0
Eenderde studenten Hogeschool Zeeland
is afkomstig uit het buitenland
22
Een were!
Daar cjaat
Dossier Bi
Offers
Wegwijs
Lekker rustig
Goedkoper
Advertentie-exploitatie:
Mnnrd-en Midden-Zeeland: 0113-315520;
peuws-Vlaanderen: 0114-372770.
Redactie: 0113-315680
www.pzc.nl
c mail: redactie@pzc.nl
Postbus 31,4460 AA Goes.
zaterdag 21 juni 2003
K
t"
IP I )o
foto Ruben Oreel
Altijd maar tegen de wind in fietsen!
Ze vormen een opvallende,
maar inmiddels vertrouwde
verschijning in het straatbeeld: de
Chinese studenten van de Hoge
school Zeeland. Hoe ervaren zij
hun verblijf in Zeeland? Vijf stu
denten vertellen daarover. „Soms
gaan we naar de afhaal-Chinees,
maar dan vragen we wel of ze het
een beet j e anders klaar willen ma
ken."
YangYue(22), Jiemei 'Amy'Li (25),
Hang 'Kiki' Liu (18), Li-Li Zhao
(21) en Hai 'Henry'Qian (27) zijn
tweedejaars van de International Bu
siness Management Studies. Vandaag
eten ze samen bij Li-Li, op Touten-
burg 10 in VlissingenHet is één van de
adressen in het bestand van het bu
reau Huisvesting van de HZ, dat zorgt
dat de studenten bij aankomst onder
dak hebben. Dat kan zijn in één van de
studentenhuizen waarmee de HZ een
contract heeft, of 'op kamers' bij Vlis-
singse huiseigenaren. De huren varië
ren van 200 tot 250 euro.
,,Ik vond mijn kamer te klein. Nu heb
ik iets beters gevonden in Middel
burg", zegt Amy. In de praktijk blijkt
dat ongeveer de helft van de studen
ten na verloop van tijd zelf iets zoekt.
De één wil meer ruimte of luxe, ande
ren zoeken iets goedkopers en nemen
genoegen met minder.
De levensstandaard is laag in China.
Het gemiddelde jaarinkomen is 1000
euro; daar staat tegenover dat het le
ven er een stuk goedkoper is dan hier.
De dure studie in het buitenland vergt
grote financiële offers. Er wordt daar
om hard gestudeerd, naast het baantje
dat ze alle vijf hebben in een hotel of
(Chinees) restaurant. Ze mogen 10 uur
in de week werken, mits hun baas een
werkvergunning voor ze aanvraagt.
Yang spaart om in de schoolvakantie
zijn ouders te kunnen opzoeken. ,,Ik
wil niet dat mijn ouders de reis voor
me betalen", zegt hij vastberaden.
Ook Amy is haar ouders dankbaar
voor de kans die zij haar geven: ,,Ik
weet hoe moeilijk het is geweest om
dat geld bij elkaar te krijgen. Vooral
het eerste jaar sta je onder grote druk.
Dat móet je halen, anders kun je te
rug."
Het percentage zittenblijvers is aan
zienlijk lager dan onder de Neder
landse studenten. Chinezen zijn ge
wend aan sterke competitie. „Je komt
bij ons alleen met de beste cijfers op de
universiteit."
Het Nederlandse onderwijssysteem
verschilt nogal van dat in China. Een
leraar is in China een godheid, iemand
van onbetwiste autoriteit, iemand die
geen fouten maakt. Chinese docenten
lezen veel voor uit de lesboeken. De
nadruk ligt op het uit het hoofd leren
van de aangeboden lesstof. In de Ne
derlandse onderwijsmethoden ligt
het accent op praktijkgerichtheid en
teamwork. Van de leerling wordt een
actieve houding verwacht, discussie
en zelfstandigheid worden beloond en
de leraar moedigt kritiek - ook op
hemzelf - aan. Li-Li: „In China wordt
meer uitgelegd dan hier en er wordt
dieper ingegaan op de theorie. Het
mooiste zou een combinatie tussen het
Chinese systeem en het Nederlandse
zijn. Hier wordt je vermogen om zelf te
leren ontwikkeld, maar we missen
soms diepgang."
