Ritje langs de Rijn
De graadmeter
Help!
'warte
Raststattes getest
Kaarten en boekjes
Tips Trips
Museumkoets in Den Haag
Indische hapjes proeven
Onderweg baby verzorgen
Zwemwater in het buitenland
Abdij van Fontenay
Snel weg via de Duitse snelweg. Gemeengoed voor veel vakantiegangers op weg naar Zwitserland, Italië of
verder. De steden en streken kennen ze alleen van voorbijflitsende plaatsnaambordjes. Toch loont het de
moeite zo nu en dan de Autobahn de Autobahn te laten en eens onverwacht een afslagje te pakken. Dan
ziet bij voorbeeld de A61, de 'Linksrheinische' Autobahn, er heel anders uit.
Tekst: Gerard Chel,
foto's: Roland de Bruin,
infographic: Wim Corduwener
(GPD)-De Linksrheinische Auto
bahn, de naam zegt het al,
loopt, stroomafwaarts gezien,
links van de Rijn. Het is een
relatief jonge autoroute, aan
gelegd in de jaren zeventig van
de vorige eeuw. De snelweg,
op de kaarten te vinden als
nummer A61 (Duits nationaal
wegennetwerk) en E31 (Euro
pees netwerk) begint in Kalden-
kirchen en eindigt iets voorbij
Ludwigshafen/Mannheim.
Vanuit Nederland is de
'Linksrheinische' het snelst te
bereiken via Venlo. Neem op
de A67 afslag 40 of 41 en volg
de N271 via de Kaldenkerker-
weg of Klagenfurtlaan. Bij de
rotonde, net even voor de oude
grens, begint de A61.
Vanuit Nijmegen neem je op
de A73 bij knooppunt Rijke
voort de A57/E31 richting Duis
burg en dan via Autobahn
Kreuz (Ab-Kr) Strümp en Ab-Kr
Neersen naar Mönchen-
Gladbach, waar je op de A61
komt. Via Aken tenslotte op de
A4/E40 waar bij Ab-Kr Kerpen
de Linksrheinische wordt
gekruist.
Rechtsrheinische Autobaan
Of 'ie hier werkelijk zo heet laten we maar in het midden. Maar we bedoelen de
autosnelweg die vanaf Mannheim (of Karlsruhe) naar Basel loopt. De A5 of de E35/E52.
Met aan deze zijde van de Rijn eerst delen van het Neckartal en later voornamelijk
(uitlopers van) het Zwarte Woud. Aan de andere Rijnoever de Franse Elzas en Vogezen.
Raststatte Baden-Baden
■T Een van de zeven onderwegkerken
langs snelwegen is die bij Raststatte
Baden-Baden. Al in gebruik sinds 1978 en
in 1998 geheel gerestaureerd. Genoemd
naar Sint Christoffel, beschermheilige van
'iedereen die onderweg is en bescherming
zoekt voor natuurgeweld, wild, en rovers'.
Het is ook een van de weinige wegrestau
rants waaraan een motel is verbonden
(Best Western-keten). Kreeg van ARCD 1,8
punten en behaalde daarmee een tweede
plek op de ranglijst van beste hotels langs
de snelweg.
Muziek in Slot Bruchsal
Afslag 42 brengt ons na vier
kilometer in Bruchsal, waar
- opnieuw - een prachtig geres
taureerd s|ot - ditmaal van de
bisschop van Speyer - ons herin
nert aan rijke, vroegere tijden.
Een leuk stadje, maar met name
het museum met mechanische
muziekinstrumenten in het kas
teel is een alleraardigst intermez
zo. Met draaiorgels, pijporgels,
pianola's, muziekdozen, voorlo
persvan juke boxen, speeldozen,
muziekautomaten en klokken
spelen. Open van di t/m zo en
vanaf 10 tot 16 elk uur een (ver
plichte) rondleiding. Er wordt
entree gevraagd, maar de nieuwe
tarieven zijn nog niet bekend.
Info: info@schloss-bruchsal.de,
www.schloesser-und-qaerten.de.
Schloss Favourite
M Dat Duitsland in vroegere tijden
vooral bestond uit talrijke kleine
vorstendommetjes, is ook in deze deelstaat
Baden-Württemberg goed te zien. Alom
vind je kastelen en ruïnes van kastelen.
Schloss Favourite, ten noorden van Baden-
Baden bij voorbeeld is nog geheel in tact
en kan worden bezichtigd. Ooit was het
de zomerresidentie van de (weduwe)
markgravin Sibylla Augusta von Baden-
Baden. Daartegenover resteert van slot
Alt Windeck niet veel meer dan een toren.
