Een druppel bloed is
genoeg voor diagnose
Prinses Margarita en Edwin
zoeken nieuw advocatenteam
zomercollectie
1/2PRIJS!!
Politie onderschept
recordhoeveelheid
synthetische drugs
Eenderde vluchten
traumaheli onnodig
Ontwikkeling vliegtuig levert te weinig op
Groen-geel doolhof
Het Puttertje is even patiënt
donderdag 10 juli 2003
Verstoren van
dodenherdenking
is al strafbaar
Plaagstoot
Geld kwijt
Gerechtshof heeft achterstand
Gouda voert detectorverbod in
Neparts doet oneerbare voorstellen
Val was geen moord maar ongeluk
Ontucht in zorginstelling
p2®
D66 wil af van
deelname JSF
van
onze redactie binnenland
DEN HAAG - Het kabinet moet
afzien van de deelname aan de
ontwikkeling van de Joint Stri
ke Fighter (JSF). Met dat voor
stel zet D66-leider Dittrich de
besprekingen binnen de coalitie
over de financiële tegenvallers
onder druk. VVD en CDA zien
niets in het voorstel van hun re
geringspartner.
Het voorstel van Dittrich is een
reactie op uitspraken van mi
nister van Financiën Zalm. Die
stelde de door D66 in de forma
tie zo vurig bepleitte investe
ring in het onderwijs van 700
miljoen euro ter discussie. Het
kabinet moet volgens Zalm 2,5
tot 3 miljard euro extra bezuini
gen bovenop de in het regeerak
koord afgesproken 13 miljard
euro. Volgens Zalm kan het be
loofde extra geld voor onder
wijs 'niet langer worden gega
randeerd'. „Investeringen in
onderwijs, dat werktpas op hele
lange termijn", zei hij in een
vraaggesprek.
„Ik kan me voorstellen dat CDA
door Helma van den Berg
UTRECHT - Een enkele druppel
bloed volstaat binnenkort om
direct te weten welke aandoe
ning iemand heeft. Dat is te
danken aan de nieuwe 'Point- of
Care methode' die het Uni
versitair Medisch Centrum
(UMC) Utrecht deze week voor
het eerst in Nederland presen
teert.
De methode wordt nu nog voor
al gebruikt voor bloedmetingen
bij (te vroeg geboren) baby's en
andere kwetsbare patiënten op
de intensieve zorg voor wie snel
ingrijpen van levensbelang kan
zijn, zegt Wouter van Solinge,
hoofd van het centraal diagnos
tisch laboratorium van het
UMC Utrecht. „We testen het
suiker-, zuurstof- en zoutgehal
te in het bloed. Aan de hand van
de uitslag weten de artsen direct
of er beademing nodig is. Of en
welke behandeling via het in
fuus gebodenis."
De nieuwe techniek is ook een
uitkomst voor baby's die weinig
bloed kunnen missen. Voor de
DEN HAAG - Verstoring van de
dodenherdenking op 4 mei
wordt niet apart strafbaar ge
steld. Volgens minister Donner
van Justitie zijn er voldoende
mogelijkheden om op te treden
tegen verstoringen zoals die dit
jaar zijn voorgekomen.
Donner schrijft dat in antwoord
op Kamervragen. Hij wijst erop
dat het verstoren van een geoor
loofde betoging al strafbaar is.
Een herdenkingsplechtigheid
kan volgens hem als een beto
ging worden gezien en voor vol
gend jaar is de overheid beter
voorbereid.
Donner zegt 'met verontwaar
diging' kennis te hebben geno
men van de opzettelijke versto
ringen. Die lijken alleen in
Amsterdam te zijn voorgeko
men: in Osdorp, Slotervaart-
/Overtoomse Veld, De Baarsjes
en Westerpark en bij het Homo
monument. Opstootjes elders in
het land hadden een wat ander
karakter. In Musselkanaal werd
een vrachtwagenchauffeur be
boet wegens geluidsoverlast en
in Den Helder verstoorde een
verwarde vrouw de plechtig
heid. GPD
klassieke onderzoeksmethode
zijn vaak vele buisjes bloed no
dig. Baby's met diabetes moeten
bijvoorbeeld wel tien keer per
dag worden geprikt. Met gevolg
dat heel kleine kinderen dan
weer bloedtransfusies nodig
hebben. GPD
en VVD weinig voelen voor het
schrappen van de JSF", aldus
Dittrich. „Maar de meerwaarde
van Nederlandse deelname voor
de economie is in onze ogen ta
melijk gering, zeker nu uit een
rapport van het Amerikaanse
ministerie van Defensie (Penta
gon) blijkt dat het Nederlandse
bedrijfsleven er nauwelijks or
ders aan overhoudt. Investeren
in onderwijs levert aanzienlijk
meer op."
