Hartkatheterisatie
vaker via pols
m
s
m
m
Een restaurant met respect voor seizoenen
Speciaal voorgevormde katheter voor kransslagaderen
juni 2003
sip!
i® I*
mm iiii11"
Bij hartkatheterisaties wordt de dunne slang (katheter)
meestal via een bloedvat in de lies naar het hart
geschoven. In het Jeroen Bosch Ziekenhuis
wordt dit onderzoek steeds vaker via de
veel kleinere polsslagader
uitgevoerd.
DIAGNOSE of BEHANDELING
Het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den
Bosch wordt voor Zuid-Nederland en
Vlaanderen opleidingsplelc voor het
katheteriseren van het hart via de pols.
'9 Advertentie-exploitatie:
'4 -j an Midden-Zeela
- oord- en Midden-Zeeland: 0118-484369;
- ,uvvs-Vlaanderen: 0114-372770.
jedactie: 0118-484413
ier, Ivw.pzc.nl
mail: redactie@pzc.nl
Bstbus 18,4380 AA Vlissingen.
iëëêë
H
Door PAUL ROOVERS
Ziekenhuizen zijn,
vaak noodge
dwongen, vrijwel
continue in de
weer om maatre
gelen te verzinnen waar
mee de opnameduur van
patiënten kan worden be
kort. Onder meer als gevolg
hiervan, kan ongeveer een
derde van de patiënten die
in de binnenstadslocatie
GZG van het Jeroen Bosch
Ziekenhuis (JBZ) in Den
Bosch een hartkatheterisa
tie ondergaan, ruim een
halve dag eerder naar huis.
Het sneetje voor de kathet-
her wordt namelijk niet
meer in de lies, maar in de
pols gemaakt.
Er worden in Nederland
heel wat dunne slangetjes
in bloedvaten ingebracht
om te onderzoeken hoe het
staat met de kransslag
aders. Dat gebeurt vrijwel
altijd als patiënten pijn op
de borst houden na inspan
ning (angina pectoris) ter
wijl ze al gerichte medicatie
krijgen. Ook als er pijn-
klachten zijn of tekenen
van resterend zuurstofte
kort blijven na een hartin
farct, is een katheterisatie
gewenst.
In de binnenstadslocatie
van het Bossche ziekenhuis
worden jaarlijks rond de
625 van deze zogenoemde
coronairangiografiëen ge
daan. Tot voor kort gingen
bijna alle slangetjes via de
slagader in de lies naar bin
nen. Dat de katheterisatie
via de lies de voorkeur ge
niet van de meeste hartspe
cialisten, is volgens de car
dioloog Marcel Daniëls van
het JBZ begrijpelijk. „Het
kost minder moeite: de spe
cialist kan een groter vat
gebruiken en staat in een
makkelijker positie om te
werken."
Polstechniek
Volgens Daniëls werd de
polstechniek tot voor kort
alleen op grote schaal toe
gepast in het Onze Lieve
Vrouwe Gasthuis in Amster
dam. „Daar wordt op deze
wijze ook gedotterd. Als zie
kenhuis dotteren wij hele
maal niet, bij ons gaat het
louter om diagnostiek. We
gebruiken de katheters om
de kranslagaders zichtbaar
te maken. Inmiddels ge
beurt bij ons ongeveer een
derde van de ingrepen al
via de pols." Daniëls ver
wacht dat dit percentage op
niet al te lange termijn bo
ven de zestig procent zal
uitkomen.
Observatie
Zowel het katheteriseren
via de pols als via de lies ge
beurt in dagopname. In de
lies moet de cardioloog de
grote slagader aanprikken,
waardoor het noodzakelijk
is dat na de ingreep voor
langere tijd een drukver
band wordt aangebracht en
de controle op (na)bloedin-
gen langer duurt. De pa
tiënt is volgens Daniëls op
deze manier zo ongeveer de
hele dag zoet.
Als gelcatheteriseerd wordt
via de pols, waarbij het kat
heter ingebracht wordt in
de veel kleinere polsslag
ader, beslaat de observatie
na de ingreep nog slechts
twee tot drie uur, waarna
de patiënt ontslagen wordt.
Een bed blijft in het tweede
geval dus aanzienlijk korter
bezet, waardoor verhou
dingsgewijs meer patiënten
kunnen worden geholpen.
Vijf van de acht cardiologen
van de locatie GZG passen
Cardioloog Marcel Daniëls Foto Mare Bolsius
de polstechniek, die ze on
der andere leerden van hun
collega's in het OLVG in
Amsterdam, inmiddels toe.
Daniëls c.s. brengen hun
kennis intussen weer over
op andere cardiologen. Het
JBZ verzorgt namelijk voor
cardiologen van ziekenhui
zen in het zuiden van het
land en België deze specifie
ke opleiding. De specialis
ten worden in enkele dagen
zowel theoretisch als prak
tisch geschoold. Onder su
pervisie voeren ze, met toe
stemming van patiënten, de
ingreep ook uit. De resulta
ten van de polskatheterisa-
tie doen volgens Daniëls
niet onder voor de behande
ling via de lies.
