Jeugdzorg mag niet
meer blijven steken
in mooie plannen
Michiel Paalvast werkt voor oog van publiek
De grootste bergingsklus ooit
15
Topambtenaar provincie
vertrekt naar Groningen
0800 - 0231 231 (GRATIS)
lezers
schrijven
kunst
Tricolor
Kader
Schetsen
vrijdag 11 juli 2003
Ingreep
Aanrijding
door kat
Smeerolie
Vrijheid
Afgesloten
Duikers
Drijvende bok
VVD Schouwen
boos op
Van Waveren
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Van de jonge
kunstenaars die Zeeland verla
ten keren de meesten niet terug.
Michiel Paalvast wel. Hij is op
gegroeid in Waarde en verliet de
provincie om te studeren aan
de kunstacademie in Tilburg
en daarna de Willem de Koon
ing Academie in Rotterdam.
Ruim een half jaar geleden heeft
hij zich in Veere gevestigd.
„Ik merkte dat ik invloeden van
de stad in mijn werk eerder ne
geerde dan gebruikte. Steeds
weer zocht ik het platteland
op."
Door in Veere te gaan wonen,
heeft Paalvast zich in een lange
traditie geplaatst. Sinds het
midden van de negentiende
eeuw hebben honderden schil
ders in het voormalige vissers
stadje gewoond en gewerkt.
Vooral de impressionisten onder
hen zijn voorbeelden voor Paal
vast. Maar ook het werk van de
hedendaagse schilder Luc Tuy-
mans ziet hij als een inspiratie
bron. „Je hebt kunstenaars die
werken met indrukken van bui
tenaf en kunstenaars die het
gaat om wat van binnenuit
komt. Ik behoor tot de laatste
categorie. Maar ik heb om me
heen wel rust nodig. Vandaar
dat ik toch een voorkeur heb
voor een landschappelijke om
geving."
Die omgeving gebruikt Paal
vast ook in zijn werk. In de Mid
delburgse expositieruimte van
de Stichting Kunstuitleen Zee
landkan het publiek deze zomer
aanschouwen hoe hij dat doet.
Het grootste gedeelte van de ex
positieruimte is overigens ge
bruikt voor een expositie met
werk van Gust Romij nEr hangt
een aantal grote schilderijen,
voornamelijk in de kleuren
grijs, rood en zwart, met geome
trische motieven. Een vrijwel
abstracte verbeelding van de
ruimte in Zeeland. Behalve dat
recente werk zijn op een bolle
wand bij de ingang kleinere
werken gehangen die Romijn in
de loop van vijftig jaar heeft ge
maakt. Het zijn werken die hij
gewoonlijk thuis heeft hangen.
Het is dus een keuze uit eigen
werk die de tijd heeft doorstaan.
Een betere selectie kan de be
zoeker zich niet wensen.
In de tuinkamer die grenst aan
de expositieruimte - dus direct
naast de tentoonstelling van
Romijn - heeft Paalvast deze zo
mer zij natelier. Dagelijks werkt
hij daar aan nieuwe schilderij
en, onder het oog van de bezoe
ker. Aan de achterwand heeft hij
een groot stuk linnen opgehan
gen. Een te groot stuk voor de
schilderijen die hij gaat maken,
maar dat is een van de experi
menten die hij uitvoert. „Het is
een experiment waarmee ik
thuis ben begonnen en dat ik
hier voortzet. Gewoonlijk is het
formaat van een schilderij dat je
gaat maken al gegeven. Dat be
tekent dat je binnen een kader
het doek gaat volschilderen. Ik
wil gewoon op het wandvullen-
de oppervlak gaan werken en
het schilderij zelf laten bepalen
hoe groot het wordt. Het moet
zichzelf opdringen. Zo hoop ik
tot een ideale compositie te ko
men."
Pas als het schilderij af is, zet
Paalvast er een kader omheen
en snijdt hij het uit. Dat bete
kent dat hij een schilderij soms
niet tot in de uiterste hoeken
volschildert.
Hij maakt niet al zijn schilderij
en op die manier. Hij kan ook te
werk gaan op basis van een
reeks schetsen. „Dan heb ik een
duidelijker beeld in mijn hoofd
van wat de uitstraling moet
worden. Dat is een doelgerich
tere manier van werken. Dan
wil ik bijvoorbeeld een avond
zon schilderen. Via schetsen
Advertentie
W*5«J???-<*- flr 9
MW1
«SS
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnementen
door Maurits Sep
MIDDELBURG - Monique
Schoonen vertrekt als hoofd
van de stafdeling kabinet, juri
dische zaken en bestuursonder-
steuning van de provincie Zee
land. Zij wordt topambtenaar
bij de gemeente Groningen. Als
adjunct-gemeentesecretaris en
directeur bestuur wordt ze er in
rang de tweede ambtenaar.
