PZC
Gentse trekschuit voor koningen
15
PZC
Replica van historische barge voor publicitaire doeleinden
I' jij
Concerten in Checkpoint
tijdens Havenfeesten
<E<VEiIj OfMZI'EOt
bezoektijden
agenda
collectes
lezingen
marktberichten
woensdag 25 juni 2003
bronvermelding
beeldrecht
Brandhout
Ladingen
Te huur
Willibrorduskerk
Buitenmis
Zeeland
Ziekenhuis Walcheren
Koudekerkseweg 88,
4382 EE Vlissingen
tel.(0118)425000
dag. 15.00-20.00 uur
Bezoek: Kinderafd. ouders gehele
dag,overig bezoek 14.00-19.00 uur
afd. Psychiatrie dag. 19.00-20.00 uur
en woe, zaenzo 14.00-16.30 uur
afd. IC/CCU en Stroke unit CVA
dag. 15.00-16.00 en 19.00-20.00 uur
Oosterscheldeziekenhuis
'sGravenpolderseweg 114,
4462 RA Goes tel. (0113) 234000
dag. 13.00-13.45 en 18.30-19.45 uur
Afdeling M3(kinder/kraamafdeling):
Afd. A ouders doorlopend bezoek;
Afd B partners doorlopend bezoek
Overig bezoek:
dagelijks 14.30-19.30 uur
Afdeling H (IC/MC): dag. 11.00-11.30,
14.00-14.30 en 19.00-19.30 uur
Lindenhof revalidatie
's Gravenpolderseweg 114a,
4462 RA Goes, tel. (0113)236236
mat/mvrij: 14.00-21.00 uur
zaten zon: 12,00-21.00 uur
Emergis
Oostmolenweg 101,4481 PM
Kloetinge tel. (0113) 267000
woe, zat en zo 14.00-21.00 u u r
maa, din, don en vrij 18.30-21.00 uur
Zeeuws-Vlaanderen
Locatie De Honte
Wielingenlaan 2,
4535PATerneuzen
tel, (0115)688000
dag. 14.00-14.45 en 19.00-20.00 uur;
afd. Psychiatrie dag. 18.00-20.00 uur;
woe, weekeinde, feestdagen 14.00-
16.30 uur en 18.00-20.00 uur; afd.
IC/CCU dag. 14-14.30 en 19-19.45
uur. kinderafd. ouders gehele dag,
overig bezoek 14.00-19.00 uur.
Locatie Antonius
Pastoor van Genklaan 6, 4501 AJ
Oostburg tel. (0117) 459000
dag. 14.00-15.00 en 18.30-
19.30 uur; Kinderafd. ouders 8.00-
20.00 uur, overig bezoek (afd. 4) dag.
9.00-21.00 uur.
Goeree-Overflakkee
Ziekenhuis Dirksland
Stationsweg 22, 3247 BW Dirksland
tel.(0187)607300
dag. 16.00-17.00 en 17.45-
19.30 uur, zo idem tot 20.00 uur
Bergen op Zoom
Ziekenhuis Lievensberg,
Boerhaaveplein 1
4624 VT Bergen op Zoom
tel. 10164) 278000
dag. 14.30-15.15 en 18.30-20.00 uur
za en zo 14.30-16.00 en 18.30-20.00
uur
GGZ Westelijk Noord-Brabant
Hoofdlaan 8,4661 AA Halsteren
tel.10164) 289100
woensdag, zaterdag en zondag
13.00-17.00 uur
Rotterdam
AZR-Dijkzigt
Dr. Molewaterplein 40
3015 GD Rotterdam
tel. (0101 4639222 (voor inlichtingen
bezoektijden van alle afdelingen)
AZR-Sophia
Dr.Moiewaterplein 60
3015 GJ Rotterdam
tel. (010) 4636363
Bezoektijden ouders: 07.00-
12.00 uur. Bezoektijden iedereen:
14.00-20.00 uur.
Afd.Verloskunde: dag. 11.00-12.00
en 18.00-20.00 uur.
