2
Presentatie is ondergeschoven kindje in theologisch onderwijs
Heer Bommel en het Verdwijnpunt
Casper Hobbes
pggw
Kipfilets met perziken
Kanariepiet
puzzel
recept
het weer
zaterdag 28 juni 2003
Oogcontact
Z.S. Gens
Waal re
Toonder Studio's
Nautisch bericht
Waterstanden
Vooruitzichten
4
Maan
-li?
Zeeland: Morgen warmer
Europa: Warm
Kerkgangers vinden preek saai
van onze redactie binnenland
Op theologische opleidingen
heerst bijna een taboe op
onderwijs over preken schrij
ven. Er wordt veel tijd uitge
trokken voor de theologische
vorming van aanstaande predi
kanten, maar er is nauwelijks
aandacht voor de verwoording,
argumentatie en presentatie
van preken.
Dat blij kt uit een onderzoek van
neerlandica Marit de Jong, die
deze week afstudeerde aan de
afdeling taalbeheersing van de
Universiteit van Amsterdam.
De Jong interviewde vertegen
woordigers van zeventien ver
schillende opleidingen voor
predikanten. „Het allerbelang
rijkste resultaat is dat er ontzet
tend weinig tijd wordt uitge
trokken voor onderwijs over
preek schrijven: hooguit vier
weken tijdens een opleiding van
zes jaar."
Het schrijven van preken is een
onderschoven kindje, consta
teert De Jong. „Ik heb het idee
dat bij opleidingen een taboe er
op rust om puur met de taal van
preken bezig te zijn. Een predi
kant mag kennelijk stamelen,
als hij maar vertelt wat er in de
Bijbel staat. In mijn scriptie
verwijs ik naar een citaat van ds.
N. ter Linden, waarin hij de
kennelijk heersende gedachte
uitdrukt: 'God zorgt wel voor de
woorden'. Je zou haast denken
dat preken als een ambacht
wordt beschouwd waarvoor je
niet opgeleid hoeft te worden."
Uit gesprekken met studenten
en predikanten kreeg De Jong
de indruk dat de behoefte aan
onderwijs over preken schrijven
zeker bestaat. „Predikanten
worden echt in het diepe ge
gooid. Sommigen hebben tij
dens de opleiding maar twee
preken hoeven schrijven en
voordragen. Dat is dan de enige
ervaring waarmee ze predikant
worden. De rest moeten ze echt
leren in het vak. Veel predikan
ten die ik gesproken heb, gaven
aan dat ze prijs hadden gesteld
op meer begeleiding."
Uit ander onderzoek blijkt vol
gens De Jong dat kerkleden
aangeven preken saai te vinden.
Ze missen structuur, waardoor
luisteraars gemakkelijk in ge
dachten afdwalen, en vinden
dat predikanten te weinig reke
ning houden met persoonlijke
ervaringen van toehoorders.
Een andere klacht gaat over
predikanten die de hele preek
van papier oplezen, zonder oog
contact te maken met de ge
meente. „Ook op die manier kan
de boodschap verloren gaan
omdat mensen dan geen zin
meer hebben om te luisteren."
Bovenstaande klachten zouden
volgens De Jong juist heel goed
te voorkomen zijn, wanneer
tijdens de opleiding meer aan
dacht gegeven werd aan ver
woording, argumentatie en pre
sentatie van de preek. „Er zijn
vanuit de taalbeheersing heel
veel verschillende manieren aan
te dragen waarop aanstaande
predikanten kunnen oefenen."
Van de theologische opleidin
gen die in het onderzoek werden
betrokken, kwamen enthousi
aste reacties op de scriptie, zegt
De Jong. „Ik ben al uitgenodigd
om gastcolleges te komen geven.
Ook merk ik dat de bereidheid
bestaat om opleidingen te ver
beteren." Op hbo-opleidingen
wordt volgens De Jong sinds
enige tijd meer nadruk gelegd
op zogenaamd competentiege
richt leren ofwel: theoretisch
onderwijs zo goed mogelijk la
ten aansluiten op de praktijk
van het latere werk. Tegen deze
achtergrond zou meer aandacht
voor preekonderwijs te verdedi
gen zijn.