Schoonen zegt al geruime tijd
toe te zijn aan een nieuwe uitda
ging. Zij is inmiddels ruim ze
ven jaar hoofd van dezelfde
stafafdeling bij de provincie.
„Ik had al langer het plan opge
vat iets anders te gaan doen.
Maar het valt niet mee om van
uit Zeeland een stap te maken
naar een topfunctie elders.
De post in Groningen heeft ze
niet zelf gevonden, maar is haar
aangeboden. „Ik ben benaderd.
Het is precies wat ik wil en het
ligt in het verlengde van het ont
wikkelingstraject dat ik voor
mezelf had uitgezet", verklaart
ze.
Dat het Groningen is, maakte de
afweging aanvankelijk wel
moeilijker. Haar partner, met
wie ze in Vlissingen woont,
werkt in Breda. „Het is dus een
behoorlijke ingreep in ons per
soonlijk leven. Een weekendre
latie is niet ideaal. Maar ik heb
het ook rationeel bekeken en de
baan die ik nu krijg, vind je hier
in de omgeving niet. En als ik
dan Groningen vergelijk met
Zeeland, wordt het wel weer erg
leuk. Een grote stad, met een
DREISCHOR - Een 21-jarige
automobilist heeft gisteren in de
Nieuwe Schoolstraat in
Dreischor een botsing veroor
zaakt toen hij moest uitwijken
voor een overstekende kat. Hij
schrok en stuurder in een reflex
naar rechts. Daarbij raakte de
auto de achterkant van een ge
parkeerde caravan. Door de
klap schoof de caravan met de
linkervoorkant door de bos
schage en kwam tot stilstand te
gen een lichtmast.
universiteit, met de Wadden,
dat ken ik allemaal niet."
Groningen is de zevende stad
van het land. Uiteindelijk hoef
de ze dan ook niet lang na te
denken. Ze sluit bovendien niet
uit dat dit een tussenstap is op
weg naar een andere topfunctie.
„Ik word nu de tweede ambte
naar in de organisatie. Ik heb
absoluut de ambitie om de eer
ste te worden. Of dat in Gronin
gen is, valt nu nog niet zeggen.
Deze rubriek is uitsluitend be
stemd voor reacties op in de PZC
verschenen redactionele berich
ten, artikelen of commentaren.
De reactietijd beloopt uiterlijk 7
dagen. Plaatsing van bijdragen
betekent niet dat de redactie de
meningen en stellingen van de
inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedich
ten en anonieme inzendingen
worden niet geplaatst. Bijdra
gen mogen niet langer zijn dan
250 woorden. De redactie be
houdt zich het recht voor inzen
dingen te bekorten. Over gewei
gerde brieven wordt niet gecor
respondeerd.
In de krant van zaterdag 5 juli
valt me op de artikelen over de
positie van wethouder A. van
der Wouden en vervolgens in
diezelfde krant: „Een gezame-
lijke borrel als contactuele
smeerolie." Sta me toe uit eigen
ervaring te spreken en kantte
keningen te plaatsen. Bestaat er
nog een receptie zonder alco
holgebruik? Waar mensen sa
menkomen is het gebruik van
alcohol toch inmiddels als bijna
vanzelfsprekend? Men neemt
ook de term smeerolie in de
mond. Raadzaam is het wel
licht, als bestuurder, gangbare
normen en wetten in de gaten te
houden. Het zou de wethouder
sieren, indien hij de burger laat
weten dat een wetsovertreding
niet kan. De burger weet m.i.
donders goed het begrip voor
zichzelf te vertalen: „Hij, die
zonder zonden is werpe de eer
ste steen."
Piet van den Aarsen
't Lage Burgh 3
Burgh-Haamstede
door Emile Calon
HEINKENSZAND - „Er zijn
voldoende beleidsvisies eft -no
ta's geschreven. Het is nu tijd om
te gaan poetsen, om beleid uit te
voeren", zei directeur C. Kuy-
venhove van de Walcherse Ar
chipel-basisscholen gisteren
tijdens een symposium over
jeugdzorg in Heinkenszand.
