PZC
Aap, Noot, Mies... in Winsum
W21
Wonderfiets
mm
mm*- -
Hole-in-one
zaterdag 21 juni 2003
jekker lezen in een
bedstee en vervolgens
verstild recreëren in
bet Groningse land.
Dat biedt de
Groninger Peter
Waterdrinker de
toerist, nu hij in zijn
logement in Winsum
een arrangement
aanbiedt rond
londerboelcen uit het
nabijgelegen
museum. Een
heerlijke,
nostalgische duik in
jeugdherinneringen.
'Er zijn hier heel
veel boeken, waar
je heel gelukkig
van wordt'
Wat waar
Vraag antwoord
De vakantie in beeld
Tips Trips
Vaderlandse historie in zand
Ridders en jonkvrouwen
Ezels op de Vel uwe
Nieuwe aardse mirakels
£i
Mareniand-recreatie in Winsum met de jachthaven op de voorgrond en het logement op de achtergrond.
FOTO'S JAN WILLEM VAN VLIET
wordt
Door Arvid van der Wolf
N
immer in zijn le
ven is Peter Wa
terdrinker een fa
natieke kinder
boekenlezer ge
weest. Toch heeft hij iets met
kinderboeken. En dat heeft al-
leste maken met zijn recreatie-
bedrijf'Marenland' in het lieftal-
üge, waterrijke Winsum boven
de stad Groningen. Op enkele
I bonderden meters afstand van
■Marenland, met hotel, cam
ping, jachthaventje, bevindt
zich het grootste kinderboeken
museum van Nederland, waar
mee Waterdrinker een stevig
verbond heeft gesloten.
in het, net vernieuwde, Ma
renland logeert mag gratis kin
derboeken uitzoeken in het mu
seum. Leesvoer voor een paar ro
mantische overnachtingen in
een van de knusse (en warme)
bedsteden van Marenland. Nos
talgisch ingesteld, en vroeger
verzot op kinderboeken, moet
je natuurlijk wel zijn als je op
rit specifieke 'Aap-Noot-Mies-ar-
tangement' afkomt, want vroe
gere kinderboeken brengen een
vergeten, kleurrijke wereld
naar boven. Mareniand-recrea
tie van Waterdrinker ligt op een
heel mooi plekje langs het
Winsumerdiep, net aan de
flank van het poëtische hart van
Winsum.
Het ligt mooi strategisch op het
eindpunt van de eerste etappe
van het Pieterpad tussen Pieter-
buren en Winsum, midden tus
sen prachtige kanalen en water
partijen, die tal van typisch Gro
ningse dorpjes met hun roodst
enen huizen met elkaar verbin
den.
Op loopafstand is in het kleine,
knusse centrum van Win-
sum/Obergum boven het pand
van de VW aan de Hoofdstraat
1 het Kinderboekenmuseum te
vinden. Daar ruikt het naar oud
papier en zijn enthousiaste vrij
willigers de hele dag bezig met
ket (landelijk) uitlenen aan met
name vijftigplussers van 80.000
literaire kinderschatten.
Het kinderboekenmuseum in Winsum: 80.000 literaire schatten.
Roep maar iets, een titel die je je
alleen vaag herinnert, een
hoofdfiguur die je nog slechts
schimmig kunt thuisbrengen,
een schrijver van wie je de
naam nog maar half weet, en de
vrijwilligers zullen je ter plekke
kunnen helpen. De Vijf en de
Spooktrein? Natuurlijk is die er.
Paddeltje, de scheepsjongen
van Michiel de Ruyter van Joh.
Been? Geen probleem. En al he
lemaal niet de klassiekers van
Karl May (Winnetou en Old Shat-
terhandof de maffe avonturen
van Biggies, en dan voor mij, die
als tienjarige al-
les-wat-los-en-vastzat las over
oorlogen, de absolute favoriet:
de oorlogstrilogie van K. Norel,
Engelandvaarders, Strijders,
Verzet en Victorie.
Daar-is-weer, de Urker vissers
jongen Evert Gnodde ('Evert
hoort het stampen van de
scheepsmotor en het bruisen
van de boeggolf) en zijn kom
paan Jan Koekman, die samen
het bezette Nederland ontvluch
ten door aan te monsteren op
een Duitse marineboot, hun fa
milie in onbegrip en vertwijfe
ling achterlatend.