Dan heb je in de directe omgeving verder
nog het slot Eberstein en restanten van
het Altes Schloss.
Baden-Baden zelf natuurlijk is vooral bekend
door de kuurbaden. Iets verderop in het Zwarte
Woud, nabij Gutach (vanaf de A5 afslag 55
naar Offenburg en vervolgens met de
B33/E531 naar Haslach)Tigt het Zwarte
Woudse Openluchtmuseum Vogts-
bauernhof. Tot 9 november dage
lijks van 9 tot 18.00 uur (kassa
tot 17) geopend. Entree vanaf
2 euro. Zie
www.vogtsbauernhof.org.
SS
Net voorbij AB-Kr Koblenz moet je even stoppen bij
Rastplatz Winningen. Daar kun je, althans bij helder
weer, genieten van een mooi uitzicht over het wijnrijke
Moseltal. Je kunt er zelfs een wijnwandelingetje maken.
I Racecircuit Nürburgring
Wel eens een rondje Schumacher
meegemaakt? Zo niet, pak dan bij
■Vehr (net voorbij wegrestaurant Brohltal)
ifslag33 en volg de B412. Dan kom je
vanzelf na circa 15 kilometer, bij de Nür-
wgring, Duitslands meest vermaarde
autocircuit. Maar het is in de loop der
l^en uitgegroeid tot een groot vrijetijds-
Park, met onder meer rijvaardigheidscur-
jussen, karten en een uit drie grote hallen
«staande 'belevingswereld', waarin veel
aat met racen te maken heeft wordt ge
toond. Dagelijks open vanaf 10.00 uur,
entree vanaf 6,50 euro. Een rondje over
jet circuit met een busje kost 2 euro, met
«eigen auto 76 euro (voor 6 rondes). Zie
!M«mt!?rburqrinq.de.
Verleidelijk gezang bij Lorelei
De anekdotes over rots Lorelei bij St. Goarshausen zijn
bekend. Verleidelijk gezang door de lieftallige dame
leidde vele Rijnschippers af waardoor zij vergaten te sturen
en zich te pletter voeren op de rots in de bochtige rivier. Of
kwam het gewoon door de sterke stroming? Lorelei zelf ligt
aan de rechterkant van de Rijn, maar juist vanaf de linkerkant
heb je er een goede kijk op. Afslag 43 St. Goar, circa 6 km.
Vulkanen in de Eifel
De Eifel, het beboste heuvelachtige
landschap waar de Nürburgring ligt,
wat bekend om zijn vulkanische oor
sprong. Sporen daarvan zijn duidelijk in
'andschap terug te vinden. Bij Nieder-
hin/i 'S een vu"caan infocentrum, bij Bro-
J'tal/Laacher See is een vulkaanpark met
wandelroutes, tussen Brohl en Engeln rijdt
^stoomtrein Vulkaan-express en bij En-
gein is een kleine geologische tuin aange
ef met fossielen en menhirs. Je hebt er
een fraai uitzicht over het landschap.
Pde B412 leiden borden je ernaartoe.
^wwj/ulkan-express.de:
0 Joodse begraafplaats in Worms
8 De voormalige hoofdstad Worms afslag 58) is het
omrijden (13 km) meer dan waard. Natuurlijk bekend
van de hervormer Luther, die er in 1521 de Rijksdag toesprak
('Hier stehe ich. Ich kann nicht anders. Gott helfe mir. Amen.'),
de machtige Kaiserdom St. Peter en het uit de Duitse literatuur
bekende Nibelungenlied (de koningenstrijd), maar sla een
wandeling over de Joodse begraafplaats 'Heiliger Sand' - de
oudste in Europa - niet over. Beroemde rabbijnen als Meir
von Rothenburg en Salomon Süsskind liggen er begraven.
De weg terug is overigens verwarrend aangegeven. Meest
handige is om de borden A61 te blijven volgen, ongeacht de
daarachter vermelde plaatsnaam.
Zie www.worms.de;www.nibelunqenfestspiele.de;
www.nibeTunqen-museum.de
Zowel de Auto und Reise Club Deutschland (ARCD) als de ADAC (de Duitse ANWB) testen
egelmatig Raststattes. Ze baseren zich daarbij op eigen inspecteurs (ADAC) of op ingezonden
meningen van reizigers (ARCD). Ze kijken onder meer naar hygiëne, service, snelheid, kwaliteit
an het eten en de prijs. Overigens worden ook de pretparken zo nu en dan kritisch beoordeeld,
nder meer door onze eigen ANWB.
