigt zich binnenkort
over de natuurontwikkeling en
verdere gang van zaken.
lil
1M Si
1 f
Hf
lil
1 ''I
11 j
1
I
ff i
j l\ f
I 1
liMÉi
1 1
Mali»
-
-
-
v*- -t C
De Hedwigepolder, grenzend aan het Land van Saeftinge, wordt in het rapport Het Natuurtalent Verzilveren genoemd als proeflocatie voor ontpoldering.
foto Wim Kooyman
~|koeMgdAgHgusT&iuiT
door Jeffrey Kutterink
VLISSINGEN - Thermphos is
gestopt met het hergebruiken
van afval van klanten in haar
eindproducten. Het Europees
Gerechtshof staat dat niet toe,
omdat die worden verwerkt in
kwetsbare producten als voed
sel en medicijnen. Thermphos
mag het wel als het een vergun
ning aanvraagt als afvalver
werker. Maar dat wil het bedrijf
"iet, omdat dat botst met het ge
wenste imago.
Thermphos vermijdt in haar mi
lieu- en veiligheidsj aarverslag
2002 angstvallig dat ze afval
stoffen wil hergebruiken. De
onderneming spreekt liever van
de 'terugvoer van retourmateri-
nlen'. Het fosfor- en fosfaat uit
het afval van klanten kan de
fosforproducent gebruiken als
grondstof voor haar eigen pro
ducten. De onderneming zegt zo
haar steentje te willen bijdra
gen aan het voorkomen van het
opraken van delfstoffen,
rhermphos heeft dat ook jaren
lang gedaan. Het ministerie van
"rom bood daarvoor de moge-
Ljkheid door het afgeven van
niet van toepassing-verklarin
gen Die maakten het mogelijk
dat Thermphos de retourstro
men van klanten kon inzetten
j>ls grondstof.
Het alternatief voor deze ma-
mer van verwerken is vaak stor
en of lozen op het oppervlakte
water. Dat levert volgens het
bedrijf een grotere milieubelas
ting op dan verwerking bij
Thermphos. Maar na de uit
spraak van het Europees Ge
rechtshof heeft Vrom de verkla
ringen moeten intrekken.
Thermphos onderzoekt nu hoe
de belemmeringen kunnen wor
den weggenomen.
De fosforproducent heeft het
milieu vorig jaar niet meer,
maar ook niet minder belast. De
uitstoot van zware metalen en
fosfine in de lucht en de emissie
van stof naar water zijn aan
zienlijk toegenomen. Daar staat
tegenover dat de hoeveelheid
gips die moest worden gestort
drastisch is verminderd (van
3219 ton in 2001 tot 614 ton in
2002). Ook is er minder cadmi
um en fosfaat op het oppervlak
tewater geloosd. De uitstoot van
koolstofdioxide en zwaveldi
oxide is gedaald, doordat het
bedrij f vorig j aar minder fosfor-
ovengas hoefde af te fakkelen.
Thermphos heeft vorig jaar
410.653 euro geïnvesteerd in
maatregelen om de milieubelas
ting te verkleinen.
Voor de verbetering van de vei
ligheid trok het bedrijf 243.872
euro uit. De doelstelling om het
aantal ernstige ongevallen met
een kwart terug te dringen is
niet gehaald. Dat aantal is ge
stegen van vier naar negen. Het
aantal gerapporteerde lichte
ongevallen is vorig jaar gedaald
van 100 naar 82.
door Wout Bareman
TERNEUZEN - Langzaam duwen bull
dozers het verleden weg. Graafmachines
doen een aanval op de hopen achtergeble
ven zand, klei en boorspecie.
Dumpers en vrachtwagens voeren de
overtollige grond, de beton- en asfaltres-
ten af. Naar een puinbreker bijvoorbeeld
op het voormalige parkeerterrein, waar
in de hoogtijdagen vele honderden auto's
van tunnelbouwers in het gelid stonden.
De bouwterreinen van de Westerschei
detunnel in Terneuzen en Ellewoutsdijk
ondergaan een snelle gedaanteverwisse
ling.
Half september wordt het grootste deel
van die terreinen door Rijkswaterstaat en
tunnelbouwer Kombinatie Middelplaat
Westerschelde (KMW) overgedragen aan
de Dienst der Domeinen. Alleen al in de
Nieuw Neuzenpolder bij Terneuzen gaat
het om dertig hectare, in Ellewoutsdijk
om iets minder. Voordien worden de ont
mantelde (buizen, leidingen, drainage)
terreinen geploegd en geëgd en vervolgens
ingezaaid met zaad van Engels raaigras.
Projectleider Jan-Kees Blok van de
bouwdienst van Rijkswaterstaat: „We
hebben voor die grassoort gekozen omdat
die de nodige humus aanmaakt. En dat
kan de ondergrond goed gebruiken."