Ik neem een vergeeld exem
plaar van Verzet en Victorie
mee naar de bedstee in Maren
land. Zou het nog kunnen
boeien na veertig jaar? Warem
pel na enkele bladzijden begrijp
je waarom Norel zo'n begeeste
ring teweeg kon brengen met
zijn heldere, duidelijke stijl, vol
romantiek. Zijn oorlogsboeken
stralen een 'ferme-jongens-stoe-
re-knapen-sfeer' uit, vermengd
met een flinke schep christelijk
geloof, maar dat besefte je toen
niet. Je raakt er, in je bedstee, zo
weer in thuis! Directrice Fran-
cien Braaksma van de Stichting
Cultureel Kinderboekbezit in
Winsum kijkt vertederd als je
zo enthousiast reageert. 'Een
mens leest nooit meer zo intens
als in zijn jeugd. We krijgen
hier verzoeken uit het hele
land, soms omdat mensen letter
lijk doodziek zijn en nog een
keer, dat absoluut favoriete
boek uit hun jeugd, willen le
zen. Er zijn hier heel veel boe
ken, waar je heel gelukkig van
wordt.'
Ze kan er zo tientallen aanwij
zen, prentenboeken van vroe
ger met grote letters, het oudste
kinderboek uit 1760 van Van
Alphen, talloze kinderromans,
maar ook kindertijdschriften
van na de oorlog, met onder
meer Paulus de Boskabouter
van Jean Dulieu en werk van An
nie M.G. Schmidt en Hella Haas-
se.
Wie zijn geliefde jeugdherinne
ring heeft gevonden kan dus *er
mee naar huis, in dit geval naar
hotel Mareniand-recreatie van
Peter Waterdrinker. En als je
dan even of helemaal bent uitge
lezen is het tijd voor een heerlij
ke fietstocht door de ruimte van
het Groninger land. Een tocht
langs een stel van die prachtige
op wierden liggende dorpen
zonder Brink rond Winsum,
waar steeds meer geld wordt
verdiend met toerisme in plaats
van met agrarische activiteiten
en waar het 's winters zo on-
Het vervelende van een fiets
tocht, vind ik, is dat er altijd
zo'n dood punt in zit. Heb je
de bekende omgeving na uren
toppen eindelijk afgeschud, moetje
weer helemaal terug. Op zo'n moment
zou ik het üefst een taxi bellen.
Des te vreemder dat ik twee dagen lang
■Het uit het zadel te krijgen was en
hechts thuiskwam om te slapen, 's Och
tends om zes uur was ik al klaarwakker
®eteen vreemd, prettig gevoel in mijn
Het had iets van vrolijk stuiterende
Pingpongballen, maar wij noemen het
P°pelen. Ik popelde om weer op pad te
gaan.
De oorzaak was een listig apparaat dat
7'ch als fiets had vermomd. Het heet een
Parta Ion. Ik had er wat over gelezen en
gelukkig heb ik goede connecties in de
fanche, omdat ik vroeger tegenover
|.en bekende Utrechtse tweewielerspecia-
st woonde. Nieuwsgierig geworden bel-
eik met Rob van Meerten. Mocht ik een
Ptoefritje maken?
°n, dat leek hem niks. Ik kon 'm beter
Wn heel weekend meenemen.
het eind van de dag stond de fiets
v°or mij klaar. Op het eerste gezicht zie
Column
Reis(be)stemmingen
Door Dirk Mulder
je er niets bijzonders aan. Eén buis van
het frame oogt nogal stevig maar dat er
een oplaadbaar batterijpakket in huist,
zou je niet zeggen. Ook de naaf van het
achterwiel is wat royaler uitgevallen. Er
zit namelijk een kleine maar krachtige
elektromotor in verborgen. Een bedie
ningsdisplay, die je op een houdertje aan
het stuur vastklikt, geeft je de keus uit
vier standen: oft, eco, normal en power.
Bij 'off moetje het helemaal zelf doen,
de overige drie zorgen voor traphulp:
een beetje, nog wat meer of veel. Je moet
in elk geval zelf trappen, alleen word je
daarbij geholpen.
barmhartig guur kan zijn en 's
zomers zo lieflijk mild.