Door uit het JSF-project te
stappen, worden volgens de
D66-leider op jaarbasis 'tien
tallen miljoenen euro's' be
spaard. „Dat is lang niet vol
doende om de 2,5 a 3 miljard te
vinden die extra bezuinigd moet
worden. Maar het is een begin
netje en ik denk creatief mee
met minister Zalm."
De VVD denkt daar anders over.
„Het is geen serieuze optie", al
dus VVD-Kamerlid Van Beek.
„Ik zie het meer als een plaag
stoot van Dittrich. Het feit dat
er tot nu toe onvoldoende com
pensatieorders voor het Neder
lands bedrijfsleven zijn geko-
MALDEN - Kinderen spelen in een enorm doolhof van maïs in Malden, bij Nijmegen. Het doolhof is ge
maakt door de familie Hopman. In de zomer trekt de attractie veel bezoekers die daar willen (ver)dwa-
len en picknicken. foto J uan Vrijdag/AN P
men voor de JSF is geen reden
het contract open te breken,
maar wel reden voor D66-mi-
nister Brinkhorst van Economi
sche Zaken om er harder aan te
trekken die orders alsnog bin
nen te halen."
Ook het CDA is tegen. „We heb
ben toch een vervanger van de
F16 nodig", aldus een woord
voerder van de fractie. „Daar
naast zitten we met een structu
reel tekort op de begroting. Dat
los je niet op door een eenmalige
uitgave aan het JSF-project te
schrappen."
De PvdA zou het toejuichen als
het kabinet uit het project zou
stappen. „Wij zijn altijd tegen
geweest. Het enige nadeel eraan
is dat we al het geld kwijt zijn
dat we er tot nu toe in hebben
gestoken. Maar dat is altijd nog
beter dan nog meer geld blijven
betalen", zegt PvdA'er Frans
Timmermans.
In totaal doet Nederland voor
achthonderd miljoen euro mee
aan de ontwikkeling van de
JSF, een hypermodern jacht
vliegtuig. GPD
AMERSFOORT - Jorgen Wadum, hoofd
conservator van het Mauritshuis, het Ko
ninklijke Kabinet van Schilderijen, legt
het schilderij van Carel Fabritius uit
1654, Het Puttertje, onder de scanner in
het Meander Medisch Centrum in
Amersfoort om beelden te krijgen van al
le lagen van het werk. Op deze wijze kan
de afkomst en leeftijd van het gebruikte
materiaal achterhaald worden en zullen
eventuele onbekende verflagen zicht
baar worden.
De uitkomsten: het paneeltje met de af
beelding van een vogeltje moet vrijwel
zeker deel zijn geweest van een groter ge
heel, want er heeft aan de rechterzijkant
een duveltje, een zeventiende-eeuwse
houten verbindingspen, ingezeten.
Daarnaast zitten er op de scan donkere
vlekken in de achtergrond van het schil
derijtje. Het was al bekend dat die ach
tergrond twee keer is geschilderd. De
vlekken duiden volgens hoofd restaura
tie Jörn Wadum van het Mauritshuis mo
gelijk op beschadigingen van de eerste
laag, die daarom kan zijn overgeschil
derd.
De Computer Tomografie Scan Somaton
Sensation 16, waaraan Het Puttertje als
eerste in Nederland is onderwopen, is
volgens radiologen een veel sneller en
verfijnder systeem dan het gewone rönt-
genapparaat. De nieuwe methode heeft
ook nog op de gewone röntgenfoto's voor
dat het door de zeventiende-eeuwse wit
te verf met lood kan heendringen. Boven-
'MIJN AAAN V'MDT HÊ-T MIÉT Pft&Tn 6 E.A .xi
PIE «MAP KAMtR Oprookt wcföoT
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Prinses Margari
ta en Edwin de Roy van Zuyde-
wijn zijn op zoek naar een nieuw
team advocaten. Die moeten de
rechtszaak voorbereiden die het
paar wil aanspannen tegen de
Nederlandse staat. Het paar
wordt bij de zoektocht geholpen
door media-advocaat S. Kalff,
die al eerder door hen was inge
huurd.
Twee weken geleden maakte
Edwin de Roy van Zuydewijn
bekend niet verder te willen met
de advocaten P. Nicolaï, J. Pen
en F. Kemp. Die zouden het paar
niet goed genoeg op de hoogte
houden van hun komende
rechtszaak. De advocaten daar
entegen meldden dat juist zij de
samenwerking hadden opge
zegd omdat ze niet overweg
konden met De Roy van Zuyde
wijn.
Op de precieze redenen gingen
de advocaten niet in. De relatie
met Margarita wilden ze nog
wel voortzetten. De prinses
voelde daar niets voor, zo maak
te zij gisteren per fax bekend.
Voor de advocaten Nicolaï en
Pen zoekt het paar, dat eerder al
aankondigde de strijd 'samen te
zullen voortzetten', nu vervan
gers.