Voor partner/echtgenoot: 09.00-
12.00en 15.00-21.00 uur
AZR-Daniël den Hoed
Groene Hilledijk 301
3075 EA Rotterdam
tel.(010)4391911
dag. 16.00-20.00 uur
België
Algemeen Ziekenhuis Sint Jan
Brugge
Ruddershovelaan
tel. (0032) 50 452111
dag. 14.00-20.00 uur (m.u.v. IC en
hartbewaking)
Algemeen Ziekenhuis Sint Lucas
Brugge
Sint Lucaslaan 29
tel.(0032)50 369111
dag. 14.00-20.00 uur (m.u.v. IC en
hartbewaking)
Universitair Ziekenhuis Gent
De Pintelaan 185
tel.(0032)9 2402111
dag. 14.30-20.00 uur
Universitair Ziekenhuis Antwerpen
Wilrijkstraat 10
2650Edegem, tel. (0032) 3 8213000
Alg. bezoekuren: werkdagen 16.00-
20.00 uur, weekend en feestdagen
14.00-20.00 uur.
Afd. B1 (cardiologie) dag. 16.00-
17.30en 18.30-20.00 uur. Afd. IC dag.
14.00-14.30 en 19.00-19.30.
"e Provinciale Zeeuwse Courant
•waarin opgenomen de Middel-
ourgsche, Vlissingsche, Goesche
6d Breskensche Courant, Vrije
Stemmen en de Zierikzeesche
Nieuwsbode - is een onafhankelijk
dagblad, dat zich niet bindt aan le
vensbeschouwelijke en politieke
opvattingen, stromingen of partij-
De redactie van de Provinciale
eeuwse Courant maakt naast de ei-
len nieuwsgaring gebruik van de
'algende bronnen:
Geassocieerde Pers Diensten (GPD),
Gemeen Nederlands Persbureau
™P|, Associated Press (AP), Bridge,
Deutsche Presse Agentur (DPA),
ISTDCe France Press ,AFP)- Reuters
R), Belga en European Press-pho-
Agency (EPA).
ePublicatierechten van werken van
h5e dende kunstenaars aangesloten
'I een ClSAC-organisatie zijn gere-
rnet Beeldrecht te Amstelveen.
A
O I ffïo
jg»—
J .iw,
De barge bij de verplaatsing vorige week.
door Kris Naudts
Tussen de drukke binnen
vaart en zeevaart op het ka
naal Gent-Terneuzen kan zich
vanaf deze zomer een wat
vreemd houten vaartuig men
gen. Het zal de naam dragen van
wijlen havendirecteur-generaal
André De Wilde, de grote bezie
ler achter de bouw van de repli
ca van de barge, een historische
trekschuit die bijna drie eeuwen
lang instond voor een publieke
passagiers- en goederenlijn tus
sen Gent en Brugge.
Tot dan toe liet Gent hoge gas
ten, kandidaat-investeerders en
het brede publiek kennismaken
met de haven door middel van
een rondvaart met het stads-
jacht Jacob van Artevelde. Met
de barge komt er een opvallend
prestigieus schip bij voor public
relations en havenpromotie. Op
zaterdag 5 juli vindt aan de Ko
renlei in het historische stads
hart de plechtige invaart plaats
van een brok maritiem erfgoed
dat Kapitein André De Wilde is
gedoopt.
De Wilde, die in juni vorig jaar
overleed, was een sociaal bewo
gen man. Hij slaagde erin de
Gentse barge te laten bouwen
middels een tewerkstellings
project voor laaggeschoolde en
langdurige werklozen. De barge
werd gebouwd op de werf van
De Steenschuit, een vereniging
die in de economisch zwaar ge
troffen streek van Boom het
scheepsbouwverleden laat her
leven. Werklozen kunnen er
meehelpen aan de bouw van een
schip en de daar verworven ken
nis en ervaring later gebruiken
op de arbeidsmarkt. In dezelfde
geest werd bij de bouw van de
barge het beeldhouwerscollec
tief Loods 13 van de Gentse
volkszanger Walter De Buck be
trokken. De Buck en zijn mede
werkers leverden het boegbeeld
en het fraaie houtsnijwerk af.