De Jong zou graag zien dat ker
ken samen bedenken wat zij
vinden dat een predikant moet
kunnen om een goede preek te
maken en waaraan zij vinden
dat een goede preek moet vol-
Vol verrukking gekeken naar het portret van
zangeres Joni Mitchell, dat in 'Het Uur van
de Wolf' werd uitgezonden. Vooral de periode,
dat zij zich door bassist Charles Mingus liet in
spireren en zij geheel zelfbedachte jazz ging ma
ken, bood opwindende muziek. Nadat ik even de
uitzending had verlaten om thee te zetten, zag ik
bij terugkomst voor de buis Joni samenspelen
met de veel te jong gestorven basgitarist Jacco
Pastorius en een piepjonge Pat Matheny (gita
rist). Van deze muziek lusten wij pap! Te weinig
lievelingspap op de buis naar mijn smaak. Hoe
wel, op de dag dat ik mijn nieuwe boek (De me
moires van een dame uit de goot van het amuse
ment) bij mijn uitgever inleverde, een ritueel dat
gepaard ging met het drinken van een glaasje
champagne en het voorlezen van enkele preg
nante hoofdstukken, had ik het geluk om 's
avonds laat, nog steeds opgewonden en blij door
het halen van mijn particuliere eindstreep, op
Nederland 3 een dik uur naar zangeres Deedee
Bridgewater te kunnen luisteren. Onze grote
Marjan Berk
bassist Hein van der Gein heeft jaren met haar
gespeeldmaar besloot naar ons land terug te ke
ren. De band die Deedee nu bij zich had, was ook
van ongekend niveau en tot bijna half twee in de
nacht hopte en neuriede ik mee. Het was een op
name van het North Sea Jazzfestival van vorig
jaar, maar hoe leuk het ook is om live de concer
ten te volgen, zo'n televisiereportage biedt het
voordeel, dat je niet geplet wordt in de menigte,
het geluid optimaal is en je met je neus op de mu
ziek zit.
Bovendien dreef door de openstaande balkon
deur het bedwelmend parfum van de bloeiende
lindebomen in de straat naar binnen, mijn zo
merse vrolijkheid hield maar aan! De adrenali
ne, die de hele dag al stevig door mijn bloedbaan
stroomde, wist van geen ophouden. Zelfs toen
Deedee al lang haar mond hield, had ik nog wel
een uurtje helemaal solo kunnen dóórkakelen!
Juni is in geen jaren zo uitbundig geweest als op
dit ogenblik. De rozen en jasmijn houden wilde
competitie in uitbundige bloei, de liguster, voor
zover niet geschoren, ruikt al even bedwelmend
en ik geloof dat de aangekondigde klimaatver
andering al is ingezet! Nu, tegen zo'n klimaat
hebben wij geen bezwaar. Kleinkinderen gaan
over naar de volgende klas, zodat opoe Berk met
geopend knipje door het leven stapt, want op dit
soort prestaties staan bonussen.
Er werd ook nog een verjaardagsfeest van de
oudste kleinzoon gevierd. Dit jaar deden wij
Madurodam aan, ik was er in geen eenenveertig
jaar geweest en ik moet zeggen, er is flink dóór-
gebouwd! Met algemene instemming werd be
sloten het verjaardagsdiner te genieten bij de
McDonald's naast de landingsbaan van Schip
hol Iedere vijf minuten landt daar een vliegtuig.
Mijn kleinkinderen genoten met volle teugen. Ik
ook! Alleen jammer dat ik mijn oordoppen was
vergeten
Ik ga vier weken in de ruststand. Nu ja, rust
stand.... de grote rode-bessenpluk is al begon
nen. De geleipotten staan schoon op het aan
recht, de zeef in de aanslag. Maar eerst even het
laatste potje van vorig jaar wegsmeren op m'n
ochtendbroodje
Lieve lezer, ik voel mij dit jaar, om met de zin
gende Joni Mitchell te spreken, een kanariepiet
in de kolenmij nTegen de narigheid in de wereld
fluit ik een vrolijke zomerliedje! Ik wens U vier
weken veel zon en genoeg regen voor de tuin.
Horizontaal: 1. Kinderziekte;
5. onheilsgodin; 7. kletskous;
10. Frans lidwoofd;'12. gedek
te tafel; 14. deel va-ri pen
Franse ontkenning; 15. hinder
nis bij een concours hippique;
17. vruchtbaar oord; 19.
Engelse ontkenning; 20. deel
van de bijbel; 21. uitgestorven
vogel; 23. handeling; 25. voeg
woord; 26. Chinese deegwaar;
28. het Romeinse Rijk; 31.
gedurende; 33. verhoogde
toon; 34. ik (Lat.).