Advocaat Kemp werkt nog wel
voor Margarita, zo bevestigde
Kalff gisteravond. De specialist
in ondernemingsrecht behan
delt haar klacht tegen de ko
ninklijke 'huisbank' Mees Pier-
son, die ten onrechte geld van
haar rekening zou hebben over
gemaakt naar haar vader prins
Carlos Hugo. Een kort geding
Advertentie
GROOT DEEL
maoE
WALSTRAAT 199 VLISSINGEN
AMSTERDAM - Het gerechtshof in Amsterdam overschrijdt
in veel gevallen de termijn waarin strafzaken afgehandeld
moeten worden. Bij het hof liggen 413 arresten waarin cassa
tie bij de Hoge Raad is ingesteld, maar in 89 gevallen lukte het
niet om de zaak binnen de vastgestelde termijn van acht
maanden af te handelen.
Dat schrijft minister Donner van Justitie in antwoord op vra
gen van de PvdA. De lange wachttijden voor strafzaken bij
het hof hebben tot gevolg dat verdachten geregeld lagere
straffen krijgen opgelegd. Bij overschrijding van de termijn
krijgt de verdachte strafvermindering als compensatie voor
de lange onzekerheid over het uiteindelijke vonnis. ANP
GOUDA - De gemeente Gouda verbiedt met onmiddellijke
ingang onderzoek met een metaaldetector in historische ge
bieden. De locaties waar het verbod geldt, zijn aangegeven op
een zogenaamde archeologische basiskaart. Dat heeft de ge
meente gisteren bekendgemaakt.
De archeologische basiskaart is gemaakt aan de hand van de
geologie, het cultuurlandschap en oude plattegronden van
Gouda. Onderzoek met een metaaldetector kan historische
restanten beschadigen of zelfs vernietigen, zeggen archeolo
gen van de gemeente. Het opgraven van vondsten zorgt vol
gens een van hen voor nog grotere schade. ANP
WEZEP - Een man die zich uitgeeft voor arts, doet bewoners
van het politiedistrict Noord west-Veluwe telefonisch oneer-
4bare voorstellen. Dat heeft de politie gisteren meegedeeld.
De man stelt zich voor als 'dokter De Bruin' en vraagt of men
sen een uitnodiging hebben ontvangen voor een vertrouwe-
lij k gesprek over een lichamelij k onderzoek. Als wordt aange
geven dat deze uitnodiging niet is ontvangen, dan stelt de
zogenaamde arts voor een deel van het gesprek telefonisch af
te handelen. De man doet dan oneerbare voorstellen. ANP
ALMERE - De verdachten van moord op een 35-jarige Al-
meerder die vorige maand van een 2 5 meter hoog balkon dood
viel, zijn vrijgelaten. Het slachtoffer is waarschijnlijk onder
invloed van drugs naar beneden gevallen.
De 35-jarige Almeerder viel op 9 juni van het balkon van een
woning in Almere Stad. Volgens getuigen was de man zwaar
onder invloed van drugs, hallucineerde hij en was hij angstig.
Toen hij in het woonhuis tegen iemand aanbotste, kreeg hij
een glas naar zijn hoofd geslingerd. Vermoedelijk wilde hij het
huis ontvluchten door van het balkon te klimmen. Hij klom
over de reling, ging aan het balkon hangen en viel. GPD
NIJMEGEN - De politie in Nijmegen heeft vorige week een
minderjarige jongen aangehouden op verdenking van on
tucht met vier kinderen. Dat maakte zij gisteren bekend. De
jongen en de vier kinderen verbleven in een zorginstelling in
de omgeving van Nijmegen. De politie wil over de leeftijd van
de verdachte en de kinderen niets zeggen.
De zaak kwam aan het licht toen een van de kinderen tegen
een medewerker van de instelling vertelde over ontuchtige
handelingen door de jongen. De zorginstelling stelde de poli
tie op de hoogte, waarna de ouders van een van de vermeende
slachtoffers aangifte deden. ANP
dien hoeven er geen monstertjes uit de
verflaag te worden genomen, zoals voor
gewoon röntgenonderzoek nodig is.
Het Puttertje mocht er gisteren in
Amersfoort even tussendoor. Om geen
echte patiënten te laten wachten werkte
het ziekenhuispersoneel tussen de mid
dag door en zou het ook 's avonds om niet
een paar overuurtjes maken. Het ligt niet
in de verwachting dat er veel meer kunst
werken in de onderzoekskamer belan
den. foto Juan Vrijdag/ANP
door Merel van Leeuwen
i
DEN BOSCH - Van de syntheti
sche drugs die vorig jaar we
reldwijd zijn onderschept, is 30
procent in Nederland in beslag
genomen. Dat is een stijging van
10 procent ten opzicht van 2001.