Barges waren het type schepen
die tussen 1623 en 1908 volgens
een vaste dienstregeling een da
gelijkse verbinding verzorgden
tussen Gent en Brugge. De vaar
tuigen werden getrokken door
paarden. In 1908 werden de
laatste twee schepen gesloopt
om als brandhout te worden ge
bruikt. Nu is de Gentse barge
terug. In vol ornaat en zo waar
heidsgetrouw mogelijk nage
bouwd. Hoewel, de paarden zijn
er niet meer want jaagpaden
zijn al lang in onbruik geraakt
voor dat soort transport. En om
dat de Kapitein André De Wilde
echt gaat varen, dienden de
bouwers de regelgeving van de
scheepvaartinspectie in acht te
nemen. Dus werd de barge voor
zien van een dieselmotor en een
schroef en kwamen er hulpmo
toren aan de boeg om het ma
noeuvreren te vergemakkelij
ken.
In de zeventiende en achttiende
eeuw voeren de barges met erg
gevarieerde ladingen tussen de
beide Vlaamse steden. Historici
beschouwen de trekvaartlijn als
een soort moderne koerier-
dienst avant la lettre, een ideaal
transportmiddel voor kleine
hoeveelheden koopwaar. Uit
een inventaris van 1674 blijkt
dat op een van de reizen onder
meer het volgende aan boord
was: twaalf balen rijst, vier zak
ken wol, een kist medicijnen
voor chirurgijn Amelot uit
Gent, twee koffers bestemd voor
juffrouw Crosbie, kostgangster
bij de zusters Urselinen in Gent
en een kist kleren bestemd voor
mijnheer Odevaere, pastoor in
Gent. De heersers van die tijd en
notabelen verkozen de comfor
tabele en relatief snelle trek
schuiten boven de koetsen die
over erbarmelijke en onveilige
landwegen reden.
Wie aan boord stapt van de Ka
pitein André De Wilde zij eraan
herinnerd dat historische figu
ren hem of haar zijn voorafge
gaan als passagiers van de
Gentse barge. Onder hen de
Russische tsaar Peter De Grote,
de aartshertogen Albrecht en
Isabella, de Franse koning Lo
de wij k XV en de Franse keizerin
Marie Louise, echtgenote van
Napoleon. De barge tussen Gent
en Brugge genoot in heel Europa
bekendheid vanwege zijn uit
stekende keuken en exquise
wijnen. Meiden van plezier
maakten niet zelden de reis mee.
„Van bij de start van de trek
vaart tussen Gent en Brugge
was het de intentie van de Sta
ten van Vlaanderen om van deze
dienst ook een paradepaardje te
maken voor de buitenwereld",
aldus historicus Jan Parmentier
in het boekje Een trekschuit
voor koningen dat in 1993 ver
scheen naar aanleiding van een
tentoonstelling over de histori
sche barge.