Verticaal: 2. Voorzetsel; 3.
broeder (afk.); 4. Indonesisch
eiland; 5. vaartuig; 6. buisver
lichting; 8. slootplank; 9. aller
liefst; 11. voormalig; 12. illusie;
13. onbemand ruimtevaartuig;
14. naschrift; 16. slot; 18.
atmosfeer absoluut; 22. voor
voegsel; 24. soort slee; 27.
hoofd van een moskee; 29.
gravure; 30. groet; 31. muziek
noot; 32. landbouwwerktuig.
9 10 11 12 13
Horizontaal: 1. Nederigheid, soort aap;
2. halfedelsteen, groeve, verbond; 3.
Europeaan, zeegod, hoeveelheid; 4. keu
kengerei, baai, snoes; 5. sneuvelen,
stompzinnig; 6. gladde zijden stof, man
nelijk dier, vrouw van Zeus; 7. enig,
schoof, hengelsnoer; 8. metaal, gekheid,
schat; 9. schakelbord, ontploffen.
Verticaal: 1. Eens, armoedige woning;
2. op elkaar, dwergbuffel op Celebes; 3.
prijslijst, geladen atoom; 4. keer, toe
stand van rust; 5. Spaanse uitroep, op
een walvis gelijkend zeedier; 6. landbe-
werking, insecteneter; 7. waterrijk
bouwland, zwaar stuk hout; 8. pampa
haas, schaakstuk; 9. kopie, nagerecht;
10. houten schoeisel, voorspoed; 11.
verhoogde toon, soort brandstof; 12.
opgeld, bridgeterm; 13. afgesloten
stand, slotwoord.
De letters van naam en woonplaats
van deze man, vormen in een andere
volgorde de naam van zijn beroep.
Wat doet hij voor de kost?
Oplossing van gisteren:
Zweeds raadsel:
-k-k-a-g-
uitlokken
-kroos-te
skeet-cab
-eetmaal-
arm-oir-p
-b-restje
talud-eer
-dyk-erts
KARIBOE
Cryptogram:
Horizontaal: 4. Oorwurm; 5. school
bus; 8. eer; 9. pats; 10. voorbij.
Verticaal: 1. Douchen; 2. broodroof;
3. krab; 6. lopers; 7. uitzijn.
Zoekwoord:
Pensionering
©JFS.NL
Tom Poes keek een beetje geschrokken naar de plek waar
het gebouwtje had gestaan en toen volgde hij hoofdschud
dend heer Bommel. „Dat was nidkgoed", zei hij afkeurend.
„Zulke dingen kunt u niet doen."
„Oho!riep heer Ollie uit. „Ik kan dat heel goed doen, zoals
je hebt gezien. Het is merkwaardig wat een Bommel in de
kracht van zijn leven vermag. Natuurlijk moet hij een open
oog voor misstanden hebben en ook de geschikte appara
tuur. Maar dan is er eigenlijk niets wat hem tegenhoudt."
Terwijl hij zo praatte, naderde er achter hen de gemeen
tearbeider Flutser met een rol draad over de schouder en
met een bol in de hand. Hij moest een nieuwe flevel afrege
len en met dit voornemen stapte hij op het huisje af. Wie
schetst echter zijn verbazing toen hij op die plek alleen
maar fundamenten aantrof! Geruime tijd stond de flinke
werker als door de donder getroffen en voordat hij tot een
gedachte had kunnen komen, drong het gepraat van heer
Ollie tot hem door. „De natuur wordt overdekt met cement
en monsterhuisjes", sprak deze. „Wat moet daarvan te
rechtkomen wanneer er geen heren zouden rondgaan met
onderscheidingsvermogen en verdwijnpunters? Daar ligt
een mooie taak, jonge vriend; het opruimen van ongerech
tigheden, als je begrijpt wat ik bedoel!"
Flutser had genoeg gehoord. Hij omklemde zijn gereed
schappen en holde terug naar de stad om de overheid te
gaan waarschuwen.
"IN HET DONKER VAN DE NACHT
VLAMT DE ROSSE TTJGERVACHT"
BLAKE SCHREEF DAT. DIE
TIJGER STOND BLIJKBAAR
IN DE FIK. MISSCHIEN WAS
DE BLIKSEM IN ZIJN STAART
GESLAGEN OF ZOIETS
BRANDBARE BEESTEN -
RAAR ONDERWERP VOOR
EEN GEDICHT
door Bill Watterson
DAAROM PROBEER IK
MAAR ZOVEEL MOGELIJK
TE SLAPEN
4-19
Hans Belterman
De perziken die u vandaag koopt werden en
kele dagen geleden in een van de landen
rond de Middellandse zee geplukt. Om te voor
komen datzetijdens hettransport rotten worden
de perziken geplukt op het moment dat ze nog
niet rijp zijn. Omdat perziken niet na-rijpen blij
ven ze te hard en smaken ook te zuur om zo op te
eten. Dergelijke perziken kunnen het beste in
een lichte suikersiroop worden gepocheerd.