In Ellewoutsdijk is de ontmanteling op
een oor na gevild. Volgende week wordt
het laatste 'obstakel', een tientallen me
ters hoge zendmast neergehaald. Als ook
de betonnen voet is verwijderd, zijn de
sporen van de tunnelbouwers daar hele
maal uitgewist.
In Terneuzen wacht een soortgelijke
zendmast nog op z'n einde. Blok: ,,In Ter
neuzen is de operatie natuurlijk omvang
rijker. Daar moesten we de ondergrond
van de betonfabriek, van de opslag voor
de tunnelelementen en de bedding van de
rails (40.000 ton) voor de werktreintjes
opruimen. En daar zijn inmiddels ook de
kantoren van de Bouwdienst en van KMW
weggehaald."
Eén van de twee hoofdwegen op het im
mense bouwterrein is inmiddels wegge
haald. Het asfalt wordt hergebruikt. De
tijdelijke opslagplaats voor boorspecie,
naast het Tunnelcentrum in de zuidoost
hoek van de polder, wordt door een aan
nemer uit de regio afgegraven. Die heeft
daar meer tijd voor gekregen dan tot half
september. En ook het opruimen van een
ander zanddepot vergt meer tijd. Blok:
„Tegen het eind van het jaar moet alles
echt weg zijn. Ja, ook het Tunnelcen
trum."
Het Tunnelcentrum staat te koop. Aan
vankelijk leek de gemeente Terneuzen de
belangrijkste gegadigde, maar die heeft
de optie laten varen. Domeinen houdt de
vrijkomende terreinen in de Nieuw Neu
zenpolder de komende jaren in eigen be
heer. Op de plaats van het bouwterrein
moet ooit de nieuwe zeesluis worden ge
graven. Loopt alles volgens plan, dan kan
die in 2018 in gebruik worden genomen.
■- ••■.•n
-I-V
v
'A
-
>"-.X
Het bouwterrein voor de Westerscheidetunnel bij Terneuzen wordt snel ontmanteld.
foto Camile Schelstraete
TERNEUZEN - Voor het bestelen van zijn baas is gisteren in
Terneuzen een 28-jarige inwoner van Hoek veroordeeld tot
tachtig uur werkstraf. De man wist afgelopen maart de bank
pas van zijn werkgever te stelen en kwam ook achter de pinco
de.
Hij pinde met de gestolen bankpas in totaal voor vierduizend
euro bij banken in Breskens en Terneuzen. De verdachte zei
door financiële problemen zover te zijn gekomen. „Leefde u
niet op te grote voet?", vroeg politierechter G. van Unnik. De
man bekende schoorvoetend. „In de visserij ging het steeds
minder. Ik kon er niet van rond komen." Door beelden van de
videocamera's die bij de pinautomaten staan opgesteld, werd
de dader herkend. De verdachte had het geld al opgemaakt.
Hij werd op staande voet ontslagen. Inmiddels is de helft van
het schadebedrag terugbetaald.
GOES - In zijn woonplaats Goes is donderdag op 92-jarige
leeftijd Daniël Jozias Dees overleden, oud-dijkgraaf van het
voormalige waterschap de Brede Watering van Zuid-Beve
land in de periode 1971 tot 1977. Ook was Dees- in 1976 be
noemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau - voorzitter
van de plaatselijke commissies voor de ruilverkavelingen De
Poel-Heinkenszand en Kapelle-Wemeldinge.
De overledene was een leven lang actief in de (Zeeuwse) wa
terschapswereld en de landbouw. Hij werd in 1952 dijkgraaf
van de waterschappen Ellewoutsdijk en Baarland, die ernstig
werden getroffen door de watersnoodramp in 1953Dees zette
zich in voor snel herstel en was mede daardoor nauw betrok
ken bij de herverkaveling in de Zak van Zuid-Beveland. Bij de
vorming van de Brede Watering in 1959 werdhij waarnemend
dijkgraaf, om vervolgens per 1 januari 1971 P. Dekker op te
volgen als dijkgraaf. De begrafenis vindt plaats in besloten
kring.
SCHARENDIJKE - Op het duin aan de Kuijerdamseweg bij
Scharendijke heeft in de vroege vrijdagochtend een korte
brand gewoed. Het vuur vrat in een uur tijd over een opper
vlakte van ruim vijfhonderd vierkante meter een kale plek in
het helmgras.
De brand is vermoedelijk aangestoken. Getuigen zouden de
dader hebben herkend. Onduidelijk is nog of het een bewuste
daad is geweest, of dat er sprake is van een uit de hand gelopen
kampvuur. De politie onderzoekt de zaak. De brandweer
Schouwen-Duiveland heeft de rekening voor de dader in elk
geval al klaarliggen, aldus officier van dienst J. Juffermans.
De inzet van twee tankautospuiten van de blusgroepen in Re-
nesse en Scharendijke kost per uur al snel zo'n zeshonderd eu
ro.