Amy heeft zusters en Henry een oude
re broer; de meeste studenten echter
zijn enig kind. In de strijd tegen over
bevolking voert China formeel sinds
eind 2001maar in de praktijk al twin
tig jaar, een één-kindbeleid. Zeker als
het een jongen is, een stamhouder,
worden ze vaak behoorlijk verwend.
Daar komt nog bij, dat in China ar
beidskrachten zo goedkoop zijn dat
het heel normaal is om huishoudelijke
hulp in te huren. Toen drie jaar gele
den de eerste lichting kwam, bleek op
tijd op school verschijnen voor velen
een probleem te zijn, zonder iemand
die je uit je bed haalt, een ontbijt en
schone kleren voor je klaarzet. De
eerste studenten kregen nog 'hoe-
maak-ik-mijn-bed-op-les' van de be
heerders van de studentenhuizen. In
middels maken de ouderejaars de
nieuwkomers wegwijs. Henry heeft
het geluk dat zijn vrienden Yang, Ki
ki, Li-Li en Amy thuis wel meehielpen
in de huishouding en, heel belangrijk,
kunnen koken.
Het westerse eten vinden ze 'echt niet
te eten'. Toko Mampir in de Hobein-
straat heeft nogal wat van de beno
digde ingrediënten, in de Rotter
damse of Amsterdamse Chinatown
verkopen ze de wat moeilijker ver
krijgbare zaken. „Soms gaan we naar
de afhaal-Chinees", zegt Li-Li, „maar
dan vragen we wel of ze het een beetje
anders klaar willen maken.In het al
gemeen, zeggen ze eenstemmig, is het
Chinese eten hier te zwaar. Te weinig
groenten, te veel vlees en saus, te zoet,
te vet. Gek genoeg zijn het juist de vet
te happen van de frituur en school
kantine die in trek zijn- en dat is na
verloop van tijd te zien. Kiki: „Toen ik
hier kwam woog ik 46 kilo. Drie
maanden later al 53Alle meisjes pra
ten over diëten. We waarschuwen el
kaar voor de lekkere dingen waar je
dik van wordt. Cakes, koekjes, frites,
hamburgers, kroketten.easy food is
not healthy."
Naast Engels is Nederlands een ver
plichte taal, onontbeerlijk om zich
zelf hier te redden. Vooral de uit
spraak blijkt een probleem. Lily en
Kiki hebben veel gehad aan de lessen
Nederlands die ze een maand voor
hun komst naar Nederland volgden in
China. Li-Li en Kiki behoorden tot de
eerste lichting Chinezen van de HZ in
Vlissingen. „We waren met zijn acht
tienen Alles was nieuw.Neem nu het
verkeer. Henry heeft eens een boete
gekregen toen hij doodgemoedereerd
op de autoweg fietste. Yang: „De Ne
derlandse automobilisten zijn zó be
leefd! Éérst de fiets, dan de auto."
Amy, Yang, Henry, Li-Li en Kiki zet
ten grote ogen op als ze horen van de
voorrangsregels. Van verkeersregels
hebben ze duidelijk geen kaas gege
ten.