Hij kreeg veel bijval. Gedepu
teerde G. van Heukelom merkte
op dat de tijd van het vrijblij
vend afspraken maken voorbij
is. Gemeenten en provincie
moeten samen hun verantwoor
delijkheid nemen en niet elke
keer weer opnieuw proberen het
wiel uit te vinden. Wethouder
L. Poppe (Vlissingen) was het
met hem eens. Ze verzuchtte dat
er alleen al op het gebied van op
voedingsondersteuning welge
teld 42 projecten lopen in Zee
land.
Haar collega L. Wille (Sluis)
stelde duidelijk dat de overhe
den prestatie-afspraken moe
ten maken met de mensen die de
projecten uitvoeren. Ook wat
hem betreft is de vrijblijvend
heid voorbij. Worden afspraken
niet nagekomen, dan is het ein
de oefening. Van de kant van de
instellingen zei directeur B. de
Reu (Regionaal Pedagogisch
Centrum Zeeland) dat overhe
den ook wat minder terughou
dend moeten zijn. „Niet blijven
wikken en wegen", luidde zijn
advies.
Wat dat betreft sprak hij hele
maal in het straatje van de gede
puteerde. Die vertelde dat in de
nacht van woensdag op donder
dag in Middelburg een dertien
jarige jongen is opgepakt omdat
hij om twee uur 's nachts bloem
bakken omtrapte. Die jongen
hoeft, wat Van Heukelom be
treft, niet terecht te komen in
het welzijnscircuit. Wat er moet
gebeuren, zo zei hij, is de ouders
aanspreken op het gedrag van
die jongen. Wat hem betreft mo
gen cafés die in de omgeving van
scholen staan ook niet langer
meer een happy hour instellen
op tijdstippen dat scholieren
daarvan kunnen profiteren.
Kees den Herder
Interieurstyling
Walcheren
www.keesdenherder.nl
Noordweg 125, Serooskerke, 01 ia-50""
probeer ik zo dicht mogelijk de
uitstraling te benaderen die het
schilderij volgens mij moet heb
ben. Dan pas zet ik het op het
doek."
Zijn derde methode is de meest
spontane. „Ik moet altijd linnen
bij de hand hebben waarop ik
mijn opwellingen kwijt kan.
Dat kan een wild, abstract beeld
zijn of een stadsgezicht bij
nacht. Waar het om gaat is dat ik
het moment vastleg. Dat zijn
beelden die ik niet kan onthou
den om de volgende dag op
mijn gemakje uit te werken. Het
moet meteenAls ik er een schets
van maak, is het ook maar de
vraag of ik er ooit nog wat mee
doe."
Veel van zijn schilderijen zijn fi
guratief, maar om de uitbeel
ding van de werkelijkheid is het
Paalvast niet begonnen. „Ik
zoek naar de balans tussen losse
elementen op het doek. Uiter
aard ben ik geïnteresseerd in de
weergave van het licht. Ik vind
dat elk schilderij een bepaalde
kracht moet uitstralen. Ik ben
niet ontevreden met wat ik tot
nu toe gemaakt heb, maar ik zou
wel graag die drie manieren van
aanpak met elkaar willen ver
enigen."
Paalvast verwacht niet dat het
werk van Romijn een directe in
vloed zal uitoefenen op de schil
derijen die hij bij de Stichting
Kunstuitleen maakt. „Het is wel
het dichtstbijzijnde referentie
kader. Romijn behoort tot een
generatie kunstenaars die de
vrijheid hebben moeten bevech
ten. Mede aan hen dank ik
de vrijheid die ik heb om te ex
perimenteren. Ik die zin voel ik
me sterk met hem verwant. Ik
heb alle reden om respectvol om
te gaan met het verleden, met
het werk van mijn voorgan
gers."
Michiel Paalvast werkt tot en met 6
september bij de Stichting Kunst
uitleen Zeeland aan de Balans in
Middelburg. Aan het eind van zijn
werkperiode exposeert hij wat hij
heeft gemaakt. De duoexpositie met
Gust Romijn wordt op 7 september
afgesloten met een gesprek tusen
Michiel Paalvast en de Middelburg
se kunstenaar Kees de Valk. Aan
vang 15 uur. Woensdag 16 juli geeft
De Valk een workshop. Aanvang:
15.30 uur.
Michiel Paalvast: „Je hebt kun
stenaars die werken met in
drukken van buitenaf en kun
stenaars die het gaat om wat van
binnenuit komt. Ik behoor tot de
laatste categorie."