BRESKENS - Reddingsboot Zeemanshoop van het KNRM-
station Breskens heeft gisteren andermaal een zieke matroos
van een zeeschip gehaald. Woensdag nog werd een Panamees
aan wal gezet, gisteren werd een matroos van het zeeschip
Dounia uit Casablanca afgehaald. Het zeeschip was uitva
rend in het vaarwater Oostgat richting zee. De zeeloods keer
de het schip om en kwam terug naar de Rede van Vlissingen.
Nadat ambulancepersoneel in Vlissingen was opgehaald, zet
te Zeemanshoop koers naar het zeeschip. Zonder problemen
werd de zieke zeeman van boord gehaald en naar de buitenha
ven van Vlissingen gebrachtDaar werd de man per ambulan
ce afgevoerd naar ziekenhuis Walcheren in Vlissingen.
GOES - De internetsite Zee-
landpoort.nl is op sterven na
dood. Steeds minder gemeenten
zijn bereid aan het project bij te
dragen. Zes van de dertien doen
nog mee. Maar Kapelle en Ter
neuzen beraden zich. Als die
met het project stoppen, vindt
het bestuur van de stichting
Zeelandpoort het niet meer zin
vol de site nog online te houden.
De overkoepelende site van pro
vincie en gemeenten bestaat
sinds 1 januari 2002. Via de in
ternetpagina's kunnen mensen
zoeken naar bestuurlijke infor
matie zoals stukken van de ge
meenteraad, de provincie en on
derzoeksrapporten.
Het ministerie van Binnenland
se Zaken verstrekte voor het op
zetten van de site een subsidie
van ruim 102.000 euro. De pro
vincie en de gemeenten legden
eenzelfde bedrag op tafel. Op
Reimerswaal na deden alle ge
meenten van begin af aan mee.
Maar het verhaal van Zeeland-
poort.nl lijkt op dat van de tien
kleine negertjes. Behalve de
provincie, participeren nu al
leen nog Goes, Vlissingen, Bor-
sele, Sluis, Kapelle en Terneu
zen in het project. Voorzitter M.
Vermue van de stichting Zee
landpoort zegt er droevig van te
worden.
„Gemeenten die afhaken doen
dat omdat ze niet over de tech
nische middelen beschikken om
de informatie voor de website te
kunnen aanleveren", verklaart
Vermue de weerzin. „Het ge
schikt maken en versturen van
informatie naar de site kost tijd
en energie. Niet alle gemeenten
hebben daarvoor voldoende
personeel."
Het bestuur van de stichting
Zeelandpoort heeft besloten de
huidige deelnemers een brief te
sturen. Daarin vraagt het be
stuur hen nadrukkelijk de deel
name in het project te bevesti
gen. Vermue: „Als gemeenten en
provincie dat doen, zitten ze in
elk geval tot eind januari 2005
aan het project vast."
Als Kapelle en Terneuzen afha
ken, is het voor het bestuur ein
de oefening. Of de subsidie van
het ministerie dan moet worden
terugbetaald weet Vermue niet.
„In dat geval moeten we op
nieuw met het ministerie over
leggen. Als we het al moeten te
rugbetalen, verwacht ik niet dat
het een probleem is. Er zit nog
veel geld in de kas."
door Wout Bareman
ZEEBRUGGE - De berging van
het gekapseisde Noorse au
toschip Tricolor in het Nauw
van Calais gaat gepaard met
een groot aantal maatregelen
om mogelijke olievervuiling te
voorkomen of direct in de kiem
te smoren.
Gouverneur P. Breyne van
West-Vlaanderen heeft de ber
gers op het hart gedrukt uiterst
zorgvuldig te werk te gaan. „Als
de stranden van de Belgische
kust in het hoogseizoen met olie
worden vervuild, is dat een re
gelrechte ramp."
Directeur L. Muller van Multra
ship verzekert dat de bergers op
alles zijn voorbereid. Weglek
kende olie uit de Tricolor zorgde
begin dit jaar voor een kleine
slachting onder de zeevogels
aan de Belgische en Zeeuwse
kust en vervuiling van de stran
den en Het Zwin. Muller: „We
hebben 24 uur per dag oliebe-
strijdingsvaartuigen en ander
materieel ter plaatse.Mocht de
vervuiling uit de hand lopen -
vermoedelijk bevat de Tricolor
nog minstens 200.000 liter olie,
die op plaatsen zit die duikers en
bergers niet kunnen bereiken -
dan zetten ook de overheids
diensten al het beschikbare ma
terieel in. De bergers hebben
met de hulpdiensten ook slui
tende afspraken gemaakt over
hulpverlening bij mogelijke on
gelukken. Bij de voorbereidin
gen van de berging raakte
maandag een duiker lichtge
wond. Hij werd per helikopter
naar een ziekenhuis vervoerd en
mocht na een dag naar huis.