Via hun websites zijn de resultaten te volgen:
p,e wedstrijd van Auto und Reise Club Deutschland ARCD om het 'de gouden
S M 5 te v'n<^en °P www.goldenesr.de. Overige info over de ARCD: www.arcd.de.
■Meest actuele tests van Raststattes door de ADAC: www.adac.de/Tests/Reisetests.
jtetparkentest ANWB: www.anwb.nl, doorklikken via vakantie vrije
njd/Nederland/Nieuwsarchief en dan zoeken naar 17 april 2002. (via ADAC gaat
Heidelberg
lO De oude romantische bin
nenstad van Heidelberg, de
veel bezongen oude universiteits
stad aan de Neckar, met het hoog
gelegen slot is natuurlijk niet on
bekend. Vooral onder Ameri
kaanse en Japanse toeristen ge
liefd. Hoe vaak kom je er langs
zonder af te slaan? (Afslag 37 of
38). En ook hier hoefje er niet
ver voor om te rijden. Een kilo
meter of zes.
De binnenstad is gedeeltelijk au
tovrij en naar het kasteel op de
heuvel kun je op drie manieren:
te voet (ruim 320 traptreden),
met de auto of met een van
Duitslands oudste bergbaantjes.
Gelukkig is boven (ook) een res
taurant. In het slot zit ook het
Duitse Apothekers Museum.
Maar het Verpakkingsmuseum,
naar eigen zeggen het enige in
Europa, zit beneden aan de
Hauptstraat 22. Zie www.cvb-
heidelberg.de; www.schloesser-
und-gaerten.de.
0 Karlsruhe:
Karl's rustplaats
Zo'n stad waar je altijd aan
voorbijrijdt, is Karlsruhe, pas in
1715 gesticht door Groothertog
Karl Wilhelm von Baden die op
zijn voormalig jachtterrein een
buitenhuis liet bouwen en er zijn
laatste levensdagen in alle rust
wilde doorbrengen. Vandaar de
naam. Dat jachtslot is in alle
pracht en praal te bewonderen,
evenals de omliggende tuinen
(hoewel voor een deel bebouwd
met de kantoren van Duitslands
hoogste rechtsinstanties) en Karl's
piramide-graf in het hartje van
de stad. Bijzonder is het cirkelvor
mige stratenplan dat het slot om
ringt met liefst 32 lanen. Trots is
de stad op het nieuwe (nieuwe)
interactieve Media Museum ZKM
aan de Lorenzstraat. Zie
www.karlsruhe.de.
Leden van de ANWB kunnen gratis de twee handige routekaartjes
Duitsland (Midden Zuid en Noord Oost) krijgen. Daar staan
de doorgaande autoroutes inclusief de meeste knooppunten op
vermeld.
Handig is ook het boekje 'Links+Rechts der Autobahn', waarin
accommodaties e.d. op korte afstand van de snelwegen worden
beschreven. Prijs €10,95. Ziewww.linksundrechts.com.
'Tank und Rast, Autobaan Gids 2000' is een boekje waarin alle
benzinepompen, wegrestaurants en de voorzieningen staan ver-
meld. Te verkrijgen (niet gratis) bij de kassa's van de meeste
pompen. (Onbekend wanneer nieuwe editie uitkomt).
Zie www.tank.rast.de.
De Axxe-keten heeft een eigen gratis kaartenatlas (alleen bij hen
verkrijgbaar) waar overigens ook alle andere wegrestaurants in
staan. Zie www.axxe.de.
Voor het overzicht hadden we voor 11,90 euro de Falk Autoatlas
Duitsland aangeschaft, schaal 1:500.000. Het kaartenboek met
tabbladen blijkt echter toch minder handig wanneer de route
zich afspeelt aan de rand van de kaarten. Je mist dan het overzicht.
En ook: een kaart met een schaal 1:200.000 was beter geweest.
Buitenlanders maken er graag grapjes over. Ne
derlandse toeristen die hun auto's en caravans
volladen met koffie, aardappelen en pindakaas
op weg naar het zuiden. Maar wie kan het ons
kwalijk nemen? Probeer in Italië maar eens aan
dubbelzoute dropjes te komen. We willen graag
weten wat voor Hollandse lekkernijen u in elk
geval meeneemt.
Stem mee in de Vakantievraag van de Week.
Ga naar de website van deze krant en klik op de
rubriek Reizen
Vorige week vroegen we hoe u de kinderen ver
maakt tijdens die lange autorit naar de vakan
tiebestemming. Veel ouders blijken zich goed voor
te bereiden op de reis. Een op de vier geeft aan
speciale kinderbandjes of cd's in te zetten tegen
de verveling, maar het zelf plaatsnemen op de
achterbank is niet populair.