Als onderdeel van het inburgerings-
proces hebben Li-Li en Yang intussen
kennis mogen maken met het feno
meen fietsendiefstal. Op criminaliteit
zijn de Chinezen totaal niet voorbe
reid. Een kwart is ooit beroofd, vaak
al op Schiphol. Meisjes hebben geen
benul dat het misschien niet verstan
dig is in het holst van de nacht alleen
in de stad rond te wandelen. En dan de
koffieshops: „Een winkel waar je
drugs kunt kopen! Toen ik hier net
kwam, dacht ik dat het heel ernstig
was. We hadden geen idee dat er soft
en harddrugs zijn, en dat het een erger
is dan het ander. In China word je ge
waarschuwd overal van af te blijven:
never touch drugs", zegt Kiki. Ver
bijsterend ook vond Li-Li de walle
tjes in Amsterdam. Openlijke prosti
tutie, en nog legaal ook
Nog wat minpuntjes. Yang: „Ze zijn
hier niet efficiënt. In China heb je iets
in een week voor elkaar dat je hier een
maand kost." Henry: „Daar regel je in
tien seconden een bankrekening. Hier
mag je eerst een afspraak maken en
dan duurt het nog een paar weken."
Kiki: „Dat je soms moet wachten of
een nummertje trekken! De klant
zorgt dat het geld binnenkomt, dus als
in China iemand tien minuten moet
wachten, worden er al uitgebreid ex
cuses gemaakt. Hier laten ze je in een
restaurant rustig een half uur zitten."
Li-Li: „Als hier een personeelslid met
een klant praat, gedraagt hij zich als
of het zomaar iemand is. In China the
customer is God. En je kunt er, ook op
zondag, tot 10 uur 's avonds winke
len." Nog even heel wat anders: die
rotwind. Kiki: „Ik haat de wind! Al
tijd maar tegen de wind in fietsen!
Instemmend gemompel.
Staat tegenover dat Nederland lekker
rustig is, zeggen ze. Omdat er minder
mensen wonen. „In de grote Chinese
steden woont iedereen in flats en is er
geen plek voor tuintjes", zegt Li-Li.
„Toen ik voor het eerst die huisjes zag,
met grote ramen als etalages, allemaal
kleine dingetjes erin om te laten zien
Van de in 4100 studenten die aan de Hoge
school Zeeland studeren, komt eenderde uit
het buitenland. Spanjaarden en Duitsers (ieder
25 procent), Chinezen (20 procent ofwel 250 stu
denten), Engelsen en Amerikanen (samen iets
minder dan vijf procent) en tenslotte Fransen
(idem). De resterende twintig procent is een alle
gaartje uit de andere Europese en Aziatische lan
den.
Omdat ze uit een compleet andere cultuur komen,
vragen de Aziaten de meeste aandacht. Op de af
deling die zich met buitenlandse studenten be
zighoudt, is daarom een vertrouwenspersoon
voor hen ondergebracht en, speciaal voor de Chi
nezen, een medewerkster die hun moedertaal
spreekt.
Een aantal jaren geleden richtte de Nederlandse
regering een steunpunt (NESO) op in verschillen
de Aziatische landen, om het Nederlandse
onderwijs te promoten. Onderwijsinstellingen
die zich op de internationale markt richten, krij
gen meer studenten (en dus geld) binnen. Ook be
nutten ze zo hun opleidingscapaciteit beter. Voor
studenten is het aantrekkelijk een internationaal
studieprogramma te volgen, omdat het aansluit
op de praktijk van grotere bedrijven, waar het
heel gewoon is dat allerlei nationaliteiten in
teamverband samenwerken.