Voor 2 - 3 hoofdgerechten:
4 - 6 verse geïmporteerde perziken
200 gram suiker
1 pijpje kaneel
4 - 6 kleine (enkele) borstfilets van (EKO) braad-
kuikens, elk ca. 80 gram
1 theel. zout
1 flinke mespunt zwarte peper uit de molen
1 flinke mespunt gemalen foelie of geraspte
nootmuskaat
1 flinke mespunt milde kerriepoeder (Djawa)
1 flinke mespunt kaneelpoeder
35 gram boter
11/2 eetl. (zonnebloem- of arachide)olie
1 dl droge witte wijn
1 dl gevogeltefond, uit potje
1 theel. allesbinder
Ontvel de perziken zoals u dat ook doet met to
maten. Kruis ze aan de bovenkant in en dompel
ze in kokend water. Laat ze niet veel langer dan
30 seconden in het water liggen. Dompel ze on
middellijk daarna onder in ijskoud water. Hal
veer de vruchten en neem de pitten weg. Verwij
der ookdie delen van het vruchtvlees waaraan is
te zien dat de pitten er aan hebben vastgezeten.
Breng 4 deciliter water aan de kook. Laat de sui
ker er onder voortdurend roeren in oplossen.
Voeg het kaneelpijpje toe en laat de siroop enke
le minuten zachtjes sudderen. Leg de perzikhelf
ten in het kokende vocht. Temper de warmte
bron. Houd alles 10 minuten tegen de kook aan.
Laat de perzikhelften in het zoete vocht koud
worden. Leg ze daarna in een glazen schaal. Zeef
het pocheervocht en laat het daarna zolang
zachtjes koken tot door het indampen niet veel
meer dan een derde deel van de oorspronkelijke
hoeveelheid is overgebleven. Schenk de koken
de siroop over de perziken. Laat alles koud wor
den. Dek de schaal na het afkoelen af met plastic
folie en plaats de schaal in de koelkast. Schep in
een kommetje zout en de aangegeven specerij
en door elkaar. Maak de kipfilets droog met keu
kenpapier. Wrijf ze in met het mengsel.
Verhit een koekenpan en laat boter en olie heet
worden. Wacht tot het schuim van de boter be
gint weg te trekken. Schroei de kipfilets er snel
aan weerszijden dicht. Temper de warmtebron
en bak de filets in 10 - 12 minuten aan weerszij
den goudbruin en gaar. Neem de filets uit de pan
en houd ze warm. Verwijder het boter- en olie
mengsel uit de koekenpan. Blus de pan met 1 1/2
deciliter water. Roer de aanzetsels van de bo
dem van de pan los. Laat alles even flink doorko
ken. Schenk het residu door een zeefje in een
pannetje met dikke bodem. Voeg, wijn en gevo
geltefond toe. Breng alles, onder voortdurend
roeren, aan de kook. Laat de nu verkregen saus
enkele minuten zachtjes doorkoken. Strooi al
lesbinder er over en roei alles krachtig door.
Voeg daarna 3 - 4 eetlepels perzikensiroop toe.
Laat er opnieuw even de kook over komen.
doen. „Deze eisen kunnen zij
dan overdragen aan de oplei
dingen, die vaak door de kerken
betaald worden." GPD
De moderne kritische kerkganger wenst niet afgescheept te worden met een saai verhaal vanaf de kan
sel. foto ANP
Er waait een matige noordwestelijke wind, kracht 3. Het zicht is
goed, temperatuur van het kustwater ligt rond 18 graden.