Onderdeel van het
Aap-Noot-Mies-arrangement is
een fietstocht van acht kilome
ter langs water en door bos naar
het noordelijker gelegen Warf-
fum. Daar runt Stijn Genuchten
het mooie Openluchtmuseum
het Hooge Land met een com
pleet ingerichte historische
dorpsschoolklas, uiteraard in
clusief leesplankje (Aap, Noot,
Mies), lei, inktpot, Bosplaten,
telraam, en beroemde serie
boekjes De Wereld in, en alles
wat met Groningse cultuurhisto
rie heeft te maken.
De tocht voert formeel tot aan
Warffum maar kan desgewenst
worden uitgebreid naar andere
dorpen als Pieterburen, (Pieter
pad, zeehondenopvang) Een
rum (expo over mosterdmake
rij) en Leens, met de borg (land
goed) Verhildersum, een van de
vier borgen in Groningen die be
waard is gebleven en die een
beeld geeft van het leven van
jonkers, boeren, ambachtshe
den en arbeiders in de 19e
Het arrangement 'Aap Noot
Mies' omvat twee overnachtin
gen in hotel Mareniand-recrea
tie, inclusief ontbijt, in kosten
variërend van 81,45 euro p.p
(met 2 in 2 pers. kamer) tot 199
euro (alleen in midweek in ka
mer). Dineren kan in het dorp
Winsum, onder meer (heel
goed) bij 'De Goude Karper'.
Op de dag van aankomst kan
de gast kinderboeken halen in
het dichtbijgelegen museum,
de volgende dag is er een fiets
tocht van circa acht kilometer
gepland naar Warffum voor
een bezoek aan het Openlucht
Museum Het Hooge Land in
Warffum aan de Schoolstraat 2,
tel 0595-422233, www.het-
hooaeland.com.
Op enkele tientallen meters van
Mareniand-recreatie is een
zwembad. Adres Marenland:
Winsumerdiep 6, 9951 CG Win
sum, tel. 0595-442750,
www.marenland.nl
info@marenland.nl
Bereikbaar per trein: station
Winsum is op een kilometer af
stand, per bus: halte zwembad,
op tweehonderd meter, per au
to: via de N361Wie geen auto
heeft kan een beroep doen op
de goed functionerende regio
taxi, het openbaar vervoer in de
omgeving van Winsum is
slecht. Wie wel een auto heeft
doet er goed aan die voor tocht
jes in de omgeving mee te ne
men. Niet ver van Winsum ligt
de Lauwerszee, van waaruit on
der meer een tocht kan worden
gemaakt naar Schiermonnik
oog.
Meer informatie: Gemeente
Winsum: www.winsum.nl.
VW Winsum, Hoofdstraat 4,
9951 AB Winsum, tel.
0595-443388, www.wv-lau-
wersmeeraebied.nl en e-mail:
winsum®vw-lauwersmeer-
qebied.nl. Boven de VW is het
Kinderboekenmuseum, tel.
0595-443663. Het museum
heeft een filiaal aan de Laar
straat 31 in Zutphen, tel.
0575-545117.
eeuw.
Wie zover komt kan dwars door
het open Groningse land en
langs die typische waterlopen
(maren), waar je de Groningse
variant van de Kameleon langs
kunt zien komen, een land
schap dat een kinderboek op
zichzelf vertelt, terug naar Win
sum. Terug ook naar Peter Wa
terdrinker, Nijmegenaar met
witte, niet meer wilde haren uit
de jaren 60 die Groningen als
zijn levensideaal koos, 'omdat
ik hier op elk gewenst moment
om me heen vijf dorpen kan
zien'. Waterdrinker en zijn
vrouw Gonda Eelkema hebben
in Groningen de kanovaart geïn
troduceerd en grootgemaakt,
eerst in een dorpje in het noor
den van de provincie, en daarna
in Winsum. Hier hebben ze op
een heel idyllisch plekje een lo
gement annex camping met
trekkershutten gebouwd en een
jachthaven.
Niet bij het arrangement inbe
grepen, maar zeker aan te ra
den is een paar uurtjes varen
met een kano, waterfiets of per
elektroboot door de kanalen in
en rond Winsum langs mooie
landhuizen, kasteeltjes en dorp
jes, onder meer naar het thee
museum in Houwerzijl.
Alle dorpen zijn door water met
elkaar verbonden, dus met een
boot ben je er sneller dan met
een auto.