Volgens G. Goossens, hoofd van
het Kernteam Zuid Nederland-
/Unit Synthetische Drugs (KT-
Z/USD) heeft deze stijging te
maken met de intensivering van
de opsporing in Nederland.
Het KTZ/USD presenteerde
gisteren zijn jaarverslag. We
reldwijd zijn vorig jaar in totaal
740 keer synthetische drugszo
als xtc-pillen en amfetamine,
inbeslaggenomen. Hiervan wa
ren 205 inbeslagnemingen in
Nederland, meer dan de helft
was bestemd voor export buiten
Nederland. In het buitenland,
verspreid over 35 landen, ging
het om 535 inbeslagnemingen.
Verder blijkt dat synthetische
drugs vaak in woonwijken wor
den geproduceerd. Van de 43
productieplaatsen bevonden 26
daarvan zich in een woonwijk.
Negen waren op het moment
van ontdekking in bedrijf. De
unit noemt dit een zorgelijke
ontwikkeling, omdat de pro
ductie van synthetische drugs
enorme risico's met zich mee
brengt voor de omgeving. Zo
bestaat er een grote kans op ex
plosies.
Organisaties en personen die
synthetische drugs vervoeren,
proberen steeds vaker Neder
land te mijden als doorvoer-
land. Volgens het KTZ/USD be
staat kennelijk de indruk dat
opsporingsinstanties in het bui
tenland Nederland meer in de
gaten houden. Transporten via
een container of schip worden
vaak eerst naar andere West-
Europese landen, onder meer
België en Duitsland, gebracht.
Van daar uit worden de goede
ren verpakt en verscheept naar
bestemmingslanden, zoals de
Verenigde Staten en Australië.
Goossens ziet een verplaatsing
van de productie van syntheti
sche drugs van Nederland naar
het buitenland. „Het gaat dan
om landen als België, het Ver
enigd Koninkrijk, Polen, maar
ook in Indonesië en Colombia
zijn de eerste laboratoria aan
getroffen." De opsporing in Ne
derland richt zich vooral op de
'voorkant van het proces', aldus
Goossens. Volgens hem heeft het
team vorig jaar veel grondstof
fen in beslag genomen bestemd
voor de productie van xtc-pil-
len. ANP
over deze zaak verloor prinses
Margarita.
Het paar was onbereikbaar voor
het geven van een toelichting.
De betrokken advocaten wei
gerden commentaar. „Dat heb
ben we onderling afgesproken",
aldus Jurjen Pen.
Prinses Margarita (nichtje van
koningin Beatrix en dochter
van prinses Irene) en haar echt
genoot Edwin de Roy van Zuy
dewijn voelen zich ernstig be
nadeeld door de koninklijke
familie. Diezou Edwin van meet
af aan hebben dwars gezeten en
door roddel en achterklap zou
het internetbedrijfje van De
Roy van Zuydewijn ter ziele zijn
gegaan. Ook de onderzoeken die
de BVD (nu AIVD) in opdracht
van (volgens Margarita) de ko
ningin verrichtte naar de han
del en wandel van Edwin, heeft
hem geschaad. Vandaar dat vol
gens advocaat Nicolaï een scha
devergoeding van minstens vij f-
tig miljoen euro wegens verlo
ren inkomen op zijn plaats was.
GPD
door Carel Grol
DEN HAAG - Eén op de drie
vluchten van de traumaheli
kopters is onnodig. In 2002 vlo
gen de vier Nederlandse trau
maheli's zo'n 2400 keer uit. Iets
meer dan dertig procent daar
van werd teruggeroepen. Dat
gebeurde omdat een ongeval
minder ernstig was dan werd
aangenomen of omdat de pati
ent al was overleden.
Het Rotterdamse Erasmuszie-
kenhuis, het Academisch Zie
kenhuis Groningen, het Nij
meegse Radboudziekenhuis en
het VU Medisch Centrum in
Amsterdam beschikken over
een traumahelikopter. In Nij
megen werd vorig jaar bijna 37
procent van de vluchten terug
geroepen, in Rotterdam 35 pro
cent. De Amsterdamse trauma
heli vloog 31 procent van de
gevallen vergeefs uit. In Gro
ningen bleek een kwart van de
vluchten bij nader inzien onno
dig.
Een helikopter werkt altijd sa
men met een ambulances. Wan
neer een spoedeisende melding
minder urgent is, dan zal de am
bulance alsnog ter controle naar
de plaats van het ongeval rijden.
Een traumahelikopter keert in
een dergelijk geval terug naar
het ziekenhuis.
De traumahelikopters worden
de afgelopen jaren vaker inge
zet. In Groningen is het aantal
oproepen in twee jaar tijd ver
dubbeld. GPD
pagina 4: bij nood komt
redding uit de lucht