NESO werft actief studenten. De HZ heeft ook
nog eens vier eigen agenten in Oost- en Zuid-Chi-
na. Er zijn in China 235 officiële agenten die voor
buitenlandse universiteiten werven; zeker twin
tig (Nederlandse) hogescholen en universiteiten
zijn actief op de Chinese markt. Nederland is
goedkoper dan bijvoorbeeld UK of USA. Daarbij
is Vlissingen een rustig provinciestadje waar
Chinezen hun (zeer beschermd opgevoede) kin
deren liever naar toe sturen dan naar de grote ste
den, die vooral bekend staan om drugs en crimi
naliteit. In principe staan alle studies voor hen
open, maar gezien de taalbarrière komt het neer
op alle Engelstalige programma's: International
Business, Business Informaties en de Masters De
grees. Alle studenten hebben zes jaar middelbare
school achter de rug. Sommigen hebben daarna
een paar jaar op de universiteit gestudeerd en
kunnen hier instromen in het tweede of derde
jaar. De Masters-studenten hebben minimaal een
Bachelors Degree op zak als afsluiting van een
universitaire studie. De HZ regelt een studievi
sum en een verblijfsvergunning. Omdat China
geen lid is van de EU, moeten de Chinese studen
ten circa 15.000 euro per studiejaar vooruit beta
len: 8000 euro als garantie dat ze zelf in hun le
vensonderhoud kunnen voorzien en nog eens
circa 7000 euro voor studiekosten. De school be
heert het geld en betaalt er de vaste lasten van, zo
als de huur en de verplichte ziektekostenverzeke
ring De student zelf krijgt 250 euro leefgeld per
maand.
aan voorbijgangers, en voor die hui
zen de tuintjes met bloemetjes en
groen...Heel leuk!" En de zee is zo
mooi, de mensen zijn zo vriendelijk.
Li-Li: „Zelfs vreemden zijn aardig
voor je."
Alles bijelkaar valt het hier dus wel
mee. Uiteindelijk echter ligt een te
rugkeer naar China voor de hand. Dat
zou wel eens problemen kunnen ge
ven. Van Japanners die enige tijd in
het buitenland hebben gewerkt, is
bekend dat ze bij terugkeer in het
moederland grote moeite hebben zich
weer aan te passen aan de hiërarchi
sche structuur van de maatschappij
en het bedrijfsleven. Inspraak en 'nee'
zeggen tegen een hoger geplaatste zij n
er volstrekt onbekende fenomenen,
eigen initiatief wordt er niet bevor
derd. China verschilt in dat opzicht
niet veel van Japan.
Van de Masters zijn de eersten intus
sen al aan een afrondende stage bezig
bij bedrijven in Nederland en daar
buiten. De eerste lichting Bachelors
heeft nog één jaar te gaan. Anders dan
Amy, die het liefst in China in het in
ternationale zakenleven wil werken,
wil Kiki nog niet gelijk terug naar
China. „Misschien eerst een Masters
halen, wat meer ervaring opdoen el
ders in Europa." Ook Kiki wil nog wat
Masters halen en uiteindelijk werken
bij een internationaal bedrijf ergens
in de wereld. „De economische en fi
nanciële wereld wordt steeds kleiner.
Dit werk kun je overal doen." Henry
wil uiteindelijk een eigen zaak, waar
weet hij nog niet. „Het leven is kort. Ik
heb ambitie en wil het optimaal ge
bruiken. In ieder geval wil ik iets te
rugdoen voor mijn familie en voor
China."
Familie, dat is toch wel het sleutel
woord voor deze studenten. Kiki:
„Rijkdom is méér dan geld. Familie en
gezin zijn het allerbelangrijkste.
Werk en geld komen op de tweede
plaats. En ik wil iets voor de gemeen
schap doen." Kiki hoopt op een goede
man en twee kinderen. Het één-kind
beleid is niet populair in China. Ook
Amy wil minstens twee kinderen.
„Maar ook een goede carrière. Ik wil
niet afhankelijk zijn van anderen."
Voor Yang staat voorop dat hij zijn ou
ders trots wil maken. „Ik wil een beter
leven dan zij gehad hebben. Ik wil me
zelf ontplooiien en veel levenserva
ring opdoen, iets betekenen voor de
maatschappij. Ik ben filosofisch inge
steld. Soms vraag ik me af: waarom
leef ik? Waarom ben ik hier? Eén ding
weet ik zeker: geld is niet het belang
rijkste. Geld is alleen belangrijk om
dat ik er rhijn leven mee vorm kan ge
ven."
Ondine van der Vleuten