Het werkt allemaal reuze simpel. Heuvel
op? Power. Vlakke wegen? Eco of nor-
mal. Berg af? Off. Tijdens het fietsen kun
je met een druk op de knop heen en
weer schakelen.
Het effect bracht keer op keer een grote
grijns op mijn gezicht. Je hoort niets, het
gaat volledig geruisloos, alleen lijkt het
alsof je soepeitjes door een onzichtbare
hand wordt voortgeduwd. Je hebt altijd
wind mee.
Afhankelijk van de gekozen ondersteu
ning ligt de actieradius tussen de 65 en
de 25 kilometer. Een paar uur aan het
stopcontact en de batterijen zijn weer op
geladen.
De wereld werd groter. Onvermoeibaar
fietste ik naar plekken waar ik nooit ge
weest was en als ik aankwam wilde ik
nog verder. Steeds was ik als eerste weg
bij de stoplichten. Andere fietsers keken
afgunstig naar het gemak waarmee ik de
trappers rondkreeg.
'Schuilt het geheim in uw stevige kui
ten?', vroeg een mevrouw die me wist in
te halen op haar racefiets. Vanwege het
warme weer droeg ik een korte broek.
'Inderdaad', zei ik met een stalen ge
zicht. 'En veel trainen, natuurlijk.'
Golf is in Nederland de grote runner-up bij de georganiseerde spor
ten, zo bleek onlangs uit de Rapportage Sport 2003 van het Sociaal
Cultureel Planbureau. Maar de sport is niet alleen hier populair.
Over de hele wereld worden ijverig golfbanen aangelegd. En als ge
volg daarvan neemt het golftoerisme navenant toe. De Costa del
Sol staat bijvoorbeeld ook al bekend als de Costa del Golf. Je kunt
zelfs een balletje slaan vanaf je terras. En op de meest onwaarschijn
lijke plekken. Waar eerst nog geen grassprietje wilde groeien, blin
ken nu versgesproeide groene velden in een stralende zon. Maar
waar liggen nou al die mooie strakgemaaide idyllische grasvelden,
waar je uren naar balletjes kan turen en de wind de taal van de
clubs, par's en handicaps spreekt? Tik het onderstaande adres in en
de hele gollwereld ligt in een hole-in-one aan je voeten.
www.worldqolf.com
Foto's geven vaak een levendige herinnering aan de
vakantie. De laatste jaren is daar de videocamera bijge
komen. Het aantal soorten camera's is enorm. Enkele
tips voor zowel foto- als videocamera's.
Moet ik een spiegelreflex- of digitale fotocamera kopen?
Elsje van Ree van de Samenwerkende Vak-Fotografen Ne
derland: 'Het hangt van je wensenpatroon af. Hoe meer
wensen, hoe duurder de camera. Kijk daarbij vooral naar
anderen. Is het af en toe klikken of wil je bijvoorbeeld
ook wilde dieren dichtbij halen. Dan heb je verschillende
lenzen nodig. Digitale fotografie heeft duidelijk de toe
komst. De camera is kleiner, lichter en kan minimaal zo
goed zijn. Maar de prijs/kwaliteit verhouding is, nu nog,
niet gelijk. Voor zo'n 300 euro heb je, nu nog, een betere
spiegelreflexcamera. En bij een digitale fotocamera moet
je een computer en goede printer hebben om te voorko
men datje alsnog de foto's buitenshuis moet laten ont
wikkelen. De bediening van de toestellen is veelal hetzelf
de. Het beste advies is om naar een goede zaak te gaan en
daar te vertellen watje allemaal wilt. Dan komt vanzelf
de juiste camera te voorschijn.'
Ik heb begrepen datje met een videocamera ook foto's kan ma
ken. Moet ik dan nu overschakelen?
Pauline van den Brandhof van de Consumentenbond:
'Hou er rekening mee dat video een hele andere 'tak van
sport' is dan fotograferen. De videocamera is daarnaast
veelal groter en zwaarder. En bij thuiskomst moet er nog
een film van worden gemaakt, dus heb je bijvoorbeeld
software nodig. Je kimt er inderdaad goede foto's mee ma
ken, maar het geheugen is vaak beperkt en dus kan je er
minder foto's mee schieten. Het filmen blijft de hoofd
taak. We hebben pas de meest gangbare videocamera's
getest. Over het algemeen is filmen voor de liefhebber
nogal prijzig. Voor zo'n 800 tot 1000 euro heb je een goe
de, waarbij je vooral op gebruiksvriendelijkheid moet let
ten en bij elke toepassing moet afvragen: heb ik dat no
dig? De meeste fabrikanten brengen een serie camera's
uit met een basismodel en daaropvolgend apparaten met
steeds meer toeters en bellen. Uiteraard ook voor meer
geld.'