Dankzij de nauwe samen
werking met het Acade
misch Ziekenhuis Utrecht
(één jaar van hun specialis
tische opleiding werken
Utrechtse assistenten-car-
diologie in het Bossche zie
kenhuis) kunnen de locaties
GZG en WAZ van het JBZ
zelf de wachtlijsten voor
dotteren en operaties behe
ren. „In het AZU doen ze
'onze' operaties en dotters.
En we hebben de afspraak
gemaakt dat we per week
structureel twee plaatsen
voor onze patiënten heb
ben. Die kunnen we zelf be
heren. Op die manier be
draagt de wachtlijst voor
ons ziekenhuis slechts en
kele weken, terwijl die lan
delijk gemiddeld enkele
maanden is."
B.
Zacht flexibel
draadje door
holle naald
D.
Holle naald
verwijderd
E.
Holle 'sheath
ingebracht
over draadje
Sheath afgesloten
door membraan
Eigenlijke
katheter
wordt
ingebracht
H.
i
De katheter
is een hele
dunne draad
- Bij hartkatheterisatie wordt een dunne slang
(katheter) via een bloedvat naar het hart ge
voerd. De katheters worden meestal vanuit de
lies door de bloedvaten heen naar het hart ge
schoven, maar ook via de polsslagader.
- Om in het bloedvat te komen wordt de slag
ader met een holle naald aangeprikt. Door deze
holte wordt een zacht, flexibel draadje gevoerd
dat daarmee met zekerheid in het bloedvat
komt te liggen. Als de naald wordt verwijderd,
blijft het draadje zitten waarover vervolgens
een holle sheath tot in het bloedvat wordt inge
bracht. De zachte draad wordt verwijderd. Op
de sheath zit een soort slotje (membraan) waar
door de holle katheters worden opgevoerd tot
aan het hart.
- Omdat de sheath blijft zitten kunnen pijnloos
verschillende katheters worden ingebracht zon
der bloedverlies.
- Het onderzoek gebeurt bijna altijd in een spe
ciale 'katheterisatiekamer', waarin met behulp
van röntgenapparatuur de loop van de kathe
ters kan worden gevolgd en precies wordt gere
gistreerd wat er gebeurt.
- Afhankelijk van de ernst van de vernauwing
kan worden besloten tot dotteren of het inbren
gen van een stentimplantaat, danwel een by-
pass-operatie.
- Een speciaal voorgevormde katheter kan bij
het begin van de kransslagaderen worden inge
bracht. Op deze manier kan een hele kleine hoe
veelheid contrastmiddel in de kransslagaderen
worden gespoten en kan het verloop van deze
vaten zichtbaar worden gemaakt. Vernauwin
gen kunnen precies worden vastgesteld.
- Om een goede indruk te krijgen van de wer
king van het hart wordt een film gemaakt met
behulp van een contrastvloeistof. De bewegin
gen van de hartwanden worden zichtbaar op de
tegelijkertijd gemaakte röntgenfilm.
Door Rien van Reems
raai
va»
Het is broeierig en boven de
Westerschelde wil de sluierbe-
wolking maar niet plaats ma
ken voor een stralend zonne-
tje. De grote ramen van Res
taurant De Bourgondiër aan de
Vlissingse Boulevard staan op
eet comfortabele kier. Gast
vrouw Carissa de Kok kijkt te-
mS op een druk Pinksterweek-
einde en heeft weer tijd voor
een praatje, terwijl haar assis
tent de glazen poleert.
He Bourgondiër is sinds enkele
veken van chef-kolc gewisseld
en dat is de reden van mijn be-
^°ek. Mart Scherp komt merk
er uit de school van Maartje
oudeling (vroeger Inter Scal
es)- Volgens Carissa volgt hij
4]n eigen stijl, een tikkeltje
Mediterraan, maar zonder dat
at et dik bovenop ligt. Hij
juaakt een subtiel gebruik van
kruiden. Vis, schaal- en schelp
dieren
zijn supervers en zij
vormen de hoofdmoot. Tegen
over zes hoofdgerechten vis
staan drie hoofdgerechten
vlees.
Die laatste zijn klassiekers
met wat extra schwung
in saus en garnituren: gebak
ken tournedos met een saus
van spekjes en rozemarijn
24,50), krokant gebak
ken zwezerik met paddestoel-
tjes en aceto balsamicosaus
19,50) en gebakken lamscar-
ré met basilicum-knoflookjus
24,50).
Inmiddels is de amuse gearri
veerd, een drieluik bestaande
uit een kopje geconcentreerde
kreeftenbouillon met kleine
stukjes kreeft, gemarineerde
kokkeltjes en een stukje nieu
we haring. De haring staat
voor het principe van seizoens
gebondenheid, een voorbeel
dig streven. De Bourgondiër
respecteert de seizoenen en
mijn gastvrouw spreekt zich
pertinent uit tegen het over
boord zetten van de pauze tus
sen de mosselseizoenen. Be
paalde producten hebben hun
eigen seizoen of een periode
waarin zij op hun top zijn. We
zijn het er over eens dat het
hartstochtelijk promoten van
de Zeeuwse mossel iets bela
chelijks krijgt wanneer de pe
riode waarin die Zeeuwse mos
sel van mindere kwaliteit is
wordt overbrugd met schelp
dieren uit bijvoorbeeld Noor
wegen of daaromtrent.