Het aanmeren en lossen bracht,
luidens kronieken uit die tijd,
telkens veel volk op de been. De
EVENEMENTEN
BERGEN OP ZOOM Schouwburg De
Maagd, 20.15 uur: Musical Fame;
GOES - Ambachtscentrum Hollandse
Hoeve, 15.00 uur: Poppentheater Sim
Bolus speelt Joris en de Reuzeneus;
MIDDELBURG - Schuttershof, 21.00 uur:
Kamermuziekfeest
Desafinado, 21.00 uur: Concert Dig D'Diz,
hedendaagse kamermuziek met jaz-
z wortel s;
RITTHEM-Fort Rammekens, 13.00-17.00
uur: Bezichtiging en geschiedenis van
het Fort;
TERNEUZEN-Porgy Bess, 20.00 uur:
Toneelgroep Terneuzen speelt 'bloed
van de hongerlijders';
FILMS
BERGEN OP ZOOM - Roxy,The matrix:
20.00 uur; Knorretjes grote film: 14.00
uur; Anger management: 20.00 uur; De
schippers van de Kameleon: 14.00 uur;
Cinemactueel, The matrix: 20.00 uur;
Knorretjes grote film: 14.00 uur; 2 Fast 2
furious: 14.00 en 20.00 uur; Howto lose a
guy in 10 days: 20.00 uur;
GOES-'t Beest, De Tweeling: 20.30 uur;
HULST - De Koning van Engeland,The
Hours: 20.30 uur; Van God los: 19.00 uur;
2 Fast 2 furious: 13.30, 16.00, 19.00 en
21.15 uur; De schippers van de Kamele
on: 13.30, 16.0 en 19.00 uur; Knorretjes
grote film: 13.30 en 16.00 uur; Anger ma
nagement: 21.15 uur; De kleine ijsbeer:
13.30 uur; Expeditie Berenklauw: 16.00
uur; The matrix: 20.00 uur; How to lose a
guy in 10 days: 20.00 uur;
MIDDELBURG - Schuttershof, Sunshine:
20.00 uur;
VLISSINGEN - Cine City, 2 Fast 2 Furious:
13.45, 16.15, 19.00 en 21.45 uur; De
schippers van de Kameleon: 13.45 en
16.15 uur; Knorretjes grote film: 13.45
uur; The Hunted: 16.15, 19.00 en 21.45
uur; View from the top: 19.00 uur; Phone
Booth: 13.45,19.00 en 21.45 uur; Bulletp
roof monk: 21.45 uur; Anger manage
ment: 16.15, 19.00 en 21.45 uur; Kanga
roo Jack: 13.45 uur; How to lose a guy in
10 days: 13.45, 19.00 en 22.00 uur; The
Matrix: 13.30, 16.15, 19.00 en 22.00 uur:
De kleine ijsbeer: 16.15 uur; Johnny Eng
lish: 16.15 uur.
TENTOONSTELLINGEN
AARDENBURG - GaleRichel, 13.00-18.00
uur: Ei-gen-aard-ig 2003, beeldende
kunst, gedichten en verhalen (t/m 14/9);
ARNEMUIDEN - Museum, 13.30-16.30
uur: Watersnood 1953;
AXEL - Streekmuseum Het land van Axel,
13.30-17.00 uur: Het boerenleven in Axel
en omgeving (t/m 12/9);
BERGEN OPZOOM-Interium, 9.00-17.00
uur: Technieken op papier, beelden,
schilderijen en objecten door diverse
kunstenaars (t/m 5/9);
BRUINISSE - Oudheidskamer, 14.00-
17.00 uur: Oude doopjurken (t/m 30/9);
BURGH HAAMSTEDE De Burghse
Schoole, 13.30-16.00 uur: Passie van een
schoolmeester en verzamelen als hobby
(t/m 31/10);
Galerie Het Oude Raadhuis, 12.00-17.00
uur: Sculpturen, schilderijen, sieraden
en meubel van diverse kunstenaars;
DOMBURG -Duingalerie, 12.00-21.00
uur: Ria Nieswaag, Terry v.d. Heiden, Da
nielle Jacquinot, Jean-Francois Laurent
en Otto Schmidt (t/m 27/7)
Galerie Het Noorderlicht, za en zo 14.00-
19.00 uur: Schilderijen, tekeningen en
aquarellen van Belgische en Nederland
se kunstenaars (t/m 7/9);Galerie Pop,
9.00-18.00 uur: Werken van Liesbeth