Saabs, BMW's en Volvo's aan boord,
verzekeringsmaatschappij Gard Ser
vices zo'n 40 miljoen dollar. „Die au
to's?", grinnikt Van Rooij. „Die auto's
interesseren ons helemaal niets. Wij
bergen de hele handel en verder bas
ta."
Saillant detail: de autofabrikanten
hebben bedongen dat, als de in stuk
ken gezaagde Tricolor (met lading) in
Zeebrugge op de wal worden gezet,
dat gebeurt in een hermetisch afge
sloten deel van de haven. Om te voor
komen dat de fabrikanten van de top
merken nog jaren worden geconfron
teerd met de verwrongen wrakken,
die nog niet zo lang voor de scheeps-
botsing blinkend van de lopende band
rolden.
Bovendien vrezen de autoproducen
ten dat, als de bewaking onvoldoende
is geregeld, onverlaten met onderde
len aan de haal zullen gaan. Die zou
den later, bij hergebruik, kunnen lei
den tot gigantische schadeclaims. Van
Rooij: „Natuurlijk zullen erbij de ber
ging van de Tricolorstukken wel wat
autowrakken uit vallen en op de zee
bodem terecht komen. Die ruimen we
dan later weer netjes op."
De grootste bergingsklus ooit. Ber
gingsbaas Paul Glerum van Multra
ship knikt. De gekapseisde veerboot
Herald of Free Enterprise voor Zee-
brugge (1987) was ook een grote klus,
maar niet van de orde van de Tricolor.
Die werd leeggepompt, rechtgetrok
ken en vervolgens afgevoerd. De ber
ging van de Russische onderzeeboot
Koersk, drie jaar geleden, was ook an
ders. Glerum, die die berging in dienst
van Smit mee uitdokterde en bege
leidde: „De omstandigheden in het
Nauw van Calais zijn heel anders.
Duikers en schepen hebben veel meer
last van de stroming, de wind, de gol
ven én het tij. Bovendien moest bij de
Koersk alleen de neus worden verwij
derd. Dat gebeurde met een zaag-
draad, die van boven naar onder door
het wrak sneed. Door de gesteldheid
van de Tricolor moet het nu van onder
naar boven. Dat is veel ingewikkelder
omdat je eerst in die harde Noordzee
bodem een soort tunnels moet boren,
waar de zaagkabel doorheen kan."
Het tij zorgt er ook voor dat de duikers
heel weinig tijd hebben om hun werk
onder water te doen. Na pakweg
twaalf minuten moeten ze alweer
Bergingsinspecteur Paul Glerum en Leendert Muller (rechts) van Multraship bij het belangrijkste onderdeel van de ber
ging, het tandwiel waarover de snijkabels komen te liggen. foto Peter Nicolai
naar boven. En dan is er die 20.000 ton
die van de zeebodem moet worden
verwijderd. In stukken, dat stond al
heel snel in de voorbereidingsfase
vast. Het wrak was te 'broos' om het in
één keer te bergen, zeker nadat twee
aanvaringen door passerende sche
pen de romp van het schip verder had
den aangetast.
Glerum zit 27 jaar in het bergingsvak.
Hij haalde overal ter wereld, in dienst
van Smit Rotterdam, schepen boven
water. Dat Multraship onderdeel
vormt van het consortium is dan ook
niet vreemd. Smit deed graag een be
roep op de know-how van z'n oude
bergingsleider, die nu bouwt aan een
vast bergingsteam voor Multraship.
Leendert Muller: „De hele wereld
kijkt naar wat we nu met z'n vieren
voor elkaar boksen en het is voor Mul
traship natuurlijk best mooi dat wij
bij dit enorme karwei betrokken zijn.
Het gebeurt allemaal volgens een, na
de ervaringen met de Koersk, verbe
terd concept."
Glerum in vaktaal: „De bussen op de
zaagdraad zijn aangepast en ook de
aandrijvingsmethodiek is gewijzigd.
En zo zijn er meer dingetjes, die we
van de berging van de Koersk hebben
geleerd."
Multraship zet bij de berging onder
meer de drijvende bok Cormorant in.
Die was eerder betrokken bij de
schoonmaakoperatie op de Donau en
ligt nu voor de Spaanse kust bij Gijon
omerdelaatste resten van de bulkcar
rier Castillo de Salas, die achttien jaar
geleden verging, op te ruimen. Leen
dert Muller: „Vandaag wordt het laat
ste stuk boven water gehaald." Daar
na komt de bok terug naar thuishaven
Temeuzen om later deze maand te
worden ingezet bij de berging van de
Tricolor.