Maar De Bourgondiër serveert
geen mosselen, wel coquilles.
De gebakken coquilles St. Jac
ques met peterseliesaus
(€15,00) zijn een fantastisch
lekker warm voorgerecht. Het
is om de coquilles dat ik kies
voor het Menu du Marché, het
dagelijks wisselend 3-gangen-
menu voor 30,00. Dit strikt
seizoensgebonden menu opent
vandaag met een salade van
gegrilde coquilles met een
dressing van fijne kruiden
waarin ik meen dragon en dil
le te herkennen.
De coquilles zijn heel licht ge
grild en hebben daardoor hun
structuur van edele rauwheid
behouden, terwijl de ziltzoete
smaak optimaal tot zijn recht
komt.
De gastvrouw adviseert me het
wijnarrangement, drie glazen
voor 12,00 en zij schenkt als
eerste wijn bij de coquilles een
voortreffelijke Australische
Riesling van het huis Mitchel-
ton, fris, fruitig en met een
verre vleug zoet die de coquil
les ondersteunt.
Nog voor het hoofdgerecht
zijn intrede heeft gedaan, laat
de zon zich vanachter de
sluierbewolking voelen en
raakt het terras bevolkt. Naast
de culinaire specialiteiten zijn
er ook gerechtjes van de klei
ne kaart of kun je hier gewoon
koffie met of zonder gebak
nuttigen.
De op de huid gebakken zee
baarsfilet heeft een krokant
velletje en is bovendien heel
licht gerookt, een zeer goed
voorbeeld van de voorzichtige
smaakopbouw die Mart Scherp
hanteert. De chef heeft overi
gens vandaag juist een vrije
dag, maar zijn sous-chef werkt
perfect in zijn trant. De vis
rust op een seizoensbedje van
asperges en zeekraal en weet
zich omringd door een oran
jerode saus die kleur en smaak
ontleent aan rijpe tomaten.
Ik zie op de kaart bij de voor
gerechten een vergelijkbare
salade van krokant gebakken
zeebaars met tomatenvinai-
grette 13,50). Verder lezend
raak ik er van overtuigd dat
Mart Scherp veel plezier be
leeft aan perfecte producten.
Zo rept hij bij de carpaccio van
runderlende (€12,50) van 'een
mooie olijfolie'.
Bij de soepen vermeldt de
kaart uiteraard licht gebonden
Zeeuwse vissoep met rouille
en tomatencroutons en helde
re kreeftenbouillon met
schaal- en schelpdiertjes (beide
€8,00) maar ook romige asper
gesoep met een gepocheerd
kwarteleitje en ham 6,00)
en ik zie voor me hoe de chef
een minuscuul kwarteleitje in
een stukje magnetronfolie
zachtjes in het net niet koken
de water laat stollen. Precisie-
koken noem ik dat.
Er staat bij De Bourgondiër
nog Oosterscheldekreeft op
het menu, gekookt of gegrati
neerd voor 8,00 per 100
gram. De gebakken tongschar
filets met saffraansaus en
Zeeuwse garnaaltjes 22,50)
vormen voor mij het bewijs
dat het met de prijs-kwaliteit-
verhouding wel goed zit al is
de kreeftenprijs aan de hoge
kant.
Wat me spijt is de toepas
sing van groothandelskrieltjes,
waar zijn toch die nieuwe
aardappeltjes van vroeger ge
bleven?
Overigens smaakt de Chardon-
nay bij het hoofdgerecht voor
treffelijk, al weer een product
van de Australische wijnmaker
Thomas Mitchell.
En dan is er als climax het
toetje: een heerlijke aard
beiensoep met hele aardbeitjes
in een ballonglas, geflankeerd
door een bolletje yoghurtijs
getooid met een tuillebloem
en een dun streepje felgroene
muntsiroop die ik even aanzie
voor dragonsiroop. Wat past
dit nagerecht voortreffelijk bij
deze dag. Een volmaakt slot
met het derde glas wijn: een
goudgele Miranda, Golden Bot-
rytis van het Zeeuwse, in
Nieuw-Zeelandse wijnen ge
specialiseerde wijnhuis Ad-
venture Wines.
Restaurant De Bourgondiër
Boulevard Bankert 280
4382 AC Vlissingen
Tel. 0118-413891
Fax. 0118-416185
e-mail: info6de-bourgondier.nl
Gesloten op woensdag
Keuken open, grote kaart: 12.00
tot 14.00 uur en van 19.00 tot
21.00 uur, kleine kaart: 12.00 tot
17.00 uur.
Creditcards: Mastercard en Visa
Vegetarisch: gerechten buiten de
kaart
Kinderen: halve porties
Rolstoel: bovenste niveau
Roken: geen aparte ruimte