Minderhoud;
DREISCHOR - Museum Goemanszorg,
10.00-17.00 uur: Op D'Ostie, boerderijen
op Schouwen-Duiveland door de eeu
wen heen (t/m 31/12);
GOES-Galerie Atelier de kaai-9.00-16.00
uur: José Murre Sia Braakman, Schil
derijen &Keramiek(t/m 31/8)
Grote kerk, 10.00-17.00 uur: Schilderijen,
keramiek, sculpturen van diverse kun
stenaars (t/m 28/6);
De Koperen Tuin, 9.00-18.00 uur: Straat
fotografie en oude Zeeuwse boerderijen
door fotogroep Goes (t/m 29/6);
GROEDE - Lutherse kerk, 13.00-17.00
uur: Piet van Riel, schilderijen (t/m 28/6);
N.H. Kerk, 13.30-16.00 uur: Foto's van
West Zeeuws Vlaanderen (t/fn 31/8);
HEINKENSZAND - Gemeentehuis, 8.30-
12.30 uur:'De Koe', olieverfschilderijen
van Paul Jansen, (t/m 26/6);
Informatiecentrum Zeeuwse schaaps
kudde, 11.00-16.00 uur foto's Zeeuwse
landschappen van Ad Lijnse (t/m 30/6) en
expositie over de geschiedenis, de
bloemdijken de flora en fauna van Zuid-
Beveland;
't Kunstuus, 13.00-18.00 uur: Aquarellen,
tekeningen, keramiek en beelden van
Jacques Wondergem, Dick de Koken Eri
ca Wondergem (t/m 28/6);
KAPELLE - Fruitteeltmuseum, 13.00-
17.00 uur: De wereld van de fruitteelt in
gewone en ongewone foto's (t/m 30/8);
Gemeentehuis, 9.00-16.00 uur: Marco
Kooiman, olieverfschilderijen (t/m 4/7);
KATS - Galerie Kats, 11.00-18.00 uur:
Werken diverse kunstenaars o.a. Peter
Reef en Marianne v. Bakel;
Zeeuwse Rozentuin, 10.00-17.00 uur:
Werk van Bert Frijns, Leen Quist, Helene
Briels en Joseph Cals (t/m 15/9);
KRUININGEN-Gemeentehuis, 9.00-
12.00 en 13.00-17.00 uur: Tekeningen-
/schilderijen van Dieneke Covens
'Zeeuwse Paerden en Haflingers'(t/m
30/6);
MELISKERKE Zijdemuseum, 10.00-
17.00 uur: Zijde, hoeden, sieraden en de
sign (t/m 25/6); Odulphuskerk, 14.00-
17.00 uur: foto-expositie de boerderij in
vroeger dagen(t/m 13/9);
MIDDELBURG - Centrale hal Gerechts
gebouw, 9.00-17.00 uur: Olieverfschilde
rijen Henk Watzeels (t/m 4/7);
De Drvkkery, 9.00-18.00 uur: Stichting
Zeeuwse Teeken Academie (t/m 5/7), Ke
ramiek, Vaarzon Morel (t/m 28/8), Aqua
rellen, Erik van Ommen (t/m 28/6) Lex
Maes, Ludmilla Kalmaeva en Sarika
Goth (t/m 30/6);
Galerie Ceasuur, dagelijks: Frie Jacobs
(t/m 19/7);
Lange Jan, 11.00-17.00 uur: Anne v. Wa
terschoot, engelen en natuurelementen
Nieuwe Kerk, 10.30-17.00 uur: Mensen
op drift, beelden van Imy Baron en Wicky
Nobels (t/m 12/9);
Roosevelt Study Center, 11.00-12.30 en
13.30-16.30 uur: Foto expeditie 'De prai-
rieschool' van John Martin Campbell
(t/m 31/10);
Vleeshal en Kabinetten van de Vleeshal,
13.00-17.00 uur: Ask the dust, Wayne
Baerwaldt en Joseph R. Wolin (tjm 31/8);
Zeeuwse Bibliotheek, 10.00-21.00 uur:
Werk van leerlingen van kunstenaar Jo
hannes Milhous (t/m 28/6);
Zeeuws Museum, 11.00-17.00 uur: De
Ramp van '53 door het oog van de media;
OOSTKAPELLE - Zeeuws Biologisch Mu
seum, 10.00-17.00 uur: Tentoonstelling
Dagroofvogels (t/m 2/11);
OUWERKERK Museum Watersnood
1953, 13.00-17.00 uur: Tekeningen van
Pieter Kooistra (t/m 31/8);