Glerum: „De Cormorant gaat onder
meer dienst doen als duik- en werk-
platform en zorgt later voor de grote
schoonmaak, het bergen van de laat
ste resten van de autocarrier én de in
houd."
Smit-bergingsbaas Van Rooijspreekt,
bij een bezoekje aan de twee werk-
platforms (Vagant en Buzzard) in de
haven van Zeebrugge van 'een nieuw
staaltje van Hollands Glorie'.
Muller en Glerum knikken instem
mend. Hun inbreng mag best 'Zee-
lands Glorie' worden genoemd, vin
den ze.
ZIERIKZEE - De VVD-fractie
van Schouwen-Duiveland is
kwaad op gedeputeerde Ilarry
van Waveren (CDA, cultuur). In
een interview met de PZC
noemde Van Waveren deze week
niet Schouwen-Duiveland toen
hij sprak over het stimuleren
van cultuur in de Zeeuwse ste
den.
Hij liet het bij Vlissingen, Mid
delburg, Goes en Terneuzen. De
VVD-fractie noemt dat 'bijzon
der spijtig en onbegrijpelijk'.
De fractie wil dat met het pro
vinciebestuur structurele af
spraken worden gemaakt over
het cultuurbeleid op Schou
wen-Duiveland. Namens de
WD-fractie vraagt D. Meul-
blok in een brief aan Van Wave
ren hoeveel hij daarvoor over
heeft. Hij noemt het vernieuwen
van de theatervoorziening
Mondragon en het poppodium
Brogum in Zierikzee als projec
ten die hoog op de agenda staan.
Ook is het depot voor opslag van
cultureel erfgoed op Schouwen-
Duiveland 'sterk verouderd', al
dus Meulblok. Volgens de VVD-
fractie liggen hiervoor grote in
vesteringen in het verschiet.
Bergers zijn meestentijds mannen die
gezwollen taal niet schuwen. „Maar
dit is dus echt de grootste bergings
klus, die ooit ter wereld is uitge-
vperd", verzekert directeur Leendert
Muller van sleep- en bergingsbedrijf
Multraship uit Terneuzen. Net als de
overige representanten van het con
sortium is hij op de persdag in Zee
brugge, waar de twee werkeilanden
die straks een sleutelrol gaan spelen
bij het doormidden zagen van de Tri
color worden getoond, gekleed in
stemmig grijs. Om nog maar eens te
onderstrepen dat bergers vandaag de
dag heren zijn, die elkaar niet langer
naar het leven staan, maar elkaar
vriendelijk de hand schudden en ber-
gingsklussen samen aanpakken. Wit
te boordenb erger s, noemde iemand ze
ooit. En dat zijn het.
Directeur Hans van Rooij van Smit
Salvage zal de samenwerking later zo
uitleggen: „Als één van ons deze klus
in z'n eentje had moeten klaren, had-
ie van alle kanten materieel moeten
huren. Nu brengen de participanten
in het consortium hun eigen materieel
in. Dat is altijd goedkoper." Deson
danks kost de berging van het 190 me
ter lange autoschip, inclusief de 2862
Gust Romijn toont in de Balans ook eigen werk dat hij gewoonlijk thuis heeft hangen.
foto's Lex de Meester
doorWout Bareman
Een gekapseisd schip weghalen uit
de drukste vaarweg ter wereld,
het Nauw van Calais. Liefst zo snel
mogelijk en zonder al te veel ellende er
omheen. Dat is de opdracht voor de
Combinatie Berging Tricolor, een
consortium van Smit Salvage in Rot
terdam, Multraship uit Temeuzen, de
Unie van Reddings- en Sleepdienst
uit Antwerpen (inmiddels onderdeel
van Smit) en van Scaldis Salvage uit
Antwerpen. De berging van de aange
varen en gekapseisde Noorse autocar
rier moet in 141 dagen gebeuren. De
samenwerkende bergers waren het er
gisteren in Zeebrugge unaniem over
eens: dit is de grootste bergingsopera
tie ooit. En dat dus wereldwijd.
Seizoenen wieken door het jaar.
Veranderend licht, wolkenpatronen...
Ze tekenen voor de dynamiek buiten.
En binnen?
Daar moet je zelf iets aan doen.
Verslepen, omzetten, soms een heleboel
eruit gooien en nieuwe dingen binnen
halen. Dat laatste gebeurt ook af en
toe bij Kees den Herder. Dan ruimt
hij op. Zoals nu. Daar kunnen anderen
geweldig van profiteren. Ook u.