Uitslag:
Kinderbandje of cd 24
Samen liedjes zingen 18%
Veel stoppen onderweg 17%
Tekenspullen meenemen 16%
Extra moe maken 12%
Veel snoep geven 6%
Vooraf slaapmiddel 5
Boekjes meenemen 1
Er naast gaan zitten 1
Simone Helsloot is directrice van het kinderdagverblijf 't
Speelhuis in Maarssen: 'Ik kan heel veel tips geven, maar ze
komen feitelijk allemaal op hetzelfde neer. Bied je kind
afleiding tijdens een lange rit. Door het gebrek aan beweging
wordt een kind nu eenmaal ongedurig. Verder is het belangrijk
om vooral goed voorbereid op weg te gaan en om de twee
uur te stoppen op een plek waar het kind kan rennen en
spelen om zo de nodige energie kwijt te raken.
Amsterdam heeft zijn museumboot en Den Haag, ge
heel in stijl, een museumkoets. Deze rijdt van 15
juni tot en met 24 augustus elke zondag langs tien musea
in de Hofstad. Opstappen kan bij het Carlton Ambassador
Hotel in de Zeestraat en bij Hotel Des Indes op het Korte
Voorhout. Kaartjes voor een hele (6 euro) of halve rondrit
kunnen worden gekocht bij de koetsier. De start van het
nieuwe seizoen voor de Museumkoets valt samen met de
Haagse Koetsjesdag. Morgen rijden tussen 13.00 en 14.30
uur veertig antieke koetsen door het centrum van de
stad. Op het Lange Voorhout geeft een spreekstalmeester
commentaar op de stoet.
Van 11 tot en met 22 juni wordt op het Haagse Malie
veld de jaarüjkse Pasar Malam Besar gehouden. Ko
ningin Beatrix opent dit grootste Euraziatische evene
ment ter wereld. De bezoekers ervan komen niet alleen
uit Nederland, maar ook uit onze buurlanden, de VS, Ca
nada en Australië. Als een rode draad loopt het thema fa
milie door het programma voor deze 45e editie. De Pasar
Malam Besar is dagelijks geopend van 12.00-23.00 uur,
zondag van 12.00-22.00 uur. Entree 9 euro en in het week
einde 11 euro, 65-plussers 6,50 euro, kinderen tot en met
elf jaar 4 euro). Meer informatie: www.pasarmalam be-
sar.nl.
Noem het een slimme manier van reclame voeren,
maar voor jonge ouders is het een enorme uitkomst:
de Relais Bébé van Nestlé. Oftewel keurig ingerichte
ruimtes langs de Franse autosnelwegen waar je de baby
gratis kunt voeden en verzorgen (open van 6.00-22.00
uur). Deze zomer op de volgende plaatsen te vinden: All
(aire de la Ferté-Bernard), AIO (aire de Longue Vue bij
Tours; aire des Roralles bij Niort), A71 (aire de Volcans bij
Gannat), A6 (aire de Beaune-Tailly-Beaune), A7 (aire de St.
Rambert d'Albon; aire de Montélimar) en A8 (aire des
Montpellier-Fabrègues).
Zwemmen hoort er voor veel vakantiegangers bij, ze
ker in de landen rond de Middellandse Zee. Maar is
het water ook altijd veilig? Op die vraag geeft de ANWB
antwoord in de Ledenwijzer Zwemwaterkwaliteit Buiten
land. In de editie 2003-2004 is met symbolen en kleuren
aangegeven waar je met een gerust hart te water kunt
gaan en waar je, als je gezondheid je lief is, dat beter
kunt laten. In de wijzer komen de kusten van Frankrijk,
Italië, Noord-Spanje en Kroatië aan bod, maar ook de ri
vieren en meren in Frankrijk en de belangrijkste
Noord-Italiaanse meren. De zwemwaterkaart is alleen
voor leden gratis af te halen bij alle ANWB-verkooppun-
ten, of tegen verzendkosten te bestellen via tel.
0800-0503 en www.anwb.nl. Voor informatie over de
blauwe vlag op schone stranden: www.blueflaq.orq.
Vorige week zaterdag stond onder een foto bij het ver
haal 'Bourgogne is alles in één' een verkeerd bij
schrift. De foto het niet, zoals gemeld, de abdij van Fonte
nay zien, maar Chateau de Ratilly. Het kasteel dat als
voorbeeld dient voor de bouw van de ridderburcht Guéde-
lon. Hierbij alsnog de foto van de abdij van Fontenay.