RENESSE - Ecoscope, 10.00-17.30 uur:
50 Jaar wederopbouw na de ramp (t/m
30/6);
RETRANCHEMENT - 't Zwin, 11.00-17.00
uur: Collectie inheemse vogels op post
zegels (t'm 3/11);
ST ANNA TER MUIDEN Streekland-
bouwmuseum, 13.30-17.00 uur: Oude
boerderien en stiekeme slopers
(t/m 29/9);
TERNEUZEN- Bibliotheek, 10.00-17.00
uur: Zwart-wit litho's Peter Klashorst (t/m
30/6);
Galerie Echo Audio, 12.30-18.00 uur:
Olieverfschilderijen van Pit Trap
(t/m 6/7);
Galerie Contrast, 14.00-17.00 uur: John
ny Beerens en Jo Fassaert schilderij-
en(t/m 31/8);
Passerelle Stadhuis, 9.00-17.00 uur:
beelden en schilderijen van Jaak Hillen
en Oostvogels (t/m 11/7);
VEERE - Museum De Schotse Huizen,
12.00-17.00 uur: Noodboerderijen op
Walcheren (t/m 1/11);
Grote kerk- 11.00-17.00 uur: Dora Dolz,
schilderijen, glas, vazen en tapijten(t/m
31/8);
VLISSINGEN - Bibliotheek, 10.00- 18.00
uur:Schilderijen van Anneriet Ruijten
(t/m 21/7);
Zeeuws MuZeeum, 10.00-17.00 uur Mal-
leboten, werken van Jan Sanders;
ZIERIKZEE - Stadhuismuseum,
10.00-17.00 uur 'Over sloten, duinen,
Schouwen-Duiveland' Marinus van Dij-
ke (t/m 31/8);
ZOUTELANDE - Bunkermuseum Zoute-
lande, 13.00-17.00 uur: Atlantikwall en de
strijd om en bevrijding van Zeeland in
1944 (t/m 29/10).
HULPCENTRA
Alarmnummer: tel. 112.
Centraal Meldpunt Milieuklachten Zee
land, tel. 0118-412323.
SOS Telefonische hulpdienst Zeeland,
tel. 0118-615551 of 0900-0767 (dag en
nacht bereikbaar).
Stichting Blijf van m'n lijf Zeeland, tel.
0118-469869 (dag en nacht bereikbaar).
Hulp- en advieslijn Blijf van m'n lijf Zee
land, tel. 0118-467003 (ma.,wo. en vr.
9.00 12,00 uur). Kindertelefoon Zeeland,
tel. 0800-0432 (gratis), dag. van 14.00-
20.00 uur.
Advies Meldpunt Kindermishande
ling, tel. 0900-1231230.
Aids Infolijn, tel. 0118-638384.
Ouders van Drugsverslaafden Zeeland,
tel. 0118-623817 (dag. 10.00-22.00 uur);
Palazzoli Huis, voor mensen met kanker.
Oranjeplein 41, Oost-Souburg (ge
opend di., wo. en do. 14.00-16.00 uur):
tel. 0118-413932; Hulst, Steenstraat 5-7,
(geopend di. en do. van 14.00-16.00 uur):
tel. 0114-371160;
Dierenambulance Dierenbescherming
afd. Noord- en Midden-Zeeland, tel.
0900-7673437.
foto Anne-Sophie De Lembre.
Nederlandse reiziger C. van den
Vijver vond 'het aankomen der
barge' in 1823 de moeite waard
om voor het nageslacht te note
ren.
Van den Vijver: „De aankomst
levert een woelig toneel op. Men
verdringt hier als het ware el
kander, hetzij om de aankomen
den te begroeten, om hunne
bagage te dragen, of om de
vrachtgoederen te ontvangen,
die de barge in grote hoeveel
heid medebrengt. Het is hier ene
drukte als aan de Beerebijt te
Amsterdam bij het aankomen
der volksschuiten
De moderne Gentse barge krijgt
zijn thuishaven aan de Rigakaai
waar ook het stadsjacht Jacob
van Artevelde ligt gemeerd. De
invaart op 5 juli gaat gepaard
met een tentoonstelling in het
Hof van Gruuthuuse en een op
treden van Walter De Buck. De
barge blijft tot 17 augustus te
bezichtigen in de binnenstad.