ZATERDAG Hoog water
28 JUNI uur cm uur cm
Vlissingen 02.05 187 14.29 197
Terneuzen 02.25 213 14.49 223
Cadzand 01.39 180 14.05 188
Roompot Buiten 02.09 140 14.36 148
Roompot Binnen 03.20 119 15.40 128
Zierikzee 03.35 140 15.55 147
Krammersl. West 03.36 149 16.00 160
Hansweert 02.51 226 15.16 237
Stavenisse/Yers. 03.35 144 16.06 154
ZONDAG Hoog water
NM 29 JUNI uur cm uur cm
Vlissingen 02.41 199 15.05 204
Terneuzen 03.01 225 15.25 231
Cadzand 02.15 191 14.42 196
Roompot Buiten 02.46 148 15.05 153
Roompot Binnen 04.05 125 16.26 131
Zierikzee 04.15 146 16.35 151
Krammersl. West 04.20 156 16.46 163
Hansweert 03.31 238 15.55 244
Stavenisse/Yers. 04.26 151 16.46 158
MAANDAG Hoog water
30 JUNI uur cm uur cm
Vlissingen 03.19 209 15.42 210
Terneuzen 03.37 236 15.59 236
Cadzand 02.56 201 15.16 200
Roompot Buiten 03.19 157 15.35 156
Roompot Binnen 04.46 131 17.05 133
Zierikzee 04.55 153 17.15 153
Krammersl. West 05.16 162 17.35 164
Hansweert 04.12 24816.28 247
Stavenisse/Yers. 05.06 15817.15 160
08.20
08.46
08.01
08.14
09.26
09.30
09.24
09.06
09.29
Laag water
uur cm uur
176 20.42
185 21.05
168 20.20
130 20.33 131
117 21.50 113
136 21.55 131
139 21.55
203 21.32
136 21.54 13!
Laag water
uur cm uur cm
178 21.25 181
187 21.48 131
170 21.00 171
128 21.15 13!
115 22.30 Hl
134 22.40 111
137 22.40
205 22.16
133 22.46 14!
08.56
09.26
08.36
08.55
10.00
10.10
10.09
09.48
10.15
uur
09.35
09.59
09.15
09.30
10.40
10.50
10.56
10.28
10.56
Laag water
cm uur cm
179 22.06
188 22.28
172 21.35
127 21.44
113 23.16 12!
132 23.15 146
133 23.25 14'
20 5 2 2.56 Hl
130 23.14 143
weer
zondag
maandag
//y
dinsdag
woensdag
vandaag
op 5.29
onder 22.05
max.
min.
wind
16°
ZW 4
15°
ZW 4
vandaag
op 3.56
onder 21.26
Door: Grieta Spannenburg
De paraplu zal na het weekeinde
vaker opgestoken dienen te worden,
dan we gewend zijn geraakt. Het lijkt namelijk een stuk wissel
valliger te worden. In de loop van volgende week komen de
maxima geleidelijk op meer bescheiden waarden uit. Overigens
is het vandaag ook een beetje fris met vanmiddag een graad o'
20. Die frisse lucht is vanuit het westen binnengestroomd en
gaat vooral gedurende de ochtend met uitgestrekte wolkenvel
den gepaard. Later breekt de bewolking open en komt er ruimte
voor de zon. Vanavond en vannacht gaat de wind langzamer-
hand uit het oosten waaien. Die oostenwind voert morgen bedui
dend mildere lucht binnen. Met een mix van wolken en zon lijkt
het een prima dag te worden voor allerlei buitenactiviteiten, Bij
weinig wind en maxima rond 24 a 25 graden kunnen de strand
paviljoens weer vollopen met terrasbezoekers. De warmste lucht
arriveert echter vlak na het weekeinde, op maandag. Na een zeer
zwoele nacht kan het dan
26 graden worden. Tegelijker
tijd wordt de lucht uitermate
vochtig en wordt het buiten
broeierig en klam. Er zijn vrij
veel wolkenvelden en vanuit
het westen naderen al snel in
de ochtend een paar stevige
regen- en onweersbuien van
uit België en het Kanaal.
Dinsdag en de dagen erna
blijft de atmosfeer onstabiel
van opbouw en zoals de com
putermodellen er op het
moment van schrijven voor
staan, ligt nog een aantal pitti
ge buien in het verschiet.
Vorig jaar toonde juli zich van
haar uitermate buiige kant,
dus wie weet wat juli 2003
nog in petto heeft.
Enkele bui
li
i-'IL
21
Maximumtemperatuur voor vandaag
Minimumtemperatuur voor de komende nacjjt
Zolang oceaanstoringen geen grip krijgen op ons continent,
het warm in Europa. Ook dit weekeinde is het daardoor s mi
dags in veruit de meeste landen zo'n 25 tot 30 graden. Maxi
beneden 20 graden liggen ongeveer ten noorden van de lijm
Londen - Stockholm - Moskou. Pas in de loop van de v0'9®nn
week lijken de maxima elders enigszins getemperd te wonde
als depressies dichterbij komen. Over het algemeen is de zo
weekeinde goed vertegenwoordigd. De stranden in Zuid-Eur P
zijn vrijwel wolkloos, vooral aan de Spaanse, Griekse en Tur
kust. Buien zijn zaterdag vooral actief in delen van Duitsland,
Oostenrijk en Italië. Dit kunnen pittige buien zijn, met daarbij
kans op onweer.