De geschiedenis van de Lage Landen is het thema van
het Nederlands Zandsculpturenfestival 2003, dat tot
en met 10 augustus is te beleven in het Limburgse Thorn.
Dit grootste zandsculpturenfeest van Nederland is een
soort tijdreis in het zand, van Ijstijd tot 2003. Meer dan
zeventig sculpturen beelden de geschiedenis van het va
derland en zijn buurlanden uit. Het festival wordt gehou
den op een terrein aan de Maasplassen nabij het Limburg
se Witte Dorp. Van hieruit zijn ook boottochten over de
plassen te maken. Het Zandsculpturenfestival is dagelijks
geopend van 10.00-18.00 uur, entree 7,50 euro, kinderen
tot 12 jaar 3,50 euro. Meer informatie:
www.zandkasteel.nl of www.wvthorn.nl.
Op 12 en 19 juli en 2 augustus kunnen gezinnen en
andere belangstellenden in de voetsporen treden
van de schilders van de Oosterbeekse school. Vanaf een
ezel ontdekken deelnemers de zuid-Veluwe, de streek
waar deze voorlopers van de Haagse School hun schilders
ezel plaatsten en het landschap met penseel en verf vast
legden. Een Veluwe Ranger begeleidt deze wandeling.
Terwijl de kinderen beurtelings op een ezel zitten, wan
delt men samen zo'n 2,5 uur. De tocht begint en eindigt
bij Hotel De Bilderberg, Utrechtseweg 261 te Oosterbeek.
Deelname kost 11,50 euro.
Reserveren kan bij VW Arnhem Plus, tel. 0900-202 40 75.
Van de oorspronkelijk zeven wereldwonderen hebben
alleen de piramides van Gizeh de tand des tijds over
leefd. Van de rest is niets tot enkele brokstukken over.
Hoog tijd dus voor een aantal nieuwe aardse mirakels. De
website 'New 7 Wonders' lepelt 25 adembenemende won
ders voor ons op waaruit gekozen kan worden. Na een
dikke 13 miljoen stemmen voert de Chinese Muur de lijst
aan. Helaas hier
geen Nederlandse
hoogstandjes,
maar die vinden
we wel terug bij de
Unesco Wereld Erf
goed Lijst; mondia
le plekken en ge
bouwen zo uniek
dat Unesco ze een
beschermde status
heeft gegeven. De
zeven vaderlandse
vermeldingen op
de lijst zullen niet bij iedereen even bekend in de oren
klinken zoals Droogmakerij De Beemster en het Rietveld
Schröderhuis. En om bij te komen van alle pracht en
praal zijn er de zogenoemde 'Sacred Sites': mysterieuze
plekken op de aardbol die een enorme aantrekkings
kracht uitoefenen op miljoenen mensen.
Bestaande wereldwonderen: www.zevenwonderen.nl
Nieuwe wereldwonderen: www.newsevenwonders.com
Wereld Erfgoed Lijst: whc.unesco.orq/heritaqe.htm
Mysterieuze plekken: www.sacredsites.com/explore.html
roningen
Richting
Heerenveen
INFOGRAPHIC WIM CORDUWENER
Rottum
Schiermonnikoog
N-
Emden
^Pieterburen® ®Warffum
- fff\i (MFenrum
Lauwersmeer JlTeeru^winsum Delfz'{!
Assen
De Middeleeu
wen herle
ven 28 en 29 juni
in themapark Ar-
cheon in Alphen
aan den Rijn. De
vereniging Ridder
spoor laat dan
zien hoe een
schandpaal werd
gebruikt, hoe ga
lante ridders scho-;
ne jonkvrouwen het hof maakten, en hoe dronkelappen
en zwervers door de straten schuimden. Bezoekers kij
ken niet alleen toe, maar krijgen zwaardles, schieten met
manshoge bogen of bekwamen zich in het lanssteken. Ar-
cheon is dagelijks open van 10.00-17.00 uur.
Meer informatie: tel. 0172-44 77 44,
www.archeon.nl.