Het schip is te huur voor recep
ties, productshows, televisie
producties, seminaries en edu
catieve projecten. In juli en
augustus zijn er toeristische
rondvaarten op het historische
traject tussen Gent en Brugge.
door Raymond de Frel
TERNEUZEN - In het Terneu-
zense café Checkpoint treden
komend weekeinde - tijdens de
Havenfeesten - diverse bands
op.
Vrijdagavond bestijgt de Rot
terdamse punkrockformatie
The Riplets de bühne. Volgende
maand geeft het vrouwelijke
trio ook al acte de présence in
Zeeuws-Vlaanderen, maar dan
op Weitjerock in IJzendijke. The
Riplets bestaat uit Janneke (bas
en zang), Valesca (drums) en
Allison (gitaar). De aanvang is
om 21.30 uur.
Zaterdagavond om 19.00 uur
staat de Amerikaanse singer/-
songwriter Boyd Small op het
programma. Bluesman Small
(drums en zang) wordt bijge
staan door Mare Thijs (gitaar en
zang), Jasper Mortier (bas en
zang) en G.V. Reit (harmonica
enzang).0m22.00uur treedt de
formatie Jay a the Cat op. Deze
Amerikaanse band stond vorig
jaar op het festival Lowlands in
Biddinghuizen. Zij brengen een
mix van rock, reggae, ska, hip
hop, metal en punk. Ben Mur
phy is bassist, Geoff Lagadec en
Dave Smith zingen en spelen gi
taar en JJ Oconell is drummer.
Zondagmiddag om 16.00 uur is
het tij d voor de scheurende gita
ren en beukende drums vanhet
West-Zeeuws-Vlaamse Badly
Preserved. Dit viertal bracht
onlangs met Decades of Denial
zijn tweede cd uit. Vorig jaar
stond de formatie ook al op de
Terneuzense Havenfeesten.
Toen won de band een talenten
jacht, waarna Badly Preserved
als voorprogramma van Bief
mocht fungeren.
Algemene Nederlandse Gehandicapten
organisatie: gemeente Middelburg
4798,76; gemeente Sluis €1476,40; Kort-
gene €726,87; Maag-, Darm-, Leverstich
ting: Westdorpe 542,06.
Professor J. Boersema verzorgt woens
dag 2 juli een lezing over milieu-ethiek in
het licht van de Bijbelse traditie. Boerse
ma is verbonden aan de Vrije Universi
teit in Amsterdam als bijzonder
hoogleraar in de culturele en levensbe
schouwelijke dimensies van de relatie
tussen mens en natuur. De lezing wordt
gehouden in de Hervormde Kerk in
Burgh, aanvang 20.00 uur.
GOES 24 JUNI 2003
AARDAPPELEN frites 4,50-5,50 Ex
port 3,00-3,75; UIEN zaaiuien klasse
II 4,00-5,00 LAATSTE NOTERING!
GRANEN, ZADEN EN PEULVRUCH
TEN Tarwe kwaliteit 10,40 Tarwe
voer 10,25 Brouwgerst 12,25
Blauwmaanzaad 75,00 Karwijzaad
80,00 Bruine Bonen 78,00-80,00
Noteringen worden ook gepu
bliceerd op de website van de
ZLTO
Scheiding van kerk
door Evert J. Démoed
en staat
TERNEUZEN - De scheiding
van kerk en staat had in en na
de Franse tijd heel wat voeten
in aarde. De machthebbers uit
beide geledingen bleken zich
op gezette tijden danig te wil
len laten gelden. Hoe dat soms
tot uiting kwam in Zeeland
wordt bijvoorbeeld verhaald
in de annalen van Zaamslag.
Daar waren in de laat acht
tiende eeuw de heerlijke rech
ten van de ambachtsheer afge
schaft en was in diens plaats de
plaatselijke schoolmeester als
agent-municipal aangesteld.
De bevolkingsgegevens van
doop, trouw en overlijden wer
den uit de kerk gehaald, want
daarover had nu de burgerlijke
gemeente het toezicht gekre
gen. Toen tijdens Pasen 1797
de heer Stroes, commissaris
van het departement, de kerk
dienst bijwoonde, liet hij na af
loop van de dienst de kerkklok
luiden. Heel demonstratief
werden de kerkgangers bij het
verlaten van het gebouw ver
plicht bij het verlaten van het
gebouw de Franse kokarde te
dragen, welke hen door de bij
de kerk aanwezige Franse sol
daten werden opgedrongen.
Maar de protestantse bevol
king van Zaamslag liet zich
ook niet onbetuigd, want de
mannen dreven de verzamelde
soldaten bij elkaar in een
plaatselijke herberg, ontwa
penden hen en deden de deuren
op slot.
Hoe de plaatselijke parochies
op de nieuwe voorschriften
hebben gereageerd was geheel
afhankelijk van de daarvoor
reeds bestaande of ontstane si
tuatie. Waar de bevolking ge
heel roomsgezind was had men
niets te duchten, maar in het
omgekeerde geval kon men een
kerkruil wel vergeten.
Laat we een paar voorbeelden
van zogenaamde stadspa-
rochies eens nader bekijken.
Katholieken in Axel moesten decennia wachten voor ze een eigen kerk kregen. foto Camile Schelstraete
In Hulst hadden beide groepe
ringen er belang bij de monu
mentale Willibrorduskerk in
bezit te hebben of te houden.
Voor de rooms-katholieken
ging het daarbij om het behoud
van hun oude parochiekerk en
voor de protestanten om het
behoud van een van de mooiste
en grootste kerkgebouwen in
Zeeuws-Vlaanderen die zij -
hoewel klein in aantal - al eeu
wen in hun bezit hadden. .Na
veel trek-en duwwerk is het
kerkgebouw op last van keizer
Napoleon in 1816 verdeeld.
Dat ging toen zodanig dat de
roomsen het koorgedeelte kre
gen toebedeeld, omdat daar in
vroeger jaren het altaar had
gestaan. De protestanten kre
gen het kerkschip toendeeld,
omdat daarin de kolossale
preekstoel stond.
In 1929 werd het protestantse
deel van de kerk - de Preekkerk
genoemd - verkocht voor zo'n
120.000 gulden aan de katho
lieke parochie. Zes jaar later
zou de katholieke kerk tot ba
siliek worden verheven.
Als laatste voorbeeld de stad
Axel. Toen burgemeester Pau-
lus op een zondagmiddag in
1784 door zijn stad wandelde,
ontdekte hij dat juist buiten de
Landspoort door Johan van
der Walle, de pastoor van
Boschkapelle, de heilige mis
werd opgedragen. Dat moest
overigens wel buiten gebeu
ren, want de katholieken be
schikten in het overwegend
protestantse Axel niet over een
eigen bedehuis. Er was wel een
schuur kerk gebouwd in Axel,
drie jaar daarvoor, maar dat
kerkgebouw was eigenlijk op
getrokken voor de in de stad
gelegerde militairen. Wat Pau-
lus ontwaarde aan de voeten
van de pastoor van het buur
dorp waren overigens niet
Axelse katholieken maar
hoofdzakelijk seizoenarbei
ders uit Vlaanderen en Bra
bant.
Bij zijn onderzoek bleek de
burgemeester ook dat de pas
toor van Boschkapelle niet in
strijd met de regelgeving de
mis diende. Hij had daarvoor
namelijk toestemming van de
Raad van State en dat was voor
Paulus even schrikken, want
de Paapse actviteiten verbie
den, dat kon hij niet.
De verhoudingen zijn daarop
dan ook niet op het scherpst
van de snede uitgevochten,
maar toch heeft het nog ruim
een halve eeuw geduurd voor
de katholieken in Axel hun ei
gen kerk kregen.
